Opera omnia juridica Joannis & Frederici à Sande jurisconsultorum clarissimorum; quorum primus in suprema Frisiorum curia magna cum laude Pręses, alter non impari encomio in civitate Arnhemiensi consul eluxit, cum additionibus & elucidationibus Ioac.

발행: 1674년

분량: 839페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

htister In st ulationem deducta, vel legata si,

di tamen antequam detur vel tradatur, in eum

casum incidat sine sacto aut saude debitoris, aut haeredis, a quo incipere non potuisset, ut si fiat sacra, vel utibus publicis destinetur. His sane ca-sbu, stipulatio vel legatum evanescit. g. idem. 2.IM . de inutu. stipia. I. existima. 98. h. inser. 83. g. ρι . 3 .f. ae vers. oblig. I. qui res. 8 9. g. area. 8.f. desunι. I. pro ντιι. m. fis sternis. L si in metallam. 3. h. is lis pra non sui . has. Verum enim vero his definitio multas patitur exeepti nes. Inde paulus in I. in ambigvis. g s. g. r. h. t. non vivam os . scribit , as ab initio utiliter constitata res, dis m, Γαι illa rasas extiteris, a qtio initium c pere non pomer a. Quas dicat, eis regula iuris, ea, quae recte ab initio constiterunt, rescitis vi dicit, si in eum inciderint rasum, a quo incipere nequivissent , saepe tamen illa vitiatur. Vide Goth. a d. I. sue. s. s. ubi haee verba missistin itissa si io exponit, tantummata O Uectasiam. Item Paulus in L plaribus. io . g. a. D. de Ded. ab apertὸ quoque satetur, in omnibus huie regulae

locum non esse. Cui consentit A. G eontraria. 14.

Inst. δε tuas. O e. in facta. ext. δε νιχ. iar. in s. ubi dicitur factum legitime retractari non oportere,

licet casus postea eveniat, a quo non potuit i choari. Ut ecce, s rem alienam, quam sub eo ditione sipulatus eram, pendente conditione navictus sim , non petimitur stipulatio, cum & ab initio rem meam sub eonditione stipulari potuissem, ad ideo s rursus, conditionis existentis tempore, ea res mea non si, stipulatio e flectum ha-hehit. I. exiom. 9g. D. δε virb. GI. Eadem rati ne licet testamentum 1 furioso uel prodiso eonscriptum nullius si momenti, tamen superveis hiens furor vel bonorum interdictio testamentum

legitime factum non vitiat. 3. Herea. ω g. item

furor non sinit matrimonium contrahi, recte tamen contractum non dissolvit. I. paser sinisse. g. δ hii qui sui veIasen. tur. μα. ι. erasime. is. s. sin. p. 4 ris. ασι. Item licet donatici inter virum &uxorem non subsistat, non tamen fit irrita, nee revoratur donatio in eoneubinam alisnuὶ muli rem eollata, etiamsi nuptiae sequantur inter dona

Sunt tamen nonnullae species, in quibus an eum habeat,an vero vitietur haec regula,non satis eonvenit inter I Ctos. Prima haee est. Qui ad sendum suum servitutem stipulatus erat, antequameaeonstitueretur, duobus relictis haeredibus d cessit, quaeritur an haeredes ex stipulatu aduersus promissorem agere possint i Quidam tui Paulus resert in I. Apulationum. 2. q. ex his. 2. D. de υπλει existimarunt stipulationem post mortem stipulatoris eorruptam esse. ut quae in eum inciderit casum, quo non potuit initium rapere: nam nee stipulari quis fundo communi, nec acquirem

re potest. Contra uetis Pomponius & Paulus quorum sententia in Pandectus relata est si ruerunt eam nihilominsis subsuere, & singulos haeredes in solidum ex ea agere posse. d. I. a. S. ex

Altera speciei est hujusmodi. Quando debitor id, quod pure debet, creditoti pure legat, legatum est inutile. At s, quod sub conditione d betur, vel in diem, creditori suo debitor pure

legaverit, valet legatum , propter utilitatem de commodum repraesentationis. Vettim quid si viavo adhue testatore , eonditio extiterit, aut dies venerit φ Paulus in I. detiior. 81. in piae. D. Ale a. inutile essici tale legatum scribit. Contra Papinianas lac verbis. s. in princ. D. AL Falti Lait legatum nihilominus subsistere. Gothosted tis ad L L isbito. 8 1. ad particulam ina iti. M.L solis vit haec duo pugnantia hoc modo. Es, inquit, inmiti, ne commori , tam alia actione persevis eae obligatiam peii φεβι. 4ὶ utile, cum actione ex testamenta peti pessi. Iustinianus ia' ex conuario. Iq.

2 de legar. comprobavit sententiam Papiniani, licet contraria illa Panti a Triboniano in Pandoctis Florentinis si relicta. Francis Hottom. in L

m. 248. Tertia, & postrema tas s est. Legatum patri vel domino, a filiosamilias vel servo haerede in- se tuto relictum valet: neque enim idem statim haeres est, & legatarius. Quippe patet, dominus legatarius es , quisnam haeres futurus si, id vero adhue incertum est. Etenim si filiu ,similias emancipatus fuerit, ipse haeres eriti similiter si

servus antὰ aditam haereditatem manumittatur,

aut alienetur, sibi, vel novo domino suo haereditatem acquiret. Quid autem s postea legata. rius , id est, pater vel dominus haeres essiciatur per servum , vel filium , iussu domini uel patris

adeuntem l Paulus nihilominils legatum valere.& Falcidi, locum esse seribit in I. a filia. a s. p. ΔΙ . r. licet ab eo easu non potuisset incipere. Maevicianus ciuem Justinianus sequitur in h. ex ave s. 33. HAdebras. regulam nostram in ea sp eie admittendam esse censet in Io u servi. 1 o. D. ad L FAUL Denique ut reno eonstare possit, quando heter uia locum habeat, vel non , distinguendum

est, inter negotium quod omnibus suis partibus ita est persectum, ut jam eonsummatum planὸ intelligatur, atque in quo nihil amplius si dandum, saetendumvὸ : & quod tantum ita pers ctum est, ut tamen adhue aliquid dari, setfὐδexpectetur. priori casu non evanestit, etiamsi ad eum rasum perveniat res , a quo non posset

incipere, quippe nihil amplius restat agendum, quod confirmari queati veluti s quid donaverim e donatio namque non est, nis & animo docnandi dederim, ae o natarius ex eadem causa a Gyerit, & tune nihil amplius agendum , danisdumvὸ restat donationis eausa. I. i. D. de Laatio. Quod s ergA donem coneu binae, eamqtie poste uxorem ducam, non infirmabitur donatici. Iriis nationes is combiram. 3 .gis Lari. Sie suriosi;

di prodigi testamentum , aniὸ rith recteque si G , ctum,

222쪽

Gim' est Ita persectum, ut qhoud testatorem nihil amplius restet faciendum rideoque ob turarem posse 1 exsurgentem έ & ob luxurioiam vitam interdicto notatam, non infirmabitur, licet

tune seri non posset. si uet3 adhue aliquid danis dum faciendum vὸ st, multum interest, utrum

res ipsa ita assiciatur, ut eommercio eximeretur,

an veris , ut promisso impediretur, ob conditi nem pellanae, si nondum promissa res esset. Primri casu non est dubium cuin extinguatur obliga tio, quia nec jam amplius promitti, vel deberi posset, ob conditionem ipsus rei , ut si. res promissa fiat sacra, vel religiosa, publicetur, vel easii aliquo intereat. Posteriori easu non item , ut upromissor ex postfacto serere ineipiat, aut bonis ei interdicatui. l. is cui. s. D. δε τοι οδι lie si m-pulanti servitus ad fundum promissa sit, & de cesserit pluribus haeredibus relictis non propterea extinguetur obligatio licet unus stipulari non potuisset eommuni iando. I. pluribus. rq ἔ.4 D. de Derb. Oblig. Et vice versa , s promisor servitu-t ἰὴ pluribus haeredibus institutis decesserit, non propterea extincta erit servitutis promissio ,sseet singuli eam pro Hrte sua praestare nequeant, &difficulter in unum enantur. Dissicultas enim praestationis non liberat. I. a. s. i. D. de Hrb.MI. nee ex ἡ. l. ιώ saerit. is . nee ex alla ulse Iulli 1 eo necessarici evinci potest, deductionem in domum mariti esse de substantia & essentia matrimonii. sed e contrario potiti DCtis responsum, di ab Impp. reseriptum est, pompae celebritatem; In nuptiis omissam , matrimonii firmitatati non

obesse. I. pen. D. de dena . inter viri O uχον. da nasionum. 22. Cis ανι. Quid igitur ad superiora loca respondebimus ψ Hoc nimirum , in re & voluntate certa, non esse hos ritus Moesiarios, ciuiri

scilicet retiis rebus, & minime dubiis , de matriis

monio , consensu coniunctorum contracto, eo

stat: at in ambiguo, vel quando Eh voluntate contrahentium nihil amplius proponeretur,quam eos velle celebrare nuptias, ibi de3uctio in domum ad nuptias necessati a suit: non quod prae inter e sensum vellent veteres aliquid amplius adhibeti, sed quod intelligerent, his rebus eonis seu sum declarari, atque hoe ritu adhIbito, tamquam ex certo nuptiarum indicio , nuptias eo nistractas argui. Adde Ioan . Eorch. in Ιεaci. de grad.

e. in qui . dies mirim G tDQ. Hinc igitur sequitur nullius sophismatis Τtibonianum accusari posse,

sed regulam hane verissimam esse , non concubitum , seu coitum , sed eonsensum , vel maritalem assectionem facere nuptias. Id ouod etiam D. Ambrosus e. s. de inst. Dison. testatum reliquit, dum ait, desponsatam vito eoniugis nomen aecia

pere. Cum enim, inquit, initiaruν est viam, Iam eo

Nuptias non concubitus, sed eo en-

μι facit.

V Itiose ει imperite bane sententiam genera- quoque regula aliis iuris nostri locis eomprobariliter, de indefinitὸ pro regula iuris a Tribo- potest , ut P. 22. c. I. N . 7q. t. Φ ibi, in tantino hic propos tam esse asserit Francis. Hot- ex Alo assem varint. Nov. tom. m. q. Obs. c. 26. Ob hane causam, quod praeter conseosum etiam ex iure civili desiiseretur in domum deductio. ιmulierem. s . tam IJel. p. de riti pl. I. fuerit. I S. D. de readis. ω demost. I. sami-mBs. H. C. de pt. Cujus deductionis nectinis plurimis confirmatur ab Ant. Guiberto intrastiri matrim. e. 18. Cumque de hae Ipsa deductione in domum mariti tractet Liasisset. II. D. de tonis

dis. ω ι -δ. ex qua desumptam esse legem hane

nostram constanter assirmant, propterea videndum c ait Hottom. ne Tribonianus in illud Soaphisina incurrerit, quod Dialectici appellant, dicto seeundum quid, ag dictum simpliciter. Aeproinde ita concipi regulam debui se In muli rectaeam de vcta, nuptias non comubita, , sed consim' s

est. Verum ab huius sophismatis insimulatione

Tribonianum , vel potitis regulam nostram vinia

dicari posse non dubito, si primo dicamus , non

verum esse id, quod constanter assirmat Hottom. Non enim desumpta est L Leuisuerit. II. ex Ulpiani M. 36. ad SaAnam , ex quo desumpta est Lm ras. h. t. Unde colligitur praesuppositum Ho tomanni non constare..Deinde etiamsi eoncedamus b. I. nostram ex illa desumptam esse, non tamen propterea Tribonianus, de reliqui Pandect

tum architecti illud sophisma commisissent. Nam

7. e. 3. ibi, tum exsus ab ectu ρομι tonsistere matrimemii Illud silentio non est pratereundum , de iure canonim, quo in causis matrimonialibus hodie plerumque utimur, requiri, ut, antequam nuptiae contra flantur pu blicae in Ecclesia denuntiationes suturarum nu tiarum per vices fiant ,& eoram Ecelesa, aut coetu aliquot Christianorum , Ecclesiam repraesentante, ac beneditente contrahentibus riclesiae Ministro, celebrentur nuptiae. t. 3. ixi. δειtin est. h s. Quod etiam Imperatorum Graecorum, Lemnis Philosophi, Se Alexit communibus e stit tionibus cautum esse, Harmenopulus lib. q. fit. Adseribit Porrci quod hie de eonsensu dicitur I non de quolibet, sed Iegitimo consensu , id est, tali, qui

juri eongruat, accipiendum est. Nam si inter se consentiant hi, inter quos nuptiae constare non possunt, non erit matrimonium. h.ergo. i. g. inroeas. 2. ω seq. ,.sia versin. Ir. Inu. de nupt. Qua de eausa apud Labeonem relatum est , eam, quae virum pati non potest, nuptam videri non posse. L

Postremo usui huius regulae at quot exemplis illustrandus est. Qui uxorem duxerat, priusquam

se ei commisiceret, mortuus est i quandoquidem Iegibus eautum est, ut uxor virum lugeat. t. 1. vers

223쪽

Uf- ωω. I. g. 9 io 1 i. g. de Us primi. infam. ratem promittat servo, si is millies oentena mil-εtiam hunc 1 nova nupta Iugendum esse hespon- lia aureorum pecuniae suae dederit. I. com hora . . . sum est in I. dempie. 6. θ. erit. mpt. Eadem ra- s. r. fδεμ . Sed hoc impossibilitatis genustione, si est post celebratas nuptias mulieri aliquid 'potius dissicile est quam impossibi Ie, maxime si donaverit , non valet donatio , utpote inter vi- non sit infinita dissicultas sutura. Cujae. bib. a i . rum, & uxorem facta. Quod procedit, etiamsi ο s. c. 29. Ant. Fab. lib. 6. ι Q. e. 11. Rursus vir , & uxor seorsim habitaverint, si modo sibi impossibilitas alia est in dispositione, alia in eon invicem honorem matrimonii ha erint. Non ditione. Ut si dicam, dabo tibi solem & Iunam: reim ius, si d maritiati assectis mirismum t. i, impossibilitas est id ipsa dispositione. Sin authma Histat . si mulier. 13. ioci I. per st δε ita dicam, si solem & lunam mihi non dederi, cAnai. int. viri s in L Similiter ubi lege munici- s digito caelum non attigeris dabis mihi deeemipali introductum aut moribus receptum , aut γ' tum possibile est in dispositione. impossibile iuctis dotalibus eautum est, ut qui ex conjugibus conditione. Alexand. in I. impossibilis. i . vi uob. alteri seperstes stetit, ei vel ex asse, vel ex parte, ut vel ex certis rebus succedat, superstes lucrum ex Denique subdistinguredum est. Aut Imm . statuto, vel eonfitetudine, vel pactis dotalibus sbilitas quae disipositioni inserta est , respieit ma proveniens percipiet, licet post celebratas nup- etiam R rem ipiam, ut in exemplo de sole Eetias statim, id est, ante concubitum alter decesi Iuna. Aut respicit non materiam, & rem ipsem, serit. Ut post alios prolixe d et And. Gail si . sed externum aliquod aecidens. Verbi gratia, si . praei. ebs. go. Quamvis Anton. Guiber t. in t . stipuler duos aureos mihi dari a Titio hodie πι- δε marrim. c. 67. ae alii complures, 1 Gail. d. ω. netiis, in qua stipulatione inest impossibilitas,sed citati, in contrariam iverint sententiam.

Ulpianus lib. 1. ad Sabinum.

non respectu materiae ipsius, id est , duorum au reorum, sed accidentium, nimirum temporis Et loci.

Impossibilitas in dispostione quoad materiam

consistens, impedit omnem obligationem tam in ultimis voluntatibus qu3m in contractibus. Et

ri 'L a. 4 . , L. pulatio stet legatum nullius est momenit. Quod

M potest eomprehendι, ui mitem amo' enim nullius asse potest, id ut alicuius fiat , nul-nem, .a actum si' erepsin ta obligatio valet e Reereis a. h. .

serpretasum in h. l. etiam L ea quae . t 33. O t. qnia ι MMiηρ 9. s. Zabeo. 2. D. de leget. a. g. ηιnsdom. 2 1. 182. G I. iras Iuliam. 183. h. t. . - Wrs si si rasid res. Inst. de legari sie quoqu4 nee per pacium , vel stipulationem eonveniti potest.

IN his textibus tractatur de impossibilibus. ut vel, quod jam factum est, insectum sat, vel Impossibilia serandem Doctores ) alia sunt quod seri impossibile est, fiat. 1.I. ειν- 3 . Hi neminii , alia iure, alia satio. Natura impossibile Sabinus disputabat inutiles esse stipulatione,, se

est, cui natura impedimento est, quo minus ex iis sal. 6. imposibilis. it. dist.ὼ imil. sti'. ut ecelum digito tangere. I. imposiliis. 7. D. deveri. alle. Ω-ctum insectum reddere. h. Linum. De iure imis

possibile est , quod leges & boni mores seri vetant. I. non diabium. 3. C. vi bibas. ι Dψομα S

g. g. de verbi oblu. cum illud tantum nos sacere posse putandum sit, quod salva pietate, existimatione , I verecundia fieri potest. I. pias i s. i. Λidam infra. 27. D. vi tendis. inst. I. vires latest. 3 i. D. d. Iuri. i. Facto impossibile illud censetur, ι - - ruod quidem neque iure, neque honestate impe- toncernit aecidentia, seu externam aliquam tibiente, sed propter perplexitatem & extremam cumstantiam, non uit at ultimam voluntatems dissieultatem im ossibile est. Decius & Cagno- sed vitiatur. I. mihi O tibi. ia .isi quis servos. Diis, AL Ii οβι h. OL alis nantia. Αι- Impos- is delegar. r. vitiat autem contractus. I. insul M. sibile perpleeti illud definiunt DD. quod ita in 3 g. is verἱs st. l. t. se recurrἱt, & revolvitur , ut propter repugnan- Hoe notandum , quod si prine palis obligat;o .., 88. s. st rei possibilis, ea non vitietur per poenam im rem aut sugitivum non esse. I. fisa νis. 3 i. g. de evicti . A quo propter usum vitae quotidianae dissentit ulpianus, & id quod interest; contia neri eontendit. I. seisiatim. i9. s. i. Oh bstinum3sa. D. de ad fit. MUL Eodem pertinet L non imis psyle. 3 o. D. depastis. in tantum autem obligatio te; impo bIlla est inutilis , ut ne poena quidem obligationi adjecta debeatur. L θ sedis montim. 69. D. δε in . obL V ἱ- de Dynum in ι. nemo parast. δε reg. ων. ia 6.8e ban. Greddaeum. δε ιυἱῖ. de stipvt. c. s. n. 33. cir 36. Impossibilitas consistens in dispositione, qua

liam existere non possit. I. ubi repugnans . r. . si Nitias. 16. D. is tendit. . i. veluti s quis ita

per poenam i

possibilem adiectam. Ut s stipulatus te sui haedixerit, si Titius haeres erit, sesus haeres esto. est una stipulatio. eaque principat s) subiret alteis vel vice versa. I. qai Fadraginta. 88. D. ad L. Fal- ram, nis fissas hippocentaurum dari. vel ho-tia. Dissi ita, facti, pene impossibilitatem indu- minem liberum. Nae adiectiones sunt rei immiscens, est, si quis puta sub hac conditiose liber- sibilis, ideoque pro non adiectis habentur, satis G 3 va maa

224쪽

va manente prInelpali obligatione, cui sunt adis est . Lb ita stipvulus. 97. D. is Derb. vi. Atque ita intelligenda est L M- 3s .6ι. utile enim per inutile non vitiatur. e. a turi te rei iur. ia 6. Denique impossibilitas consistens in conditi ne inutilem reddit eontractum. I. non Ρlam stipes riones. 3LD. de vi. OG. I. imposibile. D. ΔορολG Adeo ut fideius, adhiberi non possit. I. AIubi Gibili. 29. D. de si iug. Non vero reddit inuistilem institutionem, legatum, aut lideicommi sum, sed pro non scripto habetur. ι. α Iur. 2o D. de taM. inst. Ratio diverstatis inter stipulatio nes & ultimas voluntates desumi potest ex I. n Fluae. 3 i. D. de M. G H.

Ad L. δα. Ulpianus libro 43. ad Sabinum.

Ruod attinet ad jus rivile . servi pro nul

'Iis habentur. Non tamen se iure naturainli. Guia quod ad jus natariae atiinet, Omnes homines aqualessunt. De hie lege dixi ad legem 12. s. c. ,

Pomponius libro ar. ad Sabinum.

In eo. quod velis, qsi perit, velis aqua petitur, lucri facturus es, uarior causa est petitoris.

La hendiae eoncludi postini. In pari causa, sive lucrativa, sive onerosa, sive etiam de dolo, aut turpi causa agitur, melior conditio est possidentis. Ut ecce. res aliena est, non petitoris, non item possessoris: hune igitur illo potiorem esse dieimus. Petitor enim probare debet quod intendit, & nisi probet, res penes possessorem manet. In pari ergo causa melior est causia possidentis. Nam possessori non incumbit onus probandi. Res enim alienas possidens, licet justam tenendi eausam nullam Eabeat, non nisi suam intentionem implenti restituere cogitur rut ab Impp. rescriptum est in L uir. C. de rei vis . smo quando sunt utriusque possessbris de petitoris iura obscura, semper judicitur secundum possetarem, ac contra petitorem. I. retinenda. Inst de intutactis. Unde sequitur Ionge commodius esse possidere,& advertarium ad cinera petitionis compellere, quam alio possidente petere. I. is sui destinavit. χε. f. de rei vinae Iam proposita regula exemplis cum ex b. t. tum aliunde illustranda est. Et quidem de lucro

ditur specialis regula, nempe eum de lucro quaeritur, meliorem esse causam possidentis. Quam speciaIem regulam Bulgarus eiusmodi exemplo declarat. Res eadem a duobus non dominis separatim duobus est donata, jam si altero eorum possidente inter se de re donata iudicio conte dant donatarii petitoris duclor erit conditio possessoris melior. Inter eos enim, inquit Bulgarus, quibus ex eadem causa debetur , occupan iis melior est conditio. I. inter eos. 19. D. de re iacExemplum satis est acommodatum, at ratio a Bulgaro allata nihil ad rem pertinet. Loquitur enim ut ex L l. inter eas: I9. patet de eo qui prior agit, non de eo, qui rem possidet. Leges autem nostrae loquuntur de possessore, cuius hoetasu melior est conditio, etiamsi non inceperit agere. Quare cum cui resert Accursus Bulgaruta Ioanne sit reprehensius, verisimile est Ioanneri

non tam exemplum, quam rationem reprehem

disse subjectam.

At praedictis obstare videtur L quaties. 98. ἔα ubi dicitur . quotiens utriusque causa lucri ratio veniatur , sin eundus H, cuiua in latro causa tempore pr/ιedis, id est, cui priori res tradita est. Atqui fieri potest, ut is , qui prius initio rem accepit, nune eam non possideat, sed alius: cita igitur regula nostra statuat potiorem esse polletarem, at h. I. quoties. dicat eum praeserendum esse . qui prius accepit, vel cui priori res tradita est, videnturhare duo inter se eon raria. Respondeo, si eadem res duobus a diversis non dominis donata est. melior est causa possidentis, at si ab eodem nota domino, vel ab eodem domino acceperint potior est, cui priori tradita est. I. De autem. 9. h. item. i. vers. duabus. A. depau in rem I. ι. avetitsi M. C. de rei viniit. An ne igitur falsum est, seminper possessoris esse meliorem eonditionem y Reia pondeo sub distinctione caeteris paribus semper est melior eausi possessoris, alias non Hic nota est per causa, quoniam prior possessor praecedit, est igitur impar causa. Procedit etiam regula nostra in caula onerosa Ut si duo rem eamdem duobus vendiderint, me lior erit causa possidentis, qu m petentis, licte

huie priori res tradita. Par enim utriusque causa est , eum uterque rem a non domino emerit L L9. s. I. verssi duo, in is pubi. in rem ac I. At Obia stat . ea res. II. S. ult. f. Dde H. e 1. γ venae quae hoe casu ejus conditionem potiorem esse ait, cui primum res tradita est. Respondeo, aut alter eois rum possidet,aut extraneus. Priori casu potior est

causa possidentis. Polleriori, cita neuter pos deat, videndum est uter prior rem acceperit a. venditore , ut ei potius restituatur , quam alteri, eui postea tradita fuit. Adde Cujae. M. I8. ias G1 I. insim ubi putat hane rem eontroversam suissct inter Proculianos & Sabinianos. Quod s duo ab eodem domino, vel eodem non domino rem eamdem emerint, is potior est, qui prior rem aecepit , licet nune non possideat. d. l. 2. . I. Myssidaiam. D. demuit. inremas . Si alter a non do mino, alter a domino emerit, is qui a domino emit, licet ei posteriori res tradita sit , omnino

tuendus est. d. si eam. 3 i. h. h. D. de in. - .

Planὸ si ab eodem suadum uterque nostrum di Versis

225쪽

n Tit. de Reg. M. Commentarius.

versis temporibus emerit, atqiem prius ab eo non id agitur, ut dominium transferatur, necessis io domino traditum acceperim, tu deinde ab eodem tempus traditionis inspicitur, s quidem .eddi hi ipso jam domino per luecessionem, aut legatum, ante rem traditam dominus manet. l. μου tibi s. aut alia ratione qualibet effecto , perleganter Iu- C is hareL Ues acHn. Mad. i. si anciliam. it. Cnlianus ut ab Ulp. relatum est in L apud talpam. q. a L empl. g. a Tiιia. 3 i. q. de ril. ειιιμ. janci. I. si a Nilis. 7r. Hoc amplius, in pari turpitudinis causa potiori . Ea res vinat.) ait, aequum esse, ut me tueatur quoque conditio possidentis. I. 3. ω ι. φ n. g. Praetor, quia eis Titius ipse fundum peteret, ex- δε ia D. M. ιm. cal. I. moralem. 3. C. eia. Atque ceptione in factum comparata, vel doli mali sub- hoc ist quod Ulpianus in L par desit ore. is 4. l. t moveretur: ae per hoc intelligitur. Titius eum sundum rursus vendidisse,quem in bonis iam non habet, utpote cum statim atque ips dominium acquisitum suit, mea quoque ex post facto consomata emptio atque traditio existimeturi imo priusquam eum tibi venderet, ab eo jam domi- tradit. Cum par det eum es duarum, inquit, semper

oneratuν priuar , O melior haberaν pales is cavis . Communis enim dolus, aut culpa, vel communis mora actori potius nocet, quam reo. I. si se vum. 9 i. g. se ruri 3. D. de verb. at. Unde de do

lo non agit, qui ipse in eadem re dolum fecit, sed nium credatur abscessisse. Satij in proposita specie dolus cum dolo compensatur. I. ficta. 36. d. ia

s prior ego sendum emissem, nec accepissem ta. men a non domino , deinde tu ab eodem ipso iam domino essecto ex emptionis, aut alio quolibet justo titulo traditum bona fide accepisses, non me Praetor, sed te potius tueretur. Quia i se , licet a domino comparassem, dominus esset,

nis traditione facta, non potuissem. . tradisienum. . . m. Nee in pati causa adversus doli exceptionem datur repli ratio. I. apud Cespum. q. f. N.ν-tiam. 13. A. Δ ea vi. L L tam par deli Elam. l. t.

Quod autem de pari delicto dictum est , id

tunc etiam locum obtinet, eum de patis delicti poena tractatur. siquidem Ulpianus ait in d. I.

C. depacth. I. preti si de ni vis . Atque hoc est η rilictum. s. a. ei permitti poenam petere, quod Impp. in .. t. quoties. 1 3, C de rei via c. hoe in eam non incidit. Proinde s ambo in pis modo reseripserunt. Quoties Δum in sa5drum praA- nam inciderint, ex pari delicto quin cessit peti. tim ii , id est , sim duo moti Astrahisim, manifesti ιώ- tio poenae nulla dubitatio est. d. l. ιam Δο. 36. D rii ψὶ , ὸ- ιώ nisi ιν Fiam .st, in delirundo λαι- δε riis. Nam c ut Labeo ait a iniqtium essEt eom iso se potiιν Em. De qua lege vide Cube. d. i. M. 'unem malitiam petitori quidem praemio, et v

Quid si duobus eadem res loeata sit Et sane

licet Iason, ad I. I. qatiles. . C. de rei vita ac velit primum preserti se eundo, etiams secundo coniaris , cum quo agit, poenae esse. I. a d. q. s. NMultas. 13. A. de δει mal except. Ex qua causa fur,

qui in poenam surti incidit, re sbi surrepta poenam serti non petit. l. qai n. 76. A. de furit . Sie si ductori facta si traditio, tamen verius est in lo- anter duos, adiecta certa poena , transactio si acatione quoque regulam nostram procederer fit, ut alter' aliquid daret, alter a lite discederet,

isto non dante, si alter controversiam rursus m verit , poena ab eo non est petenda. arg. I. quaero. 3 q. s. inter Aeatorem. I. ptavisti.

Ulpianus libro F. ad Sabinum.

Semper in Itipulationibus est in eateris eos. irambas id si equimur, quod actum est. Aut si non appareat, quid actum est, erit

consequens, ut idsequamur, quod in re gione, in qua actum en , frequentatur.

Auid ergo, si neque regionis mos ana reat , quia varius fuit p ad id, qaia m nimum ess, redigenda summa est.

Haec lex explicata est ad Hem 9. huius sit.

Ad L. 3 . , Ulpianus libro 48. ad Sabinum.

HI iam naturale MI, quam eo genere

Ideo verboram obligatis verbis sol isur. Nudi consensus obligatio confriario conin

DicitHideoque eum conductorem praeserendum esse,qui rei locatae incumbit: is enim iure retentionis se defendere poterit , contra alterum conductorem, qui non realem , sed personalem tant sim habet

actionem, eamque non conisi alterum condu

ctorem, sed contri locatorem. Et secunddm hane sententiam iudicatum esse fefert Cateli. Cott. iam Malisistis, vers. titatis. Eamdem post alios amplectitur Did. Covarr. lib. resu. c. H.

In pignore quoque haec nostra regula aliquando procedit. Nam si duo non domini eamdem rem diversis temporibus oppigneraverint, &quidem di .ersis ereditoribus, possessor in pignore potior habebitur. Isima dominus. I q. p. qui ps. in pig. habeam. sic quoque cum res eadem duobus simul in soli/um obligata est, possetaris conis ditici melior est. I. a. s. i. p. de imπAR Salato. I. si debitae. 1 o .ss. δεμνον. At si eadem res ab eo dem non domino, vel etiam ab eodem domino diversis tempotibus obligata est. non possessor, vel eui priρs ex eausa pignoris res tradita est, sed cui prius tes obligata est . potior habetur. LI. sition dominus. i q. f. qui M. in pig. has. versis. g. C. eod. Atque in hoe casu pignus differt a venditi ne. Ratio differentiae est, quia pignus solo consensu contrahitur. I. q. g. de pignor. nec in eo de dominii transatione agitur. At m emptione, licet ea quoque nuda consensu persciatur, tamen quia

226쪽

Docetur hie textibus , quod quibus modi

obligamur, iisdem in tontrarium actis liberemur . Ee quibus modis rem acquirimus, iisdem

in contrarium actis eamdem rem amittamus. Obligamur re, verbis, litetis, di consensu. Obligario re contracta, rei restitutione dissolὐitur. Ii pravi. 8 .ss. δεβυι. Verbis contracta, verbis contrariis conceptis & solennibus, id est, acceptilatione solvitur . . . i. Inst. Fib. mod. ρει all. I. an inutilis. 8. 1ν. de αιυι ιυι. LI. μ ι. 8o. Nuda con sensu periecta, eontraris consensu , re integri perimitur. g. m. In L aib. med. ιιθ. illi'. L ab e time. A. 4 pactis. L 3. D. ri restiad. Dend. Literarum obligatio quonam modo dissoluatur, nulla

in toto iure civili litera est, sed & in ea nostra lex locum habebit. Moris enim suit ι ut credirutores, expuncto ex tabulis suis debittiris nomine , acceptum serrent. Cicero 'a Rastis. Plaut. Da cistellitia. Sciendum autem est , hane nostram regulam ad eas tantum obligationes pertinere, quae ex contractibus oriuntur. Quae enim ex delictis naseuntur, non tolluntur contrariis modis. Ut restitutio rei furtivae non liberat se rem actione furti. I. pen. D. δε vi bonor. υτι. I. qui ea mente.

6 s. D. Ostin. Sed tolluntur lim obligationes prenae solutione. Quaedam etiam, ut serti, & i iuriarum . nudo pacto & iureiurando tolluntur. . si tibi. h. quadam. r. I. sanus. 17. I. pactas ne peraret. 1. ters et F. f. de pactis. I. ait 3. I. ais. I. D. di iureiur. Iniuriarum etiam actio dissimulatione aboletur. I. iniuriarum. Inst. δε iniuriis. praeterea notandum est , Obligationea ex conistractibus defendentes non iis tantum modis, quibus eontracta sunt dissolvi, sed & aliis multis ipula Llutione, novatione. Aquiliana sipulatione, &aeceptilatione subsequente, eonfusione, oblatione, & eoninnatione, compensatione, & rei ante moram interitu. mprint unc . I nate ea. I. m. In i. quis. med. ιιθθι. at . i. deshari. . C. de pa-Bis. L aereptam. t 9. Ci de Muri L alligationes. 9. C.

δε ιι enses. Qua de causa paulus in L fere. h. i. ubi ait: iisdem nos modis liberari, quibus obligamur adi ieit part sculam Uere fgnificans etiam alios esse modos liberandi. Caeterum ut obligationis vinculum eo quo dictum est , modo plerumque solvitur, sic etiam quibus modis quid acquiritur, iisdem in contrarium actis amittitur. d. fere. Qui sententia a Triboniano generaliter hie tradita , speei aliter ad possessionem restringenda est, de qua posessione

sola in lib. 61. ai Elctum, egit Paulus et ut apparet ex L quemadmodum. 8. D. 4 atquin pasi. quae est ex eodem libro desumpta. Cstetiim reliquae res acqnistae alio modo qu m actu eontrario amitti possunt. Ut res aequis tae iure naturali per alluvionem, possunt amitti venditione, donatione, atque aliis eompluribus modis possessio non nisi animo & eorpore aequἰri potest. I. psideri. 3. s. r. f. is inquis. νεέpsi Corpore tantum acquiri nequit , quia requirit ut quoque affectio 3e animus

possuendi. ι. I. peν procurasorem. 2 o. D. is acqών. ν 3. Solo animo non acquiritur, quia corporali aliqua apprehensione opus est. d. I. i. an prim. sq. si sprim. ai. D. de vivis. pae. Cum igitur ea dem ut ratio amittendi, quae est acquirendi,consequens est nullam amitti, nisi utroque in contrarium acto , id est , nullam nisi & eorpore, de animo simul amitti. d. I. sere. h. t. o d. l. quemas. modiam. g. ri atqῶν. post. At oblicitur L L p. .deri. s. h. in avitisenia. 6. f. de aqων. nil ubi dicitur solo animo amitti possessionem , quamvis adhue corpore retineatur: id quod huie nostrae definitioni e diametro videtur refragari. Res video, Constantinus Harmenopulus existimat voculam

stre quae in initio d. ι. fre) habetur, etiam adjiciendam esse in fine E. I. sera.) ut bae partiis cula signiscetur, non indistinctὸ di perpetuis verum esse possessionem animo & eorpore smul amitti, sed solo etiam nonnunquam animo, atque ita hac particula desgnetur, modum acquirendae , modunque amittendae possessonis quandoque etiam claudicare. Quae sententia probatue

Culaciti , de P. Fabro ad h. t. ne i Sed mihi noti videtur reeipienda. Quia in . l. cfere.) initio proponitur di s nitici de modo eontrahendi di di talis vendae obligationis. Huic definitioni additur

particula sere 3 Deinde illi subiicitur altera illai metali, definitio, de acquirenda vel amittenta possessione, quae ex illa priori insertur, sed interseritur alia de acquirendis vel amittendis rebus , in haee vetia r chra quibus modis acquirimus , istim in tantrariam Hiis amillamias: a qua tum d citur ea, quae subjicitur de possessione. Ista autem intermedia definitio generaliter & sne exceptio ne seripta est, non , ut prior, addito temperam ena

tur a maiae m. 8. g. de atqui . pag. Quare omisit hae solutione respondendum est, utrumque vet/, & tem dici , & solo animo amitti possessionem, & possessionem amitti non solum animo, sed etiam corpore. Nam quando diei mus solo animo amiMi possessionem, hoc ita non est aeeipiendum, ae si tune corpore etiam non amitteretur possessio, verum hoc volumus, in amittenda possessione sufficere animum sine cooporali operatione , & satis esse animum consid Iare, quia eum animo desino possidere, smul &corpore desinam possidere necesse est, quia invito animo corpus nihil possidere potest, & rem

to possidendi animo , nulla possessio intelli poterit , quamvis corpus adhue si in fundo , ceu hpossidete non dicimus eum, cui dormienti alia quid in manu ponitur. Igitur solo animo amittitur possessio, nee requiritur corporeus actus in amittenda possessione , id quod naturae conveniens est. Nam semper ad saciendum requiti tu e corporis & animi operatio, sed ad non faciendum

solus sessicit animus. Hinc nunc palet, modos, ut in acquirenda possione interveniunt, in ea-em amittenda in contrarium agi. Ut in aequirendi possessione animur uult possidere, ita contrθ in amittenda non vult possidete. Item in aequitenda possessiona antini voluntas imperat

227쪽

potentig motiv ,ut corpore eotit,aret, &reliquos m. tritia exrevior etenim non est iudex,sed tan- actus possessorios exerceat. Ex contrario in amit tum latam a judice sententiam exequitur. tenda, voIuntas imperat eidem, ne colar, ne aret. Vitiatur haec regula in specie L 3. S. a ea astum ne actum reliquum possesbrium exerceat. Αζ- I. C. ubi pratas uelauriss ubi cognitor sacer, id est. que ita in amittenda possessione non requiritur Principis Delegatus illustres personas eondem- operatio eorporis. Si enim corpus in amittenda nare non potest, cum tamen eas absolvendi pote- possessione etiam pari pacto actualiter operaretur, statem habeat. tum modi , qui in acquirenda interveniunt pose Conversio hujus regulae est in L l. 3. 'de re iacsessione, in eadem amittenda non operarentur in ubi ponitur regula assirmativa , ut scilicet is qui contrarium. Quod foret contes sententiam L h. condemnare potest, etiam possit absolvere. Quae stre. d. I. Madmodum. Adde Donet. M.f. tam regula pertinet ad veterem judiciorum morem. r. e. 13. Adde etiam Andream Fachineum lib. Praetor Romanus, aut P ses Provineta,vel Proc

Ad L. 36. Pomponius lib. et . ad Sabinum

Ciapa est . immisere ferri, adsie non

pertinenti. consul non solebat ipse controuersias iudieare,sed iudicem dabat pia seripta ema se in , quam illi in iudieando sequeretur. Veluti, Lucius Octavius iudex esto. Si apparet sundum Cipena tem esse Publii servili iraeque is sindus ei a sempronio restituatur, tum Sempronius damnetur.

Item , si patet Lucium Titium Seio centum de bere, tum eum condemnato. vide Francis. Dua-HAne legem supt1 ad ι. contractas. declaravi ren. a. tiare Mimae. I. ω id a. p. de pactis O Iib. t. exemplo negotiorum gestoris, qui res alie- aD . c. 3 3. Hine ergo quaeritur, an iudex, qui antis male gessit. Desumi etiam potest aliud exem- Praetore condemnandi potestatem accepit, etiam plum in I. . C. unde vi. ubi qui vacuam possessse absolvendi ius habeat i Et responsum est in d. I. nem absente domino, & sine iudieis auctoritate 3. D. de re Iast. eum qui condemnare potest , et Meupat, non est sne eulpa. Immiscet enim se rei iam absolvere posse. Nee immerit3. Nam qui sa- ad se non pertinentit nee est, quod ullam praeis cit judici potestatem eondemnandi, is vi ipsa e tendat huic facto ignorantiam, cum quilibet scire iam potestatem absolvendi seri se intelligitur. debeat, quod suum non est, hoc ad alios modis Dei nἡe si voluit eumdem habere potestatem omnibus pert nere, ut ait Imp. ia d. I. Iga. C. ande condemnandi multo magis voluit eumdem habeis. Eadem ratione, si in actionibus in rem se quis re potestatem absolvendi, quia plus est ecindem desensioni offerat, cum neque rem possideat, neque dolo deserit possidere, & litem secum eontestari patiatur , non secus ae s possderet, eo demnandus est. Imputatur enim ei, quod se Immis euerit liti aliena . At vero, qui se pro possis re gerit, actorem decipit. Itaque ob dolum, in id, quod interest actoris deceptum non esse, condemnati debet. iis, qvi L aue .s .isui vind. h. i βDi. 43. 1. de petis. haerea.

Ad L. 37. Ulpianus lib. 1 I. ad Sabinum.

Nemo, qui condemnare non poIen, a solvere flores. IN Pandectis Florentinis hare regula ita legitur.

Nemo, o condemnara pus, Asilae e nonpotest. In vulgatis exemplaribus legitur, prout habetur intextu. Quamvis autem Fflorentina lectio non stineommoda ejusque sensus probetur per t. sat

damnare. 3. D. δε reiad c malim tamen receptam, atque vulgatam lectionem retinete, quam etiam

sequuntur Bulgatus, & Aecursus. Eius autem sententia hae e est, quod nemo possit absolvere, qui non potest condemnare. Exemplum extat in L 6. g. is est. νοι g. ubi traditur , quod legatus proconsulis reos non possit liberare, vel absolvere , cum eos non possit condemnare, vel punire. Sic executor, quia condemnare non potest. non potest etiam absolvete. stirpalanis. 6. C. de exenare, quam absolvere. . asseruem. s. p. de panis. Cui autem tribuitur id quod plus est eidem,quod minus est, concisum intelligitur. I. non deber. a i

Pomponius lib. 29. ad Sabinum.

Grati poena ex delim desensi h res teneri non deleas, ira nec Iacram faceres eoi

ex ea re, ad eam 'messier.

h. D. O ad ea. a 3 7. g. a. h. LIIIa textibus traditur, an & quatenus haere des ex delictis, ae contractibus defuncti conveniri possint. Delicti appellatio hie latiss

pateti continentur enim hac voce non tantum

quatuor illa privata delicta, ex quibus ordinariae actiones nascuntur, ut furtum, rapina, iniuria. damnum injuria datum, verum-etiam quasi deis licta; Item ea, ex quibus actiones restitutoriae dantur , veluti dolos, & metus, & denique pleraque sacta, quae legibus, aut iure praetorici coEris centur, ut alienatio iudieii mutandi caussa facta, iniqua distributio,& smilia. Ex huiusmodi causis actiones nascuntur, quae aut poenae persequen dica usi comparatae sunt, aut rei persequendae causa, aut utriusque.

. H Actiones Di iii do by Cooste

228쪽

Asiones meth poenales omninA in haeredes, aliosve successores non transeunt. l. a. D. deprietur isIB. papillam. io i. s. D. s. r. Nis lis eum

defuncto suetit contestata. 4. non amem. Nos navitis. In l. is perper. G ιι . actionis. Mixtae quoque actiones, quae partim rem,par

tim poenam persequuntur, eum defuncto sita non contestati, in haeredem, ad quem nihil pervenit , non dantur. d. h. mn MIem. In l. de perpet. O te . aB. d. I. pupiliam. ol. 6. D. Le. sed si haeres inde iactus sit locupletior , adversus eum, in id quod ad eum pervenit, competunt. Neque enim id quod turpiter aut scelete quaestum est, ad compendium haeredis pertinere debet, neque ferendum est, ut haeres alieno scelere ditetur. I. Ood dat s. i. in D. A de ea γοά mer. cos. l. i. C. is 1liei. de mei. L in haeredem. s. p. de talam

Dixi mirtas aAiones in I, uredem dari, quatenus ad eum pervenit. susscit autem si uel momento ad eum pervenit, ex delicto defunctἱ.

Quare s haeres id , quod scelere quaestum fuit,

consumpserit, eadem actione , quae adversus d iunctum competebat, tenetur non sollim Ipse,

sed & eius haeres, licet ad hune nihil peruenerit.

mel tuas si, inquam , eonsumpserit rem, id est,s ejus facto res interierit. Nam si naturaliter peiatiit id quod ad eum pervenit, verius est , eum absolvi, exemplo sngularis successoris. I. iram fieam. q. h. Quia si hama. ii. vers. sed O sis. quia dies. ιaQ. L si ipsa res. ig. θ. eod. Atque hoe loeum lia. het, quando res aniὸ litem contestatam absque facto haeredis periit. Nam de ea, quae post litis contestationem perlit, hx res nihilominus teneatur i quia spectatur quid habuerit litis contesta

tar tempore. Imorum. Io. g. de eo quod met. cos. Porris huius gencris actiones sunt r. Actio L. Aquilia . I. inde Nerviia1. 23. g. iam actia ηem. 8. f. ad L. Aquil. 2. Actio quod metus causa. dI. item sitam. iq. g. I. o S. hae actio. I. qnia diximas. s. s. via. mei. caas I. Actio in factum de calum. viatoribus. I. in hara Em. s. g. de Calamni . q. Α-ctio servi .corrupti. 3. Actio alborum surtim caesarum. 6. Item actiones , quae dantur ex delicto de incendio, ruina , naufragio , rate , aut nave expugnata. I. Dc s. actio D. is servo. t rapta I. sitim. 7. g. pen. J. de arbρν. sun. Def. I. pessias. q. g. D. D.de imend. min. rsa u. Plane actio vi bonorum raptorum etiams mixta sit, tamen in haeredem non datur . ne quidem in id quod ad illum

stimavit enim praetor sussirere hoe casu condictionem furtivam. h. D. Atque haee ita obtinent de iure civili, a quo discrepare ius Canoniis eum uulo existimatur. Eo enim iure putant Dinores per rensuram etalesiasticam indist; ricte haeredem compelli, pro viribus haereditariis, ad

satisfaciendum , licet ne minimum quidem unquam eo nomine ad eum ex delicto destincti pervenerit, neque cum defuncto lis contestata fuerit, per e . ais. eas. de sepah. O c. in theris. δε νοι. Covartu v. lib. 3. variar. resum. ι. 3. n. 7. vasquius, lib. 3. ill l. tam vivos e. 9s. a. af. And. paeli Masri s. s. eompavi s. l. 3. Velitin s praedicta eapitula diligentius expendamus, apparebit ea non prob

re id , quia Doctores volunt. Ibi enim hetres ideo ad satisfaciendum tenetur pro desuncto, quia defunctus , consessus, & accepta poenitentia absolutus fuerat. Non poterat autem absolis

vi, nisi vellet satisfieri iis, quibus delinquendo

damnum dederat, quare propter eam voluntatem defuncti, & ne absolutio seret irrita, hortes tenet ut laesis satisneere, di damna resarcire. Illa igitur dispositio iuris Canonici cessat in aliis eas bus, in quibus hae rationes considerati non possunt.

Denique mixti, actionibus smiles sunt acti nes, ex delictis destendentes, quae rei tantum persecutionem eontinent ex parte actoris, id est, quibus actor nihil aliud persequitur , quam quodsbi abest. Nam ex his eatenus dumtaxat haeres tenetur, quatenus ex delicto defuncti locupletioesactus es. L lesies. qq. h. a. Exempli gratia. Actio, quae ex delicto de alienatione judicii mutandi causa ficta datur, etiamsi ad rei perseeutionem pertineat, id est, id tantum persequatur, quod interest actoris alienationem factam non t se,non ecim petit tamen adversus haeredem , nis in id, ouod ad ipsum pervenit, quippe eum ex delicto descendat. ι. q. h. D. o 3. t. sedi. g. δε Hierat. Mindie. mur. tuas sis. Item actio de dolo, quia smplicitet actor nihil aliud petit, quam quod sua inisterest deceptum non esse, eaten lis tantum in ha redem datur,quaten iis ad ipsum pervenit. I. si aras. II. g. D. L in hinerim. ag. f. de dati mi. scd

nec rerum amotarum actio, quam respectu actoistis rei quoque perseeutoriam esse eonstat, in hω- redem datur, nisi quatentis si locupletior sa-ctus. I. D. C. νο. am. Sie di interdictum unde vi in id tantum datur in haeredem , quod ad eum

pervenit. I. i . q. D. I. 3. A. Bh. g. de vi oti .ν- ι. Eadem ratione nec tributoria actione haeres tenetur, nisi quateniis est sactus loeupletior. Otitur enim tributoria actio non ex contractu,sid ex delicto, id est, iniqua mercium peculia rium distributione. Atque hxe est eommunis Doctorum de actionibus rei persecutoriis , ex de licto destendentibus sententia. Quam sequuntur

Hart. Pist. lib. I. quae . iar. quali. 27. n. a. Cuiae. ad h. a tisi. Anton. Gomerius lib. I. Tariae. νesu. t. l. n. . Andr. Fachineus lib. s. um au. e. ubi Antonii Fabri, litis q. es Q. e. r. dissentienistis argumenta refert, & consutat.

Verum excipitur condictio furtiva qus licete2 delicto descendat, in haeredem tamen suris in solidum datur. I. r. I. ρνο stire. I. h. tili. I. in can. Actione. 9. 1 δε ιιndict. μνι. ibitim se Nesemb.

in parat. n. i7. Hart. Pis. . . quali 17.n. I. Ant .Faber lib.ε. -9B. c. .Quamquam autem olim Culari fib. I. Es. c. 37. ω lib. 1 3. ias I . sis paras. C. de tona. Iun. placuerit condictionem hane tantum in haris redem dari, quatentis ad ipsum pervenerit, tamen postea in recitationibus .iliis. C. Erili I. ἰ-s B. ω ad h. I. Mari ab ea opinione recessit, comis munem amplexus sententiam.

Atque

229쪽

Atque hactenus de actionibus ex delicto deis

stendentibus egimus,deinceps videamus de actu,nibus, quae ex contractu nascuntur. Quoties actio ex contractu nascitur, haeres obdolum defuncti in solidum tenetur, etiamsi nihil ad eum pervenerit. I. si hominem. I. I. I. I. is

Sed notandum, haredem non ex omni dola defuncti teneti, liret actio ax contractu descenis dat, sed ex eo tantum dolo qui rebus actoris

damnum attulit. II. CL haeret. ιωρν. g. non vi

Explicitur quoque actio depositi, Incendii, ruina, naufragii causa. Ea enim eum in duplum competat, adversus depositarium poenalis est. Quare, elim poenalis actio non detur in haere dem , nisi in quantum ad ipsum pervenerit, neque hie de dolo destincti conveniendus erit haeres. I. I. In nine. O I. de eo. i8.f. densiti. rein seqvienda. i . . . plane. Inst. δε acta simili modo neque de precatio actio in haeredem ex dolo deis functi datur, nis quatenus est locupletior factus ι. γα Pam. s. h. D. I. deprecario. statio est, quia precarium non transi ad haeredes eius, qui precario rogavit. I. tam precario. f. uti. g. de precario. Reliqui vetd contractus sequuntur haeredemilaeoc ue haeres in solidum ex iisdem tenetur. Ad rem pertinet, quod , etiamsi societas mor te solvatur, actio tamen pro socio adversus haeredem in solidum competat, etiam tunc, edm de dolo defuncti agitur. Quamvis enim scieietas

non transeat ad haeredem, lucrum tamen,& em lumentum ex societate perveniens eum sequitur.

Ex preeatio autem nihil ad haeredem commodi

venit.

His igitur casbus actio ex contractu deseeἡ- dena ob dolum defuncti in haeredem non datur, quos intellexisse videtur Iustinianus, esim tradidit , aliquando etiam est contractu actionem eo tra hrredem non competere, cum testator do

lose versatus est, de ad haeredem eius nihil ex de Io eo pervenit. a. q. non auremi Inst. de perret. in . . 3. & ibi Culacius in n. non

Atque ita his eas bus exceptis, s rma manet superior definitio, quotiescunque scit . ex conatractu actio competit, haeredem in solidum teneri ob defuncti dolum , vel latam culpam, FB

dolo comparatur.

At quaestionis es, an haeres etiam ob levestieulpam , in eontractu a defuncto eommissam, i neat ut i Quod quamquam in aliis contractibus admittendum videatur quia s haeres ex etintractu Hesuncti tenetur, ergo & ex ea causa tenetur, qua defunctus tenebaturi unde porro consequens est , eum etiam ex levi culpa defuncti teneti, ta men seeus omnino dicendum est de negotio tutelae, ex quo hires ob levem eulpam tutoris non convenitur, ut patet ex I. I. C. de lared. lat. Quo loco Impp. severi di Anton. rescripserunt lareiades tae aram, is negligentiam, in a comparor posit, coindemnari mn oportine. In qua lege quamquam Iac. Culac. olim M. I s. ias. c. 39. detrahendam esse negationem existimaverit, perin de ae si haeres ob latam culpam tutoris non te neatur , teneatur autem ob levem ι tamen ab haecqrrectione postea recessit, Ohs. ai. σου. e. 2. ni hil mutandum , monuit. Apertius hanc sente tiam probat L mn similare. q. f. de magistr. comen. quae ait, haeredem tutoris non teneri negligentiae nomine, quod est, non esse succedaneum culpae levis ipsus tutoris. Non enim audiendus est Ioan. Mereerius, qui lib. a. opinion. e. 2q. in LI. I. C. de haere . rui. in L q. de magi l. tmven. existimat agi de culpa haeredis propria r in qua seu intentia di errore olim etiam Cuiae. L lib. q. fuit. Nam ut idem Cui c. m. 2ν. ebs. e. a. recte docet comparat in d. l. q. ICtus haeredem tutoris eum haerede magistratus, cujus negligentia procul

omni dubio propria nulla esse potest. Ut igitur haeres magistratus succedaneus est tantum eulpae Ipsus magistratus dolo proximae, id est , lata ,

non levis. t. in haretra. Σ. C. de magist. -υ. Ita tonsequens est huic comparationi. de consenta neum, ut haeres quoque tutoris ob latam tam im tutoris eulpam , non levem teneatur. Neque negotium nobis facessit L cum ostentium. Φεν. netsi

temta. ias desidemsi. tia. ubi scriptum est negligentiam propriam haeredi non imputari. Id enim non ut perperam Ioannes Mercerius, & olim Cujacius erediderunt 3 si aeeipi debet . ut ipsius defuncti nestigentia ei imputfitur ; sed ita, ut noquidem imputetur propria ; quod maiorem habere videbatur dubitationem, cum adversus haere dem tutoris ex proprio dolo iuretur in litem, contra quem tamen e ipsius tutoris dolo non jurari eadem illa lex non obscuria signis eat. Denique generale est , ut ex proprio magis, qu naex alieno saeto teneatur quis. Anic Faber. lib. I.

Ad L. δ' pomponius libro P. ad Sabinum.

In omnibus causis pro facto arripitur id, isdquo per alium mora', quo minui fiat.

9 Uoi te per alium, quam per eum , qui ga

re aut saeere aliquid debet, stat, quominus detur, aut fiat, perindὸ est, ae si datum aut factum suisset. Qua de ea uti pro soluto habetur, quod, cum oportuno loco, as tempore offerretur, creditor accipere noluit. Et quidems debitor meuniam oblatam obfgnaverit, de deposuerit, statim, atque ade3 ipso iure libera. tIo ei continit, pignoratilia actio datur, di cursus usurarum suitur. I. obsignatione. 9. C. desum. Lassina. 2 o. ε 2. D. de pigno. . I. I. D. C. eod. l. si H a lita-

230쪽

arestriti. s. c. Λ usuris. I. λυιον. I. g. e.I. La- lata , eius damni rationem non esse habendamdem ratione, si tibi, adjecta poena, me iudi- in actione legis Aquiliae. Lex enim Aquiliacio me staturum promiserim, di dolo tuo ma- alia id quod interest inspici retrorsum iubet,lo factum fuerit . quominus ad diem dictum at hic damnum retro non potest inspici, utpote

me sistetem , veluti si eura seris, ut me ad judi- illatum in re, quae nondum extabati quia tune cium ire volentem Magistratus retineret, agen- haereditatis permatura spes est , ut inquit Li. s. sitem te ex stipulatu actione , doli mali excepi lo- im bere. 2I. g. δε ιollat. bens . Alii respondent. ne repellam, L 1. 3 sinat. 3.1 de ea per quemfa I. interesse utrum stichus naturalitet sit mortuus. I. E. I. uit. p. si quis tant. Sie quoque conditio ha- an ab alio occisus ; ut illo easu habeatur conditiobetur pto i mpleta quoties per debitorem vel edm pro impleia , hoc non aequE. Qua, solutio etiam ejus interest coenditionem non impleri, vel in euc a Cujacio elistimatur habere rationem. Nam si ius persona conditio erat adimplenda , stat, quo. ve servus naturaliter moriatur, sive ex accidente minus impleatur. I. in suis timisi. 161. l. r. I itire i- nihil potest imputari ei, qui ecinditionem idipte

vili et q. g. 4 ιμά. o deman Τ. I. in extititione. 8 s. g. re debeat, nec inter unum , vel alterum ea sum in f Δ --. obL I. D. is tradis. ins ν. e. ι- ριν ham. potest reddi diverstatis ratio. Nee ad rem saeit, de R. L in s. Exempla sumantur ex I. in restamenia. quod haeres in servo occiso possit eonsequi id. 6. I. in m papilim. 8. p. de iani. O demonst. I. Nιia demnitatem ab occidente, at servo naturaliter tam testamenis. D. q. Fea renabrione. g. is legas. a. mortuo, a nemine possit consequi indemnitatem

Dixi eo itionem habεti pro impleta, quoties Non enim hoc in causa est, ut conditio habeatur. per eum cujus interest, ut non impleatur, vel per vel non habeatur pro impleta. nee ideo rendi eum , in euius personam eonditio eollata est, stat, tio deficit, quia pretium haereditatis ab occisoreo uominus impleatur. Nam s quis ab extraneo eonsequi potest haeres , sed quia deficit conditio. fuerit impeditus, ae prohibitus, conditio non ha- id id haereditatis pretium haeres consequitur. bebitur pro impleta , sed ab eo reeuperare pote- His igitur responsonibus insta per habitis, prorit,s quid sua interest, non suis impeditum. au. harum legum conciliat Iohe dicendum, in L l quai a. in La. I. 3. β. ρειδε ι . id si rasu fortui- βό caiahi ι. s. mariso. . manumissionem impcito fiat, ut conditio non impleatur, an ne pro imis stam consistere in modo, non in condition pleta habebitu es Existimant hoe communiter Scribit enim Vlpianus, mortuo vel stanust ita DD. Ac probatur etiam ea sententia P. Fabro ad Micho, vivo testatore, eum qiit ita hiret insita F. i. 39. n. 7. sed tamen contraria sententia ve- tutus est , s iurasset se Stichum stanumissurum: rior est , nempe generaliter eonditionem non pro non videre desectum conditione. Institutus est plera , sed pici defecta haberi, si non per eum igitur haeres non sub hae eonditione . si man cuius interest, ut non impleatur, vel in euius pem missset , sed hac , iurasse se manumissurum sti sona implenda erat, stat, sed vel per extraneum, chum. Quia vero stichus vivo te satote decesse. vel per ea sum aliquem Λ, eus conditio adscripta ae turpe seret haeredem iurare se si Ichum , qui est , impeditur eonditioni parere. Vt ecce, Cum mortuus est , manumissurum , idcirch ti tutandi Titio legatum sub hae eonditione relictum esset, conditia a Praetore remittitur, & , remissa conias seiam uxorem duceret, seia ante matrimonium ditione, institutio pro pura habetur. au. I. spost

contractum mortua, eonditionem legati eius Hem. 3. g. seisi ea. 3. A. Fand. Ati Iegar. ted

morte defecisse responsum est in I in iolamenta. n. At dices, quamvis jurisiurandi conditio hire y. δε ιιM. O rimast. Sie s quis sub hae eonditi, di remissi si, debet tamen Stichum manumitte ne institutus sit, si silebum manu miserit, & SK- 'e, quia id sacere iusius est. Respondeo, haere chus, antequam manumitteretur, decesserit, moria iussus in manumittere stichumi sed quas sub te Stichi haeres eonditione defeeius intelligitur, modo, non quas sub conditione, ae proindὸ te .ut Ulpianus probat ἐκ I. ian Noatias. a 3. A. item nebitur implere modum s possit, & ni satiat, d a. g. M E. Asus. Cui tamen vehementet refragaia negabuntur ei haereditariae actiones. Quod si is-ri videtur eiusdem Ulpiani responsum, quod ex- ipsum omnin8 exequi non potest neque id, quodiat in I. scis e distine. g. g. manua. 7. g. is con- ipsi impossibile est , ab eo exigetur , ae haeredit axat. inst. Culae. ad h. I. 39. respondet in I. in nihilominus apud ipsum manebit silva. Modus rarias. servum Lissi octisum post monem te sa- enim impossibilis, vel qui essicitur impossibili

toris, at ind. t. sab iandri/m. 8. servum esse mor- numquam vitiat dispositionem. I. si fandam. 91 ε tuum vivo testatore, nee potuisse manumitti eo n- si uio. i. D. de legat. Francis Sarmiento I. h. se ditionis implendae causa. Quae responso nequa- hct. inserp. c. Dη. 8. Ostri4 quam subs stere potest. Nam etiamsi seruus vivo At rursus dixerit aliquis , quod Ulpianus noti testatore decesserit, tamen conditionem deseciti obseure videatur innuere, impostam haeredi ma- se satis liquet ex E. I. ini. Noriis . h. 1. dum uim numisonem in conditione eonsstere. Sed in iu- ait, quoivisa restat e otiis , si , lare faria istimari. - re non est infrequens, ut sub conditicinis verbonim cessare , quia rei essem, tiarii piari fais, inθia modus signiscetur. I. I. C. de his quas tandis. iiscitur. Quibus verbis sati, ostendit Us p. cicei Q mia. O I μικiavi. 3. C. de νιν. permut. Andr. Tira-

servo etiam vivo testatore , eonditionem insti- queli. de utroque petracta. patri. r. h. a. Ost. i. n. s. tutionis deseere, Ad licte defecerit conditio, ta- Conser Francis Sarmiento d. hl. 2. selee . inteυ men quia servus manumittendus oecisus erat vi. e. r. n. 9. Hug. Doneli. M. 8. cammeus. t. 3η. versvo testatore, quo tempore haereditas non est de- quid audias. ω vers non e Usuricra. Rursus

SEARCH

MENU NAVIGATION