장음표시 사용
131쪽
emptoren hereditatis, si in rem suam procuratorio nomine agat, non cogi venditorem invicem defendere cuna tamen ex eo loeo non appareat, e ulla necessitate emptori mandatas esse ae iones. 7. Hunc scrupulum ut tollan Doctores, distinguunt inter caussam lucrativam onerosiam, ac o lunt procuratorem in rem suam ex causta lacrativa.
teneri dominum defendere, quod equum sit, ut qui commodum sentit, sentiatri incommodum, . cundum naturam. Io D de Reg. Iur. dc qui beneficio est adsectus ab aliquo , cum quoque defendat ideoque dciprocuratore in rem suam facto ex caussa lucrativa accipiunt regulam propositam ab Ulpiano, in ae .servum 33 in n. Responsum vero Gai in aed squis a. dciprocuratore facto ex caussa onerosa Celebrem hanEDochorum distinctionem haud injuria improbat Anta Faber lib. a. co in cap. o. duabus inprimis rationi bus motus tum quia per hanc distinctionem nimium restringeretur regula generalis ab LIlpiano tradita, d. l.srvum 33. in n. his verbis, Si quis in remsuam procurator interveniat, adhuc eritiscendum, debere eum defendere, quibus nulla fit causiae lucrativae mentio tum quia haec exceptio regulae subjecta, ni orte ex necessitat uerit risus, non convenit procuratori ex caussa lucrativa mandatam actionem habenti. Et haec quidem recte a Fabro dicuntur. 8. Illud vero male, quod destitutus alia ratione taex hac dissicultate expuatendi, ad solitum correctio
nis asylum confugit se scripturam Gabi dasquis 34
132쪽
ii, DE Ac TIO NuM CESSIONE. vitiosam arguens, pro Procuratoris reponit propris, Usit sensus, quod si procurator in rem suam non procuratorio, sed proprio nomine utilibus actionibus agat, non cogi cum dominum defendere. yae quidenti sententia per se Vera est, ut Jam ante ostendimus , sed cum omnes Codices habeant Procuratorio non proprio, dc desperatis duntaxat locis extrema illa emendationum, quasi cauteriorum, remedia SI quam rarissime fieri potest, adhibenda sint, religio mihi est a recepta. lectione recedere Eam vero sartam tectam Conservatam cum Donello S aliis intelligendam existimo de eo casu,quo ex necessitate rei familiaris mandatae sunt
9. Cum enim ita proxime praecedent leg dictum fuisset, procuratorem in rem suam teneri defendere, se ex necessitate factussit hujus exceptionis ex- cmplam statim in lege sequente subjicitur in emptore hereditatis,qui hereditarias adctiones sibi mandatas exercen non cogitur venditorem dcfendere. Et merito hic emptor in corum numero habetur, quibus e necessitate mandantur actiones quamvis cnim hereditatem sua voluntate emerit, nulla necessitate rei familiaris cogente, cum poterit sine detrimento rei suae non emere , tamen postquam emit, transiit res in necessitatem nominum exigendorum, quae in hereditate reperiuntur, nisi velit eorum Commodum vina cum hoc etiam pretium hereditatis maxima ex parte in actionibus fori consistentis, sibi perire. Unde recte dicitur, hereditatem spontei voluntate emptam, - nes vero ex neces itate est e mand tas. Sed haec ita
133쪽
sibi placere, inquit Mus, si bona fidei non in fraudem eorum, qui invicem agere vellent, inter emptorem di venditorem hereditatis, negotium gestum sit. Nam si eo forte consilio hereditas vendita sit Titi's audis conscio, ut debitores hereditarii, idemquc cedentis creditores utrinque cluderentur, id est, neq; ab emptore conventi per mutuam petitionem aliquid exigere possent, eo quod emptor non cogatur dominum defendere, neque a venditore sorte absente vel non solvendo existente, quicquam consequi hoc sane casu ne alteri per alterum injuria inferatur,aequum est,
ut emptor venditorem defenderet mutuas petitio . ne creditorum suscipere cogatur. Io. Praeterea superiori nostrae distinctioni Scaevola,
in L pater Io. f. deprocurat obloqui videtur in tali abii so proposit; specie Pater Sempronium creditorem suum filio suo impuberi testamento tutorem dediU Iure enim veteri creditor pupillo tutor dari poterat,
d. l. pater o l. cum in eo os . . de pact. l. creditorem J.
c. dari tui. l. neque r. C. de excussisut secus Iurta novo Novelf. a. qui a inistrata finitaque tutela'.
vita decessit, Maevio fratre suo herede scripto, qui Mipse postea defunctus est, momen pupilli, id est, creditum, quo pupillus ipsi obnoxius fuit jure hereditatio ab heredibus Titio per fideicommissiim reliquit: cui fideicommissi, ut heredes satisfacerent, mandarunt Titio actionem pecuniae creditae adversus pupillum tanquam heredem sui patris ejusdemque debitoris hereditarii. Hic Titius factus est cx necessi atqvrocurator in rem stram, quia propter vim fideicom- f.
134쪽
ri DE A cτro NuM Essio NE missi cogebantur heredes ei actione cedere contra nitapillum, d tamen si Titius heredum nomine experiri velit, non aliter mandata sic enim legendum Cori mndati actio ei datur, quam si defensionem her dum, quos pupillus tutelae Judicio habebat oblistatos.
ri. Haec objectio variis modis dilui potessi Nanae.
primo, heredes non mandarunt Titio actionem exii cessitate rei familiaris; sed cx neccilitate Iuris extra
ordinarii, id est, ex caussa fideicommissi. uae diversa necessitatis genera non sunt permisdenda ieinde non tam spectanda est heredum,qui revera Titio cogebantur cedere, quam defuncti persona, qui sua sponte libere, ac nulla necessiitate cogente per fideicommissum Titio nomen reliquit Natura enim fidei- Commissi' legati haec est, ut quamvis praestetur ab herede tamen videatur potius dari a defuncto, quam ab herede, quia defunctus est prima, praecipua, verissima caussa leg tii fideicommissi Praeterea Titius
sui contemplatione dici non potest ex necessitate rei familiaris factus procurato in rem suam Nomen enim
seu actionem habet ex caussa Iucrativa, nempe fideicommissi, neque necessc ei fuit collatam in se liberalitatem agnoscere. Denique responsum Scaevolae speciali quoque hac ratione nititur, quod tam ut quam pecuniae creditae actio ex hereditate Sempronii
Mescendat reconventio autem sive mutua petitio ex
eadem caussi origine facilius admittitur, moneo P. D. Depo G. cam ripis m q. C. des . O inter
135쪽
in rem suam, qui vice mutua convenitur, opponerta
possit compensationem ejus debiti, quod in se per ces-honem translatum est, L in rem. IS. D. de compensat. Inde vero, quod Papinianus in aed ιδ docet procuratorem in rem suam, si vice mutua conveniatur post litem contestatam compensatione uti posse, nonnulli a contrario sensu colligunt, cum ante litem contest atam non posse compensare, rationem differentia adferentes, quod post litem contestatam fiat dominus litis ac rei in litem deductae. Sed absona mihi semper visa est haec opinio. Cum enim procurator in rem suam, utilem actionem suo nomine habeaU LI. C. de oblig. O
l. d. procuratorem. ΤΥ Ξ . deprocurat quae ante litem contestatam revocari non potest, . quae omnia. s. g. ult. D. de procurat d ante litem contestatam alium .
procuratorem ad agendum facere possit,aeque ac principalis creditor; Praeterea actionem, si ante litem con- restatam moriatur, ad heredem transmittat, illam.33. C. de donat. Quid prohibez, quominus: possit compensare, quamvis lite necdum Contestata 3. Franciscus Duarenus existimat Papinianum ideo dixisse, procuratorem in rem suam datum post litem, contestatam compensatione uti possci, quod de hoc casu, quo lis erat contestata, fuisset consultus, ideoque
ad speciem sibi propositam responsum accommodasse. Est enim hic locus desumptus ex libro tertio responsorum Papiniani. cd mihi cum Iacobo Cujacio lib. . U. cap. 37. Iureconsultus de casu magis dubio re-Φondisse videtur Dubitari enim poterat, an etiam
136쪽
CAPUT XI. Leptiuntur Con titutione Aristasii Haetion ad rantitatem pretii a res
137쪽
C omnia superistibus capiti us sunt evocata. θλ' furema tim proponuntur ea, quae ius uentilas capitilus trulla untur 6. Eiplicatur L per hers . C. Mandat qua empti is minis intra limites preti fluit , usurarum jub re iri gitur 7 8. Sed in pretio expeti s usque computanda monet Iarib as . Si per i vero petitio priori creditori non conceditur, sed totum id cedit lucro debitoris Io suffici promisi se pretium, nisi simul etiam solutum sit Di quantitas extraiicis te libus probetur a. Vel habita sit de de pretio is ui turnen eudente ite ces uena rius soli erit, praecedens judicium confirmatur ψ Vertim si pie tium solutum a cestonario mox recipiatur actio iam perire putat Bariolus J. Locum quoque habet Conuitutio Anactas, inhaereditate endita ex quorundam sententia 6 Qui di 'licet futi Salicet I . Et a 'Puriolo diIIinosioue conciliata i8..tiuatuor species praeridia Conititutione exceptae enarrantur zo. I. 22. Idem in similibus, quod in expressi speciebri ob liuere debet 23. Conctitationi swque non es locus in actione se subhaItationem vendita eque in actioni us in ubi tutis s. Imo ne tunc quidem locum habere videtur , quandocefit inomini abs ue preti interventu furis est 6 27. Constraria tamen sententia verioris, 28. Cesio ex mera liberalitate falsa in totam valet 29. nucilolatiae cinctitutioni su venia Iuctinianea o. Exceptiones a Iuuiuianea 31. 32.
HActenus de effectibus cessioni. Nunc instituti ordinis ratio postulat, ut ad ea, quae cessae, mam lataeve actionis effectus aliquo modo impediunt, pro cedamus Polluntri ex praecedentibus multa desumi ad cessas actiones ipso Iure evertendas, Vel per ince ptionem elidendas: I. Nempe, vel a persona cedentium, ut si dicantur furiosi, surdi muti, pupilli, minores c. de quibus si
, , Vel a persona corum, in quos actio translata cri
138쪽
non privilegiato a privilestrum, in fis in am ante pet lution ite . de ii Z s. vel a se a&modo cessionis quo staleel o J in ante suis locis sati s perque aut si .
sum nomen, quantocunque pretio emissed, ex Verum
139쪽
Verum cum cessionibus non tantum ad vexandos li tigiis reos creditores abuterentur, sed ipsi quoque creditores proposita litiam incertitudinci, perplexitate, adversarii potentia, aliisque difficultatibus perculsi ac de eventu biliciti, ad qualemcunque actionis venditionem exiguo pretio perducerentur ab iis, qui alienis bonis fortunisque inhiantes hujusmodi cessiones ambiebant quo Juris Auctores ob id redemptores cauusarum seu litium, vitilitigatores, interceptores, a quadruplatores indigetare dc tanquam inciviles ac malarum artium artifices merito incessere solent, vi de A&xandrum lexandro lib. o. Genies dierum cap. 1- Idcirco Imperator Anastasius ut hujusmodi hominum malitiis obviam iret ac spem lucri iniquissimis hominibus praecideret, Constitutione se in L per diversis. aa. C. Mandati venditionem actionis ita coarctavit, ut hodie in emptorem non amplioris summae exactio transferatur,quam efficit soluti pretii quantitas o usurarum ejus.
8. Exempli gratia, si quis pretio centum storenorum comparaverit nomen Centum M viginti florenorum, non nisi centum cessa actione exigit, praete illos centum recipiet ejusdem quantitatis usuras. 9. Hoc tamen recte Bariolus post Accursium ad HL per diversaου num. . 6 7 observandum monet, tria pretio non tantum computari debere usuras,sed etiari, expensas,i laborem, qui in exactione ejus rei necessitio fieri debet. Io. Quamvis autem vulgo Doctores petitionenia
mus, Quod plus est in debito, quam in pretio dato
140쪽
priori creditori concedant, ut videre est apud Anto- manum, lib. 2. commvn opImon. tu deauton con . . num. r. verior tamen est doctrina Cyni creditori istius superflui petitionem denegantis
cium ex illa r diversa attulerit debitoribus ξ Cum tamen Anastasius situs conditor Debitoribus se
humanitatis, quam benevolentiae plenam scribat Di
s q. taleamur ergo necessi est, illud superfluum cymb ' i J ς pyςtδtionem legis Anastasiaticinerit quod ibi definitum est, adiimus quoque lepis explicationem trahi debet. Atque hanc sen tia s
rationis erunt simul utilitati consonantem magis, quoci Anastasius per di
p g. Rantitatem, de qua convenit, so- )limite valeat cessio ae