장음표시 사용
551쪽
Tentare, est probare. . Tentatio, est experimenti sumptio de o oui tentat: quod quide experimentuma
dem ut operiamur an sciat qa quaerimur, vel possit,aut vel id illud implere. Facto aura cum
per ea quae Acimus 3 exploramus alterius pracentiam,vel voIuntatem,vel potestatem. Tentatur Deus ab homine Zt a diabolo . Tentatur homo a Dema. hQIe. Cu Deus tenta nunqua In mala. in L. De
ἔor rarator malorum. Cum vero nos tentamus
De Te st malum, iuxta istud: Non tenta his Min Deum tuum : Cum Deus tentat nos pnon quidem nostri experientiam erat ut ignarus, sed magis ut nos de nosmeti-ὴrice ciuicciuid simus cognoscere valemus. Timor leundrum DTh. estquidam motus a riuiuae virtutis,quo reatura mouetur,&intra itur a malo arduo immineti,. quod habet aliquo modo victoriam super bonu ,&emcu Almeultate resisti potest, quasi extendat pol statem dinentis .Haec secundiim mag νm d. iste,tur in plure sipecies, Humanu, Serui Timor humanus Callisa. timemus pati pericula carnis , vel perdere bona mundi, & hic timor maius est. Cmot seruilis est. ut ait Aug. seper psalmo . cum timore ge innae continet se homo a peccato. iste bonus est, sed in sussiciens Timor initialis is est.qui mediat inter inruilem, oc castu facitq; partim seruire timore poenae,partim amore iustitiseut d M. ibi. d. 3Α. . s.
nor filialis, inu Th. est donum Spiri
552쪽
sincti, , pratia involutate fluen&. quo quis disponitur ad prome, ac faciliter sequendu motionern Spiritus sancti qua monet aliquem,ut ex amorem revereatur Deum tanquam patre, di timeat illum offendere,atq; ab eo separari. Tremor est effectus quidam timoris , caul tus ex debilitate virtutis, conti ne tis membra. in timore enim fit quaedam contractio ab exterioribus ad interiora, & ideo cum oteriora frigida remaneant, cis accidit tremor.
Ii Anitas nihil aliud significat lecundu Hie V ron. nisi rem tenuem,ac inanem, ut vaporem fumi, N. auram venti Vanus is, secundum Isid. qui manas;ac talsus est siue memoria evanescens, ac transiens,
Vanitas naturae est mutabilitas conditionas
huius meminit Paul. Rom 8. Vanitati subiecta est creatura - : Vanitas culpae, est vitium & peccatum . de hae Dauid Psalm . . filii hominum usquequo. Era ui corde, ut q uid diligitis vanitatem,&c-Veneficium est confectio venenoIum. Veritas,verecundia. vide supra Anima. Virtus est animi habitus, naturae modo rationi consentaneus. Cic. lib. I. de Inuent. incla
cris Spiritu. sumitur quandoq; pro miraculo, . Vt ex Pau colligit .et ad Cor. sSnax tamen Apostoli factae sunt super vos in omni patien tia, signis, prodigiis, di virtutibus. vitium est animi habitus malus, disconueniens rectae rationi. voluntas. vide sapra Anima. Voluntas Derquadruplex,Sigm, Beneplac1- ta, Antecedens, Consequens . .
Voluntas signi est voluntas eius circa nos ue
553쪽
agendis, & sugiendis, quam nobis notificauIt
per ordinationes suas quas reuelauit, & scribi. fecit, vel dicamus, sie est ordinatio Dei scripta. circa agibilia. Voluntas beneplaci ti. est voluntas eoru qui sunt Haec duplex est. Estestiua, Permis tua. Voluntas beneplaciti effectiva. est voluntas eorum que fiunt, & non contrariatur eius Pr hibitioni. ti talia attribuuntur ei. Voluntas beneplaciti emissiua, est respectu eorum quae fiunt, ipse in ne fierent prohibuit. Voluntas Dei antecedens, est primaria illa
voluntas, qua vult omnium nostram salutem,' inquantum sumus creaturae rationales . Voluntas cosequens, est secundaria volatas, qua damnatione nostra desiderat & iubet, in 'ut peccatores sumus, circa has duas nouissimas voluntates, datur exemptu de Mercatore, qui cu in mari cu propriis mercibus existat, volun tate primaria vult merces saluari. in data occasione sortunae vult eas submergi, ut ipse se luet.. Votii m Th. est deliberata, discreta, ac possbilis promissio, ab existente in libertate Deo facta, de bono consilii . vel praecepti, cum pro posito seruandi, & ad id se obligandi. Vsura est auaritia acquirens per mutuu si-
quod ptae ter sortem . l. ....
Vnctio extrema est unctio hominis infirmi. sacerdote iniremissionem venialium peccatorum facta. Zelus aliquando est feruens dii ctio,sicut fuit in Seruatore nostro,cum prophamationem. Templi conspiciens, pro eo emundando, flagellum de funiculis conatus fuit c5figere. Aliquando pro inuidia, sicut I. ad Cor. 3. Cum igitur sit inter vos Zelus,& contentis,
no . nonne carnales est is,&c.
554쪽
MNIPOTHNs Deus,2 ter, nIuId. Filius, Spiritus sanctus VHRS peisonae. est Deus: nam in unitate natu rae numerali est realis pluralistas personarum, qua Ium prima scilicet Pater a nullo est producti, nee producibilis. nec genita, nec generabilis, nec spirata, nec hirabilis, nec creata, nec cIeabilis. Secunda pe
sona , scilicet Filius est genita a patre naturali productione, naturali foecunditate intellectus per memoriam. Tertia persona, cilicet Spiritus sinctus est spirata a patre & filio, non genita, nec creata, sicut nec secunda per na est creata, nec spirata. Essentia autem diuina est summe una. idest, nullo modo diuisibilis in plures essentias . Secundo est summe simplex, id est. non corneosita ex multis rebus distinctis a se inuicein re, nec componibilis cum rebus 2 Ie re distinctis, sed quicquid est in ea, propici sui infinitatem est una res cum ea. Tratio, est immensia,Nest, ipsa per seipsam est praesens omnixei & periona per ipsam operatur in omni re,& manu tenet, & intelligit omnia. tua reto,est aeterna, idest non incepit, nec desinei, simul de semel omncs persectiones indivisibi trier con- - , tinet. Quinth, est incumulabilis,ldest, nec suta . stantialitcri . I a
555쪽
antialiter, nec accidenta si ter mutabilis, nee generabilis, nec corruptibilis, nec aliquo modo perfectibilis, vel detectibilis. Sextinest necessari id est, ipsa no potest non este, nec aliquid ab eo deficereri omnis siua actio est i psa essentia,& nhcessaria, licet terminus. actionis diuinae ad extra non sit necessarius. septimo, est.
prima,idest, radix & fundam Etum emanatimnum,& perλnalium, proprietatum, & omnino Prima entitas inter omnia entia &in diuLnis, & ereaturis. Octaud in ea est summa γ- eunditas,idest, memoria perfecta ad producenidum persenam utranque. Nam memoria qua dicunt intellectivam, naturam Dei dicit cum intellectu,quae iscunda est respectu verbi. Maememoria quam dicunt spirativam , naturam. Dei dicit cum voluntate, quae est tacunda r syectu Spiritus sancti. Nono, est in ea summαenaritas, idest, una numero voluntas in tribus personis, & per consequens eadem volitio, &volitum idem . Decimo est in ea summa liberalitas, idest, communicabilitas suae estentiae,.
di omnis infinitae persectionis in deitate ipsis
personis,&suae bonitatis,& influentiae in creaturis omnibus rebus productis. Undecimo, est
in ea summa aequalitas, idest persectio patiis non est maior, nec minor perfectione fili i, limiliter & Spiritus sancti, nec filius est persecti nis maioris, vel minoris quam pater & Spiritus sanctus. Idem dicendum de Spiritu sancto respectu patris & fili j, nec est deitas alia iis,lio& spiritu sancto, quam in patre, nec econueris, nec est potestas alia in patre quam in. filio,& Spiritui sancto , nec maior nec minor. ec est duratio siue aeternitas maior, vel minor in Patre, quam in filio & Spiritu sancto ia
556쪽
Duodecimo est in ea summa germanitas, id- est,naturae, & essentiae est summa unitas, s numeralis in tribus personis, similiter & talis 3 nitas est in omni persectione essentiali in tri- bus personis, non autem in omni proprietate notionali. Tertiodecimo est in ea summa consormitas, Lessentialium proprietatum summa visitas identitas,& nulla diuersitas voluntatis concordia. nulla discordia, si saltem debet diei discordia, operationum as creaturas, indiuisibilitas, & omnium effectuum similis producibilitas . Quartodecimo, est in ea inseparabiliatas. i. personarum simultas in existendo, dc ubique praesentiam exhibendo, & omnia operam do. Emanationes duae sunt diuinis, s generatio, di spiratio . Generatio, est productio substantifica per modum naturae. Spiratio, est productio substantifica per modum voluntatis ..
Tres hyposta sies, i. supposita, vel persionae sunt in diuinis, L. Pater, & Filius, Spiritus lanctus. Sequuntur q uatuor relationes, s paternistas,filiatio, processio,spiratio. Sequuntur etiam quinque notiones. Cinnascibilitas,paternitas, siliatio, processio, spiratio. Paternitas, est gen
ratio activa. Filiatio,est gnatio passiva. Processo,est spiratio passiva. Spiratio, est spiratio amua. Innatabilitas, in proprietas nobilitatis. Ca nullo produci. Proprietas peGnalis, in qua persona proprie & principaliter innotescit. Et . sunt tres Spaternuas, filiatio, spiratio passiua. Notio est qua persena innotescit vidistingu tur ab alia 'Innascibilitas, innotescit patrem principaliter per modum negationis, di ex conlequenti per modum positionis, i. sontalis plenitudinis. Filius dicitur Imago, inquatum expressa similitudo patris Filius dicitur verbum
557쪽
inquantum est similitudo expresGua. Filiis dicitur filiuet, in tantum est limilitudo livpo-- statica. Secundo ni ius dicitur Imago, ut similitudo consormis. Dic tur verbum ut similitudo intellectualis. Dicitur filius, ut similitudo con- naturalis Spiritus sanctus, dicitur donum , uti datum voluntarium &precipuum Dicitur spiritus, ut datum voluntarium & primum. Dicitur charitas patris di fili j, ut datum hypostam, his, xicum . Praedicamenta quinque ultima nonditamen siint in Deo, quia pertinent proprie ad corpora no si ratia. praedicamenta quinque ultima attri bissi- n Deo. tur Deo figurative. Praedicamenta quinque, prima, secud tim id quod est compilationis in eis. sunt in Deo, & reducuntur ad duo, s substantiam,& relationem . Ideo dicnntur duo modi praedicandi in diuinis, C per modum substan- . tiar & relationis. praedicate per modum substatiae est praedicare de omnibus perinis simul, - di sigillatim,&11ngulariter. Praedicare vero se-- cundum relationem , aut est non dici de om- nibus, aut si de pluribus,plurali ter dici. Essen- . tia diuina dicitur, sed essentia, inquantum eo municabilis in abstracto, sed dicitur substantia,inquantum communicabilis in concrete. Sunt quinq; modi dicendi simul,& quaerendi. in diuinis . Quis ratione personae, quae ratione hypostasis, quaeratione notionis, quod ratione: substantiae,quid siue quo;ratione c1lentiae. Ha. bitare Deum i in nobis , est effectum spirituale
causare in Mobis, cum acceptationes per charitatem qila Deus nos habet,& habetur a nobis, . . Uta TrinitaS autem inhabitat in homine.
. Dcum apparere, est in signo sensibili expresse ligni ficari , ut Spiritus sanctus apparuit in lin-;ai. Suis igneis di columba. Deum descendere, M -
558쪽
cit utrunque, scilicet inhabitare vel apparere . Deum mitti, est cum utroquep dicto aete naliter produci. Deum sedere in beatis, est, glorificare beatos . Appropriare aliqua personis diuinis . est ipsa , communia omnibui pcr nisad notitiam propriorum personalium facien- - - tia,alicui perlonae attribuete : ut patri unita trialternitatem, principiationem, Omnipotentia. Filio veri ratein, speciem, exemiplationem, m- ne scientiam. Spiritui sancto bonitatem, usum finem, voluntatem. unum est ens in diuisum in se. Verum, est ens intelligibile. Bonum, estens communicabile. Deus, est oranspotens, non quod possit actus culpabiles, retinentiri nec actus poenales in se reo ero ut timere, nec . corporales ut dormire, nec in conuenientes , ut facere aliquem maiorem se . Est sin quam Deus perfecte, vere; & proprie omnipotetis, 'ia' est potens omnia, quae sunt alicuius potantiae,& potentiae complerae . Potentia completa, est potentia lquae non potest deficere, nec siccumbere, nec duris . indigere. Potentia in completa , qu- potest in peccando deficere, in patiendo luccumbere, in corporali actione indigere. Potentia diuina, est quae nec est de nihilo, nee sub aliquo,' nec eger aliquo, nec culpabilia potest. nec potanalsa, nec mateItalia. Sapientia Dei est illa, qua Iampidi sit me Deus cognoscit omnia boona, mala, praeterita, prae sientia, & fulcira actualia & possibilia: & per consequens est infinita, α comprehensibilis nobis. Sapientia Dei, di- sapiε εβcqur scientia , inquantum est co nititia omnium possibilium . Dicitur vi sio, respectu em - 'mum actualiter existentium. Dicitur approbatio, inquantum cst respectu bonorum. Didi tu i Praestivmia, inquantum est Id rectu futur ra. ..
559쪽
Dicitur dispositio, inquantum dorum ab iplis Deo. Dicitur praedelimati re
spectumraemiandorum. Dicitur reprobatio, m
quamam est resipectu damnandorum incitat lux, inquantum est ratio cognossiendi omnia Dicitur speculum, inquantum est ratio cognoscendi vita &approbata. Dinaur emplar, inquantum est ratio cognoscendi P ui.' disposita. Dicitur liber vitae,inqu antum est ratio cognoscendi praedestinata. Sapientia Dei,
est liber vitae, respectu rerum Ut redemtium exemp aliut exeuntium speculum,ut eun imm
erum o pomant esse, quae etiam nunquXerat. Notitia visionis,est qua cognoscitin omnia
mala quae siunt,fuerunt δε erunt
Probationis, in qua cognoscit tantum bona, uuae sanusuerunt erunt. Voluntas Dei clicitur ratione regulata prouidentia. Momni quae in uniuersio fiunt, irreprehensibiliter SubeInantur. Detis,est causa etscien munGI' tione cuius est in creatura unitas, modus, remensura. Deus,est cauta exemplaris mundi, tione cuius, est in creatura veritas, spectra, γnumerus. Deus,est causa finalis ne cuius est in creatura bonitas, ordo, di podas. Liber intus scriptus, est Dei aeterna ars sapientia. Liberforis scriptustest mundus siea sibilis. Obedientia mera, est, quando praec pium ex se ibi una obligat, non ex aliqua alia an causa. Ordo Angetlorum secundum
560쪽
multitudo coelestium spirituum qui inter se
in aliquo munere gratiar similantur, sicu i dc
in naturalium donorum munere conueniunt.
Hierarchia diuina, est ipsa Trinitas increata. Hierarchia Angelica, in Angelorum multo1u. habitudo adinvicem in scientia, actione, debformitate, Illuminatione,& in Deum a seen- . sione.Hierarchia Ecclesiastica, in rcrum sacra': rum, & rmionalium ordinata potestas, debita in 1irbditis retinens principatum. Angeilus, est dissistantia incorporea, intellectualis, semper mobilis, arbitrio libera, Deo sieruiens, gratia non natura immortalitatem suspiciens. i. an- ' nihil ationem , quia incorruptibilitatem pro Prie hibet exmatura. Anima, est substantia spiritualis corpori. t forma rectrix,di vivificatrix' accommodata .ec ad aeternam beatitudinem principaliter ordinata. Sensualitas, in potentia animae quae sensificat corpus, & mouet, de appetit delectabilia corpori,& refugit nociva. l . Sensus est illa vis animae, qua homo cognoscit res corporeas Praesentes. Imaginatio, est illa vis animae, quae intuetur res corporeses absentes. Ratio,est.illa vis mimae, qua anima inter bonum di malum, inter verum & falsum disce nit infra se. Intellectiis, est iIla vis anima qua anima apprehendit res immateriales,& inteu. lihi biles . Porrio animae stiperior,in ipsa an, p.,ii'. ma, inquantum resipicit superiora. Portio atri- nimae mae inferior, est ipsa anima, inquantum resipi- Fi .cit inferiora. Sensus communis in in quo om: nes sensus particulares concuriunt. Phantasia, . est virtus animae sensitiva, quae componit se mas nouas, secun cum similitudinem forin
tum a particularibus sensibus receptarum . minimativa, est illa vis auimae. qua dicimus esse