Ioannis de Ianduno In libros Aristotelis De coelo et mundo quae extant quaestiones subtilissimae. Quibus nuper consulto adiecimus Auerrois sermonem De substantia orbis cum eiusdem Ioannis commentario ac quaestionibus, nuperrime in capita accurate diu

발행: 1553년

분량: 132페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

Rtisiones

scere no pl.

partem quia quod est diu sibile in per se mouens ecper

se motum mouetur per partem: sed ecelsi est huiusmodi. igitur oce. maior patet Sexto re Octauo Physieom. mi nor patet per Commentatorem hie, coelum enim eGHe ctitur motorem re mobile. Praeterea, illud mouetur ex se, quod mouetur ab alio determinato loco,ec non di, stinguitur ab eo loco: eoelum est tale igitur Se. maior patet Octauo Physeorum, quia illud mouetur ex se. mi

nor patet, quia coelum mouetur ab intelligentia, quae.p prie non habet locum, quia non est quanta nec corpus. Tertio dico, in eoelum mouetur ex se sume emissime. Et primo, illud mouetur ex se susscientissime, cuius m

tot ab alio non dependet,sed per se subsistit, de euius mobile nG appodiatur alteri: estum est huiusmodi: igia recimaior patet . quia animal no mouetur ex se suffieiensisti me, quia noti est per se subsistens, sed eius anima depen/det ad eorpus,ut dicit Commen.Tertio de Anima. Corpus igitur animalium in suo motu appodiatur alteri, vetpatet libro de Caula motus animal tu corpus autem coe reste in suo motu n5 appodiatur alteri: quia emplam primum corpus, Oe primu mobile, ut patet ex Octauo Physeoria: quare, coelum mouetur ex se susscietissime i, part hoe in D motore immobile. Et me pateat ad q5ne. primo. coelia no mouet ex se simpliciter. se do Q mouet per parte,tertio Q mouet ex se suffieientissime.

ΕΤ ad rones. ad pruna dico ad maiorem,cu dr. ad mouetur ab alio extrinseeo,cocedo si illud extrinsecum habeat locum determinatum, aliter non est verti. Ad minore et cum dicitur. estum&es e. concedo: sed tamen ista intelligentia aqua mouet celum non est distineta loco, nee subiecto a e o. Vel aliter maior coeeditur, si illud extransteum non est appropriatum, modo intelligetia est appropriata suo orbi, ita Q alium Orbem mouere non potest,ut patet Secundo Coeli. Ad aliud eum di citur. quod est simplex ede. conceditur: ad minorem eudieitur. coelum fide. negatur: quia nomine e lieomprohenditur motor ec motbile, ut patet per Commentatore hi ex quo ipsum probat esse compositim ex duabus naturis, sed corpus coeleste,idest canta essentia, separato motore,est smplex,oc non mouetur ex se. Ad aliud etiacum dieitur. nihil mouetur ex se, conceditur simplieite ecte primo modo, in s m partem, ratio no e5eludit. Ad aliud eu de.quod mouetur oce. Concediturqd moueturtinore volutario re aptu natu est quiestere. Oc m cstii est primu mobile,& eius motus est primus: deo no est dare

terminii in quo no fuerit, vim batur Octauo Physeo. ocideo non potest quiescere &e. QUA EsTI Iri.

An Nateria prima stens.

Vaeritur et tam , q uia Commen.dicit, , materia prima est ens. virum materia prima sit ens. Et arguitur in no,quia omne, quod est medium inter eontradietoria no est ense materia pria est limo : ergo Sc. maior pa tet, quia inter contradictoria n5 est dare medium. minor patet Primo Physieorum. Item, si materia esset ens, aut naturale aut Metaph eum, aut marematicum. sed nullum istorum tigitur fice. maior patet per partes reales Philosophiae: quia non fiant plures, sexto Metaphyster, ec consequenter entia realia non sunt plura: minor pro hatur pro prima parte: nam omnia naturalia habent ali quem modum motus: sed materia nullum: igitur. nee esteus Metaphsi mrquia ista abstrahunta motu de a m a teria. sed materia non abstrahit a materia, aliter abstra heret a se ipsa.ergo non est ens Aletaphyseum. Item,quod non differt a priuatione non est ens. male Ha est huiusmodi igitur. maior patet, quia priuatio non est ens. minor patet: quia differentia materiae est potemtia: sed potetia est sbi per priuationem: ec propter quod unumquod p tale de illud magis. ergo oce. quia, si pol

tia est differentia substantians male iae, multo magis pia

uatio. Item, quod est terminus eorruptionis simplies terest n5 ens. ma tersa est huiusmodi. ergo oce. maior patet,quia generatio simpliciter terminatur ad ens smplis retivi patet Primo de Generatione. quare eorruptio si militer terminatur ad non ens simpliciter. nam motuum opposit cirum termini sunt oppositi. minor pater ex pri mode Generationer quia terminus generatisiis smphester est forma substantialis,quae laesi eis a tu , terminus

vero eorruptionis simpliciter est priuatio Arms, quae nihil aliud est materia prima. os Post Tura huius dicit Commen. hie. CONCLusio. Ilateria primu ne 2 pura non ens,nej ens actu,

si des ensis potentia. AD quastionem tangetur opiniones. Opinio sese

quorundam antiquorum, in materia prima non

sit ens: quia sit priuatio non est Mita re ma teri vi patet primo Phys eorum. Sed haee opinio navalet, quia materia ec priuatio differunt. nam illa sunt distin ista, quorum unum manet,aliud no. sed materia semper manet, priuatio autem non ergo &e. maior patet ex primo de Generatione. minor patet,quia cum pertrans mutationem forma introducitur in materia, priuatio mitus iarras eorrumpitur, sed materia manet: ideo no sunt eadem. Nee valet si dicatur,4 priuatio non corrumpitur absolute, quia sufficit ad materiae differentiam . priuatio non maneat eadein, seu i materia. Item, illa non sunt eadem,quorum Vnum est in praedicamento substa tiae, aliud no: sed materia prima est in praedicamento substantiae oc priuatio non . ergo oce. maior patet primo Posteriorum,quia praedicamenta sunt impermixta. minor patet. quia priuatio no est in praedicamenici substantiae, sed eireuit ola praedicameta. igitur hae opinio telinquat. Alia fuit opinio quorundam antiquorum , si, materia: prima est actuens, sevi corpus ignis, vel aeris, ut patet Primo Phy. Sed liseopimo no tenet. quia, si esset vora, est in viro termino transmutationis subiectu ma meat, s. materia, quiequid adueniret illi subiecto esset a dens: quia adueniret emi in actu,ut arguit Come primo Physe. eontra Avicen.& haee opinio non stat immo se queretur, et, entia Hient eadem substantialiter: immo noessent niti illud subiectum in actu. ideo omnia non differrent nisi aecidet aliter: sed hoe est salsum.ideo materia prima non est ens in actu. Et ideo est opinio philosophi, ocC5mentat. in materia prima est ens in potentia, Vt patet primo Physi.Et potest: quadrupliciter declarari. Priamo quia quod recipit omnes sorma naturales nullam habens de se non est e in aetu: materia prima est lim Laris oce. maior patet,quia habet ec denudatii a forma, ut

patet primo Phy oc Tertio de Anima per c 5m. minor patet primo Phy.5c Tettio Coeli, ει hie per Commenti Item,s materia esset ens in a. iu simpliciter, sequerest in omne adueniens materiae piams esset accides, ut supra arguebat: coseques est salsum .ergo re antecedens. esis quentia nota. ex quo materia prima esset adius vel ens in actu,in ol asit trasmutatione cu subiei iti maneat, primo Physe. omne adueniens illi esset aecidens: quia aduenseret enti in actu. salsitas consequentis patet. quia tune nul la esset transmutatio substantialis , sed omnis motus ad imam est et alteratio, ut arguit Commentator primo

Physeorum oc primo 5e keudo de Generatione. It Es esset ena actu simpliciter, nullam formam reciperet: recipere est percarentiam. Item, si materia esset de se ens actu tune haberet de se fornali: de tune ista forma nuquam corrumperetur, quia non haberet contrarium, ut dicit Commetator infra: 'c ex hoe sequeretur in nihil generaretur, nec eorrupere turr quod est salsum igitur ma teria prima est ens in potentia re non ens in aetia: oe hoe

est quod dicitur Primo Physicorum.

ria est actu

ens.

Pro hae

112쪽

Resposiora Ro hae ad rationes respondetur. primo quando dici A tur, ν est medium. concedo. Ad minorem dicor non est verum: sed est medium inter non res simplieiter ec ens in actu: quia est ens in potentia, ut dicit eommem

mo Physeorum ubi ponitur haeeratio. Ad seeundum , s esset ens, aut naturale M . e. eoncedo malorem ,ec ad minorem die vest naturale secundum Q materia est prineipium transmutationis: sed motus qui est pro

prius naturalium corporum: ut dicit eommentator teritio Physeorum est res naturale, quare sequitur, v mait a prima fit aliquo modo ens naturale, quum si principium transmutationis. Est etiam res Meilia physicum iquia est ensin potentia, ut dicit tantum unam disserenistiam entiar quia Metha Yseus eonsiderat ens& disse rentias entia. Et ad probationem . materia prima Mest res naturale . dicitur inest in plus stens naturalet quia habet aliquem modum: quia non solum tale ens de

hei dici naturale quod est eompostum ex materia re sorma, sed illud quod est principium Oc materia eius. quam Bdo proponitur quod non est Alete physeum ideo quiatori est abstraditim. Respondetur Q materia dieit ibi quandam disterentiam entis, quae eonsderatur a Aleta phiseo, non ut est prine pium trasmutationis: di tune abstrahitur a motu re qualitatibus sens bilibus.& tune eonsideratur a Aletha. Ad tertium, quod non differt sc e. dicitur, v verum est,q, non differt te re ratione. Ad mimorem eum dicitur,materia est huiusmodi. Respondetur u licit materia prima si idem subiecto eum priuatione, tamen differt ab ea ratione, sicut etiam digeri a potentia, ut habetur primo Physi. vhi Commentator de hoe Io quitur i oc tune patet et materia prima est ens in poten tiar re non eorpus ignis, nee aeris, nee aliquid aliud in a tur unde dicit Commentator primo Physeorum, Q nullus antiquorum ponit naturam materiae primae russo

rum enteleel iam, quod est ena in adiu. Idem etiam diis ot tertio Csti de primo de Generatione. Ad quartum quod est:& e. dicitur, in vertim est o non est ens in actu, C sed non est verum o non si ens in potentia: quod non estrum nihil, quia sietit ex nihilo non sit aliquid, ita aliquidro eorrapitur in nihil. Ad minore est dicitur, Q male ria M. e. Respondetur: q, verum est, Q materia pruna εnon ensin aetii, sed in potentia solum. Q V A EsT Io lHI.

An potentia materiae ab eius sus tantia, uelestitia disiisguatur.

Vsratur, quia dicit Commentator o potentia est disserentia substantialis materiae, an potentia materiae, sit de eius essentia. Et

arguitur in se. quia illud, quod est de esse alieuius, quod est, est differentia eius substan

tialis . potentia materiae est huiusmodi: ergo&.e. maior patet quia disserentia substantialis est de eius essentia,cuius est substantialis differentiar minor patet per Comen.

hie. Item, setit areas se habet ad primam formam, se

potentia ad primam materiam . sed actus est de essentia prina ae forma: ergo oc .e. maior tenet. quia idem est iudi cium de potentia respectu materiae, oc de actu respeetu forma primae. minor patet, quia actus primus est deessentia primi ptincipη, nam quicquid est in Deo est actus purus S per se Deus, Commentator Duodecimo Μeta. Item potentia materiae est substantia, quae est forma, vel quae est eompostumi vel materia, vel aceidens: sed nec stimum nee secundum, nee quartum,igitur ec .c. maior patet per sussieientem diuisonem. minor patet . primo , Q no e accidetis: quia aecidens est alicuius posti in astu. sed materia non est talis. ergo Oc. e. nee est forma: quia tune non esset potentia, sed actus. nee substantia Gm postat ergo oc .e. Item, actus de potentia sunt in eo

dem genere: sed actus est in genere substantiae, ergo αpotentia.

os vos Ivvn Videtur sentire Commentator hic, α

CON CLvs Io. Potentia materiae ut est respectus ad formam, distingvitura eius essentia, verum potentia illa , ut est ubiectu tens, es deesse materiae. IN ista quastione primo tangentur opiniones aliquorum, secundo opiniones philolaphi,S Commentato toris. Tertio mouentur difficultates circa quaestio nem. Fuit opnio aliquotum, q, potentia passiua esset de esse materiae, ita et potentia nihil reale diceret, sed ra tionis tantum: quia dicunt, in relatio nihil reale addit, sed tantum relationem rationis supra sundamentum: sed po tentia materiae est relatio . ergo & .c. Sed hae opinio non tenet, quia eum dico Q relatio nihil addit re . e. illud est salsum: quia relatio est unum praedicamentum: sed praedicamenta sunt realia extra animam. Vt patet Sexto

Aleta physicae,5 se potentia addit aliquid reale supra materiam. Item,quando aliqua se se habent Q ad unuest motus per se, Ac ad aliud est motus per aecidens, illa disserunt ad inuleem : sed relatiore sundamentum se se habent. ergo & .c. maior est nota, re minor patet, quia ad relationis iandamentum est motus per se, si ad qualitatem, quantitatem c. e. Ide dicitur ad quaestionem, et,

per potentiam possumus intelligere vel respectum ad sormam,ut saepe loquitur philosopbus Septimo Meilia physin re primo Phy si eorum dicens, q, materia est ens mintentia. Alio modo per potentiam possumus intelligere subieetu potensi 5c tune Commentator loquitur seeundo de Anima dicens: o materia est potentis. Per hoe igitur respondetur ad quaestionem, , potentia pramo muco non est de esse materiae, probatur. quia illud non est de essentia materiae, quod est respectus: potentia primo modo dicta est huiusmodi: ergo Oc .e. maior patet . quia materia est in praediomento substantiae, Oc respectus in praedicamento relationis, minor patet ex primo physcorum, vi iam suu assumptum. Item: illa non sunt essentialiter eade, quorum v corrupitur altero remanente,

sed potentia Ac materia sunt hiusmodi:ergo de . e. maior

patet, quia aeternum 5c corruptibile non sunt essentialiter dem. minor pater, quia materia manet in tota transmuis ratione. respectus autem eorrumpitur in aduentu formae

primo Physicorum. ideo oc .e. Item illa non sunt eadequorum unum intelligitur,aliud non .sed potentia re materia ste se habent.ergo 5e. e. maior est nota. minor pater. quia substantia materiae manet eadem sub omnibus sorinis, sed potentia ad forina non manet. ut patet secundo

Physicorum, quia potentia sani re sgri est alia re alia .

Si autem potentia capitur secundo niodo, se dico, o motentia est de esse materiae ut patet.

Sed virea hoe dubitatur. An potentia materiae quae est respeetus si aliquid reale, vel tantum rationis. H spondet ur,u, cum predicamenta snt entia realia ideo di eo, in dieit aliquid reale separatum ab intellesu nam. dato Q intelle tus eausaret respectum ad formam, adhue respectus est vere relatio: sed relatio est aeridens: ergootentia materiae est aecidens. Intelligendum tamen si cui est de quolibet aecidente alio, ita est de relationet sed ita est de aliis aecidentibus, qusdam sunt perseeta,qus da imperseeta. se similiter est de relationibus. quia quae dam sunt eompletae,quaedam non: modo daeo, in iste res peditas vel potentia materiae est accidens imminetum. quia suum sundamentum est materia prima, qua est enssolum in potentia de se, licet omnis forma aecidentalis requirat suum subieetum in aetii, ideo etiam ista potentia est in ente in actu.quia in coposito. Tn quia est aeridens ine5pleiu , ideo est in c5postra ratione materiae r quod

est si, hisdiu debile sis se se nun ii est ratio formae.

P Ex hoc ad rationes res detur. Illud est deessentia ali

cuius, quod est disterentia eius substantialis eoMedo

rit nihil reale, sed tot saddit ips

materiae.

teriae . quae

e respectas si aliquid reale . vel ne osora

113쪽

ec minor nepatur. Et eum p obatur, , hoc Commenta tot dieit hie. Respondetur Φ ipse se exponit postea ostendendo differentiam inter potentiam Sc materiam . nam intelligit, Q potentia est de esse materiae: quia est acciden proprium eius, εc per eius cognitionem manudueimur in cognitum esse materiae Primr: θc talia aeeidentia saepe sumuntur pro disseretiis essentialibus,maxime in dissini tionibus , quorum differentias essentiales ignoramus: ut Commentator dieit septimo Alethaphy. Ad seeundustetit se habet ec .e. respondetur, si, non oportet, quia prima forma e separata omnino re simplicissima: ideo quiequid est in ipsa est astus purus. nam quicquid est in deo est Deus, ut dieit Commentator. r. N etha. non autem quicquid est in materia est materia, vel potentiat 5c serio est smilitudo. Ad tertia. potentia materiae Me.co cedo maiorem,ad minorem eum dicitur, Q non est aces dens. negetur.&ad probationem. qilia Iccidens&.c. pa tet ex his dictis: quia est ens in completur 5c ideo licit fit semper in subieisto in actu, sin eomposito, est tamen ra tione materiae. Ad quartum. actus oc potentia. dico in verum est intelligendo per potentiam subieetum, sed n5 in verum s rapitur pro respeistu. modo potentia. de qua loquimur hie, est respecitus ad formam: ideo ratio non concludit.

tiali icit Pectu. --Via Commentator dicit dissicile est eo,

gnostere materiam primam .ideo quaeritur,

virum materia possit proprie intelligi es sentiali intelle ita. Et arguitur Q se. nam hahem essentiam aliam a forma,& a quolibet uti illud proprie potest intelligi essentialiter: sed materia prima est huiusmodi. ergo re .e. maior pa tet . quia qui quid est deessentia rei potest esse obteistum intellaesus. minor patet . quia aliud est esse materiae is esse formae, re uniuscuiusui alterius. Item, illud, quod intelligitur Hreunscripto quocun in alto,illud potest proprie intelligi ab

intelleiquessentiali: materia est huiusmodi. ergo&. e. maior est nota re minor declaratur. Nam. ut dicitur Octa Dore Nono Alethaphys eae, licet formae naturales non snt separatae secundum esse, bene tamen secundum intel

Ieistum re eodem modo est materia prima separata a sormis. Item quod est per se sensbile,est per se intelligibile.materia est huiusmodi. ergo & . e. maior patet Primoveri hermenias. nam voces sunt earum, quae sunt inani via passionum notae. minor patet, nam sensatio materiae

non est sensatio eomposti. nec sermae. ops o si xv M Dieit hie Commen.& Philosophus, c. est dimelle intelligere materiam. CONCLvs Io.

Nauria non est per se intelligibilis, idest fine alterius latici.ctu: nam intelligitur ex formae analogia. sed sintelligibilis post, idest intellectus illius istinguitur perse ab inatellectu alterias.

PRO quaestione est intelligendii, Q esse i, se intelligi

bile pol eapi dupliciter. vno modo proprie stelligi hile qu no n aliud itelligit, alio mo proprie Itelligi hile: qa intelligit ut distincte a qlibet alio itellistibili. Τue dico, o materia prima n5 est n se intelligibilis primo modo intelle stu essentiali, immo est intelligabilis per aliud . Quod probatur. quod non est ens actu per se non potest per se intelligi sine alio, materia est huiusmodi. ergo &.e. maior est nota, s in materia prima non est intelligibilis per se,quia quod per se primo intelligitur est in actu, No no Aletha. oc per Comentatorem Diamo Physeorum rpotentia est de se non intelligibilis immediate, minor est

mota. nam materia est tamum ens in potentia, ut patet

Primo Physeorum. Item,quod non habet intellectitris per res pessitum ad formam non est per se re primo i telligibile. materia est huiusmodi,ergo.&.e. maior est notat quia quod intelligitur in analogia ad aliud non potest sine illo intelligi. minor patet . quia materia prima intelli gitur per sueeessionem sormarum in ea.& non per solam potentiam: quia ut distum suit, omne quod intelligitur intelligitur secundum q, est in aetu: materia autem non es quantitas, nee qualitas, nee aliquid aliorum praedicamentorum ,Septimo Alethaphysce, sed est os in potentia ad tormas,re intelligitur per aliud. Si aute qus stici intelligitur secundo modo dico. se: quia alius est intellectius materiae ab Duelle stu formae. Item,quod habet esse aliud ab esse formae 5e eomposit, habet intelle qum alium ab illis, materia est huiusmodi ergo &.e. maior est nota,re minor etiam: quia licet materia non intelligat ut nisi per analogiam ad formam, tamen quia aliud est essema tetiae ab esse formae, deo alius est intellectus materiae ab intellectu formae, licet intelliatus non veniat in eognitionem materim nisi per sormam. Tamen Aule. in primo ita statu sus sis eientis reprehendit Ati qui primo physicorum locutus est rationibus methaphoricis, cum dicitu, seut semina appetit virum oc turpe pulchrum. sema teria appetit forma: 5c se loeutus est in tertio de Animar ia hie modus loquendi est in talibus, quae non possunthene intelligi per se, sed per aliud ,& ideo per illa alia sensibilia similia manudueimur in cognationem rerum, sed in

his quae possunt per se intelligi phylosophus non debet

vii verbis metaphoricis.

R Ad rationes cum dieitur,quod habet esset iam ει --

eoucido illud potest per se intelligi secundo mo do, quia intellectus eius est alius ab intellectu sortiis: non tame oportet in propter hoe primo modo per se intelligatur, quia assius primo intelligitur re non potentiar sed potentia intelligitur peractum: de ne coeedo materiam posse per se intelligi secundo modo. Ad secundum, quod potest per se intelligi, dico, in verum est, s primo modo per se intelligatur sine alio:& tune minor est salsa quia loeet intella,stus materis prinas sit distili tus a quolibet alio non tamen ipsa pruno intelligitur per se, ita . sine atio nse intelligaturi vel maior potest simpliciter concedi, in il lud, quod est tale, potest per se intelligi seeundo modo,α tune ratio codludit, quae ponitur in solutione qus stionis . Ad tertium cum dieitur,quod est per se sensibile.diemo verum est, est per se intelligibile: non tamen sequitur . primo modo oc sine alio si per se intelligibilet quare ratio non eoncludit, Ac se ad quaestionem .cic.c. QVIEsTIO VI.

An formam substanti em in materia praecedunt

aliquae dimen ones.

Vaeritur virum dimensones praee dant sor mam substantialem in materia. Et arguitur Qnon. quia illa,quaesita aeeidunt non praecediit formas substantiales in materia. dinaensiones sunt huiusmodi: igitur oe. e. maior patet quia aeridentia adueniunt enti in actu: res autem in actu est pei sormam substantiale, vel e ipsa formar quare accidentia non praecedunt formam in materia: minor patet. quia dimensiones sunt de genere ciuantitatis. Item si dimensiones praecedunt formam substantialetia in materia, sequitur in forma non adueniret in mediate materiae, sed mediantibus dimensionibus. consequens est salsum, QDtur Oc antecedens. consequent a nota. ex quo enini sorma

substantialis non adueniret nis post dimensi iones, vid tur in non posset forma perficere nis mediantibus dimensionibus. salsitas consequetis patet per philosophum pii mo phy. quia formae immediate adueniunt materiae pri mae. Item,illa quae sunt a sorma substantiali, non prae cidunt formam, sed magis sequutitur: dimensones sunt

huiusmodi. ergo α.e.maior nota.est ei tus enim non prae cedunt

114쪽

eedunt causam. minor patet optimo Physicorum. nam materia cu forma sunt ea, omnium accidetium quae sunt,

vi patet ibidem. Item dieitur septimo Methaphy. . substantia prior est aecidente diffinitione, cognitione,

dignitate: re se commenta. in principio eiusdem dicit, et, indiuidua substantiae praecedunt indiuidua accidentium, indiuidua autem substantis aevi sunt per formam substatialem in materia,quare dimensiones eum sint aecidentia non praee dunt sormam substantialem in materia.

Tam is Dimensiones absolute, er Impliciter Drmm non

praecedunt, dimen ones tamen interminataesornum materialem indiuiduatim praecedere uia imperfectionis necessarium est.

AD quaestionem intelligendum, o si quis quae in

de forma in eommunire absolute, si utrum dimesiones praecedat formam fmplieii et re absolute. dico et, non, quia formae simpliciter oc absolutae die is sutaternae:& ideo nee materia, nee dimensiones praeeedunt formam, se etiam forma via perseetionis praecedit omnes dimensiones terminatas. s. re interminatas, Bd etiam materiam primam. igitur dimensiones non praecedunt formam simplieiter oc absolute sumptam tempore nec matura. Secundo dico,q, dimesones interminals procedunt omnem formam materialem secudum indiuiduuec via imperia stionis, quod patet ex multis. Primo scieta quae recipiunt esse adluale re numerum ab omnibus sormis,& in quibus omnes formae, communicant via imperseetionis praeeedunt has vel illas formas in materiar sed dimensiones sunt huiusmodi igitur oc. e. maior patet quia illa , quae perficiuntur per plures formas succeden tes sibi inuice, in illis, peedui omne formam, vi patet de ista materia, quae perficitur per particulares formas. murior patet . quia demensones interminatae esse a quale fcoc terminatum reeipiut i sorma: oc in eis eommunieant Cmnes formae: quia scut materia prima reeipit esse actuale a forma, se etiam dimensiones, stetit dieit eommentiquarto Phy. Item,si dimensiones interminatae non praecederet α.α sequitur, o materia non reciperet simul douersas formas numero, nee specie . consequens est sis sum. igitur oc antee edens .eonsequentia nota: quia si domensones non praecederent Oc . e. cum materia sit una numero, nee diuiditur nisi per quantitatem nee etiam sormae diuiduntur nis diuisone subieeti, tune compositum ex materia re forma esset tantum unum indiuisum . nam ut patet septimo Μeta. per Commen. causa multitudonia indiuiduorum ab uno generante est diuiso partium materiae, m Quas agit agens. salsitas eonsequentis est no/ta. Item, s d menso nes non praecederent omnem sor viam secundum individuum, ita v non separarentura materis,sed semper fierent de nouo ingeneratione substatiali, tune corpus seret ex non eorpore: α dimensio ex

non dimensionibus: sed hoe est impossibile. igitur re amreeedens. consequentia patet.ex quo enim omnes dimensones&eorporeitas&aliae dimensiones fiunt de novo,nuessarium est et illae fiant ex non dimensionibus Be nocorpore. Sed quia aliqui putant hoe non prolaeonue ruenti quia dieiit, in dimensiones possunt seri ab agente de potentia materiae simul eum ipsa sorma: ideo declarohoe esse impossibile, sicut nihil transmutat materiam nisi corpus. Commentator Septimo Aleta 5c Oetauo Physeorum. Ages enim corporeum non agit nisi per eonta

tum, Primo de Cenerati Oe,ct ideo oportet . omne recipiens actonem agentis eorporei habeat situm in uniuerso: sed quod habet situm est dimensio natum: igitur materia,eum recipit sotmam ab agente ipsa est dimensionata: re impossibile est ipsam denudari a dimensionibus: nam in quocunq; instanti denudaretur a dimensonthus,acitonem agentis non reciperet. Item,omne generatum nouiter gnatura sibi simili vel formaliter vel virtualiter se timo Aleta. si igitur dimensiones nouiter generantur,oe est i s hi simili in specie sed nihil est quod eis assimiletur formaliter vel virtualiter, nisi dimensiones agentis, quia forma non est similis, eum demensiones snt magis a parte materiae quam a parte formae: nec materia potest

eas generare,quia materiae non est agere, sed recipere: ut

patet Seeundo de Generatione: igitur si generantur, hoe est θ dimensionibus agentis. sed hoe est impossibile,quia dimensiones non sunt de genere virtutum adiluarum, Ut dieit Commen. quarto Phy. Et lieri haec propositio, comne quod generatur Bee. non teneat nis in substantia viditit Oment. Libro Coeli re septimo Meta. est tamevera in proposio.qui ut dicit Comen. Septimo Ileta. Istet quantitates non semper generentur sibi simili mese, tamen per areidens generantur a sibi similii Be se domen sones,qus sunt priores te speetu materiae ipss quali

latibus deberent generari a sibi simili,s simpliciter fierεt

de nouo. Item, corporeitas contrarteretur corporeata

ti,qusa eorporeitates sit succiderent in subiecto eodem: quod est impossibile. Item, si dimensiones intermina

tae non praeederent hanc formam, sed corrumperentur praecidentes 5c alis de nouo generarentur, ut multi ima Tnantur, tune corporeitas,qus est aeterea dimenso eor potis, corrumperetur in non corpus,& corporeatas generati generaretur ex non corpore:& se ibi essent duo mo

tus oppositi&distincti.quod patet ex diuisione suorum terminori sed ut probatur Octauo Phy. inter quo se Iim

duos motus oppostos cadit quies media,supponto illam nensionem esse uniuersalem, quare sequitur in inter generationem re eorruptionem,eum sint distincti motus terminorum oppostorum, erat quies media . ex quo soquitur quod in aliquo tempore materia erit denudata

ab omnίbus formis oc ab omnibus dimensionibus: ius

oppositum habetur primo de Generatione. Item geoneratio unius non esset eorruptio alterius, quia motus soletitur speeiem S diuisionem a termino ad quem,qui

to Phy.eum igitur isti termini sint diuersi re opposit, &motus similiter. si igitur omnes istae species 5e dimen fi

nes, quae praered ut formam in materiam corrumpuntur omnes ad motum corrupticiis istum terminum tenebul:

sed omnia quae sequuntur formam spectant ad motum generationis. nihil igitur eius quod praecessit fuit generatio, nee eius quod sequitur eorruptio, quare nec corru tio unius est generatio alterius. licet unum si prius alio, euius oppositum patet primo de Generatione: quia Isubstantiis semper eorruptio unius est generatio alterius,5c

eadem actione, qua generans generat unum, corrumpit

aliud. Item . si hoe etsi verum, formae naturales non fierent nee haberent materias proprias &propinquas, nec actiones proprias: cuius oppostum dicit Commen. Septimo Phy. ubi dicit Q unius transmutationis unum est subiectum proprie re proprinquum neeessario: ideo eoncludit o genus non est subiectum propinquum serrimarum. ergo &.c. Item, s dimensones non praecedorent, sermae non diuiderentur diuisione subiecti. eonse ques est salsum. ergo re antecedens. probatur cosequem tia, s dimensones non praecederent, cum forma secun dii se non diuidatur nee materia, forma indivis biliterim traduceretur in materia,& tune non esset extensa sorma extensione quantitatis. Ex quo sequitur m subiectum non haberet habilitatem recipiendi plures formas, eum non posset diuid .ergo non erit multa in potentia, re nunquam denudaretur a forma, quam primo recipit, sed es set in ipsa aeternaliter, quae omnia sunt salsa. Nee valets dieatur, et, eum forma introducitur statim dimesones Introducantur, ut Com. dieit quarto Clii: quia quantum datur de forma tantum datur de aecidentibus eoia sequentibus formami se est de dimensionibus: quare sormae adhue diuidetur diuisone subiecti. Hoe non veset: quia ma

terra Dimesorano sunt acti

115쪽

teria est multa inpotentia,eon est diuisibyia per dimeri sonesi si igitur dimensones, vi sunt dimensiones, sibi aduenirent per formam, se potentia magis esset de esse sor mae quam materiae: quia propter quod unum quod tale &e. quod est impossibile:& his omnia habentur ex in tentione Comme. luere ali Sed eirca hoe sunt disseultates. Vna est. Cum dimen sones sint accidentia,qso post ut praecedere sermam sua, eum esse omnium aeridentium sit a forma. Seeunda. quia vel istae dimensones interminatae sunt eidem nume' ro eum dimensionibus nus sequuntur istam formam,vel sunt alneis aliae similes istis re eiusdem speciei,ergo dimesones non praeesserunt formam. Si vero dicitur, et suntesdem numero eum praeeedentibus , cum semper acti

dens sit in subiecto in actu, ergo forma substantialis ad tierat enti in aetii, re se forma substantialis S aeciden talis elient eadem,oc generatio seeundum hoe non disse, rei ab alteratione , quod est salsum N eontra philosophii

primo de Generatione. Tertia dissicultas est cum sor ma substantialis aduenit materiae primae mediantihus dimensionibus, videtur in non immediate persciat male riam primam, sed magis dimensiones. Istae tres diffleui tales ponuntur in rationibus. Ad primam dicitur Q dimensiones interminatae sunt aceidentia: sed quia propras dimenso nes prout sunt dimensones sunt comunes euili Iibet formae,ideo sunt in potentia ad recipiendum termi

nos & a qualitatem Ξ qualibet sorma, seut ipsa materiarita in ipsa dimensones nunquam a materia separantur, sed recipiunt diuersa esse re diuersos terminos a sorinis . Ad secundam dieitur, in dimensones qus praecesserui

formam in materia,& quae sequuntur etreum seriptis terminis sunt e sdem numero, seu i materia prima dicitur una numero, per priuationem formarum Idiuidualium

ut Commen. dicit . ia. Μeta. sed, quia dimensiones re omne aliud accidens non possant manete in materia subesse actuali sine aliqua forma substantiali, e qua habent esse, ideo dimensiones huiusmodi seeundu se non di turesse in actu, nee materia cu istis dimesonibus sne sotma es sei ens in astu i quia actus essedi sem reeipi ut a format dimenso qua materia,& ideo, eum forma una eorrumpitur et alia introducitur, aliud esse recipiunt dimesones realios terminos, scut ipsa materia prima,ideo diesitur esse alis dimensones numero ab alio esse, quod recipitati sorma generata,licet sint es de dimesones, quae suetat prius eii eorruptione illius formae. sed solii termini qui fuerunt

propiti illi formae suerunt eorrupti cu corrupti ne elus. xt eodem modo est dieendii de accidentibus eo munibus

formae generais re corrupis, ut patet primo de Generatii Ad tertiam dicatur, et, sorma substantialis immediatensest materia, ua forma primo est propter materia,dinata sones vero sunt quibus mediatibus habet materia potentiam recipi edi simul plures formas, re ita per istas si multa in potentia re sellaei mediantibus dimensonibus materia recipiat sormas, formae tamen sunt propter materiare exinde dimensones:& immediate forma perficit male Resposio es mam,re ex eonsequenti dimensiones: ideo α. c.

AD rationes in oppositi die ed si in e ludiit o dimesones seetidia . sunt in actu eopleto re sub proprha

terminis non praecedunt forma substantiale, sed magis sequi ur ea,& hoe eocessu est: ubi tamen sunt interminatae prs cediat omne forma,quia ut se nunc b a materia separatur: et videtur fise ee in tetio philosophi primo & seeudo de Generat.& expresse hoe dicit Com. r. phy.α. a. C lire . . S. I. de Gener. hse et est intἔtio Aui. primo sus stimetentis ed distordata fetetia C5metatoris inhoe, . di

est dimensones esse in materia prima a quada forma esii

eorporeitai is: et ideo dixit eas este in actu eorporeitatis. hae et a sententiam Coment. e sensit Albertus primo Coeli. nee unquam vidi auctoritatem eontrariam, licet

alia opimo si diuulgata. Et sede ista quaestione di stust pro nune α. e. QVAESTIO VII.

An Dimensiones interminatae sint indicii autionis principium.

Onsequenter quaeritur, Vtrum dimensio nes interminata sint principium indiuiduationis. Et arguitur non,quia accidens n5

est principium substantiarum, sed dimensiones interminatae sunt a dentia, α induit

.dua per se subs stentia sunt substatiae. ergo&α maior patet septimo Aletaph. substantia non fit ex aeeidentibus. minor patet quia dimenso nes sunt quantitates, & indi

uidua substantiae sunt substantiae. Item,indiuidus sub stamiae naturaliter est prius indiuiduis accidentium: sed

hoe non esset, si dimensiones interminatae essent princi pium indiuiduationis substantiae: igitur&e. maior patet per Commen. s.&.ν .Phys. via enim ad esse substantiae prior est via ad esse accidentium. minor patet . quia, s in s diuiduum substantiae prius est naturaliter indiuiduis ac cidentium, tune accidens non potest esse prineipium in diuiduationis substantiae. quia posterius naturaliter non est eausa prioris. Item, si dimens nes interminatae es sent principium indiuiduationis substantiae, tune eum dimensiones praeeedant formam in materia, sequitur, dimensones haberent esse a mi se anteui si forma in materiai sed hoe est salsum: igitur re antecedens. patet conti quentia per Comment. hie,re Secundo de Ceneratione equia nullum accidens habet esse a quale ante serma sub stantialem in materia. Item, s dimensiones interminatae essent principium indiuiduationis,non esset nasi pti Opium formale: sed hoe est salsum:igitur Sc. maior pa tet . quia dimensones, eum sint accidentia, non possimi esse principium aliud cp formale: salsitas eo sequentis amparet, quia, s dimensiones essent prineimia formale, tune individuum esset sormale individuum per quanta talem, re tune generatio non esset ad substatiam, seu esset ad ae

C eidens quod est impossibile. Item, si ita esset, tune Gla,quae non haberent dimensones interminatas non es sent indiuidua: sed hoe est salsum, vi patet de eorporibus eoelestibus: igitur patet, indimensones interminatae r sunt principium indiuiduationis. os post Tu M videtur esse de intentione Commenta

primo M. oc septimo Aletaphy. ubi disit, ,eausa multiplieationis indiuiduorum est diuiso materiae in plures partes ira quas agentia agunt: diuisio autem materiae est per dimesiones interminatas. vi patet in hoc Ic ergo M.

Interminatae dimensionessunt indiuiduarionis prvicis pium ne quo non formale autem primis pium nequaquam sunt. AD quaestionem omissis opinionibus dieatur, ii

quaeritur, Vtrum dimensiones interminals cte.

hoe potest dupliciter intestim.vel quod lint prinyl ripium sne quo non,ita . snt principium dispostiuum

ad diuisionem substantiatum: vel ci, sint principium sormale.si intelligitur primo modo, dico in se: quod pro hatur. Illud, quod est prineipium indiuiduationis form sin materia, liud est principium indiuiduationis aeciden iis dimensiones sunt huiusmodi: igitur Se. maior patet.

quia illud,per quod Unumquodi est ab alio distini tu, re per quod sua forma participatura quocunqi alio etias mili in specie, illud est principium dispostiui, saltem in diuiduationis. gitur Se. minor patet ex Primo Physirum,& Quinto Aleta physi. quia diuiso primo debet quantitate,& per quantitatem aliis: re ideo Quinto Metaphy.distinitur quantitas, o est diuisibilis in ea quae insunt. Item,s dimensones interminatae non essent, tuesolum esset una forma in materia,& illa esset aeterna, veprobatu est in hoe lib. Ex quo sequitur, in materiam n5 esset multa in potetitia: re ideo non reciperet multas lar mas, quia

116쪽

inas, quia non esset diuiso numeralia in entibus. Ex tes diuersas diuisa re agens in istis partibus diuism agit,

quo apparet, in dimensiones interminatae sunt eausa indiuiduationis in materialibus:& hoe est quod dieit CG mri Septimo Metaphy. q, multitudo indiuiduorum ab uno generante est propter diuisone materiae in plures partes in quas agens agit,& hoe etiam taugit Coment. in hoe libro. Sciendum tamen, in sormae subsicitiales sunt principiti formale Idiuiduationis: quia, si eut quo Idruid uti estandiuiduum. quod patet, quia per quod unum quod mens est unum distinctum numero per illud est indiuiduusor malitem forma substantialis est huiusmodi. igitur oc e. maior est nota. minor patet. quia actus est qui separat rediuidit septimo Meia. Item per quod unum quod est hoc aliquid, illud est principium indiuiduationis: sorma est huiusmodi. ergo occi maior est nota, minor etiam pallet per eo ment. 1. de Anima: ubi dieit,4 sicut indiuidua sunt indiuidua per formas, sie sunt entia per formas :&hoe expresse dieit comenti septimo Meta. ex intentionere introducit suam sormam divisim e re tune ipsa forma existit indiuisa per appropriationem sui iactam ab agen

te ad determinatam portionem materiae, re non per aliis

quid additum ipsi sotms, ut dicit Aui. s. Naturalium de

indiuiduatione itelle istus, ita causa indiuiduationis sorvis est determinata a tici in eorpore determinato ad de terminatam portionem materis,qus tamen materis portio postea recipit alios terminos numero quam prius ita

hebat re ita licet diuisso materis sit causa aee identisopsa tamen sorma se appropriata per actionem agetis est causa formalis. Ad tertiam dico,* estum est individuum per naturam sui: ita Q tam dimensones quam etiam alia aeeidentia laeundum esse & secundum rationem sequvnatur formam suam,& nullum accidens in esto potest suscipere magis oc minus, nam esti forma coli stet esto immo

diate sine dimensionibus, fic sine alio aecidenter ideo est maior unio inter eorpus esti oc suam formam,qus est mophilosophi ibidem, ubi dieit, formam substantialem esse B tor quam inter materiam & formam in se,ut patuit primam,quia est eausa substantis demonstrat σ:et subdit,haee enim Sc substantiae demonstratae non sunt nis per istam. Et Arist. dixit ipsam. s. sormam unam esse quia substantia dem strata non est unanis per hane substantiam, quae dieitur forma: idem etiam dixit . tr. Μeta. informa est, qua res dicitur esse una numero, re circa principium Septimi dieit:. individuum substantiae est prius indiuiduo accidentis, vi notum est. Item, quod non est substantia, quomodo potest esse prine pium formale subsantiae, re eum materiaci forma snt causa omnium ae ridentium, quae sunt in ipsa,impossibile enim est aecidentia, quae sunt eausata ab ipsa materia oc forma, o snt prin pium formale huius serms in illa materia. nam Iieet ali qua ad inuicini sint mutuo sibi eausa non tamen in eodegenere causae,secundo phisic ria quare dimensiones non possunt esse pianeipium formale indiuiduationis, nec Et materia diuisa per quantitatem est prineipium. quia licet ista forma partita st in ista portio ne materiae eo Q mate Cria suerit prius naturaliter partita oc terminata, tamen quantitas non est inhoe indiuiduo nis seeundum hane formam, oc ita haee diuisio materiae vel materia diuersa per quantitatem suit principium sine quo non, prine piutamen formale est ipsa forma. Videntur etiam ponentes Q materia diuisa per quantitatem si principium indi uiduationis contradicere sibi. eo in ponunt eum hoe in in introductione formae substantialis, uniuersaliter quanti rasre omnia accidentia eorrumpuntur : cte alia de nouo introducuntur, quae finiunt naturaliter ipsam formam.

Ex quo sequeretur,q, illud,quod est posterius, est principium prioris:quod est salsum . Sed eirea hoe sunt dissi

cultates. Prima ex quo dimensiones sui areidentia,quomodo possunt esse principium indiuiditatiotiix substatis, eum accidentia non sint principium substantiae: primophi. Secunda, substantiae indivisibiles sunt indiuidua format iter per formas substatiales: vel igitur istae formae substantiales sunt indiuiduatae ex se, vel ab alio. non per I se,quia tune una forma substantialis dissertet ab alia eiusdem speetes, quod est inconueniense nec per aliud, quia tune illud aliud esset principium indiuiduationis:& omγIuno forma. Tertia. eum eoelum sit individuum redi ira ensiones in tus in eo nunquam praecesserunt quomodo potuit indiuiduari. Ad primam dico, accidens non

est principium substantiae immediatum , sed bene di

spositiuum substantiarum, ut patet comment. ε . primiphy. a comment. qu 1antinui serma substantialis introducitur nis in materia prius disposita per quantitates redi spositiones proprias, ut dicit Comen. primo phy. Q quado ex spermate fit homo, non eessant partes eius SQ desubdit. Et iste modus non est forma substantiali, quae est

Idiuisibilis, sed i qualitatibus de dispositionibus proprηs

formarum. Ad secundam dicitur, o formae substan tiales sunt indistinistae per hosici, materia prius fuit in par ADrationes cum dicitur. aecidens cte. dro verum principium immediatum est forma, eum quo tames at q, si principium dispositiuum,ideo non valet. Adseeundum eum dieitur, individuum substantiae re e.eo cedo macstu perfecto: sed dimens cines vi interminat s sue ex parte materis, & ad huetion sunt in actu per se et , sed in potentia ad diuersos astus re terminos oc ad quemli het actum secundum individuum: oc sunt causa materis diuersos actus oc formas recipiendi, oc ita eoneedo, in in diuiduum substantis precedit individuum areidentis: ocseaeeidentia vel dimensiones non sunt principium in dii Diluationis: sed magis ut dimensiones sunt potentiales . Et si dieitur. Si dimensiones sunt causa indiuiduationis tune dimensiones sunt indiuidua: quia propter quod unuquod ct e. Dico non oportet, quia non sunt causa immediata re formalis, sed dispositiva materis: non oportet

autem in dispositiones ad aliquid sint tale quale illud, ad Iod disponuti ut patet in qualitatibus ad formam subriantialem disponentibus, quae tamen non sunt sortiarusubstantiales. Ad tertium eum dicituri si dimenso nes oce. dieitur et verum est si essent prineipium serm te, sed non sunt nili dispositiuum ut patuit: vel melius, in non est verum, dato Q essent principium Idiuiduationis sormale, quia sorma non est prius sua materia .ia. Meta. Ad quartum, eum dicitur, si essent,dieo Q non est vGrum,immo sunt principium dispositivum.ideo ratio non tenet. Ad quintum cum dieitur, si essent principium recidim in non oportet nee ratio plus coneludit, nis Unon sunt indiuiduata: se in de istis Oc de illis non dieitur

individuum vniuoee, sed magis aequivoce Vel analogi ut dicebat Commentator in moemio huius: ideo nons sit

indiuiduata seu thae inferiora. Et sie ad quaestionem

dicendum est.

mum determinetur. Vae itur, utrum serms naturalis determinatur ad maximu de ad minimia. Et arguitur Φno,quia illud, quod est diuishile , munitu de se, no e determinatu ad maxim si vel ad mini mixentia naturalia, cu snt continua huiusmodi sunt igitur . maior patet, quia ex quo est diuisibile in infinitum de se non est determinatum: quia qua cuncΡ par te data contingit dare minorem per diuisonem eius in partes: pars autem est minor toto. minor patet Primo resedito Phy. de quinto Meta. Item, si forma naturalia haberet quantitatem determinatam,sequeretur 4 in qualitatibus esset maximum re minimum Sconsequenter contrarietas. sed hoc est salsum, re eonsequentia proba tur per phylosophum. o. Aleia. na contraria sunt Q ad se inuiem distant posita sub eodem genere. falsitas consoquentis

117쪽

Naturaliua sunt detersminata aes

DE SUBSTANTIA ORA Is

quentis patet ex pridieamentis, quia quantitati nihil esteontrarium. Item, s hoc esset verum, no esset propriuquantitati suseipere magis re minus: quia non conueniret omni quantitati, messet reperite quantitatem, eui non esset date eius terminum: oppositum dicitur in praedica mentis re coment sexto phy. Item, rma ignis est serina naturalis,& tamen si ponatur conbustibile erestet in infinitum, vi patet, secundo de Anima. igitur quelibet sorma naturalis non habet quantitatem determinatam. oppos TvM Sentit hie CGment. quia dimensiones, ut sunt interminatae praecedunt sermam in materia,& ut sunt terminat s hoe est a Mima. Item, seeundo de Ani m omniti natura eonstantium:& in primo physeorum, Q est dare minima carnem , ct Commentator in diis

Entia naturalia secundum suas formas sunt determino

tae quantitatis in malus er in minus.

AD quaestimem prius dicetur veritas, secundo sol

uentur dissicultateά imminentes. Cum igitur quaeritur, ut ii quaelibet forma naturalis habeat quantitatem determinatam,dico. Q se. quia licet quanti tas de se non sit terminata, tamen ut est a sorma naturali est terminata. ut patet dupliciter. Primo, seut quslibet larma naturalis habet qualitatem determinatam, ita re quantitatem determinatam: sed quaelibet forma habet qualitatem determinatam: igitur re quantitatem. maior patet, per commen. sexto phy dicit enim in potentia omnis quantitas est terminata, ficut qualitas. minor patet. nam omnis forma determinat sibi passiones re qualit tes determinatas tam in simplicibus quam in compositis ut patet a Comem . in eodem sexto & septimo phi.& pramo de Geneta. Item, quodlibet habens operationem determinatam habet etiam quantitatem determinatam: sed omne ens naturale habet onationem determinatam. ergo re e. maior patet,opatio enim arguit sermam re virtutem, qus arguit magnitudinem virtutis: quia quanto viri'est maior, lato eius operatio est sortior &imaior, samaior virtus est in maiori eo ore, minor in minori est eris paribus,Vt patet Primo Coele igitur, si est operatio determinata,re virtus determinata consequenter erit quantitatis determinat s. si ista virtus fuerit in magnitudine, minor est nota. quia omnis forma naturalis habet opera tionem determinatam,ut patet primo Coeli,quia nullumens naturale est infinitum. Item,s formae naturales nodeterminarent shi quantitates, sequeretur in corpore finito pollet esse virius infinita vel e eonuerso. eonseques est salsum. igitur re ancedens. nsequentia patet.ex quo enim non esset determinata proportio sermae ad quanti,tatem subiecti, bene posset esse infinitum in subiecto fini io,vel econtra.sustas consequentis patet primo C i. Item, imae est terminare materia me igitur re quantita

tem .aneedes est notum septimo Metaphyseae: α patet consequentia: quia quod terminat subieAum termina hii qus sunt in eo: na accidentia habent esse in subieeio res subieeto, ut patet primo Phy. α septimo Aletae quare apparet Mimam substantialem habere quantitatem de terminatam ad maximum re ad minimum ire hoe est quod Commentator dicit primo e i, 4,s natura alie ius sol mae fuerat infinita, necessario est in eorpore infini to : nam formae diuersarum naturarum innatae sunt habere diuerss quantitatis materiam. Hie tamen sunt dissi euitates . Prima est,eum dicitur, et forma naturalis determinat sbi quantitatem ad maximum S ad minimia, accipiamus ergo aliquod ens naturale, signem sub minori quantitate in qua possit esse: tune quaeritur, an possit diuidi:& eonstat in se,cima si quantum:& quantum est diuisibile in infinitum, Tertio phys eorum: tunc igitur aut diuiditur in aliquid, aut nihil. non secundo modo, quia λeut ex nihilo nihil fisiita aliquid in nihil resolui est impos s sibile. igitur in aliquid, tune, eum illud in quod diuiditur

si minus,quia pars est minor toto, igitur ista non fuit minima quantitas: quias se tune daretur minus minimo

quod est salsum. Item, forma substatialis est edtidia de potentia materiae, seeundo de Animai re octauo Meta.

apitur extenditur extenso ne materiae. α hoe per dimen siones intrinseras,quae non separatur a materia: vi patuit sed dimensones possunt reseindi in infinitum, vel saltem diuidit igitur non habet quantitatem terminatam. Et tueest dissieultas virum hoe habeat omnis sormat re etiam fma in fieri, re in facto esse. Ad primum dicitur, Qomne ens naturale continuum ut dicitur quantum: se est diuisibile, ut naturale autem,non es diuisibile. Et medicitur,q, illa forma eorrumpitur: re illae partes materia Ies conuertantur in partes continentis. s. aeris Vel aquae . Et si dicitur in hoe non est possibile in omnibus, quias ignis diuidatur: et tune ills paties succedunt in naturam aeris, sequitur in instanti temporis materia posset sal-F uari tam sub forma aeris quam ignis: quod est impossibile,& contra philosophum secundo de Genera. Respondetur,4 ills partes convertuntur in naturam eontinentis, non tamen sie conuertuntur in naturam continentis,in I

se subsistant sub materia continentis re a eontinen iis , mmo coniungiatur ipsi continenti, unde, licet non sit dare minianum feeundum partes que sunt in toto, est bone dare minimum eum diuidiatur a toto, vi philosophus dieit diuisione quantitatis in libro de Sensure Sensato. Ad seeundam difficultatem dieo, Q verum est, Q ser mae educte de potentia materiae extenduntur extensione materiae oc diuiduntur diuisone eius: non tamen propter hoe extenduntur extensione infinita,nee diuisone infiniata diuiduntur,nam licet dimensiones ut dimenso nes sile possint extendi vel diuidi in infinitum a forma, tamen terminantur ad maximum vel ad minimum in potent Mut patet hie ex Commentatore& eirea finem inarii Coclitvhi dicit,4 omni quantitate data possibile est ea inueni C re maiorem Oc minorem: re uniuersaliter finitas non in uenitur in rebus ms propter formas earum non per qua titatem. Ad tertium dico, . Omnis seruia materialis habet quantitatem determinatam ad maximum & ad minimum, licet non omnes habeant terminos eosdem in extensone,vt patet primo phys,re secundo.

AD rationes ad primam, cu dicitur,illud, quod est diuis bile. eoneedo. ad minorem,eum dicitur entia naturaliacte. Dicitur Verum est secundum in continua

ct quanta sunt diuisibilia in infinitum,sed secundum in ut sub forma naturali n5. Ad aliud eu dicitur,s haberent. dico in verum est, in in quantitatibus ratione sermshene est maximum re minimum, sed no ratione quantitatas.& ideo non sequitur Q propter hoe sit contrarietas inquantitare. Et per hoe dicitur ad tertiam, quia liere quantitas habeat certos terminos ratione .sermae secun

dum se, tamen potest recipere magis re minus in ins ni tum. Ad aliud eum dieitur, in forma ignis N e. Diciosi tur, Q ignis per appositionem combustibilium non cre

seit in infiinitum isseut unum continuum potest tamen erestere ad maximum quantitatiuum, non tamen in ins nitum: quia non potest crescere vltra quantitatem e i, nam ultra ecelum no est locus nee corpus, ut probatur

primo Csti. quod vero dieitur se do de Anima, 4 ignis in infinitum erescit intelligendum est seeundum quanti tata aliaria rerum naturaliu ere seit. Et se ad questione. QUAESTIO ix

An pomae substantistiGnt contrariae

Vaeritur, utrum sermae substantiales sint contrariae,& arguitur . se, nam seu test itiesset tibus, ita est in ea usai sed effectus sunt eontrarii igitur re e. maior noa , nam ea sare effectus debet proportionari. re minor probatur. nam in essectibus formarum substantialium inuenitur

Solutio Resposiaes

118쪽

Ale xandri

opimio I batio Auitant se

tentia.

uenitur eontrarietas, scut in quesitatibus contrariis . Item, qus suscipiunt magis re minus sunt eontrariar sortiis substantiales sunt huiusmodi: igitur θύα maior pa

tera quia maius contrariatur minorcio. Metaphy. minor patet, quia quaedam sunt magis persecta Musdam minus.

Item, maxime distantia sub eodem genere sunt eontraria: aliquae formae sunt huiusmodi, igitur 5c e. maior patet, decimo Metaphysi . Haec enim est diffinitio eontra Horatira, scilicet Q maxime distant sub eodem genere. mi nor patet, quia prima forma, quae est Deus, ec sermae elementorum maxime distant. Item,illa sunt contraria, quae inuicem se eorrsipunt 8c eidem subie sto vieissim insunt: imi substantiales sunt huiusmodi. igitur. maior patet in praedicamentis.minor patet nam formae substantiales materiales mutuo se eorrumpunt, re sibi inuleemsueeedunt in subieeto. Hoc enim dieit Commetator hi lcidem videtur sentire primo re secundo de Ceneratio ne re philosophus, ubi dieit, Q, ignis contrariatur aquae, quare & e.

Opposietura Dicit Comentator primore Quinto Phy. oc Philosophus in praedicamentis, q, substantiae nihil esteontrarium idem dicit Quinto phy. probas in latistantia non esse motum per hoc in omnis motus est inter eontraria. substantia autem non contrariatur substan intiae in dieit ibidem: quare formae substantiales non eonis

trati tur.

A non seeundum quod est in mate iri sie forma innealis esteontraria formae a queati, non earum qualitat s tantum,

immo eius opinio est eadem eum opione Alex. praeter I basci hoe, non ponit istas qualitates primas esse formas sub stantiales elementorum, re ideo dixit in duae formae vicis studinantur in eodem subiecto, de inter eas est maxima distantia. sed ista opinio non est de intentione philo sophi, Meetia est vera, quia, s substantiae essent eontra riae, tune per se ipsas se eorrumperent θc in se agerent, ea lidum enim seeund si se eorrumpit frigidum,quia est eius contrarium, formae autem substantiales non agunt per --ι se ipsas, sed mediantibus qualitatibus primis, uuae sunt idibriia 'ealidum, frigidum, ec huiusmodi ut dieit comet. septimo metha. oc primo de generat. ignis non agiti quia ignis, sed

quia calidus. quare sormae substantiales non sunt contra ris. Ideo dieatur opinio coment. quae Videtur tenere

ad mentem philosophi contrarietas potest duplieiter intellio. Primo ppe,&sie illa sunt contraria, quae maxime distant Oc sunt sub eodem genere dc illo modo contrarietas est proprie in genere qualitatis. Secundo naodo capitur improprie, quae est sicut perseestum de impersedisi, oc isto modo est eon trarietas in eo quod reducitur ad priuationem 5c habitum e re hse est prima radix contrario

rum,Vt patet. D. Aleta. Per hoc patet ad quaestione informae substantiales sunt contrariae isto modo, quia disserunt sieut persectum 5c imperia ictum : nam duae formae substantiales diue sarum specierum nunciuam sunt ae qualis persectionis, ut vult Commen .io. Aset a. formae

autem substantiales nunquam sunt contrariae primo modo, quia consstunt in quodam indivisibili ,ec ad ipsas

non est motus, modo inter quslibet duo contraria primona o dicta potest esse motus:& ex quo inter illa potest esse maxima distantia igitur oc e. Item, una forma substantialis per se non expellit aliam, nee agit in aliam, sed

mediantibus qualitatibus primis, contraria autem mu

tuo se expellunt re eorrumpunt, ut patuit, de philoso e . phus dicit primo α secundo de Generatione, nam licti eqormae substantiales saltim elementorum,sunt eon C agens principalest forma, tamen agit mediantibus qua/

substantistesIormae non sunt propriae contrariae. sed improprie, scilicet secundum persectum erimperfectum. A D qu*ssionem primo tangetur opiniones quo

rundam,deinde opinio philosophi et Com. Dieo ergo, o setit scribit Comet. Quinto Phy. Nec in comen. super libro phy S in libro de Ceneratione diacit, Psor m

sent ealidum oc frigidum humidum re se m. in patetn eundem quarto Meteorom: oc ideo Alexan. mouens quaestionem quinto Phy. quomodo Am. dixerat in prae-d eam emis, in substantiae nilail eontrariatur, re in libro Petigenestos dicit,u, ignis eontrariatur aquae. Solvit, uian libro praedicamentorum intelligitur. substantia se cundum et est composta ex materia & torma non eo

trariatur substantiae compositae. 5c in perigenestos intes ligit de formis simplieibus elementorum, quae eontrariatur ad inuicem. Sed ista opinio non valet. Tum quia istae qualitates primae non sunt formae substantiales . Tum quia ad formas substantiales non est motus, re ad illas qualitates est motus, ut patet quinto Phys. Tum etiam: quia istae oualitates sunt sentihil es, quia tangibiles sorti xyero substantiales solum intelliguntur. Tum etiam, quia sol mae substantiades non suscipiunt magis

qualitates istae suscipiunt magis 5 e. uim etiam , quia quod vere est nulli aecidit,ptimo phy. sed istae qualitates sunt accidentia mixtorum: quare in Iamplicibus non erut imae substantiales, ut arguit Comen. quinto physi. Fuit etiam opinio Aui. o formae substantiales contrariatur inuicem, ut videtur ex eius intentione secundo tradiatu sus sit iste emis tertio capitulo, sequens enim opinione

Alexandri, viseeu in pluribus eo . de Greeis post Ari. Alex. suit famosor apud Arahesi dicit enim Q si eosderetur forma substantialis seeundum inest in materia se ciens ens a stu 5c speciem, inest subiectium propesoruma identium,&se non habet contrarium: quia in istanti introduceretur,ec non per motum. Si autem forma sub

stantialis secundum se considertur, c v t ipsa forma ecmae substantiales propriae non sun contrariae.

Aia rationes cum dicitur, sicut est in esse sibus Me

dico, non oportet: quia diuersae sunt habitudine

causae ad en. Rus, oe essectu si ad causas: in dieit Come. Quinto Physeorum: oc primo & seeundo de Generatione animalium, re ideo commenta. dieit seeundo Physe.

, substantiae simpliees sunt eontrariae secundum suas qualitates: oc primae quantitates in eis non sunt si h stan

tiae t licet ast imitemur substantῆs: oc idem dieit Qui

to Meta. oc io. ideo ratio non eoncludit. Ad secun dam eum dicitur, que suseipiunt oce. Respondeo ne gando maiorem, quia vi patet primo Politi eae magis αminus non variant speciem , 5c ideo non omnia quae suseipiunt magis 5c minus sunt eontraria, nisi sicut persee tum ocimperfectum. Et ad minorem dicatur , Q licet una forma substantialis perseelior si alia: non tamen suseipiunt magis de minus. Ad tertiam, quae maxime distant Oc c. concedo. oc ad minorem eum dicitur: Q sor mae ct e. Respondetur: et non distant nis sicut persee tum re imperfectum: dico etiam . prima forma: quae est Deus non est in genere:vt alia forms nec torms sep ratae sunt in eodem genere cum istis materialibus: nam corruptibile oc incorruptibile disserunt plusquamgene is re . o. Metaphy. Ad maiorem quarti eonciditur : ad minorem dico, Q Arms substantiales mutuo se eorrum punt mediantibus qualitatibus primis , re ita seeundum suas qualitates sunt contraris non secundum se. Ad au storitatem philosophi dicitur,qnon inconuenit ignem aqui contrariari se eundum qualitates oc non laeundum servi iam dictum est.

Quaestibi

119쪽

QUAESTIO X. E

An coeli motor sit idem secundum siem σfecundum sinem,

vel utrum vi separatis a materia, Elpiciens

er Finis differant, uel

sint idem. stitur utrum motor eoeli sit idem seeunda

aetens ec seeundum finem, hoe est utrum in separatis a materia efficiens & suis disse rant,vel stat idem. Arguitur . non sint idequia sicut est in materialibus, ita est in separatis, sed in materialibus efficiem de finis non sunt idem. agitur nee in separatis. maior patet,quia materialia sunt essectus separatorum. effectus autem habet similitudinem causi ideo per effectus posset argui ad naturam causae . minor est nota: quia aliud est quod mouet nos ut efficies cappetitus,& aliud qnod movet ut appetibile s. finis qui est extra. ut habetur tertio de Anima: oc superius in hoe .issito, seeundo si idem esset efficiens S sinis, motus esset osus,consequens est salsum, re probatur consequentia uia efficiens iam haberet finem: quia ipsum esset finis ree frustra moueret: omnis enim motus est causa earentis

primo creti: ideo dicitur primo de Generatione, o habiti hus presentibus in materia cessat motus salsitas consequetit patet. quia Deus de natura nihil faciunt frustra primo Ccit. Item,s idem esset eviciens oc finis, tune antequaseret esse cosequens est salsum. ergo re antecedens: eonsequentia patet, quia propterea agens mouet ut accivi

xat finem quem prius non habebat: sed eum ipse sit nitis habeat ipsum, quia aliter non mouetet antequam filia sat factus esset:& ideo est contradictio. Item unum ocidem non potest esse causa prior in esse 5c vltima in esse, sed effieiens est causa prior in esse de finis vltimar igitur idem non erit emeiens S gnis: maior patet. oc minor est nota ex seeundo ec Octauo phy.5c seeundo de Amma. Scis enim est causa ultima ita asse. 5 agens prima. copposi TvM Huius dieit Coment hie.dicit enim osorma, qua fit motus. non est alia a forma propter quamst motus, re idem dicit. ix. Iletaphy. Q semper non dis serunt efficiens re finis sed in materialibus disserunt, Mideo dieit .s forma balnei non esset in materia tunc ea dem forma moueret ut egi eiens: et finis.

Nolores s parati ermediati in ratione essicientis definis

motieni, vcrum morores immediatι mouent in ratione finis tantum, ta non epicientis. AD quaestionem dicitur, in in separatis a materia

est duplex mouens, s mouens mediatum,quod e sinplieiter primum, s. Deus, ct immediatum, Ut intelligentiae: similiter est duplex finis primatius oc secundarius. Et ad quaestionem dico: primo. Q inmotoribus mediatis idem est finis principalis eum agente motum reen, hoe si verum patet . aeterna enim mouent primo proptet se secundario propter alia. sed motores etalorum Fimediati sunt aeterni. igitur ipsi mouent propter se,ct eci sequenter sunt fines principales, propter quos mouent. maior patet per Coment. primo eoeli ubi dicit, in actio diuinae rei propter sciat ut ibi dicit Comentator illud quod agit principaliter propter se:est spirituale non eo oreum minor de se. est nota. Item, in materialibus non differt

sanitas in ratione sitis S propter aliud a ratione agentis, nisi quia aliud em habet in anima, re aliud extra anima sed in se idem esse habet formam in anima α extra ergo ec e. maior patet per Coment. a. Meta. Dicit enim deo in immaterialibus differunt agens motum re finis, quia aliud esse habet forma in anima 5c se sortita est agens motum, S aliud esse extra animam, Ac se est finis motus pa tet minor ibidem ab Ari. Nam dieit,si a balnei non

esset in materia, idem esse haberet in anima oc extra ani

mam, ut probat in eodem. 11. di eens o semper idem est intelligens N intellectum. ex quo apparet v, idem esse habet in animare extra animam . Item, si motoribus a ternis agens motum non esset finis,vel motus aliquando cessaret, vel aliquando esset frustra, quorum quodlibet est impossibile cosequetia tenet. s. n. aliud esset finis mo ius, tunc roueretur propter illum finem aequirend nitis; attineteret motus esset ad impossibile, ut dicitum est. E. Neta a philosopho dicente, i, nullus cogitat aliquid sacere ad terminum non separaturus venite. Secundo di eo, et primum mouens, quod est mouens mediate, mo uel in ratione finis tantum, de non in ratione essicientis, ut patet per philosophure Comment.1 Cal. quod enim est nobile& perseetum smplieiter non eget actione ex trinseca in aequisitione nobilitatis, quia non met a simu

lari alicui, ex quo est simpliciter primum, & i se est om

nis nobilitas cte omnis persectio. sed primum simplieiter est huiusmodi. igitur. α e. Et ideo ibidem dieit philosophus ec Cc me. Q eum quidam assimilentur ei pauca ae tione,quaedam vero pluribus re nobilius re perseistius equod ei assimilatur uniea aestione,& hoe est orbis prim' continens totum: oc ibidem inquit CGment. ec intelligit per orbem ipsum eorpus Oc sua intelligentiam mouente ipsum: ex quo est e5positum, ut patet ex hoe libro . Alii

veto orbes, qui acquirunt propinquitatem ad prinuam

pluribus aditonibus, sunt ignobiliores. Hoeetia potest esse de mente Comen. secundo Coel. ubi dicit et, si in or he primo plures essent stellae, vel non moueretur re c. ibi Comen. mouet quaestione quomodo dicit, i, esset ibi lahor, cum declaratum si ab eo et in Orpor hus coeli non

si labor nec satigatio: oc subdit Commentator relaten,

debat Q motor moueret sua potentia, quae potentia none resceret si haberet plures stellas vel maiores,& licet mobile non resistat per contrariam inclinationem: mobile tamen est de se inscitentia ad ubi S ad motum. 5c hae est: potentia opponia actui: oc hane res stentiam oportet ' imaginari in omni motu, 5 subdit, in s potentia moti in

primo coelo adderetur super principium motoris motus eius esset violentus,quod aut mouetur violenter: impossibile est vi reeipiat sternitate in a potentia infinita, ca potentia,quae non est in materia,& eum non possit recipere aeternitatem, necesse est ut laboret. N oium est igitur, , de intentione eius est, in intelligentia quae mouet pes

reum orbem aliud est a primo pricipio, quod notat hie

per potentiam infinitam mouentem, quae non est in m a teria, oc dieit eam non esse in matella pro tanto, quiano appropriatur alicui mobili ut moueat ipsum egestiue non propter hoc et no subsistat per materiam: quum hoc modo etiam intelligentiae omnes sint immateriales:& saepe vocat alias intelligentias motores quae sunt in male ria S hoe est quod plures dubitare feeit cirra hane mateteria. Noe idem dicit seeundo Coe. die sq, quanto pes mi moti intelligentia mouet, tanto desiderium eius,quod

habet ad primum, est perseitius: fc quanto desideriuml esus est sortius,tanto eius motus est velocior ergo appa rei primum mobile moueri effective ab initiligentiades derate Oc intellistente primu . Hoe etiam ha uir de intentione philosopni. t 1. Aleta. dicit enim in principiumouet in ratione amati Oc desiderati: ec postquam ostendit ibi philosophus conditiones primi mouentis extrinseei: inquirit quid est principium Ac primus terminus huiusmodi motus in moto,& diest: q, hae intelligentia quare patet in ipse vult, Q prstet primum sit alius motor consumstus, qui mouet effeetiuer 5c commentator ibidem dieit in eoelum mouetur ab isto motore, s. primo secunda desiderium, ut assimiletur ei seeundum suum posse, si tamans mouetur ut assimiletur suo amato. Alii autem oehes mouentur secundum desiderium ad motum primum ut d est ex quo sequitur . primum mon mouet nisi vi si nis. Item in eodem .iff.Comentator ponit, . potentita

corpora

120쪽

Dubitora . ne sposo ex

is verum est quando aliquid per motum aequiritur Oc ut non moueant semper : possum enim no semper motiere, si illud ad quod mouet, primus motor, si recepti hilis transmutationis, cuiuscunm mobilis fit transimula tio: possunt etiam semper mouere, si illud, ad quod mo uens suerit intra mutabile aliquo modo: quare patet pri mu solia mouere in ratione finis. Dicit et a In eode. 1 E. Q non idem, quod mouetur motu primi mobilis intelli

git de primo principio eu eo quod de ipso intelligit mo tor Saturni. Et in prim o libro huius operis dicit, Q sor

mae corporum exlestiti re maxime eorporis, cprimi es

ii est anima appetitiua se inteste iuua: qa s primum cce

lum habet animam , quae est motor appropriatus preter

ipsum primit, sequitur Q primu non mouet ius ut finis. sed ei rea ista sunt dubia si enim intelligentiae mouent Orbes propter primum vi se assimilent mugitur aliud est efficiens motum 5c sinis, quia primum principium est in ratione agentis aliae in ratione finis mouent, quae

ret, in verum eliquanUO aliquiia Per motum acquultur

quod prius non habebati sed non est ita quando per mo tum solum res conseruatur.ideo M Ad quartum eo needitur maior. Et ad minorem cum dieitur, efficiens est

prima re finis vltima dieo, verum est de fine qui permotum aequiritur, sed non de fine qui permotum eonseruatur,ut dicit Philosophus in Duodecimo Metaphyss. quod est finis qui petiistit, oc sinis qui per motu aequirit. Q. Vae s Tlo. xl.

An coelum sit animatum anima perficiente ipsum.

Onsequeter quae rimar,ut ruin coelum sit aIa tum anima perficiente ipsum.& arguitur Q, se . quia quod habet proprium motum ab anima est animatum anima per sieiente linsum,ecelum est limo .igitur &e. maior pa sunt penitus abstractae. 5c tales non possunt mouere in ratione eis eientis, quia no possunt eoncipere particula res reuolutiones. Ad primum dieitur,4 intelligentiae mouent propter id, quod intestigunt de primo: modo ut aequirant eius smilitudinem,quam non habet, sed sin i Iitudinem eius quam habent eonseruent per motum. si cui sanus deambulat non ut sanitatem per motum acquirat, sed ut sanitatem,quam habet per motum, conseruet, ut dicit commenta. tr. Aletaphyli. modo, quia intellige

tiae non intelligunt per speetes aequisitas a sens bus, sed per essentias suas Oc ipsum primu est intellectus abstra

Stus, sicut ipscilicet persectior multum: uter ν tamen est intellectus abstractus, s recipiens oc reeeptum: θc euntvter si intellectus, reducuntur in unum intelligens Acintelleetum,& efficiuntur unum ita non disserunt nisi

Deundum vitam dispositionem, ut dicit commenta. t 2.

Metaphys. quia igitur propter illud, auod intellixentiae intelligunt de primo mouent ire hoe est smilitudo, qua habet eum ipso, secundum quam sunt idem cum eo: igio tur idem est quod moliet, oc propter quod movet: quia tamen ulla est intelligentia, qus ipsum primu intelligat,seut ipsum seipsum intelligit, sed secundum gradum inseriorem,ideo aliud est esse pruni abesse intelligentiarum ec ideo etiam intelligentiae intelligiti aliquid de eo a quo dependent. ideo Comment. tertio de Anima dieit Q nullus intelle stus est omnino liberatus a potentia preter ii primus, qui extra se nihil intelligit. Ad seeundum dicitur,quod eadem est intelligentia quae mouet ut efficiens motum S ut sitis secundum mentem Philosophi re eo

menta. licet Avicen. aliter opinatus fuerit. 5c quod dixit Aulae.quod intelligentia separata non posset concipere reuolutiones partieulares.Comentator soluit ho quod

intelligentia per desiderium re intellecium quod habet

ciente ipsum: minor patet,quiae uaecipit motum e r

cularem ab anima sua: qui est proprius eius vi patet Primo eoeli. Item,quod mouetur ad diuosa loca parite Iasia est animatum anima perseiete ipsum tectis est huiusmodi ergo ece. maior patet de se,quia nihil mouet ad plures differentias positionis de se, nisi animatum minor patet, quia coelum mouetur ad diuersa loea partieularia: naeadem pars quando mouetur ad oriens, quando ad occidens. Item,quod intelligit et appetit est animatur eculum est huiusmodi. igitur&e.maior patet.quia intelledius re appetitus non sunt de natura eorporis, sed anims,

s igitur aliquod corpus habet hoe,il lud est animatu ani ma perficiente ipsum: minor patet a Comentatore Secundo Ceeli. dieit enit necaelum habere de virtutibus animae intellectum 5c desiderium. Item, quod est eausa animatorum anima perseiente ipsum est animatum: eo tum esthmoi:igitur oce. maior patet ex septimo Aleta. Q omne

quod generatur a sibi simili generatur.5c Primo Poste

riorum . propter quod unumquodcv.5c minor de se pa/tet . quia ecaelum est causa animalium Be Omnium inserio rum,seelido de Generatione. immo est principale ages,

ut dieit Commen. Octauo Physeorum.

is esse per subiectum, nec dat esse subiecto.

ADeuidentiam quaestionis primo tangentur opb Oplo Aui,

niones Auleenns Commen. 5 Philosophi. Opi e virit C. , nio Aui.suit,q, eoelum si animatum anima persi tu est alatu

ciente ipsum propter rationes iam tactus: quia non vide ias hatur sibG quod intelligentia abstracta in esse posset reuo c Pium lutiones particulares noscere: quia,cu intellestus abstranem primi de persectionem suam,& intelligit principa.

liter motum sempiterniam:ex quo conficiuntur reuoluistiones partices ares. .

ET tune ad rationes negatur maior,quia aliud est in

materialibus, ec aliud in sempiternis. nam in materialibus forma in anima re extra animam non ha

het idem esse,sed in sempiternis habent idem esse, vi pa tuit eta commenta . . a. Metaphysi. oc Nono. ec quum probatur maior: quia esse ius habet similitudinem calsae dieo,quὀd est verum in effectibus univoris oc unius

generis: modo ista non sunt talia cum sempiternis: quare non valet. Ad secundum negatur consequitia:& eum probatur, quὀd omnis motus est ratione carentiae dico,

quod non est verum de omni motu, sed solum de motu qui est ad aliquid aequirendum quod non habet: sed non de motu, qui est ad conseruandum habita: sed quia namtus cocti est ad hoc prima intentione, ideo nsi est frustra. test eo ipere nisi efficiatur hie vel iste per aliquid pro prium re particulare: θc hoc non est intelligentia abstra sta,quae non habet nisi esse quidditatis primae: ipsa auteintelligentia non mouet nis seeundum in intelligit: qua .re abstracta intelligentia non potest mouere nisi solii ut finia sc ideo dixit eo lum habere animam perscientem ipsum. Sed hae opimo est manifeste eontra intentione in prial o. philosophi de veritatemquia, s esset animatum ita ut dictum est,tunc haberet materiam . quae est in potentia adesse,oc per consequens ad non esse: quare ipsum de se enset eorruptibile,ex quo sequeretur se eundum intentione

Philosophi Primo eceli, inno posset aliunde perpetuari. quod est manifeste salsum.oc expresse etiam dicit Philosophus octauo Physeo calum non habete in ateria,qussit in potentia ad esse. Item, si eoelum haberet talem an mam perficientem, tune illa anima esset organtea re no

SEARCH

MENU NAVIGATION