장음표시 사용
51쪽
LIBER II. 88 Belgas ad Nervio detulerant. Nam quot ad hostes adpropinquabat, consuetudine sua Caesar sex legiones expeditas ducebat post eas totius exercitus impedimenta conlocarat inde duae legiones quae proxime conscriptae erant totum agmen claudebant praesidioque impedimentis erant. Equites nostri, cum funditoribus sagittariisque
numen transgressi, cum hostium equitatu proelium commiserunt. Cum se illi identidem in silvas ad suos reciperent ac rursus ex silva in nostros impetum facerent, neque nostri longius quam quem ad finem porrecta loca re aperta pertinebant cedentes insequi auderent, interim legiones ex quae prima Venerant, Opere dimens castra munire coeperunt. Ubi prima impedimenta nostri exemoitus ab iis qui in silvis abditi latebant Visa sunt, quod
tempus inter eos committendi proeli convenerat, ut intra is silvas aciem ordinesque constituerant atque ipsi sese confirmaverant, Subito omnibus copiis proVolaverunt impetumque in nostros equites fecerunt. His facile pulsis ac proturbatis, incredibili celeritate ad flumen decucurrerunt, ut paene uno tempore et ad silvas et in flumine oet iam in manibus nostris hostes viderentur. Eadem autem celeritate adverso colle ad nostra castra atque eos qui in opere occupati erant contenderunt. 20. Caesari omnia uno tempore erant agenda: exillum proponendum, quod erat insigne cum ad arma con a3 curri oporteret, Siguum tuba dandum, ab opere revocandi militea, qui paulo longius aggeris petendi causa proceS-
Serant arcessendi, acies instruenda, milites cohortandi, signum dandum. Quarum rerum magnam partem temporis brevitas et successus hostium impediebat. His audissicultatibus duae res erant subsidio - scientia atque usus militum, quod superioribus proeliis exercitati, quid
52쪽
s C. IULI CAESARIS fieri oporteret non minus commodo ipsi sibi praescribere quam ab aliis doceri poterant; et quod ab opere singulisquo legionibus singulos legatos Caesar discedere nisi munitis castris vetuerat. Hi propter propinquitatem et, celeritatem hostium nihil iam Caesaris imperium e pec tabant, sed per se quae Videbantur administrabant. 21. Caesar necessariis rebus imperatis ad cohortandos milites quam in partem fors obtulit decucurrit et ad legionem decimam devenit. ilite non longiore or
1 tione cohortatus quam uti suae pristinae Virtutis mem riam retinerent neu perturbarentur animo hostiumque
impetum fortiter sustinerent, quod non longius hostes aberant quam quo telum adici posset, proeli committenti signum dedit. atque in alteram partem item cohortandii cauSa profectus pugnantibus occurrit. Temporis tanta fuit exiguitas hostiumque tam paratus ad dimicandum animus, ut non modo ad insignia adcommodanda, sed etiam ad galeas induendas scutisque tegimenta detr denda tempus defuerit. Quam quisque ab opere in ama tem casu deVenit quaeque prima Signa conspexit, acthaec constitit, ne in quaerendis suis pugnandi tempus dimitteret. 22. Instructo exercitu magis ut loci natura deiectusque colli et necessitas temporis quam ut rei militarisa ratio atque ordo postulabat, cum diversis legionibus aliis alia in parte hostibus resisterent, saepibusque densissimis, ut ante demonstraVimus, interiectis prospectus impediretur, neque certa SubSidia conlocari, neque quid in quaque parte opus 'SSet provideri, neque ab uno 3 omnia imperia administrari poterant. Itaque in tanta rerum iniquitate, fortunae quoque Ventus Varii sequebantur.
53쪽
LIBER II. 3523. Legionis nonae et decimae milites, ut In sinistra parte acie constiterant, pilis emissis, cursu ac lassitudino exanimato Vulneribusque confectos Atrebates mam his ea pars obvenerat celeriter ex loco superiore in mmen compulerunt et transire conantes insecuti gladiis magnam partem eorum impeditam interfecerunt. Ipsi transire flumen non dubitaverunt, et in locum iniquum progressi, rursus reSistentes hostes redintegrato proelio in fugam coniecerunt. Item alia in parte diversae duae legiones, undecima et octava, profligatis Veromanduis, o quibuscum erant congressi, ex loco superiore in ipsis fluminis ripis proeliabantur. At totis fere a fronte et ab sinistra parte nudatis castris, cum in dextro cornu legio duodecima et non magno ab ea intervallo sepi a constitisset, omnes Nervii confertissimo agmine duce is Boduognato qui summam imperi tenebat, ad eum locum contenderunt; quorum pars aperto latere legiones cimeumvenire, par Summum caStrorum locum petere coepit.
24. Eodem tempore equites nostri levisque armaturaepedites, qui cum iis una fuerant, quos primo hostium oimpetu pulso dixeram, cum se in castra reciperent, adversis hostibus occurrebant ac rursus aliam in partem fugam petebant; et calones, qui ab decumana porta ac
summo iugo collis nostros victores flumen transisse conspexerant, praedandi causa egressi, cum respexissent et aue
hostes in nostris castris Versari vidissent, praecipites fugae sese mandabant. Simul eorum qui cum impedi- meotis Veniebant clamor fremitusque oriebatur, aliique aliam in partem perterriti ferebantur Quibus omnibus rebus permoti equites reveri, quorum inter Gallos vir solutis opinio est singularis, qui auxili causa ab civitate ad Caesarem missi venerant, cum multitudine hostium
54쪽
86 o. IULI CAESARIS castra compleri, legiones premi et paene circumventas teneri, calones, equites, funditores, Numidas, diversos dissipatosque in omnes partes fugere Vidissent, desper tis nostris rebus domum contenderunt Romanos pulsos Superatosque castris impedimentisque eorum hostes titos civitati renuntiaverunt. 25. Caesar ab decimae legionis cohortatione ad dextrum cornu profectus, ubi suos urgeri signisque in unum locum conlatia duodecimae legionis confertos milites sibito ipsos ad pugnam esse impedimento Vidit quartae cohortis omnibus centurionibus occisis signiferoque imterfecto, Signo amisso, reliquarum cohortium omnibus fere centurionibus aut vulneratis aut occisis, in his primipilo P. Sextio Baculo, fortissimo viro, multis graviis usque Vulneribus confecto ut iam se sustinere non posset, reliquos esse tardiores, et nonnullos ab novissimis deserto proelio excedere ac tela vitare, hostes neque a fronte ex inferiore loco subeuntes intermittere et ab utroque latere instare, et rem esse in angusto Vidit, et neque ullum esse subsidium quod submitti posset scuto ab novissimis uni militi detracto, quod ipse eo sine Scuto Venerat, in primam aciem processit centurionibusque nominatim appellatis reliquo cohortatus militea
signa inferre et manipulos laxare iussit, quo facilius a gladiis uti possent. Cuius adventu spo inlata militibus
ac redintegrat animo, cum pro se quisque in conspectu imperatoris etiam in extremis suis rebus operam mare
cuperet, paulum hostium impetus tardatus est. 26. Caesar cum septimam legionem, quae iuxta Ona stiterat, item urgeri ab hoste vidisset, tribunos militum monuit ut paulatim sese legiones coniungerent et Onversa signa in hostes inferrent. Quo facto, cum aliua
55쪽
LIBER II. 37 alii subsidium ferret, neque timerent ne aversi ab hoste
circumvenirentur, audacius resistere ac fortius pugnare
coeperunt. Interim milites legionum duarum, quae in novissimo agmine praesidio impedimentis fuerant, proelio
nuntiato cursu incitato in summo colle ab hostibus con uespiciebantur et T. Labienus castris hostium potitus et ex loco superiore quae rea in nostris castris gererentur conspicatus decimam legionem subsidio nostris misit. Qui cum ex equitum et calonum fuga, quo in loco res esset, quantoque in periculo et castra et legiones et oimperator Versaretur, cognovissent, nihil ad celeritatem sibi reliqui fecerunt. 27. Horum adventu tanta rerum commutati est facta ut nostri, etiam qui vulneribus confecti procubuissent, scutis innixi proelium redintegrarent; tum calone per Isterritos hostes conspicati etiam inermes armatis occumrerent equites Vero, ut turpitudinem fugae virtute delerent, omnibus in locis pugnae se legionariis militibus praeferrent. At hostes etiam in extrema spe salutis tantam Virtutem praestiterunt ut, cum primi eorum ocecidissent, proximi iacentibus insisterent atque ex eorum corporibus pugnarent; his deiectis et coacem Vatis cadaveribus, qui superessent ut ex tumulo tela in nostros conicerent et pila intercepta remitterent ut non nequiquam tantae virtutis homines iudicari deberet ausos aue esse transire latissimum flumen, ascendere altissimas
ripas, subire iniquissimum locum quae facilia ex diff-oillimis animi magnitudo redegerat. 28. Hoc proelio facto et prope ad internecionem gentea nomine Nerviorum redacto maiores natu, quos una ooum pueris mulieribusque in aeStuaria ac paludes coniectos dixeramus, hac pugna nuntiata, cum Victoribus nihil
56쪽
38 o. IUL CAESARIS impeditum, victis nihil tutum arbitrarentur, omnium qui
Supererant consensu legatos ad Caesarem miserunt Seque ei dediderunt; et in commemoranda civitatis calamitatΘex Sexcenti ad tres senatores, ex homiuum milibus LX Vix ad quingentos qui arma ferre possent sese redactos esse dixerunt. Quos Caesar, ut in miseros ac SuppliceSusus misericordia videretur, diligentissime conservinit
suisque finibus atque oppidis uti iussit, et finitimis imperavit ut ab iniuria et maleficio se suosque prohiberent. io 29. Aduatuci, de quibus supra scripsimus, cum omniabus copiis auxilio Nervii venirent, hac pugna nuntiata ex itinere domum reverterunt cunctis oppidis castellisque desertis sua omnia in unum oppidum egregie natura munitum contulerunt Quod cum ex omnibus in circuitui partibus altissimas rupes despectusque habe una ex parte leniter adclivis aditus in latitudinem non amplius ducentorum pedum relinquebatur; quem locum duplici altissim mur munierant, tum magni ponderis saxa et praeacutas trabes in muro conlocabant. Ipsi erant exuo Cimbris Teutonisque prognati, qui, cum iter in prori clam nostram atque Italiam facerent, iis impedimentis,
quae Secum agere ac portare non poterant, citra flumen
Rhenum depositis custodiam ex suis ac praesidium ex milia hominum una reliquerunt Hi post eorum obitum et multos annos a finitimis exagitati, cum alias bellum inferrent, alias inlatum defenderent, consensu eorum omnium pace facta hunc sibi domicilio locum delegerunt. 30. Ac primo adventu exercitus nostri crebras ex oppido excursiones faciebant parvulisque proeliis cum 3o OStris contendebant; postea Vallo pedum II in circuitux milium crebrisque caAtellis circummuniti oppido sesct continebant. IIbi viueis actis aggere exstructo turrim
57쪽
LIBER Π. . sprocul constitui viderunt, primum inridere ex muro atque increpitare Vocibus, quod tanta machinatio ab tanto spatio instrueretur quibusnam manibus aut quibus viribus praesertim homines tantulae Staturae mam plerumque hominibus Gallis prae magnitudine corporum Suorum brevitas nostra contemptui est tanti oneris turrim in muro Sese conlocare confiderent 731. Ubi vero moveri et adpropinquare moenibus Viderunt, OV atque inusitata specie commoti legatos ad Caesarem de pace miserunt, qui ad hunc mosim locuti ro Non existimare Romanos sine ope divina bellum gerere, qui tantae altitudinis machinationes tapta celeritate pro-moVere OSSent me suaque Omnia eorum potestati pedimittere dixerunt Unum petere ac deprecari a forte pro Sua clementia ac mansuetudine, quam ipsi ab aliis iue audirent, statuisset Aduatucos esse conservandoS, ne earmis despoliaret Sibi omnes fere finitimos esse mimicos ac suae virtuti invidere; a quibus se defendere traditis armis non possent. Sibi praestare, si in eum casum deducerentur, quamViS fortunam a populo Romano opati, quam ab his per cruciatum interfici, inter quos dominari consuessent. 32. Ad haec Caesar respondit: Se magis consuetudine sua quam merito eorum civitatem conSerVaturum, Si prius quam murum aries attigisset se dedidissent; sed aue deditionis nullam esse condicionem nisi armis traditis.
Se id quod in Nerviis fecisset facturum finitimisque imperaturum, ne quam dediticiis populi Romani iniuriam
inferrent. Re nuntiata ad suos, quae imperarentur facere dixerunt. Armorum magna multitudine de- muro oin fossam quae erat ante oppidum iacta sic ut prope summam muri aggerisque altitudinem acervi armorum
58쪽
40 . c. IULI CAESARIS adaequarent, et tamen circiter arte tertia, ut postea perspectum est, celata atque in oppido retenta, portis patefactis eo die pace sunt usi. 33. Sub vesperum Caesar portas claudi militesque ex oppido exire iussit, ne quam noctu oppidani ab militibus iniuriam acciperent. Illi ante inito, ut intellectum est, consilio, quod deditione facta nostros praesidia deducturos aut denique indiligentius servaturos crediderant partim cum iis quae retinuerant et celaverant armis, io partim sentis ex cortice factis aut viminibus intextis, quae subito, ut temporis exiguitas postulabat, pellibus imduxerant aertiae.Vigilia, qua minime arduus ad nostras munitiones ascensus Videbatur, omnibus copiis repentino ex oppido eruptionem fecerunt Celeriter, ut ante Casi sar imperarat, ignibus significatione facta ex proximis caStelli eo concursum est, pugnatumque ab hostibus ita acriter est ut a viris fortibus in extrema spe salutis iniquo loco contra eos qui ex Vallo turribusque tela iacerent pugnari debuit, cum in una Virtute Omnis spes a salutis consisteret occisis ad hominum milibus quattuor reliqui in oppidum reiecti sunt. Postridie eius diei refractis portis, cum iam defenderet nemo, atque intromissis militibus nostris sectionem eius oppidi universam Caesar vendidit ab iis qui emerant capitum numerusa ad eum relatus est milium quinquaginta trium. 34. Eodem tempore a P. Crasso, quem cum legione una miserat ad Venetos, Unellos, Osismos, Curiosolitas, Esuvios, Aulercos, Redones, quae sunt maritimae civitates Oceanumque attingunt, certior factus est omnesa eas civitates in dicionem potestatemque populi Romani
59쪽
LIBER II. 135. is rebus gestis omni Gallia pacata, tanta huius belli ad barbaros opinio perlata est uti ab iis nationibus, quae trans Rhenum incolerent mitterentur legati ad Caesarem, qui se obsides daturas, imperata facturas pollicerentur. Quas legationes Caesar, quod in Italiam Illyri uecumque properabat, inita proxima aestate ad se reverti iussit. Ipse in Carnutes, Andes Turonesque, quae civitates propinquae his locis erant ubi bellum gesserat, legionibus in hibernacula deductis, in Italiam profectus est. Ob easque res ex litteris Caesaris dies quindecim o