장음표시 사용
41쪽
dum volo, dum tardius, dissicilius parciusve solito procedit fluxus. Retentio demum est, dum
nimis cito ante aetatem cessant menses in vetulis, ut inde varia insurgant incommoda. f. 89. Neque Vero morbosa censenda suppressio, quae fit post partum morbumve, aliam eva-Cuationem largam una alterave vice, haec enim nulla eget medicina, immo quaecunque hic adhibita nocentissima. Naturae ergo soli prorsus negotium committendum, fertur enim sine ullo incommodo, immo & magno sanitatis beneficio. g. 6o. Causae proXimioreS quaeruntur in Vasorum rigiditate & aucta solidorum resistentia, in sanguinis & humorum spissitudine & lentore, inque plathorae imminutione. Priores virginibus& junioribus magis propriae ; rigiditas Vero una
cum sanguinis defectu vetulis frequens. Remotiores magis sunt genitalium concretio, aliaque uteri vitia, nec non ascarides in intestino recto, uti aliquando obserVatum. f. 61. Occasionem praebent vita sedentaria, victus crudus, crassus, potus tepidi abusus, potus pareus, lacticinia diu usurpata, extremorum refrigeratio, uti & e .mdem nimius calor ex carbonibus suppositis hyemali tempore, ab dominis nimia compressio vel ex corporis situ vel ex vestimentis arctioribus, moeror & amor clandestinuS. .
l. 6α. Μensium desectus producit lassitudinem, dolores vagos, lumbaginem , cephalaleiam,
42쪽
giam, tremores post corporis motum, anhelationes, indigestiones, sodam , abdom nis intit mescentiam, spasmos & colicas in initimo ventre, nauseas, Vomitu S, Vomitum cruentum, haemoptΟ-en, haemorrhoideS, midium cruentum, Variasque haemorrhagias per loca minus consueta. Varices fiunt crurum , cordis palpitationes, polypi,
crurum oedemata, tabeS. In Vetulis autem a cita nimis mensium cessatione, topicae fiunt inflammationes, obstruitiones, ulcera Varia, cacoetha, scirrhi, cancri & morbi articulorum. In junioribus convulsiones , hysterica pastio, animi deliquium, sterilitas.
6 . Praecipuus praeterea Oritur affectus amensium emansione in virginibus, chiprosis dictus seu febris alba virginum, quod vitium secundum Home immerito a mensium emansione distinguitur, cum idem sit in Crbus, ideo D potius ad hanc classem quam ad cacheXias reserre pla-ctiit. Et hoc assectu praesertim mihi videtur distingui posse mensium retentionem morbosam a graviditate, cum caetera symptomata dubia valde sint, praecipue ad tertium usque mensem. Hic
assectus vero structurae debilioris est soboles &propriis signis mox enarrandis se manifestat. g. 64. In chlorotico autem assectu praeter signa g. 6a recensita, foedus adest cutis color , ficies pallet, pupillae mire dilatantur, corpus languet, anxia sit respiratio, clandestinum veneris saepius adest desiderium, pulsus est debilis cum febricula comite, pedes frigent, appetitus depraVatur ciborum,
43쪽
Batavis mos, inde exalbescunt teste DE GORΥΕRurina emittitur pallida, limpida, quae omnia ultra tertium mensem a graviditatis suspicione eratenduntur, & vel mala tractatione vel neglectu abeunt in phthisim, hydropem, cancrum mammarum & uteri, mortemque ipsam. q. 6s. Ut cura rite instituatur, quam maXime attendendum ad varietatem causae, constitutionis temperamentive diversimque aetatem , dum in
virginibus menses potius promovendi, in vetulis potius revellendi & Venae sectione parVa repetita vero in brachio compensandi. 66. In rigiditate autem vasorum emollientia, topica fomenta, oleosa epota, injecta applicatave laudantur. Venae sectio in brachio valet, ingenitalium coalitione & eoncretione seu atretis, scalpellum chirurgicum optimum emenagogum. In sanguinis lentore, spissitudine, emetica, purgantia rhabarbarina, aloetica, mercurialia; eme-nagoga specifica, pitulae No. s. & vinum medicatum No. 6. commendantur, uti &enemata, pessaria exstimulantibus; quamvis haec in virginibus minus congrua censentur. Frictiones quotidianae non negligendae. Uti & Vesicantium, cu bitarum applicatio cum crurum scarificationibus. Vi electrisa etiam mensium fluxum restitui testatur DE HAEN. Matrimonium legitimum siepius reserandis mensibus optimum suit instru
44쪽
mentum. Demum pediluvia, semicupia, inses sus, aliquot dies ante periodum consuetani prO-
f. 6 . Remedia, decantatissima sunt borrax,
myrrha, aloes, mars, lac sulphuris, aquae Spadanae, Pyro montanae, CorteX pCruViuntis, praecipue in chloroticis. Menstruorum negotium quoque promoVeri eX usu extracti stramonii tea stantur exempla. Olea aetherea rorismarini, succini, sabinae hic aquaiii plurimis laudata mihi
suspecta habentur ob summum quem eXcitant Orgasinum. Idem sentiendum volo de Helleboro nigro licet a MEADio commendato. Opium in meridium dissicultate cum doloribus concomitata remedium est princeps. In chloroticis a venae sectiune repetita, in plethoricis a stimulantibus calidis, martialibus. abstinendum, quibus potius salina media temperata substituenda. Demum in estis elis & vetulis ab emenagogis specificis cavendum 68. Diaeta quoque adornanda eupepta tenuis, vitatis fatus excitantibus, acidis, potibus sortioribus. Concedi tamen potesst potus vinosus chloroticis interdum. Pro potu ordinario concinnetur thea medicata ex rad. gramin. aristoloch. rotund. Veronic. alvus libera servanda vel sale amaro cathartico subinde promovenda. EXercitium modicum quotidianum conducit. Animus
45쪽
TIONE. f. 69. Ci primis post partum diebus humor sanguineus,
O sensim magis dilutus & ad Loturae carnium similitudinem accedens, dein fere albescens, ex utero non fuit cum puerperarum incommodo, Lochia retineri dicuntur. g. 7O. Lochiorum imminutio & suppressio avariis causis vel in ipsis genitalibus, vel in humoribus & in toto corpore quaerendis sit, praecipue vero ab uteri inflammatione & vasorum strictura spasmodica. Remotiores causae sunt animi pathemata, terrores, erroresque in sex rebus non naturalibus scholae dictis. f. II. A lochiorum emansione sunt anxietates summae, capitis dolores, apoplexiae, vigiliae, CDecitates , inania frequens, febreS ardentes, infaminationes, purpura aliaque, quae eX mensium emansione sequi solent, conVulsioneS, mors. Diarrhoeae hic aliquando vicario eX almae naturae instituto obortae minime cohibendae.
f. a. Lochiorum suppressio cum sebri, temperantibus venas sectione repetita, ratione habita ad morbi magnitudinem & virium constantiam, in brachio tractanda H Vapores, flamenta,
46쪽
epispastica hic optima uterina. Quo illi Vero nulla adlit febris, asectuSque mere spasmodicu Ssit, Optimum solamen asseri remedium No. 7. aliquoties de die exhibitum.
i mensium fluxus periodicus solito frequentius redit, jullam excedit quantitatem, &ultra aetatem suere persistit, vel diti jam cessans iterum pleno rivo insurgit, sic ut inde vires debilitentur functionesque laedantur, Menorrhagia seu mensium fluxus nimius audit. I. 74. Causas agnoscit proximas, laxitatem vasorum uterinorum, sanguinem tenuem & acrem. Remotiores, animi pathemata Vividiora, iram, motum corporis nimium in aere aestuoso, saltationes, mercurialium martialiumve abusum, uti& tincturae helleborii nigri usum; Balnea tepida saepius usurpata, potus spirituosos, quae omnia prae caeteris laedunt hystericas nervis irritabilibus & sensibilibus valde donatas. Vita sedentaria gaudentes, acrimonia seorbutica, scro-phulosa, Venerea insecta, concreti9nibus poly-
47쪽
posis, molis & uteri ulceribus, aliisque vitiis astaiectas, easque, quae saepiuS peperere. I. 7s. Mensium fluxus nimius an orexiam inducit, nerVOrum tremorem, animi dejectiones, corporisque summam debilitatem, quae saepiossime excipit cach exi a & hydrops; in vetulis dissicillime est curatu & maximum protendit periculum, utpote uterum cancrosum arguen S.
k. 76. Cura aggredienda vero venae sectionibus revulsoriis repetitis in plethoricis, catharticis lenioribus, corporis & animi quiete, abstinentia a coitu, linteis aceto ς aqua frigida madidis ad lumbos, abdomen & circa pudenda adhibitis, quae tamen, dum a naturali calore eXca lescunt, amovenda iterumque renovanda. Injectionibus ex aluminis solutione aquosa in rheumaticis , scrophulosis fonticuli laudantur. In mensium fluxu immodico commendat HIPPOCRATES cucurbitulas cum scarificationibus ad mammas. Ubi adsunt nausea, cardialgia, aliaque signa Saburrae, in primis viis stabulantis, emeti-Cum optimum remedium erit in men orrhagia nimia. Rarissime prudentiores Medici in hoc pathemate adstringentibus utuntur, quia nociVa censentur. Atqui roborantia ex cortice pexuviano
cum acido vitrioli & pauco laudano liquido sor-ima decocti data quam maxime juvant, si uterus
. 77. Diacita in mensium fluxu immodico in. stituenda ex alimentis eupeptis , carne Vituli- Dd, gdllinacea, jusculis, acetosella, malis ci- C et treiS,
48쪽
treis, tamarinclis, acidullatis, ostreis, lacte, cho colada. Cautissime vitatis aromatibus, salitiS sumoque induratis potibusque spiritui oliS.
q. 78. A bortus est se eius immaturi & ante legitimum x partus tempus & plerumque ante septimuin
gestationis mensem eXclutio, eX subita vel violenta uteri constrictione, quam excipit separatio placentae ab utero. Hincque foetus commercium cum matre tollitur, si ante tertium gestationis mensem contingit, essi uxio, es lutio & deperditio audit. g. 79. Abortus causae remotiores in matre, foetu, utero partibusve adjacentibuS quaerendae. In matre accusantur plethora, nutrimenti desectus, partium nimia laxitas , animi pathemata, spasmi, terrores improvisi, Vomitus, sternutatio, tussis valida, motus corporis inordinati, Velie mentioreS, clamores, saltationes, ictus, pressio abdomini illata, emenagogorum usus, brachiorum nimia extensio aut elevatio, vehemenS rei
non potiundae desiderium , pu gantia drastica assumpta, odor tetricus, alvi constipatio, aritae ventris Vestimentorum ope constrictiones, lapsus
49쪽
oneris gestationes, abortus & partus saepe praegressus. Praeterea dispositio hereditaria, sitiat
enim ad abortum procliviores amatribus in abortum pronis procreatae. Diathesis scorblitica, scrophulosa, Venereae acrimoniae infectio, mor-bUS acutus, summa nervortior mobilitas L irritabilitas, quorum omnium vim intendunt coitus frequens, vita sedentaria, meissa lauta otiumque. A vitiosa tempestate aerisque vitio occulto epide mice foeminas abortum passas fuisse aliquando visum. 8o. In foetu, moleS nimia, motus vehemens, numerus duplo, situ S depraVatus, mors; placentae atrophia, funiculi umbilicatis, nec non membranarum foetum obvolventium ruptura. In
Utero tandem ipso, nimia ejus angustia, rigidi ias, dilatatio impedita, sciri lius aliudque vitium
quod curique, molae, suor albus, tumores demum partium Vicinarum uterum comprimen
f. 8 I. Ab ortus saepe quidem inopinato &absque Iilla prophasi cognita aut signo ullo praevio invadit. Interdum vero praesagire licet ex praegressis; ex tempore, quo olim saepius contigit; notum enim est, abortum ad abortus disponere, darique foeminas, quae ad certum gestationis tempus ab ortum sere semper patiuntur. Tum ex horripilationibus saepius recurrentibus, frigore abdo me' occupante, mammarum detumescentia, calore faciei subito mutato, lumbagine, doloribus colicis, laterum ventrisque con
50쪽
strictione spasmodica, doloribus levibus prementibus circa uteri vaginam, estniXu humoris cruen
ii vel materiae pituitosae sanguinolςntae, substantiaeve fibrosae ex genitalibus. f. 8 2. Ab ortus ad abortiendum magis magisque disponit, primis quatuor graviditatis mentibus magis familiaris, placentae solutionem inevi, tabilis sequitur. Ad certum graviditatis tempus revertens arguit spasticam uteri constrictionem
vel ejusdem indurationem , sterilitatem inducit
ad dies vitae, tumorem Ventri S ingentem, molarum generationem, excrescentias uteri fungosas
hydropemque. f. 83. Ab ortus praecavetur potius quam curatur; ubi enim sanguis copiose jam effugerit, ibi nullo modo ab ortus praepediri potest. Quodsi vero orificium uteri clausum adhuc, carminativis per os ingestis, per anum injectis datur locus. Venae sectio revulsoria semper necessaria in plethoricis, quae vero in debilibus semper nocet. In quibus, roborantibus, cortice peruviano & acido vitrioli potius cavetur ab ortus. Caeteriana temperantia bene audiunt. Opium ubi tussis vexat inanis & in summa nervorum mobilitate praestantissimum auxilium. f. 84. De mola hinc inde mentione facta, operae pretium mihi videtur, quaedam circa hanc dicenda. Dicitur autem massa ins OrmiS carnosa, dura absque ossibus aut cartilaginibus, pro- , prio involucro tecta absque placenta Vel organis