장음표시 사용
121쪽
IΙ. XXIII. 9915IIαιδισκάριον θεραπευτικὼν δε καὶ λογουTAXION ΑΠΑΓΕ Cos ZAETICA PANIIICAΓΑΓΟΙ. a eae in trivi autem sic: 10. . . I demum mi Ser St, qui aerumnam suumn erim ia Occultare Ferre ita me uxor et s0rma et saetis facit, Si taceam tamen indicium sit - quae nisi dotem omnia Puae moli habet. ui sapiet, de me discet,
qui quasi 5 Ad hostis captus libere
9uae mihi quicquid placet priuat uim
Dum eiu mortem inhio, egomet uiuo inter ui
Ea me ilam se cum mea ancilla init consuetum, id me arguit, 10 Ita plorando orando instando atque ibi urgando me optudit Eam uti uenfunJ darem . nunc credo inter
Aequalis et cognata sermonem erit Puis uestrarum sui integra aetatula uae h0 idem tum a uir impetrarit Suo 159uod ego anus modo esse ei, felice ut meum priuarem uirum 3 Haec erunt hodie concilia miser Sermone dis
Praeter uenuStatem autem rerum atque uerborum in 11du0bu libri nequaquam parem, in hoc equidem Sole animum altendere, quod quae Menander praeclare et a990Site et facete scripsit, ea Caecilius, ne qua potuit quidem, conatu eSt enarrare, Sed quasi minime probanda praetermi-12Sit et alia nescio quae mimica inculcauit et illud Menandri 7.
122쪽
100 I. XXIII. de ulla hominum media Sumptum, Simple et uerum et delectabile, nescio quo pacto, omisit. Idem enim ille maritus senex cum alter Sene uicino colloquens et uxoris locupletis superbiam deprecans, haec ait: Eχω δ' πικληρον Λαμιαν ου εἴρηκά σοι Τουτ' εἰ αρ' υχί κυρια πῆς οικίας καὶ των αγρων ΚΑΙ Π ANTAδN ANT KEINΗΣ Εχωμεν, Ἀπολλον, co P χαλεπῶν αλε ποντα
13 Caedilius uero h0c in loco ridieulus magiS, quam perSonae isti, quam tractabat, aptus atque conueniens uideri maluit. Sic enim haec eorrupit ΓΛ. Sed Qua horo sane 'i XOr quae SO, 'Si'
B. quam e)rogas 3 A. ui tandem B. Τaedet mentionis, quae mihi,
Vbi domum adueni, adsedi, extemplo auium Dat ieiuna anima. A. N ili)il peccat de savio. Ut devomas uult, quod sori potaueri S. 14 9uid de illo quoque l000, in utraque comoedia POSilo, existimari debeat, manifestum est, cuius loci haec ferme Sen-15 tentia, Filia hominis pauperis in peruigili uitiata est. 16 Ea res clam patrem suit, et habebatur pro uirgine. EX eo ui-17 li grauida mensibus exactis parturit. Seruus bonae frugi 1 cum pro foribus domus Staret et propinquare partum erili filiae atque omnino uitium esse oblatum ign0raret, gemitum et ploratum audit puellae in puerperio enitentis timet, iraSei-19tur, SuSpicatur, miseretur, dolet. Hi omnes motu eiu asse clionisque animi in Graeca quidem comoedia mirabiliter acres et illustres, apud Caecilium autem pigra istaec omnia et a 20 rerum dignitate atque gratia uacua sunt Post ubi idem Ser-
123쪽
Ad horum autem Sinceritatem ueritatemque uerborum an 2Iadspirauerit Caecilius, consideremus Versus sunt hi Caecili, trunca quaedam e Menandro dieentis et con Sal elentis uerba tragici tum0ris . . I demum in sortunatus est h0mo Pauper, qui educit in ege State liberos Cui fortuna et re est ut continuo patet. Nam opulento amam facile e cultat factio. Itaque, ut Supra diXi, eum haec Caecilii se0rsum leg0 22 neutiquam uidentur ingrata ignavaque eum autem Graeca compar et e0ntend0, non puto, Caecilium sequi debuisse
qu0 assequi nequiJret. XXIIII.
De uetere parsimonia deque antiquis legibus sumptuariis. Parsim0nia apud ueteres Romano et uictu atque enu-1rum tenuitas non domeStiea 0lum ob Seruatione a disciplina, Sed publica quoque animaduerSione legumque eom- Plurium Sanctionibus custodita est. aegi adeo nuper in Ca-29lt 0nis Atei conte et an eis senatu decretum uetuSU I anni et M. Valerio Messalla c0nsulibus faetum, in quo iubentur principes civitatis, qui ludis Megalensibus antiquo
124쪽
102 II. XXIIII. ritu mutitarent , id est mutua inter sese dominia agitarent, iurare apud onStile uerbis conceptis non amplius in singulas cenas Sumptu eSSe facturo S, quam centeno uicenosque aeriS, praeteritu et sar et Uinum, neque uino alienigena, Sed patriae, usurOS, neque argenti in Onuiuio plus pondo, quam libras centum inlaturo S.
Sed 0st id senatus consultum lex Fannia lata est, quae ludis Romanis, item ludis plebeis et Saturnalibus et aliis quibusdam diebus in singulos dies centenos aeris insumi concessit de denique aliis diebus in singulis mensibus tricen0S, ceteri autem diebus omnibus denos. Hanc Luae in Luci 0eta legem significat, cum dicit:
Fanni centussis mi Sellu S. 5 In quo errauerunt quidam commentariorum in Lucilium scribtores, qu0 putauerunt, Fannia lege perpetuos in omne dierum genu centen0 aeri Statuto S. 6 Centum enim aeris Fannius constituit, leuti supra dixi, festis quibusdam diebus e0sque ipsos dies nominauit, aliorum autem dierum omnium in singulos dies sumptum in lusit intra aeris alia tricenos, alias den O S. Lex deinde Licinia rogata est, quae cum certis diebus, Sicuti Fannia, centeno aeris inpendi permisisset, nubiis ducenos indulsit ceterisque diebus statuit aeris tricenos; cum et carnis autem et salsamenti sterta p0ndera in Singulos dies constituisset, quidquid esset tamen e terra, vile, arbore,
8 promisce atque indesinite largita est Huius legis Laeuius 9 poeta meminit in Erotopaegniis. Verba Laeui haec Sunt, quibus Signi stat haedum, qui ad epulas uerat adlatus,
dimissum cenamque ita, ut lex Licinia sanxisset, p0mis oleribusque instructam.
Lex Licini a), inquit, introducitur Lux liquid haedo redditur. 10 Lucilius quoque legis istius meminit in his uerbis Legem vitemus Licini. 11 Postea L. Si l a dietat0r, cum legibus istis situ atque Senio bliteratis, plerique in patrimoniis amplis elluarentur et
125쪽
familiam pesti iamque Suam cenarum prandiorumque gurgitibus proluissent, legem ad populum tulit, qua cautum eSt, ut Kalendis Idibus, Nonis diebusque ludorum et seriis quibusdam sollemnibus sesteritos tricen tenJos in cenam insumere tu poteStaSque esset, eteris autem diebus omnibus non ampliu triceno S. Praeter has leges A em ibi a m quoque ligae in inuenimus 12 qua lege non Sumptu cenarum, Sed ciborum genu et modus praefinitus St. Lex deinde Antia praeter sumptum aeris id etiam san-I3xit, ut, qui magiStratu eSSet magiStratumve capturus eSSet, ne quo ad cenam, nisi ad certa perSOnaS, itaret.
Postrema lex Iulia ad 90pulum peruenit, Caesare Au- 14gia Sto imperante, qua proseSti quidem diebus ducenti siniuntur, Kalendis, Idibus, Nonis et aliis quibusdam festis trestenti, nuptiis autem et repotii sestertii mille. Esse etiam diei Capito Ateius edictum, diuine rue Ib Augusti an Tiberii Caesari non Satis commemini, quo edicto
per dieruin uarias sollemnitate a trecenti sestertiis adusque duo SeStertia Sumptu cenarum propagatu est ut his saltem sinibus luxuriae esserues stenti aeStu coerceretur.
In Latin serm0ne, Sicut in Graeco, alii αναλογιαν se-Iquendam putauerunt, alii ανωμαλίαν 'Aναλογία est 2 similium simili. declinatio, quam quidam Latine proportionem j0eant 'Aνωμαλία est inaequalitas ie-3clinationum, consuetudinem sequens Duo autem Graeei grammatisti illustres Aristarchu et Crate Summa ope
ille αναλογίαν, hic νωμαλίαν defensitauit M. Varronis 5 liber ad Ciceronem te lingua Latina ictauus nullam esse obseruationem similium docet inque omnibus Paene uerbis i0nsuetudinem d0 minari ostendit, Si euti 6 eum dicimus inquit, 'lupus lupi , pro bu probi et lepus lep0ris , item paro paraui et auolaui . pungo pupugi , tundo tutudi' et pingo
126쪽
7 pinxi Cumque, inquit, a ceno et prandeo et poto et cenatu Sum et pransus sum et 'potus una dicamuS, a destringor tamen et extergeor et Mavor destrinxi ex -8 tersi et aui dicimus diem cum dicamus ab Osco Tusco Graeco Osce 'Tusce 'Graece , a GaHO tamen et Mauro Gallice et Maurice' dicimus item in probus 'probe 'doctus docte , sed fa rarus non dicitur rare . Sed alii 'aro dicunt, alii 'rarenter .
9 Inde M. Varro in eodem libro Sentior , inquit, nemo diei et id per se nihil est ad sentior tamen fere omne dicunt Sisenna unus ad sentio in senatu dicebat et eum postea multi Secuti neque tamen mi iacere tonsuetudini in 10 potuerunt Sed idem Varro in aliis libris multa pro 1 αναλογία tuenda Scripsit. Sunt igitur ii tamquam loci quidam communes, contra αναλογίαν dicere et item rursum pro αναλογία.
Sermones M. Frontonis et Favorini phil0sophi de generibus Olorum uocabulisque eorum Graecis et Latinis atque inibi color spadix cuiusmodi sit.
Favorinus philosophus, eum ad M. Frontonem c0nSularem, pedibu aegrum, utSum iret, uoluit me qu0que ad eum Secum ire. A deinde, cum ibi aput Fili Lot eis, plerisque uiri docti praesentibus, Sermones de col0ribuSu0cabuliSque eorum agitarentur, quod multiplex eo lorum sa- eleS, appellatione autem in Certae et exiguae orent: plura , inquit Sunt Favorinus, in SenSibus oculorum, quam in uerbi uocibuSque colorum discrimina. Nam, ut alia eorum concinnitates omittamus, Simplices isti, rusus es uiridis, coloreSSIngula quidem uocabula multas autem species disserentis habent. Atque animo eum inopiam in lingua magis Latina uideo , quam in Graeca. uippe qui rufus eo lor a rubore quidem appellatu est, hed eum aliter rubeat ignis, aliter San-
127쪽
II. XXVI. 105guis, aliter Strum, aliter ero eum, has Singula rufi varietates Latina ratio Singuli propriisque Oeabuli n0n demonstrat omniaque ista Significat una ' ruboris appellatione, cum X ipsi rebit uocabula eo lorum mutuatur et gneum aliquid didit et ' flammeum et sanguineum et eroeeum et o Strinum et aureum . Rusus enim col0 e ruber nihil a 6 uocabulo rufi di iunJguntii neque proprietate eiu omneS de elarant, ξανθος autem et ' ἐρυθρος et πυρρος et κιρρος et φοινιξ habere quasdam distantias coloris rufi uidentur, Vel augente eum uel remittente uel miXta quadam
Tum Fronto ad Favorinum n0n infitias , inquit a muS, quin lingua Graeca, quam tu uidere legisse, proliXior
susiorque Sit, quam n0Stra Sed in hi tamen coloribus, quibus m0d dixisti, denominandiS, non proinde inope SumuS, ut tibi videmur Non enim haec Sunt Sola uocabula rusum eo lorem demonstrantia, quae tu modo diisti, rusus et ruber , Sed alia quoque habemus plura, quam quae dicta abs te Graeea Sunt: sultius enim et nauus et rubidus et poeniceus et rutilus et uteus et spadix appellati0ne sunt rufi coloris, aut aeuente eum quaSi incendentes aut eum colore uiridi miscentes aut nigro infuscante auzuirenti sensim albo illuminantes Nam poeniceuS , quem tu Graece φοινικα dixisti, noster St et ' rutiluS et spa-diX', poenice συνωνυμος, qui metu se Graeco noster eSt, exuberantiam Splendoremque Significant ruboriS, quale Sunt fructus palmae arboris n0n admodum Sole in eoeti, Unde Spa- diei et p0eniceo nomen est: σπάδικα enim δωριστὶ Ἀο- 10 eant avulsum e palma termitem cum fructu Fulvus autem 11
1lidetur de rufo atque uiridi mixtus in aliis plus uiridis, in alii plus rufi habere. Sic poeta uerborum diligenitisimus stiluam aquilam diei et iaspidem fulvos
leros et fulvum aurum et inrenam stiluam sul-uum leonem, sieque Ennium in annalibus rueres ulva dixit Flauus contra uidetur e uiridi et rus et Iualbo concretus: Sic fauentes c0mae et, quod mirari quoS-dana uideo, frondes olearum a Vergilio nauae eleuntur Sic multo ante laeuuius aquam flavam' dixit 13
128쪽
106 II. XXVI. et suiuunt puluerem. Cuius uersus, qu0niam Sunt tueundissimi, libens commemini:
Cedo tu uJm pedem miJ, lymphis flaui suiuum
ut puluerem Manibus isdem, quibus Vlixi saepe permul Si, iii, Dum m Lassitudinemque minuam man uJum mollitudine.
14.15 Rubidus autemst usus atrior et nigr0re multo inustus, luteus contra rusus e0lor est dilutior inde ei nomen quoque 16 esse laetum uidetur. Non igitur', inquit, mi Favorine, species rus coloris plure aput Graeco S, quam aput nOS O-I7 minantur Sed ne uiridis quidem color pluribu a uobis u018 cabulis dieitur, neque non potuit Vir g id iuri , colorem equi significare uiridem uolens, caerulum magis dicere eum, quam ' glaucum , sed maluit uerbo uti notiore Graeco, quam 19 inusitat Latino. 0stris autem ueteribus laesia dicta est, quae a Graeeis γλαυκω τις , ut Nigidius ait, de colore caeli, quasi cael in. 20 P0stquam haec Fronto dixit, tum Fau0rinus Selentiam rerum uberem uerborumque eius elegantiam X0Seulatus: absque te , inquit, uno forsitan lingua pro se et Graeca longe anteiSSet, Sed tu, mi Fr m t , qu0d in uersu Him e rit o est, id faciS: και νυ κεν η παρελασσας, φαμφήψιστ0ν 21εθηκας. Sed cum omnia libens audiui, quae peritissime dixisti, tum maxime, qu0d uarietatem naui coloris enarrasti fecistique, ut intellegerem uerba illa vi a iam a Di qm a retodi ci in o i iiii am0enissima, quae minime intellegebam:
23slauo conuenire Sed eum sit, ita ut dixisti, flavus color euiridi et albo mixtus, pulcherrime pr01 Sus Spuma virentiS maris flauom marmor appellauit .
129쪽
9uid T. Castricius existimari super Sallustii uerbis et Demosthenis, quibus alter Philippum deseripsit, alter Sertorium.
ναστεια τον φθαλμον ἐκκεκομμενων, τὴν κλεῖν κατεαγοτα, την χειρα, τ σκέλος πεπηρωμένον, παν τι βουληθείη μερος η τυχητου σώματος παρελεσθαι, τουτο προῖε μενον,
AG τε τω o ιπω μετα τιμ γῆς καὶ δόξης ζ γῆν. Haec 2 aemulari uolens Sallustius de Sert0ri due in historiis ita scribsit Magna gloria tribunus militum in Hispania, Τ. Didio imperante, magno usui bello
Marsico paratu militum et armorum fuit, multaque tum ductu eius iussu Jque parta, prim0 per ignobilitatem, deinde per inuidiam scriptorum celata Sunt, quae uiuus acie Sua Stentabat aliquot aduersis cicatricibus et ess0sS0 oculo. Pu in ille dehonestamento corpori maxime laetabatur, neque illis anxius, quia reliqua gloriosius retinebat. De utriusque his uerbis Titus Castri eius cum iudica-3ret: nonne , inquit, ultra naturae humanae modum St, dehonestamento corporis laetari siquidem laetitia dieitur exultatio quaedam animi audio esseruentior euentu rerum expetitarum uanto illud sincerius et humanis magis ratio . hibus conueniens παν Ἀαν βουληθείη μερος
μενον. uibus uerbis' inquit, ostenditur Philippus, non , 5 ut Sertorius, corporis dehonestamento laetus, quod eSi , inquit, insolens et inmodicum, set prae studio laudis et ho-n0riS, iacturarum dampnorumque corporis contempt0r, qui Singulos artus suos sortunae prodigendos daret quaeStu atque c0mpendio gloriarum.'
130쪽
Non esse compertum, cui deo rem diuinam fieri oporteat, eum
Pilaenam S Se cauSa uideatur, hiamobrem terrae treJm0res sunt, non modo his communibus hominum sensibus opinionibuSque compertum, Sed ne inter phSSieas quidem phil0S0phias Satis constitit, uentorumne ui neeidant specus hiatusque terrae Subeuntium, an aquarum Subter in terrarum cauis undantium pulsibus fluctibusque ita uti uidentur eXistimasse antiquissimi Graecorum, qui Neptunum ' σεισιχθονα appellauerunt, an cuius aliae rei causa alteriusve de ui ac numine, 0ndum etiam, istuti diXimus, pro eri creditum. 2 Pr0pterea ueteres Romani, eum in omnibus alii uitae officiis,
tum in e0nstituendis religi0nibus atque in dis inmortalibus animaduertendis castissimi cautissimique, ubi terram mouiSSesen Serant nuntiatumve erat, ferias eiu rei causa edicto imperabant, Sed dei nomen, ita uti Solet, cui seruari seria Oporteret, Statuere et edicere quieScebant, ne alium pro alio nomi-3 nando, salsa religione populium alligarent. Ea seria Siquis polluisset piaculoque ob hanc rem puS SSet h0stiam si deo, si deae immolabant idque ita ex decreto pontificum obseruatum esse M. Varro dieit, quoniam, et qua ui et per quem deorum dearumve terra tremeret, in
Sed de lunae s0lisque desectionibus , 0n minii in eiuS rei ausa reperienda Sese Xercuerunt. 9uippe M. Cato, uir in c0gnoscendis rebus multi studii, incerta tamen et in-6 curio Se Super ea re opinatus St. Verba Cat0ni e Xoriginum quarto haec sunt: Non lubet scribere, qu0d in tabula apud pontificem ma X imum St, quotien annona cara, quotien lunae aut Solis lumine caligo aut quid obstiterit. Vsque adeo parui fecit rati0nes ueras solis et lunae deficientium uel scire uel dicere.