장음표시 사용
71쪽
tua fiunt: quonia elicere sol potest nihil ab umenis
do exhalationes,minuss tellus compacta est:insistis uero lanaes destctibus, terrae meatibus, rudi ram calorisq; priuatione conclusis,dum nullus p4 teredditus potest exhalationi, uehementes quase sis fientiuntur.Praecedit autem plerans terraemotum, aut insueta serenitus, aut tumefactio mari s cellens,aut aquarum puteorums perturbatio, t auium concinentium q*aedam uelut praemonitiones. Exeunt autem facto motu terrae riuuli Aatentes,sii summersa sit telluris portio. Ex calidit te item exeuntium illarum dis erumpentium exobalationum ignis excitari consueuit, π cineres iaculari. Strepitus etiam repercussa actatus materia auditur. Scriptum est, euenisse terram alia quam loco motum super undas ferri,tantumque nomergi,quantum aer inclusus substentando non eqvanescit. Solet σ nubecgla quaedam oblonga e gracilis, occasum uersus ante Wrrφmqtum appararere interdum, neq; resolui cito posse inclusis ititerra uentis, qui illam pellerent er profligarent. Eadem ratione, nullis obstantibus ealigo soli oboducitur,dis aer qgandos totus offuscatus cerniatur. Frigus item ante solis ortum insolitum terra motum praemonstrat, calore exhalationem de
ciente. Satis de motus terrae causis. Nunc de tonia
ruo est agendum, dich ea exhalatione ius nubia sis circumuolaitar
72쪽
De tonitruo. M. Exhalationes itus exeundo uentu creunt. Nusitas uero frigidis,dis aquensi haerestant, qui msupernum nobis latus, quod est frigore maxime concretum, nulla uipo sent effringere: ad inferarium,quod Cr debilim,eν aliquanto magis per niuem reflexue,circulos erumpentes,casin ad terrabis per tantur, ecum p in reuersu lapides atq; alia corripiunt, comburunt inflammatae motu Dphonis, citatiore, quaecuns tetigerint: a Graecis laphoones uocitantur, rurenters lisemesunt. Ii nam squum multu constent materia, reuertuntμrs, in aethera rusus concitati, frigore compressuri ita possent,ut nullo pacto conscenderent.Sunt etiar aliae exhalationes nubibus molatae,quae una cum nube nubpsile partς rem descendentes , agros Crsuta destruunt: nes reuertuntur ut laphones, sed tota cum nube iacent, Hunis Deme sepiusquam aestate, quum inopi tenuis materia conra
nitruis. stentia Graecus ecnephiae nuncupantur. Tonitru .m uero ',quum inflammatilis materia exhalaritionus nube conclusa, impetu erumpendo Cr creapitum er ignem ciet. Sed etiam nil nos uelut exis
yimarcetiam sine inflammatione fieri posse toni
truum. Neq; rursus absurdum est, arbitrari tam
tonare post coruscationem polle,quam post toni
73쪽
L IB ER IIII. σε quod genus,quia prope nos est, periculosum cremditur.Quum uero flamma ante lectamus, quam crepitum sentiamus, abesse a nobis discrimen puritandum ej.Scindi uero trabes ficto tonitruo exaperti sumus, et furdos repente redditos quosdam, er uinum de dolio putruisse. Id enim aer motus, atq; utS magna nubs, dis exhalationis ex utriusisque eonflictione facit. Aestate idcirco maxime tonare consueuit,quum maior sit conflictis,stigenistem nubem fugiente exhalatione.
Fulgura item ex fulmina, quamuis non sint ueuenti, exbalationes, fiunt tamen ex exhalatione, aestates potifimum concidunt, corroborata ex frigore circumstante materia. In media nams deris regioncitum haec,'quim tonitrua,coruscatio,
ness, atq; ijs similia propemodum omnia generuruntur.Fulminis a tem ea natura est, ut dura potius absiuina quam mollia: quum in expugnanda duritie langius immoretur. Item uenenum siecumbahent plerinque, atq; eius etiam potestatis uni fulmina,ut crvirulenta faciant,quae venenosa nosunt, er virus auferunt ijs quae uenenum imbibearunt: eadem nimirum ratione, qua sol durescere tutum fuci ceram uero lique sicere. Aer quos a censum ignem,πuentuss,extinguit, et extinctura accendit. cadente fulmine corvi ex Ra vir a summen ferre uidentur: anguillae,eπ reptilia exeo
74쪽
loco,ut pestilente abeunt, in quo fulmen cecidit, dum habitarent. si quis er apertis otalis iciatur, clausis repente moritur: contra si clausis, apertis interit. Rs omnia ad fulme os collertunt, natura ad donsionem hortante.Expertum est autem,lii tuli marini pellem fultam auertere,Cr aqua compori si fusum. Vt aute crepitu facto tonitrua redduntur uehementiora, ita plerans fulmina cobiubentur. Explicauimus earum rerum rationes is causas, quae exhalatione generantur: nunc de ij quae aqueo v pore concreantur,dis in aere prooducuntur,breuiser diseremus.
Vapor is quum humidus sit, futq; ut plerass
er varias receptet qualitates,aut rorem,aut pruinis,dut niuem,aut pluuium,aut grundine gignet.
De grandine. q. Grando fet, si calidior er rarior uapor in stigidiores deris medij locos penetrauerit: aestates aut uerrier autumno potis imum.' tu enim fatile ingreditur,quod rarum est: er quod in aqua Meme talefacta contingit, citius er fortius alia quanto congelabit. Grandinum uero diuerse uniri retro coditione materiae,circumstantivini acerbi qualitatum. Nocent autem stuctibus arborsi
pigiditate infita, er quodammodo etia ccitate.
75쪽
LIBER IIIJ, ει De nive. 1 . in item ex uapore aliquantum calido atque sumecto Deme generatur. Quoniam j ad frigio
dant regionem uapor H non potest attolli, idcirraco minis stiget, minu3s concreatur. Quare Cralba est nix, quum sit aquea refigurae forum mollisi inorum quam missima. Nix uer) idcirco aliaqganto nigrescit, quod partes si quae sunt terrea
tres,aqua dilabente permaneant. De rore. HS.
Ros ex uaporequos humecto sitier silidis.
re aliquΞto,uis terrestriore,quam is ex quo pluania. Minus enim astendit, uixque magno calore aea statis evapora stigore noctis aduersante. Roruniuer) diues sapores sunt. Nam et dulces alij sunt, alij acriores. Us; adeo autem, uelut excrementa purgamentus bunt plantarum atq; telluris, ut gustatus illorum fit plerum3 mortiferus. Ii cadentes vermibxs materium exhibent, aeruginess armant in folia. significat tamen fierenitatem rosenam coelo nubibus oppleto, vix unquam ros cadere consueuit. Et venti item uehementes materiani exhalantem astoriant,in aerems conuertunt.
De pruina. Eiusdem strine generis est pruina,quae Demer et iti plantis atq; telaure. Ea quum parsi attol latur,exstetore cocreta relinquitur.Durior aut est
76쪽
ε4 NAT. sc IENTI Aspruina,quam nix, quamuis utras Deme potismum fiant: eascilicet ratione,quod nix quidem cit ilorem adhuc aliquem intra se tenet: pruina ueris nullum biberua quum frigore ea corpor quia bia haeret pruina,condensentur.Necesse est enim, ut quum fluxili constet materia, termino alieno concludatur.Quod Cr in halitu cernimuὀ nostro. Isquum Deme laquimur aut stiramus,convini
haeret corpori,apparetq; concretus et rigem. Detet autem idcirco pruina, quia er aere quodamamodo expirum dis incocto generatur.
maerifola quur interse rore raeses putrescant:reliquis uer),niue,pruin grandine, no pstrestant.Sed res est aliquanto calidior quam nix, grando,aut pruina: idcirco ros putrefacit siegeistes. Ex culare siquidem externo solet putrefactio
proficisci. Quod grando,nix, ros, pruina* n
disserant sipecie. 33. mcnos quatuor specie distare non arbitra. mur: quii materia eorum eadem omnino si exhalando, vaporandos, adiacentim duntaxat dis externis corporibus er qualitatium uariata.
De pIuuia. 19σPlausa uero quum elementum sit, atq; per eoctum ersimplex,ub impersectis illis composetistis
genituris distera est necque. monia pisertim illa
77쪽
illa quidem abii uapore non producantur: plua
viam uero nonnunquam ex fotu aeris densatione generari quauus anni tempestate contingat. Fit iatas potifimum pluuia errae murtas halitu caloris ui in aeris mediam regione sublato : unde pro conditione materie ac temporis descendit in terrulf .Quare aliquae paruus serui gutta Maliae gruis diores, aliae foetent, aliae dulcessiunt , aliae marcQuorum edusa quandos Iocm qua delabuntur, quandos unde cotractus est vapor,quandoq- tuasta aut praua cococtio esse consueuit. Plauti uero non eo pacto quo nix vaporandi medius occlud sed ex Rud quidam pluuiarlim,qllae προνα
Graeci uocant , fiunt, uel a terrae cultoribus
praeuisa atq; animaduersa : quale illud est,si palior matutinus in sole rubens appareat, quum vasporis ad mediam regionem facile uideatur migraturus,pluuiam se uenturam obstruunt contra si uespertinusserenitatem. Depressos enim,uis sioli combustos, noctisq; interuentu conculcandos uapores ostendit, ex quibus pleruns ros er pruina generatur. Quum item sol aut luna pulle quoniam radij utrius, luminaris a nube aqueu referixi indicium est, pluuiae praesagium essesolat adauentantis.Item si orientis solis maior solito appua
reat magnitudo,pluuia expectandae unisi cadetitis,contrarium.Videntur autem sidera grandi
78쪽
cti, a vaporibusq; reflexi sunt. Eadem praemon strat,si tres soles, aut circa solem circuli, aut iris, i huiuscemodi aliquid apparebit.Item qu lim liab iis cornua obtunduntur, aulsidera celeriire pera meare arbitramur: interpositussiquidem uapor aciem praestringi dis frustratur. Et caligo aeque pluuium praetendit,s fortioriualidior,aut crafiuor perstet uero tenuior, ferenitatem. Quando item culigo conscendit, tempestate: quando uero deficedit,tranquillitatem signiscat. Si roris quos parum ,π pruinae multu ceciderit, pluuium : si econtrario, ferenitatem indicat. Iris uero paruant pluviam idcirco praemonstra quu nubes descenadere dissolui uideantur. Quod si uentauerit cost tra solem iride collucentcipluuium ingentε experictemus. Nubes enim abolis calore fecedui. Si e corrtrario accidit, praeteritum pluuii mantvat Ventorum quos crebra mutatio, atq; illa circa solent iugerum ductu orbicularis π frequens fulminu, coruscationum s radiatio,tempestatem annunciaut. Vapores enim multiplices extolluntur,aut sublatos esse signiscatur. Repentinae item fontiu mirinutiones, poribus exhaustis, futura tempestate ostendunt. Ide effici soleis plus aequo mare cocitetur, aut puluis eleuetur, aut huiuscemodi aliquid fiat,quod uaporare terrus,dquus declarat. Inde accidit, ut plus solito parietes madefiant, oleum quo que lucerni ardentis strictu. Vnde ex ranaric gallinau
79쪽
gallinaceorums solicitior cantus,et vermiumolastiores morsius,quoniam exhalante humore tenurari relinquuntur, pluviam agricolae praesignabui.
Fieri tamen in ip omnibus potest, ut cubu aliquo pluuiae muteria dissoluatur. De fontibus. Σ .sontes aute non ex pluuia generantur,aut fisu ,quippe qui perennes iugess sint,no temporari .quales qui sunt,aut niue,aut pluvia fui. Veruitupotiyimu censendum est, fontes fluuiosq; aeter tutate indipisti, quod aer densis, uapors, qui est in cauis terrae specubus, in aquam ex terrestri frigore facillime conuertatur. Quums cauernae iutae genitarum aquarum no amplius capaces uni, necesse est ut erumpant. Q uure plurima in moriritibus,ubi maiores altioresque cauitates fiunt, aquaufum copiam, radicess fluvioru er fontium cernimus. Ascendunt aute aquae natura id statuente,ut aquasemper supra terram ese nititur.Fit et iλve quod uacua est impleturae aquulae ascendere uideunt ιr. Nihil enim aeque ac uacua natura reformidat. Aquae autefontiu fluviorumq; amarae dulcesaque, aliorums saporu odoraq; esse possunt,proaut quaeq; varios meatus er locos,pluress habuerarit. Sut et quaedaspriuatimsonitu, minusi prooprietates,quaru causam reddere nulla possumus, praeter Iatente astroru ais sidera ratione. Minuuntur aute eo maxime tepore, cu uetat crebrius.
80쪽
. exudat, uel exiccat. vi neminem
pta, saluo sensu omitati potest. 63 NAT S cIENTIAE exbalatione siquidem uenti constant, quae aquas facile euomita consumit,atq; η exu. Quaeri solet, quur quum aestate sub terra inistratim frigus fit,quo in aquam uerti aer facillime posset,minores tamen aestate quam i eme fontei atq Duq in uniuersum sint:sed solis calor plus absumit,quam terrae stem adqciat.
De montibus. M. Montes uero aut partibus terrae tenuibus uento,aut mari, aut terrae motu in lacum unum peralutis,generantur:quae res ejicit, ulmontes terra tumores nuncuparentur.
De mari. 22, Mare autem mediterraneum, quod ab octandi siue Amphitrite ueni accestone fontium fluuiorirums subterraneorum, nonnihil accrescere est putandum. Fieri etiam potest, ut parua dis inasensili elementora conuersione ductetur. Quamraobrem tametsi incorrupta sint elamenta, atq; ina generata, mare tamen hoc m neminem, fontessatq; stumin caeteras huiuscemodi, Cr aliquanis dosecta sunt, σ aliquando dissoluuntur, distraahunturin. Fit etiam ut regiones er agri plerans exiccentur, Cr humectentur, sterilestant, striit scanis postremos ponto merguntur. Dιluuiunt vero totissis terrae,atq; exitium uniuersale feri natura nequit, quum terrae levioris ais aridi parmus semper extare nec best.