장음표시 사용
491쪽
de S. Cyrili. dicebat i. apolog. morsi C. Io. Plura vident quaruor Muti , Dram do ,
O mali*beari νών plus Ela B: de S.Crhysest. stipet verba D. Pauli ad Roman. Ca'x 2. Nolite esse prudentes apud vase uni os: Nihil enim , inquit, ita a reliquas euellis, o
abscindit, quemadmodum si quis δε se cere
i ipsi, paraueris; viae cy ita nos Deus
constituit, τι aiser asterias opera indierat; τι enim predens sis , altero tamen opus Ialm
quia s re nullus opera indigere putaueris,oninibus factas es stultior , ct i ecillior: ex hoc igitur discursu clare patet Praelatum
tantum propria cognitione, ac prudentia ductum, non posse subditorum merita, ac virtutem , ne distributio Principatus, Caeterorumque bonorum communium com fundatur, & ne quis aliorum portionem rapere praesumat, metiri. 1. Praeterea de ratione intrinseca Principis , ac Rectoris est de iis consiliari , quae
spectant ad finem Principatus, quo Conserinuatur omnis multitudo, 3c ab cunni incommodo seruatur incolumis: ergo nequit Praelatus absque multorum consilio iubditotum merita, ac virtutes indagare : antecedens habetur ex doctri S. Thom. q. polit. Iin.
3. ubi dicit: Consiliari sopus politici i habet enim politios consiliari de conferemibus ad finem ciuitatis: & paulo ante. Nam Aut anima, vel in revectas inquirit, ese rem arar , o iudicas de inuentis, fleui Iudex inquirit, ese consiliaris de eonferentibus ad finem politia, o iussicat: unde consilium nil aliud erit, nisi quintam ratiocinatio de ijs , quae sunt ad finem. Ita docet S. Thom.
3. polit. leot. s. sed merita, ac virtutes se distorum sunt de hs, quae maxime conferunt ad politiae finem, nempe ad unitatem, &pacem, de consentationem multi rudinis, ut clare habetur ex praecedentibus quaestis,&insinuat S. Thom. ubi supr. igitur Pra Iatus proprijs viribus, ac oculis innixus cais rei aptitudine ad expendenda subditorum merita, sed aliorum consilio indiget. 3., Tandem in citet si iactur ex eo, quia, s P latus a culpa cupit esse immunis , dc errata, incommodaque fugere in regiminis operatione . in iudicania scilicet, guberrum , ac disti, endo hono res , onera, caeteraque commoda Principatus, ei necessarius videtur esse recursus ad Deum , & ad ipsim conuersio ι quare tquia huiusmodi operatio , ut recte fiat, non naturae viribus innititur, sed eas transcendit. Ita S. Thom. t. de regim. Princip. c. is. Reges , o Principes communes Labent aictiones, ct Huaersalem diligentiam sabditorum , cum non sussciat homo serus ad proprias actiones, oportet, quῖd in multis δε- sciat, quia talis actis, sue aritiones, quae sunt populum gubernare , iudicare, se unicuique forumsubditorum secundum merita prouidere, transendit virtutem natura ι propic quod dicitur, quia est ars artium regimen animarum; vnia impossibile eis Reges, ct Principes non errarepropter dictis eo , nis ais illam, qui omnia gubemas, se omnium es conditor se conuertant: ergo pro recta
meritorum indagatione nullus negare a debit non fore ad multorum consilia , tanquam ad responsum Dei recurrendum : patet ; nam quippe omnibus est notum diuinae Sapientiae , a qua sacrae illuminationes , ut regiminis operatio debita non careat rectitudine, & ne casias agnoscat in daria mentum boni communis, emanant, esse consilium, teste Salomon. Prou. 8. n. I 2. Ego rapiantia hasiro in re bo : ubi S. Hi ronym. VH Go , vel tres congregati fuerint in nomine nuo , ibi sum ego in medio eorum ;hinc est, quod S. Cyrill. I. apolog. morat. c. I o. & S. August. lib. I. de doctr. Christ. sta affati sunt. Primus ait. Verania-en cum ius eis ransitium3 non ne Sapientia i nimirum hae, quae isticonint uni, reuetis alteri, est humilitatis amatrix ut purimum remis de agenari consilium doeet per alienum : quam.
igitur consitum est ex pluribus, tanto salu- ω existit, quoniam ubi multa consilia, itio . Secundus inliit : Constitim omne a Deo, a quocunque prosciscasur: ideo dixit S. Basib in Ita. r. ad v. 16. Sacra res est con- suam , voluntatam unia , fructus semonis ,h-ititatu insigne : hoc ipsum viderunt per umbram Plato , de Aristot. isset Consilium rem sinam est hic. Confitirum ea re earum, qua inter hon,ines sunt, δώ- - esse.
492쪽
tia distributii ae applicanti cu cineustam tbs superius praesci is, ut regi
1. T Egislator ira debet regutire Rempu-
bluam, ut per leges eam incoiamens Dei. 2. Exponitur lex propraxi is titia viributiva applicanda. 3. Extenduntur essecus ex huiusmodi lege
r. Dixi, quaenam lex , &c. quia, cum conseruatio Religionis petenda se a iustitia distributiva rite administrata, quae postillat, ut a multis omnium merita expendantur , uti dixi in praecedentibus dubiis;
S cum omnia , inquit AEgid. Roman. de regim. Princip. lib. I. pari. a. c. I 2. per regulam regulentur i ideo huiusinodi materia , ut suavitatem redoleat, ad unam regulam generalem per quandam legem est reducenda; unde dicebat S. Thoni. ex Aristot. q. polit. lin. II. Legistitorem, si bene debeat ord Ore Rempublicam , debere a mniere ad Rempublicam media, O hoc qua n-que leges ponat, siue conuenientes potenιia
paucorum , saepopulari salui ,smper opo ret eo sumere media, quia sic debet ferre loges , o ordinare Rem publicam, ut per lega
possit Respubi ea saluari: idque praesertimois nationes diuersias, ex quibus quaelibet Religio formatur, quod est magni ponderis , ut intelligenti semper videbitur. Quaenam, quaeso, lex est ordinanda pro mirabili applicatione iustitia dissilibutivae cum circunstantus superius praescriptis , ut
non desideretur conseruatio communitatis,
obstando noxus, quae cam prohibere possunt i haec enim duo, ut iam dixi superius, sunt praesertim attendenda , proinde S.
Thom. ex Aristot. r. polit. lech. l. aiebat:
Ille est naturaliter Principans, ct dominam, qui sua intellecta potest praeuidere ea, quae congruunt saluti ,puta causando proficua, ct
repellendo noctua: Ciem ergo politiast ordo, inquit S. Thom. ex Aristot. s. polit. le h.7. inhabitantium in ciuitate, o se ordo attenditar secundum abquam iustilam : quae iustitia non est paucorum, sed multorum, quia omnes subditi habent ius ad omnia bona Religionis, quod certe debet attendi, teste D. Thom. Aristot. q. polit. lech. I.
Oportet igitur politicem , si debeat auxiliari politise existentibus, ct dirigere eas , consia derare disserentiasti arum, quot sunt, ct qualiter componantur ex principi' huis: propterea iustam aequale, quod conuenit eis4. subdit S.I hom. lech. p. loco citat. videtur esst, vel eansiisere in quadam aqualitatesecundum proportistum, qua non solum attenditur ex
Iarte rerum , quae destribui debent, sed ex parte suppositorum , quibus debet feri distributio . in iustitia enim facienda etiam atten-άitur aequalitas proportionis ex parte personarum, quibus debet fieri iustitia secundum ac quam Hgmtatem, es eidem oportet esse proponsonem rerum , qua disribuuntur , ut si sint aequales secundum virtutem, disribuasureis aequaliter secundum proportionem ,ατι
plus diis, ibaaIur ei de bonis communibus: Sccum id nequeat executioni mandari, nisi prius induentur omnium hominum meri ta ad discernendum bonum a malo, & ad cultandam conflasionem , ut iam dixi superius ; proinde haec est statuenda lex, cum ipsa sit, teste D. Thom. 3. polit. lca. I a. de conferentibus adfinem politiae , ut iam supra insinuatum est, ut Sacerdotes omnes
post chmpletum annum, saltem duodenarium , ut petit omnis recte regulata Relingio, ne spiritus distrahatur in diuersa, c dant sub vota Patrum Definitorum, ac Pr uincialium tam praesentium , quam praex ritorum, ptius inici ipsos mature exploratis meritis, ac qualitatibus cuiuslibet, neces sarijs pro munere Priorum , seu Guardianorum gerendo , ac praestito iuramento de non' acceptanda prece in fauorem, allia cuius , seu aliquorum , praesertim e rum, qui forto carent idonea tale qui habebunt maiorem partem suffragiorum iuxta morem aliarum electionum, intelli
493쪽
gantur electi non laborare aptitudine ad 1ite obeundum officium Priorum , ita hi, re non alis pollint eleuari ad prae- .dictas dignitates, & ita in quolibet Capitulo de omitibus Sacerdotibus succes.
sine praedictorum annorum metamiat timgentibus fiat descripto modo probatio .: qui vero erunt electi ad huiusmodi munera gerenda , absoluto triennio ob u uantur ab ossicio, nisi prius ob dem sita essent abseluendi , ut alu iam iudicati idonei possint illis succedere, ut postulat iustitia talis regiminis , de ita vicio sim ad huiusmodi dignitates assii mantur: Cui legi omnes , qui post publicationem astu niunt habitum , coacteis ubi ere debent; alij vero , qui ante publicationem sunt profesti, nonnisi . libere ,
ita ut possint se ab ea: eximere, non tamen si cupiunt eleuari adPrioratuum mu
Dicitur: τι SacerdoIes omnes OLMsub .vota omnium Patrum Definitorum , ae Prouincialiam , &c. & forte adhibitis nonussis ali)s Prim. vi consilium meritorum sit magis sanum , quia sincerius est iudicium, quod plurimorum sententia comprobatur, uti iam dixi se perius, & doceis cap. Prudentium de ossic. deleg. Anch. consit. IN Gloss. ibid. vetb. Plurimorum ait: in denim a pluribus quaeritur sapientibus, facilius inuenitur, ct per ampliores homines pes Missima veritas reuelatur: C. de fidei: l. vlt. ad fin. & 64. dist. extra conscientiam . Sec. ut dissicilius peruertantur a Prouinciali, seu quocunque alio , quando pro amico ageretur discussio , quia inquit S. Thoni. ex Aristol. 3. polita lect. q.
anifestum: est , quod pures boni viri
docilius peraertentur , or corrumpentur: d cita ut neglecti meritorum defectu nompossint doleri,nisi de propths demetitis, &non de partiali affectu tantorum Patrum sim possibile enim est, quod maior pars huiusinodi hominum ita si affecta partia-
Iitate , ut velit propriam conscientiam maculare, negliatorum merita macula
Dicitur 1 prius inter 'ses mature explor tis meritis, &c. quia habetur monitum S. Thom. ex Aristor. 7. polit. Iech. 3. Ashoc autem , inquit, qu.d recte iudicet de tuitis Principans, or quod retae di Eribuas Principatus , bona communia ipsis eiuι-bus, necessarium est inam e noscere ciues , quales quidem sint secundum mixtutem , G quam di rentiam habent inui. rem secundum viν tutem , ut secundum rangentiam dignitatis virtutis distribuat Principatus , iudicet , O Asserent' δε- cundum d exentiam dignitatis eorum : als ibi non fit secundum hunc modum, oportet distributionem bonorum communium , o iudicia prauese habere; irca enim ista ve- rari non secundum rectam rassonem , sedρ-cundum propriam impetu periculosium es, criniustum. Dicitur: O ita vicissis, cre. ut elucescat Deus in ordine, dicente S. Gregor. N iaZ. Orat. 9. Non eis enim dissensionis , ct conf-- sonis Dens ,se pacti, ct ordinis : Cum ordo, inquit S. Thom. contr. Gentil. lib. 3. cap. 77. st troprius essectus diuinae Prouidentia :nam obseruato ordine, cuncta in regimine prospere succedunt, eoque neglecto, cuncta in confusionem inducuntur, teste B. Laurent. Iustin. de discipi. & perfect. monast. conseruat. cap. ro. Omnes Prouinci rum , inquit, Duces, ouisa umque Rectores,
quo prudentiores sunt, eo popuIum sibi commissum ord natius regunt; nam ad hoc inI-dunt, ut singulis illis iniungant actiones, ctescia δuidanι, qua suffientiae Vseram noranticongruersi condunt nihilominus leges, statuta ordinant, iura proponunt, ne quid aut incuria, ast Prodentiam ignorantia incompositum, eo usumve remaneat; nam et bioris non eis, ibi tamustus , rixaeque mox sequuntur: . conIrarro certum est,quod moderati prouida dispositione regiminis cuncta succedunt prosperὸ , se debito Handuntur fne : ideo intuens Naaianz. orat. 26. necensitatem ordinis dixit: ordo omnia con ιιuit,
ct colligauit 1 oris carosia , o terrenia continet ordo in dis , quae ratione, es animo inteiriguntuν Iocam habet; ardo in iis, qua sensias percipiuntur i ordo in Ange-
ω. ordo in astroram motu , magnitudine,
mutua relusione , ct sponBre i de multa deinceps in eandem sententiam hinc S. 9 Thom.
494쪽
Thom. eonte. Gentil. lib. cap. I 28. , inquit , ordinanis tu ab atiquo , oportet ilia concorditer esseor inata, alias se inuicem impediam tu tan .storiane finis communis . unde optimo Caietan. i. ad Corinth. cap. t . vers. 24. dixit: multitudo Ane ordine ibi ran
seo, ibi dissensionis materia : dc pruis ipso
Chysin. in eod. loc. Paul. Sicut etiam eontraria ordim emula diruum,non selum auum in stiritualibus , sed etiam in omnibus a*s vi fleris, nam sue si in choro, e in nauigio, flue in curru , siue in casis oriunem confundas, ct maioribus suo loco eiectis , in
iliorum ordinem mιuora induxeris, omnia
Dicitur : tui legi omnes , qai pspublicationem affamant habitum totae semblatere debent , quia unusquisque tene tui obseruare legem , cui voluntarie se subiecit, Cum nouum Onus non impona.
Dicituri aby ven, qui ante publicationem sunt , nonnisi tinia , quia
nouum onus imponitur eis ; ideo ad te. Primendos clamores , dc forte tumultus , In quos erumpere possent , nonnisi libe. re debent legi subdere 1 non tamen debent eximi ab illa , si volunt obire munus Priorum , quia bonum Commune postulat huiusinodi legem, ut inferius patebit . 3. Quis non videt ex hac lege obseruata mille bonos effectus pullulaturos In primis eos, qui in praeciaentibus dubius fuerunt traditi. Non negligetur prima operatio Principantis in boni communis bonum, de quo ita loquitur S. Th. ex Aristoe. 7. polit. lect. 3. Operatio autem pranπpatis Principantis est d,rigere subditos secundam ratιonem praecipiendo, ae distribuendo bona eummavitatis , o iuἀeando rem, ad qua praexigitur cognitio ciuium . Erigetur il had regimen iuxta formam seruandam inister illos , qui ius ad omnia bona Religio. nis possident ; de erit illa lex, quam intendo tradete : Non ea iustum , inquit S. Thom. 3. polit. lect. Is . virum prim
pari ab albus simibbus , is aequalibus μ
α-am virturem , est naturalem dis
Dionem , sed in m est eos vicissim , ct secundam ordinem principari, ψ hoc est
primipari secundum legem : δe paulo anto : Principari ratem eos secundum ordianem, o vicissim lex quadam est . Et
cescet iustitia talis regiminis tanquama supra candelabrum , per uuam conseruatur
Respublica, de qua S. Th. s. polit. lectis. notat haec verba : Resipublica saluatur propter mutuam communicationem secum dum aliquam proportionem ; hai mori autem communicatis secundum troporti
nem iuuitia eis ; quare Respuuca salum tax iustitia existente , si ergo fiat iraeus gressis , corrumpitur : Non desiderabitur unitas multitudinis , quae est finis cuiuslibet Impeth, arte , de industria a quolibet Regente procuranda , media ante praedam iustitia , ut tradit S. Aialonin. parte I. tit. 6. Capit. 2. F. s. Ca stur , ct conseruantur. hae unctas in Ciuitatibus , quandb ad hae inum attenditur , ut rura seruemur uniuersatiter , idest tam Anaioribus , quam minoribus tu Aperitur via ad magis, magisque propagandum persectionem , ad quam quilibet ordo secundum proprium institutum , ac leges est ordinatus secundum doctrinam ei d. S. Ant ni n. loco citato . Est enim , inquit , necessaria ratis setas ta bonam gaia nationem mulsitudinis ,λτι scilicet quar tur principaliter bonam commune biria ruale , is temporiae povonendo omne priuatum commodum : Frenabuntur , quae sequuntur praesertim ostendunt necessitatem huiusmodi legis statuemdae in partiales aflectus electorum erga amicos , de sibi gratos in multorum, oppressionem, dum hi, de non ali3 ad inuicem sint assumendi ad praedictas d gnitates 1 unde semper erigetur dominium rectum, Ec iustum , dc alienabitur Corruptum,dc peruersum, de quo loquitur AEgid. Roman. de regim. Princi p. lib. 3. P. M p. 2. Nam A m MFPo dominio, aπι Principatu 1meniatur bonum commvxe, se om
495쪽
bonum alu rum, o alia ivρresso, D eu correptum , c ρeruersum : Fugabitur inordinatumbillud in pacis destium emi, quod unusquisque quaerat , quae
hoe, quod ei es linguia, auae Aa sunt, quaeram : Videbitur ita per huiusmodi leget in unum Colligata multitudo, dum omnes idonei pro muncte Priorum gerendo non lunt negligendi, ut de facili non pateat aditus ad tactiones, ac seditiones , quod est illud magni ponderis monitum iuxta ominnes politicosi, quod Legislatores: attendere debent pro regula disponeiadi regimina, prout tradunt S. Thom. 2. p lita lin. 8. N AEgid. Roman. de. regim. Princip. lib. 3. p. I. cap. I 3. Ille, ait, Legistitores principaliter a ciuitate intendunt remonere seditiones: Hic ait, & clarius : Sta in aesonenda maltitudo , ut conseruetur in pace , o τι ibi seditiones non insurgant : haec enim oboriuntur ex nonnullis postinabitis, ut saepc ducit, re docet S. Antonin. 2. pari tita A. cap. 8.do discord. g. r. Ex improponionata honoram, se onerum distributione generantur seditioi, O discordia : Non deplorabitur incurias, & negligentia Superiorum tanquam Oriso tantorum malorum,
quia ait Patrita cedinstit. Reipubl. lib. E. tit. Invitat ad Ieditiones desidis , ct incuria Gm- , qui ciuili societati pra-funt. Expurgabit ut tandem gubernatio a tyrannide Prouincialis, aliorumque Defi, ni toruin , ne in eam declinerit trahendri ad se regimina livsui conseruationem , id enim videtur tyrannicum iuxta d uinam L S,
fariunt in se ipseos retorquendo commodum, nonsant Siges, sed Taranni : dum i Priores
electi, atque eligendi propriam' exaltati nem cognoscent a meritis, & non ab aste. diu aliquorum Patrum , S ita nitentur tu gum semiriatis, Urod cxzadhaerentiis sePI tur , tanquam rem Religiosis indignam ccollo x utere psi rationabili in disii volent viii unde votorum reciprocorum utiliatas cessabit, & sic regimen eriti mpnicum
antemuruli illo, de quo loquitur S: Thome Id de regi m. Prsiici p. cap. 6 a Sis dispo nenda Regni gubernario , uti Regi iam influuio 1 atmiis subtrahata σοι s vi etiam temperetur potestar , ut de clinare de faciti in Urannidem non reffit Dices, besto ex hac ime videantur insurgere este s praedicti ,αdc praeseditimiappareat multitudo ita munitati, ne de facili possit distrahi in Actiones,, re a tyrannide opprimi ; nihilominus non it abest colligata , ut sit incolumis ab huiusmodi malis , quia metata illo rumisi qui praeseserunt1aptitudinem pro
Praelaturis ui premis , nempe Dcfinito ratu, ac Proiiincialatu ι.εια non propa
gantur ι huiusmodi enim Patrum eIectiones sunt celebrandae a Prioribus , ac Discretis: quo fit , ut multi apti ad illa onera ferenda possint excludi, & ita maximus aditus pro dissensione, ac tyrannide haberetur . Respond. quod in qualibet Hierarchia tam coelesti, quam terresti talis ordo a diuina Providearia institutus resplendet , ut ins riores 1 Superioribus illuminenturiri iuxta lumen receptum operentur, ut doce S. Thom. comi. Gentil. lib. scap. o 8 . unde si inferiores electore illisminabuntuc de obligatione propagand= pratai,cha merita
a Superioribus maioribtis,certe non erunt
neglecta; alias nequeunt huius di electo res exusari a culpa lethali, defectu non proὲ pagandi ornmuin merita ιι α custodiendi mustita litiem a praedictis malis, quod si ii himiriatio deficiti, deficiant etiam illis suiέ finia i tanquam in dimisu illis supremis Praelaturis, quibus Duuntur , eo quod proprium munus negligunt. Adde, quod Si
periores maiores tenentur nonillegam honores , ac: dignitates Religiosis idoneitate praeduis: s quibus habitis , de facili ab et elocibus in Definitores, ac Prouinciales, dic. promouerentur: quo sit , iri hoc lumis inrui Nina ne
496쪽
ue ducti sint praestatiari vota secundum Dinnium merio . videantur ea, qtice dicuntur
in dub. Is Dices, seditionis malum excitari potest
non solum ob honores , ac dignitates confuse dispensatas , sed etiam ob alia bona, ac commoda communitatis, scilicet Lectoratum, Doctoratum , Magisterium, α pulpita in locis insignibus, deo male distributa ; propterea remedium desgnatumno tollit penitus aditum ad regiminis co ruptionem . Respond. obiectionem non uringere doctrinam traditam , quia omnia sentdistribuenda secundum merita iuxta legem seperius praescriptam, ut petit iustitia regiminis, de postulant ab intrinseco ipsa bona
Dices, negari nequit huiusmodi l em
promouere bonum, ac praecauere malum unius ramen Prouinciae, quod, licet in omnibus Prouincijs,ex quibus conflatur Reli. sto,sit statuenda, ita ut regimina omnia i rius corporis administrentur secundum tu.
stitiae pondus ; nillilominus non fauet electionibus inter omnes conspicuis Capituli generalis; unde erunt expolitae factionibus, di consequenter poterunt eleuare homines ad supremas disnitates fictionum amicos, qui utentur tyrannico dominio trahendo ad se regimen in proprium commodum, ac utilitatem. Res ond. quod Ilia in vii. mapolim, inquit s. Thom. ex Aristol. 3. politi test. 36. inter Hι- , a regitur, ac
restar ab optimo viro, . v isti visis, via ad optin νm finem orῶ-ταν i semper enim, qu/ά fit ab optimo agente, ad optin Hem Ormatarperse: cum ergo electores Capituli seneralis sint homines ex singulis Prouincijs no cognoscentes aliud regimen, nisi administratum a recta iustitia secunduomnem rigorem , consequenter gaudent bonitate optimorum virorum ; unde ab his
agentibus nequit procedi actio, nisi pex se
ordinata ad rectum finem; quare electiones praed et e necessario erunt celebrandae nomnis pro fine recto, ac sancto, de ita vid buntur sublimati homines ad supremas dignitates, inclinati ad iustitiam, pacemque tuendam, postposito bono priuato, ex quo possunt oboriri mala enarrata . Dices, huiusinossi lex videtur potius imdueere speciem electionis, antequam fiat vera electio. Respond. falsum ei se,dα minat quidem quoddam genus hominum, supra quos debet tandem cadere electio, &quod de rigore iustitiae debent obseruare
electores,unde pet hoc non coarctatur ei ctio,ita ut tollatur libertas eligentisi,ut probat Samuel l. de canon. elin. tract. 2. disp.
. controu. 3. num. o. & Lauor. de clin. canon. tit. q. c. 21. num. I ex multis I
na ad certu genus personarii potest restrin. si electio, & per hoc no adimitur libertas eligedi: quod si stare statuto, restringet ut ad duos, vel tres , quia isti essent tantum idonei, & unus ex illis ei gendus esset, quod
in nostro casu videtur moraliter impostibile , valeret electio , S bona semper censenda esset, ut optime probant Samueli. ubi supr. controu. q. num. 13.& Sigismund. a Bonon. de elin. dub. IO. num. F. In L. edit. ex multis, imo ex Sacr. Congregat. Cardines. Concit. Trid. interpretum: hinc dixit Lauor. ubi supri tit. 4. c. 24. n. Z. lo
quendo de Monialibus in obiectione sibi fom: Dices,si in Monasterio no adsit nisi una Monialis, quae habeat praedicta requisita Concili), cum Moniales non possint aliam eligere, quam istam, dicetur ne electio reis stricta, seu per vim, dum non adest plena libertas requisita in electionibus e ve diximus cap. 2I. num. II. Respondetur, haec
dicitur restrictio, seu prouisio iuris, no hominis, restrictio ad qualitates requisitas, tanquam substantiales ipsus actus electionis
non aute ad personam,ideo non dicitur c arctata ex Atidi in C. Cum terra n. I. de elin. & n. 2. in fin. haec Lauorius.
Pro fine dubii est addendum, quod praedicta lex, ut certius multitudo sit ita di se sita, ut in pace conseruetur, α quantum moralitet neri potest, ab ea arceantur factiones, alia dedet muniri lege. de qua loquutus sum in ii . dubio tractatus de G neralis munere, quae sub poena ex commmnitationis quamcuqivmotu unione in qualibet electione prohibet eo quod quaeliber communitas quantuncunque bona nequit sine timore regi i multa alia possum videri
497쪽
obeatione capitulum generale u- matur praedictum legem
t. Dissitur iam M in I se erimnarativam, se Misis obligario eis mire siti. 2. Ex iustitia eommutatiua prassictam υ-sem statuere , or sancire tenetur Capitulum
Dixi Capitulum generale, quia ad ipsum
tantum spectat condere leges in perpetuum duraturas,& non ad Generalem, imo hic est subditus illius, ut docet Suar. A. de
Relig. lib. L. C. g. n. 8. tract. 8.Pto intelligentia sit prim. non quωι eum iustitia particularis diuidatur secundum Aristot. s. ethic. e. z. M S. Thom.
2.L.M. 62. art. I. in Commutatium, di
distributivam per commutatiuam intelliis gendo illam , quae respicit aequalitatem arithmeticam; de per distilbutivam intelligendo illam , quae respieit aequalitat geometricam, uti habet Aristat. s. ethi c. 3. de A. de cum utraque dicat obligatimnem reddendi ius situm unicuique, ut do-eet Vlpianus Iur. Cons in leg. ius . ff. de iustit. εc iur. potest soria hic dubitarit an obligatio iustitiae eommutatiuae sit maior quam obligatio disilibutivae: cui dubio tespondendum est, quod maior est illa, quamnaec, quia tanta prorsus est in me obligatio respecia tui, quantum est in te ius adue sum me, de proportionantur in eadem plane mensura Obligatio rei, ut sic loquar, &ius actoris; at ius ad recipiendam panc bonorum publicorum, circa quae vertatur iustitia distributiua , non videtur tantum, quantum est ad recipiendum pretium rei vendisae, circa quam versatur iustitia commutatiua : ergo neque erit tanta obligatio
iustillae distributivae , qnanta est obligatioeommutatiuae, sed haec erit maior illa: maior P tet: minor probatur, quia P. Molin. de iustit. trach. r. disp. ra. iuxta hacte
nus, inquit, quod iustitia distributiva d finitur per hoc, quod sit selum circa bona, quae in Republica redundant; certc ad illa
non potest esse tantum ius, qtrantum est pretium pro merce vendita , pro domo locata, pro labore praestito, dc pio alus, in quibus ius oritur ex eo, quod tantundem debes reponere quantum accepisti,quod nohabet locum in iustitia distributiva. Audiamus doctrinam Suari opust. Var. de iustit. Dei seα 3. n. r . clarius id explicantis : Diximus igitur, ait, in superioribus obiectum proprium iustitiae commuta. tiuae esse ius ira proprium, ut fiat propinim rei dominium, vel illi moraliter aequi ualet, uod ibi satis declarauimus: nunc ergo adimus praeter lioc ius dari in homnibus aliud non ita propriu, ac rigorosum funda tum in quadam dignitate, seu conditione personae, quae est pars alicuius communitatis, seu Reipublicae, ratione cuius debetur
ei aliquid ex bonis Reipublicae suae dignitati proportionatum, quod ius reuera non est dominium, quia talia bona nunquam fuerunt talis petionae, nee ratione propriudomini j, aut alterius rei propriae, in qua laesa fuerit, ei debenturi unde sit etiam, ut lono maius, de rigorosum. sit debitum , in exprimi iure riscitur, quam quod ex posteriori: nam magis debetur alicui id,
quod est proprid suum , quam id quod est
commune, licet ad illud habeat aliquod ius propter dignitatem personae , vel aliam similem proportionemi unde de priori debito omnes Theologi assimant ex illius laesione nasci obligationem restituendii de posteriori vero praecise sumpto quamplures, de fortasse, qui melius sentiunt, id n gant : & paulo inierius et Qui, beneficium,
vel cathedram praetendit, nunquam ha it dominiu, vel possessionem eius, vel alterius rei aequivalentis, quam pro altera dederit ιhabet tamen, si sit digna persona, ius quoddam ad talem rem, quia secundum quandam aequitatem ei potius, quam alteri τα-buenda est , in quod inter partes huius
communitatis habeat maloim proporii nem cum tali re, quam aliae personae , v
de fie, quod . si sint aliae peisonae aeque dugnae, nulla earum h et ius ad talem rem
498쪽
iustitia distributiva sis medium comytium ad ambitionis vitium ά R gularibus delenim .sVM MARIUM.
ministrata resecatur ambitio, quia eius mali
esseseus is'm ntur, se obiectioni stissit .
3. Itidem probatur ex eo Araesertim, qua s.
Aissilia distribuit secundam Lbitam proportiorum , ct non vora emicat in Superioribus maioribus , eiusdemque iustitiae mune
r. Pro intelligentia supponenduin est,
ambitionem a S. Thom. 2. 2 qu. I 3 I. art.
i. a Caietan. ibidem definiri esse, appetitum inordinatum honorum, & dignitatum, a quo tanquam a causa duo pullulant cfs ctus, nempe distrahere homines in partes, atque factiones , α pro consecutione, &conseruatione dignitatum ad alias dignitates , neglectis dignioribus , indignos eleuate, ut adnotat Patritius de Republ. lib. c. tit s. Eu se ambitio , inquit, res teterrima, M periculosa , in primis quidem Civitatem panibus inficit, ct indignis pleri vae honores, ac magistratus , potius quam δgnis tra- ἀι .PRIMA CONCLUSIO.
a. N I Emini est haesitandum iustitiam I distributivam esse illud medium
Congruum, imo necessarium ad resecandum a Regularibus ambitionem . Suadetur ex resecatis ambitionis effectibus: conferre ossicia , ac dignitates indignis , ac dignis , dignioribus postpositis , est peccatum acceptionis personarum, quia non attenduntur idoneitas, persenarumque merita , sed aliae causae impertinentes; nam tale vitium communiter a DD. praesertim a Sanch. i. opust. lib. 2. C. I. ita definitur r est iniustitiae crimen, quo in distii butione aliquorum bonorum non causae adirem pertinentes , sed personae aliarumque qualitatum ad rem non pertinentium ratio habetur: iustitia autem distributiva, cuius munus est, inqui. unt DD dispensare ossicia, dignitate quesecundum merita, ac aptitudines, opponitur huiusmodi vitio, ut habetur ex S. Th. 2.2.qu. 63. ar. I. cum alus Theologis , imo est peccatum lethale, quia e directo vimiti, seu iustitiae distributivae aduersatur: ergo ea in Religionibus fideliter obseruata, a ceptionis personarum vitium destiuit. ergo ambitionem tollit. Preterea , quis non videt pacem inter homines eorum diuisionibus, de partibus Obstare imo ob id finis omnis Imperij constituitur: at iustitia commutatiua , quam distributiva pacem tradit, eamque Conseruat, ut sit peritis dixi, & m do repeto ex mente S. Antonin. q. pari. tit. F. c. q. g. dc Dionys Catilius de regi m. Princip. lib. I. art. I I. Primus ait: υ ergo iustitia necessaria ad pacem ciuitatis conseruandam; unia in uuia dicitur : Erit epus
iustitia pax . Secundus inquit . Ex Qui oriunatione inBituti , cr facti sani Principes , τι in omni Principatu , ae populo suo flarem conseruent, quod impleri non potes, nisi
inter conιiues , acsubditos; imo inter omnes
subditos obseruetur iustitia , qhia ex iustitia pax oritur, τι maias restatur , dicendo : it vas insitiae pax : unde debent et nichi que dare, ct conseruare, quod suum est, o
retur, eo dignus es, indignos quoque gladis, ct honore prauare , se unicuique Ecbitam
mercedem, or sicem rependere : crgo seditionum excidium extinguit: crgo re ambi
Dices, negari nequit praedictos essectus ambitionis a iustitia distributiva Iescindi; non ideo concluditur ambitionem quoquc rescindi, quia, ablatis esse libus, adhuc causa vigere Potest, Rci Pind. ircet verum
sit commuiuio ex ei sectuum rei callione norescindi causam nillilominus in Casu valCre argumentum, quia, cum ainbitio intrinsece includat inordinationem appetitus , Npax, quae Dboritur ex iustitia ordinate distributa , dicat tranquillitatem Ordrnis',
quae quidem tranquillitas, inquit S. Thom.
2.2.qu. 29. arr. I. ad i. consistit in hoc,
499쪽
quod omnes motus appetitui in uno homine conquiescunt, sequitur necessario ambitionis extinctio: & esto alicui ex propria malitia non insurgat mentis tranquillitas ex non sedato appetitu inordinato , parui re. fert, quia non conturbat felicitatem com-
munem Reipublicae. SECUNDA CONCLUSIct. s. , T T ambitio una cum suis effecti-V bus magis, ac magis extinguatur, iustitia distributiva secundum debitam proportionem, & non ultra, cnitere in Superioribus maioribus principaliter debet. Suadetur ex eo , quod secundum Iudicem, id est
ρηpub se es ministri eius o qualis
Recter est ciuitatis, tales, inhabitantes in ea iEccles i o. quasi dicat: ad Principis mores, ta vitam, quasi ad normam, o exemplar conformant se, primo ministri esus, deinde caeteri cives , & subditi iuxta illud Claudia. ni t Regis ad exemptim totus eo onuarorbis: inare Plinius in paneg. Traian. aiebat: I ita Principis censura est,eaque perpetua , ad hane dirigimur,ad hanc conuertimur, nee tam Imperio nobis opus eis, quam exem .plo: S Cicero de legib. lib. 3. Vt enim copiditatibus Principum insiti solet rota ciuitas, sic emeudari , ' corrigi continentia: de paulo post: Nam licet videre, si et elis replicare L Iemoriam semporum , quales ummi Ciuitatis viri fuerunt, tales totam ciuitatem
fuisse, quaecunque mutatio moram in Princi-sibus extiterat, eandem in populo sententiam distractis ergo por ambitionem Superioribus maioribus in partes , quoque distraliuntur, ut dixi alibi, & subditi; valet consequentia: ideo S. Thom. I. de regi m. Princi p. C. F. ait. cunque ex Praesidentibus pluribus se diuertit ab intentione boni communis dissensionis periculum in FbHiorum multitudine imminet, quia dissentientibus Principibus cosequens es; τι in multitudine sequatur di sensio : hidem ergo per
pacem unitis, mediante iustitia distribi ititia recte dispensata, uniuntur quoque per pacem & subditi, ita sanu ; unde DionycCarthi ac de regina. polit. in praefati Oile ait Dum Rectores Crauasum in , cst prudentes
existum , cives nu pace agunt , ct Lectorum suorumprudentiam , iustilamgae squuntur:& S. August. in psum. 7 i. explicans illa vel ba David : Suseipiant montespacem pepula, ct colles iuvisiam, inquit: Montes maiores sunt, celus minores ,.excelgentes quippe in Eccles paci Lbent vigilanti intentione consulere , , ne propter suos horares superbὶ agenda schismata faciam, unisatis compagedifruta di colles ita eos imitando, es obediendosubsequantur, ut eis Christum anteponant,
ne malorum montium, quoniam et Idemur G-
celure , vana aathoritate acti se i Christet ni iste disrumpunt , ideo di m est: Suscipiant montes pacim populo : ergo ut ambitio sunditus iii omnibus eradicetur, principaliter iustitia distributiva in Plaetatis maioribus radicetur: quae docet non omnia sibi conuenire, sed alius distribuere secundum
meritorum mensuram . Ita .S. Thom. 2.2.
qu. 63. art. I. Consistit, inquit, aequalitas iusitiae disributivae in hoc, quod diuersis personis diuersa tribuamur secundam proportionem ad dignitates personarum : quae docet non semper frui dignitatibus, di vii Imperio, sed alijs, dum sunt meritis pares, ea praestare. Ita Patritius lib. I. de Republ. tit. 6. Elaborandum , ait, igitur in primis eris, ut aequati iure inter se ciues vivant, is ne alij perpetuo imperent ; ali' autem perpetuo famulenturii instabitis enim omnis siocietas est, in qua non omnes pari iure censemur :quae docet non oncia Religionis fugere , eaque tantum transmittere in subditos, sed cunctos proportionabiliter communia pomdera ferre . Ita S. Antonin. I. pari. tit. QC. 2. F. S. hi unitas censieruetur in multitudine , onera proportionabiliter imponantur.
qtiae docet homines offici)s perstinctos nullum reportare quaestum, seu commodum, quia si id Respublicas contui bat, multo magis Religiones deturbat , quale dicebat Patritius ubi sup lib. 6. tit. 3.jdihil enim magis odiosum est, quam videre quc iam qua rimum pluribus muneriίas Huitem
ess actum , sint igitur contenti optimi ciues honore, segionapro rebus bene gestis , nec iustisa pretmia expectent , sint in assect-da gloria modest; quominus enim quisque
gloriam quaerit: eo magis eam assequitur, quae docet, ne concentus multitudinis dis loluatur, unius hominis, licet infimet conditionis ,
500쪽
nis, metita non prieterire. Ita Lipsius ex conii l. r. ad Belgas , epist. 39. I liueithara , Ii vel unica fides Horepat, concentus, se armonia Iora perit: sic rasilitas in την ahquo delinquat. Ex hac erso iustitia sic optime admini strata inter iupremos Praelatos , quis non videt ambitionem iugulari , & inditiis euelli illud vitium , inquam, quod non ibium seditionem parit, hominesque in te etas, ac partes distiahit, sed facit, inquit
Fagi indo in i o. praecepi. Dccat. lib. I o. c. a. n. I s. ut ambitiosi metu admittendi beneuolentiam eorum , a quibus pendet, iustitiam non seruent, itis spernant, aeqtium, bonumque contemnant , ius infringant,& leges atterant; unde , Ea rescissa , resecindunt iit infinita mala , α insurgit sui ma felicitas . Concludendum est ergo cum S. Thom. q. de regina. c. 2 multitudinis fel:citatemPcndere, Ortimaque habere ex virtute Rectoris: Virtus, inquit, Rector hola sciuisarem gubernat, architecta est respectuosustini altarum virtutum , quae sunt in ci-mbus , quia: caterae virtutes civiles ordinania rar ad istam ; er ide. in operasione erus , cum
sit virtus suprema Ussit felicitas poli
An Prouincialis, qui tu riseributiones i-
. harum dissiluendarumper tarnobia optimissubditis , ae octo ibus in commodum Hlaorum umi vhi ,
qui aliquibus locis praesus, iri Ptitur, lethaluct
x. rasiti titulus tribus modis replica.tur . 'χ.' Praelatus , qui exertet iuri imonem'ris homines ,supra quos nutias i compeiitpν teso, lethaliter fleteat. 3. Subdit oram obedientia non subiacet affecti nibus Praelati, sed tantum Religioni. . Familiarum didributisfacta iuxta priamam aereptionem non eximit Praelatum a teceato : secus iuxta Iretram.
s. Huiusmodi diurabutio facta in ram--. dum amicorum, alijs exilusis , est lethaliter mala: vari que rationibus probatur. I. Tribus modis id contingere potest: Prim. quando tali distributione, ac partialitate utitur Prouincialis in proprium commodum , seu ain:corum , idest ea intentione , ut sit medium congruum ad hoc, ut illi Praelati in futuro Capitulo sibi piaestent
vota pro Praelaturae conseruatione, seu amicis pro alterius dignitatis consecutione. Secund. intuitu tantii in amicitiae , ita ut finis distributionis nil aliud sit, nisi beneuolentia erga amicos. Tert. intuitu boni communis, ita ut illa coenobia pro recta administrati ne exigant subditos, fle officiales, inter omnes meliores.
2. Not. sec. quod , qui exercet iurisdictionem in homines, supra quos nulla sibi competit potestas, peccato obvolvitur. Ita docent, alijs relatis , Fagundea in s. prae
quod ex genere suo est lethal , quia facie
iniuriam hominibus, in quos non habet potestatem i est autem grauis iniuria, quia sic hominum consciasu communi, & existimatione iudicatur: ideo omnes Iudices peccat. usurpatione iudich, qui iudicant eum, qui non est, vel absolute ipsorum subditus , vel non in illis causis , in quibus eum iudicant. 3. Nor. teri. quod, licet subditus Religionis se sub:ecerit potestati Praelatio; non ideo eius obedientia subiacet cisiectionibus Praelati, sed tantiim Religioni, proinde nequit Superior subdito . eiusque actionibus,& funistionibus uti in sui ipsius,& amicorum Commodum , qina in eum sub ista ratione nullam habet iurisdictionem: vitam, quae in tert not. dub.7. primae cuturiae dico .
PRIMA CONCLUSIO. . o I liuitismodi familiarum dis ilibutici inspiciatur, ut in prima acceptione, non est haesitandum , quin Prouincialis ict- haliter peccet: secus si ut in icitia: Ptinuio pars