장음표시 사용
181쪽
iet x I s A Ac I CAsΑu Bosertis , ut scopum assequeretur sulam; & subditis persuaderet, pium esse
sicinus Rege suum cum opus seret occidere. Admirantur Graecorum Critici maximum poetarum, qui Agamemnonem inducit suis reditum in patriam suadentem oratione quadam miro artificio figurata &verbis , si accipias simpliciter, plane contrarium suadentibus. An existimat Apologista, Marianam eodem artificio in illa disputatione usum haec quidem mira philosophia est, paucis nota: cujus si Ordinis amplissimi Patribus venisset in mentem , in Marianae sacerrimum librum, nunquam credo, adeo severe animadvertissent. At ne sirit Deus immortalis, Deus per quem regnant Reges ne sirit, ut qui malo erga Principes suos animo sunt, secquis autem Principum tam felix, adversus quem nemo subditorum male sit animatusi )in Mariame Iibrum incidant, & eum similemve alium scriptorem in consilium adhibeant. Enianuelem Sa defendit post hςc Apologista: in quo miseret me hominis frustra laborantis; ut qui βῆ παρή--5M. Veia sensio erat unica de sola haec I ut fateretur Auctor, multa Emanuelem si minus animo malo, certe per imprudentiam scripsisse, de suis illis horismis inserui qe, Principibus nimis periculosa , & proinde bonis omnibus detestanda: verum ista in Postremis editionibus Lutetiae fuisse sublata. Hujusmodi oratio dc speciem aliquam ingenui candoris prae se feret, de spem nonnullam lectoribus relinquet, posse Olim fortalle, etiam aliorum e vestra disciplina hominum similes sententias emendari a vobis, aut tolli. Nunc fatetur quidem Apologista, elle nonnulla sublata ex illis Aphorismis; sed errasse tamen auctorem cum illa scriberet; hoc vero negat & pernegat. Quidni autem aquam e pumice citius expresseris, dc Herculi clavam prius extorseris, quam ex ore Apologistae erroris aliculus consessionem elicias,
quoties de Jesultarum aliquo agitur. Nam in fide quidem Jesuitani
errare non posti:, atque adeo csse hoc unicum Q αλ,α-ν, caeteris; qua: solent a Poetis plurima commemorari, posthac adnumerandum,
si nescis, mi Fronto, de puto nescire, docebo te, ab Apolooista doctus, hoc ipsi in disertis verbis Hirmante. Sic ille capite tertio, eius exemplaris quod ad Serenis simu Rege fuit millum pagina CXIX.
In tur in imum, ait, dira cum notae, tenebrae cum lare, calidum cum figido cum morbo, vita cum morte, . exit tum es ad ua possem equi Iesu hae ι cadere. Magnum hoc eus bone. l. de singulare Societatis vestiae privilegium. Loioli nimirum Attistor vester, sui3 omnibus. ut
jam duco, praestat beneficium, quod I E s u s Christus . Si Q Mipia bonitas, singulis Christianis absolute nunquam promisit. Enimvero Apologistae parum est visum, si tantum 4ocietari vcstri tribueret,a . . . f. quantum
182쪽
quantum Patribus in Concilio congregatis, & ut Scitia astita loquuntur, repraesentativae Christi Ecclesiae tribui vulgo solet; nisi etiam singulis jesiuitis ἀν-κα, η --s largiretur; quod peculiare Papae,& quidem in Petri sella sedentis, s nam alioquin & Papas errare in si de , docuerunt satis Marcelliniis , Liberius, telix, Honorius prinuw, Iohannes duo . XXII. XXIII. atque alii: ὶ privilegium elle, hactenus audiebamus. In quo an summum Pontificem Paulum V.& consentientem lit habiturus, non est meum querere; iple viderit.
Gratulor interim Apologistae, quod ram inusitat.e insolenti edietii mei non exciderit, sedente Romae aliquo Sixto V. qui si jam viverer, doceret illum nisi falsa sunt quae de ejus animo erga ordinis vestri Patres narrantur: in Petri Su Ccellor, Petri Apostoli vel bis, ἀὼ -
: doceret ipsum, - φ -- s G assidue cogitate , Evenire cuique posse, suod cuiquam tot I.
Sed nihil humilis, nihil mediocris spirat hic Scriptor; qui etiam
alio Apologiae istius loco, vocem docti viri & magni poetae laudat hujusmodi; la rium sitera m es vii I aiza- Scire, credo, Voluit Apologista celeberrimae Academiae Parisientis erudit illi mos pro Dissores , & inclytam Sorbonam, omnesque adeo qui literas ubi luccolunt, qua jam conditione viverent, sub quorum imperio militarent. di quos Imperatores colere ipsi manipulares aut gregales deberent. Nimis hoc quidem profecto candide; at quam prudenter, hoc rerum statu , idque Lutetiae , haut scio ; illud scio , in ipsa Lutetia, ne alia loca commemorem , viros extare doctaina & dignitatibus praestantes, qui hanc adeo ambitiosam jactationem, & ridiculum non minusquam superbum, ς sibilo sint excepturi k quique impetare se Iesultis, nora Jesultas tibi, aequum esse sint dictitri. Verum e diverticulo in viam. Quaero ex te , eruditiissime Fronto, nihilne Sapeccaverit, cum haec scriberet, haec Consellarios doceret: Gertii rebellis in Regem non es crimen L se Majestitis, quia non es P incis subditus. Nihilne etiam cum ista, Dira Me gubernans juctum a. pusitum dominiam, non res festari fine publico judicio: lata verosintentia potes quisque feri inculor. Pote I autem a populo, etiam qui jurarit ei obedientiam, si movitus non vult coni Nimis scire velim xuum super his judicium. Nam equidem cum enuperis Parisensium Typographorum editionibus ista animadverterem esse sublata , putabam inter vos cpultare , nequiter ea. ac
183쪽
homines quidam infirmi. ait , male ejus verba interpretabantur.
Quinam autem , obsecro ,histi sunt infirmi dei λιν-- ii nimirum, qui in doctrina Hildebrandica nondum satis ma gnos progressus fecerunt ό qui tenerioris adhue Doniis sunt, quam ut palam profiteri audeant. Regem situm alii nesciocui Regi subditum esse , in temporalibus pariter ac spi ritualibus, jus in illum habenti vitae &necis: qui inducere in animum nondum post uni, rebel lionem in legitimum Principem a Clerico profectam, laesae Maiestatis crimen dici non debere. Isti procul dubio lunt, quorum imbecillitati Zc tenellae adlinc conscientiae a correctoribus Parisiensibus est confuse tuna; sceleratis quibusdam Aphorismis e conspectu eorum ad tempus sublatis , qui propter infirmitatem scientiae & conscientiae suae line gravi scandalo legere eos non poterant. Plane ut in Eleusiniis olim
sacris & opertaneis non statim ad arcanorum omnium notitiam tir
nes admittebantum, sed per gradus & longa temporum intervalla, eroptae ad percipienda ia sanctiora sacrorum accedebant: ita domina Hildebrandica temporibus est divisa, neque& semel tota solet tradi , tempore siquidem opus est, ut ingenitam omnium etiam paganorum animis opinionem de reverentia Ac fide Principibus debita ,-etiam Micolis, etiam persecutoribus, homines Christiani paullatim deponanti ut regnum Ciarim non esse hujus mundi regnum squod Christus ipse dixit dediscant: dc contra, regnum
Vicarii Christi regnum esse hujus mundi, atque adeo mundum imi-
versum complecti, quod Papae multi dixerunt, de hodie plurimi
acerrime defendunt )discant sibique persuadeant: ut Pasie vigesuriens, i doceantur esse, Regio monim xu: ut Clericos omni Principum iuris., dimone, in quorum terris nati sunt dc degunt, esse penitus exemptosi eredant; atque hanc esse veram Libertatem Ecclesiasticam, ut omnest sive privati sive principes soli Papae de ejus ministris humilem servitutem serviant. Haec theoremata & similia his quae tanta contentione Romae a Bellarmino, de passim ubique locorum a Bellumini comi secraneis, Hildebrandici dogmatis assertoribus, pro fidei Catholieae. articulis, proh dolor i obtruduntur; sunt illa quibus
longo tempore initiari eum oportet, qui sit fimi rus .ia ι ca- piendo magno arcano de Romani Pontificis omnipotentia in Regibus deponendis & repi is auferendis, atque ad alios ex utilitate Ecclesiae. hoc est, Papae voluntate , transserendis. Apologista vero cum Sa ex cusat, de ait eum, quando negat Clericos rebellione crimen laeta majestatis incurrere, non id agere , ut Clericorum ciamen hoc pacto minuat
184쪽
strinuat ; sed contra potius , ut multo id reddat atrocius: serione loquitur , an ludit Z Ludit certe, de simplicitati lectorum illudit. At tu mone illum sodes, quaerat Marrucinos, fatuos, stultos, A η '
φ -- e quibus tam lepidum commentum narret. Serenissimus Rex hujus sermonis fraudulentam vanitatem de intelligit, & ejus auctorem detestatur. Ecquis vero puer fraudem non deprchendat, o qui modo non ignoraverit, quid in vestrorum scriptorum libi is hodie Libertas Ecclesiastica nuncutatur, Sc quam vim habcre illam Hilde brandicae disciplinae doctores contendanti Sciat Apologista , non ignorare Sapientissimum Regem, quid de exemptionibus Clericorum Cardinalis Belluminus, quid de vi mirifica libertatis Ecclesiasticae , cum alii alias saepe , tum nuper in controversia Ser. R eipub. Venetae cum Pontifice maximo, Johannes Antonius Bovius Carmeli ta&plurimi alii Romae , in oculis ipsius Papae, scriptelint de docuerint. Sciat non latere Regem , ausum esse Marianam in illius ipsius operis de quo ante diximus, lib. I. cap. X. hoc praeceptum Regi Cath lico dare. Neminem, inquit , ex scruta ordine suppiuis Ru AM vis VM Nixs selicito. Est & illud frivolum ac ludicrum, quod pro h
magno tamen ab Apologista jactatur: verba quae supra retulimus, ex
Apsiori simis sa is detracta. Nam hoc simpliciter ita dictum, nego este verum, immo salsissimum esse pertendo. Extant enim hodi4que illa omnia in Editionibus An erpiae &Coloniae curatIs. Quod autem in iis quae Lutetiae a paucis annis prodierunt, non compareant, quis fraudem non suspectet i aut quis tam tu. Sc fungus, quin intelligat caussiam, cur illa Parisiis omitterentur, quum alibi retinerin- tur , filisse aliam nullam , nisi hanc , quod Henrico Magno regni habenas tractante, exitialis haec Principibus doctrina non tam libere ab ejus assertoribus Lutetiae docebatur atque fit alibi t Sunt qui di- eant , etiam Roma prodiisse eorundem Aphorismorum quandam edi- conem , locis aliquot emendatam. Verum id quoque iure merito eortatis fit suspectum. Nam quare Romani in Aphorismis Emanue- vilis quicquam mutarent ejusmodi, qui dies nocte lque id agunt, ut ea dogmata probent esse Catholicae fidei vel praecipuum caput ὶ certe tanti momenti articulum, ux qui aliter sentiat Christianus elle nequeat. Proseratur vel Papae vel Aristarchorum Romanorum sententia, ad- versus Eanc illorum Aphorismorum doctrinam, palam δέ quanta parest severitate pronuntiata. Tunc credere incipiemus, bona fide non
ad sucum faciendum, suisse illa sublata. Tunc viri pii, qui pro Eccle- ιsae pace & concardia mo Optimo Maximo preces cum gemitu &Lspitiis assidue sundunt, utar ententiam incipienti δέ. cIςdς ς de
185쪽
tionis ab illa civitate exspectari, in qua illustrissimus Cardinalis Bellar minus , de tot alii minorum gentium scriptores , jussu Pontia ficis, ut multi existimant, aut permittit saltem', quod negari non potest ; jura Principit m & Regi m Majestatem γ/--, quod a junt, novis quotidie paradoxis ceu machinis quibusdam & tormentistbellicis oppugnant & sunditus nitutur evertere. Venimus ac Andream Eur daemonoiciliaunc violatum e T .simul ad res Anglicas, in quarum mentione fidem illius Apologista sequitiiridevenimus. Ergo de rebus magnae Britanniae, quarum praecipue gratia, occasione e literis tuis
nata, ut initio dixi, haec mihi lcriptio est instituta. si lubet, mi Duceri paucis agamus. Quanquam quod opus jam de istis 3 aut quid de illiudici potest, quod non dictum sit prius, de sepe repetitum Z Cui aurem bono toties eadem Z Video enim certum hoc esse fixumque, non dicam huic Apologistae, aut Germano Cretensi Andreae, sed omnibus omnino partium vestrarum scriptoribus; ut rerum quae hic contiet
runt veritatem aegre admittere ad aures velint: cognitam vero ut pa
lam agnoscant de fateantur, nullo pacto polle adigi. Hac ae fruare ratio 1 ani mis Libsonati Hepudiare; placet fallasfictasque consecta
ti : mentiri denissiti: sine ratio existimari tu Glt m mm r si is i aut mentientibus flentiri placer ac tu Pr. Deum immortalem quis ve
stros homines ini H 36-μὸ aut quis illos fascinavit, ut prudentcs scientes veritati, vinci ad extremum nesciae, filiae Solis, Naturae sorori, ut est, apud Tertullianum, tanta pertinacia cornua obrD vertant Z Est pretium operae hominum eiusmodi speetare iniquitatem dc ameritiam. Nam cum de rebus Moschorum Moschis non inviti omnes credamus, Turcis de rebus Tureorum, Japonibus de rebus Iaponum , neque ulla tam Barbara gens est aut sera, cui propriam sua mira rerum historiam narranti, non plus fidei simus habituri, quam cuivis extero Jc alienigenae; de rebus tamen Anglorum isti veris Anglis fidem omnem abrogant; aliis credunt nescio quibus, longe remotis odio de malevolentia corruptis, postremo Graecis de quidem Cretensi bus. Iam cum sit scriptum , in ore duorum aut trium stabit omne Pensum,t istis nulla cor a testium, nulla dignitas personarum, non privata scripta , non publica A eta; ac ne ipsa quidem Regis optimi, quo verita talem nemo pluris aestimat, quo nemo illi magis devotus; tamen ne hic quidem edicere potuit, ut redire ad sese, pudori sito contulere M desinere salsa comminisci aut probare, propterea velint. Quid agas
186쪽
ossicium . haec laude digna & mei cisa sint mendacia: si tamen dicci da mendaci . - Nam Pontifer, qui, docente Bellarmino, potest cm- ο re ne peccatum sit peccatum , ne Caesar sit Caesar, cur non id quoque essiciat , ne mendacium sit mendacium 3 Et hoc scilicet est Dominum Iesum, qui audi t ipsa veritas, cui nihil falsum potest placere, imitari: & quidem non caeterorum hominum Christianorum more, scd peculiari instituto, de religione sanctiore: id agere, id totis ingenii viribus Contendere, ut veritas, veritas, inquam, certa, explorata, omni
bus nota, de qua vel dubitare insania sit, cui se opponere furor est, artificio narrandi, constantia in mentiendo , dc consensu mentientium obscuretur, ac de memoria hominum, si pote, tandem funditus deleatur. Nam quid aliud illi volunt, qui Eligabetham illotiosissimae memoriae Principem, & dum vixit Deo charissimam, Reginam praeΙ - , Barbarorum enim hominum hae sunt elegantiae crudelem, immitem , cruoris avidam, Christiani nominis nostem acerrimam de persecutricem, Lupam denique Anglicanam, passim hodie appcllant, dc ut talis fuisse ab omnibus credatur, quantum ingenii viribus Valent,
annitunturi Texuntur multis paginis, sed magna ex parte Vacuis, eorum catalogi, qui toto regni ejus tempore, quod longi ssimum fuit, vel ob proditionem , vel ola nefas aliud regni vetitum , supplicio sunt
essem : deinde istilabesse Anglieamam martyr diagium miseli populiS, de rei veritatem ignorantibus, perstin letiita uin etiam ad Conflan
dam Elieta thae majorem invidiam, simplici narrationi pictura est adjecta , hoc est, mendacia mendaciis sunt cumulata , scelera sceleribus, portenta portentis. Videre est in eorum libris de persecutione Angli' o cana, Catholicorum alios ferarum pellibus insutos a rabidis canibus dilaniari ; alios ad equoriam praesepia alligatos foeno ibi palcendos. Cer- vnas alibi glires pelvibus inclusos Catholicorum viscera exedentes. O ι , mitto alias suppliciorum diras de horribiles species, in cerebris finget tium pingentiumque impie & scelcste natas, neque in hoc regno visas
unquam aut videndas. Dicas cum scripta istorum legas, quam dili. Elizabetha regnavit, vicos urbium Anglicarum languine Catholicorii inter dira tormenta effuso semper maduille. Adeo, ne adtentandam quidem inter membra Ecclesiae Dei concordiam, locu relinqui ullum voluerunt, neq; spem ulla bonis superesse. Enimvero non sc-
mel aut iterii, sed saepissime, idq; a viris optimis responsilm cst, mi: i ili- lmae Reginae & omnibus piis voluptatem nullam , verum contra dolo' , rem longe gravissimum , mortes Catholicorum Pontificiorum solitas afferre: caeterum omnia ista supplicia, de quibus tantae trata drae eincitantur, partim falsissima este , partim si quae vcra sum, se ζ sum non- . Pull- .ijr ooste
187쪽
nonnulla; pauciora nen per in m spatium Regni Elustet , quod
silit annorum quinque supra quadraginta , quam PG-qIlatuor anno et
. R eginae Marte: ea horribili carmine Bullae Pii v. duobus annis minimum esse posteriora : illum , illum esse fontem proditionum ρο-
ne quotidianarum , quae in caput maximae Reginae ope Diaboli sunt contextae, ope Dei immortalis sunt detecte. Porro ex proditionibus leges natas etle , multo quam prius severiores. Harum legum poenas qui postea subierunt, de fulmine Pontificis de dura necessitate, quae ab invita Regina dc prudentissimis ipsius Consiliariis eas leges ει-
pressit, cur jure merito quererentur, habuerunt: de ipsa autem Ragina aut illis qui fuere tum illi a Consiliis cur quererentur Licuit Romano Dinriris ei Pici V Rogirin m dii is devovere , omnes sibi morigeros Reges,Principes, populos, in ipsius pernitiem dc riti: am universi Regni excitare, in eamque rem omnem lapidem movere: Regimeri Proceribus ipsius, quo pestem impendentem averterent, leges serre , quae sunt latae , non licuit t. Quondam Romanus, Senatus, postquam patresfamilias aliquot servorum suorum conspiratione peri-ilsent, Senatusconsulto , quod Silanianum est dictum , servos omnes sub tecto heri occisi repertos , nullo sontis aut insontis discrimine, capitis damnavit. Non defuerunt in Ordine amplissimo, quibus ea lex durior videretur. Sed erat tanti salus Sc securitas civium Romanorum cui ut consuleretur, ne illa quidem ratio est repudiata, quae
aliquid ex iniquo trahebat: quod existimarent magni illi prudentiae civilis Antistites , paucorum privatorum iniuriam publica utilitate 3 abunde compensari. Legerunt dubio procul in antiquis historiis de
hoc legitimae severitatis exemplum & plura alia non minus memora' bilia inimici huius regni: legeiunt, inquam, & si quid in illis est
. , aequitatis aut disciplinae Politicae, probarunt. quare igitur latas pro securitate Eligabethae leges damnant Z cur tantopere quiri tantur i Si teri verum licet, tot clamorum haec vera caussa est. Vt sicariis Co nelia lex non placet , neque Remmia quadruplatoribus; ita illis qui Principum alicujus vitam habent invisam , quive aliquid de Marisanae doctrina degustarunt, leges illae supra modum displicent, quae Ni psum praestant innoxium de securum. Jam quod dicitur, religionis .ae caussa Catholicos morte astici solitos regnante Elizabetha: gravis. simum id quidem esse crimen , si vere objiceretur, libenter fatemur: sed qui sciamus falso obiici, meram esse calumniam, meram sycophantiam affirmamus. In hoc regno , mi Ducire , legibus vivitur, legibus in sontes animadvertitur. Quomodo igitur religionis causta morte astici Catholici in Anglia potuerunt; quum nulla unquam in hoc
188쪽
regno Ire suerit rogata,quae Religionis Catholico Romanae modestam sine factione, aut res novandi cupiditate, pro sessionem morte assiceret Quin ea fuit Reginae Elisabethae clementia, ut multos' pe legibus regni damnatos, ipsa absolutos dimitterit; si modo agnoscere ejus legitimum imperium, & Hildebrandicae doctrinae magis pernitiosis capitibus vellent renuntiare. Hac moderationis prudentia, non autem religionis mutatione, lohannes Hartus Jesu ita post longam cum Iohanne Rarialdo viro eruditissimo disputationem , & vitae suae consuluit, delibertatem sibi peperit: magna ni eo nomine dignus laude, quod damnata ta mundi Campi oi obstinatione in asserenda Pontificis Romani potestate temporali, sive potius Omnipotentia, aliis bene sentiendi exemplum quod sequerentur, praebuit. Et vero secuti sunt, cum se- statae nonnulli, ut Bolgravim . tu Mylii plures, ut Rim tonus Sc Hortonus , Omnes nomine vitan . tibinatem nacti. Qui si adhuc vitali aura apud vos fruuntur, Sc libere loqui audent, verbis sine dubio; sin autem,etiam silentes, praesentia sua mendacii omnes arguunt; qui Catholicos vestros solius religionis caussa solitos in Anglia tradi carnifici impudentissime dictitant. Atenim nemo ignorat rerum hujus Insulae peritus,non in odium religionis Catholicae, quae in Ecclesia Anglicana paucis emendatis & ad pristinam simplicitatem revocatis, quoad ejus fieri poterat, cummaxime viget, leges latas fuisse quae ab aliquot annis obtinent; sed temporum necessitatibus eas fuisse expressas adversus Romanos Pontifices, potestate sua licenter nimis abutentes; & tunc quando illae ferebantur Reginae Elisabethae fulmine a se afflatae vitam eripere cupientes, atque omnia in ejus regno sursum deorsum permisecere fatagentes. Si Pii V. Bullam infaustam, qtiae jure es dici queat, legisti, de quae deinceps ad sententiam atrocem exsecutioni mandandam cogitavit, paravit, quantumque in ipso erat cffecit, apud Gabutium Sc Catenam scriptoresque alios Italos, de ipsius Piienco - astas, aliquando observasti ; non potes dubitare verissimum este quod jam dixi. Ut interim nihil hoc loco referam , quod facillimum esset, de antiquis Romanae Curiae in Reges Angliae, Ordinem Ecclesiasticum ,& cum Proceres tum populum iniuriis, vexationibus de is angariis, alibi locorum nunquam auditis, Sc modum fidemque sup
rantibus rapinis quorum malorum tot hodieque exstant testes locupletissimi, quot rerum Anglicarum ab annis sexcentis supersunt scil-ptores: tot testimonia ineliustabilia, quot fere paginis constant Maor iai 2'rix b viri omnivi iti mααistulastoricorumAngi
189쪽
48o Is AAcr CAs Auno NI quam hoe genus Auctorum diligentius versavi, satis intellexi, Angliam
quando rerum potiente Henrico VIII. Pontifici Romano nuntium remisir, grande illud & aeternum memorabile facinus ad extremum p perille , quod dudum malis victa, per aliquot secula maximis cum aerumnis suis parturiebat. Possem hoc tibi sexcentis argumentis demonstrare, si id nunc agerem. Adseram huc tantum prophetiam cum primis memorabilem , Viri pietate 3 doctrina maximi, Roberti Mn-rciliato su Episcopi, qtii sib P cifici bra Glegorici I X. Celestin IV. Innocentio I V. vixit, ac d mum stabat vandro item I L moriens, ametatua CCCLVIII. il jpse,qua obiit nocte & praecedo te longam querimoniam apud circumstantes presbyteros ac monachos de infelicissimo Ecclesiae statu efficiisset; Papam omnium m
lorum caussam esse confirmans, e que ympterca haereticum, Ic ear ruta Riatichristum appulia , t Tecm ut hia Urrbi L lva Iata ni imam
reddidit: Non liberabitur sinquiens Ecclesia ab. Enptiacas tute, nisi in
ore gladii cruentandi. Norat videlicet sanctissimus Praesul,& vere Dei plenus , non solere eos, qui sive jura sive injurias Pontificum defendunt, quicquam remittere, aut querimoniis cuiusquam, licet aequissimis, vel tantillum moveri. Itaque multo ante futurum in Anglia divinavit, quod tandem aliquando factium videmus, ut Reges Angliae cum universo Ciero, & cunctis Laicis, dura ac longa captivitate, atque ut ipse loquebatur, e seri tute AEgyptiaca, vi de armis sese in Iibertatem asser rent. Non ignoro varias este hominum sententias de occasiene quam
arripuit Henricus VIII. magni incepti perficiendi: sed mihi gravissime errare videntur, qui in HUarici facto naeient, neque ad priora tem n POra animum revocant. quemadmodum enim mortis caussam nemo
iapiens ultimae quae hominem rapit horae tribuit; sed prioribus vitae 't temporibus, per quae moriendi caussae paullatim sunt contractae : se, repudiaue, &,ltanto cum omnium ordinum applausu rejectae auctor δ tatis Pontificiae, altius repeti caussae debent, in antiquis Anglorum Historiis inveniendae. Quare, etiam Henricus VIII. non nisiet; viam tamen . fata invenissent, & quod factum est laturum fuit: quodque in is Anglia videmus accidisse, etiam in aliis regnis, ne dubita, eveniet,cum erit mensura plena,& Deus volet. Nam, --mutationem hanc An-V glicanam esse factam , longa pax insecuta, quies publica, inaudita selicitas primo Reginae Elizabetnae, deinde Serenissimi Regis Jacobi, videntur probare. A tque has Anglorum veteres historias, si illi adeo animosi Curiae Romanae Patroni, quanta par erat diligenetia evolverent si candide res memoria Patrum & heic & Romae gestas aequis pondea, bus examinarent, atque iidem Summo Pontifici eorum quae legissento verit
190쪽
EPIs TOLAE. rgi veritatem simpliciter exponerent: nae illi rem sacerent cum Ecclesiae universe utilem , tum ipsi Pontifici maximo apprime honestam. .Sperarem facile eo pacto futurum , ut caussas rerum in Anglia novatarum melius de Pontifex & M -- caperent: prorsusque fore confiderem , ut de Elizabetha Anglorum honestius sentirent ; dc rationes ad
defensionem illius a fidelibus ejus subditis saepit si me allatas, quas modo
breviter attigimus, non adeo superciliose dc maligne rejicerent. Verum age, Elizabetham mittamus, Principem vel fatente invidia, Illustrissimam, & cuivis priorum Regum vel nominatissimorum compa: an
tam. Quid Z an cum Serenissimo Rege I A C o B o , nunc Dei gra iaselicissime regnante, qui utinam regnet quam diutillime, bono suorum subditorum natus, Regi Christianissimo coniunctissimus , in multo aliter hodie agitur Z an illi sua virtus admirabilis, Sc illa divina in negotio de religione moderatio, quicquam apud vel ros profuit i Ancaultri Pontificiae patroni, inter lenitatem aequitatemque tanti, tam eruditi Principis, tam paci studentis, Sc praefracta atque ἀναγωγα quorundam ingenia discrimen ullum statuerunt Θ Nihil minus: totum enim quod pollulant, aut nihil auferant oportet isti homines, si volumus Catholici aut Christiani dici: minoris non impetraveris ab illis earum appellationum iisuram. Omnia sine exceptione probanda sunt, etiam quae priora secula ignorarunt. Alioquin statim audies; peccat in mo, remes omnium. Nec refert, si illud unum, neque sacris literis
suerit contentum, neque priorum seculorum Conciliis cautum. cujusmodi illud est, famosum de funestum Ecclesiae sic mens ominatur, neque aliter judicant prudentes συμ v. - dogma de temporali Pontificis potestate,& jure deponendi Reges ac regna dandi. Serenissimus itaque Rex Jacobus, qui hanc doctrinam ut priscae Ecclesiae inauditam, respuit, ut pernitiosam suo aliisque aliorum Pi incipum imperiis, Ecclesiae vero cxitiabilem, detestatur,exsecratur, Cardinati Bellar-mino Catholicus non est, ne Christianus quidem. Qi9d igitur est 3 Iulia rari similem appellat Cardinalis cum suo dici ominis Torto; ipse liorquendis Scripturis, quo ambitioni serviat, tam Iuliano apud B. Cyrillum similis, quam Rex Jacobus est dissimilis. At enimvero testis est universa haec major Britannia, de hoc norunt etiam in caetera Europa qn implurimi. Serenissimiim Regem, quando voluntate Dei de legibus regni ad hanc, virtuti ipsius non minus quam generi de sanguini debitam, Coronam eius Maiestas est accita , inter reliquas animi dotes vere
regias, infinitum etiam quoddam desiderium secum attulisse, non tomere profecto in illo horridiore me conceptu ; sed celitus a Deo insu- sum, ) concordiae in Ecclesia Dei omni ratione honesta procurandae. .