장음표시 사용
81쪽
centes non religioni, non dignita bin, non a taliparcebant, non vagien-tumiferabantur infantiae, cogebantur mori qui nondum visere cor runt , se nescientes malum suum, inter hostium manua ac tela ridebant, consenm inter omnes rumor pete e eor Hyer olymam cte.
His perlectis beati Hieronymi locis neminem sore persuasum habeo mihi, qui non plenissime credat neque conmsilium neque intentionem Imperatoribus Occidentis fuisse, ea, quae nunquam ipsi sua sub ditione tenuerunt, sibi afferendi ac non potius . si quatenus ea ad ipserum Imperium aut Iurisdictionem spectaverant deserendi, derelino uendique. Verum quo ne egomet mihi in praesumptione blandiri ac suppalpare videar aut in ea me fundare,videamus age quae de amissione limitis Illyricani tradit in commentario de repub.
Romana olphangus Iasius Ait ille. lib. I. cap. 6. Ler hac tempora i stila rex Hunnorum vir fortis a verbus dum cum fratre Ii a Muper Hunnos principaretur Thraciam Cr librium se et a populatione vastabat, omnia casella ac civitates in servitutem redigens print/r Adrianopolis se Heracleam qui quondam Reynthus vocabatur. Tune exercitus Romanorum, qui in Sicilia morabatur ad defensionem Orie talium Provinciarum, revertitur, cogitur iraque Theodosim leζationem ac tuta mittene, ct O millia librarum ei pro recessu abens mige lubrarum annuum tributum persolvere pollicetur. Quae d. loco Lasius authorem suum laudans profitetur se habere ex authore Graeco qui supplementum Eutropii scripsit, subjungens,
Fuae quidis a vilis eo flans fusura deducta ut quando hune Romani lia. mitem ubricum f. amis vi,quodsubpos remis contieisse Valentinianis constat dum vires adhuc quadam Imperii esseni se non solum vanum nomen candium lector cum t. Ergo & sibilo mihi in
gis quam responso dignum videtur , quod Anonymus astruendae praesumptioni a se adlatae adfert, neminem fore cui facile ad fidem fiat Imperatores Romanos, qui in vicitino juxta & in expedito exercitum haberent, nempe Aquiti
82쪽
ldae, & quorum aula insuper esset in proximo Ravennae scilicet, laturos aequis animis fuisse coeptum tam vecors, &cum gravissima majestatis ipsorum imminutione conunctum. Rogare lubet cum Tullio lib. I. cpist. Din. 9 ecqua
spei esse potuerit in ea re A: in qua neque Senatur neque populm vim halet ullam , nec leges ullae tum, nec Dicia, nec omnino simulacrum
aliquod aut vestigium Liberta is I De exercitu siquidem quod adsertur, ex praeallegatis qua Laetii qua D. Hieronymi locis videre est eum alibi distractum impeditumque fuisse : Aulam li avennae fuisse non negatur, ast aulam Ravennae qui habebat Caesar Honorius erat, non Imperatorum modo sed&mortalium ignavissimus Sed & hoc mihi expediat Monymus velim, quid cauis fuerit cur aulam suam Ravennatem in urbem Cesar transtulerit, anne ut nascenti Venetae urbis incubaret Libertati, eamque in herba, quod ajunt. Opprimeret nihil minus, verum ipsum vastata direptaque Roma profugo non dissimilem, Ravennae commoratum constat, cum jam ante aspera, d ra, execranda multa ac Romano nomine indigna perpessus es Et ipse fecissetque. Quis vero credat id animi futurum suille Honorio, ut vel per somnium arma in Venetos expedire praesumeret, qui
ad allatum excisae, direptae, perditaeque Romae nuncium, Gallinam suam, quam Romam vocabat captam ratus, gravius quam pro re commotus est, detecto errore, cognitoque urbem Romam Barbaris in spolium cessisse, fientibus iis
qui tam miserandae rei ferebant nuncium nullum commoti
prae dolore aut indignatione animi signum dedit. Nec est quod ad leges ab ipse Ravennae dum esset latas respici mus , illae quidem hoc evincant fuisse ipsum isthuc loci, verum quod in proposito hoc nostro commonstrari deberet: ipsum quae tunc in rem praesentem erant, illo quo par fuerat accurasse studio , neutiquam probent. Asieramus
83쪽
Iegibus robur suum, quis praepotenti ut ait θ remediis Asriora vitia temporum fleri aut negaveris aut excluserit' Erat jam vetus querela corrupta Romana re, plurimas leges existere, olim vitiis, tum temporis legibus laborari, invalida earum auxilia, ut quae vi atque ambitu postremo & pecunia turbarentur, quaeque his sunt gemina : Itaque si id Anonymo propositum erat . ut ostenderet Imp. Honorium curas sese ac imperiali fastigio dignas in animum dimisisse ,
probare utique debuerat , ecquid ad avertendam ab imperio pestem . pellendos Barbaros, cordate designatum, o coeptum strenue, gestumque suisset sortiter. Horum ille nihil cum possit in evanida putidaque praesumptione satis habet elanguescere, cum tamen id ipsum sugere non possit, ita misere,quo tempore Occidentis Imperator esset Honorius a Gothis, rege eorum Alarico, sedem Imperii Romam fuisse divexatam, ut vel suppliceis ab urbe Roma Legatos excidium illius deprecaturos, vix dum ad se admittere voluerit. eos ipsos diu multumque ludibrio habitos a gre r sponse sit dignatus, ea tandem ab eis flagitaveri ut ipsis nihil sibi postmodum reliquum fore antestantibus, rogantibusque ecquid ergo populo Romano superesse passi rusestset, nihil praeter animas praefracte regesserit. Quid ad haec
Romanus Imperator P omnino nihil, imo vero & placet conditio, corraditur omne quidquid corradi undicini que potest placandis Barbaris argentum , privatorum opibus ac suppellectile deficientibus, non delubris, non aris, non sinulacris abstinetur, eo devenitur ut ad conficiendum a rum Alarico promissum conflato in massam Virutis simulacro gentiles quodcumque Romanis relictum esset sortitudinis id omne ei expectoratum esse in os exprobare non
vererentur. Ipse ille quemia supra allegavi Beatus Hieronymus acerba facti indignatione commotus Vim hoc
84쪽
inquit9 credet Roma is Premio suo no pro gloria sed pro salute pugnare, imo vero ne pugnare quidem, sed auro se cuncta si pelD-ctile testam redimere t Oblata autem fuisse Alarico testatur, unde haec a me desumpta sunt, Sigonius quinque millia pondo auri, argenti triginta millia, tunicarum sericearum quatuor millia, pellium coccinearum tria millia. Ast nec hic quidem requies , aut a calamitatibus respiramentum. Claudianum audiamus
frvisium miles sitiens haurire cruorem,
Per marias messes oneratique plaustra metalis Transiit, argenti cumulos , in caeris avarus Contemtas proculcat opes, pretio sior auro
Sanguis erat, passim neglectiprodiga lucri Ira furens istrictis animum mucronibus implet.
Quid hic Honorius I furenteis muneribus subvertit, quo datur placat, corrumpit, deducit, quosque ferro sibi inexpugnabiles norat, donis tranquillat; Imperium, opes, v tam ipsam prius, quam fatalem sibi, fatalem Imperio positurus ignariam. Quinimo jam demissi Honorium animi fuisse tradunt scriptores, ut quasi re faeliciter gesta, perindeque ac si impen sc laetus esset, quod vel ijs conditionibus impendens cervicibus suis malum amovere, pacemque d pacisci fuisset datum, uni eam quam habebat sororem Placidiam firmandae paci Ataulpho Gotho regis Alarici fratri in matrimonium collocaverit: qua tamen pacis spe cum excidisset,cumq;& hic quem diximus Ataulphus Romam versus signis infestis jter converteret, ea mente ut ipsam vix dum opsistinis cladibus caput attollere occeptantem,denuo invaderet, neque Alarici fratris exempro direptam relinquerer,
85쪽
sed captam sibi adscisceret, & ut ait idem praeallegato loco Sigonius dira quadam libidine delendi Romani nominis
inflammatus, eam pro Roma Gothiam appellaret, certum est plus apud ipsum preces supplicationesque uxoris Placidiae valuisse quam arma Honorij , quae ne quidem eminus ipsum ostentare ausum, ad illa tempora ullus Historicorum quos hactenus mihi videre contigit memoriar prodidit. Eat nunc Anonymus & imperii Romani magnitudinem , terroremque Imperatorii nominis quantum lubet ebuccinet, nulli post tam aperta illis temporibus gestorum testimonia dubium deinceps erit illas, de quibus sermo est, Hadriatici maris lacunas quo tempore in illis urbis Venetae j cia fuere fundamenta , Imperio Romani Imperatoris non fuisse subditas,saltim si sorte etiamnum quispiam hac aut illa ratione eas ad Imperium spectasse existimet, erit insimul& hoc ipsi pro indubio, sume illas quam plenissime pro derelictis habitas, utque taleis summo, quin & omni jure, s
CAPUT VIII. O scentis Vrbis Venetae origo. Gid ad eam Fat mini contulerint. Falsum Patavinos urbis Venetae fuisse auctores. Patavium a Gothis captum δ' incensum. 4Abud de jure universitas es, aliud de universitatesinguli. De Fatavinis, qui Lacuno maris Ha
driatici insedere, propius di uisitum.
AD alterum arsumentum quo vel ab origine Venetos aliorum suilla Imperiis obnoxios probare nititur Monymus
86쪽
imis, ut respondeam simulque ut ostendam, ut a veritate. ita& a Iure alienum esh, quod urbem Venetam a Patavinis conditam eisque subditam fuisse dicit, operae pretium fuerit despicere, ecquae nascentis urbis origo fuerit, quidve in ea condenda Patavii contulerint. Sed ut & hac in re quod candide me factitrum fide quam optima promitto, notum cuivis esse possit, nihil me scribere velle quod aut imaginarium sit ac conjecturale, aut a scriptoribus Venetis, quos proniore in patriam suam affectu serri credibile sit,m moriae mandatum, non utar alio quam unius potissimum
Sigonii testimonio quem & a fide exactaque diligentia Anonymo probari video. Ait ergo ille de Occidentali Imp. lib.
3. Eodem anno, nimirum r. Italia saevo novarum cal , , mitatum laboravit incendio, siquidem Attila cum immen- ,, illo suo ac sormidabili Barbariae coeuntis exercitu, in ip sam demum ferox & truculentus irruit, quae irruptio cum ,1 omnium quas Barbari intulerint nostrorum sermonibus ce- ,, lebratissima a vulgo maxime decantata fit, non aliud tamen ,, est in tota antiquitate ab veterum annalium sermone desemistius, ut mihi videantur in tanti periculi magnitudine non ,, Imperator modo ac duces ejus ad tantam pestem cladem- Hque propulsandam elanguessere, sed ipsi etiam scriptorcs rinescio quo modo ad eam commemorandam obtorpuisse. D
ulo post. Attila igittir in campis Catalaunicis in Gallia 6 superatus, cum amisso magna parte exercitu languens, sese in Schythiarin recepisset, haud quaquam sibi acquiescendum rie astimavit, actum de gloria ac nomine suo ratus . si quem oex adversis rebus timorem aut ullum fracti animi signum af,, fictarumque virium indicium dedisset. Itaque Valenti- , , niano ante omnes insensus per quem non solum Gothos,, non deleverat, sed memorabilem etiam in Gallia cladem ac- ,, ceperat ipsum armis ulcisci, Italia invadenda ac Roma in- ,,
87쪽
ssammanda decrevit. Accedebat quod si voti sui compos factus fuisset & praedam se uberiorem & victoriam certiori rem relaturum videbat, quod Italiam omnium regionum
is ditissimam atque opulentissimavi, neque Gothi, neque ,, Alani, neque Burgundiones neque Franci suis foederati eL M sent armis ac corporibus protecturi. Igitur eisdem natio- nibus quas ante sollicitatis exercitum superiore majorem contraxit, eumque ad sesequendum ingentis spe piaedae acis promissis accendit. Quo nuncio accepto Italici majoreis quam unquam alias sormidine ac trepidatione concussi sunt. D Veniebant in mentem varia quibus nuper ab Alarico&Readari Gaise conflictati suerant mala, quibus adjungebatur etiamri praesentium amplior numerus hostium, tetrior feritas gemistium, major constantia militum, ac demum famosa Attilaeri cum rei militaris peritia, tum immanis quaedam supra om- nem memoriam ingenii atque naturae serocia, qui se flagetiri tum Dei ac terrorem hominum appellabat,& ad id in mun- ,, dum a Deo missum jaelabat, ut tanquam justae illius vindeκ,, irae terras omni malorum genere permisceret: & crudeliri tatem suam ac libidinem non nisi sanguine ac incendio ter- ,, minabat. Austebant etiam hunc pavorem coelestia multa es quae nunciata in vulgus erant prodisia . haud dubie sollia ,, citis semper futurarum rerum mentibus triste aliquid poris tendentia. Nam ad caetera ut scr bit Marcellinus tres ingen- , , tes lapides e Caelo decidisse s res raro audita & aegre credita se serebantur. Suberat praeterea singularis rerum ad victum o- ,, portunarum inopia ac foeda ex ea suborta & passim dispersa si pestilentia, mala pacatis etiam compositisque rebus asperrima. Haec ubi enumeravit Sigovius & immediate subjungit.
Ob eas res omnibus ad ipsum Attilae nomen horrentibus,
i, Venetiae populi, qui aestualium maris Adriatici accolebant, is quod primam tam immanis ac tetrici hostis impressionem
88쪽
se excepturos videbant, passim patrias suas in continenti Glas relinquere, ac familias cum pretiosa suppellectile trans . ,sportare ad insulas, si vis hostilis ingrueret, statuerunt, ea a be ducti aut Attilam inopia militum eo non pervasurum, aut si copia suppeteret, eas insulas, intento Romam versus, sitinere neglecturum. Dicuntur autem Aquileienses Gradum is animo destinasse, Concordienses Caprulas, Altinates Toracellum&Maurianum, Patavini Rivum altum, Opitergini,,
Equitium, Atestini & Mensilicenses Palestinam, Metam au- is cum & Clodiam. Reliqui vero aspera Alpium &Apenni-ni juga & 0lvas, quibus se ignorantia hollium tegerent,
sibi cogente necessitate depoposcerunt. Eodem libro idem Sigonius. Iam omnia quae intra Apenninum & Alpes erant ζ. fuga, populatione, caede, servitute, incendio & despera- ,,
tione repleta erant nullaque mali facies aberat, nefaria peris omnes ordines sexus & aetates Barbarorum avaritiam crude- is litate ac licentia pervagante. Si&quae Patavinar urbis conditio fuerit id temporis investigare lubet, audiamus eunddin Sigonium. Aquileja capta atque deleta tantum proximae,, Provinciae pavoris injectum est, ut urbium ejus potiri haud ,, magni postmodum negotij fuerit. Quamobrem Concor- is diam, Opitergium, Altinum,Patavium& Ateste quae prope ritum aestuarium, eximiae atque inveteratae nobilitatis oppida Mattingebant, ci vibus plerisque ad insulas ut dixi properanti- ,, bus, primo adventu praesidijs deditis in potestatem cesse- ,, rum, captaque ac direpta subjectis facibus diro ac prope ho- ristibus etiam ingrato spectaculo conflagrarunt. Audiamus & porro quid de primordijs urbis Venetae dicat idem au
thor. Quare proselio illo Attila nimirum populi inquit C
ille tanta Barbarorum mole levati,alacres statim omne suum is ad accepta supellectilis damna resarcienda, &rectorum ja- ,, cturam quodammodo recuperandam studium contulerunt, ,, . G nam
89쪽
nam qui ad montes insulaeve diffugerant, aliove quo dilapsi: formidine fuerant revocati,urbes pristina frequentia cel Dbrarunt & captivos quos potuerunt vel ingenti pccunne a magnitudine redimere deinde conati sunt: In Venetia i
D men, Aquileja,Concordia& Altinum licet Episcopis suas ad Ecclesias administrandas reversis nequaquam, Opitemgium, Patavium & Ateste aegre admodum restituta sunt , id M autem squis tandem occulta Dei consilia provideret bono a quodam quasi Italiae fato evenit, etenim hoc pacto Urbs es is rissima Venetiarum est condita, difficillimis aliquando tem-υ poribus veterem Italiae dignitatem repraesentatura, ac fori, liter saevissimum Aquilonarium hostium impetum exceptura. o Harum namque civitatum primores, qui ad insulas confva' gerant tam crebris & tam saevis Barbarorum impressionibus ν, consternati, cum patrias sedes suas crematas agrosque vasta-
D tos viderent . domicilia in insulis sibi perpetua statuerunt,ac
,a communicatis consilijs, non solam rationem inierunt qua, , se adversus immanem incursantium hostium libidinem tra ,, ctanda re maritima tegerent, sed etiam creatis magistrati- ,,bus,quos Tribunos Cassi odoro teste vocarunt, certam inter ,, se rempublicam instituerunt, quam usque ad Caroli Maonis, tempOlatenuclunt, a quo armis petiti ex omnibus insulis D in unam ferme quam nunc incolunt Rivum altum migra- runt. Quo casis egregie propereque defuncta civitas, belli ,, pacisque studijs pro temporum ratione colendis ad eam is opum amplitudinem crevit, ut jam cum potentissimo quoq; ,, Rege a quo marte terra Marique armis confligere non solum
M posti t, sed etiam ausit. Hactenus Sigoniu . Quae quidem cotranscribenda duxi prolixius, quod & ea non leviter firm re videbantur quae de Statu Italiae, de locis illis quae primi. conditores Civitatis Venetae insedere in aestuariis Hadriatici Maris pro derelicto habitis, sunt a me dicta. Constat
90쪽
utique ex praecitatis, falsum esse quod dicitur, Patavinos Urbis Venetae fuisse conditores. Ut ut enim ipsi pars non quotulacumque sed vel & quod nec ego distiteri velim Princeps fuerint eorum quibus urbs illa suam originem scirat acceptam, non tamen hoc ipsis debetur solis, uti neque ab ipsis condita primitus Vrbs , qua Vrbs, id est qua tota constat ex suis partibus. Est quod hic sibi vendicent Concordienses, est quod Altinates, quod Opitergini , Atestini, Monsilicenses , caeterique vicini & ipsi accolae Hadriatici Maris. Apparet & illud non ea mente Patavinos in stivum altum Dorsumque, cui a soliditate duri cognomen, secessisse, ut in circumjacentes Lacunas jam tum a vicinis parte, neque ea minima, occupatas, Imperium quaererent sibi asia sererentve, sed receptus duntaxat caussa,quem& tutum prospicerent, & quod mercaturae impensius cssent addicti propter vicinum Mare navigationi non in idoneum. Hic iterum authorem me meum laudare quispiam si velit, non longe quaerendus aberit. Stat prome Bernardus Scardeo Pat vio oriundus, ipse Patavinus dum viveret Sacerdos, quemque,quod hac in causa palmarium,ut liberrimς vocis autho- rem laudat Anonymus. Non est, cinquit ille, de rep. Patavina lib. I .clasLa. Hic honos in postremis annumerandus, quod vere Tatavini se maria cum gloria dicere pomist, sie Venetis Patricis, esse cognatossicus cst vicinos. Subjungit post nonnulla. Expertos Patavinos Barbarorum immaritatem Iomidantesque ne ab Alarico Regelo e pejora pati cogerentur, quam superioribu3 annis ab exercitu Rada-γ1j Regis eram ves qui alucitisibi Hunni3 se Vandalis Venetorum saluo aggressim multas strages miserabilesque direptiones intulerant, nec contWntos unim portus angustist cum sibi vellent amplum instar Vrbis locum juxta Mare oportuniorem ad mercandum, se tutiorem ad co fugiendum , parare, si quando contingerat a Gothis durim premi, qui paulo ante Romam se reliqui Italia Vrbes vastaverans, misi e Coa-