In Georgii Buchanani paraphrasin Psalmorum collectanea / [Nathan Chytraeus]

61쪽

QVos dies torret medio axe , Periphrasis plag meridionalis, in qua Sole in meridiano e istente, dies omnium sunt calidissimi. lui ditis solum vitreum ponti orbita niua Circumlocutio plagae Septentrionalis, seu Zos rigida ubi solum vitreum ponti, id est, marglacies, saepe eius crassiti ei est, ut plaustra roti bi impressὼ possit sustinere. Gaetis incubm Ruse proprium est auari, pcsidere scilicet, sed tamen non uti seu κJησις si

Vnde de eodem Virgil. Defosso, incuba

Flectet retexer Jadest, mouebit ut retex:

aut immutet.

Bar sthri Barat tirum est Iocus praeceps ire fundus, unde emergi non potest aut hiatus,n ues, aut etiam flumina ab rbens. Idem fel quod vorago. Hic pro sepulcro accipitur. Fulgere Penultima breui, per systolen, cire antiquo quasi a fulgo, fulgis Tum enii multa ccundae coniugationis verba in tertivsurpabant. Virg. . Georg. Stridere apes utero ruptis esseruer costis. Ita Horatius alicubi di Titiauere , p einuit breui, prodauare. Ita Psalmi quoque 4 2 His conspicuafulgeregloria. Mors iliacomabilis Quae nec laclymat,nec

erymis mouetur.

62쪽

ps ALMUM L.

Getes lumine conscio, c. τα α ψυχα faciens ψυ Intelligit Solem, Lunam&reliquas

ellas, quas alibi nominat peruigiles. Omnipara terra ad est, omnia parientis, vel arantis. Ouid vocavit omniferam: apud Virg. 'terra omniparentis alumnus. Holocausa Vox Graeca , significans victiam, quae tota accensa igni consumebatur ab Uuo. unde κέ πυ M, dcc. Genialis Iucundus&voluptatem genio con ruentem afferens. uastonte Integra ne an perfricta Sicut Tentius dixit, aeuo ore ad eam accedam' Os enim frons in Latina lingua, pro pudore aut etiam ro impudentia nonnunquam accipiuntur. Vne homostonii integra, pro eo, cuius pudoric verecundia illaesa est, accipitur cui contrarius est

homo Ironti persti t. qui frontem perfricuit,

euimpudens est.

Impatiens regit Significat hominem μηδ'

que J Veteri inflexione Lauere enim antiqui dicebant penultima correpta Horat. lib. 3. Od.ia. Os dulci mala vino lauere . Vide Psal. s. V s Ii εκως, id est continue,d quasi abs tanternalisione. Ter. Q I ii

63쪽

a s CHOLIA IN

Sospitator Seruator. Nam sospitare est seruar incolumem, σωτηP. Vtitur Apuleius in Apolo

O Vide P almum x. I. tumet iro intumescit, quod freque latiuSal amo Nomen arbusculae, ex ea manan iis unguenti nobilissimi, via Iud se olim concessisi, de quom alia Plinius, lib. 2. cap. 23. Et Corn. Tacitus lib. 2 i. item Iustinus lib. 36. Eius fructus vocatur Gl πο csλο ρ ριον, igni ξυλο cάλσαμον, liquor siue oleum ποῖο λσα Ἀρν, quod Plinio

S pcrm Superare reolo pro superesse se usuperstitem elle usurpatur apud Virg. io parer cantas ,super tiaee, vescitur aura i Etherea' pro superesines mas ac d L , qua vi Ad mitationem illi ui Terentiani quo iure quas iniuria)

ID erueat , Metaph a musto, quod oportet

iescat. Sin uilis ratio 'si assectuum irae desin digna-

ioni S.

64쪽

non nonncum tamen P Δ - - 2

Virg. Turnus v msi a fg aduerse Marte Lad nos I fecisse vide , infractos, id est, valde fractos &debilitatos. Iarbista Jc barbiton instrumentum lyricum est, plectro toti tum pulsari, nuciatum Terpaniis, vel, ut alii volunt, Anacreontis Hinc Vc

him ir, id est, barbito canere.

Lucifer excitet ignes aurora, ct aurora c. . . Gu

liolucrum suscitet indicatio temporis matutilia siue diluculi. In qua uti Ibique α υ ei facit ','rnamento bonis poetis admodum fa, ni liari. Tale illud: Dcrepat e sat seram et fros 2 mora rei. a P AIMVs viii. A uin nius serpentis de qua vi de Plin. lib. s. ita cap. 23.&lib. a 9. cap. . Aristotcles quoque lal animalibus lib. 8 cap. 29. in Africa eam gigni a G, i , myx ςiui Quin illurn esse remedium Has copatra, regua AEgypti, mori volens sibi scri-hbitur admouiise Torpore autem dc somno sau icio necabat. Cur autem voca uelit aspidem calli-rdam, patet e Plinio libro&capite primo indiscato. Vbi de aspidis ingenio sagaci haec quodam-zmO IO ua narrat. Vnud inquit ictam pestifc- o a/umasesensu, vel potius assectine 2 Coniugia et me vaga uor, nec nisi cum compare vita e L

65쪽

mltionis cura persequitur interfectorem , num eum in quantolibet , populi agmineo notitia quadam infestat . Perrumpit omnes di cultates, per mea is acta, nec nisi amnibus arcetur, aut proelierifuga. I arderis is Sic Plautus in Amphytr.graa 'restudineum di xii. Limax Piopite cochlea nuda estici domum culam suam non circumferens, quamuis Colui mella dixerit: Implicitus concha limax,hirsutat campe . Scribit autem Gesnerus ex Alberto , quod ilina sale conspersus liquescat,4 in aquam visco

sana conuertatur.

IJ Ela ciet J Dehiscere frequentativum ab hio est, quasi hiatu quodam se aperire Virgilius:i

Se mihi vellesim optem prius ima dehiscat . Ora lis Per Syncopen, pro oracu Iis. Sichima Sichem oppidum Sichemitarum inlSamaria, non procul a Gazer, ad montem Garizim, prope quod Abraham aliquando habitauit,d ubi fuit fons Iacob. cothi Succoth oppidum trans Iordanem, non procul a torrente Iaboc, Si egione Ephraim.

aliud in vicinia Hierosolyma prore maxin

66쪽

ps ALMUM Lx rs ria syria regio est Asiae maioris, finitima

Iudi ae inter oriei item dc septentrionem, cuius metropolis Damascus, olim Aiam, hodie Soria. Moabam Moab uae habitarunt in regione media inter Arabiam&mare mortuum, quae Moabitis dicta est, a Moabo filio Lothi. I. umen Idumaeam intelligit, finitimam Iu-dsae inter meridiem & occidentem, sic dictam ab Edom seu fauo, filio Baaci. Lucanus 3. Palmarum diues Idume . Pal. sinas domos Intelligit regionem Philistinorum, dum eae mari Syriaco quasi inclusa me cuius oppida sunt Acaron, Ascalon, Gaga sic dictam a Philisto filio tetrai mi, nepote Chami,. quo tota illa regio, quam Iuraclitae post eiectos Cananaeos tenuerunt, dicta est Palestina. Deperit , Dc perire idem cre,quod perire. Cic. a schedan qua depereat . Item uis φιλεῖν, id est. si vehementer&impotenter amar ut quis amani do quasi perite videatur.

FAcies noua scelerum Meduali noti assacies scelerum, est Couos modos&vias. dc quasi formas scelerum c fraudum excogitare. Vt enim Gellius lib. I3. c. ag inqi ut No olbmin hominum corporia bus,sed etiam in rerum cuiusquemodi abam a- cies, dicitur. Nam montis, fi Hr, mari facies, tempestiue dicattir probe dicitur.

67쪽

Nam alias virosa mulier Lucillio dicta est φίλα 'γ, seu appetens viii. Persicienti 'erspicientia, perspicacia, perspicacitas, vocabula finitina a Ciceroni quoq; surpata pro quadam σι ροία, seu γ χνοί' solertia clui ipse . Ossi c. perspici etiam veta bler

Olerata Operat lac facere in Latina lingua pe idem significant, quod facra facere Virgil.

Cumfaciam vitula. Item Laetis operatus in horἷis. Hinc Nomtri: Operari e I religio e Scumsu ma veneratione cris. ciis litareta', c.

Iuga tunsar processita Est peripla rasis scopulo rum marinorum , quia fluctibus tunduntur de

verberantur. Virg. 3. Geor ic.

Cum grauiter tunsisgemit areasi Cib M. Item: Gens e rena virum Ripha tunditia Euro. Tumultus mutarepace ita scilicet, ut bellis de tumultibus pax succedat. Horat. Mutat qua ira ta rotundis.

Alia Gu Proprie est profunditas illa quae est inter utramque fluminis ripam depressa. Vnda fluuius dicitur alueum mutare, quando alio de

rivatur.

Terra contumaci J Jestanter det ars ut e ψυχ; facit εμψυχν. Sicut enim puer aliquis petulans in patentem, aut seruulus indomitus ita lacrum cacomuima. . ita terra, qua tot ligonibus

68쪽

aratris vix tandem subigitur, ut mollescat, mini excipiundo fiat opportuna, eodem no-

me contumax dicitur.

Macer u Macerare inter alia etiam significat dem quod mollificare, aut aliquid tam dui aqua ex usum reponere, donec molleri tenerum , dc mn nunquan salsuginis quoq; expers fiat. Una cn Adelphis Terentii est macerare sal amenta. odem l modo laic terra duia rore dc pluuiis di-itur macerati. Alia significatione utitur hoc ver o Psal. 69. Si macero pecPora curis. Est enim illic acerare nimiis curis seipsum attenuare con

Ebri silcos Qui vino ad faturitatem usque didus est, ebrius proprie dicitur. Id scite hoc cotranstulit adsulcos agiorum, rore&pluuia butos&humectatos lia spongiam quoque qua plenam ebriam possemus dicae Eodemodo loquitur Esaias cap. 33 Descenίt imbert de caelo, ita et Dra non reuertitur dinebria/ m, O germinare eumfacti . Amicitiam messis Sicuti enim collium dc montuim quasi vestes sunt arbore. virgulti ita se etes, quae hic sub messesntelliguntur, sunt quasina ictus agrorum sulcorum. Hinc Virgil oleo estire Taburnum. Item amicta vitiίus vlmi.

Ber agri Vber proprie mamma est. Hic pro v-bertate di abundantia accipitiir,ad imitation j

69쪽

illorum Virgilii Elfertilis ubere campuH. Item ι Terra antiqua,potens armis, ator uberegleba piid Homerum quoq; est θαρ α σξης. Sicuti nin corpore animalis maxime loecunda dc fertilicii sunt ubera ita partes terrae soccundissimae&m, xime frugiferae, eleganter hac metaphora reprae sentantur. Ita Psal. I. Vberferacis pretii agri De Sabaos ite, Indicat thus, sic dictum G θυειν, quod est sacrificare. Est enim thus quo lque gummi, seu liquore cortice ceris cuiusdam arbusculae, apud Sabaeos Arabiae populos destilitans Graeci λίceu ον dicunt. fortea λείω. Querit ipsum liquorem iidem Graeci vocant λι αν in ν. a quo etiam libanili verbum natum eme nonnul-lli volunt. Sine thure enim sacrificia non fiebant. l

T Remitusecundo Id est, fauente, tua facta pro dbante,&amico. Ita Sallustius dixit inaugur

tha Hominem oratione secund extollat. UUFortunasecunda,ventes secundus. PsALMus LXVIII.

PAEano Paeanes olim carmina dicebantur, quibus diis suis pro victoria in proeliis gratulabantur. Hic pro gratiarum actione, leneficiorum diuinorum celcbratione accipitur. Steri ismeneo. Poetice,pro coniugio steri-l

se bla

70쪽

rs ALMUM LXVIII. 12 Graecis enim Hymenaeus Latinis ala No. 'tu nuptiarum credebatur, quem passim in e-,ithalam iis Poetae inuocant. Sicuti autem vulgo una, qui libros Platonis emit, Platonem emere idicimus. ita veteres illi nomina Deorum liberali-l tcrdonis atq; operibus Deorum tribuerunt, oblutilitatem ea honorantes atque exornantes. Sic B,acchus pro vino, Ceres pro frugibus Hymenaeus pro nuptiis passim accipiuntur. Nilo, obeso Nilus fluuius Egypti est, perl quem ipsa regio more poetico indicatur sicuti it etiam Psal. LX a iii. Tucanus de AEgypto sic: scribit. Terrasuis contenta bonis, non indiga mercis, Aut Iovis .in solo tanta ei ducia Nilo. Sina Sina mons Arabiae Petreae, in quoDeca- logus pronunciatus&sancitus est. salmonis momen montis, cuius cacumenni. ue candidissima fuit conspicuum. Iason Regio Basiani iis inter fluuium Iordanem, montem Libanum, vallem Hermon Ity - raeam, seracissima&amoenissima, quam,Cgore se intersecto, Moses illimite: tribui Manas 4Ω signauit: ab ipsa in ruedine nomen habens. Irremeabilis Orci Orcus poetice pro in serno accipitur, in quem qui semel descendit ei inde regredi aut remeare non licet.

Ogo Ogus rex Basanitidis interscctus a Mose.