Roberti Grosseteste episcopi quondam lincolniensis Epistolæ: Edited by Henry ...

441쪽

tudine et dilectionis superfervido calore, in sortitudinis su δ', tamen non relaxato robore, cum filiis Levi iens et rediens de porta usque ad portam per medium castrο-rum occidit die uno tria milia hominum qui in vituli conflationem consenserant in quo facto filii Levi manu com ec Mont Domino, et des est eis benedictio. Vos itaque estis qui ΜοSis personam geritis intor nos et filios nostros carissimos, OStros tamen adversarios, judicis fungentes osscio consideret

igitur Moysis discroti et subtilit0 dijudiosis, si dicti

advorsarii, lico filii nostri, volui vitulum non conflaverint, et velut pro Deo non adoraverint dum conventionum et bonae fidei promissionum Veritate et sacramenti religione relictis, tot frivolas exceptiones et appellationes, tot figmentorum cavillationea, tot diffugia illieita in ignem ard0ntis desiderii quocunque modo se defendendi congesserunt et coadjuvaverunt, si velut ex his vitulum conflatilem pro Vera delamsione excoluerunt. Numquid itaque gelu Moysis poterit non percutere in gladio omnes hujusmodi conflatores, et velut idoli pro veritate, ac sic pro eo qui Veritas est, cultore et adoratores Numquid non αnus su consecrαbit ut benedictionem ocipiat, in ore gladii tales occidendo Proculdubio voraciter Moyses onerit, cujus minum in hac parte manauetudo in amor vel aliud quicquam retraxerit; sed timere poterit quod scriptum est, αἶedictu qui ο'ohibet gladium suum Jer xlviii in anguine. Numquid non Heli sacerdos Oprobatus δ' est et condemnatus, eo quod filios delinquentes nimis remisse corripuit Numquid non vos vicem sacerdotis et patris ad noAfro adversario sicut et ad nos geritis lomnino quidem geritis dum vice et auctoritate sum mini summi ontificis Saul reprobatus est et regia dignitate privatus, quia regi σω et optimi gregibus Imam. V.

442쪽

302 ROBERTI GROSSETESTE ovium et mentorum et his quin pulchτα erant. pepercit Non igitur parcendum est iniquitati quin sicut praeceptum est Sauli, universa percutiatur et interficiatur in ore gladii, quantumcunque fuerint, qui iniquitatem faciunt, dignitate, potentia, divitiis, vel scientiarum pulchritudine praediti ne qui parcit, cum Saul depereat. Cum igitur, sicut nuper Vobis sorbbendo tetigimus, adversarii nostri velut finaliter in sua perdurent multiplicata nimium et aggravata contumacia, nec ultra hunc diem litis relinquatur nobis potestas punitionis, ostendat se ad hunc diem Μoysis virilitas et fortitudo, non Heli aut Saulis remissio.

Ne ista scribimus velut os de remissione arguentes, sed Aicut nuper per isseram nostram vobis insinua-Ovid. v. s. VimuS, Velut admiSSO calcar subdentes: si enim a

P 'si vobis, ut qui sortitor incepistis etiam fortia regiae prohibitionis repagula, velut aranearum fila, dirum- pontes, in fin remissi inveniremini violenti namque

motu es praeter naturam facti, in principio sunt sortes, in fine autem omnino remisSi naturales Veromotus converso in principio remissiores, in fine autem sortissimi. Naturam os imitari decet, non violentiam. Valeat paternitas Vestra semper in Domino.

mentum.

Adviost las1mavi nobis ex parte dilectionis vestrae dilectus 6N. 42 clericus noster agister Leonardus, quod nostrum desi-terasto his deratis audire consilium, utrum Videlice transeundum sicto si Si Vobis cum domino rege in partes transmarinasse Mith usque ad ortum terminum, ad tractandiu solummodo '' do pae inter ipsum et suos adversarios, et hoc nil

443쪽

pensa ejusdem, Vel non. Novit autem vestra discretio, quod secundum philosophorum assertionem consiliatio consisti in prudenti secundum probabilissimas conjecturas investigatione, set adinvention olsectioneque vim quae directius emcaciusque ducit ad ns aliquid bonum Vel optimum propositum finis autem propositus et intentus proprie, principaliter, o minime constituto in in piscopali ossicio, salus est aetem orium pastore Summo Domino Jesu Christo curae ipsius commissarum. Nostra igitur consiliatio, vel alicujus veracis consiliatoris altera esse non poterit, nisi ut, consideratis utrimque ' oeundum rufionabiles conjecturas accidentibus, illa tandem pars eligatur, quae secundum magis rationabiles conjecturationes magis

expedire Videin saluti animarum cura Vestrae Ommissarum, Seu potius Simpliciter saluti animarum.

Tota igitur consiliatio in hac parte ex hoc dependet, ut videlicet exquisitissime investigetur, quantum fieri

poterit secundum rationabiles conjecturas, utrum XVestro transitu cum praedicti conditionibus, vel ex

Vestra morta cum Vestrae curae commissi oribus plus videatur accidere salus animarum. Cum igitur nostra

in talibus inexperientia neseia hinc inde secundum probabiles conjecturas accidentia prudenter conicere'; neque sorte, etiamsi hinc inde secundum probabiles

conjectura futura sciremus donicere', nosset nostra imprudentia prudenter prospicere quae ex utraque

parte accidentia plus viderentur rationabiliter saluti animarum conferre qualiter p0ssemus in hac parte vobis consilium dares Quia autem vos sicut se nos desideramus in omnibus prospero et quae Domini accepta sunt Voluntati peragere si VeStra possemuA

444쪽

304 ROBERT GROSSETESTE in Domino frui ocunda et desiderat praesentia, libentissime super has vobiscum diligentissime tractaremus; cum per mutuam collationem multa saepe

paterent, quae per se divisim disquirentes omnino latent. Cum ero non possimus praesentialiter' ad Praesens OnVenire; affectet autem nostra affectio, licet tepida, Vestris negotiis tanquam nostris propriis, eum

omni qua possumus diligentia ad Dei inopiaestum expediendis, intendere, et frater Ada de Marisco, qui

vos in Domino incor diligit, vixque sapiens est et prudens et elo salutis animarum servens, ad nos, ut Aperamus, in hac instanti solennitas Paschali sit RceeSSum3, cum quo poterimus, si tamen vobis ita videatur, super praedicti habere collationem Vos roga- mu quatinus quae utrinque in praedicto negotio accidentia vosmetipsi conicitis, qui nimirum diligentius et Meacius circa haec cogitastis, nobis rescribatis, ut, habito cum praedicto fratre Adamo super eisdem diligintiori tractatu, vobis possimus, consultius non dic in hac parte consulere, sed quid nobis Videatur, respondere. Valeat patemitas vestra in Domino.

J2 2 Robertus, Dei gratis Lincolniensis Episcopus, dilaetis sibi in raristo, fratri Matthino Priori provinestali, et innitoribui tapituli prosi talis fratrum

in sen immoratio, ac per hoc contrario temporanea et Oppom

445쪽

ISTOLAE. 305tuna largitio muneris est augmentatio quae si fiat ex Domini-

animo prompto et benevolo es etiam divinae id6e Trial tionis adquisitio testante Apostolo, qui dicit hilarem Chopes duiorem diligit Deus. Vos itaque qui estis Sicut b. Ioa

impellente, sed interiori spiritus vitae inclinationae ad Io

omne bonum volubiles, decet vestras largitiones nona. ultra quam convenit protraheren et maxime, cum ipsa 'in i dilatio in salutis animarum vergat detrimentum De largitat o liberalitate Vestra reputamus nos accipere,

licet id habeamus a domini a se privilegio et concessiono, quod duo. de Matribum vostris Q samus nobiseum commorante. 4 σε in nostri ministerii complendi adjutorium. Nes igitur vestri muneris plenitudo, eique erga οὐ dissectio, dilatione et quasi

quadam retinentia in tribuendi muneris minoretur, sesus quoque animarum minus essiciatur, Vos Ogamus quam sulcera se, devota IOAsumus assectione, quatinus te caetero sic nobis providere curetis de fratribus nobiscum moraturis, ut Vestrae clargitionis hilaris promptitudo donum vestrum et caetern raedicta adaugeat nec credimus nobis Vel vobis expedire, nec saluti animarum

prodesse, ut sit Datrum nobiscum commorari Hebentium tam sequens quam lucusque fui, commutatio; eum de noVo superVenientes minus sint exercitati et assuefacti in his quae' ad ministerii nostri supplemem tum oportes eos peragere. Supplicamus insuper omni devotione quatinus in orationibus vostri mei peccatoris memores esse dignemini. Valeat patemitas vestra in

Domino. retinentia renitentia, SS quas qui C.C.C.

446쪽

i2423 Meellentissimo Do*ino suo Henrico, Dei gratia illustri Regi Anglios, Domino Hibernioe, uel Nor nnios, Aquitαnio' et Coiniti Andegavioe,

devotus suus Robertus, miseratione divin Lincolnierisi e lesios minister humilis, salutem et φ-m debitam tam devotam cum sincem dileetione everentiam. II defend Super AE quod statum Vestris Hominationi et ρ is h. dominae reginae prolisque Vestrae, quem prosperum sibi-ubargeo' que acceptum conserves in aeternum mominus, nobis i. Hhοῦ significare, it He nostro Molicum requirere soluistis, gratiarum actiones reserimus quam possumus deVotas et assoctuosas ad id voro quod nobis scripsistis,

quod si de statu Vestro eam quam Vos de inoum geritis solicitudinem gereremus, non credere non Valetis quin e perSonam iOStram propriam 'ut per infe Venientem status vestri tertitudinem vellemus plenius Aristocle explorare respondemus secundum philos0phum,' quod lex

4.α ii u Veri am0xis, qui res est plena solicitudinis et solicitae a seqq. explorationis si cuncta apud amatum sint prospera, hoc habe in se, quod amator veru ad amatum prosperiSsortunatum non de facili nisi vocatus accedit; si autem audiat eum quem diligit adversitatibus arctatum, adveni, prompte non Vocatus, rudi dilectum consolatur, juVet quoque et laboret pro viribus, ina et Se impendens pro dilecti ' relevatione; et propter hoc in prosperis non cognoscituri amicus; quia prosperitati. quae non ridotur expetere misi plausum, plus plerumque applaudunt blanditores quam Veri amatores Adversitas vero hoc habet χε praecipuis bonis unum, quod praedicto signes blanditores discortat ab amatoribus. Ad

447쪽

EPISTOLAE. 307Job prosperatum et in regni sedentem soli non Venerint tres amici sui; ad leprosum ero, omni privatum temporali bono et edontem in terquilini prompte conVenerunt non Vocati. Non est igitur argumentum

imminutae in dilectionis et solicitudinis de vobis, quod ad vos, benedictus Deus, agentes prospere quod et

novimus Suffcienter ex certa, non tamen ex publicata, exploratione, quae longe stat sextra fine verae amicitiae)non accessimus in propria persona sed sorte, si s filius hoc discutiatur, magis Menietur argumentum contrarii; erua enim umor placere non quaerit, Sed prodesse nec ostentare quasi dilectionis Signa, quae veris amatoribus et ficti consueverunt esse communia.

Sed sorte dicet aliquis, quod licet secundum legem

diloctionis supersederi possit ab accessu personali, non tamen Aeeundum legem superiori debitae venerationis; cui respondemus consentiente cum ipso, quod omnis reverentia et honor superiori debetur et Domino; quae ' tamen suum habent te Pu8, Sicut Secundum Eeeles iii. Salamonem, hαbent omniα nec credimu no tempuAλ comeniens praetermisisse cum, si conserantur ad invicem corpori nostri debilitas et negotiorum ecclesiasticorum nobis injunctorum urgentia, quae dilationem non capiunt, et regia pietas intermitti nollet, apparebit omnino nourum corporulem ad regiam majestatem Venerandam accessum, in tempus expletionis eorundem quod, favente Domino, in brevi erit convenientius, fuisse differendum; cum etiam regi temporali sit honor, si Regis aeterni opera ipsiu Occasione non retardentur; et licet verecundum Sit Sua narram, cogimur tamen cum aulo quasi insipienter Vestrae 2 Cor. i. serenitati de nobismet dicere, quod veram et non fictam de vestra salute temporali et aeterea gerimus solici-

448쪽

308 ROBERT GROSSETESTE fudinem, desiderantes pro ipsa vobiscvin collaborare 2 Cor. vi. 8 non Solum εν -- --, sed per infamiam; non Solum ετ gloriam, sed per ignobilitαtem; et ut ad unum comprehendamus, non per consui Vobiscum Vestri prosperis, sed per participare pro Vestra salute vobiscum Vestri adversis. Valeat dominatio vestra per tempora longiora in

1243. Eaecellentissimae Domino suo Henrieo, Dei gratisi illustri Regi Angliae Domino ibernios, uel Nor nnios, Aquitanice, et Comiti Andescivire,

devotus suus ob tus, migeratione di*in Lin-cobni in ecclesio ministe humilis, alutem et qucim debit- - devottam cum sinoem dilectione reverenti m. He has Audivimus xcellentiam vestram illelm de Comp-α,issi. fori custodi temporalium abbatis de 'arden . prae- Muth cepisse, quod inveniri faciat . quondam abbati dois aleiide ardene et monachii de parte sua, Omnia necessaria in rebet' abundantius et melius quam parti adversae et quod in insis permittat dictum quondam rabbatem habere liberum x et ingressum et egressum ecclesiam praedictam Pro anahem Voluntate sua quae tamen praecepta de regia conscientia h* nunquam credendum is, emanasse. namque

leuerma Potecta' cum rex R recto dicatur regimine, non potest

21. rebelle patribus idi contumaces, mecundum legem

Moysi, misera popules fuerant lapidandi Cum

449쪽

EΡISTOLAE. 309 igitur majoris sit nexus spiritalis cognatio quam camalis, ac per hoc obedientiae patri spiritali debitis violatio gravius punienda; quis in hujusmodi contumaces non potiua excandescet in cenam, quam

favore eos eriget in ampliorem contumaciam Quod si dicat quis quod juste patri rebellant, nec hoc quoquam de facili praesumendum, saltem donec discussum fuerit per ecclesiresticum judicium. seterea quos excludit ab ingressu domus Domini ordinaria potestas ecclesiastica, sive juste sive injuste hoc factum fuerit, linquid potestas non ecclesiasticis, quantiscunque fuerit, sua auctoritate inducet in domum Domini, praesertim cum hujusmodi facti ad hujusmodi potest tem nequaquam spectet judicium Quod si etiam in devotione quantacunque attemptare potestas hujusmodi, quid aliud faceret quam cum Za, quod Supra ipsum erat praesumente, manum ad roham Domini aeterideret 8 2 m. i. Propter quod, licet id ex quadam devotione egerit, indignatione ros Dei, cumus naet archam continuo interiit Longissime absint hujusmodi a vestra dilectissima dominatione. Supplicamus igitur omni qua poSSum offectione, quatinus pro reverentia et dilectione Jesu Christi, qui sicut secundum postolum, in I S. Pet. i. praelatis per ipso loquitur, si et caetera in ipsis per in USOS Operatur, unde, ut ipse eatatur, et Ipse in ipsisSuScepti seu spretis Suscipitur et spernitur, si aliqualiter a vestra fuerit dominatione per funestionem obtenta, talia praecipiens qualia supradicta sunt, eum curet regalis excellentia revocare. Valeat dominatio Vestra per tempora longiora.

450쪽

iu a Meellantissimam Dominos uos Allonoroe Dei gratia illustri Reginoe Anglios, Dominos ibe se,

Ducissos Normannios, Aquilinios, et Comitissinanote viae, motus suus Robertus, mi8 tatio disina incolniensis colerio minister humilis, Halutem et quci debitam tam devotα cum sinoem dileetioris reverentiam. 11.4.κ Scriptum est in libro Sapientis : Sicut o o Heu, hQquqe seriet do in altissimis Dei, si mulieris bonos species thahingto- θα aeritis domus sum; sol autem oriens mundo M'ss h tonebrarum propossit horrorem, linnini inducit iocundam

of disture sumitatem, noctumos timores et turbulent1as abigit, '' securitatem is, tranquillitatem tribuit, i, ut brevi xxvi. 21. Sermone comprehendamus plurima, quicquid naturaliter in hoc mundo visibili viret, viget, et proficit, hoc ex radiorum solis orientis mundo vitali consotione naturaliter suscipit. Igitur vestra, benignitatis, honitatis, et virtutis decorem et speciem in ornamenti domus Vestrae, quae Specialiter est ecclesia et regnum Angliae, simili oportet soli orienti essicere horrorem errorum dissuadendo, Veritatem Auggerendo ut optata cunctis mortalibus pacis tranquillitate sacerdotium et regnum perfruantur, prudentissime procurando in qua vireant, vigeant, et proficiant usque ad perfectum sacerdotio igitur, clero et etiam populo aegni Anglis his temporibus quasi iochii tenebrosis horroribus plurimum turbatis, causis quas longum esset vobis scribere, quas dilectus oricus noster, lator praesentium, Vobis melius poterit, si placet, Voce Viva monStrare nunc locus est et empus, ut Vestra, quam praedirimuS, Species Suam