장음표시 사용
21쪽
19Foriasse in hac quoque re fides habenda est editioni principi uel codici cleperdito quem illa secuta uidetur esse, quo legitur sedabus IV, 178 pro sedauit et peribis I, 27 pro perluit' a.
Brouitor e re prosodiaca ut agamus, syllabas, quae rion adstoxionem perti noni, Contra usum urbanum I. produxit:
profundus I, 1. IV, 7 profundus I, 161 . dirima II, 3. prophetica III, 129 propheta passim). haec tria exompla auctori tribucre non dubito, quod ex salsa analogia facile explicari possunt; undem auctorem
suit V, 9), eum III, 174. V, 135 , tamen IV, 146), uiolentia V,
183 pronuntiasse persuadere mihi non possum hi uersus emendatione indigent. II corripuit:
autem II, 163. Gla I, 10. III, 44. clesia II, 42 190. 194. III, 236 eetissa III, 2913. sabaia II, 207 a II, 204 209ὶ fiunt II, 229. ecare IV, 44. dperire I, 136. II, 11. 1. III, 116. IV, 13 V,
174 213. 4Mgrare IV, 201. aemulamentum IV, 10 uincula II, 23 l. Syllaba finales, quae natura breues sunt, tantummodo in arsi sub ictus ui produxit se contra bonorum poetarum usum Corripuit has: saepissime α' finalem, quae est in ablativo prima declinationis:
I, 16. 14 3 3. 43. 115 147 157. 230. II, 13. 39 43. 39. 255. 268.226. III, 2. 24. 101 165 166 25 3 262 263 269 V, 147 161 183ῖ216 250. - I, 228. II, 22. III, 165 IV, 18 V, 166. I, 12. IV, 146. ΙΙ, 51. III, 234 V, 50 244 250.
praetore adverbia et praepositiones inis desinentia contra IU, 87. II, 21. xj IV, 7. postea I, 6 155. III, 143. IV. 194. V, 144 193. 'i' finalis corripitur in infinitivo passivo superin III, 2583 conf*ι II, 259 dari II, 60 circumdar II, 261 exsperano I 13 eua ιιδV, 101. soae' et 'o' finales uocales in altor declinatione non corripiuntur. dei deo, sua suo similia per synigesin pronuntiatula sunt itaque u V, 233 pro angelo aculo potius angi spondeus legi debet.
exspectare ed. pr. - exspectari ego. euacuare ed. pr. - euacuari ego. Numeri superscripti uersus pedem significant.
22쪽
re qua ablativi et clatiui I declinationis finiuntur, nonnunquam breuis est ambis IV, 20. mana V, 143. piris I, 34 II, 35. 247. 254. III, 218. IV, 165 179. 210. V, 251.
nefas , 68 97. V, 181. ueri a II, 186. famD III, 185 nisi famis legere mauis). daemonD I, 1 nom. plur.3 spirisus en I, 94. III, 120 Me nom. sing. III, 284 V, 159 adhue IV, 48.
Transimus ad flexionis haud urbanae uinclicias. sum nom. sing. II, 195; quocum Augustini testimonium conseratur
in ps. 38, ): quod uolgo dicitur ' ossum . latino raicitur spiris dat sing. IV, 161 V, 251.
iribus, tribubus V, 223'. Sanguina plur acc. IV, 57ῖ cur deus ergo iube pecorum sibi sanguina fundi PIn linguis romanensibus, in quibus genus neutrum occidit, uocabula, quae antea neutri generis fuerant, seminini acta esse videmus id sactum esse per 'a' uocalem finalem nom. Et a c. l . nemo non intellegit neque ab hoc uersificatore huius cleprauationis uestigia aliena sunt: manna, quod IV, 168. manna abi. III, 116. - paschae gen. II, 64. 68. pascham acc. II, 80 85 120. pascha Cc. II, 69. 112. his exemplis subicere non uereor debisa, abi sing. conserens hancogallorum araeue II, 149 261. debis se nom. seu CC. Plur. I, 186. ΙΙ, 140.
152 166. III, 149 262 V, 239β.
Eandem formam exhibet Paulinus Petricordia in uit Mart. VI, 157 es. Neve Ι p. 379. 8 Eadem sorma legitur in codice Lugdunensi Pentateuchi, quem edidit VI.
Rober Parisiis. sanguine ed. pr. et ceti. edd. et interpr. - anguina ego. . s. Plauti schema ae II, 149. debita temere in debito Rigaltius ehie Huectataeditus mutau runt correptionem, uocalis II declinationis res metrica nullo modo permittit. haud ita absurdum fuisset, si ' sine praepositionem cum accusativo iungi uoluissent u Roensch I. u. V. 12 p). si hanc explanationem non spernendam amplecteris, restat alter uersus ΙΙ, 251 nam neque Oehleri coniectura, qui per parenthesin legit ea debita mortis neque Hueckstaedii lactio et disic mortis satisfaciunt. teri, uestiri I, 237. II, 258 V, 46 cum accusativo uestimenti iungi fingens sic legebam uersum: foris eskantiqvsal tretis et debita mortis. sordibus antiquis d. r. attamen magis placet utrumque Iocum una ratione explicare quam alterum mutare.
23쪽
In coniugatione haec igna uidentur, quae asserantur necui necaui II, 178. - spondera - spoponderat III, 135. - oriebat ΙΙ. 30. Plerumque enuntiatis simplicibus, ut homines uolgares solent, po tam uti videmus simplicia enuntiata inepte accumulari et adnecti non nego uide libri primi initium), seu abstinere eum a longioribus periodis et ambagibus dico hae quam male ei cesserint ex quattuor
exemplis Concludas uolo: ΙΙ, 69. sic uerum quid si poIerius pascha uidere. V, 189 anu diem quam cum auremr. anto diem quo passus St. IV, 184 hanc aram dominus dixi qua munera si quis eri, ut primum pacem cum fra re re racus. - clominus dixit, ut si quis munera ad hanc aram offerat, is prius pacem cum intre retractet.
II, 161 qua die quoue loco, hac eadem etc. IV, 107. abiecus alios, Lazaro ui diues iniquus, in sua duritie qui permansere repuisi. elegantior haec periodus suisset, si poeta postrema hemistichia inter se
abiectos alios, qui permansere repulsi in sua duritio, Lazaro ut cliues iniquus.
Neque uerborum constructiones ab eleganti sermone abhorrentes desunt a uerbis sentiendi et declarandi non ubique acC. c. in L periclet. Se nonnunquam seorsum enuntiatum per ut coniunctionem inducitur: I, 204 nec uelle illiciis dominum culpare docendo, susci qui animam Iamquam si passa ruinam, libere a morti et uisen Locru maneret copia de solo.
suo iure iam Huockstaecllius et Oeliter u qui coniecere quin eadem constructio etiam in uersibus paullo superioribus ab e litore oblitterata sit, mihi dubium non est lege I, 20 l. quin potius cui maior ines mortalis egesias possis ut aequari socio praela us es utiro quidquid eges, Iribuat locuples sic credere iussum.
aut quem d. r. et ego, id ed. r. tribuat ego, tribuet ed. r.
24쪽
lenim II, 152. IV, 49. VI, 53 ut legitur, ubi acc. c. infinitivo exspectamus 'quia, quod, quoniam coniunctiones usquam pro CC. C. ins poni sane mirum est.
Vice uersa in sinitivom sinalem pro 'ut . passim adhibori non mirabitur, qui hanc consuetudinem scribendi in bibliis sacris sescentiens reperiri meminit tamen nimis libera haec dictio est: V, 139. cum dominus ortuus caro nasci ueni in orbe mi, Augusti regis Romani Iempore primum
decres genus censu numerantur ubique.
Ablativi gerundi usus latius quam uiro crudito licet, patQt. sacile intellegere et serre possumus V, 111 uisus ab inuiso missus pa-Hendo peregis. haud ita II, 208 Iumina quae nondum dedera , cernendo peregis id est ut cernerent' cernentia'. Non deest praepositionum usus uolgaris: a praepositio pro ablativo comparationis. IV, 141 auior a Ienebris id est altior quam tenebrae aut, ut Tertullianus aclii Marc. U. 34 eundem locum uocat, sublimior inseris'. in C. cc. pro mero accusativo uel nominativo praedicativo Hebraismuo. III, 183 in famulos fieri - samulos fieri. - II, 76 in signum suspendera anguem. II, 169 esse u in signum, ut esset signum. denique praepositionis in quae uos casus regit, uim confundi animaduertimus uel ut piλocosyu rem describamus, notionem uictis et motionis ab auctore non Secerni: I, 167. in sanguine uerILI, 115 qui caeco duce praecipius in fossa uisus . V, 116 ipsa cur in gen e uenis erraque dica IapIII, 297 Marcio hic ueniens - huc ueniens. Sermonis plebei grauissima sere et plurima testimonia ex copia et significatione uocabulorum colligi possunt nonnulla infra, ut aetatem patriamque scriptoris inuestigemus, plura ubi hunc cum Commo
inciso ed. r. emendaui supra pag. 9. Secunda fortuna accidit, quod auctor uersibus cmonem astrinxit quod si non secisset, procul dubio editorum manus omnia haec ' uitia erasisset uidesis quam stulte Fabricius et hunc secutus P a m est Lura illum uersum interpretati sint ' in fossa ruere pro in defossa i. e. in scrobibus latentibus perire'. nimirum fugit hos, quod uersus ex era ama. Matth. XV, 14 depromptus est et auctor in
suo textu idem uitium legit atque Commodianus poeta I 37, 4:
idcirco caecus caecum in fossa reducit.
25쪽
cliano comparamus, pag. PSq. Congessimus hoc loco pronominis rcflexivi atque particularum corruptam et adulteratam significationem monuisse sat habemus.
suus in eius II, 222. III, 134 cs. s. 132 131ὶ 1lin. 188 V, is 5. sibi, et III, 113. nam aduersaliua particula, sed autem I, 5 27 II, 243. III, 95. IV, 109. 89 209.
namque uari aduers V, 157 163. 244. uel, et III, 255. , 55 14 o al. ue ue --t-o III, 84.ue - quo I, 109 nisi delere mauis . II, 160. 6 l. V, 194. aut I, 2l0. II, 90-94 207. 209. 21 et M. ergo non amas, se aliquando plane nouas res inducit I, 189. II, 127. 240 250. III, 266. IV, 16 43. 57 26 126. V, 31. 182. 188. Denique ut finem his e uolgaritate quaestionibus imponamus, uoartificia poetica quae plebi semper adamata erant ne ab hoc quidem poeta contemni silentio premere nolo et in ad litteratione quam dicunt multus est et hic illic binos uersus continuos simili conclusit exitu, ut 'rimus quem uocant existat illius rei exempla assere supersedeo, quod et unusquisque sere uersus testis est et G. omano plurima collegit in Gesch. . ircheni. I, p. 154' sed ' rimi pauci mihi asserendi sunt, qui adhuc uiros octo praeterierunt β. II, 2 labore 22 honore. II, 74 empla subegit 75 mense subegit. III 82 genu, 83 men LIII, 108 uic oria signo, 09 femina ligno. III, 275 plebique prohamm, 27 ipse locarum. IV, 1 aemulamenia locu i 12 monumen a saluti J. IV, 234 amisere furentes 235 a mare uolenus.
3 cf. Roense l. c. 3458. Qui antea de hoc carmine egerunt, cum quadam neglegentia hanc uocularum significationem et uim praeterierunt quid igitur miramur, si homines hac de causa conexum sententiarum perperam intellexerunt, si multa in hoc carmine obscure dicta queruntur Huecks taeditus . . pag. 12 'Seh niabar machi sic dermange einer lare disposition o te ines planmassige und systematischen sort-schrittes.' Tales sonorum lusus alii quoque poetae christiani adhibuerunt Commo dianus, Sedulius, Paulinus Pellaeus CSEL VI, 1), Pseudocyprianus in carm. de Genesi.
26쪽
III, 85 uellus ti in nocte m posseum de rore maderes
et ellus omnis circum sicca a iacere .
cons. II, 28 Iridense seore 2 30 spiravis epore. Ex omnibus his indiciis luce meridiana clarius uincitur, cuius sarinae sit uersificator incertus non uolgarem, immo uolgarissimum Poetam comprobasse nobis videmur. Qua cum sententia optime faciunt, quae de indole et cruditione poetae in tali subsidiorum penuria Statuero poSSumus ut taCPam molestias quas ars uersus finge ncli huic homini praebuerit, qui uersus explendi causa uoces ineptas ac superuacaneas adsua et semet ipsum saepissime iteret quos ille scriptorcs bonae elegantisque latinitatis legit λpoetas quos secutus est unum, quantum ex imitationibus conicere licet, Vergilium sed hunc quoque propere raptimque uidetur legisse: quantulus est numerus uersuum ab illo mutuatorum, quam male ab coartem uersus pangendi i licit, quantum in hac differt ab aliis poetis christianis felicibus Vergili imitatoribus, Iuvencum ilico Prudentium Sedulium. Commonianum et Iuvencum poetas christianos magis ueneratur et ampleCtitur hos diligentius saepiusque quam Vergilium peruoluit, horum uestigia premere ci comi suit, ex his, ut posthac seorsum monstrabimus' non pauca suratus est hemistichia, sententias, colores.se inprimis biblia sacra perscrutatus in usum suum conuertit, quod et linguae colore et ipso textu saepe a uerbum expresso satis illustratur. Qualem adhibuit sacrae scripturae textum graecum an latinum Put ex multis manifestum fit latina uersione utebatur tali, quales ante Hieronymum logebantur, horrida nimirum et incompta, magis graeci textus uerborumque ordinisque tenaci quam linguam latinam decebat. Ceterum graecas litteras hunc auctorem idicisse non uerisimile est;
etsi multa exhibet uocabula graeca qualia sunt generis I 12), hesaurua
quinquiensue graecarum litterarum scientia quodammodo gloriatur, tamen graeca eruditione et doctrina instructum osse hominem uix crediderim,
qui quater clesia, semel propheticus III, 129), athleta II, 163J AnicFIus III, 296), Telesphoro III, 284 ebullierit - ut omittam idola I, 10.
uide infra pag. 32 adn. 2 pag. 33, pag. 42. uide infra pag. 27-32.
Hieronymus ad Eustoch. cap. 30: ' si quando in memet ipsum reuersus prophetas legere coepissem, sermo horrebat incultus
27쪽
25 III, 144 pronuntiationem omnibus poetis christianis peculiarem illa uero
frustula graeca aut ex uitae usu cottidiano aut ex christianorum conuentibus . crebris aut ex ipsis illis priscis uersionibus excepit, quibus passim uoces graecas insertas easque postea in Volgata deletas videmus. quo uero linguae graecae scientiam iactat, hau scio an non plus habuerit scientiae quam catechumeni nostri elementis sacrae scripturae in ludis publicis imbuti en doctrinae specimina ipso iudica: II, 55 atque a deo non uerba libri, sed missus in orbe es ipse Christus euangelium escis cernere uultas, a patre qui uenis, solus bona unita porIans. II, 150. Angelus haec mandata patris per sidera defer lucida, I angeliea credanm nuntia fama. II, 177. nun ius ille doli, sed pacis nun Ilus irae. nuntius, angelus I, 150. V, 233. III, 126. miri us Samuel, cui reges ungere primum
praeceptum, dare Arisma, uiros fundere chris os.
III, 179. sane Ius meremias ad epoc adludere uidetur .
III, 232. hine uultis praeIecm apos olus in uice missus. II, 120. hune pascham Rutilus aclarum praedicat agnum: non species domini pecoris sublimis inertis consimilis pati ur, quapropiar dici, agnus.
sine ubi auctor salsam se olim pervolgatam paschae etymologiam παcxεi pati spectat. Neque linguae hebraicae scientiam altius repetitam esse ex paucis eius uestigiis facile concludas: III, 198. et angelus ipse Malachim. s. Commod apol. 34I: HOC Malachiel auit propheta, qui et angelus ipse'.
III, 6. iam possunt genus Abram clamare parentem. II, 196. Golgotha octis es capitis caluaria quondam, lingua paserna prior sic iuum nomine dixi .
- cu. Matili XXVII, 33. Marc. XV, 22. Luc. XXIII, 33. Ioh. XIX, 17.
II, 65. hunc Paulus has e conscribens decrem Corinia ooecisum radiis, visamque deumque futurum. Cor. V, 7. etenim pascha nostrum immolatum est Christus' cod. Am.). mirum tamen est, quo auctor hoc loco has uoce hebraica utitur, cum in uetustis uersionibus semper graeca orma pascha et in
et Abraham d. r. - et det Pam. ehi. Hueckst. conse Gen. XVII, 5. De OehIer l); pascha scribens Huechst nescio cur
28쪽
uet et in nouo testamento legatur Hieronymus deinclo in uet testam. phase formam induxit duobus locis exceptis I sor. VI, I et Mec. XXXXV, 21 se in nou. est pascha ne is quidem mutauit. His quae adhuc disputauimus, optime consonat poetae de humanis fortunis opibusque sententia. Moses laudatur qui clivitias parui aestimarit: III, 49 spernens iustias florenus empore paruo. homo christianus clum uiuit, ne opibus redundet, erit caelessi diues in aula I, 242 cliuitias hominum paganorum proprias esse ducit: II, 136. gen es errore operiae, floren es opibus. III, 102 florentesque de gentes in laude recepIae.
cuicumque uero opes Superant, is cum pauperibus has communicet, ut aequentur': I, 201. cui maior ines morialis egestas, possi is aequari socio praelatus e ultro, quidquid ege oribuat locuples sic credere iussum. inde etiam proprium quendam huius poetae morem expliCaro debemus,
quippo qui eum solum diuitem arbitratus pro ei uoce diuisis significationem usurpet Ι 199 V, η. IV, 93. 175. V, 108.
Sequor Concordantiam bibliorum . . nouo studio et industria theologorum Coloniensium reuisam etc. anno D J3'. Rectemue clistaecllius diues in hoc uorsu seruare conatur fortasse uel ipsa sorma diuis tenenda est eiusdem auctoris est nubis, famis stan as ed. pr.J. sutilis ameli, quem edd. posteriores secuti sunt coniectura: prout castigauimus deus pro diues, tum quod non semel his libris producat priorem syllabam dictionis dei, tum quod non soleant ueteres aliquos diuos uocare, denique quod ad institutum laciat deus unus contra plures Marcionis deos
29쪽
Prius quam Huecks taedii dissertationem inspexi, ipse mihi argumenta conquisieram, quibus Et aetatem et patriam miri huius uorsi-scatoris certius circumscriberem, quam adhuc saCtum osset utque cum Hucchstac itius neque omnibus uiris doctis orsuaserit nequo mihi quae de carminis patria sentit, comprobauerit, non ab re esse censeo issimilibus iis atque rationibus adhibitis alias copias proferro, quibus
iudiciamueclistaeclliana modo confirmem modo eleuem. Tres imprimis res tunc in per avias ct incultas Egiones uagantem duxerunt loci ex bibliis sacris petiti, aliorum poetarum imitationes, inusitatorum Copia uerborum. Quam sollicitus bibliorum pedisequos sit, non ex uno uerS in tellegas quaeSO: IV, 34 ex quo omnis paret in caelo erraque scamr.
uQεταi Volg. ex quo omnis atomitas in caelis est in terra nominatur ) non solum quattuor euangelistas secun tum ordinem uni uersui obtrusit: II 6 I. illi Mauhaeus, Marcus, Lucasque IoanneS. sed etiam, mireris artificium XII minorum qui uolgo nominantur prophetarum nomina tribus uersibus comprehendit neque ea promiSCue,
se ex ordine apud LXX seruato: III, 196. se Amos Micheas Ioeli Abdia Ionas aque Naum Hebaeue Sophonias Aggaeusque Zacharias uim passus es angelus ipse Malachim. iam ex hoc ordine apparet interpretationem Hieronymianam vel Volgatam qua sertur non adhibitam esse se ordiamur propoSitum. II, 267 deuietam clamans crudelem corporis hostem,
glutti am morum forsis uic oria Christi3. cum auctor inde a uersu 184 i agat, ut iusius prioris epistulae ad
30쪽
Cor caput V explicet, ubium esse non potest, quin uersus 268 respondeat capitis uersui 54 κατεπύθη Evaroccii viκoc. Volg.i: absorpta est mors in uictoria haud ita Tortullianus, Cyprianus, Hilarius, quorum uersio ex graecis libris fluxit, quorum textus pro vix ocmutata orthographia εiκoc exhibobat. Tertullianus compluribus locis
hunc textum affert ' leuorata est mors in con tentionem ubi ostmors contentio tua λ' ab huius textu proxime abest Cypriani Test. III, 8 et Hilarii lectio: absorpta est mors in contentione uel conteitionem ubi est mors aculeus tuus ubi est mors contentio tua λ' semo etiam Hieronymus in Osee 13 col. 1329 hanc interpretationem usurpat, alioquin autem uictoria obtinet praeterea Sabaterio auctore uictoria uoci fauent Augustinus octies), Gaudentius Brix., Vigilius Thapsius, Gelasius, Cassiodorius Fulgentius, Ambrosiaster Beda . ceterum poetam in textu sacro uocem gluttiendi', quae hodie nusquam reperiri uidetur, legisse non unam ob causam probabile est primum enim locum simillimum habemus p. I. REM III, 22 καταπivi Tov0tivατον, quem omnes, quantum Scio, interpretationes latinae sic exhibent 'clo gluttientes mortem'. deinde uerbum gluttiendi quibus odio in Volgata legitur, tribus illis locis semper aramvεi in graecis exstat Iob VII, 19 'gluttiam saliuam meam Multa. XXIII, 24: camelum gluttientes' Tecti. XXIII, 22 'anima calida quasi ignis ardens non extinguitur, donec aliqui gluttiat. illis duobus locis ipse sensus orbum quod iam uolgare postulat, non hoc supremo sed
Siracida librum Hieronymum non recensuisse notum est: si recenSuisset,
sine dubio hoc uerbum remouisset, ut alibi: Ion. II, D LXX καταπιεivin. deuorare Hieronymus, degluuire Volg. gluuire stag. Eing. - et Ier Thren. II, 16. LXX κατεπιομεv deuorauimus Volg., degluuiuimus
Volgatae lectionem ubique ex cod. Amiat sumpsi, cuius novom est edidit Tischendorsius 18M, uetus est. 1873. Das Neve Testamen Tertullians, reconstruiers o Hermann Roensch. Leip2. 1871. Hilarium etiam alibi ad textum Africanorum inclinare notum est: v. Ziegler, die lat. Bibellibers. v. Hier. p. 4 sq. in hac tabellarior occurrit Hilarius
Rom. I, 2b. VI, 11, XIII, 3 et Semper propius ad Tert Cypr. iconium accedit
Ex eri adu. Marcionem V, 10 efficitur Marcionem egisse viκoc, uictoriam cs. Roensch l. e. pag. 684. E. R a nais, stam verss. antehier e codice eing. editio repetita,