장음표시 사용
171쪽
IIII. X. XI. 149 primum r0garet. T. Caesar in consulatu, quem eum M. Bi bbulo geSSit, quatuor Solo extra ordinen rogasse Sententiam dieitur. Ex his quatuor principem rogabat M. CraSSum, Sed, postquam filiam Cn. Pompeio deSponderat, primum coeperat PompeiUm rogare. Eius rei rati0nem reddidisse eum senatui Tiro Tul-6lius, M. Ciceroni libertuS, resert itaque Se ex patrono
suo audisse scribit Id ipsum Cupito Ateius in libro squem de ossissio Senatorio composuit, Seriptum reliquit. In eodem libro Capitonis id quoque scriptum St 8 , inquit, Cae Sar consul M. Catonem sententiam rogauit. Cato rem, quae On Sulebatur, quoniam n omis aes ii 44 c a iii dissici tui pi r si es nil e ciet Dii si ei ducendae gratia longa oratione utebature ci aeri a tri me isti caem di, Lem. Et sta em iis Duri Mem a tori, ut Sententiam rogatus diceret ante quicquid uellet aliae rei et quoad uellet. Cae Sareon Sul uiatorem uocauit eumque, cum sinem non saceret, prendi loquentem et in carcerem duci iussit. Senatu consurreXit et pro Seque batur Catonem in carcerem. Hae inquit, inuidia facta, Caesar destitit et mitti Catonem tu Ssit. XI.
9uae qualiaque sint, quae Aristoxenu quasi magis Oniperlade Pythagora memoriae mandauit et quae item Plutaretius ineundoni modum de eodem Pythagora Seripserit.
172쪽
150 III. I. tione prini haec uerba positit Iubet igitur Plato si ea somnum proficisci corporibus assectis, ut nihil sit, quod errorem animi perturbationemque asserat. X quo etiam Pythagoreis interdictum
putatur,nes abnue Scerentur, quae res habetin
stationem magnam, . HS cibus' tranquillitatem mentis quaerentibus constat esse contrariam. Haec quidem M. Cicero. Sed Ari Sto Xenus musicuS, Uir literarum ueterum diligentissimus, ristoteli philosophi auditor, in libro, quem de Pythagora reliquit, nullo Saeptu legumento Pythagoram dicit usum, quam abis quoniam is cibus et subduceret sensim aluum et laevigaret Verba ipsa Aristoxeni subscripsi IIυθαγορας δε των σπριων μαλιστα τον κυαμιον ἐδοκιμασεν λιαν κινητικον τε γαρ εἰναι καὶ
διαχωργὶ τικον χι καὶ μάλιστα κέχρηται αυτω. Poreulis quoque minus eulis et haedis tenerioribus uicti-7tasse, idem Aristoxenus resert suam rem uidetur cognouisse e Xenophilo Pythagorico, amiliari suo, et eXquihusdam aliis natu maioribus, qui ab aetate Pythagorae Ac de animalibus Alexi etiam poeta in com0e-9dia, clluti Πυπαγοριζουσα inscribitur, doe et Videtur autem, de κυάμω non Sitat causam erroris suiSSe, quia
in Empedocli carmine, qui disciplinas Sethagorae Se
cutu eSt, uersus hic inuenitur: Λειλοι, πάνδειλοι κυάμων πο χειρας εχε -
10 pinati enim sunt plerique. κυάμους legumentum diei, ut a uulgo dicitur. Sed qui diligentius citiusque carmina Empedoeli arbitrati sunt, κυάμους hoc in loco testiculos
significare dicunt, eosque more Pythagorae perte atque Symbolice ' κυάμους appellatos, quod Sint iτιοι του κυεῖν et geniturae humanae uim praebeant; ideircoque Empedoclen uersu isto non a sabulo edendo, sed a rei ueneriae proluuio uoluisse homines deducere. t Plutarchus quoque, 0mo in disciplinis graui auctoritate, in primo librorum, quo de Homero OntPO-
173쪽
fuit Arist0telem phil0S0phum Scripsit eadem ipsa de Pythagoricis Scrip SiSSe, qu0d non abstinuerint edundis animalibus, nisi pauca carne quadam Verba ipsa Plutarchi, quo-l2niam res inopinata est, SubSeripsi: 'Αριστοτε λης δὲ μή - τρας καὶ καρδίας καὶ ἀκαληφης καὶ τοιουτων τινων αλλων ἀπεχεσθαί φησιν του Πυθαγορι- κους χρησθαι δὲ τοῖς αλλοις. 'Aκαληφη autem est 13 animal marinum, quod urtica appellatur. Sed et piscibus mullis abstinere Pythagoricos, Plutarchus in Sympo si a cis dicit. Pythagoram uero ipsum sicuti celebre St, Euphor tabum primo fuisse dietasSe. Ita haec Remotiora Sunt his, quae Clearchus et Dicaearchus memoriae tradiderunt, utSSe eum postea
Pyr rhum PyJranthium, deinde Aethaliden, deinde seminam
pulcra facie meretricem, cui nomen fuerat Alco. .
Nolae et animaduersiones censoriae in ueteribus monumentis repertae, memoria dignae.
Si qui agrum Suum passu fuerat SordeScere eumque 1 indiligenter curabat ac neque arauerat neque purgauerat. Sive quis arb0rem Suam uineamque habuerat derelictui n0n id sine poena suit, sed erat opus en Sorium en SO- resque aerarium faciebant. Item, quis eques Romanus 2 equum habere gracilentum aut parum nitidum utSu erat, inpolitiae n0tabatur id uerbum significat, quasi tu dicas incuriae Cuius rei utriusque auctoritate Sunt et 3 M. Cato id saepenumero atteStatu e St.
Quod incentiones quaedam libiarum, certo modo saetae ischiacis mederi OS sunt.
Creditum h0 a plerisque est et memoriae mandatum, 1iSehia cum maxime doleant, tum, si modulis lenibus tibicen incinat, minui dolores Ego nuperrimes in clibro 2
174쪽
The 0phrasti seripluin inueni, uiperarum morsibus tibi inium Scitu modulateque adhibitum mederi resert etiam Democriti liber, qui inscribitur περὶ ρυσμων λο-3γικων κανών, in quo docet plurimis h0minum morbi- 4 dis medicinae suisse incentiones tibiarum. Tanta pro Susadfinitas est corporibus hominum mentibusque et propterea uitiis quoque aut medelli animorum et corporum.
Narratur historia de Hostilio Mancino a0dili 0 Manilia meretrice; verbaque deereli uribunorunt, ad quos a Manilia prouOea
Cum librum VIII. Atei Capitonis coniectaneorum legeremia S, qui inscriptu est de iudicii publicis, decretum tribunorum uisum est grauitati antiquae plenum. 2 Propterea id meminimus, idque ob hanc causam et in hanc Sententiam Seriptum est Aulus Hostilius Mancinus aedilis 3 curulis suit. Is Maniliae meretrici diem ad 0pulum dixit eo, quod e tabulat eius noctu lapide ictus esSet uulnuS- que e eo lapide ostendebat Manilia ad tribun0s plebib pr0uocauit. Apud eos diXit comessat0rem Mancinum ad aedes Suas uenisse eum ibi reeipere non suis Se e re Sua, sed cum ui inrumperet, lapidibus depulsum. ribuni decreuerunt, aedilem ex eo loe iure deiectum qu eum uenire cum e0rollario non decuiSSet. Propterea, ne eum P0-pulo aedilis ageret, interceSSerunt. XV. Desens a culpa sententia ex historia Sallustii, quam iniqiii iuscum infe etatione maligni reprelienderint.
Elegantia rationis Sallustii uerborumque sinsgenJdiet nouandi studium cum multa prorsu inuidia suit multique non medio eri ingeni uiri conati sunt reprehendere pleraque ut Obtrectare. In quibus plura inscite aut maligne uellicant. Nonnulla tamen uideri 90ssunt n0n indigna reprohensione: quale illud in Catilinae historia re-
175쪽
Im XV XVI. 153 pertum est, quod habeat eam Speciem, quasi parum attente dictum. Verba Sallustii haec sunt Ac mihi 2 quidem, tam et Si hautquaquam par gloria Se quitur Scriptorem et auctorem rerum, tamen in Iirimi arduum uidetur, re ge Sta Scribere:
primum quod facta dictis exaequanda Sunt dein, quia plerique, quae delicta deprehenderis, maliu0 lentia et inuidia dicta putant. Vbi de magna uirtute atque gloria bonorum memore S, Uae sibi quisque facilia factu putat, aequo animo accipit Supra, ueluti ficta, pro salsis ducit.
Proposuit , inquiunt, dicturum au Sas, quamobrem ui-3deatur eSSe arduum, re ge Stas scribere atque ibi cum Primum cauSam ..., non cauSaS, Sed querellaS dicit. Non enim causa uideri debet, cur historiae pus δ' arduum sit, quod hi, qui legunt, aut inique interpretantur, quae Seripta Sunt, aut uera S Se non redunt . Obn0Xiam quippe et obiectam salsis existimationibus eam brem distendam aiunt, quam arduam' quia, quod St arduum , sui op0ris dissicultate est Du tuum , non opinionis alienae erroribuS.IIaec illi maliu0li reprehensores dicunt. Sed arduum 6 Sallustius non pr dissicili tantum, Sed pro eo quoque ponit, qu0d Graeci χαλεπὀν appellant, quod est cum diselieite, tum molestum quoque et incontinodum et intractabile. Pu0rum uerborum Significatio a Sententia Sallustii supra Scripta non abhorret.
De uocabulis quibusdam a Varron et Nigidio contra cotidiani sermonis consuetudinem declinatis atque inibi id genus quae
dam cum exemplis ueterum relata.
M. Varronem et P. Nigidium , uiros Romani generis IdoctiSSimo S, Omperimus, non aliter elocuto esse et Seri-ΡSiSSe, quam senatuis et d0muis et fluetuis , qui est patriuM aSuS, ab eo, quod eSt senatus , 0mus' et fluctus J;huie senatui d0mui , J nue tui ceteraque his consimilia
176쪽
I54 ΙΙΙΙ. XVI. 2 pariter dixisse. Terentii quoque comici uersus in libris ueteribus itidem Seriptus Si Eius anuis au SI, Opinor, quae St emortua. 3 Hane eorum auctoritatem quidam e ueteribus grammatistis ratione etiam firmare uoluerunt, quod onmi dativus Singularis liter finitus , si non Similis est genitivi singularis, s litora addita genitivum singularem facit, ut patri patris . 4 due dueis , caedi caedis . Cum igitur' inquiunt, in caSudandi huic senatui dicamus, genetivus ex e singulari 'Senatuis est, non SenatuS . Set non omnes concedunt, in casu dativo senatui ma-6 is dicendum, quam Senatu . Sicuti Lucilius in eodena caSu uictu et anu dicit, non quietui nec anui , in hisce uersibus: Puod Sumptum atque epulas uictu praeponi Sh omae et O ,
inquit Vergilius quoque in casu dandi aspectu dicit,n0n aspectui :Τeque a Spectu ne Subtrahe no Stro, et in ei nil est QPuod nec concubitu indulgent. C. etiam Caesar, grauis auctor linguae Latinae, in Anticat One uniuS, inquit, arrogantiae, Superbiae dominatuque. Item in Dolabellam actionis I lib. I. Isti, quorum in aedibus Janisque posita et 9 honori erant et ornatu. In libri quoque anal0gicis omnia istiusm0di sine i liter dicenda censet.
177쪽
De natura quarundam particularum, quae praepositae Verbis intendi atque produci barbare et inscite uidentur, Xemplis rationibusque plusculis disceptatum.
Lucilii ex XI. uersus S t: iScipiadae magno improbus obiciebat Asellus, Lustrum, illo cen Sore, malum in selixque fuisse. Obiciebatis liter producta multo legere audio, idque eo facere dicunt, ut rati numeri salua sit. Idem infra:
Conicere in uersus dictum praeconi uolebam Grani.
In hac quoque primi uerbi praep0Sitione ob eandem causam pr0diueunt. Item XV. 3Subicit huic humilem et sussercitu 90 Sterio
subicit u liter longa legunt, filii primam Syllabam breuem esse in uerS heroic non c0nuenit. Item apud Plautum in Epidico con syllabam productam pronuntiant: Age nunc iam orna te, Epidice, et panisol Juni
Apud Vergilium quoque subicit uerbum produci a pleris oque audio: Etiam Parna Si lauru SP arua sub ingenti matris se subicit umbra. Sed neque ob neque sub praepositio producendi habet 6
naturam, neque item 'e0n J, ni Si eum eam literae Secuntur. quae in uerbis c0nstituit et ' confecit secundum eam primae Sunt, uel cum eliditur ex con n litera Sicut Sallu Stius faenoribus, inquit, eo pertus. In hi autem, quae Supra OSui, et metrum esse integrum pote S et praepositiones istae poSSunt n0n barbare protendi Secunda enim liter in his uerbis per duo i, non per unum Seribenda St.
178쪽
156 IllΙ. XUII. 8 Nam uerbum ipsum , cui supradictae particulae praepositae Sunt, non eSt icio', Sed acto et praeteritum non icit facit, sed iecit . Id ubi compositum est, ex a liter in i mutatur, sicut fit in uerbis insilio et incipio , atque ita uim con-SOnanti capit, et idcirco ea syllaba productius latiusque paulo pronuntiata priorem syllabam breuem eSSenon patitur, Sed reddit eam 90 situ longam, proptereaque et numeruS in
uerSu et ratio ex pronuntiatu manet.
Haec quae diximus, eo etiam Onducunt, ut, quo dispudVer g ' Dum ii si cli positum inuenimuS Eripe me his, inuicte, malis aut tu mihi ter
Inice, Sic esse iniice , ut supra dixi, et scribendum et legendum sciamus, nisi quis tam indocilis est, ut in hoc qu0que uerbo in praepositionem metri gratia protendat. I 9uaerimus igitur in obteibus', o litera qua ratione intendatur, cum id uocabulum actum sit a uerbo obiicio et nequaquam Simile sit, quod a uerbo ni oueo motus o literat longa dicitur. Equidem memilii Sulpicium Apollinarem, Utrum praestanti literarum Seientia, obteis et obicibus o litera correpta dicere, in Vergilio quoque Siceum legere: seu ui maria alta tu me Scant
Obicibus rupti S 12 sed ita, ut diximus, i literam, quae in uocabulo quoque gemina esse debet, paulo uberius largiuSque pr0nuntiabat. I Con uens igitur est, ut subieeS etiam, quod pr0inde ut obices comp0Situm est, u liter breui dici oporteat. J Ennius in tragoedia, quae Achille in Scribitur
Subice pro aere alto ponit, qui caelo Subiectu est, in his uersibuS: Per ego deum Sublimas subices Vmidas, unde oritur imber Sonitu Saeuo et Strepitu
179쪽
plerosque omni tamen legere audias u liter pro lueta Id 15 ipsum autem uerbum M. Cato sub alia praepositi0ne didit in oratione, quam de tonsulatu Suo habuit, ita hos, inquit, seri uentu ad priorem Frenaeum, quo proiicit in altum. Et Pacuvius item in Chryse . . Id promunturium cuius lingua in altum proiicit.
De P. Asrieano superiore sumpta quaedam ex annalibus, memoratu dignissima.
Scipi Asrieanus antiquior quanta uirtutum gloria prae-1stiterit et quam fuerit altus animi atque magni eus et qua sui e0nscientia subniXus, plurimis rebuS quae diXit quaeque fecit, declaratum St. X quibu Sunt haec duo exempla 2 eius fiduciae atque exuperantiae ingenti S Cum M. Naeuius tribunus plebis accusaret eum ad 909u 3lum diceretque aecepiSse a rege Antio eli pecuniam, ut conditi0nibus gratiosis et mollibus paceum eo p0puli Romani nomine fieret et quaedam item alia erimini daret indignatali uiro , tum ii ii pauea praefatus, quae dignitas uitae Suae atque gloria postulabat: memoria', inquit, Puirites, repeto, diem SSe hodiernum, quo Hannibalem Poenum imperio uestro inimicissimum magno proelio uiei in terra Asrica pacemque et uictoriam u0bis peperi inspectabilem N0n igitur Simus aduersum deos ingrati et, en Seo, relinquamUS nebulonein hunc eamus hinc protinus Iovi optimo maximo gratulatum Id cum dixisset, auertit et ire ad Capit0lium coepit. Ium conti uniuersa, quae ad Sententiam de ei bpione serendam conuenerat, relicto tribuno, Scipionem in Capit0sium comitata atque inde ad aedes eius eum laetitia et gratulati0ne Sollempni prosecuta est Fertur etiam Ora-6tio, quae uidetur habita eo die a Scipione, et qui dicunt eam non ueram, non eunt infitias, quin haec quidem uerba
fuerint, quae dixi, Scipioni S. Item aliud est factum eius praeclarum. Petilii quidam. tribuni plebis, a M., hi aiunt, Catone, inimie SeipioniS,
180쪽
158 IIII. XVIII. XVIIII. XX.e0mparati in eum atque inmiSSi desiderabant in Senatu instantissime, ut pecuniae Anti0chinae praedae squeJ, quae in eo bello apta erat, rationem redderet suerat enim L. Scipi0ni Asiatico, fratri suo, imperatori iii ea prouincia, lega-9tus Ibi Scipio exurgitet, prolato e Sinu togae libro, rationes in e Scriptas eSS dixit omnis pecuniae omniSque prae-I0 dae, allatum, ut palam recitaretur et ad aerarium deferretur. II Sed enim id iam non saeiam , inquit, nee me ipse assiciam I 2 contumelia , eumque librum Statim coram discidit suis manibus et concerpSit, aegre pasSuS, quod, cui Salu imperii ac reipublicae aecepta serri deberet, rationem pecuniae
Puid M. Vario iii l0gistorie seripserit de ira oderando ui et puerorum inpubium.
Pueros inpube comperium est, si plurimo cib nimioque sompn uterentur, hebetiores fieri ad ueterni usque aut eluet tarditatem, corporaque eorum inprocera meri minusque 2 ad 0lescere. Idem plerique alii inedicorum philo S0phorumque et M. Varro in logistorico scripsit, qui inscriptus est Catus aut de liberis educandi S. XX.
Nolati a censoribus, qui, audientibus iis, dixerant oea quaedam intempestiuiter ae de eius quoque nota deliberatum, qui Stelerat sorte apud eos Sellabundus.
Inter censorum Seueritates tria haec exempla in literis sunt castigatissimae disciplinae Vnum est huiuscem0di. 3 Censor agebat de uxoribus sollempne iusiurandum verba erant ita concepta: Vt tu ex animi tui sententia ux0rem habes ui iurabat, cauillat0 quidam et ca- m alJicola et nimis ridicularius suit. Is locum esse sibi loci
dicundi ratuS, cum ita uti mo erat, cen Sor dixiSSet: ut 5 tu ex animi tui sententia uxorem habes δ' Maabe ei luidem , inquit, uxorem, sed non hercle ex animi mei sententia . 6 Tum censor eum, quod intempestiue lasciuisSet in aerarios