장음표시 사용
361쪽
De octav. Dec. Praece . CAP. II. 327
fimbri merbo. Falgacia igitur dicit. . . cum Opera is non dando aliquem istudere quaerit: quid in petendo moras innectis p non habeo quod Utibi tribuere possim : celans utique in corde
quid habet , vel quod sibi conservet , vel quod aliis , si volunt 3 3nest, tribuat. Me dacium dicit: omnino quod populuν non habeo, sitiret non artificioso ingenio sicut Ea- cia , sd plici negation s verbo frustratur psentem. Sed veri s ad utraque respondet : nee artificiose ingenio , nee simplici
merbo oponet decipere quemquam : quia quolibet arus modo mentiatur , Os quod mentitur occidit animam , & Omnibus.
mendacibus pars illorum erit in stagno ardenti igne & sulphure. Superouum videtur hic susius probate,
usiim aequivocationum, amphibologiarum,& restrictionum mentalium aequitati Legique Divinae consonum non esse , cum ex ipso innato nobis naturali lumine satis. constet, talem usum contrarium esse veri tari , & bonae fidei in Societate civili necessariae. Praeterea sancta Sedes Apostolica opiniones contrarias damnavit in celebri sed plane necessario Decreto contra Propositiones Morales. 1s. Propositio damnata. Cum eausa litatum est i mre , sine Deerbiummo iurandi , sive res sit levis , sive grπ- Innocentii
ag. Propositio damnata. Si quis , mel solus , vel coram alias, sive interrogatus , sue propria non e , sive recreationis causa , sive quocumque alio fine
juret , se non secisse aliquid , quod revera fecit , inresistendo intra se aliquid aliud
362쪽
qua fecit , vel quodvis alFud addatum m
rum , nevera non mentitur , nec est se iurus.
Σ7. Propositio damnata. Causa iusta utendi his amphibologiis est, quoties rae necessarium , aut utile e Z ad Ioiarem eorporis , honorem , res semionres mendas , mel ad quemlibet atium minuris actum , ita ut mentatis occultatio censeatur
18. Propositio damnata . . Et i mediante eommendatione , vel munere Mestri istum , vel o iam publicum promot s est , poterat cum reariatione mentali prestare iuramentum , quod de mandato
Regis a similibus selet exigi , non habito
respectu ad ιntennonem exigentis , afuia non tenetur fateri eramen occultum. 8. Si aequivocationes & restrictiones mentales nunquam licitae sunt:
quomodo responderi poterit his qui objiciunt , Dominum Ietum illis uuam aliquando fuisse Resp. Verum quidem est , talium duplicitatum fautores varia Scripturae & Novi etiam Testamenti, loca opponere, ut ostendant, Dominum Iesum Christum illis usum fuisse, & consequenter concludendum esse, licitas esse posse in quibusdam casibus. Sed si consulantur sancti Patres & alii Catholici interpretes , qui haec loca diligenter interpretati sunt: facilὰ videbitur, inutilia
planὸ esse ad defendendas aequivocationes& restrictiones mentales. Etenim locus 1 . Capitis Evangelii s cundum Matthaeum, & r3. secundum Mamcum, quae loca a restrictionum ment lium tautoribus adducuntur tanquam magis i
363쪽
ventia suae opinioni, variis modis exponi possiant , nulla restrictione mentali aut aequivocatione admissa. Christus loquens cum Apostolis de die judicii: He autem uatth. c. illa , inquit, F hora nemoscit , neque An- geli caeloram, nisi serus Pater: Et secundum
Marcum : De die autem ista vel horis ne- Marci. c. is. mo scit, neque Angeli su Corio , neque H- V. ιαbus , nisi Pater. pacto, inquiunt adversarii, sine ulla restrictione mentali, poterat Dominus dicere , se nescire diem &horam judicii t , ..s: Sanctus Gregorius Papa huic difficuItati accurat respondet , ut & aliis quae in Scriptura occurrere possimi , his verbis
me quod de ficulnea dixistis , in eo FUM - .
ritum quaesierat, qua folia legis habuit, sed . a
fructum veris non habebint. Non enim ρο- territ Creator onosum nescire , quia fructum Fιcus non habuit , quod dum Tempus Fico--m non esset , omnes poterrint sire. De eo
ero quod scriptum erit: quin Gem re horam neque Filius , neque Angeli sciunt: omninorem mestra sanctitas sensit , quoniam non ad eunaem Filium , iuxta hoc quod capυt est, Ρd iuxtis eorpus ejus quod sumus nos , esscere, me referendum: m ι de re multis in locis idem Beatus Augustinus eo senseu utitur.
Dicit quoque V aliud quod de eodem F,lio
possit intelligi , quia Deus omnipotens aliquando more loquitur humano , δε Abraham dieit. Nunc cognovi quia times Deum. Non quia se Deus tunc umera cognoverat et sed quia tunc eundem Abraham
364쪽
facit agnoseres , quia Deum timeret. Sicue enim nos mem timm dicimus, non quot ibe. dies iatussit, sed quia nos iatos Deir: ita somnipotens Fitim neseire se dicis diem, quem nescire facit , mis quod irae nesci.ιt diem, sed quia n-se siri minime permittat. T ista Pater solus dicitur scire, quια consubstantialis et Filius, ex ejus natura qua est serra Angelos , habet ut hoc sciat, quod An- . ignoranti unde ει ιοe intellis, subtibus potes; quia incarnatus unigenitus f - siue pro nobis homo perfectus , in natu suidem humanitatis novit quidem & horam iudicii, sed tamen hune non ex natu es -- maniraris novis. EUod ergo in ipsa novit, non ex ipsa novit 3 quia Deus homo sectus , diem horam judicii , non nisi per Deitatis sua potentiam no υit , sicut innuptris eum Mater meto diceret vinum deesse,
respondit: quid mihi & tibi din multet
, - nondum venit hora mea, tae. Sanctus Ambrosius in eodem sensia ex-s. Ambros. plicat Evangelii textum : ut, inquit, mu- in Lucam, c.gis dictum secundu- F tium hominis aestia Z memus 3 quia temporum, finem , non per πα- turiam homιnis , sed per naturam Dei novit. s. Cyillius. Diem , dicit, inquit sanctus Cyrillus, io Bb s The- rare dispensando dixit Christus , ut homini Duxi A' quem sumpsit congruentia diceret ; hominis enim natura proprium est ignorare futura S. Gregorius Et sanctus Gregorius Nazianetenus dicit,
H. 9. Quotuplex est mendacii genus 3 A. p. octo mendacii genera numerat sanctus Augustinus , in Tractatu de men
dacto , cujus magnam partem Gratianus
365쪽
De Octav. Dec. Praecepi. CAP. II. 33I
in Decreto inseruit. 'Primum est capitale mendacium , inquit, longeque fugiendum, quod sis in Doctrina Religionis , ad quod
mendacium nulla conditione qui uam debet adduci. Secundum autem , ut aliquem ia-
dat iniuste , quod , tale es , ut ta nulli resis, S Obsit alicui. Tertium est quod a
prodest alteri, ut obesis aberi, quam υιs non ad immundinam obsit corporalem. Quartum,
dine , quod merum mendacium est. Ruin--m quod fit placend/ evrditate de sua illoquio. His σmnibus penitiss evitatis, atque
reiectis , sequitur sexmm genus , quod tanulli obest , et prodest alimi in veluti si
quispiam pemmam abeuius injuste tollemaeum Aeni , ubi sit , nescire se mentiatur quocumque interrogante. Sepnmum quod ta
lens hominem ad mortem quastum prodere, mentiatur. Octavum est genus mendacii,
ab immundicia eorporali abquem tueatur. Non est igitur mentiendum in doctrina pietatis ἶ magnum enim serui est , ta primum genus detestabilis mendacii. Non enmentiendum secundo genere , quia nulti facienda est iniuria. Non est mentiendum te rio genere , quia num cum alterius iniuria consulendum est. Non est mentiendum quarto genere, propter mendacia libid/nem, qua per se Usum viriosa est. Non ea mentiendumst into genere , quia nee ipsa veritus fine placeni hominibus enuntianda est ὁ quanto miniss mendarium , quod per se Uum, qui mendacium est , utique turpe est i Non eri3 mentiendum sexto genere: neque enim rectδetiam resimonis ventas pro cuiusdam tem-s. Aut lib.
Primum a L. q. L. Diuitipso by Cooste
366쪽
porali commodo ae salute corrumpitur. sempiternam vero salutem nullus ducendus
Urtulante mendacio. Non enim malis comis vertentium moribus atiquis ad bonos mores
con errendus est: quia β erga illum faeiendum eR , debet etiam ipse conmersus facere
erΡ alios. Atque ira non ad bonos, sed ad malos mores convertitur, cum hoc ex praebetur imitandum converso , quod ei praefritum ea convertendo. Neque septimo genere mennendum est . non enim cui quam commoditas , aut salse
temporalis perficienda fidei praeferenda est. Nec E quisquam in recte factis nostris tam
male movetur , ut fiat etiam anιmo deterior , longeque a pietate remotior, propterea recte facta deserenda fiunt di eum id nobis praecipue tenendum sit , quo vocare ut urmvitiare debemus , quos sicut nosmetipsi diligimus t fortissimoque animo brbenda postolica ilia sententia. Aliis quidem 1umus odor vitae in vitam , aliis odor mortis in mortem. Et ad haec quis idoneus Nec octavo genere mentiendum est , qViata in bonis eastitas animi , pudiestia corporis 3 m in malis id quod res facimus, eo quo fieri sinimus maius est. In has au'm octo generibus tanto quisve minus peccat cum mentitur, quanto demergat ad octavum et Mnso amphus , sanis demeetis ad primum. Ati quis autem esse aliquod genus mendacii quod peccatum' non sit putaverit, decipiet teipsum turpiter , cum honestum Jdeceptorem arbitratur aliorum. Tanta porr.eacitas hominum animos occupav/t , ut e sparum sit, si dicamus quadam mendacia non esse peccatu , nisi etiam in quibusdam peccaeum duant esse, si mendacium recusemus.
367쪽
De octav. Dec. Praecepi. CAP. II. 33
1 o. Potest- ne astignari alia mendacioruin divisio 3
Rese. Mendacia dividi possunt in perniciosa, ossiciosa, & jocosa : & ad has tres species reduci pollunt, illae octo quas ex sancto Augustino retulimus ; Ac idem sanctus Doctor huic ultimae divisioni , quae
brevior , accuratior , & forte etiam magis universalis quam prima apparet, occaHO-nem dedisse videtur, dum in expositione Psalmi sic loquitur : Duo sunt omn/no g nem mendaciorum , in qu/bus non est magna culpa , sed tamen non sunt sine culpa: cum aut iocamur aut, ut proximis prosimus , mentimur. Haec ultima divisio placuit sancto Thomae & sancto Bonaventurae': Mennens, inquit Seraphicus Doctor, aut intendit prodesse , aut delectare , autiadere : secundum quod intendit prodesse , smen cium officiosum : secundum quod i tendit delectare , est mendacium iocosu-:secundum quod intendit iadere , ta mendaciam pem cimum. M U. II. Quandonam mendacium est solummodo peccatum veniale & quandonam potest esse peccatum mortale
Rest. Hujus quaestionis resolutio quodammodo reperiri potest in verbis sancti Λugustini supra citatis : Nam si , ut ait idem sanctus Doctor , duo sunt omnino
genera mendaciorum, νn quibus non eR magna culpa , sed tamen non sint sine eulpa rcum aut iocamur, aut , ut proximis proinmus, mentimu=, inde concludi potest,quod ut plurimum , mendacia tantummodo noxia seu perniciosa , sunt peccata mortalia , aliae, autem duae species, ex natura
sua peccatum tantem veniale important
PLal. s. versi PErdes omnes loquuntur mendacium. s. Bona v. Ia3. sentent. dist. 38. R. I. q. s. in corp4 D sit ja orale
368쪽
s. Th. x. x. Angeli zus Doctor de mendaciis in eo- ei a Io. a. a. dem plane sensu loquitur dum ait: PG-- in arg. sed mortile proprie e F qMod repurasae λ μ πωra, per quam anἔmα υσυιt, Deo con-S. Th. 2. L. iri m est et potest autem mon- q. II O. a. q. dacsum chaman triporiter contrariari r uno. co P. modo secundum se : alio modo secundum finem intentum et tersio modo per accidens okeundum se quidem charitist, contrariatur
ex ipsa fissa significatione , qua quidem si
sit circa res Hυmas , contrariatuν charitat Dei , cuius veritatem aliquis tuti mendacio occultat vel corrumpjt ; unde hujusmodi mendacium , non solum opponitur virtuti
veritatu , sed etiam virtuti Fidei , m Reliationis : re ideo hoc mendacium est gravissiamum ρο moratae.
Si mera falsa significatio sit Area aliquid,
cuius cognitio pertineae ad hominis sonum rputa qua pertineat ad perfectionem scientia,ta informationem morum, tuis mendacium, in quantum insere damnum false opinionis proximo , contrariatur charitati , quantum ad dilectionem proximi : unde es peccatum
Si mere falsa opinio ex mendaris generat sit circa aliquid , de quo non reserint utrum se , vel abrer cognoscatur ἔ tune ex tal, me dacio non damni eatur pro mus et sicut siquis fasiatur in aliquibus parraeuiaribus con-ringentibus , ad se non pernnentibus a unde sale mendacium secundum se non es pecca
Fatione vera finis intenti aliquod mendarium contrariatur charitati : puta, quod diciatur aut in injuriam Dei , quod semper es' monale peccatum 3 ut pote religioni contr-rium : aut in nocumentum proximi , quam
369쪽
De octav. Dec. Praecepi. CAp. II. 33ue
rum ad personam , divinas, vel famam :έοc etiam est peccatum mortale λ cum nocere proximo sit peccatum moraule : ex seia aurem istentione peccati mortui,s, al,quis momtialiter peceat. Si vero finis intentus non sit
contraraus charitati , nee mendiaraum secum dum hanc rationem erit peccatum mortale Isicut apparet in mendacιo 1ocvo, in quo /m tenditur etiam utititus proxim/: per accadens
autem potest contrariari charitati ratione flandali, mel eui umque damni conseque sis : o sic erat ense peccatum mortale ζdum sectacet al,quis non veretur propter da datam pubtice mentiri. Demum sanctus Bonaventura hanc quaestionem paucis verbis re luit , dicens:
Peccatum mendacii non est gener ister mori s. Bonavent.
μίη , sed mortale fit ratione materia circa in lib 3. sen- quam , G ratione contemptus , ratione nocument, , m etiam ratione libidinis me =.'nenis , qua faciunt mendacium esse rem etinum o mortale peccatum. Et rura , hac non semper concurrunt ad esse mendacii, iris potest esse aliquando veniale, aliquando
12. Potest-ne peccari contra hoc praeceptum aliter quam verbis Rese. mvis mendacium frequentids lingua committatur, tamen sancti Patres,
& post ipsos Doctor Angelicus , agnoia cunt duos peccandi modos , scilicet cm Iationem, & hypocrisim. si is . Quid est simulati' Et pecca ne qui ea utitur Rese. Simulatio fit , cum quibusdam actionibus , aut aliis signis , missiosὸ insinuatur aliquid veritati contrarium : velutidum quis vult videri alius quam revera sit:
370쪽
aut velle id quod revera non vult, & h jusmodi. Satis autem constat, tales simulationes non esie sine peccato; quia, ut supras Aug. lib. ex sancto Augustino retulimus: Me men-De menda- ritur qώι istud habet in animo , re aliud ς Oo ς. 3 meisis , mel quibuslibet significationi μ
enunciat; unde duplex cor dicitur esse men-rientis. Unde etiam Angelicus Doctor sic expresses. Th. L. 1. loquitur: Ad virtutem verituris pertinet, ut III. a. I. quas talem se exhibeat exterius per Aon em ' ςψ seriora qua6s est : signa autem exterior
non solum sunt verba , sed etiam facta: sicut
ergo veritara opponitur quod al,quis per ve/
eateriora aliud significet quam quod habet sud β quod ad mendacium pertinet9' ira etiam opponitur meritati quod aliquis per liqua signa factorum via rerum aliquid signiscet contranum eius quod in eo ea: quod proprie simulatio dicitur. unde Ammiatio proprie es , mendacium quoddam in exteriorum signis factorum consistens. Non
refert autem utrum aliquis mentiatur verbo,
vel quocumque abo facto, ut supra dictum es 3 consequens est etiam, quod omnis simi latio est peccatum. Id eleganter eloquenterque abstruitur a sancto Gregorio Papa, dum explicans haec S. Gregor. Verba Libri Iob : Simulatores calgidi, orat in provocant isam Dei , sic loquitur : Cum uiatores diseret , apte subjunxit : M' ' callidi ; quia nisi ingenio ealgeum , qMoamideri appetunt, congrue simulare non possunt. Sunt enim nonnusia vitia , qua etiam a sensu tardioribus facile perpetrantur. Eiaraone namque intumescere , avaritia aestibus