장음표시 사용
881쪽
etiam ab ipsis at0mis adfluant imagines 3 si adfluunt, qu0m0d0 iam sunt at0mi, a quibus aliqua c0rp0ra separantur 3 si n0n adfluunt, aut p0test aliquid sine imaginibus c0gitari,
qu0d uehementer 110lunt, aut unde n0runt at0m08, quas nec 5 e0gitare p0tuerunt 3 sed iam pudet me ista refellere, cum e08n0n puduerit ista sentire; cum uer0 ausi sunt etiam defendere,n0n iam e0rum sed ipsius generis humani me pudet, cuius aures haec ferre p0tuerunt. 32 Cum igitur tanta sit eaeditas mentium per ingluuiem pe003 10 t0rum am0remque carnis, ut etiam ista sententiarum p0rtenta
0tia d0ct0rum e0 terere disputand0 p0tuerint, dubitabis tu Di08c0re, uel qui8 quam uigilanti ingeni0 praeditus null0 1110d0 ad sequendam ueritatem melius c0nsuli p0tuisse generi human0, quam ut h01110 ab ipsa ueritate susceptus ineffabiliter 15 atque mirabiliter et ipsius in terris pers0nam gerens recta praeeipiend0 et diuina faciend0 salubriter credi persuaderet, qu0d 110ndum prudenter p0880t intellegi 3 huius n08 gl0riae seruimus, hute te inm0biliter atque e0nstanter credere. h0rtamur, per quem factum e8t, ut n0u pauet sed p0puli etiam 20 qui n0n p0ssunt ista diiudicare rati0ne, fide inrideant, d0 00 salutaribus pra000ptis adminiculati evadant ab his perplexitatibus in auras purissimae atque sincerissimae ueritati S. cuiuSauet0ritati tant0 deu0tius 0btemperari 0p0rtet, quant0 Uidemu8 nullum iam err0rem se audere ext0llere ad c0ngr0gandas sibi 25 turbas inperit0rum, qui n0n Christiani 110minis uelamenta 1 adfluantJ affluent m 3 sineJ si non A 4 quas qu08 Γ 6 p0-
effabiliter susceptus R 15 et om. R 16 percipiend0 V 17 intelligi p0sset R 18 constantes A 19 sed . n eras. 8) M 20 diiudicari m. 2 diiudicare) rationem P credant edd. 21 amminicu
882쪽
S. Aureli Augustinic0nquirat, e0s autem 80l08 ex ueteribus praeter Christianum n0men in c0nuenticulis suis aliquant0 frequentius perdurare qui Scripturas eas tenent, per quas adnuntiatum e88e ipsum d0minum Iesum Christum se intellegere et uider0 dissimulant. p0rr0 illi, qui, cum in unitate atque c0mmuni 0 ne cath0lica n0n sint, Christian0 tamen n0mine gl0riantur, c0guntur addet Sariere dentibus et audent inperit0s quasi rati0ne traducere, quand0 maxime cum ista medicina d0 minus u0nerit, ut fidem p 0pulis imperaret. 80d h00 facere c0guntur, ut dixi, quia taeere se abiectissime sentiunt, si 00rum auct0ritas cum auct0ritate cath0lica c0nferatur. c0nantur erg0 auct0ritatem stabilissimam fundatissimae ecclesiae quasi rati0nis n0minu et p0lliditati0ne Superare. 0mnium enim haeretist 0rum quasi regularis est istatomeritas. sed ill0 fidei clementissimus imperat0r et per c0nuentus celeberrim08 p0pul0rum atque gentium sede8que ip838ap08t0l0rum arce auct0ritatis muniuit eccle8iam et per pauci 0res pie d0et0s et u0re spiritales uir0s c0pi 08issimis apparatibus etiam inuictissimae rati0nis armauit. uerum illa rectissima disciplina est in ardem silet quam maxime recipi infirm0s, ut pr0 eis iam tutissime p0 sitis flartissima rati0ne
temp0r0 circumlatrantibus n0n habentes diuinam per80nam, qua imperarent sidem, sententiam suam tegere quaerendam
1 c0nquirat, m. I 8upra i c0nquirant R s0lus M 2 quo uenticulis, m. 2 conventiculis M conuentiunculis ni aliquando MA 4 d0minum d0minum n0strum Γ 6 sunt M T audent imperitis A au dentem peritus M audientem peritius, m. I supra Aliter audient imperitos R 8 fide MAR 9 quia, m. I supra i qui R 10 abiectissimes sic l) l sentiunt Μ abiectissim0s sentiunt A 12 fundissime, m. 2 sundatissime M ecclesiae quasi rati0nis h0mine et p0llicitatione M aecclesiae quasi rati0nis omne et p0llicitati0ne A aecclesiae 'Aliter Bationis nomine et p0llieitatione. quasi rati0nis humanae pollicitatione R 13 ista om. A 14 imperat0r clementissimus edd. 15 celeberrimus M m. 2eeleberrim0s) A 16 arte Py m. 2 arce) corr. arce) - minuit A17 ed0et0s P V cupi0sissimis A 19 artem, m. 2 arcem Pi arctem V21 repugnetur R
883쪽
quam p0lluendam pr0serre maluerunt, cum iam Christi n0men terrenis regnis admirantibus perturbatiSque crebreSceret, emergere e0eperant ad pr0ferendum atque aperiendum, quid Ρlat0 sensisset. tune Ρl0tini seli 0la R0mae fl0ruit habuitque e0 di-. 5 scipul08 mult08 astutissim08 et 80llertissim0s uir0s. sed aliqui 00rum magicarum artium curi08itate deprauati sunt, aliquid0minum Iesum Christum ipsius ueritatis atque sapientiastine0mmutabilis, quam c0nabantur adtingere, 00gn08centes gestare per80nam in eius militiam transierunt. itaque t 0tum 10 culmen auct0ritatis lumenque rati0nis in ill0 un0 salutari
34 Haec me tibi diutissime in hae epistula l0cutum, etsi alia
Drte tu malles, 0mnin0 110n paenitet. pr0babis enim haecio magis, quant0 magi8 in ueritate pr0sdies; et tunc pr0babis 00nsilium meum, qu0d nunc utilitati studi0rum tu0rum minus 0b8ecutum putas. quamquam etiam illis ipsis quast sti0nibus tuis n0n s0lum quibusdam in hac epistula sed etiam ceteris paene omnibus in ipsis membranis, in quibus eas misisti, ut 20 90tui, breuiter adn0tand0 resp0nderim. in quibus me si parum egis 80 aut aliud, quam U0lebas, egi88e arbitraris, 110n recte c0gita 8, mi Di 0800re, a qu0 nunc ista quaesieris. Orat0ris autem libr0rumqu0 de Orat0re 0mnes praetermi8i. nesci0 qili S
que Pi 5 mult0s om. Γ acutissimis, m. 2 acutissimos M 6 earum Parcium V curiositati MN m. 2 curi0sitate) deprauabantur. m. I
10 uno salutare M unius salutaris A 11 et atque edd. f0rmand0, corr. m. I relarmando P 12 humani M c0nstitu A c0nStutum, corr. m. Ic0nstitutum Pi 13 me om., m. I s. u. add. P, in hac epistola
diutissime R 14 fortasse PyV lb quantum MAR 18 hac om. MA19 membranis quibus V 20 si me firm 2l egisse post parum Om. m22 e0gitas om. V 0rationes A 0rat0r, m. 2 orat0rum Γ 23 libr0rum quae MAN libr0s et quae sunt α es omnes 0mnes quaestiones Irm
884쪽
querer. nam de ceteris p 08Sem etiam decenter interr0gari, si mihi quisquam res ipsas Π0n de libris Cicer0nis s0d per s0 ipsas tractandas diss0luendasque pr0ferret; in illis autem res ipsae nunc n08trae pr0 88i0ni minus congruunt. haed autem 0mnia n0n sacerem, ni8i me p08t aegritudinem, in qua eram, cum h0m0 tuus uenisset, aliquantum ab Hipp0ne rem0uerem. quibus item diebus perturbati0ne ualitudinis febribu8que repetitus sum. inde laetum est, ut tardius, quam p0ssent, tibi haec mitterentur. quae qu0 m0d0 acceperis, rescripta flagit0. 0XIX. DOMIΝO SANCTO AC BEATISSIM0 PAPAE AUGUSTINO CONSENTIUS. 1 Iam quidem sanet0 mihi que cunctis animi uirtutibus admirand0 fratri tu0 Alypi0 0pise0p0 genus petiti0nis meae brelli Serm0ne Suggesseram sperans, precum mearum ut apud te esse adiut0r dignaretur. sed quia praesentiam mihi tuam ea, quae ad uillam ire c0mpulit, causa fraudauit, malui litteris precem inserere quam expectati0nem animi fluctuare, maxime eum id, qu0d p08tul0, si mihi e0ncedi 0p0rtere per8pexeri S, adiuuare sensum tuum altissima mysteria perscrutantem l0ei ip8ius, ut arbitr0r, in qu0 nunc c0nsistis, ualeat 80litud0.
autem om. Pi V 5 non om., m. I add. P in qua eram m. 2 eae inqueram P inquiram M 6 mouerem M remouissem Irm 2 febribus
sancti agustini ad diose0rum M explicit epistula sancti augustini episc0pi ad di0scorum PB cod. Bononiensis 58, 12 S s. IX. O cod. Audomaropolitanus I 2 s. XIII. P cod. Parisinus I929 8. MILT cod. Trecensis 49 s. XIII. 14 episc0p0 om. OT edd. praeter m 15 ut om. B 16 adiut0r esse P
885쪽
eg0 igitur eum apud memet ipsum pr0rsus des ierim ueritatem rei diuinae ex fide magis quam ex rati0ne percipi 0p0rtere - si enim fides sanctae e delesiae ex disputati0nis rati0ne, n0n ex credulitatis pietate adprehenderetur, nem05 praeter phil080ph0s atque 0rat0res beatitudinem p08sideret. sed quia placuit de0, qui infirma huius mundi elegit, ut confundat s0rtia, per stultitiam praedicati0nis Saluare credentes, n0n tam rati0 requirenda de d00 quam auct0ritas est sequenda Sanct0rum . nam pr0fect0 neque Arriani,10 qui filium, quem genitum c0nstemur, iuni0rem putant, in hac impietate persisterent neque Massed0niani spiritum sanctum, quem neque genitum neque ingenitum credimus, quantum in ipsis est, a diuinitatis arce detruderent, si scripturis sandiis magis quam suis rati0dinationibus acc0mm0 dare fidem mallent 2 15 tamen tu, uir admirabilis, si tibi ille pater Π0ster 80lus c0nscius seeret0rum, qui habet clauem David, sereni88i 10 00rdis 0btutu cael0rum machinam penetrare c0ncessit et reuelata, ut 80riptum est, facie gl0riam d0mini speculari, in quantum tibi ille, qui huius m0di e0gitati0n0mq6 dedit, pr0mendi dederit facultatem, enuntia n0bis aliquam ineffabilis substantia se p0rti0nem et imaginem similitudinis eius ips0 adiuuante exprimere, in quantum p 0te8, uerbi8 enitere, qu0niam, ni8i tu tantae rei dux ac magister adfueris, uelut lippientibus 0eulis pr0spicere in eam tanti luminis 25 repercussa fulg0re c0gitati0 1108tra Drmidat. intra erg0 in illam, quae n08tr08 arcet intuitus, mysteri0rum dei 0bscurissimam nubem et quaestiuustulas, in quibus abs0luendis me
1-9 p. 705, 26-206, 7 6 I C0r. 1, 27; 21 16 Apoe. 3, 7 18 II Cor. 3, 181 diffinierim O diffinirem P 2 diuinae rei P 5 et O possideret
beatitudinem signis corr. Τ 6 mundi huius edd. 0 om. huius Sec.
886쪽
errasse e0gu0800, qui audi0ritat0m sanctitatis tuae fide magis sequi u0l0 quam rati0nis c0rde e0nceptae falsa imagine deprauari, primum in memet ip80, dehinc in libris e0rrige. 3 Εg0 si quidem in circumspecta adm0dum simplieitate audi pus erudensque d0minum Iesum lum0n esse de lumine, siqui scriptum est: B0 ne nuntiate diem de die salutar0 eius et in Sapientia Sal0m0nis: Cand 0r est enim lucis aeternae, credebam deum, qu0d licet credere, ut dignum HSt, n0n ualebam, tamen esse inaestimabilis euiusdam ludis infinitam magnitudinem, cuius n00 qualitatem aestimare nec quantitatem metiri nee speciem fingere quamquam sublime e0gitans mens humana sufficeret, tamen esse illud quiddam,
quicquid est, cui adsit ine0mparabilis Drma, adsit inaestimabilis pulchritud0, quam etiam carnalibus 0culis salt0m Christus aspiciat, cum erg0 cirea suem primi libri, siqui pr0eul dubi0 meminisse dignaris, cupiens c0mpr0bare d0minum Iesum Christum, id est h0minem adsumptum ita diuinam p0tentiam
p08sidere, ut materia carnis humanae, qHam SVS ceperat, pel
inaneret, - cum in illis ut 800ribus nihil aliud quam infirmitat inperisse d0euissem, illius mihi n0dus quaesti0nis 0biectus est: SP, inquit h0m0 ille, quem adsumpsit Christus, in deum
1 errare OPP edd. 4 indiscum specta P 5 post Iesum ras. fuit christum) B iesum christum P edd. 7 enim est O 10 ante magnitudinem ras. 4 - 5 l. B 12 tamen illud esse O esse tamen illud Tquidam L 13 Drma adsit forma om. adsit) OPP edd. 17 id est
887쪽
pers0narum trinitate huiusce m0di uerba e0nscripsi: 'Deus' inquam, funus est, personae tre8 Sunt. deus indiseretus est, pers0uae diseretae sunt. deus intra omnia, trans 0mnia est, ultima includit, media implet, summa transcendit, ultra uni-5 u0rsa et per uniuersa dissunditur; per80nae autem sibi e0 8tantes pr0prietate Secernuntur, non c0nfusi0ne mi Scentiar. deus erg0 unus est et ubique e8t, quia et alius praeter illum 110 est et l00us 110n est uacuus, Ubi esse alius p08Sit. plena Suntd00 0mnia et praeter deum nihil est. ipse est in patre, ipse 16 in fili 0, ipse in spiritu sanet0 ac per h0e pater et si ius et spiritus sanctus 110n plures dei, Sed ipse unus deus est; et n0n est ip80 pater, qui e8t filius, nec filius, qui spiritus sanctus. pater in fili 0 08t, filius in patre. in utr0que spiritus Sanetus, quia in tribus numer0 110u 0rdine, id est pers0nis 15 Π0n uirtute discretis unus atqu0 indivisibilis habitat deus. 0mnia, quae patris sunt, filii Sunt et, quae filii sunt, patris Sunt et, quae utriu8que Sunt, Spiritus Sancti sunt, quia n0n quasi aequalem Sed eand0m, id est unitam 11011 80paratam p0ssident substantiam deitatis; et id00 uel mai0state uel 20 aetate alter alterum 110n praecedit, quia diuidi, qu0d plenum est, n0n p0te 8t nec e8t in plenitudine aliquid, qu0d p 0ssit
plenitudinem separare et mai0rem uni min0rem alteri facere p0rti0nem. in per80nis autem n0n ita e8t, quia patri8 per80nan 6n est filii n0e filii p0rs0na eadem est spiritus sancti. una 23 uirtu8 08t, quam trina p08sidet uirtus, una substantia est, in qua tria Sunt, quae subsistunt. pater erg0 et filius et spiritus sanetus maiestate ubique sunt, quia Unum Sunt, per-
m0di texens rem 60 usque deduxi, ut praesentes quidem et
1 huiusmodi OPP edd. 2 unus est et personae edd. 5 Si, m. 2supra sibi B sunt OPT edd. praeter m 10 perJ p0st OPT edd. praeter m 11 di dei) BP dii OP edd. est deus OPT edd. 12 qui est spiritus edd. 17 utriusq cum parua post q ra8. B Π0Πquasi Om. OPT edd. praeter m 18 unieam edd. 22 reparare OPTedd. praeter in minorem mai0rem OT 26 et post ergo Om., m. I fl) add. B 27 ubique est quia Τ
888쪽
ubique esse per80nas sed illa, quae Supra cael0s trans maria ultra inser0s una atque eadem eSt, maieState firmarem. ex qu0 intellegi debere m0nstrabam h0minem, quem Christus adsumpsit, in deum quidem uersum Susceptam n0n ami8i88e naturam, n0n tamen quasi quartam credi p088e per80nam.
5 Sed tu, uir, cui caelum, ut arbitr0r, ipsum subtilitate
ait: Beati mund0 c0rde, quia ipsi deum uidebunt-, super 0mnia sidera ad ipsam c0ntemplati0nem altitudinem mundi c0rdis adt0llens ais 110n tamquam aliqu0d 00rpus debere c0gitari deum; nam etiam si quispiam anim0 lucem milies, quam huius 80lis est, clari0rem mai0remque c0nsngat, nullam illic dsii similitudinem e0mprehendi p0880, quia c0rpHS HSt0mne, qu0d cerni p0test; sed sicut iustitiam uel pietatem c0r-p0ream c0gitare n0n p0ssumus, nisi Di te aliqua n0bis femineae0rp0ra gentili uanitate fugamus, ita et deum sine aliqua phantasiae simulati0ne, in quantum p08SumuS, 00gitandum. mihi autem, qui subtilitatem disputati0nis tuae perstipere ad-m0dum c01 de uix p08sum, uidebatur nihil uiuum secundum substantiam inesse iustitiae id00que n0n p088um adhuc deum, id est uiuentem naturam iustitiae similem c0gitare, quia iustitia n0n in se sed in n0bis uiuit, imm0 p0tius n08 Secundum iustitiam uiuimus, ipsa uer0 per se iustitia nequaquam
1 illam OP edd. super P 2 maiestatem O 4 uerum, m. Icorr. uersum B Susceptum OP amissise B 5 posse om. OPTedd. praeter m 6 ipsum om. O 8 quoniam T edd. sec. 0.
10 adtolles B attollis OPT edd.; scripsi adt0llens deberi B 12 huiusJ h l puruα ras.) B soli, m. I corr. 80lis B est om. OPP edd. mai0rem, m. I add. que B initioremque ini incertum; fortasse iiii aut int) O miti0rem que PT intentioremque sis interioremque r intensioremque m 14 ante quod ras. 2-3 liti. B 15 aliqua forte OPT edd. 18 te i. e. tuae) B tempe O tempore PT tepido edd. 19 uidebatur mihi nihil BPP 23 per se iustitia per se nequaquam Biustitia per se nequaquam OP edd. iustitia nequaquam per se P; cf. p. 720, 351015 20
889쪽
uiuit, nisi Drte n0n liuius humana0 aequitatis sed illa, quae deus e8t, 80la adseratur esse iustitia. 6 Unde c0nsrmari me ex 0mnibus n0n 80lum praesentibus uerbis sed etiam pleni0ri epistula uelim. neque enim fas est, 5 ut n0stri tantum pedes ab ista, in qua multi ingredimur, err0ri S uia te m0nente reu0 centur. cum enim multi in illis, in quibus habitamus, insulis dum rect0 ad uiam pergunt aggere, in tramitem t0rtu0si huius err0ris incurrerint, eritne aliquis illic Augustinus, cuius auct0ritati cedant, cuius d0ctri-30 nae credant, cuius ingeni 0 Superentur 3 an forte ex ill0 paternitatis asseelu mauis m0 0cculta adm0niti0ne dirigere quam uelut e0mitem praui itineris increpare 3 sed mihi pr0 utilitate animae magis quam pr0 saeculi laude currere cupienti n0nest inutilis ac perinde etiam n0n amara e0arguti0 tua, maXime 15 eum et mihi et ceteris uitam simul laudemque paritura sit, nem0 si quidem tam iniustus esse arbiter p0t08t, qui me eXe0, qu0d aliquand0 deuia sum secutus, stultitiae den0tare malit, quam ex e0, qu0d recta delegerim, prudenter iudicare cunctetur. neque enim Stulti aestimandi sunt, qu08 Paulus 20 ap0St0lus, ne in incertum currerent, adm0nebat distens: Sic currite, ut adprehendatis. quapr0pter uia i8ta, quam
currimuS, n0n 80lum relinquenda 110bis uerum etiam intercludenda atque praeeidenda tibi est, ne Di te etiam ρ0s sallaei dilecti0nis simulati0ue frustretur. tu enim n0n edit0rum iam 25 a me libr0rum lect0r sed pr0ba d0rum emendat0r, ni fall0r, electus es. nam in illa epistula, quam in illis libellis meis uelut praefatiunculam praetuli, huius m0di uerba c0118eripta
890쪽
sunt: 'Placuit', inquam, 'suetuantem fidei n0strae cymbam beati Augustini epise0pi stabilire sententia'. cur erg0, uir d0etrinae huius, quae in Chri8t0 eSt, culmen, arguere palam c0rrigendum de ceter0 stium dubitas, cum sententiae tuae alae0ra, niSi m01 Sum altius presserit, n08 certius Stabilire n0n 5p0ssit 3 110n enim leuis aut culpa aut quaesti0 e8t, in qua n0n80lum nihil pr0fecit, uerum etiam, sicut a te lartissime dictum
est, quasi cuiusdam id0latriae crimen eaeeitas n08trae c0gitati0his incurrit. hane a te caute prudenterque discuti uellem, ut d0etrinae tuae ingeniique serenitas ita nebulam n08trast 10 mentis abstergat, ut, qu0d nunc c0gitare n0n p0SSumuS, intellegentiae a te lumine declaratum oeulis c0rdis uidere ualeamus. inc0lumis ac beatus n0strique in aeternum mem0rcaelestia regna p088ideas, d 0mine Sancte ac beati88ime papa.cXX. FRATRI DILECTISSIMO ET IN CHRISTI VISCERIBUS HONORANDO CONSENTIO AUGUSTINUS IN DOMINO SALUTEM. I 1 Eg0 pr0pterea, ut ad n0s uenires, i 0 gaui, qu0niam in libris tuis ualde sum tu0 dele elatus ingeni0. pr0inde u0lui, Ut quae-9-13 p. 705, 19-236 culpa aut culpata OPP edd. praeter s culpas est om. OPP edd. 7 sicut post OPT post ut edd. dictus OPT 8 quasi cuiusdamoni. OPP edd. idololatriae edd. 10 perhennitas OPT 12 lumine
Om. Codd. edd. praeter r m; cf. p. 705, 22 13 nostrique om. OPPedd. memor mei memor mB cod. Bononiensis 5S, I2 S s. IX. O cod. Audomaropolitanus I 2 s. XIII. P cod. Parisinus I929 s. XIII. cod. Trecensis 40 8. XIII. Ti - idem iterum