A. Gellii Noctivm atticarvm libri XX; ex recensione Martini Hertz

발행: 1861년

분량: 619페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

XV. . I. 125

Percontatus ego sum, quid esset illud mirum Pu adri-5garii. Repetit: In e igitur libro Seriptum inueni, eum 6 obpugnaret L. Sulla in terra Attica Piraeum et contra Arche laus regis Mithridati praesectus X eo oppido propugnaret, turrim ligneam defendendi gratia structam, cum ex omni latere circumplexa igni foret, ardere non quiSSe, qu0 alumine ab Archelao oblita suiSset . Verba uadrigarii ex eo libro haec sunt Cum Sullas

conatu e S Set tempore magno, eduXit copia S, ut Archelai turrim unam, quam ille inter po Suit, ligneam incenderet. Venit, acces Sit ligna Sub didit, submouit Graecos, ignem admouit Sati Ssunt diu conati, numquam quiuerunt incendere, ita Arehelaus omnem materiam obleuerat alumine, quod Sulla atque milites mirabantur, et poStquam non Succendit, reduxit copia S.

0uod Plato in libris, quos de legibus composuit, largiore S

laetioresque in conuiuiis inuitaliunculas uini non inutiles esse existimauit.

Ex insula Creta quispiam, aetatem Athenis agens, Pla Itonicum sese philos0phum dicebat et uiderier gestibat. Erat autem nihili h0m et nugator atque in Graecae facundiae 2 gl0ria iactabundus et praeterea uini libidine adusque ludibria ebrio Sus. I in conuiuii iuuenum, quae agitare Athenis 3 hebdomadibus lunae sollempne nobis suit, Simulatque m0duSepulis factus et utiles delectabilesque Sermone coeperant, tuni, Silenti ad audiendum petito, 0 qui coeptabat atque id genus uili et incondita uerb0rum caterua h0rtabatur omne Sad bibendum, idque se sacere ex decreto Plat0nie praedicabat, tamquam Plat in libris, quos de legibus compo Suit, laudes ebrietatis copiosissime scripsisset utilemque eSSe eam boni ac sortibus uiris censuisset ac Simul inter eiusm0di orationem crebris et ingentibus poculis ingenium omne ingurgitabat, imitem esse quendam dicens et incitabulum ingenii uirtutisque, si mens et corpus homini uino lagraret.

412쪽

126 XV. II.

Sed enim Plat in primo et secundo de legibus

non, ut ille nebulo Opinabatur, ebrietatem istam turpissimam, quae labefacere et inminuere hominum mente s0let, laudauit, Sed hanc largiorem paulo iucundioremque uini inuitationem, quae fieret Sub quibusdam quasi arbi-5 tris et magistris onuiuiorum ObritS, non inprobauit. Nam et m0 dicis honestisque inter bibendum remissionibus refici integrarique animos ad inStauranda sobrietatis officia existumauit reddique eos sensim laetiores atque ad intentione rursum capiendas fieri habiliores, et simul, si qui penitus in his adsectionum cupiditatumque errore inessent, quo aliquis pudor reuerens concelaret, ea omnia Sine graui periculo, libertate per uinum data, detegi et ad corrigendum medendumque fieri op0rtuniora.

Atque hoc etiam Plato ibidem dicit, n0n desugiendas

esse neque respuendas huiuscemodi Xercitationes aduersum propulsandam uini uiolentiam neque ullum umquam continentem prorSum a temperantem satis deliter uisum eSSe euiu uita uictusque non inter ipsa errorum peri-7 cula et in mediis uoluptatum inlecebris explorata sit. Nam cui libentiae gratiaeque omnes c0nuiuiorum incognitae Sint quique illarum omnino expers Sit, Si eum sorte ad participandas eiusmodi uoluptates aut uoluntas tulerit aut casus induxerit aut necessitas compulerit, deleniri plerumque et capi, neque mentem animumque eius consistere, 8 sed ut quadam noua letum labascere. 0ngrediendum igitur censuit et, tamquam in aete quadam, cum uoluptariis rebus cumque ista uini licentia comminu decernendum, ut aduersum eas non fuga simus tuti nec absentia, Sed uig0re animi et constanti praesentia moderatoque S teni-perantiam continentiamque tueamur et, calefacto simul refotoque animo, si quid in eo uel frigidae tristitiae uel torpentis uerecundiae fuerit, deluamuS.

413쪽

XV. III. 27im. Puid M. Cicero de particula ista senseri scripseritque, quae

praeposita es uerbis aufugi et aufero; et an in uerbo autumo eadem istaec praepositio esse uideri debeat.

Legimus librum Ciceronis, qui inscriptus est 1

Orator. In eo libro Cicero, cum dixisset, uerba haec 2 aufugio et 'ausero composita quidem esse e praepositi0 ne ab et ex uerbis fugio et sero , Sed eam praepositionem, quo sieret uo pronuntiatu audituque lenior, uersam mutatumque SSe in au Syllabam coeptumque

esse dici aufugio et 'ausero pro 'abigi 0 et ab- sero , cum haec, inquam, ita dixisset, tum postea ibi-3dem superi eadem particula ita scribSit, viae c. inquit, praepositio iraeter haec duo uerba nullo alio

in uerbo repperietur. Inuenimus autem in commentari Nigidiano, uerbum autumo compositum ex ab praepositione et uerbo aestumo dictumque intercise autumo , quasi ab aestumo , qu0 significaret Hotum aestumo , tamquam ab numero .

Sed, quod sit cum honore multo dictum Nigidii 5

hominis eruditissimi, audacius hoc argutiusque SSe uidetur, quam ueriuS Autumo enim non id solum signi 6ficat: aestumo , sed et dico et opinor et censeo . eum quibus uerbis praepositio ista neque cohaerentia uocis neque significatione sententiae conuenit. Praeterea uir acer Trimae in studi literarum diJligentiae M. Tullius non sola esse haec duo uerba dixisset, si repperiri posset ullum tertium. Sed illud magis inspici quaerique dignum est, uersane 8 sit et mutata ab praepositio in au syllabam propter lenitatem u0cis, an potius au particula sua sit propria origine et proinde, ut pleraeque aliae praepositione a Graecis, ita haec quoque inde accepta sit; sicuti est in illo uersu Homeri: Aυερυσαν με πρωτα καὶ σφαξαν καὶ ἔδειραν set:

414쪽

128 XV. I. IIII. Historia de sentidio Basso, ignobili homine, quem primum de

Parthis triumphasse , memoriae traditum est.

In serm0nibus nuper fuit seniorum hominum et erudit0rum, multo in uetere memoria altissimum dignitatis gradum ascendisse ignobilissimos prius homine et despicatissimos. 2 Nihil adeo de quoquam tantae admirationi suit, quantae sue-3 runt, quae de Ventidio Basso Scripta sunt Eum Picentem fuisse genere et loco humili et matrem eius a Pompeio Stra-b0ne, Pompei Magni patre, bello Sociali, quo Aseulan0s subegit, captam cum pS eSSe, mox, triumphante Pompeio Stra-lyone, eum quoque puerum inter cetero ante currum imperat0ris Sinu matris uectum esse 90st, cum adoleuisset, uictum sibi aegre quaesiSSe eumque sordide inuenisse comparandis mulis et uehiculis, quae magistratibus , qui Sortiti prouincias forent, praebenda publice conduxisset. In isto quaestun0tum eSSe coepisse C. Caesari et cum eo prosectum esse in Gallias. Τum, quia in ea prouincia Satis nauiter uersatus eSSet et deinceps ciuili bello mandata sibi pleraque inpigre et strenue estisset, non modo in amicitiam Caesaris, sed ex ea in amplisSimum quoque ordinem peruenisse; 0x tribunum quoque plebi a deinde praetorem creatum atque in eo tempore iudieatum esse a Senatu hostem cum M. Antonio post uero coniunctis partibuS, non pristinam tantum dignitatem reciperasse, sed pontificatum ac deinde consulatum qu0que adeptum eSSe eamque rem tam int0leranter tulisse populum Romanum, qui Ventidiunt Bassum meminerat curandis mulis uictitasse, ut uulgo per uias urbis uersiculi proscriberentur Concurrite omnes augure S, aruspice si Portentum inusitatum conflatum Si recen S: Nam mulas qui ricabat, eon Sub ductus est. Eundem Bassum Suetonius ranquillus praep0Situm esse a M. Antoni prouinciis orientalibus Parthosque in Syriam introrumpentis tribus ab eo proeli sus os scribit, eumque primum omnium de Parthis triumphasse et 0rte bita publico lanere Sepultum eSSe.

415쪽

XV. V. 129

Verbum profligo a plerisque diei inproprie insciteque.

Sicut alia uerba pleraque ign0rati0ne et inscitia impr0be 1

dicentium, quae non intellegant, desteXa ae deprauata sunt a ratione recta et consuetudine, ita huius quoque uerbi, quod est profligo , Significati uerSa et corrupta est. Nam cum ab adstigendo et ad pernielem interitumque deducendo inclinatum id traetumque sit semperque eo uerbo, qui diligenter locuti sunt, ita usi sint, ut profligare dicerent prodigere et deperdere , profligataS que res quasi prostietas et perditas appellarent, nunc audio, aedificia et templa et alia sere multa, quae prope abSoluta adsectaque Sunt, lan prostigat esse diei ipsaque S se iam profligata . uapropter ur 3banis Sime respondiSSe praetorem, non indoetum uirum barbaseulo cuidam ex adu0eatorum turba, Sulpicius Apollinaris in quadam epistula scribtum reliquit. Nam eum ille, inquit, rabula audaculus ita postula S Set uerbaque ita fecisset: Omnia, uir clari S Si me, negotia, de quibus te cogniturum esse hodie dixisti, diligentia et uel0 citate tua profligata Sunt, unum id solum relictum e St, de quo, rogo, audias , tum praetor Sati ridicule: An illa negotia de quibus iam cognouisse me dicis, profligata sint, equidem ne Seio hoc autem negotium, quod in te incidit, procul dubio, siue id audiam siue non audiam, profligatum St . u0 Significare autem uolunt, qui pr0stigatum di eunt illi qui Latine locuti sunt non profligatum , Sed adfectum , dixerunt, Sicuti M. Cicero in oratione, quam habuit de prouinciis consularibus. Eius uerba haec sunt Bel -6lum adfectum uidem v et uere ut dicam, paene confectum. Item infra Nam ipse Caesar quid est 7 quod in ea prouincia commorari uelit, nisi ut ea, quae per eum adsecta Sunt, per se et reipublicae tradat. Idem Cicero in oeconomico: Cum uero ad-8se et iam prope aestate uJua a Sole mitescere

416쪽

130 XV. VI. VlI. VI. In libro M. Cicoronis de gloria secundo manifestum erratum iii ea parte, in qua scribtum est super Hectore et Aiace.

1 In libro M. Tulli, iii est secundus de gloria, in nisestus error Si non magnae rei, quem errorem eSSe, OS- Sit cognoscere non aliquis eruditorum, sed qui tantum legerit 2 os i νου τοH . uamobrem non tam id mirabamur, erraSSein ea re M. Tullium, quam non esse animaduerSum lio Cpo Stea correctumque uel ab pS uelina ironi, liberto eiuS, diligentissimo h0mine et librorum patroni sui studiosiSSimo. 3 Ita enim scriptum in eo libro est Apud eundem poetam Aia X, cum ectore congrediens depugnandie a USa, agit, ut sepeliatur, si sit sorte uictu S, declaratque se uelle, ut suum tumulum multis etiam post saeculis praetereuntes sic loquantur Hic situ est uita es iampridem lumina clinquenS,Pui quondam me et Oreo perculsus concidit

Fabitur haec aliquis, mea semper gloria uiuet.

Huius autem Sententiae uersus, quos Cicero in linguam Latinam uertit, non Aiax apud Homerum dieit neque Aiax agit, ut Sepeliatur, Sed Hector dicit et Hect0rde sepultura agit, priuSquam sciat, an Aiax secum depugnandi causa

VII.

0bseruatum esse in senibus, quod annum sero aetatis tertium et sexagensimum agant aut laboribus aut interii aut clade aliqua insignitum atque inibi super eadem obseruatione exemplum

adpositum epistulae diui Augusti ad Gaium filium. I bseruatum in multa h0minum memoria expertumque HSt, Senioribus plerisque omnibus sexagensimum tertium Ui-

417쪽

XV. VII. VIII. 131tae annum cuni periculo et clade aliqua uenire aut e0rporis morbique grauioris aut uitae interitus aut animi aegritudinis. Propterea, qui rerum uerborumque istiusmodi studi tenen 2 tur, eum aetati annum appellant κλιμακτληρικόν Nocte quoque Sta proxima Superiore, cum librum 3 epistularum diui Augusti, quas ad Gaium nepotem suum Scripsit, legeremus duceremurque elegantia orationis neque moro Sameque anxia, Sed facili hercle et simplici, id ipsum in quadam epiStula super eodem anno Scriptum ossendimus eiusque epistulae exemplum h0 est VIIII Kal. Octobri S. Aue, mi Gai, meus a Sellu S iucundi SSimus, quem semper medius fidius desidero, cum a me ab e S. Set praecipue diebus talibus, qualis est hodiernus, oculi mei requirunt meum Gaium, quem, ubicumque hoc die suisti, spero laetum et bene

ualentem celebra S Se quartum et Sexagen Simum natalem meum. Nam, ut uide S, κλιμακτῆρα communem Seniorum omnium tertium et e X agensimum annum eua Simus Deo autem Oro, ut

quantumcumque Superest temporis, id saluisnobis traducere liceat in statu reipublicae selicis Simo, ανδραγαθουντων μων καὶ διαδεχομένων Stationem me R m.

VIII.

Locus ex oratione Favorini ueteris oratoris, de cenarum atquel uriae obprobratione, qua usus est, eum legem Liciniam desumptu minuendo Suasit.

Cum legeremus orationem ueterem Favorini, n0n indi-1 Serti uiri, qua oratione fusus eSt, eum legem Liciniam de sumptu minuendo Suasit, ....J totum, ut meminisSe 90SSemu odio esse hercle istiusmodi Sumptu atque uictus, perdidicimus. Verba haec, quae adposuimus, Favorini sunt Praefecti 2 popinae atque luxuriae negant cenam lautam e SSe, nisi eum lubentis Si me edi S, tum auseratur 9.

418쪽

132 XV. VIII. VIIII.

et alia es ea meli 0r atque amplior Succenturi e- ur. Is nunc flos cenae habetur inter istos, quibus sumptus et fastidium pro facetis procedit, qui negant ullam auem praeter sic edulam t0 tame0 me S Se oportere; - ceterarum auium atque altilium, nisi tantum adponatur, ut a cluniculis inferiore parte saturi fiant, conuiuium putant inopia Sordere, - Superiorem partem auium atque altilium qui edint, eos palatum habere. Si proportione pergit luxuria crescere, quid relinquitur, nisi ut delibari sibi cenas iubeant, ne edendo defetigentur, quando Stratu auro, Γ-gento, purpura amplior aliquot hominibus, quam dis inmortalibus, adornatur 7VIIII.

0uod Caecilius poeta frontem genere uirili non poetice, sed eum probatione et cum analogia appellauit.

Vere ac diserte Caecilius h0e in Subditivo scripsit: Nam ii sunt inimici pessumi, fronte hilaro, corde tristi, Ptio Ileque ut adpre he)ndas neque ut fidiJmit

CH0 ego uersuS, cum de quodam istiusmodi homine serm03 ne eSSent, in cireui sorte iuuenum eruditi0rum dixi. Tum de grammaticorum uolg quispiam n0biscum ibi adsistens non Sane ign0bilis: quanta , inquit, 'licentia audaciaque Caecilius hic suit, cum fronte hilar0, 0 fronte hilara dixit et tam inmanem s0l0ecismum nihil ueritus est 3 4 Immo , inquam, potius nos et quam audace et quam licente Sumus, qui si 0ntem improbe indocteque n0 uirili genere dieimus, cum et rati prop0rti0nis, quae analogia appellatur, et ueterum auctoritates n0n hanc , Sed hune frono tem debere diei suadeant Nuippe M. Cato in primo s. ginum ita seripsit Postridie ignis conlatis, aequo

419쪽

XV. VIIII. X. 133

fronte, peditatu peditibus, equitibus atque alis cum hostium legionibu pugnauimuS. Recto quoque fronte idem Cato in libro eodem dicit .

At ille semidoctus grammaticus: miSSaS , inquit, aueto 6ritate facias, qua quidem ut habeas p0sse fieri puto, sed rati0nem die, quam non habes Atque ego his eius uerbis sui tum serebat aetas, inritati0r: audi , inquam, mi magi Ster. rati0nem salsam quidem, Sed quam redarguere salSam e SSetu non queaS. Omnia , inquam ut 0cabula tribus literis finita 8 quibus frons finitur, generis masculini sunt, Si in genetiuo quoque casu eadem Syllaba finiantur, ut mons , 90nS . frons At ille c0ntra renidens audi , inquit, dis ei-9pule, hira alia consimilia, quae non in generi maSeu- lini Petebant ibi omnes, ut uel unum Statim diceret. 10Sed cum intorqueret 0mo 0ltum et non hisceret et colore mutaret, tum ego interstes si et uade inquam, nunc et habeto ad requirendum triginta dies; Ῥ0Stquam inueneriS, repete nos Atque ita hominem nulli rei ad II indagandum u0cabulum, quo rescinderet finiti0nem fietam, dimisimUS.

De uoluntario et admirando interitu uirginum Milesiarum.

Plutarchus in librorum, quos περὶ ρυχῆς cin-1 Serip Sit, primo, eum de morbis dissereret in animos hominum incidentibus, mirginum dixit Milesii nominis sere

quot tum in ea ciuitate erant repente sine ulla uidenti eaUS uoluntatem cepisse beundae m0rtis ac deinde plurima uitam Suspendi amisisse. Id eum accideret in die saerebriu neque animi earum mori perseuerantium me di cina adhiberi quiret, decreuisse MileSio S, ut uirgineS, quae corporibus suspensis demortuae larent, ut hae omne nudae cum eodem laqueo, NU0 AES Sent praevinetae, esse r-rentur P0st cies decretum mirgine , uoluntariam morten n0 petiSSe, pudore Sol deterritas tam inh0nesti su

420쪽

134 XV. XI.

XI. Verba senatusconsulti de exigendis urbe Roma philosophissilem uerba edicti censorum, quo inprobali et coerciti sunt. qui diseiplinam rhetori eam instituere et exercere Romae

coeperant.

C. Fannio Strabone, M. Valerio MeSSalla COSS. Senatusconsultum de phil0s0phis et de rhetoribus Latinis laetum est M. Pomp0ntu praetor Senatum On Suluit. 9uod uerba saeta sunt de philo S0phis et de rhetoribus, de ea re ita cen Suerunt, ut M. Pomponius praetor animaduerteret curaretque, ut ei e re publica si deque sua uideretur, uti R0mae ne

Aliqu0 deinde annis p0st id senatusconsultum Cn. D0- mitius Ahenobarbus et L. Licinius CraSsus censores de coercendis rhet0ribus Latinis ita edixerunt Renuntiatum e Si nobis, esse homines, qui nouum genu di-Sciplinae instituerunt, ad quos iuuentus in ludum conueniat eos ibi nomen inposuisse Latinos rhetoras, ibi homines adulescentulo S dies totos desidere. Maiores no Stri, quae liberos suos discere et qu0s in lud0s itare uel

lent, instituerunt. Haec noua, quae praeter consuetudinem ac morem maiorum fiunt, neque lassent neque recta uidentur. 9uapr0pter

et his, qui eos ludos habent, et his, qui e0

uenire consuerunt, ut Sum est faciundum, uto Stenderemu 140 stram Sententiam, nobi non placere.

Neque illis solum temp0ribus nimis rudibus necdum Graeca disciplina exp0 litis, philosophi ex urbe R0ma pulsi 4 Sunt, uerum etiam Domitian imperante senatusconsulto 5 eiecti atque urbe et Italia interdicti Sunt sua tempestate Epictetus quoque phil0sophus propter I SenatuSe0n-.Sultum Nicopolim Roma deeeSSit.

SEARCH

MENU NAVIGATION