Via Lactea, sive', Institutiones juris canonici : per quam, & quas, suavi, ac brevi itinere, studiosi juvenes ad intelligentiam sacrorum canonum, & lectores omnes conducuntur : ad normam illarum, quas celeberrimus jurisconsultus Jo. Paulus Lancellotu

발행: 1713년

분량: 327페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

232 Institutiones

tione rerum , vel ratione personarum . Ratione rerum, veluti cum quis acrum de non sacro , vel acrum de sacro, vel non sacrum de sacro aufert. Gloss. est in L Divus . .

furs. 7. . . Vel etiam si in tra certos passus aliquid furatur. d. c. ut qui . V. Sacriis-gium hoc tit. Ιmm committitur sacrilegium per turbationem solum rerum Ecclesiasticarum . . Conquesus, ubi Abb. de Foro compet. Contrahitur etiam per invasionem rerum patrimonialium ipsius Clerici, ut notat Abb. i. c. Coeterum vers. nota ergo ex omnib. desudRatione personarum sacrilegium perpetratur , cum quis in Clericum , vel onachum violentas impias manus injicit . . Si quis suadente . 7. q. . Vel cum personae Deo dicatae appetantur per coitum. c. Impudicas. 7. a. d. Personarum in fiso tit. Sed de hoc cap infra dicetur in V. Penuit. de Adult & in V. Si quis igitur.

cum plurib seqq. q. de Sent.

excomm.

Quo ad Postremum. In primis scias , quod Sortilegrum semper saltem haeresis suspicionem inducit, sive committatur sortilegium circa aras Ido-uris Canonici.

lorum. si thura nefaria preces emittantur , sacrificia fleran tu , demones consulantur , si eorum responsa accipian

tur . . II. q. 26. . . Item si

quis associet sibi ad sortes exercendas haereticos , vel facit praedicta cum Corpore, Eanguine Christici vel si , ut in sortibus possint habere responsa, puerum rebapti Zant , ut reser Paulus hirtandus insuo Tractatu, quem de hac materia facit sive si quis pro sertibus habendis non adoret daemones , sed selum ad tentandam mulieris pudicitiam invocet , vel poculum amatorium misceatri quamobrem contra sortilegos antedictos Inquisitores haereticae pravitatis cognoscunt ut bla in princ facit lex in d. V. Sane. Et tradit Abba in c. Cum sit Veri . itemo addo. de For compet. Ad rem nostram, Sortilegi , Incant tores dejiciuntur ab Ecclesia & nisi resipiscant , Perpetuo

anathemate feriuntur. Ariolorum hoc nostr tit. V. Ex praemissis. 6. q. s. c. Illud sane in fu 26. . . Et si Clerici exi stant, degradantur. d. c. Aliquanti . 26. . ., Q Si quis ariolos Admoneant . 26. q. 7. per Host in Summ eod.

Quae sit poena. Et de eorum

252쪽

punitione extat Constitutio 6. Gregor. XV. Quae incipit Omnipotentis Dei c. edita dieao Marti 1623. Illis autem qui uni maledici debet poenitentia iniungi , quam si facere recusent, ab Ecclesia araceantur is post mortem careant Ecclesiaitica sepultura F. Diversa hoc tis. c. . de --

ier. 17. q. Blasphemare autem est attribuere aliquid Deo, quod illi non convenit: vel negare de eo, quod ipsi convenio vel attribuere creaturae, quod convenit soli Deo . Ita

D. Thomas 2. 2. q. 1 3 art. I.

ubi etiam Caiet in Verb. Blasphemia. Et eadem pena pinniuntur etiam sacrilegi . Sed tamen advertendum est, quod Sacrilegus quandoque pro modo delicui gravius punitur interdum enim ultimo damnatur supplicio ut per Host in Samma eod. in n. Nunc Sacrilego poenitentiae beneficium penitus denegatur , quod intellige in illo tantam crimine , super quo non vult satisfacere; namque in aliis imponitur Poenutentia , quae licet non dit firmctuosa quo ad vitam aeternam tamen valebit ad mitius supplicium subeundum . . Ult. Ult de Poenit. d. not. in c. . de Raptor. Quandoque

anathemate Vincitur . . Con- quaestus . de For competen. d. c. Quisquis. 17.AE A. c. Nulli. 2. q. 2 ct c. Praedia . Nunc perpetua infamia damnatus carceri traditur . cap. Attendendum 17. q. q. c. I primis . . q. T.

Nunc exilium ei imponitur aut depositione coercetur cap. Si quis deinceps. 7. . . Altiquando etiam pecuniaria cena mulctabitur. d. c. cu quis. c. In litteris de Rapt. Sed non modo delinquentes his poenis puniuntur , sed etiam consentientes cooperante . Item Sacerdotes ipsis Poenitentiam dantes , vel sepulturae eorum intervenientes pari poena puniuntur vel ut ab iis

eleemosynam recipiant. F. Non solum hoc tit. c. Omnes. 7. q. .

ibi not. Quid notata in c. Ex transmissa de Decim facit . c. Super eo de Rapt.

I T. VI. De Furtis.

Postquam supra in n. sn.

tractatum est de quadam specie Furti, nempe de Sacri legio , nunc in genere de Fu ris tractatur , circa tituli eX- peditionem videbimus:

253쪽

23 4 Institutiones P

uiaest Furtum P In quibus Rebus con sistat R Due si poena canonum in

Fures δέ ui ac poena teneantur PQuo ad Primum . Furti nomine quaecunque illicita Rei alienae usurpatio continetur sed nunc de his agitur Furtis, quae speciali nomine desticula, generali Furti appellatione con. tinentur, utin in princ artatem objicitur. O . Poenale s. Furtum vero est contrectatio Rei alienae , quae si animo lucrandi, invito Domino dicitur a Furvo, idest nigri eb quod clam, obscure M plerumque de nocte fit vel a fraude, vel a ferendo , idest auferendo l. I. g. eod. refert Gottir in Rubr.

Quo ad Secundum . Furtum committitur in rebus mobilibus, i corporalibus , non autem in immobilibus , vel incorporalibus, quae nec tradi, nec contrect ari possunt . r.

Quo ad Tertium . Praeter Leges Civiles , de Iure Canonico est constituta poena in Fures, ut si fuerint hac infamia notati ad Ordines lacros promoveri non possint , qui nim

mori sint promoti, ab isdem tris Canonici. deiiciendi sunt si depositi

fiunt incorrigibiles, Xcommv. ni cantur, & demum potestatis culari tradi debent s. Fures hoc tit. c. Cum non ab ho mine de Iud c. tiae . de Poenis. Et si Fures in praedando , vel furando occidantur , non est

pro eis orandum . . Fures exi.

eod. r. Et, dum . oestit. Et ratio est , quia praesumitur

quod decedant in peccato momtali. c. Placuit. 23. q. s. c. Ne que. 88. s. c. Pro obeuntibus 13 q. a. Qui si vulnerati confessi fuerint , communio eis non est deneganda . . si Et sdum c. Poenitem s. o. s. Et

illis etiam sepultura conceditur. c. fn. 3 uis. ωnot in c. . eoae Et dictum est supra de Sepult. Et hoc procedit non solum si confessi sint Sacerdoti,

verum etiam si Diacono, immo etiam Laico . . Sanctumo de Consecrat dis . . Quem

paenitet circa finem . de Poenit. di I. c. I. in princ. s. 6. Sed

advertas, quod hoc casu Laiacus non potest absolvere, quia non habet potestatem clavium, sed Deus remittit peccatum per contritionem ut per Abb iv c. . eod. Nec Papa posset dare talem potestatem non Sacerdoti , de quo notatur in c. Pervenit. s. s. Verum a

254쪽

Lib. IV. Tit. VI S VII.

poena excusatur , qui propter necessitatem cibaria , vestem, vel pecus furatus fuerit. V. Sed haec . hoc tit. c. Si quis propter. eod. Etenim propter necessitatem omnia fiunt communiae e. Discipulos . de Consecrat. d. s. c. i. di'. 42 QI2. q. I. c. 2. c. Guod autem. I. . . c. Sicut d. 7 Qur tamen tali casu suratur , debet credere Dominum permissurum . di . Furium . U. Ciosi de obi quae ex de . OG. Quo ad Postremum . Non solum tenetur furti is , qui ipsum committit, sed etiam ille, qui consilium ad furtum, aut auxilium dederit . . V. n. . hoc tit. not in c. I. de ossis. degegat facit . 17. Si veryopem. Ibi Cibit de Obligat quae exi. lirit: c. Penuit eoae Et nota secundum Gof r. in stia Summ. ood. n. . Quod contilium dat, .

qui persuadet , impellit ,

inuauit aliquem ad furtum a ciendum i opem ver seres, quiministerium, auxilium praembet ad surripiendas res . . IV.Cisil. V. Interdum . Od. l. In Drti actione . V Recte st eod. Et tenetur furti non manifesti L Is qui pem eoae tit Non tamen de conuit quis tenetur nisi furtum secutum sit . .d Lus qui . V. Si tu . Item no

ta ex supradicto V. n. quod ille quoque reus est, qui furti

conscius domino quaerenti non indicat cum fure ext

D Usuris.

Superiori titulo de Furtis

dictum est , sed quoniam

Furtum quodammodo, committit qui usuram eXCrcet. c. Si quis usuram . . q. q. . dedde suris hic tractatur videbimuS:

In quibus rebus committa

s. Quae poenae saluantur contra Usurarios δ

cui teneantur poenis sis Quo ad Primum. Usura squidquid ultra sortem mutuatam percipitur I ut hic in prisc. c. Pλrique is c. Usura . . I . .

Cui descriptioni adde, si e mcto: sve intentione aliqώid sorti

Quo ad Secundum . Usura dicitur ab usu quia scilicet proiusu pecuniae recipitur , ut hic Gg. 2. -

255쪽

prino. per Abb. mos fred in Rubrio ext eod. vel ab usu eris , nam principaliter in usu pecuniae committitur. Quo ad Tertium. Duae sunt species usurae. Alia est corporalis, ciniqua, quae committitur inter homines, dum contractus exercent; haec sub

dividitur Alia enim est faenus sortii olia est foenus faenoris Qui hanc secundam speciem

eXercent, etiam secundum imges infamia notantur. I. I r bum 'nus, C. Ex quibus causis infam. c. Infames s Tria. q. 7. Sed secundum Iura Cano.

nica in utraque specie ipsbJure infamia irrogatur , cum in utraque committatur peccatum mortale . . . I. c. Infames . Altera species est spiritualis ,- sequa ut quando aliquid misericorditer tribui.

mus , di a Domino multipli-eetur, cin perpetuum tributam mensuram recipere Valemmu . . Sicut non suo. 46. AELI.

argicis singulis. 76. s.

Quo ad Quartum. Usura instio mutuo proprie committitur , ut dicit Gomr inrit prae

cit. n. s. Mutuum autem con

sistit in iis rebus , quae ponde'

numero , vel mensura continentur, ut aeS, argentum,

α aurum vel quae ad mensu,

uris Canonis;

ram dantur , ut frumentum, vinum, oleum Sed nihilo. minus praeter has res committitur etiam Usura , ut si ego mutuem tibi aliquid ex his quae consistunt in pondere, numero, vel mensura. tu pro usura promittas mihi equul , Vestem , praedium, vel quid aliud ; hoc enim casu sura dicitur. d. c. Plerique. q. q. 3. Quo ad Quintum . Variae sim poenae a sacris Canonibus in usurarios statutae, nempe infamia..eXcommunicatio, amissio Beneficiorum, officimrum, ecclesiasticae sepultirae privatio . r. Multiplicibus. b. me cuia in omnibus . eodem

c. suamquam eod. in . Immo nec domus debent locari eXen. centibus usuras cap. primo eodna 6 c. sivero. de Sent Excomm.

Accedat, quod testamenta isto. Him non valent, etiamsi dispo, nant in pias causas ras Tela

menti cum sequenti. h. s. d. c. uamquam eod. in 6. Sed postquam usurae sunt X tortae de

bent restitui, vel ab his, qui receperunt, vel ab haeredibus, etiamsi non adsint persenae quibus sit facienda restitutio tunc enim m. pauperes usurae erogantur quinimmo de necessitate debet fieri huiusmodi erogatio in pameres nisi pau

256쪽

Lib. IV.

pertas evidenter eXcuset eum, qui debet facere restitutionem,. s. Plane hoc tit cap. Cum tu. ubi Abb. ex tr. eod. Et nota

quod in quantum dicimus, paupertatem eXcusares, si appleas quod si venerit ad pinguiorem

fortunam, tenetur , ut antea tenebatur . . Odoardus de Sobuion arg. l. Si debitoris . . decessione bonor. 4. Si quis de coriapore 26 qi6. o notatur in o. Cum radi. Illud etiam advertendum est, quod Iudex censura Ecclesiastica potest praecipere

ne foenerator usuras conventas

exigat, it exactas restitua P, quamvis fuerit Iuramentum interpositum de non repetendis usuris . 1 Sed, si quis

hoc rit. Et Regula generalis est apud Theologos , de Canoniustas , quod usurarius in Sacramento Poenitentiae abssilvi non potest , nisi facta surarum restitutione , ut videreest apud Leotard de Usuris . quaest. 96. num. I9. apud Mastrium in TbeoAmmon div. s. n. 93 Siquidem Usura est gravissimum peccatum, Obligans ad restiti,tionem: qui aliter asserit', haereticus est Clem unis. F.D. de Usuris Ide Usurarius non est capa Sacramentalis absolutionis ante faetam restitutione , Vel idoneam cautionem

p aestitam de illa facienda .

p. sum in omnibus. De Usur. cap. Quamquam . odiis in . ubi etiam statuitur , ne tradatur Ecclesiasticae Sepulturae etsi poenitens decesserit , ante factam ipsam surarum restitutionem, Concord Clem. I.

M. Manifestis . De Sepultur. Quinimmo etiam Iudaei publici ceneratores sun puniendi,&excommunicatione mulctandi scilicet eis interdicendo

commercium cum Christianis .

si Iudaei quoque . hoc tit cap. Post miserabilem is c. Quanto de Usuris . non enim licitum ei Iudaeis exercere Usuram cum Christianis, ut probat Leotardus de Ustir quae'. OO.

usque in In

Quo ad Ultimum . omnes tenentur poenis supradictis, qui in mutuo recipiunt aliquid supra sortem, tribus casibus exceptis videlicet, Damni emergentis , vel lucri cessantis , vel periculi rei mutuatae in se suscepti . Primus casus est amni emergentis, idest , quod qui mintuti dat suam pecuniam alteri, hac de causa sentiat aliquod damnum , sunt tamen neces-

257쪽

ra In utiones uris Canonici.

striae tres conditiones, ne Usu tione Periculi potest licite lura committatur Una , quod crum recipere sed haec una nihil exigatur ultra damnum conditio necessaria est, ut non Altera, quod damnum sit e detur pecunia Μutuatario cum rum , non autem fietum M hac obligatione , persolvendi Tertia , quod uiuatarius ab aliquid plus, ratione Peristilis initio sit monitus de hoc dam sed relinquatur in sua liberta nori consentiat illud com te ineundi contractum Assecu pensare . Card Toletus in Sum rationis Perisuli, ut bene ad. ma . libr. s. cap. 32. Ο 33. Vertit Leotardus de Ulur. q. g. alii, quos ego allegavi in meis n. s. ubi D cumulat quibus Decisio 1bus Miscellan decis. 33. addendi sunt Emanuel GonZan. I. o. Secundus casus es: te in cap. Naviganti . n. . Lucri cellantis illud scilicet ibid. Pagnanus n. 19. de Usuris quod Mutuans lucratus esset alii a me allegati in meis cum ea pecunia, quam lituo istordiis Forensibus desuris dedit in hoc pariter tres dictione . Discord in qua concurrere debent conditiones plene disserui de scenore Nauia Una , quod illa pecunia vere lico, de Cambiis maritimis,&esset destinata ad negotiatio de Contractibus Assecurationis,nemri Altera , quod Mutuans ostendens, quando sint liciti pnon habeat aliam pecuniam 'quando non sed Usurarii. otiosam; clertia, quod non eXigatur , nisi tantum , quan VI T. VIII. tum vere lucratus fuisset ipse

nautuans, detrac is expensis Q, De Adulteriis, stabis Con- litis fieri in negotiatione , undionibus dicitis.

hoc post annum, Olentes,

ac consentiente mutuatario, ut Uemadmodum in Vitiis: latius in E. Deci Miscelian. xc capitalibus post Avari-η. 3 ubi DD. Tertius ca tiam sequitur LuXuria, ita hic ius est, si mutuans post datam post tractatum de Usuris, quod pecuniam millud suscipiat in es magnum Avaritiae scelus,

se periculum ejusdem pecuniae, subnecstitu adulterium , tan-Vel mercium , quas mutuata quam praecipuum Luxuriae famis cum eadem pecunia me gitium M agitur de ali scilli-- ad negotiandum; nam a citis conjunctionibus is pro

Titu

258쪽

Lib. IV.

Tituli declaratione idebimus: sui si Adulterium da voltiplex δῖ Vti jure puniatur δ

Quibus poenis flue Quo snt species illicitarum

Conjunctionum δε Quibus poenis earum qu-he mulctentur δQuo ad Primum . Alteritim est alieni thori violatio. Vel

ut scribit S. Thom. a. a. I 5 .art. 8. illicitus concubitus con-J gat , et oujugatae dici. tur Adulterium, quasi ad alieni hora accessus cap. ex illa. V quam UL. 39. cap.

Non moechaberis. a. q. .

Quo ad Secundum . Duplex est Adulterium Spirituale, Carnale . Adulterium Spirituale est quodlibet mortale peccatum hominis Christiani quoniam quaelibet Anima Chri stiana est desponsata Christo, iuxta illud prae a. O. Et spon. sabo te mihi in de . Adulterium carnale est illud supra definitum, quod subdividitur in Simplex, QDuplex . Primum est, quando unus antlim ex Adulteris est conjugatus. Alterum , quando uterque habet conjugem; hoc gravius est; potissimum si adultera est conajugata Mastrius in Theot Ma

vitas consistit, quia ostenditur

Lex Dioina nempe Matrimonium, quod est Sacramentum Ecclesiae . Laeditur Lex Naturalis, quae praecipit, suod tibi non vis, alteri ne feceris . Peccat in Legem Canonicam quae adeo detestatur hoc scelus , ut in primitiva Ecclesia Adulteros non admittebat ad Sacram Communionem , nisi post cenitentiam Annor. 5.

ut testatur S. Basilius 'i'. I. ad Amphiloch. facit cap. Vuid

in omnibus . a. q. 7.

Quo ad Tertium . Sciendum est ex communi DD. consensu, Adulterium esse delus tum mixti ori & ideli puniri posse tam a Iudice Ecclesiastico,

quam a Iudice Saeculari . cap. ' 32. q. s. cap. Tuae de Proia curator cap. I. ubi Glost Ver A nones . Abb. tim. g. Alciatus num. 18. De Og c. Or nar. Quod tamen est intelligendum , ut arcularis Iudex

procedere possit , quando agitur ad puniendum delictum Ad ulteri tantum modo Iude Nautem Ecclesiasticus tum addidiam punitionem: una ad sententiandum super thori separatione , in qua Laicu Judex non potest judicare. d. cap.

259쪽

24 bstitutiones

cap. 1. num. 3. in cap. Cumst. n. 23 Dei c. Ordinar.

Quo ad Quartum . Variis poenis Adulterium punitur

tum de Iure Divino, tum ex Legibus humanis. De Iure Divino punitur Adulter in anima, quae coelesti privatur beatitudine, juxta illud Prov. 6. 3.

ut adulter e , perdet animam suam. Ex Legibus humanis gravissimis poenis castigantur Adulteri nam ex Lege Osayca hi lapidabantur , ut legitur

Levit. o. o. ubi ita Simoructus quis fuerit cum Uxore alterius, ct adulterium perpetraverit eum Conjuge proximi sui , morte moriantur Moechus , ALrer . Hinc Susanna ducebatur, ut lapidaretur, ob impactum a Senibus Adulterium Dan. 13 et . Mulierem deprehensam in Adulterio Iudsti duxerunt pro hac poena ad Salvatorem Ioan. . . Ex Iure Canonico Adulteri Xcomm

nicantur. cap. InteEex tis. De

Adulter. Decernitur Divortium ad instantiam Conjugis imo- Centis cap in casti , cap. Ex Litteris L De Ditori. Et Uxor adultera, si Maritus ita petat recluditur in onasterio

toto tempore Vitae suae A cap.

Gaudemus . de Convers Conjugat. Item amittit Dotem cap. Pl

ruxque De Donat inter Vir.

Uxor Ac si intercipis Adulteros facta sit promissio de Q. tum Matrimonio post mortem Conjugum suorum , insurgit Impedimentum Criminis diri. mens , quo stante iidem non possunt inter se atrimonium

contrahere cap. I. 2. De eo,

qui duxit in Matrim quam politii per Aduster. Summa Diana Verb. Impedimenta atrimon. nu'. . Si ver Clericus committat Adulterium, deponitur ab officio is beneficio ; detruditur in onasterium ad

agendam Poenitentiam. Gloss. in cap. Lator s. cap. Si quis Cleri s. oemp. Romanus. 81. s. Decian lib. . cap. 23. num. 18. Menoch. De Ambitr. Pud. q. 19. num. 6O HΟ- die tamen haec poena non est

in usu ; sed arbitrio Episcopi

Clericus Adulter est puniendus cap. At silerici . V. De Aristeriis extr. de Iudiciis. notat Antonellus de Regimine Milit Eces lib. 6. cap. . num. 9.ubi Do Illud etiam sciendum est , quod si maritus aggrediatur Clericum repertum in Adulterio, occlericus pro suas vitae defensione occidat Mari itum, remanet irregularis cap.

cidium,

260쪽

dium . . q. 4. Bellet tus Difruis. Clerical pari. I. gr. 5. num.

o. De Discipθn Corio Ex Iure autem Civili Adulteri pu

niuntur poena mortis. I suam.

vis in In C. de Mulier Auth. Sed hodie. C. eod. tit. Haec tamen poena non est in usu ; sed secundum qualitatem adulterantium , eos Iudex punit vel fustigatione , vel carcere bele Xilio , aut poena pecuniaria. Iul. Clarus in s . Adulterium num. . Et tandem non ignorandum, quod Adulterii deli- ctum quinquennio praescribi

tu , adeo ut transactis annis quinque de eo non recipitur accusatio . . Mariti Liuinquennium p. de Adulter L A Lter ubi Glossa. C. eod. Quo ad Quintum Praeter Adulterium sunt alia novem species illicitarum Coniunctionum carnalium videlicet Fornicatio , quae est conjunctio so, Iuti cum soluta sed vagari id est modo cum una modo cum altera foemina . Concubinatus , dum retinetur domi vel extra domum Mulier

soluta ad effectum coeundi cum illa , tanquam si esset Uxor . Stuprum & est deflo ratio Virginis ipsa invita quamvis largo modo stuprum dicatur etiam copula carnalis

Ait VIII. 241

per vim habita cum Vidua

vel alia uliere honeste vi-Vente Raptus, est violenta abductio foeminae ex ejus mmo, causa libidinis . Incesus quando quis se carnaliter conjungit cum Consanguinea, vel Assine usque ad quartum gradum inclusive . Sacrilegium dum quis Xercet carnalem copulam vel cum perina Voto solemni Deo consecrata Vel cum quacunque alia , sed in loco Sacro . Pollutio , seu Mollities oluntaria ς quae est emistio seminis , delectationis causa manibus, vel alio modo, sponte fac a Sodomi est congressus libidinosus duorum ejusdem sexus vel maris cum foemin , sed extra istius vas naturale . Et Bestiaistas , quae

est coitus hominis cum animalibus irrationabilibus. Hae tres ultimae species dicuntur comtunc iones carnales contra naturam primae sex , etsi illicitae , secundum naturam . Ita

omnes Theologi , Canonistae quos allegant mea Erotemata Ecclesiastica De Sexto Praecepto Decalogi cap. 66. Sseqq. Quo ad Ultimum omnes supradictae illicitae Conjunctio

ne carnales , tanquam nor

mia delicta gravissimis poenis Hii in

SEARCH

MENU NAVIGATION