장음표시 사용
231쪽
s, TI. db Reg. I . Commentarius.
Rursus vehementer obstat l. t. a. sq. re nequeat. d. I. Ami. 6.1. δε- in. Verum
evsi a. D. de ligo. i. ubi de hae conditione , si obstat L Marcellas. 2 s. D. si eius. ubi fideiutae ligatarius Stichum manumiserit, ita scribit Pom- pro prodigo , ac pro surioso non minus intere ponius, ut dicat legatum ex hac conditione de- dit, quam pro pupillo, Prodigus igitur &Ω-beri, si servi mors impedierit manumissionem, riosus naturaliter saltem obligantur. Respondeo quia per legatarium non stetit, quominus servus sub distinctione. Aut fideiusses intercessit pro pervenerit ad libertatem. Respondeo, P. Faber prodigo, vel furioso jure obligato, ut puta ex ad L I. ibi. h. t. n. s. existimat hoc ius olim inter quasi contractu , vel delicto. I. furiosus. 46. D. da
veteres ICtos controversum fuisse, & quidem isto aci. & tune fidei utar essicae iter teneturi Pomponium, eum in . l. turpia. tum in Lam illa. atque ita intelligenda est LI. Naratas 11 euis. his. D. de candit. . demonst. secutum suisse consonat L sta No. 7o. si fimo. q. -6. quad
partes Servii, Sabini, & Cassii: Ulpianum ve- pro furiosio inre obligara. θ. δε ti jug. Aut fideiutatio Nerat; i, & Iuliani sententiam probasse in L l. intercessit pro serioso, vel prodigo iure non obis inde Neratius. D. ii L. Aquit. qua solutione non ligato, ut puta quando stipulanti sine consensii
est alienus Francisse. Sarmiento, d. t. χι n. 7. Sed curatoris promiserunt, Et tunc nee fideiutar pro quamvis ea probabilis sit, tamen, ne facilε an- eis adstr ngitur e de de eo ea su loquitur L L 6. o. tinomiam admittere videamur, responderi poten vi Verb. Oblig. Iac. Cujac. in .. l. 6. e i I. ia.
stram definitionem hoc Pomponii responso non m. kct. t. sq. Alii aliter hanc antino mi m tolia prorsus subverti, sed potius temperari, & hune iere laborant: ut videre est apud Duaren. in I. 6. Pomponii sensum esse t conditionem scilicet hoe D. Δυπλαι Ant. Contiv. lib. 2. IVI. subii M. e. casu impletam videri, si mors servi, non quaeli- 3. Iacob. Rae vard. lib. Varior. t. 9. Ant. Fab. Mised mors sola impediat manumissionem,quod M. 8. cime R. t. s. . 6. Ioan . Coedd. iatractia ita sicilicet eonstabit, si Iegatarius, vivo servo, stipia. c. 7. x . I si . ea seeerit, quae ad manumissionem pertinent,pu- Porro quamvis in bie regula prodigus furiosola si ad magistratum proficiscatur manumissionis comparetur, non semper tamen haec eomparatio causa, interea servus non vi, vel alio casu exter- procedit. Evethard. Nicol. in loco legati 3. 2 no, sed naturali morte decedat: tum enim vide- mei ad iniosum, vetpraduum. Sed in aliquibus ju-tur impedimentum magis a servo ipso, quam aut ri rticulis, prodigus a furioso differt. Ut eseci casui aut negligentia legatarii contigisse, R in prodigus stipulando sibi aequirere, conditionem libertate danda magis videtur testatorem voluisse que suam meliorem sacere potest, & in eo est inia indieare ossietum & diligentiam manumittendi, ii r pupilli. l. tertis. 9. F. flede T. f. de reb. d. d. quam praecisam manumittendi necessitatem. I. 6. D. δε Hr . O M. Furiosus autem nullum nego.
tium gerere potest. ι in nego iii. s. f. h. t. I. i. q.
- fu i η . Ir. D. de sic o Q. Praeterea prodigus Dia L. 4O. doli capax est, cum plerumque nimia luxuria do
Pomponius lib. r . Sabinum. hqui sit, & improba machinatio. Ide uo
c I nec de eo dubitatur, prodigum ex delicto, de dolo suo malo obligari, tam ad poenam pecunia. tiam , quam corporalem. Evethard. d. t. 73. Decius Si alii ad h. I. Ant. Gomea. variar. re v. Comparatur hie suriosio prodigus . Prodigus tam I. n. 73. Iul. Clarim. s.flear. b. est. quae Lest, qui neque tempus, neque finem expen- 6O, Vide omnino And. Fachineum , lib. r. conis satum habet, sed bona sua dilacerando, de diu ir es. Q 68. At suriosus doli incapax est, aespando prosundit. I. I. D. de cura. furios. Et in proinde delinquere nequit. Prout late supra ad eas res sumptus saeir,quarum memoriam aut nul- κ. i. in negotiis. diximus. Denique furiosis, quam Iam, aut brevem est relicturus. Cicero. Γλ2. 4 P. primum ex mentis suae potestate exierunti bonis
Talis igitur rectὶ furioso comparatur. Luxus ipso jure, vel sine aliquo hominis adminiculo in enim eiusnodi quaedam est dementia. Et quam- terdicitur. Sed ut prodigo rerum suarum admi vis in sermonibus videatur mentis eompos, in sa- Distratio adimatur, sententia judicis declaratoriactis tamen est impos . I. his qri. 1 i. h. Dium pius. requiritur, id est, debet per sententiam prodiis
a. st. de rutον ω curat. dat. Neque prodigus minus gus declarari, ad hoe, ut ei administratio rerum desipit moribus ,quam suriosus animo. d. I. r. D. inarum sit interdicta. i. patri .r . is princi ibi ulmei de cinat. μν. Imo furiosum facit exitum. d. t. ia. fixo etiam bonis ei ebeat inter El. 1. de miner. I. lalia. s. a. iasin. Hinc consequens est , non magis pro--to. in prior. iv, quia in boris non habeant, cum eis
digum , quam furiosum contrahendo se aliis obis seminutis sis imerdicta. D. e turas. furias Adde t. εligare, res suas alienare, & testamentum sareis Detisse. 36. s. r. ibi. nisi pater aliquid testamenta tiriasiis reposse. I. is nil. 6. D. de ver b. ou. I. is cui lue. ig. su, Eratot ri binis inser dicturas esset. d. de carat. Iarius D. qui telum .st. pag. Caeterum quod dicitur proo Formula interdictionis habetur apud Iulium riuia digum , cui bonis interdictum est, exemplo su. lum. M. I. yece . pen. tit. q. Quam interdictionis riosi, non obligari his quibustum eontrahit id sermulam etiam ex paulo, I. sent. ni. . repetit Nusque adeo verum est , ut ne quidem naturaliter replicat Boreh. in h. μέν m. Ias Διψiuiti ubi di . obligetur, cique ideo fidejus, pro eo intervebi. cit certi laterdicendi sermula Praetores uso
Faris, vel ejus, citi bonis interdictumsit,
232쪽
fuisse , quae formula plane fuisset supervacavea, si ipso iure, & non a Magistratu prodigo bonis suicti interdictum. Atque haec est communis
D D. sententia, quam ex recentioribus etiam de fendunt Francisc. Duar. de Iae. Cuiac. in L ι. 6.D. de Dreb. ML Uigi. Luichem. is q. ueni prodigus. n. . In i. b. non es permisi. μι. ιψ. Ioan. Borch. ai tis. D. δε verb. ObI. e. 3.n3 .ssen. Feld. Vrus . QU. controvers. lib. i. t. II. Adde Philip. Math. ad h. I. u. im Ioan . Goedd. in tract. de stipulat. c. 7. u. I I . cum multis sequentibus. Uerum dissentiunt Hum Donet t. in D.6. D. de Deo.ebligar. Stephan. Berchioldus, de judiciis, sis. n. 87. Wrb. a Magistrata nandum. Dissentit item Wilhelm. Dronryp. in ιh. 3. D. de verb- au. 6. ubi vide multos Dinal legatos. Adde Fach. lib. a. comm c. 6 . At vide mus quibus potissimum moveantur rationibus.
In primis adducunt L istin lege. 18. d. putest.fari pag. I. i. st. deis t. strios cir inles. Ubi traditum est , quod lege fiat interdictio , lege autem neri dicitur , quod solius legis auctoritate fit, nulla opera , nullo facto hominis intercedente. Unde consequens esse videtur . prodigo bonis interdictum etiam antequam ipsi bonis interdicatur Praetore , vel Magistratu . Sed respondendum
prodigis ex lege 1 Magistratu bonis interdiei, id est, non quemlibet Magistratum bonis interdicere posse, sed eum dumtaxat, cui sipeciali lege id
concessum est. Atque haee est praedictarum Iegum iententia , quam confirmat auctoritas Siceis ronis in Casam majore , Valerii Maximi. lib. I. e. . Ad eumdem modum dieitur tutor dari ex lege a Manistratu. ι. malo. 6. s. interis. 2. f. de intelis. Itemque merum imperium exerceri a Magistratu ex lege. I. tigia os eius tui mani. e= iuri 2EMoann Goed deus cc. . n. Isti Deinde sic arguunt. Pr
digus aequiparatur furioso i atqui surioso ipso i
re administratio interdicitur, crgo & prodigo. Respondeo ad majorem, argumentum 1 furiosio ad prodigum interdum procediti non vero se Per, praesertim eum diversa in his personis militat ratio, ut hoc nostro casu. Furor enim natura , & lege certus est, ac proindὸ supervacaneum esset, si in eo declarando iudicis auctoritas requiis teretur. Quia secus est in prodigo, in quo nec lege nec natura prodigalitas ulla est definita, sed ex variis causarum circumstantiis colligi debet, quare omnino iudieis auctoritas ibi necessaria viasa est. au. I. in ambitrii. 83. s. sit. O I. assumme Io . b. t. Denique obiicitur, quod interdictio, prodigosacta, ipso iure tollatur, ubi lanos m res receperit. I. r. . de tura . furios e similia texit . Unde videtur concludendum, quod interdictio etiam ipso jure fiat sine Magistratu. Respondeo, ut maxime concedamus prodigum, ubi manis su frugalis esse coepit, fle prodigus esse desit, b norum suorum administrationem sine magistratus decreto, ipso iure, recuperare quod tamen negat Bernhardus Gualterus lib. i. Misceli. c. 38. Inde tamen minime consequens est, bonorum administrationem etiam ipso iure adimi r quia res redit sicile ad suam naturam. ae lono facilita ad ea, quae sent iuris communis, & libertatis, rerditur, atque inde receditur. Illud quoque 1 nostris in eontroversam vo catur , an in eo qui reverὶ luxuriose vivit, judicis decreto opus sit, ita ut ant8 subsecutam interdictionem contrahendo obligari nequeat ζIoan. Fab. &, qui eum sequitur, Mynsing. in L
suris i. I. Inst. de CurM. censent, non requiri, ut notori ε prodigo bonis interdicatur, citin mani se stum, re notorium aequiparetur judicato. ex e -
να II. . e suum. I 2.1 de af . in . Sed verius
est, hoc ea su etiam declaratoriam judicis sente tiam desiderati, ae proinde contractum antὸ initum validum esse. Nam & in notoriis sententia declaratoria opus est. t. si confessus. s . f. decusso . σ
rastoralis, ibi, - σνιοι si perdicta Mistria pre imperialem ameriscatoriam vi rara. de sent. γ νe itidis. Atque hane senteatiam tuentur Uigi. Zulehemius in tem prodigus. n. 3. IV. pub. non est permis' fata teste
n. 9. Valentinus Francus intract. de sedassarum s. e. 2. n. 86. ibi ait, hanc esse communem D D.opinionem. Quod si tamen quis emat ab homine luxurioso, quem sciat semio pecuniam ilico daturum , aut alias turpiter consumpturum, ea
emptio non subsistit. I. si quis. g. pro em . Turpaenim est venditionis causa, & quasi tacito jure ea alienatio est interdicta. Coronidis loco non impertinenter x haee quaestio moveri potest. An meretrici bonis sit in terdictum φ Quod Accursus existimat, motus μιι. O mulieri. it. β. de in M. furios ubi haee verba, mulieri luxuriosi viventi, exponit, meretrici. Quem sequitur Cuiae. ad Iul. Paulum. M. D senum tis. 4. g. 6. ω ia ι.ε. de ver . Oblig. Sed verius est nullam legem de semiorum effusione cohibenda Ninsitam esse. Ut enim rarum est, mulierem quid doariare. t. si stipulus. 3I. b. si uxori l. D. de donat. 'ime vis. ω uxor. I. sed F ega. q. f. ad Scium Hellei n. tum veto maxim, meretricum genus avarum est. Aeproinde perquam ridiculum esset istis meretriei-bus , obscaeni quaestus artem professisi curatorem dare, qui, ne patrimonium everterent, observaret, istis lupis scilicet, quibus nihil praeter tium dulce est, iis scopulis, quibus illisi plerique
fortunarum secere nautagium. Nee obloqui tue . t. ri. qui ea est reserenda ad mulierem patri monii decoctricem. Nam in toto illo titulo magisna ex parte de prodigis tractatur: & Iuturiose viis vere, non libidinosὸ tantum, & petulanter vivere est, sed etiam prosusE. Lex dum . o. p. de damno insecto. Guil. Farnerius, lib. a. stelin. c. s. Α
Ad L. Al. Ulpianus libro 26. ad Ediditam.
licere actori,quod reo non permittitur. ει-
'orabiliores enim plerumque sunt rei,qu m acto-
233쪽
tres. I. s. re uti. s. t. Ergo vice versa, quod actori licet, multo magis reo licebit. Hine cum reus condemnetur, si nec jurare, nee solvere, nee jusjurandum reserre voluerit, consequens est, reo actori jusjurandum reserente, eoque non iurante, absolutionem sequi debere, ut idem Ulpianus eodem libro 16.ad Edictum author est . in ιμι tinarum o adpetanias. 34. f. ali. p. e iureiar. Sie quia ron licet reo post litem contestatam procurato intem mutare, nisi causa per Praetorem eognita. l. sum. x . O g de naturas. ergo neque actori id ipsum licebit. I. qua arensa. 23. Is redis Est tamen casus,in quo aliquid actoribus licet: dod non licet reis. Nam illis beneficio rescripti principis licet hos extr1 forum suum trahere. Navit1 3 3. in prine. Rei, etiamsi rescriptum Prin eis, in hoe impetraverint, ius tamen mutandi soli, litemque ex Provincia, in qua dei querunt quae pro foro competenti est. I. a. C tibi δε ιν min. a. variet educendi non habent. μυε1 69. Unia de desumpta est authent. Qua in notanιia. C. ubi iserim. agi variti. Ita fit, ut non modo actori ali. quid liceat, quod reo non conceditur, sed etiam ut, contrii aliam iuris regulam, hic favorabilior sit actoris, quam rei conditio. Sed hie casus singulatis est, in quo duae illae tegulae perdunt ossicium suum ,& merito quidem propter publicam utili
tatem , ad quam vindicta, Ae ultio scelerum γωtinet. Reorum autem accusatio, & criminale iudieium non sacile institui potest,evocatis per loneum sorsitan iter, & non sne magna impensa te stibus , quorum etiam eorruptioni diuturnitas remporis, & locorum longinquitas occasonem,ru saeuitatem praebet.
In re obfragra melius e avere repetitioni, quam adsensilio utro.QVemadmodum in superiori sententia , se& in hac reus cum actore consertur. Verum hie potius actori , quam reo favetur. Causasquidem est dispar, di reus de lucro, actor vero de damno certat. I. ali. h. se vero. s. vers tum salis visitim. C de iis. Alib. Exemplum sumatur ex titulo de condictione indebiti. Condictio indeia hi ti ei demum competit, qui per imprudentiam, di errorem indebitum soluit, qui vero seiens prudens id facit, repetitionem non habet, etiamsi eo animo solverit, ut repeteret quod vis siens. so. g. de consssi. in eb. t. caias per errorem. 3. insta s. i. Verum s incellum sit, ultum quid sciens, an per errorem solverit, repetitici seu eonia Aictio lucrum habet. I non sortem. 16A. F qai DL s.f. δε ιιudici. iades. In re enim Obscura aequius.&melius est repetitioni favere, quam adventitio lucro. Eadem ratione si, ut ei, qui eam dubitaret utriim obligatus si, nec ne pecun Iam indebuia seluit, eon dictio indebiti detur. I. D. C. de canis diti. inisb. Non obstante transactionis praesumptione, propter quam repetitio cessare primi saeie videbatur. his summa. 6s.f. est quidem. I .D. de lenia diei. indes.
At eontra hane legem obiis tur L eam iamias. 32. ambo. νη. g. vi rixas. im. Dis. ω in p. o L inur. 8. f. is res. Ab. ubi donatione inter virum ti uxorem facta, squidem is, cui donatum est, prior mortuus fuerit, res ad illum , qui donaverat , redit, quod s smul deeesserint, Ze dubia tetur uter eorum prior exspiraverit, valet dona tio. In re igitur dubia iuris auctores hoc casu hae redibus eius, cui donatum est, de lucro certa
tibus magis favent, quam hiredibus illius qui
donaverat, de damno emantibus. Respondeo, donationem istere propter duas causis. Primum enim in oratione, qua donationes inter virum Aeuxorem infrmantur, haee verba extant, nul
lius momenti esse donationem, si prior vita deineesserit, qui donatum acoepit, cum simul perie rit. d. i. tam hic status: si rata. Deinde eadem oratione cavetur, ne, s is qui donavit cessitit, haeres eius rem donatam repetat. Haeredi id quod donatum est eripere, durum N avarum est. d. Lιum his Iaras. 3 r. h. ais erasis Ut ergo revocari possit donatio, donatorem, qui rem donaram condicat , superstitem esse oportet. Atqui in proposita specie non est superstes donator, qui rem repetat. Itaque recte resse sum est , donationemsrmam ratamque esse. d. I. si interi s. p. is νιλ dri.
Ad L. gr. Gajus lib. s. ad Edi etiam provinciale.
in alterias Ioram saccedunt. iustam Hisbens causam ignorantiae , an id . quod pererelar , debeνειών. Fideiussores qua aenon minas , qtiam heredes, Iastam ignorantiam passans allegare. me ira de M. rari dicta sana, si eam eo agasar u non eiυmsi agat. Nam plane qai agiι, eerras esse ribest eum sis in pote Bale ejus, quando velit, experirie o ansὸ deber rem dritigenieν explorare , o Ione ad agendam
Q Uamvis haeres defuncti personam sustineac
de in uniuersum ius vitiorum pariter , &vit tutum succedat. I. iandi aris. ix9. f. rh. pro xim. I. ivm hines. I i. f. is Edere ear temp. proripietamen clim haeres quoad se ignorare possit nego 'tia defuncti, summa ratione placuit, s quid i sus ignorantia eomm sim si, id ipsi reo imputari non posse. h. I. GL liberrorum. ii. q. norastin
A. vers unctantia enim. st. dela, nai. infans. Hinc consequitur hx redem, qui a creditore haeredi in tarici interpellatus pecuniam petitam non statim solvit, sed , elim noraret an , di quantum deis heretur , ad iudJcium provocavit, ad usuras non teneri, etiamsi ex bonae fidei contractu pecunia illa debetur. Itemque si species debita post interpellationem suetit extincta, non tamen idcirco eius esse periculum. Nam & in boni fidei conistractibus usurdi ex mora demum debentur , ut quae non ob lucrum petentium , sed ob moram
234쪽
n an solventIum insiguntur. ι. mora. 3 i. h. in boras i. a. O L ctim qui n. i . si papilli. 3 .f. de Uuris. Et periculum rei ita demum ad debitorem pertinet, , s mst motam illius perierit res. I. νι are s.f. si cera. μι. i. si ex legasi cavi a. 1 3. D. δε De Lalet. Atqui haeres in pto sta specie nullam m tam commist, squidem nescivit, an, quantum, di quid debuerit desunctus. I. non piaest. 99. instah. t. Itaque non debet ei vitio verti, quod iudi cium aecipere & litigare , quam solvere malu rit. I. sistis suasi . et .s de usuris. ι qui sine riti. 6 I. ins s. t. Sed notandum , haeredem habere justam ignorantiam usu ue ad publicationem instrumentorum, & productionem testium, quibus certior fieri potest de negotiis defuncti. Quare si nihilominus in lite perseveret, erit ab illo usisque tempore condemnandus in expensas litisi eo quod non possit amplius allegare iustam ignorantiam. Id quod recte Bariolus ad h. L probat per . si uti infulatu . I a. depositi.
Quod de haerede hactenus dictum est, illud
in h. L dicitur etiam obtinere in fideiussore, ut stitieet i, quoque iustam possit allegate ignora natiam. Unde si sdejussit conventus, cum pecu niam debitori non numeratam esse, vel excepti nem pacti de non petendo, aliamvὸ similem ei competere ignoraret, ex causa fideiussionis solverit, mandati actione Alutum repetere poterit, quia nihil est, quod ei hoe casu imputetur, cum verus debitor potuisset, & debuisset ipsum ceristiorem reddidisse, ne sortὸ Ignarus solveret inde bitum. ι si se iussor. 29. g. mandri. Verum-enim vero, quod dictum est haeredem iussam igno rantiam allegare posse, id loeum habet, quando
convenitur, non quando agit. Nam qui litem alicui movet, etiams haeres sit, de re tamen, de qua agit, certus esse debet. Habet enim in sua potestate, quando utatur iure suo, seu quando agat, eum ἡ contrario is, qui convenitur ' non habeat potestatem quando conveniatur. Qua ratione etiam fit, ut actio doli anno sniatur, ex-eeptio vero doli perpetua sit. ι. μδ. 3 . in sum. a. f. de LI. mat eme . Item ut in petenda restiis tutione in integrum,s dilatio ultr1 receptum legitimi temporis spatium petatur , ea actori se
tenti denegetur, reo eo edatur. i. Ira a. pe h.
C. deIe .in in v. pessiivi. Ergo s haeres plus quam ad se pertinet, petierit, non erit audiendus, si velit allegare ignorantiam,sed ineutrit in poenam,
in eos, qui vel re , vel tempore . vel loco, vel causa plus petunt, iure novo eonstitutam. quis agem. 33. sos sed ut quia m. la'. de EI
Ad L. M Ulpianus libro 28. ad Edictum.
Nemo ex his, qui neganι se debere, proh Dιών etiam alia defensione mi, Ausi lex impedit.
q. r. ta oriens concurrunν plures Milones
ejusdem rei nomine, una quis operiri
IN hae lege duae proponuntur sentenuae, quis
rum una tam sis de reo, altera de actore ex
iis, inter se collatis, apparet plus reo permitti.4uam actori. De reo priori loco scriptum est, viae licet non prohiberi eum compluribus, eisque diversis defensionibus uti. Quod & traduum est
μα in 6. Ergo etiamsi debitor initio litis se obligatum esse negaverit,postea tamen per exceptio nem pacti de non petendo, vel iuris jurandi, vel rei judicatae se defendere potest. Et contra,etiam si principio opposuerit actioni vel temporalem,
vel peremptoriam exceptionem, non prohibetur tamen postei probare nihil a se deberi, neque ideo quod exceptione usus est , existimabitur esse
consessus intentionem actoris. I. um mille. 9. f. de exte : non utique existimatur, inquit Mareellus tingieri de intentione adversarius, sis tam agitar . laea
exceptione tuis . Pro cautione tamen notandum,
ut exceptio sub conditione proponatur. Veluti, reui negat debitum, & si id sortὸ contingat proin his , opponit exceptionem pacti de non peten
do. innus in L e. milia Doctores in I. yiaidem. C. deeMeptiquam cautelam Advocatorum appellant ει-
licetus, & Baldus in I. i. C desistis.
Sed 3uid si reus, hae cautione insuper habita;
simpliciter exceptionem opposuerit an ne propte
rea id quod petitur postea negare non potest Ver bi gratia, is, cum quo tamquam eum fide uta'
re agebatur, usus est exceptione ordinis seueraeustionis, posteὶ vero negat se sdejussisse, an erit audiendus t Vel si reus conventus prida simpli ei ter dicat se solvisse, an ne postea poterit .ppo
nere exceptionem nou numeratae pecuniae φ Dubium movet quod hic exceptio , quae non pro batur, videatur resiolvi in consessionem, ut tradit
rtim eo nihil obstante, existimo reum, nihilominus tamen se negando postea tueri posse, ut actor id quod intendit probet. I. cyti aciutare. q. de eisias. I. ins ινιοι a sei rat. 23. C. de probas. Nam exceptio opposita non antε probari debet, quam si actor docuerit, quod asseverat. I. excertionem. 19. C de probat. Et erroneum est, quod dicitur exceptionem non probatam resolvi ineonsessionem. Recti eis Bald. is d. I. reges mem. tradit, reum excipiend non sateri intentionem esse veram , quia ad effectum contradieendi exeipit , non ad effectum confitendi. Nee huic sententiae ossicit, quod reus exceptionem suam probare debeat. Hoc enim verum est, si vel reus ipse palam eonsessus sit de intentione actoris, asseverando fh exceptione munitum esse, tum enim de hac tantummodo agi oportet, de reo ea est probanda. d. l. sedem. 9. Q de excepi. aut si actor suam intentionem proba vetit. Seeus vero est , si reus de intentione actoris dubitet. d. I. exceptio inmae. O ibi DD. C. de probas.
Porro quod dictum est, reum posse pluribus defensionibus uti, hoc ita procedit, nisi lex impediat. h. t. n I. Ut ecce. Dominus qui ex delicto servi sui eonvenitur, etiam condemnatus, ipsius corporis, quod deliquit, deditione , litis
235쪽
α stimat onem evitare potest. I. i. g. vi Baaia. MLIAM . nim. In ' de N. I. . R. At la negaverit, se seruum, culus nomine actio noxa lis instituitur, ἡn potestate habere , mendacii eonvictus non utetur ea de sensone, sed dabitur adversus eum iudicium sne noxae deditione, id est, cogetur litis aestimationem sufferre. I. utiles. a . s. ρυιον. a. I. sereas i sius. Ea. h. sinuavis. q. s. de noxia. ti an . Idem obtinet in actione de pauperie. I. r. in nim. ω h. interdam. is. f. si νών. pav. stiis aetat. sic si debitor , adversus quem conditione herii ex mutuo agitur, syngrapham , quam actor frosere, se scripsisse negaverit, aut meuniam sbi non numeratam esse dixerit, non poterit postea alia defensone uti. Notest. 18. e. 8. Hanc tamen
inficiationis poenam quis evitabit, s utatur hae
elausula nega narν ta ρναι Λον nIDν sis peritanan esse tera. Quia per talem negationem videtur
negare illud , quod est de substantia libelli, non
autem eius circumstantias. Ut mst alios declarat Hippolytus de Mars l. in Q. ΣΑΣ. & Maranta ia
rea prax. s. tit. de sitis tantest. n. 3. Atque hactenus de reci egimus.
Ad actorem quod attinet, is si plures habet
eiusdem rei nomine actiones, una tantilm experiri potest εα I. in . ni 1od ut rectius intelli gatur , operae pretium erit, obscuram illam , &nostrorum disputationibus intricatam, de inicia tuam eoncursu quaestionem susiis aliquantis, pr
ind que planius explanare. Cam Rei p. intersit quemque ius suum persequi posse, & delicta non
manere. impunita .r cumque nobis expediat plura habere remedia , quibus id , quod nos tum est, vel nobis debetur , consequamur, sepὸ accidit, ut uni, adversus eumdem , non prod3 diversi, rum rerum. I. sina. D de abi. o act. sed etiam eiusdem rei nomine plures actiones competant. I. I. η3. I. I. plia. De his igitur actionibus s-mul concurrentibus quaeritur , an quia omnes competunt, etiam omnibus, experiri liceat / queestio h3e adhibita distinctione explicanda est. Quoties plures actiones eiusdem rei nomine eo currunt , aut omnes sunt rei persecutoriae et aut Cmnes sunt poenales, sue merae , sue mixtae; eaeque aut ex pluribus delictis, aut ex uno facto, aut uno delicto, aut ex uno facto, & pluribus delictis natae; aut una est rei, altera poenae perseri
torias aut una rei perseeutoria, altera mixta. Rursus quando omnes concurrentes actiones sunt rei perseeutoriar, tune aut omnes sunt reales, aut omnes sunt personales, eaque aut ex diversit eaust, aut ex eagem descendentes. Sinis
gula huiu, distinctionis membra singulis regulis
includemus. Quoties concurrunt plures actiones reales,
eiusdem rei nomine.una tantum quis expericl debet. h. I. Am D. I.3. 3. 6. I. iv a. A. de extvr. rei tua. Ratio regulae est in I. sana figes. s . . r. Ubi traditur , bonam sdem non pati, ut his idem exigatur. Non obstat I. i. quia autem. q. fas γαι luaron ubi quantum ad rem haeregitat iam, ab aliquo occupatam . dum incertum est, utril mis pro legato, an pro haerede, prisve possissile possideat, permittitur haeredi agere petitione hs
reditatis, & simul interdicto, quod legatorum. Nam verbis diis proponuntur quidem , de eadem re plures actiones, revera autem se exitu non nisi una. instituuntur enim hae actiones sub contra riis conditionibus . ita ut non possit nisi una ex his vera esse eo itioi atque ea admissa , se loeus fiat uni actioni, ut altera etiam intentio de sententia actoris repudietur. Quod ipsum non
obseure ICtus indieat, dum ait inmus anteν ames, via posti s attia teneas, nam dari istiamus, prateia stari, eae acieνa usi visse ea tu, μέ xas confinia. In easbus igitur incertis cumulatio actionum adis mittituri And. Gail. lib. 1. y. c. 63. u. 3. Quoties plures actiones persenales , rei persecutorii , ex diversis causs descendentes, concuserunt . Omnibus licet experiri. Singulas enim ob-4igationes singulae causae sequuntur , nec ulla earum alterius petitione vitiatur. d. I. 14. s. a. D. de te . νer laesi. Hue spectat L nnmaram. Iso. s. r. Nam iam, incivit JCtus, alliones, pia enim panatis, de eadem re tantarrentes, ala aliam consareis. Quibus verbis I Ctum non soli1m actiones poenales, de eadem re concurrentes, eomplecti satis apparet.
Nam partieula stra enim J indieat idem obtinere n rei persecutoriis, nempe personalibus. Igitur si eadem meunia ex mutuo di ea fideicommisso de beatur , creditor, s pecuniam ut debitam ex mutuo petierit, N Reeubuerit, poterit nihilaminiuut fideicommisso relictam petere. Nec ei obsta bit exceptio tet judicitae. I. Lacias nutus. 93. L 3. D. de letar. r. L elius. 28. h. no. g. δε ιι ν legat. Id. m est, s mihi Stichum promiseris per stipuislationem , eique postea haeres extiteris. qui mihi servum legaverat, vel etiam promiserat. Nam ex duabus eauss, ejusdem serui nomine ac duabus actionibus ieeum experiar. h. a 8. g. de ab . GH . Si e s primo vendidi servum , & eundem postea integrum secundo vendidi, teneor utrique ex venditor & s primci secundus h Tres aut suciseetat extiterit, bis me seeundus ex emptra eo venire actione poterit . di antὸ aditam, redita tem , quas venditorem proprium . N adita hae. reditate, quasi haereditarium. Idem est etiamsi venditor venditori haeres extiterit, cum ab utimque antea servum empthi separatim comparasset Et hie est sententia L usa est natam. 1 f. o cI.
etdm hie regula non procedit,quana eadem res ex duabus causs lucrativis debetur. Tune enim ea ncin amplius quam semel exigi potest. Nam duae lucrativae cauta in unam 8e eamdem personam coneurrere non possunt. h. res aliena. I. . is ligat. ι β mihi O tibi ix. p. is legat. i. L amistius. i . f de abluar tDan. Quando plures actiones personales eiusdem rei
nomine, di ex eadem causa concurrunt, una tam tum , non omnibus utendum est. Nam ideo plures alico; deseruntur actiones, ncin ut eas omnes
smul dictate possit, sed ut laxior, & uberior Ais cultas suppetat, & una , ex pluribus electa, intentetur. h. I. nemo. d. l. plura. 3 3. D. de an O EI. Igitur ex pluribus actionibus de eadem te eo I currenis
236쪽
currentibus, fle ex eadem causa descendentibus, s actor una agit, & tes judicio finita est , eonti nuo altera actio de eadem re consa tur. I.qtisse m. 3 AB. I. I. a ct sact. ubi s eo neutrat cum actione commodati eondictio furtiva altera, alteram consumit ipso iure, vel per exceptionem ripso iure, si prius actum sit condictione i per ex ceptionem, si prius actum si actione commodati, qui est bonae fidei, nam si postea agatur, opponitur exceptio. Atque ita per priorem actionem
petimitur ipso iure posterior s si bonae fidei perimitur per exceptionem,s sit stricti iuri . Di
serentiae ratio indicatur in Lemptio. 3. tir M. f. δενο in vina. Non obstat hui e regulae. I. Er hae duin iis 3 s. q. x s. Missi. ubi ex eodem contracta quis duas actiones smul movit, nempe loeati, & condacti. Non enim ejusdem rei nomine utramque in fert. Nam conducti actione pars reii locati pars actoris in iudicium venit, ut Africanus, & ad eum notans Cujacius ibidem docet. . Non adversatur etiam huic regulae I. i. s. ah. θ. quaad. dent . H. annal. s. ubi ex eodem criniat tactu ejusdem rei nomine, bis eadem actione Ogere licet. Nam id eo fit, quoniam prilis iudicium actor errans malὰ intentarat, ideoque male etiam ei objecta suerat exceptio. Denique haec regula ita demum procedera intelligenda est, s omnium actionum concurrenis rentium eadem vis, causa, idemque effectus si,
id est, s nihil amplius in una st, qu m in altera. Nam s quid pluris sit in posteriore, qu m fuit in
priore , tunc illa per hane non in totum perimitur , sed in id adhuc superest quod amplius in ea es. I. si hoc facto. 49. si aciam. I. p. poscio Quando concurrit actio personalis eum actioin ne reali , tune altera per alteram non consumitur
ipso iure , sed tantum ope exceptionis. ι. 9. s. l . de funis. ubi vindieatio , de condictio eiusdem furii nomine intentari possunt, nam altera alte ram non tollit ipso iure, quia altera personalis est, altera realis. Veriis, s Dominus vindica.ticine rem suam si consequutus, & poste conductione agat , opposta exceptione , quod rem si consecutus, repelletur. L pignore. 3 q. h. inre μν-ri. 3.1 de farti . Unde etiam romponius in .. I. s. ait, vitium illud judicis ossicio corrigendum
Quando ex pluribus si Is, & pluribus delictis,
Ae eadem re plures nascuntur actiones, altera alteram non consemit. Nam, ut inquit Ulp. iaι. ηnnquam. 2. q. de prid. ΔΙΑ. - nam plura isti Lemurienna faciam, vi usus imum deiis r ne is enim rint tim eb alia. δlictam minati pisa m. Ut si unus oeciderit hominem, S eumdem furatus si, duo sunt facta, δὲ duo delicta, δὲ dux inde competunt actiones r agitur enim ex lege Aquilia , tisirti actione. Allela aheram non conlumit, id est , ex utraque actione actor solidum eonsequiisetur , utrumque punitur : ordes, & sertum. d. t. a.
sie eiusilem rei nomine quis i x diversis factis tenetur surii manifesti, & nee mavistini actione. L Ignis. M.fῶμνιιι. Item si tutor in tutela Diarenda aliquid abstulοtit, & averterit ex ais p pilli , & quid fraudandi animo subripuerit, tene tur non modo actione de rationibus distrahendis, sed etiam surti, nee illa eonventus, hae libera
tur i altera siquidem alteram non tollit, quia ex eodem facto utraque non oritur, sed una ex actuti administratione tutelae male gestae, ex serici vero altera. i. i. 4. 1 ι tamera ratMem. 22. I. I. nim. O i. I. de rates. ω νοι. duras. Igitur qua . ties ex pluribus sactis plures actiones sunt, una non minuit , aut tollit alteram . sive omne mere poenales sint, sive una poenalis ,& altera
. si duae actiones mixtae ex duobus factis, δὲ ex
duobus delictis concurrant, altera alteram con sumit, quatenus rei persecutionem utraque eonistinet . non consumit, quatenus utraque poenalis est. Veluti s, ut proponuntur is d. I. a. s. a. f. da privit. ENH. aliquis hominem rapuerit, & Meiis derit , nam & vi honorum raptorum, de lege Α- quilia tenetur. Quae vero ambae actiones mixtae sunt, Iarum altera asteram consumit, quatenus una quis actione aestimationem consequutus est. Hactenus igitur sunt plures actiones eiusdem rei nomine, ideoque xquitas suadet , ut hactenus una tantum experiamur, unaque contenti s mus.
tam. sq. g. i. D. δε obl. amon. Quatenda autem utraque haec prenalis est, altera alteram non con
sumit, quoniam aequum est nullius delicti impu. nitatem dari. Cam ex uno acto, & unci delicto, vel ex uno facto, & pluribus delictis, plures nascuntur actim nes , omnibus experiri permitti post magnas varietates obtinuit. t. cum ex ana. 32. p. de ob A. qui lex loquitur quidem de eo ea se, quando unum est delictum , & unum factum , sed longa maior aequitatis subest ratio, ut permittatur omnibus actiombus uti, quando plura delicti sunt. quam tibi utium solum est delictum. Itaque inter hos casus nulla statuenda es disserentia. Ex uno delicto plures competunt actiones,veis luti si quid publicanus non iure abstulerit, unum des ictum ερ, sed sunt phares actiones: tenetur enim edicto de publicanis in duplum , & actione sulti uel bonorum raptorum. L i. s. x. st . ianitian. Et s quis rem alienam rapuerit, uniam delictum est , sed sunt plures actiones , sueti tivi bonorum raptorum. Nonnumquam accidit, ut
unum sit factum, & plura delicta . veluti si qesis
virginem immaturam constupraverit, duo delicta uno facto committit, iniuriam videlicet. ει damnum iniuria datum . . sist rara. 23.giatiniis.1 inter liberri. 6. D. ad L. Iul. Δ ariis. Sic si qesis alienum servum iniuriose verberet, duo sunt Helicta, unum sactum e fluo delicta, ut damnum,n iniuria et Hamnum, quaa deteriorem di vili rem fecit. I. 13. p. de rei vivi. iniuria vero , Π Diaeontumelia affecit. ι sed orsi. . , intuitam. x ff. I r. A nil. His igitur duobus calibus pluribus actionibus uti licet.
At vehementer obstare videtur L plura. s g R.
237쪽
kια ον M. ubi Modestinus sara desim, inquit, is in re eid est , in uno facto Farti admittam actiones, id non posse emmisa mi, probasum est , id est, non quemadmodum ubi plura sunt delicta &sicti omnibus actionibus uti licet, ita ubi pluraitat delicta , di unum factum, tum quippe tantum una agendum est. Utitur autem Modestitiam comparatione plurium actionum, quae oriuntur ex una obligatione, id est, ex uno contra
stu vel quas . Nam, inquit, si ex inra obsitaliam
fiat alendum est. Ergo etiam hoc casu, cum non ex pluribus, sed ex uno tantum facto plures nastu tur actiones , non omnibus, sed una tantum ex periri licebit. Respondeo, regula nostra locum
habet, si plus in actionibus reliquis, minus in ea, quae iam dictata est, actione sit, ut scilicti omnibus experiri liceat, caper eius quod plus eriteoni uendi causi. Et hoc temperamento hanc regulam intelligendam esse suadet L ratiem. 6 . q. 3.1. se M. GF a I. ubi Paulus ita definit. Si eι- facta adde, de uno, ac eodem, vel pluribus delictis imperans par m es, ut quod plus sis in reluaa actione, id Missse νώ , si taminiam aut minas, Hil se enim lege
dum esse Iacob. Cui κ. lib. 3. obser. e. 2D reMnotavit, temer reprehensus a Ioatine Roberto is aninasios O ristis ad Natara Mercasms, viriliaque lib. i. c. 29. ex posteriori amem c MaaIM .Huc facit L i. O I. penast. D. Δ arb. sint. s. GL I. F. de di bonον. - αν. Atque ita ex uno sacto, vel pluribus delictis, pluribus actionibus experiri liret. si prius leviori actor sit usis. Nam quod plus estici altera, peti potest. Ut si egerit cum raptore surti in duplum, vi tenetur etiam vi bonorum raptorum in quadruplum, superest actio vi b notum raptorum, sed in id tantum quod am Plius in ea est. Actio enim quae est levior, delutat, & diminuit, 31 saltem aliquatenus consumit, actionem graviorem, actionem nempe vi honorum raptorum. Non enim omnibus uti licet, si prius egerit actor graviori actione. Ut sprius egerit actione vi honorum raptorum , con
sumitur actio furti nee manifesti. Atque hoe te peramentum in definitione Modestini etiam est Intelligendum. Quod enim ait, non posse nos uti omnibus, se interpretandum est, ut non pos-sma, uti omnibua indisti in , & pro arbitrio, ut puta etiam in eam summam, quam semel una aliqud actione consecuti fuerimus, non etiam ut non lieeat consequi, quia nobis ex una amplius debetur. Ex his nune intelligenda est dissetertia, quae est inter hane regulam, & regulam sextam. Ubi enim pluta sunt facta, Ae sura delicta, omnibus actionibus eae periti licet, ut snstulit soludum consequamur. Ubi vero unum fictum est, ει unum delictum , vel unum iactum, At plura delicta, non omnibus simul eompetentibus acti nibus agere permittitue, ut sngulis solidam misnam consequamur, sed tantam id quod plus fuerit in una actione, quam in alia.
si rei persecutoria coneutrat eum poenali, nemtra alteram tollit. Ut condictio surtiva non to lit Gionem furti. L . nasuri. 7. I. ιanu . pu ii. Actio surii non tollit actionem depositi. ιβ
smalam a s.f ispositi. neque actionem locati. t. licviam. 4 a. g. Ivivi. d. I. qai serium. 34. S. Lηι aeuana. 2. D. de oblig. ω G. Neque actionem pro socio. I. rei communis. 43. g. prosocio. Ratio est,qui una actione, nempe rei persecutorii persequimur remi actione veris altera nempe poenali,persequimur poenam. Atque ita non eiusdem, sed diversatum rerum nomine hae actiones compe tunt di idecque non mirum, si altera alteram non
At hese regulae obstare videtur Estra. 3. m. I. Γαι gratis. 6. s. s. g. -rs. ι p. Mai. ubi die tur, si actum si actione de recepto, quae est rei persecutoria , non posse agi actione surti. Renpondeo sub distinctione. Aut idem in eumdem
habet actionem mere poenalem, S rei perseeut riam , de tune altera alteram non tollit. Aut idem in unum habet actionem rei persecutoriam , in auterum mer 3 poenalem. Sie vector habet in exercitorem actionem de recepto, in furem surti, hie salse s elegerit exercitorem, non potest transre in surem , quod si elegerit larem, de recepto exinereticu absolvitur, una igitur actione vector con
tentus esse debet, ne saepitu de unius hominis admisso quaeratur. Aus obstate uἱdetur L BC is funis. ubi suristi & mandati actione quis simul agere nequit quod est eontra L servas. 34. A Commant. Reia pondeo, ibi dominus agit mandat ἱ, non ut m euolam recipiat seam , sed ut L. Titius manda rum impleat ,& ex bona fide fundum restituat. sui meunia comparatum , quo genere agendi plane habet ratum , omne id quod eum servo L.
Titius gessiti ideo ue surti agere non potest i
alioquin secum pugnaret, nam agendo furti, improbaret quod L. Τitius evin servo gessit, de idem probaret agendo mandati. At si ageret
mandati ad pecuniam aecipiendam dumtaxat,non prohiberetur etiam furti agere. Cum enim una actici rei persecutoria si , altera poenalis, utriusque coneursus de eumulatio conceditur. Cujae.
Denique dubitationem movet L sis tia. 7 a. iaprisci L is furiis. ubi qui eum mandatario agit
serti, eommodati agere nequit, de vice versa.
Respondeo, actio furii, genus est, cujus duae
sunt species, una ad poenam dumtaxat, quae ge neris nomen retinet, altera ad rem, quae dicitue condictio furtiva. Quamquam' autem actio surii plerumque significat actionem poenalem, tameae nonnumquam etiam innifieat condictionem sut-tivam, ut is L ei qui sarii. g. sint. atque ita etiam ea aecipienda est in L a b is mi. 71. Chm igitur indictio furtiva , de actio commodati sol amiabae rei persecutoriae, recte altera per altatam tot
litur C eurrente actione rei perseeutoria. enm
mixta poenali, si prius actum fuerit rei persecutoria , tollitur mixta, quaten iis rem continet, quam
actor rei perseeutoria est consecutus,& in id quod superest, actici mixta remanet. Sia vero prius I a acturu
238쪽
actum sit actione mixta, rei persecutoria tollitur
omnimodo . Ut si commodatarius, colonus, i eius, rem commodatam, locatam, communem, deteriorem reddiderit, tenetur eodem tempore
actione eommodati, locati, vel pm foeto: Sc simul etiam actione legis Aquiliae. Quod si igitur prilis actum sit actione commodati, vel locati, vel pro socio , actio legis Aquiliae non omnino tollitur, sed quod plus in ea erit, actor consequetur, poenam scilicet. Verum si prius ex L. Aquilia actum fuerit, deinde eommodati, vel alia rei
persecutoria actione, actor adhuc agere velit, non audietur. I. unde is comm d. . quom m. I , I. βαθ. δε ebl. . H. I I. legendus est dempta bina negatione, ut eum legit Curae. E. 9.ση c. u. 5e post eum Hottom. illust. quastis 27. Ze Vince rius Cabotius. D. r. lat. c. SO. Quamvis disesentiant Ioannes Robert. lib. 2. recep . Mi. e. 2s.
rei suae pignus consistere potest, quia nemo in te sua quicquam praeter dominium 8e proprietatem
habere potest l. - Auam. II. , sitem ιaam. s. f. is Harpas. ω ηας. Sed etsi ab initio pignus rectε constitutum fuerit . veluti si debitor rem propriam et editori obligaverit, solvitur tamen, ubi ereditor dominium eius acquisivit .citui res iaeum reciderit casum, a quo incipere non potest. ι γη. s. no. A. de extu . νή in . Nee obstat Ita Atar. 39'. iasC. TreMyo. Nam in ejus legis specie pignus idcirco remanet, quod eum, testituta fidei commissario haereditate, teipignoratae, de caeterarum rerum haereditariarum dominium 1 e reditote ableedat , ac obligatio naturalis , quae inter ipsum , Se derunctum fuit, restauretur, etiam pignus perseverare certum sit , lacin in arum res in notis ad Norata mucro isntrabiliae lib. r. l. 29. et Hugo nell. lib. 21.
Non obstat hule regulae L si talo s. 9. F. arb. Du. t. s. ubi concurrit actio locati, & actio arborum furtim exsarum mixta. Uti nec ι. si Iora
viris. 's. ' istati. ubi est actio locati Ze legis Aquilix. Nam quod iis locis dieitur, actorem
una contentum esse debere, ερ si una ea tum actum fuerit, eaeteras tolli, illud eum hae moderatione accipiendum est , si prius actum sit mixti actione. U. 7. ω 1i8. .camnisil. vel si prius actumst rei perseeutotia, ut eatenus tollatur mixta, quatenus ex priori iudicio ad actorem perveneis' rit, omnino autem non tollatur. I. I. g. ar,.sint.
' sie quoque non refragatur L in haeredem. s. s. i. f. de tati niat. Dum enim lex ait, alterutram actionem sussicere, hoc ita accipe , si prius egero in quadruplum ex illo edicto de calumniatoribus e quod si tibi pecuniam dedi, ne me vexares, de negotium satelleres, posse, noen agam condictione ob turpem causam, it si prius egeto condictione ob turpem causem. non agam in quadruplum, sed in triplum tantum. Atque haec de actionum eo visu dicta sunto.
Ad L. 44. Ulpianus lib. 2q. ad Edictunt.
Toties in bare dem damus de eo. quod ad eum pes veni , quotiens ex dolo des m
Ad L. 41. Ulpianus lib. 3 o. ad Edisti m.
Neque pignus, neque deposiιum, neque pre
carium, neque emptio, neque sitatio rei
Quemadmodum nemini res sita servire potest, sic nec cuiquam res sua obligari, nec
rem suam dominus cuiquam restituere cogatur. Unde si dominus rem suam . apud te depositam, restituerit, indebiti condictionem eo nomine habet. I. viti rem. Is . L lana fias 3 i. g. m. f. Dς ιι si e et D dominus rem suam precariis rogaverit, nullius est momenti precatium. Ita rabati. s. h. hem rem. 3. p. o necario. Nam di domino, tametsi usus rei non fuisset ei e neessus, uti tamen ea pro arbitrio lituisset. Possessionis enim , quae apud alium est, preeatium valere constat. Ut si debitorrem, quam pignori dedit . a creditore, precario rogauerit. L uria. 6., si a. 1. ἰ ptiaris. Pari rati ne me emptici rei suae tenet. LIM rei. I s. f. Δια- ιυλ emps. I. senum. 37. p. de ιμ ui. iant. Nam quia quicquid emitur, eo fine comparat ut , ut a nobis aequiraturi res autem nostra a nobis aequiri non possit, ideo quod semel est meum non amplius meum seri potest. ει uita M. iq. IV. de ama--. l. non us ex pluribas. 1 3 9. i. r. ι cum res. q. c. δε ρηιν A. em . Nihil autem refert, sciens an ignorans quis emerit rem suamι quia neutro e u eonstat emptio. Ad pretium tamen solutum quod attinet, multum interest iniet scientem S ign rant eae,nam qui rem suam ignorans emit pretium solutum condicere potest . . ser M. 3 7.s detinamia b. Qui sciens id fecit, repetitionem nullam habet. Nam scivit, aut emptionem suae rei nota sons stere, atque idelicis se ad pretium solvetiis dum non teneri, videtur donasse pretium. Le asper errastem. s. h. t. Aut salso existimavit rem suam emi posse , & erravit in iure. Qui autem ita iure ereat , indebitam pecuniam solvens non repetit. L errari p. q. de iis. ssan ignar. Caele tam quod diximus emptionem reἱ λα non valete , de ea, quae purὸ contrahittit inteia ligi debet. Nihil enim vetat rem quae nostra es . sub eonditiona emi, quia futurum speratur Ut nostra esla desinat, quo quidem casu valet em tio. s conditionis existentis tempore res desierit ese nostra. Sin autem adhue nostra fuerit, Hi hil actum est. I. in stimo. 6 a. f. A c ινῶ. emps Quin etiam aliquando rei nostrae emptio etiam put/ eontracta constat, si sort8 dominium et D. aliquo easu nobis auferri possit. I. cam rea tibi. q. C. is coaedria. e r. Similiter s res emptori cum alio
239쪽
In Tit. Δ Reg. Iur. Commentarius.
st comminis . consistit emptio, sed pro illa tam
tum parie, quae aliena est: ideoque pretium scinditur, Ita ut pro Parte dumtaxat aliena exigi possit. L ' si communis. 18. D. de centratind. empl.
Sed etsi rem meam possideat alius, qui in iudicio possessionis potior esset futurus, recte ab eo possessionem emo. t. si almam rem. 28. vos nor. NFrahis. Eadem ratione fit, ut lege Iulia ambitus
eondemnatus, dein integrum restitutus, poenam tamen pecuniariam , quam ea de causiPaestitit, repetere non possit, quamvis res ad cauuun indeis biti recidisse videatur. l. i. qua lege. 2.1 ad L. DI. ambis. Ex hae quoque regula respontum est recte, quod condemnati ob contumaciam in exet oriatiis. poesi. Denique nec locatio rei suae te Pensas , non recuperent eas, etiamsi victoria caua est. Nam cum proprium sit domini, te sua pol se potiantur. DD. in I properandum b. D. C. de I se uti, iniquum est , elus usus nomine alteri quam domino mercedem praestari. I. Fi rem proprian . 2o Citigat. π conriet. Quin etiamsi ab initio lontatio contracta sit, extinguitur tamen si postea inductoris res esse caeperit. I. si is domum. 9. s. si alienam. D. st. Iocat. Vetdmtarnen ut emptio, &die. Boetius Psis 33 q. t. 3. Victor enim contumax victo praesenti condemnatur in expensas. Vid. And. Fac hin. v. i. contraverse. 4 . Similiter nec creditor , quod a debitore actione furti exegit. eidem restituere , aut sorti imputare cogitur. t. fit nare. 2 1. D. Lemnπ.MI. t. fide iur. 79. D. desiam
precarium, ita & conductio polinionis rei suae iis. Quod, inquam, a debitore exegit. Nam livalet. d. t. si aliquam pem. 28. D. de a Pity. p est. creditor . pipnore surrepto, adversus alium furti Porro ex his quae diximus duo consequuntur . egerit, quicquid ea actione consecutus fuerit, vel Ptimum est, dominum , qui rem suam pignori sorti imputare, vel debitori restituere debet. ελaecepit, vel apud se deponi passus est, Vel Pre Fpignore. 22. D. ripignor. asL Atque hue mihi re- rario rogavit, vel emit, vel conduxit; neque spexiise videtur Galus, hoc loco scribens, καdepositi neque de precario; neque ex empto, ne' restitui etiam, Fod a quoquo poena nomine exactamμι-que ex locato teneri. I. qai remsuam f. sepsb. t. si is rit, id est paenam exactam non reddi eidem, a ζ. o. s. si pertum. Mi. J. de ει ui'. posts. Alte ει quo fuerit exacta, quasi dicat Meidete ut in .s intemellari his ealibus usucapionem. Neque e se jam proposito ut quod ab uno poenae ii
- da j a WἰA mine exegi, id alteri restituere cogar. Plata quod commodatarius, vel conductor, rei commod
iae , locataeve nomine, furti actione expertus Ienim qui rem vero domino pignori dat, precario concedit, vendit, locat, vel apud eum deponit, possessionem per eum retinere potest. Lei aquari. O L nan suum. 3I.,si rem tram. s. f. de Uarpas.
priva inram conventio iuri pabliso non derogat. Hune s. expoliat supra M l. me ex praeteris.
Ad L. 46. Gajus libro Ioc ad Edictum
percepit, commodatori, vel locatori, non restrutuitur, a quoeunque tandem exactum fuer t. I. is ut rem. s. p. latari. I. La. h. fel tam 3. Iun. Neeminuti videri debet, quod aliud in creditore. liud in commodatario , di conductore sit recepistum. Nam hi usum rei habent, euius aest Imaticiis nem restituere non eoguntur ideoque aequum est, ut quod propter usum interceptum coniecuisti sunt, rei ineant. Ille vero pignore uti non potest, sed pondet id tantum ieeuritat Ix gratia elinde quicquid vel propter rem , vel propter uinsum ablatum consecutus fuerit, creditori praesta thdebet. Adde Culac. . portis procedit fixe regula, quanco poena est soluta ex vera ei asa, at s error intervenerit, poeinnm repetitior est. I. eleganser. 13. talis. g. vi iana L
. - . . . . . Q , A Indes. excepi s cas bus, in quibus in do plum eie
ctata a quoquo pana nomiae ex/ι β o M e seit aestimatio. h.in Asara. II. Inst. id eidem rassis aere cogiιur. a viis L & nisi ex post sacto lex poenam coa OUoniam delinquens thi publieae simul,quam hi tuerit. s. cretia metam . q. C. de Asi offendit, & illi cui damnum dedit, oblia
id , quod sui libetandi, id est, poenae nomine deis
dit , repetere non possit. Poenis enim nonsuent eis
peti , ιια δε nosam, id est , solutae. l. para. ea in ind)b. Quale s quis a ligatario, eui sub condit itine legatum etat, interdictio de tabulis
exhibendis conventus , & condemnatus, istimationem rei praestiterit legatae, non poterit, etiam deficiente conditione id, quod solvit repetere e pr stitit enim contumaciae suae menam, ut qui ideiicd a iudice in eam summam condemna tus se, quod tabulas testamenti exhibere nolue riti L locam habet. 3. s. ιon eae sis. I. I. detis.
Ad L. 47. typianus libro 3 o. ad Edicstum.
Cansilii non staudulenti nassa ab alio etheaterum si dolus se cassidim intercessit
de dolo actio eampetit. . I. Sotii mei Mim , πιοι 'isti κρη est. D Uae in hae lege proponuntur reculi. Pr;
ot, quae dictit e 2 consito non fraudulen to neminem obligari, pertinet ad traelatum mandati, ut constat ex I mandaram. 2. S. n. 17 m duri. O g. tua uruam. 6. Inst. ita. Hujus reguli
240쪽
ratio est quod eonsilium plerumque de suturo detur, de quo nemo satis callidus, Latisque prudens est, quoniam lape prava magis, quam bona consilia prospere eveniunt, eum plerasque res fortuna ex se a libidine agitet. Quare s fraus ab
sit, nemo ex consilio tenetur, etiamsi non expediae ei, cui datur. t. nullus ex consilia de reg. ivp. in 6.
tam ex affectione amicabili proficiscatur. I. Id -qve. IO. s. si quis ea. 7. st Maniat. de liberum sit euique apud se explorare, an expediat sibi eonsilium. d. t. t. s. sin. g. nundar. d. g. rva Inst. eo . exinemplum hujus regulae est in L i. f. idem Pomperius. ι . 1 depositi. m c umque. io. , quis ea. T. f. mandar. Est etiam exemplum hujus regulae in L βρ exemta. 2.s de proxem . Nam si proxeneta ceuius beneficio Se interventu inter duos negotium contrahitur, vel nomina, vel nuptiae, vel amicitiae conciliantur. Cuia c. lib. I I. Obss. 18, eum, cui mutuo dabatur pecunia, idoneum esse assirmavit, cum non esset, non dabitur adversus eum,
vel locati, vel commodati actio. Et quidem locati actio locum non habet, quia etiamsi quid philanthropii nomine datum si, id tamen magis ad honorarii, quod mandatario praestatur, quam
ad mercedis naturam accedite Actio vero mand ii non competit, quia magis monstrasse nomen Proxeneta, quam mandasse videtur. d. I. a. D. de
Commendationes quoque nisi ii obligationis
continent. L si is a non re merandi. I a. q. tum θω-dam. I 2. L. mandrii. 19. L sciendum. in pristi J. de M litisict. Quamquam pudorem nobis incutianti si personae, quam commendavimus, qualitas no
strae commendationi non respondeat. Quod si tamen quis in literis commendatitiis petierit, ut ei, quem commendavit, suo periculo pecunia crederetur, dubium non est, quin hujusmodi literae ipsum obligent. I. si literas. 7.C. man . l. do minis. Hr. C. quo tam eo Fi in alim. potest. s. Atque haec ita procedunt, s fraus non intervenerit. Nam consilium fraudulentum omnino est obligatorium. h. l. n. Fraudulentum autem consilium, non tam ex eventu, qu m voluntate aestimandum est. IMMys imerpretrito. 79.h. ι .Qua
re sapienter Agrippina Augustum c ut ex Dionis M. is. Faber hie refert monuisse videtur, quia plerumque homines ex eventu consilium aestinant, ne sis, a quibus consilium petiisset, erimini duceret, si sorte res secius, quam illi existimassent, caderet. Est enim omnino iniquum, quamvis usu receptum ut inquit Plinius M. f. s. insim ast. Epist. quod honesta consilia, aut
surpia, prout malὸ, aut prosipere cadunt, ita vel probantur vel reprehenduntur. Ex conflici autem fraudulento actio de dolo datur contra consultorem. I. quia ventu r. 37. i. s eleg nur. 7. Lia . cum .seq. st. de duo malo. nisi desus vindicetur actione ex contractu, vel in propriam delicti speciem cadat. Nam ubi talis actio competit; qua etiam dolus coerceri soleat, ea lassicit. l. fi quis ἀν--Myrr. 9. m. quod si issereme. 23. de dolo malo
Cinerum si dolus in propriam delicti speciem cadat, actione, quae ex illo delicto oritur,erit utendum. I. tibi est. C. de noxa . acliensi. I. si etiis mani.
s mandata. 3. D dei M. In delictis enim consulet s. si is cui eonsulitur, alias delictum non commisit set, pari peena punitur. I. mnytum. II. S. λ&inas. 6. p. de injur. Si vero alias etiam delicturi commisisset, tunc non eadem poena punitur e sultor, qua principalis delinquens, sed mitiori, id judicis arbitrium. Ia b. Menoch. lib. a. de artis.la .r . ras. 3 3- 7. oris Iacob. Concenda. xius. lib. a. quaest. ν. quo. 8. Fallit hoc in eo, qui seruo alleuius consuluit, & persuasit ut segeter, vel aIiud delictum neeret. Nam talis. etiam si Linctum secutum non sit delictum, tenetur actione
servi eorrupti in duplum. ra. ID. D est . carrapia Imo utilis competit in eos, qui liberos nostros corrumpunt. I. M imum i q. b. de pia i .gdum: oeorrupti quoniam interest nolim, animum libero.
rum nostrorum non corrumpi. d. I. M tantum. l4.
q. i in D. Vide es incem de ac L pag. 8q. Ita demum autem consulens punitur, si consilium malignum sit factum , seu res secuta. arg. t. se . s. s. HL MU. nec tonsilium habruse nixeat, nisi of ctumst rum fuerit. J. δε verb. . d. l. si quis uxori. s ri,. neque verbo. I9. D. dest 1. I tem apud. Labeeneae. I s. uescaraveris. io I deruim. In atrocibus tamen
delictis, ut in crimine laesiae majestatis. I. quisquis. . in print. C. ad. Lem. Iul. Mais . uti it in partici dio LMmaesti6.si. ai I. Pomped de parma consilium etiam, & nuda voluntas puniuntur, quam vis essestiis non sit secutus, Iacob Cuiae. M. is obser. c. 23. Iacob. Menoch. d. M. L. cas 36o. Hue pertinet Ciceronis pro Mi Ione dictum. Ni anὸ quia res perfecta non est , non fuit pumenda, pratiae εν
exitus rerum, non hamnum te Ea legibas vinditentis Thras dolendum sivis re alan perfimoed puniendum te in1ὸ nihilo nas. Alex. ab Alexandro M. 2. Gemalis
Altera regula , quae hie proponitur, Meet seceii mei Belum, non esse meum socium. Nam cum societas absque eonsensu non contrahatur, nemo mihi invito & ignoranti socius fieri potest. Itaque qui a socio meo admittitur, licet ipsi s eius fiat, mihi tamen non fit socius. I. qui admitti-ι M. ι9. ω aliquo . Pseqq. p. prosecta Quamvis a tem pari modo amicus inimici mei metu inimicus non sit. Decius hie, n. 3. ω q. suspectae tamen est fidei. arg. I. liberi. 28. ibi, vel inimicissuas amicitias palauerit. C. de ine test. c. repeliamur. ext. de acca sar. l. restium Fris. 3. in pr-.i Mi vel an immicas ei fit. pro quo testimemum dar. β. de regi . Imo cum pater& filius pro una eademque perlbna reputentur. L. D. C. de impia. ω abissub iis. fit ut inimicus patris filii quoque inimicus este censeatur. I. i. ibi. Cum με suorumquη Δαι. C. si quacunque praedum digni-