장음표시 사용
101쪽
LIBERTAS VENETA. 63 silet annalium fidem, quamquam & id compluribus ijsque
fide dignissimis rerum Venetarum scriptoribus notatum, Non jam repetam quod supra ex Scardeone retuli, abunde sibi gratulari Patavinos, quod sese Venetis ut vicinos sic &cognatos depredicent, neque enim phalerata ista moror, veruntamen si verum amamus quo pacto conciliari poterit quod eodem ipse contextu,quo subjectos Patavinis Venetos Anonymus fingit,illorum inter sese certaminis meminit non de summa Imperij neque enim id vel per somnium sibi a rogare voluisse, ex ijs quae allegat colligere est veru in de finibus , id est super quantilla eorum, quae sese occupando sibi quaesiisse affrment. portione: Erit tamen super hoc dicendi conveniens mox locus cui ista reservo. Suffecerit quod quemadmodum illa sita loqui liceat missio, nec subjectionem arguit a parte Venetorum, aut Imperium ab altera, ita nec eorum qui missi fuerint qualitas. Consillis siquidem di- initas si saeculum respicimus, imo vel jam tum ab V. C. abolute summa non fuit, quos sane & R omae praetores modo a praeeundo, cum nondum praetores a Connilibus essent distincti , modo Iudices a judicando, ac tandem consules dictos constata consulendo,sive quod ipsi aliis consisterent,quo
spectat illud Accii, Sive quod ab aliis cujus vestigium est in L I . 1. de reb.
creditu adiri consulendi gratia solerent, quemadmodum &ipses Graeci β' cου ς ac vocant. Anni spacio terminata dignitas, nulla in ciris Romani caput absque populi jussu permissa animadversio, ab eis ad populum provocatio, satis evincunt id quod dicimus, facitque hic mecum qui id esse extra omnem dubitationis aleam constitutum fatetur, Anonymus. Ea porro ipsa quae allegat, de misso Venetias
102쪽
ad condenda statuta Doctore, argumento esse possint, v luisse Venetos civitatem suam ad mores statutaque urbis Patavinar componere, Patavinos Venet'rum velificari ac satisfacere volui si e desideriis, nulla tamen Patavinis in Ven tos imperium tribuit, nisi & dicere velimus,quod ridiculum foret,eo quod Laconum instituta Sabinis communicata fit rint. Sabini ea Romam,cum aut sumuma Pompilio intulerint : quodque teste Athenaeo lib. 6. Romani diligentiusquam ipsi Lacones politiam conservarint Laconicam, ideo subditos Lacedemoniis fuisse Romanos aut etiam Ephesiis, eo quod Hermodorus Ephesius Romae legem XII tabul
rum,si Pomponio nostro credimuS, auctor fuerit, aut ut mavult Plinius earum quas Decemviri ferebant legum, extit rit interpres.
CAPUT. X. Tosi Constules Tribuni Rempub. Venetam tenuere. ydia
PataNinis neutiquam creati. Praecipuum Libertatis insigne eos rectores creare , quos melis. Creatio Tribunorum quando instituta. Ab imperatoribus illi non creati. Epiniola Cassiodori in eam rem excussa. Fro- mincia quae sint. Urbs Veneta Frovincia non fuit. Tribuni ab Dstulanis creati. Eorum imperium limitatum. Frivolae circa hac Anonymi conjecturae.'Post tri
bunos Ῥυces , post luces magistri militum sius sciti. ontradicit sibi Anonymus dum Venetos etiam pub potesate Graecorum fuisse asserit
103쪽
ET sic quidem iis,que originariae Venetorum Libertati
ab Anonymo obiici potuerunt, confutatis, accedamus ad ea, quibus deinceps id quod intendit adstruere conatur: nimirum quo tempore Gothi in Italia rerum domini fuci re, absque ulla temporis intercapedine vixisse continuo Venetos Imperatori Romano subditos, nec non & Odo cri qui sese princeps Italiae regem dixit,lisque porro qui e inde Odoacrem sequuti stat Gothorum regibus. Primum quod adfert, ex creatione Tribunorum deducit, aitque antiquata consillari dignitate urbi Tribunos pror- fui s Ic, cos ipfbs vero ab Imperatore creari solitos. Id ex Cassiodoro manifesto liquere: quod & firmet in sua Italiae descriptione Albertus Leander, qui Consulum Tribunorumque temporibus urbem Venetam usquedum imperio Romano paruisse dicat. Consulibus Tiibunos successisse fateor; sed jam hic expediat mihi Anonymus velim, quid caula fuerit Consules abrogandi in eorumque locum Tribunos suffciendi, quique & suerint illi qui Tribunos crearint Venetinean Patavini P Si Venetos dicit, rogare lubet quo pacto id sufferre potuerintPatavi ni,qu ibus ille subditos fuistic Venetos nugatur, quo id animo tulerint Consulta qui jam tricesimum& quod excurrebat annum urbi cum imperio praeerant ξ sin Patavinoa inquit, quin adducit ergorro Patavinis suis insigne continuatae suri se ictionis, poΩessionisque argumentum P Videt nimirum Anonymus veritatem ab adversis stare partibus. Cumque nec ipsum su latcomprimis eximium id esse libertatis indicium quod sibymetipsis, suaque sponte, ac pro liberrimo prorsus animi motu, quos vellent, eaque qua vellent dignitate praeficere Veneti potuerint: ut & de facto praefecere , aspergendus hic fuit nigrae lolliginis succus, & arcessendus ex machina velut imperator Tribunitiar si diis placet potestatis auctori ac Tria
104쪽
ac Tribunorum creator. Verum & hoc, ut demonstrabo
satim, & perperam juxta & falso. Creatio Tribunorum incidit in annum imperii Theodosij junioris, qui Honori jerat nepos, novissimum anno nimirum anato Christo supra quadringentesimum tertio & quinquagesimo , neque est quispiam scriptorum qui recordetur ullos omnino a Theodosio Tribunos ceratos, imo neq; allegat Anonymus quem piam qui tale quippiam affrmat, non a Theodosio modo sed ab ullo prorsus imperatorum fuisse factum. Cassiodori quem adiicit locus pro ipse plane nihil facit, quae enim ab illo citatur epistola, ut jam non dicam esse eam sine die ac consule, utque & consulto praeteream totis quadraginta annis ab excessu junioris Theodosij, &sica prima Trib . norum cerationeseripsisse Cassiodorum,ea sane Venetos non tangit,uti ex inscriptione manifesto vel ad primum obtutum colligere est. Semper ubi sua ad Venetos Cassiodorus dirigit , Venetorum nomen exprimit, ut videmus ex inscriptionibus quartae, septimae, ac vicesimae sextae, Libri 1 a. Variarum ipsius, Ast vero non modo hic nihil tale, sed nee adfine quippiam, qualis esse possit illa de qua mox ejusden Cassiodori inscriptio Tribuno maritimorum , imo potius plane, contrarium ι habet enim illa, epistola pro epigraphe F o R-
nesciat provincias quasi procul victas non alio signific tu apud Historicos autoresque linguae Latinae solitas a cipi , quam pro regione, quam armis devictam aut quovis modo in potestatem adductam ipse magistratui suo P. R. administrandam subjecerat, aut pro regione in qua ipse Imperator jussu P. R. bellum administrarat. At neque Veii tam urbem pro provincia haberi ipse Anonymus velit quiexl. s. Iudiciis eam es se Insulam Italiaeas seruit, insulaΩ.
105쪽
que Italiae partem esse Italiae; quaeque & ipsa, ex quo nunquam a Romanis bello superata est, longe abest ut procul
victa dicatur. Demus ergo id quod Cassiodorus ait verum esse, atque in Tribunis Provincialibus locum habere, eos numirum ab Imperatore debuisse designari, non extendet id sese tamen ad illos de quibus haec nostra disceptatio instituta est, Venetos, in quos nihil Imperatori juris fuisse pro comperto est. Ex adverse item pro comperto est traduntque
Venetarum rerum scriptores ad unum omnes, creatos primitus fuisse ab insulanis Tribunos, idque ex singulis singulos, quas & sexaginta numerosuisse antequam in unum urbis Venetae corpus coagmentarentur coalescerentque iidem assirmant, neque id collegialiter, aut communi om-
Dium insularum concilio, tanquam ab universis a sed separatim. ac si ita dicere liceat) tributim. Tribunorum imperium limitatum fuisse, ac omnium Insulanorum conventus obnoxium sententiar, vereque populare, cum ipsa pro' bet electio,cum ad modum,ut jam dictum est, instituta, tum quod ex annalium Venetorum scriptoribus, nec non&iis qui privatim de Repub. Veneta sunt commentati, notare licet, multotiens Tribunos si quando ne otii id exposccretam plitudo in viciniorem continenti insulam Heracleam pumta aut Gradum, caeteros insulanos convocasse, ibique quae in rem praesentem essent proposita decretaque, liberrima omnium insulanorum ad redde dum suffragium potestate; ita ut revera non aliud esset Tribunorum ossicium, quam ut Insu
lanis quisque suis jus dicerent, & de summa rei in medium considerent. Accedit quod & nomen Tribuni; sive id cumi Varrone , tribu, sive cum Isidoro ab eo quod jura populo plebique tribuerent deducimus , satis arguat magistratum istum fuisse omnino popularem. Contra tam manifestam scriptorum authoritatem plane Divolas Monymi conje-
106쪽
cturas nemo sanae mentis ut opinor admiserit. Ego tale quantisper his diversa non commonstrantur probanturque, ut credam adduci non possum Tribunitiam apud Venetos potestatem a designatione, collatione aut creatione Impe ratorum ortum habere; neque verum si amamussimile vero cuiquam fiat, sexaginta quotannis ab Imperatore Tribunos suille creatos, eo praesertim Italiae statu. Id enim si re vera ita factum, non potuit non & indesinenter & absque intercalatione ad imperium spectare istiusmodi tribunorum creatio, quin etiam si vel & hoc cujus nobis nulla necessitasJAnonymo concedere lubeat. creandi Tribunos potestatem
populo subinde ab Impe atoribus factam, lectosque a populo Tribunos, non nisi auspiciis imperatoriis fuisse cre tos ; non potuisset tamen ulla ratione ullove pacto licita populo fuisse tribunitiae potestatis abrogatio. Constat vero ex annalibus, antiquatis Tribunis duceis a populo coepios legi, cumque niec duces placerent, eorum in locum BD. Dctos Magistros militum, eos ipsos postmodum cum Di cibus populum mutasse certum est, ac cum ne sic quidum satiscompositae res viderentur, tradunt annales Dominico Monegario duce cundem populum binos pari cum Duce potestate creasse Tribunos , nullo quaquaversium intercodente Imperatoris aut facto aut jussu, nedum coactis ad hujusmodi ab Imperatore magistratus accipiendos insulanis. Testimonium quod pro sese adducit Anonymus, quo Tribunorum temporibus Imperatori Venetos paruisse tradit Leander Albertus id vero tale non est ut quempiam moveat. Sat recens ille est author & qui in rebus tam antiquis nullum ante se authorem laudet, quod & neque facere eum posse magno sit argumento, quod nec ab Anonymo . qui in gnam id ipsum probando sententiae suae ii cem sceneraturus
esset, id factum hactenus. Sed neque & hoc pro vero quis
107쪽
temere credat, Blum. Leandrum ea a quopiam hausi ille aut adnotasse, quae nulli ante ipsum scriptori fuere cognitanedum credita, altoque omnium silentio, nae multum facilis sit, qui ejus solius authoritatem pro oraculo, aut SP billae folio amplectatur. Taceo quod cum hactenus nullum ab Anonymo probatum sit impedimentum, quo minus vel ab V. C. solida Venetos Libertate gavisos mem rare liceat, aut id in antecessum probari debuisse, aut eo non probato pro deridiculo habenda , qualiacumque sint illa scriptorum commenta, quibus hoc cum Minerva comma' ne, quod authoris sui cerebro nataleis debeant. Sed tamen quandoquidem nec simplici subjectionis demonstratione contentus Anonymus, Vicariae quoque notam, Venetis inurere satagit, quando ad haec ille in eo totus est ut Imper tori placeat, quid eum impellat, equidem non assc quor, cur, idque nec uno loco, Venetos sub potesate Graeconum imperii fuisse statuat ex Sans ovini fragmento, ex BIondo, Hos Graecopinentes imperio describat, perinde ac si non videret ea frontibus obversis inter se pugnare, alterutrum necessario falsitatis argui Θ Est nimirum ipsa per se subjectio individuum quid pluribusque unum idemque ex asse subjici, ut est impossibile, sicubi plures illi diversam inter sese caussam h
bet titulumque,tia &pro parte in plures distringi dominos, ab accidenti cst,deque raro contingentibus. Notum illud,
Nec regna socium ferre, nec tedae sciunt. CAPUT XI. Argumenta Monymi ab H storitas nonnultas Paneg)rsis desumpta non magni momenti. Ex ius, quaτα pompam dicuntur , certa argumenta non deducun-
108쪽
tur. Valentinianus Venetorum Dominus non fuit. Disserunt omne es totum. Locus Pauli Diaconi ex-
cuisus. Verba quomori accipienda. Sub Ationem aliquam recipi nulli debent, qui pub ea nunquam fue
re. Romani Imperatores totius orbis Ῥomini non
fuere. Id ipsium de fle Iussinianus testatur. Argi menta in contrarium adducta discutiuntur. quod de Imperatore, idem de subditis merum. I. C. de jure, non de ficto debent respondere. II lud porro magni ponderis argumentum non est, quod
e nonnullis historicorum locis generaliter atque indefinite loquentibus Anonymus deducit, cujus generis sunt illa Diaconi, Valentiniam consense totius Italia imperator escitur, item illa Iornandis, Inserim Odoacer rex gentium omni Italia sis-jugatastc. quaeque his similia e panegyricis desumpta, non sine fastu jaelati Velit quidem ille ex generali vocum locutione persuasum, Imperatores per totam Italiam intentionem habuisse fundatam, quemadmodum & complures hoc tempore Germani I. . eam ex quo mundi Dominus imperator dicitur per universum terrarum orbem fundatam statuunt, sed male: certum siquidem comprimis illud est, ipsam rerum veritatem hac illave unius aut alterius historici enunciatione non immutari. Multo etiamnum minus panegyricorum scriptoribus hac in parte tribuendum. Sunt ut plurimum ampullata ipsorum verba, quibus cum nihil potius habeant, quam ut effuse placeant, mirum non est casere semper inaniloquio sequius ne quid dicam) quam veritati magis esse vicina. Recte Cevalles com. coni. c .lowoq.q. 9O6. n. et q. ijs, quae ad pompam modo, & ampliandae dignitatis gratia dicuntur, certas demonstrationes arcessi
109쪽
haud debere monet. Sunt nempe voces istae indefinitae *nech dochiccae, quo pacto & partem pro toto , & c converso totum usurpamus pro parto. Ita & Cretam Minos apud Poetam orbem suum vocavit. Orbem Romanum dixit & -ntoninus, d i . 1. de flat. binis. Illud praeterea in omni vita obsere tum, ut verba quantumcumque praecisa limitationem & in terpretationem congruam recipiant. Quod si &mihi verbo
ru hic insistere proprietati luberet,dicere possem, illud quod
de Valentiniano adsertur, cum totius Italiae dominum factum,deVenetis accipi non posse:differunt siquidem inter sese omne & totum. Cumque totum sit illud quod unum est &continuum, Quemadmodum & Festo in verbo cuncti, omnes etiam cuncti dicuntur sed conjunctim, possem & simul probationem ab Anonymo requirere , quae planum lectori faciat, Diaconum cum de tota id est continenti Italia mentionem facili& ad ea sese extendere quae a continente sint divulla. Perinde cum & universalis illa locutio Omnis,dicatur de pluribus quae numero discreta separataque sunt ,. non item &' de ijs quae specie differunt, ut notat Bald. in c. volo. cot ult. de Iudicist, aliamque longe Reipublicae speciem
constituerint illae regiones,quq P.R .agnoscebant imperium . aliam gentes quae illius in ditionem nunquam concessi ran quid vetetVenetorum cumprimis intuitu, quos liberos asserimus, &hoc quod ab Odoacre omnem Italiam subjugatam dicit ad illas urbes regiones'; restringere, quae ante Barbaroiu in Italiam adventu fuerant P. B Θ sed non ea mihi mens. Teneo memoria, civiliter intelligenda verba eis non cavillanda aut captanda; esse quae in generali sermone tacite excipiantur, ut habet text. Discuis plictu . 1. deserv. Etiamsi omne qui dicit, nihil excipere videatur, recipit tamen id interpretationem suam , se sico promissum i n. Τ. de arbi uis..c ocet ipsa aequitas, ct communis ratio non tantum
110쪽
verba generalia contrahi & ambigua commode explicari, sed & a proprietate usuque recepto verborum recedi no nihil ut sensus evitetur incommodus alienusque, unde generaliter quoque ab omnibus, qui de Vciborum scripserunt interpretationibus, Observatum, verba omnis, nihil, quaelibet, atque alias hujusmodi voces universales in jure restringi ad aequitatis normam. Illam autem hanc esse statuunt
omnes, ut disertim Iason. in L I.j. de Iegat. I. u. 22. ubi haec latissime prosequitur I'. ne ex generali enuntiato sequatur absurdum : ac 2'. ne damnum adferatur tertio.
Quid vero absiurdum aeque quam eos in ditionem receptos velle, qui sub illa ditione fuerant nunquam , aut armis subactos, qui uti id ne fieret in ea se penetrarunt loca, ad quae a malis aditum loci natura praecluserat Θ Quid veto juri tertii noxium aeque, quam indiscreta verborum istiusmodi inte pretatione Venetorum eum Libertati illudere,quam post inexhaustam numinis benignitatem prudentiae suae juxta Se constantiae ducentis jam supra mille annis acceptam seruntΘEt poterant quidem praedicta lassicere, ad illas, quas t ties reciprocat Anonymus, hyperbolicas synechilochas, nisi insuper quoque ille vel in frontispicio tractatus sui d clara stet, velle se illam, quam sibi in Venetos hodieque imperium Romano Germanicum arrogat, jurisdictioncm p testatemque adstruere; quod cum & quos mox nominavimus IC '. Germani ingenui caeteroquin pro more gentis, candidique,ex universalis dominii capite arcessant, cujus illivi ac potestate quasi syderati, nihil esse quod non de jure
teneatur imperatorem supra sese agnoscere mordicus t
nent ι pedem hic paulisper figam, & Lectorem meum contentus remisisse ad libros de Repub. Iohannia Bodini, qui vel Trajani temporibus, queis latissime Romanum patuit imperium, vixdum id tricesimam orbis terrarum partem