Ludouici Nonii medici Hispania siue populorum, urbium, insularum ac fluminum in ea accuratior descriptio

201쪽

x 3 HISPANIAbem po sent exstruere : idem ait olim Regiam te gram vocatam fu i sie. Refert & Hieronymus su-rita, auctores esse, qui ante CCCC. annos prodi derunt Legionem vij. geminam,s litis cognomen

habui sita.Gerundensis vero Episcopus lib. i1hvrbem hanc primo a Pornis ait conditam fuisse, &Eleonam dictam, a prouincia Eleona, Libyae propinqua,in qua leonum magna copia: quam opinione unde hauserit,me prorsus fugit- sed

δού- σα haec mittamus.

Annorum vero decursu in Leouigildi Gotho-yum Regis honorem Leon vocari capta est,ut refert Isidorus libro ij. Chronicorum his verbis ἀLeouigildus Lex Romanos milites apud Legione γrbem bello e tinxit, ct am eorum rubem cepit,quam e vonomine Leonem Ῥιcauit. A qua postea uniueisi regni

Legionensis nomen manavit. Anno DCC. XXII.

Pelagius Rex, a Mauris 1llam sibi vindicauit. Urbs est hoc amo nobilissima , & inter cetera templo pulcerrimo conspicua, teste Lucio Marineo ; qui, ne Hispalense templum quidem .m guitudine sita, nec Toletanum,diuitijs ornamentisque illud stiperare affirmat. Nam artificio, Scconcinna architectura illa longe vincit. Augim Bum sacrarium habet,in quo XXXVII. Reges,& mus Hispaniae Imperator sepulti sunt. Nullius

pane rei indiga , sed incolis suis liberaliter onm

202쪽

LUDOVICI NONII ars nia seppeditat. Praecipue autem Sanetorum me ritis , & reliquijs opulenta, inter ceteras Vero Dis

Isidori Hispalensis Episcopi, qui anno Christi

DC. LvΙ . obi jt, Hispali vero in Legionensem urbem a Ferdinando Magno translatus est. Dignitate Episcopali ornata urbs, & singulari priuilegio, iam a Gothorum temporibus sedi tantum Apostolicae obnoxia : nec Metropolitanum agnoscit. Auctor est Isidorus hac urbe natos esse S. Marcellum Centurione & Nonam uxorem eius,

qui XII. filios Christi Martyres habuerunt.

CAP. LVI II.

Eamorram non esse Sisaponem Ptolemaei. Minus Orcelim diei Numantiam. Seticam esse. Vnde illi nomem

NΟΝ obscurum hoc aeuo opidum est

morra, Maurorum vero tempestate celebe

rimum fuit. de cuius prisco nomine discrepant auctores, conabor succincte variantes opiniones recensere,ut illis euentilatis,probabiliori subscribam. Villanouanus credit esse Ptolemsi S aponem, sed cum illa inter Oretanos collocetur, et Orra inter Vaccaeos potius sita videatur, non quadra- M a bit

203쪽

bit Sisa ues situs, immo si Plinio, dc Straboni fides, in Beturia Sisapone locanda erit nisi aliam a

Ptolemaei Si ponem esiis dixeris ) Antonius vero Nebrisensis Orcelim credit esse, sed &haec urbs

inter Oretanos refertur, quam multi oriolam putant, nec potest cum Zamorrens situ conuenire.

Non defuere, qui Numantia illam celebrem fuisse Lispicantur,sed nimis frigides Carolus vero Clusus,dc Iosephus Moletrus Sarabrim Ptolemae1 dicunt; Ioannes Mariana, alij que Senticam Ptolemaei aiunt esse, in Vaccaeis, non procul a Pintia, at cum Sarabrim Sc Senticam Ptolemaeus, ut vicimas recenset, non secus ac Toro dc et Orra, non facile erit asserere, quaenam illarum sit zmnorra. Ego plurium Sc doctiorum opinioni accedam, ut, si falli contingat, erroris patronos habeam. Senticam itaq. Ptolemaei esse cum Resendio alijsq. asseram : zamyra autem etymon refert Va usin Chronico ex Floriano Occampo,ab Arabibus olim Medinam ramoralbi appellatam, atque ea voce significasse ciuitatem Turquelarum. nam eta morasti Poenis lapis cyaneus, vulgo Turque sedicitur.totus enim et orrensis tractus scatet diuite vena lapidis cyanei, quae passim in vicinis rupibus se frequente ostendit. Postquam ab Alman-Zore Rege funditus diruta fuit , ab Alphonso Magno, vel eius patre Ferdinando instataratana .

ferunt

204쪽

L V D O VICI NONII. 18Iserunt, & propugnaculis ita egregie munitam, ut omnem fere hostilem impetum eluderet, nec nis1 fame ad deditionem compelli posset. Vnde Hispani patriis rythmis, epithetum illi la bien cerca.da, seu egregie munitam addunt. Epii copo haec VrbS Circa annum cII. cxix. donata fuit, a Callisto ΙΙ. Pont. Max. vi refert Vasieus. Vetusta hic imscriptio visitur,nec ex triuio, quam lubuit hic ad

SILONIS. F.

V IR. SILO. EX. VOTO.

CAP. LIX

De Toleti conditoribus reieJla opinio. Car

petantα caput quando.Primatis Hi anue dignitas eo translata. Urbs Regia Pocata.Eatali

bis palatium. VT Romanorum aeuo Toletam, neque magna admodum, neque clara urbs fuit, ita Gotho-

205쪽

,ti HISPANIArum seculo, ad fiam murn incrementum peruenit, ut nulli H1spaniarum urbi inferior sit.Liuius certe lib.xxxv. paruam urbem fuisse dicit , anno ab Urbe Condita D. LvI. quando NI Fulvius Proconsul illam expugnauit, his verbis: Ad Tagum ire pergit. Toletum ibi parua urbs erat , sed loco muis

Uta. Eam cum oppugnaret, Hettonum magnus exercitus Toletanis subsidio Penit, cum his signis colla tis rosterepugnauit, sit is Hettonibus, operibus Toletum cepit. Plinij vero tempore clarior fuit, nam ci Carperaniae caput erat. Quo tempore condita fuit, non constat inter auctores: Rodericus enim Ximenius Toletanus Archiepiscopus lib. i. cap. iij & ex eo Tarapha, alij que aiunt C. VIII. annis prius qua C. Iulius Caesar rerum potiretur, Coss. Tolemone& Bruto exstructam fuisse : quorum nomina cum nusqua in Fastis reperiantu merito pretereunda lisc est opinio.Epit copias Gerun- densis lib. v. dicit a D. Iunio Bruto, qui ex deuicta Gallaecia, Gallaaci nomen meruit, Conditam esse sed ex T. Liuij verbis constat,ante Bruti aetatem multo tempore conditam fuisse,proinde hscut incerta mittam US.

Sita est autem in Carpetanis, in totius poenEHispaniae umbilico, loco aspero& cliuoso, maiorique ex parte nobilissimo amne Tago ambitu a reliqua vero parte muris validissimis,& CL.

206쪽

LUDOVICI NON IT. I 83 propugnaculis egregie munita caeli , agrique insigni felicitate fruitur: lanifici j, seri cique commercio opulenta admodum: equitu nobilium q. virorum insignis frequentia,sacerdotum magna opulentia. Aquaeductus hic est mirandi operis. nam cum urbs editiori sit loco sita quam ut Tagi aquis commode frui posset, qui humiliorem urbis partem alluit, ingenio & arte Ianelli Turiani Cremonensis,celeberrimi Mathematici,facta est hydraulica machina, quae magna versatili rota aquam, magno impetu per tubos ductiles & sillanos in editissimam urbis partem pertrahit, Unde

in multos rivulos urbis commosto derivatur.

Augustissimo & splendidis imo templo nobilitatur, quod reliquas Hispaniae sacras aedes longe superari. Archiepiscopo paret, qui dignitate opibus . omnes Hispaniae proceres antecedit,quem Urbanus II. totius Hispaniae Primatem constituit, XVII. illi opida stipendiaria, praeter alia

minoris famae,quae annuo plusquam ducenta millia coronatorum pendent. Anno D. L. XXXiX,

tempore Regis Flauij Reccaredi, III. Toletano Concilio vocata fuit Vrbs Roma, quia stab Leouigildo Reccaredi patre, Gothorum aula & regia

sedes Toletum migrarui. qua de causa insequentes Reges varijs operibus exornarunt. Primus vero Rex V Uarnbasom certia eius dilatauit, am-

207쪽

i84 HISPANIAplioriq. muro cinxit, variis . aedifici, illustrauit, quod testatur epigraphe urbis portis inscripta: Erexit fautore Deo sex inciditus urbem

inamba,suae celebrem protendens gentis honorem. EXtra muros septemtrionem versus , vestigia magni olim theatri sparsa visuntur. Auctor est Rodericus Toletanus Archiepiscopus, ante Arabum in Hispanias irruptione, hic fatale palatium fuisse, quod inuicti vectes, & alterna ferri robora claudebant. ne reseratum Hispaniae excidium adferret,quod in fatis non vulgus solum,sed& prudentissimi quique credebant: sed Roderici vitimi Gothorum Regis animum infelix curiositas subiit, sciendi quid sub tot vetitis claustris obseruaretur: ingentes ibi superiorum Regum opes,dcarcanos thesauros seruari ratus. seras & pessulos perfringi cura inuitis omnibus : nihil praeter arculam repertum, & in ea linteum, quo explicato nouae& insolentes hominum facies habitusque apparuere, cum inscriptione Latina, Hispania excidium ab illa gente immanere , vultus habitusque Maurorum erant. quamobrem ex Africa tantam cladem instare Regi ceterisque persuasum; nec falso,vi Hispanis Annales etiamnum queruntur.

Venit autem in Mauroriam potestatem an . D.XV.

Iudaeorum proditione, dum Christiani Dominica palmarum,p ro veteri more securi extra muros

208쪽

LUDOVICI NONII. 18s ad D.Leocadiae ardes supplicat. Ab Alphonso vero VLiugi obsidione, in Christianorum potestatem redactum. Euangelica luce donatum fuit a D. Eugenio martyre, B. Dionysij Areopagitae socio, qui & primus urbis Episeopus fuit habuit MArchiepiscopos vitae sanctimonia, & eruditione conspicuos S. Iulianum, & S. Ill bon um, quorum hic a B. Virgine ipso Annuntiationis festo, orn mentis ad sacrificandu donatus fuit: hodiernoq.

die altare in rei gestae memoriam ostenditur. D. etiam Leocadiae, martyrio sub Deciano affectri magnus hic cultus, cui tria diuersa templa dicata sunt. Illud certe memorabile XVII .hic Concilia Toletana celebrata fuisse,quot alibi misqua. Non pigebit referre Alo fiam Sigaeam virginem

Toletanam , quae cum sui aeui doctissimis viris conferri posset,isisseq. quinque linguarum adeo peritam,ut non immerito Paulus III Pont.Max. litteras illius ad se scriptas videns Latine, Graece, Hebraice, Syriace & Arabice,admiratus fuerit in tenella hac & mustea virgine tam multiplicem ingenij fructum, in viris et1am rarum.Mitto nunc Toletanos insigniter doctos, linguarumque inprimis peritos, bina fratru paria, Ioannem dc Hamcificum Hergaras, Didacum Sc citonium Couarruvias, Iureconsultos egregios. Duos item taceo Aluaros Gometios, Poetam alterum domi nobilem, alte-

209쪽

18S HISPANIArurn Historicum.Eleganti in marmore insculpta haec inscriptio visitur, qu quia refert antiqGum nomen,non pigebit l, c adponere:

D. D.

CAP. LX. Segonia Plinio, eadem cum Ptolemaei Secu

biae. E tymon rei,citur. quaeductus a Traiano exstructus. QVod paucissimis Hispaniae urbibus , id Sege

biae accidit, ut incorruptum nomen inter tot barbaras gentes posteritati transmitteret.Plinius in Areuacis, cum VSama , dc Seguntia collocat, Ptole

210쪽

LUDOVICI NON II. I 87 Ptolemaeus Secubetam vocat . Iosephus Moletiuscam dem putat e si e Cum Segonia Lactea Ptolemaei, eodem in populo- sed Villanouanus dicit esse Se Iuli da; Am. Augustinus ex vetusto numismate, coloniam Latinam cognominata sitisse docet: Rodericus A rchiepisc. Toletanus lib. i. cap. vij. ab Hispano Rege exstrusiam putat, iuXta promontorium,quod Cobiam vocat,ideoque voca sie Seco biam tamquam secus obiam sita. Sed ridiculum

hoc elymon, & αγ ας- ille Crassus rideret.IOan. Vasaeus auctor est,a Celtiberis,dum in Lusitaniam pars eorum patriae grauis transiretruonditam esse,& in Segobrigς memoria vocatam esse Segoviam. Est & Segovia in Baetica ad Silicense flumen A. Hirtio auctore, non procul ab Astigi, quam hoc amo Vocari Segovia lammor, testatur Vas,us inter Hispalim & Cordubam. Urbs est nostro amo non ignobilis, editiori in loco sita turribus undique & propugnaculis mu-n: ta , lanmcio praecipue clara, nec nobilior tota Hispania pannus, quam Segoviae texitur, Vnduincolis magne opes. Quodque mirandum magis, refert Vas arus vix tota hac urbe mendicum inueniri,nila quem glas aut morbus ab Opere excusant.

Atrium hic est visendum in quo omnium poene Hispaniae Regum essigies conspiciuntur. Praecipuum Vero urbis ornamentum, aquaeduimas est