장음표시 사용
491쪽
iiii ossis te pri dii boeus, si ductiori Dite du rix de la eat , ii
Sera Sur Son resu D renuoysi de a demande pii restitution dia Loetifentier, en veri u de 'exception lirhe de a malavaise sol. urat en sera de monte des ais ins Olos car oti sera sonit hpoursu iure la restitution et dia vi et de marcs D.
De la duria de 'actio et en restitution de la chose Oltae, et de
un Lux procureurra indonient requis ne somme , a ratisi si e pate
menin Titius ourra intenter 'action de a gestion des assa tres contre ce sau procureur; mais elui qui a pay la somme aurai'acti oti de la hos indument paysi contre Titius 3y, an cesserd 'avoi celle decla chos volsi contre te salix procureur C. Dansle cas oti l prsissererat attaque Titius .il sera ustemen reporis S si
492쪽
3nique per doli exceptionem si uti praestetur ei furtiva condicito desiderabitur. Quod si pecunia sui debita , ratum habent Titio furti actio evanescit, quia debitor I liberatur . l. 8o. . .
V. de furtis lib. II. U2 St. Donec autem res ad ora nura redierit, durat condictio surtiva. Et quidem etiam re si pro fure damnum decisum sit, condictionem non impediri verissimum est. Decisione enim , surti quidem actio non autem condictio tollitur . l. 7. Ulp. lib. g. v. ad Sab. XIII. Non extinguitur condictio furtiva rei surtivae interitu. Η in si colonus post lustrum conductionis anno amplius fructus invito domino perceperit, videndum ne messis et vindemiae surtum cum eo agi possit ' Et mihi dubium non videtur quin fur etsi consumpserit rem subrppiam , repeti ea ab eo possit n.
t. 67. Alias 69 , . 5. si de furtis Celsus, lib. II digest.
Hoc oblinet etiam si citra factum suris et alati casu res interie rit, modo priusquam obtulerit eam. Enimvero re in re surtiva condictio ipsorum corporum Compe iit. Sed utriani landiu quandiu extent, ala vero etsi desierint esse
in rebus humanis Et si quidem 3 obtulit sur, sine dubio nulla erit condictio : si non obtulit, durat condictio aestimationis ejuS; corpus enim ipsum Gestari non potest M. l. 8. Ulp. lib. 27. ad ed.
Consonat quod rescribit Alexander Persecutionem eorum quae vi vel surto ablata sunt, etiamsi postea interciderint, integratia esse jure responsum est D. l. I. Od. de his quin i metuSue. Pariter Diocletianus et Maximianus Durante oblationem inle remptae rei furtivae, damnum ad larem pertinere certissimi iuris
Et quidem re licet fur paratus fuerit excipere condictionem, et
1 Dolo enim saceret qui bis idem exigere velle tu scilicet et a Titio per condictionem indebiti, et a stare. 2 Hoc ipso autem quod liberatur, tantum quantum ipsi ablatum est recipit. 3 Nam oblatione suam molam uigavit adeoque res desiit esse eius periculo. Dicitur condictio restimationis , essectu inspectori quia hoc casu fit
cio judicis continetur ut in aestimationem condemnet. Verum si Ormulam istiendas, non aestimatio, ei res ipsa condicitur il constat ex I. s. s.fra.
si de oer6. oblig. Quinetiam in hac ipsa nostra lege hoc salis indicist ex
493쪽
parci' exception de a malivat se sol si , en alia quatit enc Ore lefanx procureor. 'i devait a somnie , t 'action dii votis'aurai pasti eu, en eas de ratis calion de a part de Titius, parce que te de bit eur 'est liborsi et M. Mai l 'action ei restitution dure usqn' ce que e proprieta ire de
transactiori diruit bien 'action dii ol mais elle ne si truit pasi 'action ei restitution decla hos volo n. XIII. L'action ei restitutIon decla hos volsi ne 'sitelia pasparcia destruction de la hos e. D'oli sui que re si uia seruiter peruoi mal gryson attre les ruits de biens soniis asserinos, ut an aprhs 'expiration de son bait, nexamine sici' action ei restitution petit et re intenisi contre luipou la sic olle ou la vendange vothe; or, vivant moi, ori eut incontes tablement 'exercer contre lui, quanil hine it aurait con somnisi la chos Volsie D.
Ce vici 'observe alias lors h me que la hos volge aurai perisans teriai di voleti et par uia usinement satat, Ourvi que adestructio Vela cho se ait pi hcodest' ossi e qu 'illa ait decla restituer. En esset, u eu matthre de vol le demandeur Oursui la resti
tution des cho se voloes en nature; mais est-ce lati quelle exi Stent,
Ce qui est confirm par ce rescrit 'Alexandre u Illa hisi si pondu queri'aclion de la hos volsi ou enlevsi par Vi Olence, Subsistat en entier, non obstant a destructiori decla chos D. Dioci sitien et Maximien diserit galement Il est certain endro it que si la chos volsi asseri avant queri voleta est Osfert dela restituer elle a phria se risque et psiliis D. Et inhme u si te voleur si re de hsende a 'action que 'in
et En esset, en se libόrant, ii resoli par te sat aulati qu'on tu a pris.
494쪽
47c LIB. XIII. ANDECTARUM TIT. I per me steterit dum in rebus humanis res suerat, condicere eam,
poStea autem perempta est tamen durare cotidictionem veteres
voluerunt; quia videlior qui primo invito domino rem contrecta verit, semper in restituent ea quam nec debuit auferre , moram sacer n. l. stit Tryp. lib. I 5 digest. XIV. Non sol una ante in oblatione rei surtivae , sed et sacta novatione causde surtivdeline Ora purgatur. Ηiue Papinianus Parvi refert ad tollendam condictionem λseratur servus furtivus, at in aliud nometa aliumque statiam obligatio iis transferatur. Nec me movet prie sens horia , uerili 'cust i), quum mora quae eveniebat ex urto, veluti quadam delegationestitatur . l. 7 ib. IO. quae St.
g. II. Quid in condictione surtiva Proestandum veniat p
XV. Venit in condictione surtiva ut ipsa res surrepla restituatur. Sin debet restitui ejus aestimati : stria in hoc casu , t si X Cati Sasurtiva res condicatur, cujus temporis testimatio fiat, quaeritur 'Placet tamen id tempus spectandum , quo res unquam plurimi a sui maxime quum deteriorem rem actam fur dando non liberatum semper enim moram sur sacere videtur . l. 8. g. i. Ulp. lib. 27. ad ed. Adeo autem estimatur quanti melior fuit, ut hoc obtineat quamvis cura et sumptibus suris melior sacia suerit. Hinc re ex argento subrepto pocula acta condici posse, ut cinius ait. Ergo in condictione Oculorum, etiam caelaturae Sti matio et udu impensa suris acta est. Quemadmodum si insatis subreplus adoleverit, aestimatio sit adolescentis , quamvis cura et sumptibus suris creverit n. l. 13 Paul. lib. 39. ad ed.
1 oblatio rei dubitae non est sufficiens ad purgandam moram, nisi praesens sit res quae offert ar infra, lib. u. t is deo sur et mora, .. 65 Quum autem novatur obligati ex caris furtiva , nil refert praesens res fuerit necne sublata enim per novationem seta de grationem obligatione moram quae huic
obligationi adhaerebat, tolli et Iiniri necesse est. 2 Hoc singulare est in hac condictione et hac ratione nititur, quod surios surtiam statim in mora esse intelligitur porro res post moram sit periculo debitoris. Nec obstat lex a S. 3 si de Prioat delici quae ait On- dictionem furtivam non egredi retrorsum iudicii acri iendi tempus. am ut Stephanus lib. 22 ΠasiI. u. 6. interpretatues hoc ita procedri, quum post
furtum aestimatio re surtivae mutata oti est scilicet hoc tantum vult, non
aestimari quanti res ante delictum fuit ut in lege Aquilia. Ita Cujac ad l. 59. f. de certi. Obli
495쪽
pas te in te parce que Pindividia qui a drobe ne hos m. lgr6celui a qui ello apparien ait, leur parat, sat hire tota j our ei de metire de rendi e la cho se qu ili'avat pa droit de sola stratre D.
XIV. Le voleur 'est plus en demetare de re, tituer, non-Seu
lument quan il a osser de reni re, mais enc Ore quandri s 'est 0bliges payer a valeo de la chose Olbe. 'est potarquo Papinien dit re L 'action ei restitution est ga- lenient tein te, sol que te voleur ait offert de restituer 'es clave volo, sol qu 'il ait contractsi une utre Obligationi our et objet; et eu 'importe que t 'es clave sui rhsent ou non I), uisquela demetare qui si rivali dii vol, cesse par ne sphce de etsi
g. II De ce qui entre dans actio et en restitution de la chose
XV. Celte actio a poti obje la res liliation de la hos volgeou de a valeur. Qua nil l 'agit de a valeur re on de mande , quellenis it aut se reporter po ur si termine la valeti de la cho se volsi edontita Oursuit a restitutions ais in oth sici do que 'ἡtait autem oti a cho se I avait te plus de valeur, surto ut parce quele Oleur en a rendant datis ui mauuais sitat, De S liborantias est in si oujoiars si puto en deme Ure D. Toules Oisin si termine a valeti de la cho se, 'aprhcle melli eurέta Oh ellera est troti vhe, asin qu elle sol restituo telle qui elle se trotave, non obstant les openses qu' nites ou es soliis qu', priste voleur poti l 'am siliore o. D 'O ciuit que, re comme di Fulcinius, On a acti On our Sesaire res litiae des vase fabri quos 'uti lingol 'argent volsi. insile demandeti potiri a pare ille merit en e cas se a ire ivrer a cise iure, quoique ait avx biwn dii voleum de hirae que elui qui I Oursui la restitution 'un es clave qui tui a sit volsi en sit, se le
496쪽
476 LIB. XIII. ANDECTARU Μ ΤΙΤ. II. re Cavere autem ex hac actione petitor, ei cum quo agitur, non debebit 1 n. l. c. g. r. Julian lib. 22. ad ed. XVI. u ovissime dicendum est, etiam fructus in hac actione venire n. l. 8. g. in Ulp. lib. 27. ad ed. Et generaliter omne lucrum quod ex re surtiva dominus suisset consecuturus , condicitur. Hinc Paulus Du Si condicatur servus ex causa furtiva, id venire in condictionem certum est, quod intersit agentis veluti si heres sit institutus, et periculum subeat do minus hereditatis perdendae quod et Juliarius scribit. Item si mortuum hominem condicat, consecuturum ait pretium hereditatis ahv. l. 3. lib. s. ad Sab.
De condictione ex lege. I. obligatio lege nova 3 introducta sit ne cautum eadem
lege , quo genere actionis experiamur ex leg agenduin est M. I. un. Paul. lib. I. ad Plaut.
Hujus condictionis habes exemplum in sequenti rescripto Diocletiani et Maximianici re Licet ante tempus debita exigi non Os- in , tamen si te ex primipilo debitorem constitutum sci, ac
patrimonium tuum exhaustum praeses provinciae compererit , Ut ad solutionis securitatem solum senebris pecuniae 5 subsidiu in superesse videatur commonebit debitorem tuum, si saltem ipse sit solvendo , ut ante desinitum tempus debita representet ut sis co cujus ob necessitates publicas causam potiorem esse oportet , debita pecunia exsolvatur 6 n. l. I. Od. h. it.
II. Vide alia exempla in L 17 φ. et i 28. f. ad leg. Iul. de adult in I. 65 j solut mair et alibi passim.
1 Scilicet quum ex hac causa litis aestimati soluta est. a Quam potuisset, antequam moreretur, adire iussu domini, si non suis
3 Ita vocat eas quae post legem XII Tabularum latae sunt. έ Primi ilum accipisse , annonam militarem. 5 Pecuniae qua, senori collocasti. 6 Dabitur igitur fisco condictio et hae lege advorsias dei, torem debitoris ex causa primi pili, ut repraesentet quod in dies debet.
497쪽
DE ACTIOΝS QUI st RIVENT DE LO PARTICU L. 477sa Prendre adolescent, quoiqu'il le soli devenu par les soliis et aux
caution au defendeur 1 n. XVI. u Cette action ensin compren aussicia restitution des
Elle embrasse en ghnhra toti te prosit que te propri silaire dela chos en aurait retirsi Ce qui a donn lieu hiaul de dire u que dans la demande en restitution 'un esclave voles, Ora Ouvat latreentre l'intsirhi qued'oma dans te accesso ire decla cho se commepar exemple si et es clave ut sit institu si siritier, et que sonmalire sit couru te risque de perdre 'hhrodith par fuit de ce vol. Te est' 'avis de Julie n. . Si 'esclave doni on Oursuit a restitution est mori, upe ut selon te hine jurisconsulte demander te pri de 'hsi
I. u LOBSQU'UN Douvelle loli 3 intro luit une nou velle obliga lion sans sitermine l'action qui en doli rἡsulter, On a ne actionqui prend sarasinomination de celte tot n. Ι en in exemple dans te rescrit qui fuit, de Dioci sitien et
Maximien si ii Oique les crsiances ne solentio in exigi bles avaritieur termes, cependant 'it apparat auirsi sident dela provinceque votre patrimoine ait th puissi, que votis o Ie en ore rede
498쪽
De condictione triticaria. alias triticiaria.)
I. Qui certam pecuniam numeratam petit, illa actione utitur si certum si Petatur. Qui autem alias res, per triticariam I)condictionem petet Et generaliter dicendum est eas res per hanc actionem peti, si quae sint praeter pecuniam numeratam 3ὶ sive in pondere, Sive in mensura constent Sive mobiles sint, sive soli. Quare tandum quoque per hanc actionem petimus, et si vectigalis sit : sive jus stipulatus quis sit, velut usumfructum, vel Servitutem utrorumque praediorum. l. 1 Ulp. lib. 27. ad ed. re Rem aulom suam per hanc actionem nemo petet, nisi ex causis ex quibus potest, veluti ex causa furtiva , vel vi mobili re
Sed et ei qui vi aliquem de fundo dejecit, posse uti dum con dici, S. ibinus scribit, et ita et Celsus sed ita si dominus sit qui
dejectus Ondi calci caeterum, Si Dori sit, pos Se S Sionem eum Ou- dicere Celsus ait. l. a Ulp. lib. 8. d. b. ΙΙ. In hac actione si quaeratur, res quae petita est cujus tem poris aestimationem recipiat, verius est quod Servius ait, condem nationis tempus spectandum S : Si vero desierit esse in rebus
si Sensus est, etiam pecuniam numeratam condici posse per condictionem certi Cauerum et quaevis aliae res quae Certae sunt, per l, ΘΠ certi cori dictionem condi cutitur ut id supra lib. 12 sit de reb. cre .
a Ita eam : pellari putat Casacius , quia sorte primus qui eam sibi dari impetrabat, de trictico quod sibi debebatur aestimando item habebat. Pro babilius est quod crabit Schultingius , ideo ita dictam , quia edictum quod
de ea actione praetor proposuerat, forte sic conceptum erat : trictum, niam , oleum , es Iliad Proeter Pecuniam numeratam, etc. 3 Haec actio potissimum datur aestimaridae rei quae debetur gratia , si ea a debitore non praestetur. Unde sequitur ad hanc actionem non pertinere pecuritam numeratam quae non eget a iudice Stimari , quum sit ejus cons idus aestimatio.
In hoc haec condictio latius porrigitur quam condictio certi. 5 Atqui infra fit de suris stari. . art. I. S. 3. pro regula statuitur, in bonae fidei quae in sudiciis estimatiotiem fieri quanti fuit res ex die morae usque ad tempus sententi z in stricti vero juris judiciis, quanti sui usque ad tempus accepti judicii : porro condictiones sunt stricti iuris. Respondo t
499쪽
II. re Si on de mandes que temps insant se reporter dans celle action Our determine la valeur de la hos demani se ii aut, comme te dit Servius, se reporter au temps dii juge metit 5hou
du recte ur concernant cette tot tequel e tali cons ei res term ex Trificum,
5 Or, ci-aprhs , aurii tre qui trai te des ini Ut ouiro iis de Ia chose, O pose pour rhgle que , dans les actions de bonne sol, ii aut estimer Ies' hos es sui vanida valeia duriems coul depuis e commeticem erit de la de meure usqu' a juge me ut et dans celle du droit strici, se reporter Our
500쪽
humanis, mortis tempus. Sed υ πλατει id est 1 latius herii
spectandum, Om enim debet novissimum vitae tempus aestimari ne ad exiguum prelium aestimatio redigatur , in servo sorte morti
In utroque I autem , si post moram deterior res acta sit; Marcellus scripsit libro Io, habendam destimationem quanto delerior res saeta sit. Et ideo, si quis post moram servum elu Scatum dederit, nec liberari eum inuare ad tempus morae in his erit reducenda aestimation. l. 3. Ulp. lib. 7. ad ed. III. Quod ad aestimationem rerum tangibilium attinet quae haeactione condicuntur u si merx aliqua qu: certo die dari debebat, petita sit vetuit vinum, oleum , frumentum, lautilitem e Stimandam Cassius ait, quanti fuisset eo die quo dari debuit: si de die nihil convenit, quanti tunc quum judicium acciperetur. Du idemque iuris in loco esse, ut primum testim alio sumatur ejus loci quo dari debuit, si de loco nihil convenit, is locus spectetur quo Pleretur. Quod et de caeteris rebus uris est . l. 4. Gaius, lib. 9. adid P M. De a Si autem quo , quum jam merx dari debuisset, si dejusso rem creditor accepit. Cujacius monet accipiendum quod ait Afri canus Quum quis in diem mercem stipulatus side jussorem accepit, ejus temporis aestimati spectanda est quo satis acceperit n. l. 2. Is de Oblig. et act. lib. 3. quaest.
Pacius CCentur. 3. Vtimst. 2. hanc condietionem triticariam non tam esse actionem spe te a caeteris actionibus diversam , quam qualitatem adiecti tiam caeterarum actionuri Dadeoque, quum hac cotidictiori triticiaria agitur ex aliqua causa bonae fidei tuta, ex causa de sui, commodati aestima tioneri haberi pro tempore rei iudicatae et de hac specie hanc legeni accipiendam. Quod si ex causa stricti iuris tuta , ex causa mutui, aut stipula tiotiis 'ac condictione ageretur , secus fore ; et aestimationem hoc casu fieritem Pore accepti iudieii. Anton Faber conjecturi lib. 36. ait hanc legem accipiendam de condic-tIone quae datur aestimandae rei gratia, quae iam in condemnatione in deducta. est. Quae ententia videtur satis placere Vinnio, Seleci qumst. lib. I v. 39.
Aliis aliter 1 Id est, solutius latiusque hoc spectandum est non exacte momen