Ad Libavi maniam Joan. Riolani responsio pro censura scholae Parisiensis contra Alchymiam lata

발행: 1606년

분량: 189페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

ssato tandiu permanere, neque poster tamdiii res odorata perstare integra, si cum aliquo sui

effluuio odorem emitteret : quamuis enim E . nem1ne sentiatur, nihilominus continenter o- dorem emittit. Indignusne vindice nodus Plantae animalia rirum uepartes nquam

emunt in sum messendi, quamdiu diuunt. Re-

media tam alterantia quam purgantia, eaque tam simplicia quam composita, quα prostant in Pharmacopoliis vixerunt magna eX parte, non amplius uiuu t. Obiicis vinum in quo Vipera exis ista est. mederi leprosis. Ad composi tionem theriacillam expeti vivam .Quid tum postea3An vivit in medicato vino,aut in theria- ea assumpra vel admota Viua vulpes incoqui- tur oleo ut fiat oleum vulpinum. an vivit in o-

leo Animalia rapacia nutri uturne viventibus Z Vorantne animam cum corpore Si esset anima

mundi diffiisa per uniuersum, si spiritus ille vi- talis, quem in sinu materiae tam studiosδpe quiritis, cum alimentis ederetur, nutriremes vivente : At vanescit sustumemperie,' Iu ta harmonia fugit: tu virentes &viventes plantas sepius edisti: virentes quide edissi non vi uetes, si incisoriis dentibus I mosaribus illas vetriculo praepararis. Physica praecepta satis est in pyuribus esse vera. Cu scripserim viventia raro venire ad usum mededi,cur obiicis rata & inepta' , Subiuhgijsophisma non pisteret,ndum: su medendi siunt operae quae homini traei antur ab hominibus. Decla o pharmaco preorum operae veniunt ad usum medendia atqui vivunt Pharmacopoei: ergo aliquod vivens venit ad usum me

162쪽

dendi. opifex rei Dedii pro remedio quis elen

chus' Si canditati nostri tam ridicula oniiceret, a soribus nostrae scholae arcerentur. pag. ior. Ita scripsit Riolanus: Da vitrum antimonii aegrC Nnti, susque deque vacuabit humores tam distbrmes, ut spectatoribus admirationem moueant. Hoc tamen fecit natura si e gendum, hoc, non hos) , vehementia catha tici conturbata. Conferantur ista cum Libauit Antigra manici sententia de catharticis minera libus iam saepe transcripta. eadem plane erunt.

Ad pag. 66.

Amicus Hippocrates sed magis amica veritas. Suma gratia debetur primis arti uni inuentoribus, sed facile est addere inuentis bullas ψ, enim quotidiὸ multa detegit, quae maiores nostri ignorarunt.Venae Mesaraicae desinuntii irruncum qui Porta diatur; quia per hanc portachylus ingreditur omcinam secoris ubi faculi te sanguifica vertitur in sanguinem, moxq: de

mittitur in venam cauam, a vena caua citra co-

trouersiam descendit ad nutritionem inferarii partiu: neq; enim necessse est prius ferri ad cor: quia nutriuntur crasse, non spiritalis anguine. Quod si sanguis alimetarius a corde per arterias quoquo uelsu distribuatur, sitq; cot fons ἀναρί-

menta8Distinguendus fuit arteriosus sanguis a

venoso,alimentarius a vitali: luia verum est viralem per arterias distribui a corde. aliment*rium per venas a iecore. CGHcat comparatio, &c. Praestat comparare tria vini eXcrementa cum tribus excrementis

163쪽

sanguinis, laces cum iacibus, serum cum sero,sorem cum felle,quam cum naturalibus & alimentariis partibus massς Canguinis .F cem cum succo melancholico, serum cum pituita dulci florem cum bile naturali: qui x tres humores iuncti sanguini essiciunt Vnum corpus, quo singula partes nutriuntur, nec miniis sunt nutriendo necessarij, quam proprie dictus sanguis: excrementa autem vini& sanguinis sunt inutilia, propterea excernuntur a natura: illi 'eroetres humores conseruantur ut alimenta.

Tu opticis, Quidni vinum merum cum mero, nempe arteriali sanguine comparabitur ξ quae stio est,Si tria vini excrementa melius cum tribus alimentariis humorib. coparentur a Quercetano, quEm cum tribus excrementis sanguinis a Riolano. Qu'rsum comparatio meri vini cum ianguine mero, si neutri adsitit excrementa 3

Neopto. Q rcetanus assirmat summe frigida, ut cicutam & papauer non frigore, sed sulphuris fumis somnum conciliare: eademque usopium stupefacere. Scribis aliquid simile aliquando tibi contigisse assemptis pillulis de Mea reo. Verum sumi sulphurei biliosis si intanalogi, a quibus aegri peruigiles: Comatosi

enim nunt g causa frigida, syrupi de papauere dc de nymphaea, pillulae de cynoglossa est optucorrectum temperant feruorem bilis suo frigore,. quo somnolentia: Narcotica enim differunt tantum ratione a caroticis. Bicuntur autem anodina, qnia tollunt sensum doloris, illa

enim

164쪽

MANIA

enim tam sempta qu ira admota stupefaciunt inon tollut omnino dolorem, cuia relinquunt

causam doloris.' Si fumi excitati a pilluli, demetereo tibi somnum conciliarint, idem fecerunt quod vapores vini , qui quantitate non qualitate somnum conciliant. Humores concitati, vaporibus tuum cerebrum repleuerunt. Caeteriam quomodo optum possit esse amaria,

cum sit frigidum , copiose disputaui Examinii

pag. 12 ,&Ias.&diu ursius pag. Is9. Valeriola quoque hanc quaestionem aduersiis Galenudis putauit: tandem Valesius in contrarias partes exagitauit. Nolo toties actum agere. Vina& Castoreum ess e duo opii correctiva scripsit Conciliator. Ad pag. 67. De sapere nugatur. Obiecta sensuum color, sonus, odor, sapor & tractabiles qualitates, quanquam sint activa, tamen non percipiuntur, suis sensoriis, quia talia,sed quia patibiles qualitates. Sapor, etiam rei calidissimae aut frigidissimae non gustatur, quia talis sed potius quia humidus: humor enim est qualitas patibilis, cuius cauct unantiar' apida quae carent humore sunt insipida. imb lingua arida non gustat. Acria quoque&caustica non gustatur, nisi quia sua acrimonia linguam vellicando saliuam excitant, Qua internuntia gul xur sapor. Cliens tuus reserebat ad activa qualitatem ; ego malo ad patibilem, quia gustatur, quatenus humore participat, non calore aut fri- re : Quatenus calidum aut Digidum tactum

165쪽

L1BAVΙ assicit, non gustum, nisi sorte quia gustus est tactus quidam. Forma vel est temperies eo sensu quo, Platone anima dicitur litimonia, aut rem pe- proxime , sequens essentia. In ea quaestio- ne si fuerit dubius Galenus non est mirum Fernelius primo, de abditis rerum caussideo nos versari in densis ignorationum tenebris existi- αι iam mat ; quod Ierum& actionum veram & pri-

aria causam ignoremus. In natura enim D

runt ratione. Foria est emiens, id est, primo- pium omnium rerum 36 actionum naturaliv. Prima forma primum ericiens. Atqui non ratum prima illa forma ignoratur, sed etiam rei cuiusque particularis forma qualisna sit, cuius naturae,coelestis ne an Mementaris magna physicorum dissensione controuersitur. Scimus quidem oτι quod omnis actio a forma ; sed

quae & qualis illa sit diuinarnus. Galeno videtur sementaris , quia nihil sit quam harmonia

finata ex mixtione elementorum. Verum .qUamquam Plato in Timaeo scripserit animam esse harmoniam , alj terimen sentit in Phsedone: quia harmonia sit acci gens, forma vero lu'snatalia cum materia votum constituens. Cum Aristoteses m. metaphysicis demonstraret motus Omnis princi pruna pendere a forma: hanc auro

esse sub stantiam ,exclamauit phrodiscus nihil potuisse li natura mortali dici diuinitis. Veteres enim physici deserebant 3r1ne paginit 'materiae non formae, quospropterea passim materiales

166쪽

M AN I A

physicos Aristoteles appellat. Heraclitus igni ,

Anaximenes aeri, Thales aquae. Pherecides te rae, Empedocles his quatuor elementis. Democritus vester atomis. Empedocles quide agnouit concordia & discordia praeter elementa, ve cietes causas.Vctu viAristoteles obiici sistunt aci l. letia.Non est verisimile accidentia esse sub-.

stantiarum princ pia: quia non existunt per M. syntque substantiis quarum beneficio existunt, posteriora. Est igitur fornia essiciens. prima forma primum ericiens. a qua primus motus. qu i est causa vitae omnibus quae natura fecit, I est in libris Coeli Atqui serma substatia est,nu- sa cur unumquodque sit id quod est, dat cuique suum fis , quod nobis' ignotum ingenue confitemur: vobis autem iam notum est

quam domino sua domus: estis enim forma- rum si non datores, saltem extractores: Illas. abstrusas & in gremio materiae latitantes eruia tis in apertam lucem euocatis, nec videndas modo. sed etiam gustandas exhibetis. Quid potest vobis est ignotum hoc cognito principio3Videtur Fernelius fuisse malus chymicus, qui tantopere conquestus sit de ignota forma. Fiugumus erra. Ignoratio verae philosophiae

istas quaestiunculas peperit. 3ristoteles in libris

de motu docet aliud esse sormari, aliud forma tum esse, quia res sosmatur in tempore, formata est momento. toto illo tempore quo forma tur, materia ad suscipiendam formam p pD

ratur : formationis extremo momento τέλsscum forma fineta habet&perfectione.

167쪽

Haec,sua praesentia materiam prius indefinitani sestnit, innougnatam de ninanti,&in certam

speciem adducit: toto tempore formationis qualitas elementi praedo minantis materiain praeparabar, quae, introductae formae, mox incipit ministrare. Illa utitur cras, tutpote calore vel frigore in tanquam instrumento. Aristoteles docet contra Empedoclem caloris violen-xiam regendam fuisse . natura meliore, quia alioquin in aetendo nullum teneret modum.

Obiectum, ut humidum primigenium , sine modo popularetur, non aliter quam is is lignum in camino, ni forma statueret illim dum, eumque in scioletineret.

Haternistra absurga. Haec erambe frustrar coquitur, quia iam responsum est elementa eransmutari ad generationem mixtorum, miΣ-ta autem incompleta ad meliorem finem conis tendere , ideo cnylom in sanguinem, & hune in carnem conuerti. Sed entia perfecta, ut bouem, plantam . metallum non mutari in aliam

speciem perfectam. Quo pertinet illa quaestio,

Si magi, etiam opera Daemonu, possint transi mutare rerum species, ut virgam in serpentem Apuleum in asinum.

a. Scripsit Galenus non esse morbum acutum sne sebre ipsemet tres excepit, Apoplexiam, Teianum & cholera morbum , quos recentiores Medici perperacutos veritas quam acutos nominant. Atqui essentiarchymicae,quia igneae,nocent febrientibus,qua, doquidem vinum etiam dilutum. quamuis na.

168쪽

l tuis valde gratum illis est noxiumῖ sit igituli hie silent hilogismus: Essentiae, quia igneae,

noeent febrientibus , etiamsi temperentur :Quicunque laborant acuto morbo si excipias Apoplecticos, tetanicos & cholera morbo veis tos) sebricitant: ergo, his tribus exceptis. essentiae chymicae morbis acutis non conueniunt; quanquam ne bos quidem morbos ab Glute excipio: quia nocent apoplexiae sanguineae: neque conueniunt cholerae morbo, si, causa putata nomen habet. Si non conueni is acutis, quibus conueniet ' Leuibus enim mombis vehementissima remedia non sunt apta et quia paruo pedi malε quadrat magnus calce

D telem sophisseeason scripsi ex Aristotele satis esse si physica praecepta in plurimis

sint vera: παν- , inquit ille, Mol

quae vel fiunt semper, Vel ut plurimum . quod

ita demonstro: Scientiaru Meicμα potissimum dependet ex constantia stibiecti et Metaphysica idcirco Aristoteses certissimam esse probati quod in sebiecto versetur immutabili non tam tsim ij, sed etiam reuera immateriali. Mathematicae scientiae idcirco iudicantur

physicis certiores, quia res suas abstrahunt

materia & materiae circumstantiis. Quo enim artis subiectum inclinat magis in materiam, Mqualitates materiam consequentes, eo ars essincertior. Hoc argumento de mathematic rum artium certitudine iudicatur: nam quae in materiam magis inclinant, ut Optica, Catodi

169쪽

Li3AvΙ ' 'trica, musica, architectura, habent incertiora Praecepta. quam quae ab illis circumstantiis res suas abstrahunt, ut Arithmetica & geometria. Eodem argumento artis physicae priῖcepta,quia communiora, praeceptis medicinae iudicantur certiora. Physica versatur in generalior subidicto Sc paucioribus circumstatiis obnoxii Phy- Im, habet scientiam & veritatem prMn coqtentus est voluptate illa animi quae percipi r onitiotie causarum . At me

δὴ ista imMVsium elati aεfinem refertur:

Medicina est ars practica, cuius theoria refertur ad praxin. Durn artifex ad particulare sub- 'iectum generalia praei epta accommodar ec jgitur illa immutare. Sit hoc artis praeceptum generale:Febrielitibus interdicendum vino:oc- current circumstan tiae quae cogent medicum, febrienti vinum concedere, ut aetas, si h beat pedem in cyiriba, virium summa imbe- cillitas, febris cacoethia, velitriculi summa ciu-ditas, consuetudo, 3cc. Denique tot occurrui Idi ὀ synerasiae , indiuiduorum particulares naturae, quibus generalia praecepta accommodari debent. Curatur enim Socrates non homo. λTot sese osseruiit diorismi, ut vix sit ullum me-ὸichi. prς eptum quod sit perpetuo & in omnibus verum; sitis est, si plerumque & in pluribus fuerit Verum. Histe mari 'er, &c. Hanc quaestionem v liis locis disputaui, disti istus Examinis pag

Nulla propositio in tota physica est certiori

170쪽

qubm hominem esse animal rationale: est enim definitio Hanc tarereri refellunt non phrenetici aut melancholici, quia tales sunt accidente, sed idiotae qui nas untur fatui. p. et 8o. . O .e Vapofestaqueus & terrestris. exhalatio, si spectes iubstantiam, aeria, si qualitatem, ignea. Mallem disputasses pro tuo cliente, si morbi potius ab immoderatione

trium principiorum chymicorum oriantur, qu m ab excessu aut defectu primarum qualitatum . . Si vires & proprietat s remediorum certius dignoscantur ignatura ph3siognomica iquam sapore aut odore , Aut tuum clientem excusasses. quod tam inepte spiritus minerales cum astralibus compararit. Plurimae tales quae :stiones magni momenti sese osserebant, quas intactas reliquisti; & quaestiundulis decies repetitis lectorum animos Obruisti. taria mens, dcc. Quamuis interpreteris mente. animam rationalem, nihilominus 'erum exiB

solam mentem coelitu aduenire, solam esse le- immortalem, caeteras connalci re

mori male in . Si generationis humanae

modus comparetur cum generatione bovis, terque videbitur eodem modo formari. nulla rmaextrinsecus adueniente, sed ex materiae

crasi . coelesti calore sescitvibairoinde praestat

cum Aristotelemen dii tinguere ab anima, ut metaphysicam An a physica, immori lem a mortali. . Pan IO. Explicaui iam qua ratione succus dicatur anima plantet: explicaui etiam

SEARCH

MENU NAVIGATION