장음표시 사용
211쪽
ι. is νε minaris. xt. C. mos s. uia Constantinus infirma, si dolum solummodo praestaret is, qui
Imp. abena negotia, ait, exam Intimur a filia, me talI modo rem utendam aerest. Nam nulla proo mi uam in eorum a ministratione neglectu .c is hui- Pemodum in hoe contractu utilitas spectari vid ram, inlpa vacatim est. Deinde suffragatur 1. Lιδου. tur,cam ex mera voluntate dantis dependeat. Iractas. viri. sa sti mdam ω liuentiam cita enim At commodatum nuda voluntate dantis non
habet vulgaria lectio 3 quam Florentina melim solvitur, oblimi enim ultro, eitrooe, nequeremesIe inquit Cuiacius, vi Datas. .. Affitaia revocari poteli, priusquam commodatarius adnis. Vocula enim idem est pluralis numeri, finem, & modum praescriptum usus st. Si tamentit etiam in nisu. et L a Quare ea vore plures commodatum solius commodantis causa eontra, contractus fgnificantur, qui diligentiam exactic hatur, commodatarius praeter dolum nihil prae smam sita enim diligentiae nomen hie aecipitur, stat. d. L s. k. invia m. Ita A esaemoriri. Si vetatit supra monuid recipiunt. Sed praeter eoram, utriusque arilitas vertetur, praeter dolum, & laia datum & mandatum, non probabitur ullum em tam simul, atque etiam levem culpam praestat Lxum contractum, qui hie recensentur, levissimam is rebus. I s. prim. vers at si utri De. feia. Ant.
eulpam recipere. Et hanc sententiam tenςnt Gomes M. 2. variar. resadus. c. 7. n. 3. Hesman. Const. Harmenop. m. s. epis. ris. a. Pet. Fab. Er. di. 24. ι o. N ibidem Hiemn. Cagno l. u. 3o. Henr. Bocer. Sequitur 3. regula. In' ovibus etintractibus . q. n. 3. Hippol. de Collib. Frare. Duar. aiatic utriusque contrahentis versatur utilitas, in ii,
Cuiae: 1 vis. 3. ad Agritanam O ad missis. ia Lx hoc genere est emptio. Ideoque venditor L L actam. 13. p. is siri. Gai I. lib. a. ias 43. n. . regulariter dolum. latam , & iEvem culpam in reo si Paetus rem. 4. aannam. '. 83. Egregiὰ vendit a. ae necdum tradita praestat. s. ιι tractis. hane sententiam tuetur Vult. M. - όνπι. fg - L siservus. Io8. h. cum . quid. 32. in D. I. δει M. i. H. e. 33. tenetur enim diligentiam & custodiam adhibere,n Atque hactenda de prima regula dispeximus. ι. si ea res. 3 l. i. rundisor. 36. f. deas. e r. qualem sequitur pune altera , hune in modum. In qui- homines frugi, di diligente, patresfimilias in risbus e tractibus solius Meipientis , seu debitoris bus Di, praestare solent. I. uias se. 33 . q. si res ure utilitat versatur . nulla veris dantis , seu eredit, sis. q. p. de tam assi. - . i. vendita. i i. f. ap ritiris, in iis praeter dolum i Ze eulpam levem, et. o cem ηιλ rei vendis . Levissimam igitur culpam iam diligentia a seu eustodia exactissima, id est, non praestat,nisi quando vinum vendidit ad men levissimaeulpa pri statur. d. t. s. h. ni Malarimm suram. t. i. s.sum custosam. i. I. a. h. i. sava. F. tomist usi. g. is perit. O temmia. ni venae 3 Hujus regulae ratἰo evigens est. αἱ enim ut, Locatio eonduino ex iis etiam est contractalitatem solus ex re rapit, consentaneum esti evm- bus , In quibin utriusque eommodum visatur. dem etiam isti rei custodienda, exactissimam eu- Et ided sumcit, si levis enlpa prystetar. EL s.
ram impendere oportere. Propterea namque in- s. ut vitendam. a. berim Mi utris rest. ιμα commoda commodis sunt adiutina, & vlee veris dati. s. t tam actas. I. Uriamus. ii .piat. L si menes.sa. L secundam naeturam. i . A. r. I. ume. an D. C. δε as a aurem. q. tam inplases. 6o. β. sistam radat. tali Hulus generis contractus est remm q. flocati. Verum obiicitur ε. eanoctari se vers. datum. In eo quippe res gratis datur commoriis qui pro asta. Inst. δε locat. o es 3 R. ubi dicitur, contario utenda , ideoque is meritis levissimam culia. duciorem debere talem diligentiam, de eusto pam praestat. I. in rebus. ig. in pris . L rammatiti. diam adhibite , qualem diligentissimus paleis in ibi Gothos. milias suis rebus adhibet. Respondeo. superlati-Caeterum ab hae regula exespitur preear um. vus Hagemisimas eo loco ponitur pro postivo, ῶ-
In quo quamquam manifesta precario aeripiem tu se ut monet Pet .Fab. h. B., os . quem sequit ueris , & quidem solius versetur utilitas, nihilomi- Henr. BOcerus in ca diem. ad M. t. q. n. 9. Vulte . num tamen is praeter dolum solum nihil prestati ius a c. phil. c. I s. accipit d. ρ. conticta . de tali A. I textractus. L-2. sura. s. s. eam. I.ri conductore, euius gratia, atque intuitu hie eo pretaria. Exeipiendi eausa tae reddit ut ab ulpia- tractus est celeblatus, & a quo contractu, initino in L . a rasam. 6. eam. 3. quia Nerarium ti um sumpst. schneide vinus in e m lm. ad .. I. rum constat ex liberalitate eius, qui plerario tandacto . docet speciale hoc esse in rebus ibi enu concessit. Totum dixit, ut eo intelligatur, cimia meratis, propter earum fragilitatem. Idem docetne illud, quod est in Merario. ab arbitrio & meis Glias aιέ. 6. Quibus adstipulatui Ant. Mathi iara voluntate concedent s dependere , tam illud. G animaduos. MI. h. e Iactati Verum dissi quod ab initio fuit . quam etiam quod relinqui iras iterum resultat ex λι merces. 13ά f. qui tur , di perseverat. Siquidem per omne id tem timam. 1.1. Διιιι. ubi Gaius docet , conducto ptis precarium proseitatur a liberalitate. Quia rem culpa vacare , si secerit omnia , qui diligenia ut initio conredenti liberum suit eooeedere, ita tissimus quisque observaturus suisset. Bor holt. Italum, ae liberum est et , conressum revocare, aιι ε. tis Aeri opinatur etiam in L Lae tes. β. siqna oeumque vult, sue εd tempessi.ὸ faciat, colam m. superlativum pro postivo postum entive intempestive. c. r. E. g. δε ρ tiaris. Vistim se. Vertim alii rectius respondeat, ictum test tum
igitur fuit , sussirete in ptecatio, re tam fragili ει procedere, quando quis conduxit id netendum,
212쪽
cuius notitiam prosteturr tum enim merito delevissima culpa tenetur. L item viantur. 23. F. figemma. s. D. Iotari. Wesemb. N Pacius an d. g. eamaticiar. I d. vers. stipsu a. taedicat. ω tendati.
Harm. Vult. Lb. a. Ure .sti . c. it. Hue quoque spectat dotis datio. Namque de
in ea cum mariti, tum uxoris commodum veris
satur. Ac proinde maritus in dote restituenda de levi culpa tenetur. I si AE amilias. 23. 6. mariartim. I. g. suar. mirim. L in rebus. I . pristi A. istare ἡοι. Nee Obstat sit sense. 2q. f. si maritus. I. D. Ialas. Maerim. ubi Ulpianus ait, eam demum matIto diligentiam requiri, quam rebus suis e hibet. Neque enim inde eoncludi potest, ipsum posse in rebus dotalibus esse supinum, quia talis est in suis rebus. Ita viamque fieret, ut ne ob l vena eulpam quidem teneretur. Sed etsi alia, dilugentissimus sit , eamdem quoque diligentiam in rebus dotalibus praestire cogitur, nee lassicit hoe
casti mediocrem adhibere. I. iis fetas. i . n is Iuno. Societas quoque, sive necessaria, live v Iunia talia , utriusque gratia contrahitur. Ideoque &in eam dolus, lata, Ad levis culpa, non etiam imvissima venit. h. i. contractus .L L s. nunt Udendo. a.dfιommodari. At efici posse videtur, dolum ta tum , di latam culpam , non etiam levem eulpam socium socio praestire.Nam socius in rebus minmunibus tantam pr stat diligentiam , quantam suis rebus adhibet. I. sociassetis. a. F. pro secis. 3. . IV. de satietas. ι. haeredes. 16. s. non totum. 26.
.s. l. ercist. At a quo nihil aliud desideratur,
is latae dumtaxat, non etiam levis culpae nomine teneri dicitur. Argumento est depostarius, qui, clim eam praestare diligentiam debeat, quam suis rebus adhibet. I. quod Neria. a. f. depa iii. de dilo tantum & lata culpa tenetur. Ergo & socius latam dumtaxat culpam praestare debet. Verum respondendum est, quod non eodem modo in societate, sue voluntaria, sive necessaria, R deposito culpam aestimemus. Nam quae in depositario est lata culpa , ea in socio levis est. Lata in deis postario est, si non sit mes diligens, S attentus in re aliena . ac in sua. I. quod Neria. 3 2. D. depo- i. In socio secus est. Ut enim mihi in re mea negligenti esse liret, ita & in re communi r quia res communis ex parte mea est ,& quemadmodum unam ex rebus meis curare diligenter, alteram vero negligere licet mihi, se quoque minus Pec , rem communem negligentilis atque meam de penarii. I. si σιδιω. C. de pig. as. Nee obstat quod Ulpianus ait, in pigneratii iam actionem
venire culpam, ut in commodato. I. si ιam Mad ores. 33. q. uti. d. de pignussi. Nam ereditor in eo comparatur commodata rici, quod utraque pra
stet latam, re levem culpam i in altero autem distinguituri quia commodatarius praestat levem, di levissimam eulpam. In genere quidem conve niunt commodatum & pignus , quod utrumque eulpam recipiat ,& se secunddm quid,& non smplieiteri creditor autem latam & levem dumis taxat. Ideoque non ait Ulpianus praestari tantam
culpam, quantam in commodato. Vide etiam Culacium aliter respondentem bb. 39. abs t. 26.
ubi docti ereditorem de levissima eulpa teneri, si eius solius gratia pignus tonstitutum st. Rursus objici posset, ereditorem ita demum excusati, si nulla ejus culpa pignus perierit. I. si nullis. g. C Λpen. aE . ex quo sequi videtur, ereditorem teneri , ii petierit pignus per levissimam eulpam. Sed responderi potest, ex iis i quae supia docui, creditotem praestare quidem omnem culpam, non tamen prxstare culpam leuissimam i quia hieeulpa levissima nulla est. Etenim s croditor negligens sti culpam levem eommittit, si diligens. omni culpa earet, nis lex specialiter exactissimam diligentiam ab eo requirat. Atque haee de eontractibu , in quibus vel lata, uel levis, vel etiam levissima eulpa praestatur, dicta sussin
Dei neeps paucis againus de eastas sortuitis De quibus una di certa iuris definitio est. Nem pe , ea sus fortuitos in nullo bonae fidei iudiciti praestari, R nemine. s. L centractus . ia D. ι μι
ubi dieitur, incendium non liberare debitorem aere alieno squia illa ut loquitur de mutuo, res vero mutuo data si aecipientur at res domitis suo perit, non aliis. Deindὸ mutuum pertime ad obligationem generis , quod nec ineendio absumi, nee alio fortuito casu perire potest. At nox hie doquimur de specie debita in contractu bonae fidei, quae easu aliquo periit, ae dieimus debliatorem ob illum casum non teneri. Quae sente tia eo ampsus produeenda est ad eontractus e
iam stricti juris, ex qstibus species debetur. Nam eius speeiei interitu, debitor, si culpa sacat, liberatur. I. siex levit. 23. I. fris . 19 . in prist. tractans , quam s rem alienam non a que diligen- E. vi vers. ιM. Vetum hie notanda es disserentia
ter servarem. Itaque eum socius rein communem --Φ- ca-: s. n-n:
negligentilis servat, quam suam, levem culpam tant dae admittit, de qua tamen tenetur. Mer. ad
Denique, ad hane regulam pertinet planus rquoniam illud utriusque gratia datur, & debitoris . quo magis ei pecunia credatur, & creditoris, quo magἱs in tuto si ei creditum. . iar. Inst. vi mia. reteinas. HI. proinde ereditor in pignore dolum . culpam , & eustodiam exactam, non vero exactissimam pexstat. s. i. ιιηινactas. I. ea igitis.
q. t. tam . avsi operi. an l. 3. Um a 9. Ginter eontractus honae fidei, & st ficti iuris. Nam in strictis iudieiis debitor rei interku liberatur: amissone ver A res, qnae salvo corpore contingit. non item. I. consimus. i 37. f. aevid. q. g. is V. o. Conti in bons sdei iudieiis debitor, de interitu rei, & riui amissione liberatur. ι.έ ea rei. 3 i. piso. e r. I. u formitis. 6 c. vi puniavi. O h. Leaa
Vethm superior des nitio non procedit, ΠΙ-mum s eulpa debitoris casui causam dederit . nam & tum prestathr etiam rasus fortuitus debitore. I. fias uno. 3. L pud vero. q. ωεμ
213쪽
Merium. 7.g tammed. l. i. g.-En quitim. q. M aci. Is vendis . ii. sis seris. ω eo ML rei uerL L n. in princi h salvis. mur. I. si merus. 1ses. talpa. q. st Iocat. sed hoe tum sobam locum habet , cum agitur ex eo contractu, qui culpam re ripit, seu in quo culpa praestanda est. Quod si contractus tantum dolum recipiat,ut depositum, casum fortuitum debitor non praestabit, sive scio culpa easus acciderit, sive culpa eius. Vide omisnino Ioan. Naud. hb. 2. εω i. 33. Deio de haec regula exceptionem patitur, quando debitor fuit in mora, quia mora rei debitae perieulum in debitorem transfert, ut non liberetur , etiamsi ea-su res perierit. ιβ servam. 9 i.ι. se a ιών. s.f. de vi L.M. sed in aestimationem rei condemnetur.I. in resisti . s. s. de teriri funis. Verum haec ex intio cum hoc temperamento accipi debet , ex
Martini Glossatoris sententia, ut si eo casu periit res , qui omnind incidisset , etsi vieditori tes praeis uita suisset, debitot liberetur, quamquam inte pellatus non dederit. Quae sententia aequissima est, & in iure fundata. t. siplares st. Δpositi. L cum res. 47. l. aci. 1s is legat. r. Verum utram e distin ctio, num scilicet eodem naturali sit seu casu fortuito, apud creditqrem res perire po- tuisset, nee ne , semper & ubique obtineat, v tiae sunt nostrorum sententiae. ΑIciat. Bart. Bald. Zac & alii ia I. via se mihi. β. si e tura ιι. docent debitorem , omni minctione reiecta , post mo ram commissam, ad rei, sato petemptae a stima tionem praestandωn is neri. Alii varios easus dis Inguunt. Inter quos est Duar. ad 1. 23. de V. O. Vide omnin3 ιθ. ad I uniractus. r i. de R. habi- tam 1 Foppiosub sandio, itis. 28. Caeterum hance omnes opiniones hoc loco excutere nimis longum sciret. Ideoque ea de re consulendi sunt Iacobus Culae. ινιιλ. c. ta Astis . in e litatione. . fiseritis: ε.si st=uas alienus.17. de ligas. i. O in is Ex hetas. 13. D. de rurb. OM. Hug. Donet L M. is.
Postquam hactenus, pro instituti nostri ratio.
ne, satis de naturali coh tractuum eonditione tra. ctavimus, restat ut paucis videamus. quomodo eadem naturalis congitio conventione contra hentium mutari, ae reformari possit. Pacta enim formant ipsam actionem. I. ivristemium. I. g. quinima. s. g. visattis. aut, ut dicitur is L cum dotem. o. C. de M. dor. formant contractum, legem contractui dant, ut ICtus Ulpianus loqui tui us I. ι-ractus. Et hoe est, quod alibi dicitur, contractus legem ex conditione accipere. I. I. s. conuenit. 6. D. E sit modis pactum incontinenti adiiciatur eontractui: nam ex intervallo adiectum neque actionem parit, neque contractus natu ram immutat. lI. contractas L L I. g. aut πο. s. s. is pactis. In eontinenti autem pactum adlectum ducitur, non soldm si in ingressu, vel in initio contractus venerit, verum-etiam s statim id est, antequam contrahentes ad alia negotia extranea divertant. tamma f. Is 7.ia prim si. o I Oa pactum contractum secutum sit. d. i. 7. q. s. ibi sidera m concinenti pacta με talami. g. ri A. i. istia 4o. f. deris. ιν est. ubi conveniens hula rei exemplum proponitur. Videt .sap. . Aesac. Porro ut naturalis contractuum conditio cire dolum ti culpam versatur, non etiam circa casum fortuitum, De conventionalis eorum conditio in culpa, & casu sortuito consistit, non etiam In do lo. Nam rata non est eonventio, ne dolus prae a letur in aliquo contractu. Ibundis. 17. g. illud nutiti.igri pact. quia haec conventici bonae fidei
Xontraria est. h. I. contractas. N turpis est, ac Minnis moribus contraria, di ad iniuriam, legumque contemptum contrahentes invitans, ac excitans, ut inquit Constant. Harmenop. M. 6. vis Ist. a.
sed ieiendum est hie, nos loqui de dolo suturo. de quo id conventione agitur , ne is praestetur, si sorte postea sit admissus. d. I. si vinas. 17. Elad.
vi s. Ii . At, si quid dolo iam factum est , pacto
actionem remittere possum. Ll. Iurifuravium. I. h. stati A lue .s de pactis. I. ac iune. q. in D. O practa δε ιν sati ολι. Dixi naturalem contractuum eo itionem in eulpa & casu fortuito consilere. Hine pacto seu conventione fieri potest, ut culpa non praestetur, vel ut una culpa pro alia praeste..tur. I. i. h. si conuenis. 6. h. sape. 33 . g. depositi. ιο Aristori. 39. ν. mandri. I. s. um ceno. h. insertara Io. I. commad. I. s. s. pen. p. depraescriΨι. vers. Sina gulari tamen iure, propter nubentium utilitatem receptum est, ut non liceat convenire, ut solus ellei tes dotales dolus praestetur. I. Pa enim. c.
g. ripas. At M. Pactum quoque valet,ut ea sus fortuit; ptet en
tur. l. fas certa. s. g. nam vidensum. a versam si
sti ab latria. l. cammia. i. i. s. si amenis. 6. g. ripas. d. L . s. s d etsi quis. is .f.de pactia Hinc controver titur, an qui casum fortuitum in se tecepit, de insolito quoque teneatur ἰ Quod cum Atio Pinet l. ad I. 1.e. I. . so. C L Vst. ven . assirmandum existimo. Is eni in proprie casus fortuitus est , qui est inopinatus,& insolitus cmulas. s. g. Q. F. δειραν.e t Lex condiam. 13 . q. a. 1 ιοι ii. Dissentiune vari8 Interpretes,ut videre est apud Comeχ. lib. a.
At disse illotis est quistionis P an pactum N -
nerale de casibus sol tuitis recipiendis sussciat, aci vero speeiasi requiratur I De qua quaestione variae extant nostrorum senteistis. Martinus exi-
simavit generale pactum de omni perieulo prae stando sciscet , edm species :eotit ineatur sub genere, & qui omne dicit, nihil excludat. Ioannes autem S Am eontrarium miluunt, theciale se ilicet hie pactu tequiti. Host sequitur Cost. M LIMes vis.q. h. quaesitum. q. sis quis carus. in isse si Leatisfact. Bulgarus distinguit, an aliqui casus spectare expressi suerint. , & deinde secuta clausul Peneralis, an . vero nulli casus speciales expressii uelint, Priori casu satetur generale pactum valer
αιZ ingenue utetur se non habere, in tantis oplos a naonum
214쪽
nionum suctibus,quo se vertat. Alii DD. distina
sunt inter eommodatum , 8e reliquos eonte,
ctus. Mihi Mattini sententia verissima videtur, eamque existimo procedere non tantum in eo modato, sed etiam in aliis omnibus contractibus. Primum quia paeti servanda sunt, nisi ratio aliis qua iuris iis obsteti L . β. si 'πιον. 7. q. e pM. at qui huie pacto generali nihil obstat, ergo hoc pactum servandum est. Deinde plures leges pactumhoe generale eonfirmant. Ait enim Vlpia n. in ι . s. eieιβι qais. t s.f. Δ pH. valere hoe pactum, ut depostartus praestet omne periculum; hoc autem est illud pactum , de quo in praetentia quaerimus i ergo non est dubium , quin valeat. Similiter probatur pactum , ut perieulum si ejus , qui mandatum suseepit. I. O insani. 29.sf. mandati. ut colonus praestet domino fundi, s quid vi maiori aecidisset. I. si uti Laeam. 9. Iulia 3 2.f. D. eat . Ex his igittit loeis satis patet sussicere pactum generale de casibus sortuitis praestandis. Et hane Martini sententiam post alios amplectantur Arius Di hell. In d. I. a. e. s. n. 3s. Ioan . sichaia. ia
tet ex contractu , quod pactam suerit simplieitet factum & generaliter. Nee movet, quod dieatur actum eontemplatione incursionis, hoe enim ideo proponitur , quia pactum , quantumvis generale , non pertinet ad eum casum, de quo non fuit enitatum. Rursus non movet L sed O M. R
uastram. 4. 1s fissis Marian. in iusti M. cossct. Nam ibi proponi rasum specialem, vel inde sisquet , quod ne quidem speciale pactum, ex non
nullorum veterum I Ctorum sententia, valeat eo
eas 1. Clim enim illa stipulatio iudieio ssti sit heis
cessaria, eontractus ver3 alii voluntarii sint. maia Inm. ii. In .ssi maniata. proinde iure merito, minus favendum esse hoe easu aestimaverunt ei,
qui mei scitur de eati praestando, quam in easu uis Io necessariae promissionis. arg. ι. signiussae. I. ε.s necesseria. i. fg. ι satis ι . Denique non obstat L
ibi speciale pactum non opponitur generali , sed tacἰis, ita ut speei aliter nihil aliud si, quam express/. Quomod8 aecipitur etiam in I. liter. 6. 6.rs. eos pign. VI hpule . t,viis. cons=δ. I. si pignus.1. qui ροι. in Pin. L adiam. 29. ff. de navar.
Ad L. 24. Paulus libro s. ad Sabinum.
Ruaten. eujus intersit. infacto, nonis jure taxsistit.
AD intelligendam hanc legem omnin8 ne cessarium est praemittere aliquid de eo quod interest. Id quod interest nihil aliud est, quam utilitas. quam quis ex re ipsa, de qua a
tur , habiturus erat, nisi damnum ei datum sui Gset, vel lucrum interceptum. Cui. in parat. C. de Fen . F Πε eo νώιmer. prostr. Borch. in ramunt. is Derb. m. c. 7. ω8. n. r 7. Estimaturem muquod interest, tam ex eo, quod luctari potuimuiquὶm quod nobis abest. L nnis. in D. Q risent. na pro eo φιώ rntere'. pro f. t. ficommissa. 13.1Γνω at habe . I, anu-L 7. C. aris. rvtet. Quaestio autem haec, quanti cuiusque interst, obscura est,
fit non in re, sed in facto consistit, id est, in eoa-jecturis, Ad fallacibus argumentis posita est. ideo: que eius disquisitio pertines potius ad ludicem. ae virum Bonun k quim ad Ictum. Praescripse autem judici Justinianus oertam ejus quod interest taxandi rationem, quatensis fieri potuit, in LL unis. C. dessent. GN. & constituit, ut in easibus certis, id eli, terram quantitatem , vel natutam habentibus , in quibus scilicet res numero, pondere, vel mensuri constant, id quod interest duplum non excedat, duplum c inquam pretii,
quo res est aestimatar in incertis vero easbus omisne damnum, quod revera datum est, resarciatur. Exempli gratia. Servus 1 o. aureis emptus, &traditus emptori, evictus est: habet igitur emptor hoc nomine adversus venditorem actionem ex empto, in quam non pretium modo venit, verum- etiam id quod praetere interest.I. milia. o
D. d. evire Verdm quia hie casus eretur est , illis dex, in taxando eo quod interest, non excedet duplum pretii, quo servus est emptus. Itaque t eet emptor quod sua interest Io. aureis aestimet. de tanti sua interesse etiam probet, nihil tamen hoe nomine ultri 2 o.consequetur. Atque ita obtinet primo pretium, quod est Io. aureorum, d inde pro eo, quod sua interesse dicebat, alterum tantum, id est, 1 . quae semmae eoniunctae d plum pretii, quod in casibus certis superari non debet , in taxando eo quod interest, conficiunt. Aliud exemplum aptum tale tradit Alciat. lib. s Parerν. e. Is . vendidisti mihi sundum eentum aureis , habita fide de pretior ego non solvi pretium . sed interim sundum per triginta annos
possedit petis id quod tua interest , probasque,
singulis annis te potuisse septem ex centum per cipere , ideoque sortem ipsam tentum aureorum petis, atque insuper ducenta de decem, pro eo quod interest. Sanxit Iustinianus me liberari , si tantum ducenta solvam, eo quod in easibus certis interesse non debeat excedere duplum. Imputet enim sibi creditor, qui tamdiu eessavit in exigendo pretio, ut tandem ipse usurae duplo so tem excesserint. Exemplum easus incerti sit hoe Iugum quidam habuit mularum inter se convenientium , sibique similium, quam ob causam multo majoris erant pretii coniunctae , quam separatae τι unctae aestimabantur χoo. aureis, singu-IE separatim vix so. aureis dignae erant. Titius unam earum injuria occidit, ago adversus eum ex lege Aquilia, de damno Iniuria dato, petens mihi non solum pretium mulae interemptae,quod est 3 o. aureorum, verum etiam quod pratere mea interest , videt. ioci. mihi dari; tanti enim mea interesse, ex his quae antὸ dixi, patet. Quae' ritur quomodo hoc rasu si taxandum id quod
interest ' Et sane quia easus est incertus, Rubdem agitur de damno injuria dato, quod honreeipit
215쪽
resph eertam sui aestimationem, diisendum est. pud Praetorem in jure interponuntur: eo uouiudicem damnum, quod mihi datum eli, deber dis x r arca cum argento, sed eci adducuntue aestimare , de consequenter condemnare Titium fid*lutam . Alias, extra hunc casum , plus eiu in iso. t Onu in pignore ea, quam in sidejutare. Minu, Verum enim-vero Iustinimanus hae sua eonis snim ςsis h bere actΙOnem, quam rem. ι. miracsitutione id quod interest in Ommbus causarum λοε- η- Qui habes pignus paratum, habet rei figuris non definivit aut laxavit, ut nec defini. simili ris subsidium, vel id pignori dando. i. re aut laxare potuit, sed in easibus incertis eius 'si pigm p gno . δει. vel post denuntiationem taxationem ossicio judicis reliquit. In iis vero qui id Vςωςnd . At in fideiussore persequendo, de eerti sunt, id ipsum judieis ossicium his ea el- in judiciis exitus est persaepe incertus, atque ina- Iis eonclusit, ut duplum egredi non debeat, non Di in erdum actio, ii fideiussia labatur saeuitiant semper eo usque pertingat. Uerum igitur ad. xibu , Vel creditum abiuret. Item molestiae ma-- hue manet, quod Paulus ait, Quatenua cuiviue Dae dc e rinis: subeundae sunt actori. l. quia δε-mter'. in facta, non in lare , consistere. Ideoque Mur. l. ff. de per i quantitas ejus in ineerto est , de actoris proba- Decl/r ri quoque haec regula potest exemplotionem exigit. Nam iudex, in aestimando ea pudit Oris, cui pignus datum & surreptum est, quod interest, non spectabit allegationes actoris, quae itur a a ei danda st niti actio, si debitor sit sed inquiret diligenter quantum revera damni da- solve do, de nulla sua culpa factum siri Et quam tum sit, te quantum tueri interceptum. d. l. auis. Vi primo aspectu videatur actio deneganda, tum Hine is numero fit, ut quamvis actor pluri- quod b c nomine non teneatur debitori, tummum sua interesse dixerit, eo tamen non proban- quod tuum se V re a debitore possit, verius et te intentionem suam, id quod interest ad mini- Nς. competere ei furti actionem: semper enim mam summam dedueatur. L HL θ. de nat. δ' illius tute ost pignus habere, quia expedit ei pio Siquidem in obseuris, quod minimum est, sequi POxtus incumbere, quam in personam agere, solemus. L 9.g. h. r. I. seae ν in stipulationibus. 16. h π sse. Φ, sin v. D. is suus. S. unde. i is i. o vi M Quocirct eommodius est, obligationi, ex rilio . nast. qua actio eompetit ad id quod interest, nisi dein De Dique .pposite olo his innis . 8. Niatur , vel fiat, quod est promissum , ' stipulatio. ς B llono. lib. l .μπα. c. g. n. q. hie regula adnem poenalem subjirere. d. I. D. f. depret. δροι ς comm d tur ν qui ius retentionis habent. q. ali. In l. de ver b. abiit. Plura qui de hae materia, IJι qui expensis in aliquam rem seeit, rem re in sei licet de eo quod interest, cognostere eupit, vi' ne ς potest, donecipsi expensae refundantur. Si edeat Aleiatum , Fumeum , Feret tum, Donet- si tortam retinere potest, ob non solutam me tum , fle Carol. Molin. in iratur. de re q-λυ- ςςdem, ιβ Π. εω rem. s 9.D. desan. I. umt.c. etiam νest. Se Coiae. lib. ias. 9. e. 3 i. oris parat. a L I. - TC pia . min. ρ u. peris. post. And. Gail. a. unu C. destem qua pro eo M interest prostri εἶ; LR-m . O 6. Hi namque cautius faciunt, si rem in sua custodia tamdiu retineant, donee suum
hir consecuti sor, quam si eam reddant, & postea. actionem personalem intentent.
Plus edationis in res, qsam in persona. CAutio duplex est: nuda promissio, sive simplex cautio, de idonea cautio. Simplex est, quae nuda fit repromissione. ι. imus. I. C de
ver . senis Idonea, in qua fidei utar, vel pig.
nus datur. simandata. 39. h. cis. 6. mnd. I. πν. q. l. addici. 8. fis fueuemm luera. Quoties cauistio idonea exigitur, ei, qui cavere debet, alte utrius optio datur. I. promi M. a l. F. D. J. epesiemstit. In stipulationibus tamen praetoriis quis non liberatur dando pignus, sed dato fidejussore. Sit exemplum in tutore dc curatore, qui satisdare debent, non pignoribus, sed fideiuss soribus. LI. D. de satis. tuιον. I. T. Is denis. ΠλNim leae speetaliter hie fideiussorum mentionem Deit. Et quod in stipulationibus praetoriis potius fideiussores, quam pignora exigantur, ideo fit, quia Deilid, fid usior conveniri potest, quam pignus vendi. sit ce respondet mnon ad h. I. pag.
9. secutus Math. b. u. 6. Aliam rationem videia I. a. βῶ V. O. L pratoriae. 7. D. de prati H . Bronch r. assen. 13. quia stipulationes Praetoriae
Ulpianus lib. 3 o. ad Sabinum.
Σπιρο testinvitis alienare, multo magis se
ignorantibus, ct assentibuspo s.
I ulcatur hoc loco rursius argumentum a mi nori ad majus, de quo dictum est M. I. M.Apra. Ait autem Ulp. M. 3 o. ad Sabinum , eum, qui pontest invitis alienare, multo magis de absentibus. di ignorantibus posse. Hine idem Ulp. - lib. tradit, quod, si stipulatus sim mihi, aut Titio aliquid dari, promissor etiam me invito, ic prohibente , Titio soIvere possit. Neque enim semel
θωt. ,. si ah alii. q. vers piam. I i. de iratu. stipes. Ergo ante litem mecum contractam multo magis me absente de ignorante ei Alvere poterit. L qms stipuiatus. 37. D. risolus. Eadem ratione, cum unus ex eohaeredibus arbitrium familim erciseu dae, etiam dissentientibus caeteris, postere queat, multo magis porctit illud iisdem absentibus de ignorantibus Petere. i. anuriam. 4 . f. sam mis
216쪽
Vtae Cuiae. lib. Ast. i l Neque eontra hane regulam valet obieelso de ereditore, qui debito re invito , pignus vendere potest, ignorante non potest. Nam eadem ratione non potest illo invito vendere,qua ignorante non potest. Tam enim in presente & vidente denuntiatio requiritur; quim in absente, & ignorante. I. crediια. 3 q. Getivi. νυον. I. debis e. t C. Caepi a . Sic quoque non urget quod obiicitur demiphyleuticario,quod is possit domino invito venadere , non autem possit instio, & absente. Nam sue dominus praesens sit, sive absens; semper ei denunciandum est, ut si velit ipse emeret reliquis praeseratur emptoribus. I. C. de inν. emphv. Ε gd antὰ denuntiationem emphyleuticarius non magis invito Domino , quam ipso in scici agere potest. Quidam etiam hane regulam vitiari putant in tribus inditibus. duo namque , absentelano, iudicare non pose, sed eodem praesente, &xoni radicente posse. I. Exa edi tribas. 3 9. p. de retia. Verum ratio ibi exprimitur specialis, omnes videlicet iudicare iussos, ac proinde etiam esse ne cessarium , ut omnes ae snguli iudicent. At vero tune demum omnes iudieare intelliguntur , eum omnes agsunt: ut Miscessus tradit in tiam aut a 37. D. rire iusti
Ad L. 27. Pomponius lib. I 6. ad Sabinum,
Nec ex prauorio, nec ex solennitare privatorum eonventione quicquam immurandum est, quamvis obligaιionem cause
or per pam comenti exceptionem. α uia actio nam modus vel lege, vel per Proο- rem introductas, privatorum pactionibus non infirmatur. Nisi ιane, cum inchoatur actio, inur eos conveniti Explis ν buetiam L neque penas. ε s. q. pH
DUO in his textibus proponuntur unumsnihil privatorum pactionibus juti publico derogari posse. Alterum iod obligationum ca sar pacto mutari possint. Ad prius illud quod attinet: ait Pomponius
in h. 1. 27. eonventione, sue pactionet privat rum , ex iure praetorio , aut selenni, id est , publico , ei vili , usitato , ac communi civium com sensu rerepto, nihil immutari posse. Cui comsonat, quod Ulp. ait in L 1. 43. h. privatorum . priis vatorum conventione juri publico non derogari. Limputatam. 38. β. de pactis. Unde cum iussu cedendi, tam ex testamento, quam ab intestato, legibus duodecim tabulatum proditum sit, de sutura secressione pacisci nefas est. I. uis. C. Aepaei. L ex re: ε. C. de En L fpH. Adeo ut de succedendo pactum ne iuramento quidem iure civili vallari possit. MI. I. ia . C. de paci, O t. 7. l. Grg m liter. 16. d. eia. Ciu ius Canonicum non retrat gatur. Nam t. Famis. dae pactis. in s. Gine. Pin. Laiare r. m. 6. loquuntur tantum de pacto de nostiaeeedendo. Quare clim novum jus contineant, di legum correctionem inducant, ad hoc pactum produci non debent. Praesertim cum illud liberam testandi facultatem adimat, & votum evotandae mortis alienae indurat. Hujulmodi tames pacta inter milites. I. lim. I9. C. de pactis. de ii die, ex generali totius Germaniae eonsuetudine. inter illustres per Enas, tolerantur. Α . Gai 2. Obs prati . ias 27. sic quoque non valet conventio hae. ut filia, dote contenta, patri intestato non succedat. I. pactam dotali. 3. C. de re far. vel ut filius certis rebus contentus sit, ne moveat querelam inofficiosi testamenti adversus
testamentum patris. I. si quo s. 6 . b. I. de laus restam. Quamquam haec renuntiatici seu conumqtio hodie de jure Canonico subsistat, si juramen
tum intervenerit. d. c. quam s. de pacI. u. 6. c.
ter. vi iureiur. in 6. Praetere, inter virum fle ux rem , jure, quod moribus introductum est, do nationes prohibentur. L I. a. s. . de donat. ias vis. ω ον. Quare si promiserit maritus se uxori
aliquid donaturum , adiecta poena , nisi id sece
rit . vel si dixerit, se id ι quod dedit, non repetiturum soluto matrimonio, nullius est re menti conventio. Nam jus publicum eiusmodi pactis infringi non potest. I. illud. s. ε. r. A. Δpacta dotia. Sic pacta ne liceat divertete ι tamquam legibus eontraria; de Iibertatem matrimonii imis pedientia, non valent. l. libera. 2. C. de inaia M'. L FApularis facta fueris. ly. D. de rurb. Hl. Eodem modo lex mulieribus dotes salvas esse vult, quod reipub. intersi. eas esse dotatas. ut tanto factistius nubere possint. I. 2. D. detur. ἐας. t. t. D. ALLmaniae. t. interest. 3. D. de privit. credit. De IS. f. iaris. Hub. ML si . Non valent itaque pacta, quae uel omnino contrὲ dotem facta sunt ι vel quibus dotis causa redditur deterior. Veluti si tonus nerit , ut dos apud haeredes mariti , matrimonio ejus morte finito, remaneat, vel ut Ionis ori die reddatur. I. 2. 1. tum pater dote,. it. inriquatuor E. yequenti m. f. de pact. dotia. Sie etiam, si
quis vivo testatore paciscatur, ne liaeres utatue
Falcidia, nihilominus tamen beneficio legis Fal-eidiae locus erit. Constat enim privatorum Pa stionibus legibus refragandum non esseι L qae Iberis. I s. q. i. D. ad L. Finia. Quod hodie eorrectum esse , adeoque Lodie vivo etiam testatore legi Falcidiae privata conventione derogari posse, existimat Cujae. ad Novell. i. Sed hoe mi nime probandum est, cum iurium correct o, utpote odiosa, semper vitanda sit. t. praeripi s 3 2. in D. C. de appelL Nee, uno legis casu correcto, ilico & alium correctum esse dicendum est,etiamsi utrobique par ratio sit, sed novae constitutiones strictissimὸ sunt aceipienda . Vid. Borch. vi pact. e. s. n. 83. Denique Pontifex ideo constituit sacerdotem non posse renuntiare praescriptioni fori, quia ius publicum non potest immutari privatorum conventione. t. sedili mi. ext. δεμ .eowset. Verum Cuiae. M t. ins publicum. s8. Δ DEL, ne tradit, Pontificem hac nostia regula abuti.
217쪽
vla lacticios: se paciscendo, renunciat juri pria ctum enim ab initio adjectum Armat tam stria
vato, non publico. rum , quam bonae fidei actionem . ut aptissime Nune videamus,quomodo obligationum Cau. Paulus md. Llecta. qo D. de reb. - . docet itali , id est , ipsae obligationes, sive contractus, tamen , ut acriter id esse di utatum satis innuat, pactione immutentur. Hoc enim alterum caput dum ait: Mesam, pia pacta in totis rei facta ha est, quod initio tractandum nobis proposuimus. dationi rese creduntuν, & paulis post i es, ut iste pu- Dupliciter contractus pacto immutatur, quando νε- ,σι raseptionem rantumnodes et patium c anam scilicet naturali contractus conditioni per pa- 'rent a div a phimum tamen ψιν eram obsist ctum quid detrahitur, aut quid adiicitur. Sic na- ι is, Gria Huc etiam facit. L in temotionalibus. 3 r. tutatis conditio, & forma commodati est, ut in inprim. D. de Wis. O . tua promiseris. it s. g. Deo etiam culpa praestetur. At si convenerit, ut joc in P. παι - . s. C. de Dei inst. Denique lex solus dolus praestetur, pactum erit detrahens. l. . tus est manifestus, di expressis in L petem. 27. ibi,
F. interdum. io. is commodari. Sic naturalis serma Ru - μι pactam. de pactis. Quod pactum qui depositi est, ut dolus Elus praestetur. I. i. δε- de pacto stipulatione confirmato dumtaxat intelis rosei. At si convenerit, ut etiam culpa praestetur, ligunt, non etiam de stipulationis lege, id est, de pactum erit adiiciens. i. i. s. βιεπυem. 6. f. est . eo pacto, quod post stipulationem satim inter Sive autem per pactam quid contractui adiicia- positum est, verbis ipsis Impp. violentas injiciunt tur, sive quid ei detrahatur, semper contractus manus. Quin ut maxime legum testimoniis, pro mutatur natucti vel ipso jure, vel per excepti hac sententia manifeste facientibus, ea reremus rem pacti conventi. Ipso jure mutatur contra. racio ipsi multorum testimoniorum instat essectus, quando ei ab initio, atque in ipsius con- posset. In quo enim quaeso ) potissimum a b tractus ingressi, pactum adjicitur, vel etiam in- nae fidei judiciis iudicia stricta differunt Certi
continenti, antequam contrahentes ad alia ne- cum in aliis, tum vel potissimum in eo, quod in-gotia divertant. Atque hoc est, quod Pymponius stricta judicia nihil veniat , nisi quod expresse
ait in h. La . modum actionis, vel lege , vel per lingua sit nuncupatum. In bonae veth fidei judi-Pratorem introductum, non infirmari, id est, cia, etiam ea veniant, quae sola postulat aequitas, mutari, nisi tu , cdm inchoatur actio. inter eos ut maximὸ non suerint nominatim inter contra- eonvenerit. Pacta enim ineontinenti adiecta for- hentes expressi. Cum igitur pacta ex continentimant ipsam actionem. tiari Fuvinia T. ,.q--ο. stipulationi, vel alii cuiquam contractui stricti ΤΔ pactis. aut cui dicitur in L tim datem. 1οι 'iuris subjecta,mam sestam, &expressam, ae linia C detin. da. formant contractum, id est, legem sua nuncupatam causiam habeant, quidni aeque in contractui dant. d. l. . s. quimaeo. ι. intractus. ibi, Iudicium veniant, invὸ actionem dedueantur, vel luem enim te sui diau. .h. t. Uerbi gratia, na- quod idem est actionem ex 'stipulatu formentituta commodati est , ut non tantum dolus, sed atque pacta contracti bas bonae fidei ex continen- de culpa praestetur: sed si in eommodato ab inis ti annexa ἐ Nisi quis tam sit sorte iidjutus, vi,detio convenerit, ne culpa praestetur, culpae nomi- strictis, & bonae fidei iudieiis cogitans, duos sine ipso jure non est actio commodati. Nam pa- bi imaginetur saecos,quorum alter ita si strictust, ctum illud inest contractui. Quod enim pacisci- ut proaunciatis duobus verbis, Romulis, promitto, mur ab initio, pars contractus esse vHetur. Sic mox ita distendatur 3c repleatur, ut nihil amplius etiam in stipulatione, si stipulatus sim , centum, insarciri possit, ideoque pactorum , quantumvis quae mutuo dederam , mihi reddi calendis proxi- ex continenti subsecutorum, non esie eapatem,inis ι mox nullo facto intervallo diem proroga- sed ea, quasi liquorem vasi jam pleno supersulam, verim , ipso inre nulla est petitio ante dictum dissuere. Alter autem ita sit laxusi ut Keilὸ pacta diem. I. lecta. 4o. f de νeb. nec Et sic fit, ut eum sulsecuta recipiat, modo siccus nondum sit colis bonae fidei, tum et m strictiIuris actio ipso jure ligatus,id est, modo pacta incontinenti sebjicianutollatur. Imo pactum ab initio adiectum non tur. At huiusmodi somnia valeant, ac maneant, . tantum tollit , sed etiam Armat actionem. Verbi vigeatque communis omnium interpretum, le-
gratia , natura depositi est, ut lata, non levis cul- gibiisque e formis, Se vera sententia, pacta sci pa praestetur. d. I. contra . b. t. Verum si ab ini- luet ex continenti adiecta contractibii, sempertio convenerit,ut depositarius etiam culpam pr. 1nesse, sive de bonae fidei, sive destri Istet, hic pactio, tamquam incontinenti adsecta, contractum so abit, id est , hane legem deposito dabit, ut in depositum veniat aulpa levis. Et ideo si depositarius culpam levem admiserit, mineetit eo nomine actione depositi, vel prxscriptis uerbis conveniri. Atque ita pactum formae apsam actionem, id est, facit, ut actio depositi vel praeserἱptis verbis, Ob eulpam Ierim depos.
rarii, detur , cum extra hane pactionem,
depositarius eulpam levem non prestet. Uitse indem. δθ. 6. Aes. 62. Atque hoe procedit .non tantum In bonae s.
des , sed etiam in micti juris contractibus. Pa
aem. Rem ι. qq. Et novissim8 And. pachineus sis. E. t A. 99. sed ab hae sententia diueis eunt
218쪽
que pactum , juris ecin tractibus in eontunenti adlectum, non inesse ex parte actoris, sed tantum reci prodesse ad exceptionem; verum fundamenta, quibus nituntur , facili negotio su verti possunt. Non enim urget L. i. fari geneti m. . f. quin o. 3. in priae. ω I. bona luet. 13. C. Δ pM . ubi dicitur, pactum bonae fidei eontractibus ex continenti adiectum etiam a parte actoris inesse. Unde dissentientes inserunt, in contractibus eris
D stricti juris id seeus esse. Sed mal/. Nam
unius inclusio non semper est alterius exclusio.
Imo d. g. quialma. nostram sententiam aperte confirmat. In ejus enim primis verbis proponitur regula, mi dei neeps subiἰeitur exemplum e ibi, aι in bona siti jussitiis. Quemadmodum arguae ent est certissimo, particula cas. Proinde eum plaui absurdum esset, exemplum aequὸ generale esse ac regulam, inde necessarici consequitur, nullam h casu inter eontractus bona, fidei , Ze eontractus stricti iuris disserentiam esse admittendam. Nee impedit particula hi iam ia d. s. quinimo. posita, quam tamen praecipue urget Culaesus, et videlicet contractus stricti iuris omnino exeludi existimans: eo enim loco Ulpianus non agit de diffsrentia contractuum boni fidei, Si stricti iuris. sed in eo saltem totus est', ut praemissim regulam deelaret: At bonae fidei iudieiorum saepiustulamentici fit, non ad exeludenda iudicia stricta, sed quod aptius in boni fidei iudieiis ius aliquod p teat e cum in strictis judiciis id vel obscurius appareat, vel saltem controversae magis aliquo modo videretur expositum. Disputatum namque ea de re olim inter veteres ICtos fuisse argumen to est L I. has. 4o. D. 4 νώ. Deil. videlicet an pacta, stipulationi, vel aliis strictis iudicii a subjecta , inessent, id est, ad agendum valerent, cum de boni fidei iudiciis super eo nummam suetit dubitatum. Ideoque soloriam boni fidei iudieiorum ia d. f. quin αι. ut & in D. 1 3. ea urὸ si me lio. Non movet quoque ratio 1 Donello allata, eur boni fidei eontractibus tantum a parte actoris pacta insint: quia scilicet nudo perfieiuntur consensu , id quod sema est in eontractibu, stricti iuris, in quibus, ut obligatio substantiam
capiat, praeter eonsensum , rei quoque interve tus . vel tuti, seripturaeve solennitas requiritur.Nam de eontractus bonae fidei te persciunturanterdum , veluti commodatum. h. hem is x. deis postum. s. praterea 3. h. pirnas. au. Inst. qais. i. pe cam. σώθ. quibus tamen pactum ex eonistinenti adiectum, non minus quam e teris, qui solo perseiuntur eonsensu , etiam a parte actoris inesse constat. ex I piane. 26. f. deposiviIIn navim. 3 a. D. Iacari. eam firmius. πὰ per inreptionem pacti, & non ipso tua re, mutantur Obligationum cause , seu contractus, quando pactum apponitur ex intervallo. Tale enim pactum non inest contractui ex parte actoris, sed reo tantsim ad exceptionem prodest. d. t. imistentiam. I. q. Misimo. Et ibi Cuiae. D. δε s. l. paria. 71. D. de compa . empl. Sed quod dixi pacta ex intervallo apposita prodesse tantum ad exeeptionem, hoe intelligendum est de pactis, quae interponuntur super adminiculis ipsoruis contractuum. d. i. I. β. Finim. ἐ. E. D. δε ιι-gria. em . At pacta, quae ex intervallo inutis ponuntur super ipsa natura de substantia contra. ctus, ipse iure tollunt, mutant, reformant, &quasi renovant eontractum: ae proindὸ non tan-thm exeeptionem , sed etiam actionem pariunt. d. I iuristentiam. r. h. ades. uas. 27. h. pactasnepererer . vos idem Atimas. f. de pactis. d. ι ναὶ
ut planus. lib. 3 s. ad Sabinum.
Dipas Pius rescripss. eos, qui ex lustractitare eonveniantur . In id, quod sedire possent, tondemnandos.
mas. 3I. C. de in . .et. aptandam esse eenseta Cum enim eadem in illo capite sententiai Ar quidem iisdem verbis petoponat ut, legem nostram inde desumptam esse verisimile st. Nee obstat. quod utriusque diversa si inscriptio. Non enim possum non assentiti P. Fabro, haud obscuris aris gumentis demonstranti, inseriptionem d. I. si x-nanem. vitiosam esse . Ee pro Iu. s. legendum esse lib. 36. as salinam. Est autem d. I. extraneas. spe .cies hie. Extraneus quidam, mulieris nomine dotem marito promisit , is ι antequam dotem promissam solveret, facultatibus tipsus est, quaeis ritur igitur an marito imputari debeat, quod ab eo dotem non exegerit i id est, an maritus peris inde teneatur , atque si dotem exegisset i Et reis sponsum est , interesse , virdm ex necessitate existraneus dotem prini sitit, ut quia debitor si rit mulieris, an vero ex voluntate seu donandi animo: priori casu mariti perieulum est. Post Hori non item. Id quod summam habet rati nem. Nam ubi a debitore promissi dos fuit, m ritus nullam ea litam habuit, quare eum primo
quoque tempore non eonvenerit. Neque enim vetεti debuit, ne nimis duriter, atque inhumaniis ter ageret eum debitore, urgendo eum ut solvat
quia promisit. quia de antὸ promissionem jam tum ab initio ad hoe tenebatur. At si promissio
donationis eausa iacta sit, excusationem mere tur maritus , quod non praeeipitaverit momissorem ad scit utionem. Quis enim vitio vertat. quod pepercerit ei. eui mulier ipsa parcere de iii Nam etsi mulier hoe nomine promissorem convenisseri non damnasset tamen eum. ultr1 quod facere posset. me enim Diuus pias rescripsis. ut inquit Ulpianus .a L LFex1-Mas. II. O in hac nostνa I. 28 3 eas , qtii ex liber adhare tamentanaar , is id, qtiadfagere
219쪽
Dura 'lam condetanum M. Si, inquam,' mulier i Psi eum convenisset: nam a marito agi potuisset insevdum. Est enim maritus hoe casu smilis creditat, eui debitor eum, qui sibi donaturus erasi
delegavit, quem solidum i delegato exigere pocse constat ex ι. Ne rum. 4 i. D. de re Dd. N ex Lμα D. de iis. δει. Sed licet in solidum potuerit maritus agere suo nomine, tamen ipsi ignoscitur,s pepercerit ei, qui uxori donaverat. Vid. Cu-iae. lib. I a. sis. c. II. & Ant. Fabras. a. ωή I.
Caeterum quod hie de donatore scribitur, ad
alias etiam personas est' producendum ,, quae e
dem gaudent privilegio, & in id tantum, quaniam facere possunt, sunt eondemnandae. Ut sunt
a. parentes. 2. Patroni. s. Maritus, & Uxor. q.
Soter , & Gener. i. stim qui. 36. O aliqvor L stas A. a. retia. I. maritum. ix. q. solis. murrim . Socius , sive sit omnium honorum, sive rei certae socius. I. veram. 63. q. nascia. 6. Debitor, qui bonis cessit. g. D. Inst. δε d. i. q. C. cui bra. te to. 7. Miles. l. miles. s. I. item m I s. 18. 'de rejia. Quod privilegium ab interpretibus nostris etiam extenditur ad milites togatae militiae, puta Doctores, Clericos, Advocatos, Equites avis ratos, Comites, Barones. Vid. Uesemb. ιο .
Porro quando quaeritur quantum quis Leere possit, prius deducenda sunt alimentar non enim totum, quod habent, praefatis personis est e
torquendum , sed in eondemnatione ipsarum ratio est habenda,ne egeant. L in condemnatιam. 37. h. I. Proinde quantum pro conditione personarum , aetatis, patrimonii, & dignitatis requititur, tantum illis alimentorum nomine est reli
quendum. sed sciendum est, quod dispar sit ratio donatoris, & exterorum, qui in quantum sacere possunt, eondemnantur. Plenius namque suceurtitur donatori, quam caeteris. Nam donator praeter alimenta deducit etiam aes alienum,
quod scilieet non ex smili causa , id est, don
tione eontrae tam est. Nam si pluribus ex donatione debeatur, puta primo, secundo, vel te tio, agente primo, non deducitur quod debetur secundo, vel tertici, sed potior erit causa ocia cupantis, id est , praevenientis. I. inser eos i9. Adera Dd. At s eui ex alia , quam donationis causa, debeatur, tune absolute creditor praesertur dona. tario, quia aes alienum cui dixi hoe ea su est praeter alimenta deducendum. Caeteri vero, qui in id, quod sacere possunt, tenentur, deducunt tantum alimenta , non etiam aes alienum. L LAM
U. I s. o I. O Glaredatum. 49. θ. de rejud. Aeproinde s hie eo neurtant plures ejusdem eondutionis creditores, occupantis N primo venientis mestor eonditio est. Vigilantibus enim iura sunt scripta, non dormientibus. I. pupillas. et . in An. t. via autem. s. s. sciendum I. p. quae in iratia. πώ. licet is creditor, qu; prior occupavit, si tempore
posterior. Nam ratio temporis obseruatur in hypotheeariis tantum . non n actionibus personalibus. I. s pena . 8. g. qui ροι. in pig. hab. Quod si
tamen ex tribus sociis primus cum secundo egeo
rit, partemque suam integram si conseeutus, de tertius , eum secundo agens, integram suam paristem consequi non possit, is cum primo, qui solidum accepit, in hoe experiri actione pro sotici
potest, ut partes communi centur, & inter eos exaequentur. AEquum enim est, utriusque, id est, primi de secundi partes exaequari, ne alioquin ex eadem secietate alius plus, alius minus consequa intur r quod iniquum foret, atque iniustum. I. Ἀ-ν-. 63. s. si cum tres. l. fp a socio.
Quod si etiam priuilegiatus quis creditor sit ut siseus, vel mulier de dote actura, tunc quoaque aes alienum anth deducitur: quamvis regulariter , s privilegi ai us cum privilegiato concurrat, oee antis melior sit causa. L L inser eas. i9. A. ΔHjvλHoe ad extremum pr declararione horum textuum lingulariter est notandum, ita demum praesitarum pcrsonarum in condemnatione habendam esse rationem ne egeant, si exceptionem inopiae ante sententiam opposuerint, ae suum privilegium allegaverint. Quod si vero in eo cessa verint , poterit iudex eas in totam summam conisdemnare. Possea tamen, ad impediendam executionem, exceptio in quantum quis sacere potest, at huc opponi poteriti arg. L Naesennias. ει uis. D.
Ad L. 29. Paulus lib. 8. ad Sabinum.
Eod initio vitiosum ess, non potis fracto
O Uaeis h. ι 29. & reliquis textibus propo nitur iuris desinitio, ab omnibus sere Inter
pretibus, praesertim' recentioribus, existimatur esse tegula Catonianar at malρ. Nam regula,hoe
loco posta, est regula iuris antiqui, quod ante
Catonem obtinuit. Deinde regula Catoniana tantilae in legatis locum habet. I. I .si. δε reg. C αιοη. Nec ad haereditatem, vel institutiones perii net. I. 3. O q. f. de. ν g. Casan. At haec regula gerineralis est, & tam ad haereditates. Ioen. h.f. quam alia quaecunque negotia spectat. Ant. Fab. I b. a.' es est. ι. 19. Hinc quoque detegitur error Pla centini his, &,qui eum sequitur, Barnabae Brita nil in ID. Ang. δε iure cannab. ιM. 248. qui hane nostram tegulam ad ea umtaxat pertinere cenissent, quae testamento relinquuntur, ac proinde iisdem cum Catoniana regula sinibus circumserris hendam esse. Sed eam quam latissime patere, &varios, infinitosque iuris articulos sub se comprehendere exemplis mox docebo. Ait lixe lex e chia
initi. Uilotim est, id est, quod non valet statim,&ab eo tempore, quo actus, vel negotium aliquod
220쪽
geritur, hae tracta temporis non ι ualisit, id est,non confirmatur solo temporis lapsu, sine aliquo legitimi vel praetorii iuris subsidio. Nam si ultri
tractum temporis supervenerit causa eonfirmans, non est absurdum, ut actus ex postfacto confit- metur. innus in c. non censirmas eruiumcin 6. Haeelex sumpta est ex lib. g. ad sabinam, ubi Paulu, de tutelis, & de auctoritate tutoris interponenda tractavit. Nam ut pupillus obligetur , requiritur, ut tutor in ipso negotio, id est, eo tempore, quo negotium geritur, praesens st, aut perfecta negotio incontinenti auctor fiat. I. obligari. 9. h. inter s. g. ἰ avi. O co . tui. Is quis. 23. s. iussu. q. J. de adin quiν. harad. Quaestio est inter Interpretes, an tu tot pupillo contrahenti in ipso negot o , an vero mox post contractum negotium auctor fieri de
beat i Et satis esse , s praseos post persectum negotium auctoritatem suam interponat, docet Arumaeus exert. In l. 3. I a. Vide Donetl. 3. ram. I 3. Conser Cujae. a 3. σου. 33. HOtt. I. amis. ν φ. t. s. Unde s pupillus contraxerit: sine tutotis auiactoritate , non obligabitur, etiams tutor postea contractum a pupillo habitum ratum esse volue rit. Nam quod initia ditiosum est, nod potest vari ι paris comatistere. Et sanὸ regulare est, quandocumque consensus, auctoritatis, & solennitatis gratia , desderatur, quod is intervenire debeat statim persecto actu, neerat thabitio sussiciat virat. ia t. atissimis, de electum. Pertinet hae e lex quoque ad ultimas voluntates. Nam ut Iavolenus inquit in L omnia. χoi .s t. Omnia qua ex restamenta pro uistumam , ita rimam statim eventam capitius, id est, sustinentur & effectum habent initiam γογι sim visis teperim, id est, s ab initio constiterint. Ae proinde, quae ab initio inutilis suit institutio, ex postsacto non
potest eonvalescere, ut est in L pen. h. ι. Ut ecce, testamentum tioso, aut impubere fictum ab initio nullius est momenti, itaque non conu Iescit, quamvis hie pubes, aut ille mentis eompos poste, factus suetit. h. praeterea. a. Inst. quis.
non est sermis act. telam. si e quod ab initio salsum
est testamentum, non potest tractu temporis eo nissimari. I. sicunt . C. ad L. C. n. risis sie si qui, instituerit hoe redem eum, qui illo tempore , quo
condebatur testamentum, haeres esse non poterat, non valet institutio, etiamsi poste eum haeredescripto experit ese testamenti fictio I si ali nam 49 in. D. Δ hineae inst. g. in extraneis. IV. de horid. quatis. ω Efferens. Ex his exemplis nune satis patet, verum esse id, quod initio dictum est, pertinere talicet regulam nostram ad haereditates, seu institutiones, ae proinde non esse regulam Catonianam , quippe eum ea ad haereditates non pertineat. d. L 3.1.4 rei caron. Et quamvis Iacob. Culat. lib.q. ab em. cap. q. annotaverit eo loco leia gendum esse libertates) non haereditates tamen eo nomine accommodὸ satis perstringitur a Ioanne Robertci in animadversonibus suis, &
In m putationibus quoque, exterisque contractibus hae regula utimur, ut si tes commercia exempta, puta liber homo, res sacrae, vel euius commercium stipulator non habet, promissa sit, adeo inutilis, di irrita censeatur hae e stipulati', ut ne quidem ex postfacto , si homo ille fiat is-vus, res sacra profanetur, aut stipulator commeriseii rapax seri ineipiat, vires accipiat, aut conva lescat. s. h. IV. de intis. stipat. I. intrastiphlamem. i 3. S. sarram. s. I. existimo. 98. D. de verb. I. Sic actio
quod iussu, quae ab initio fuit inutilis, eventu
non confirmatur. I. si tutoris. a. g. ab . f. quia iussa. sed nee pacta,initio vitiosa, tractu temporis convaleseunt. I. sititi istam. 17. I. si patias sim. q. g. de paci. Non obstat hvie regulae . mali/ν. ro. M. i. g. id c d s. inst. Nam libertas , quam in illa speeie set-vo haereditario haeres inutiliter dedit, adia haereditate confirmatur ex voluntate testat ris, non tractu tempori se nec enim competit, nis ex die aditae haereditatis, libertas, quamvis ante factast manumisso. Nihil item nos movere debet L si quia in senatorio. 27. l. eos O in puniri 6s. I. si quis istor. 6o. s. quid ergo. 6.1.1 Hι. ηvt. 1 et sican. ι a. 6. de naue. Eis enim , in castius ibi propostis, matrimonia contra legem Iuliam, fCta, conis stitutiones principum , a Senatore, vel eo qui in Provincia ossicio, aut magistratu aliquo sensiatur, uel a filio tutoris adoptivo contracta suerim, ideoque ab initio inutilia extiterint, ae nihilois minus tamen remoto postmodum obstaculo, impedimentoque eonfirmentur, idia tamen non convalescunt solo lapsu temporis, atque tractursiquidem poste i valent, non quas ex pristina voluntate , sed quasi ex novo quodam consensurita, ut quae antὸ uxor non erat, nunc propter novum consensum iusta uxor esse incipiat, nee
retr3 suisse intelligatur. Idque vel satis inde manifestum est , quod illi demum liberi, qui postremotum impedimentum nati sunt, legitimi ee λntur. d. t. eos. in D. D. B Hι. n ι. Idem & titisca usucapionem obtinet. Ut s maritus praedium dotale alicui vendiderit, venditio nulla est, propinter legem Iuliam. ninet. Inst. νώ. alie n. tis. vel non. L tri Iesia. q. g. Asanda dataJ. Si tamen mortua in matrimonio muliere dos mariti lucro ceserit. alienatio confirmatur, & usucapio procedit. I tam viri qet. g. de ustus . Idem iuris est, cum is, qui rem surtivam vendidit, postea domino hiis res existit. d I. q. a. in An. nempe purgato rei viistio , & sublato impedimento procedit usucapio,& prior actus, qui fuit inutilis, confrmatur, sed
non ita tamen , ut retrotrahantur tempora. Nam
possessor ex hoc demum tempore bona fide rem
N pro suo possidere incipit. I. si fur. 23. p. de qu-
ΡωfA cdm hactenda satis exemplis decliratumst, id quod initio vitiosum est, non posse m-stha consimari, investigari nune operae pretium fuerit, quid de contraria sententia dicendum sit. s id quod ab initio valuit in eum pervenerit casum , a quo incipere non possit φ Et regulariter definitum est, ea, quae, ab initio eon litterint, evanescere, si in eam causam incidant, a qua initium capere non potuissent. Veluti si res aliqua utili tex