장음표시 사용
141쪽
Constantiano narrare potuit, quod Dalmatiam Liburniamque omnem in ditionem redegerit, eodem ipse loco & tempore choc est id ipsum quod conjecturasea designat advessarius) non & Venetorum facturus fuisset mentionem, siquidem & ipsi sub Constantiani ditionem concessissent. Ridere vero hic Anonymum lubet, qui insolens Procopio putet & minuta sectari, cui nihil aeque vel ad fastidium est frequens : sed enimvero liberum hic unicuique esto judicium. Si Bodino credimus, qui eum inter selectos recenset & magnum verissimi scriptoris argumentum praebere dicit, Ille, quae ad historiam pertinet singula commemorat ac res quoque levissimas magno studio consectatur. Sed de his plus satis. Vt tamen plane Anonymo satisfiat, adscribere lubet ea quae de incrementis primis urbis Venetae testatur Laonicus Chalcondylas. Apparet genum illam Venetam nempe) iam dum est eis: am,or nobiles,nessortitudine dr generose spuitu longo
intervallo postse reliquisse. habitaverunt antiquitu3 Legionem vergentem ausinum Jonicum se ab Ill rico in Italiam excurrentem Antiqui eos nos nuncupabant lo modum Veneti dicti sum. Trofecti autem ex Epiro partim volumine,partim recustate subacti, ut quorum regio v sata esset ab Aityla rege, ut in majori scuritate essent in psenum, D sagam quandam parvam ct illustrem di amem ab continente qui scis stadii aedificiis occuparestatuerunt. Initium adficaxi factum est a paucis Veneti, in unum εollectis. Deinde accessere quoque sinitimi Epiro belli graviter divexati. Urbs autem illa usque incrementum sumebat adficiis se legibus, cum Epirotis plurimi non cessarent eo cremuere. Escebat quidem ea civitas mirum in modum disciplina anctitate, cum eo accurrerent plurimi bons legum enutriti se plurimi virorum Diram rumillusti es eo advolarem, praeterea si quis patria fortunisque omnibus pulsus vi se ili erat, huc gressus irigebat. Vrbs sita incredibile dictu es, quam Hevi opibus creverit se implua. Multi Graciis Romani nec non abj viri clarissimo genere exorij in patria usi hau N
142쪽
ii, pressera fortuna aut ab civitio pulpi is hanc urbem congregacan existentes virorum illussium qui regebant regionem hau infrugiferam. Post quae omnia neminem fore credo qui non mecum aliter de origine deque incrementis Urbis Venetae judicaturus sit, quae quidem eo describenda judicavi prolixius,tum quod authores illi sint extra omnem suspicionis aleam, utpote qui praetcritis vixerint saeculis, nec ullo partium studio laborasse dici possint, tum quod multotiens pro more suo nimis inclementer origini urbis Venetae insultat Anonymus, cui per allegata haec duo authorum loca; quibus & jungi po sint, quae superius ex Sigonia, Schardeone, alijsque supra citavimus , abundh responsum putamus. Quatenus vero conjecturam Anonymi firmet, quod ex quo tempore Constantianus Dalmatiam Liburniamque in suam redegerit ditionem, Veneti constanter Impcratorum partes sequuti fuisse perhibeantur, commodius sequenti F. tractabitur. ,
us III. Joannis, belli ducis sub Iustiniano factum, nihil demit
libertati Venetae. Silent leges inter arma. Nuda geus, quae turbis bellicisnon aliquando exposita. Immota Linbertas Veneta semperstetit. Duces iustiniani at Venetis
auxilia fumsisse potuerunt. Socij a subditis distin
guendi. EXemplum Ioannis,qui sub Imperatore Iustiniano belli
dux erat, seu potius allegata Procopij verba. Ioannesper maritima loca extemplo dimissis qui in Tadum ad trajiciendum exercitum, acates genus id est navigiorum, ciuios dixeris) in. jernet
143쪽
ferret ad iter se praeparabis: non probant quod adversarius intendit. Ipsum illud ducis factum nihil per se juris imperatori confert. Nec par necessu as cst, de facto quam de jure despiciendi. Quanquam & si de facto despicere sit necesse spectanda sit temporum personanimque conditio. Silent loges inter arma, nec modo ut ait ille, ama tenenti
Ius est in armis, opprimit leges furor.
Exadverse nulla tam libera potensque gens fuit, aut tiamnum est, quae non subinde militum trajectus, hospit tiones, excussus, pabulationes authis similia tulerit feraturi sed neque ex eo Ius illis ademtum aut his quaesitum dixerum . Non ita in puncto, aut in acie, quod unt, novaculae Libertas est constituta, ut quemadmodum inter hoc vel illud esse, & inter non es se hoc vel illud, nihil intercedit, inter rectum & curvum nihil est mediii similiter sicubi vel tam tillum a Libertatis exercitio recedas, statim pronus in servitutem ruas. Laxiora hic dari spatia fateamur necesse est,dum inter mediorum, quae inter utrumque reducta simi intercursit, modo ad liqc, modo ad illud extremum propius a cedunt, sic ut diversitatem quandam deprehendas quidem non tamen repugnantiam, qualia Libertati adversa si dixeris aut obversa, dum nec adsistitiis liber. homo, nec resistit, omnia dixeris. Ac sane ingenue ut agamus aequitatemque uti, fas est, aliquanto sequamur Blutius, quae jam commemoravi, minimo minus abest ut libere fiant: mutatum quid
in qualitate videri queat, in substantia ne hilum. Manent,
144쪽
necessitate quodammodo exceptionem porrigente, cuncta quo fuerant statu. Tuta periculosis ilibenter omnes anteponimus, utque praeclare in hanc rem Tacitus , Nemo est tam promptin in armis, qui non idem quietis pretium quod periculi malit.
Procopius ad haec, ea unde desumta sunt, ecquid ad jussa ducis factum a militigiis sit,quid & a Venetis quorum ne n
minis quidem meminit aa imperium ab eorum parte praestitum suerit,nihil explicat,sed aitIohannem in via morbo fulsist correptum, qui utique rem pinnem interpellaverit. Sed enimvero sit ita, fateamur agedum duces Iustiniani a Vonetis auxilia subsidiaque sumsisse, demus & sumsisse ex Imperio, non inde sequatur tamen ea Venetis imperata, tanquam subditis: imo vero quantisper de subjectione non constat , statuendum ea ut foederatis imperata ac socijs. Nulla cum Venetis Imperatorum foedera memorari apud Historicos si reponat adversarius , & ego jure optimo de Venetis istorum temporum iteravero quod de priscis Sig
nius. Nempe quo tempore victi sint is Romanis Veneti, aut omninoiso petiti , hactetas ex tanta annalium vetustile erui non potuisse.
Subjectionis ut omnino nulla est) ablata causa subeat quod jam ante a nobis evictum, vel illibata libertate in foed ratos imperium subsistere, nccnon de insectos, coercitionem juxta ut in civeis, idque plenissimo imperandi jure. De cijs notatum quod & speciales sibi praefectos habuerint. Ita lib. li R. 6. Polybius. Vbi cum Romanis etiam ij sint comeruisti ia inter sigor administrant is disponunt viri a consili
consitati, quos pisectos vocant numero duodecim, is ante omnia evariores tusociorum qui ad im, consitum appossis os ad omnia quae
virtute vera eguerint, equit peditiaque eligunt , quos extraordinari
vocavi. Nemo tamen est qui non distinguat socios a subditis. His addatur, istiusmodi imperia, de quibus nobis hoc loco strino est, cum non alio quam contra communem hostem
145쪽
stem intendantur, eo ipso nedum ut jubjectionem inferant societatem foedusque Graeci ζυμμο - vocant 2 valide arguere societatem inquam aequalem utrimque ut & aequale foedus, quale filii olim illud Locrense, de quo sic Livius. Locrensi in jussu navialis pata data tui liberi suo legibus viverent,um pariter se porim in eorum potesate 4 s, sueti ea jure staret,ut nem Locrensem, Lunensii Parnum rigo ac pace juvanet.
Potissima pars Libertatis ita misere , ut melis. Totam Libertatem Venetam esse pluribus ostensium. Suum
sociis in socios imperium. Di fert subditum esse, di praestare , qttae praestant subditi. Habuerint ne Heneti in-puper fluam Libertatem' Fuerintne coacti besarum imperia agnosceret Nyyil adducit Anonymus , quo id probet. . Voluntas quae sit. Actis libera, in minus libera , nec tamen coacta. Aliud es j coactum esse,
stynon esse spontaneum. Voluntas Venetorum in confer- manda flua Libertate. Trobandum . nonymo subinsidia Imperatori data ultronea non fuisse. SVpra libri hujus cap. et .monuimus potissimam Libertatis esse partem sic, ut velis, vivere, illumque & esse & dici
liber ri,qui se ipso contentos, ex se pendeat. non ex alieno imperio atque arbitratu. Offert sese ad hunc f. quamvis &alibi passim γ occasio pressus ventilandi, quo pacto Verum sit id quod nos asserimus, Venetos nimirum esse liberos,n que in definitionem descriptionemve Libertatis influere quippiam, quod non examussim in ipsos quadret, quodque
146쪽
ex adverso hoc 3. adstruit author Scrutinii ex Blando alii que Venetos imperio si1bditos fuisse. Qua de re deinceps verba lacturus, fateor equidem, si verbum illud nomenque
stati piaecisim parendi necessitatem induceret, talem nimirum,qualis cst in servis,cauilam me dicturum non fuisse, quominus in Anonymi sententiam concederem. Sed enimvero demonstratum jam antea etiam suum sociis in socios esse imperium, socios autem ipses eatenus quoque subditos dici. Accedit quod haud leviter inter se differant esse quem revela, ac de facto alteri obnoxium, aut re vera obnoxius cum non sit, ea tamen praestare, quae subditi facere ac praestare consueverunt. Erit & insuper operae pretium ecquae nam istiuscemodi praestationum caussa fuerit; ecquod princia pium, rervestigare, utique in suscepto themate, quo dilucide progrediamur, nihil ad eruendam veritatem aeque prosuerit, quam si haec duo nobis consideranda ducamus, nempe voluerintne Veneti Libertate insuper habita, vivere in subjectione. Deinde num quid illi, qua praeter, qua contra voluntatem suerint adacti Caesarum silpra sese imperia agnoscere. Ac postremo quo id demum factum sit tempore. Quod ut .constet despiciendum porro numquid actum aliquem adducat Anoymus sive a Venetis,sive ab Imperat
ribus prosectum, qui id lectori planum faciat. Cessat hic
utique adversarius. Nos quo ne cessemus humanarum actionum principia si attendimus, fateamur necesse est, ut in homine, ita & in caetu hominum jure congregato, quem civitatem appellamus eadem enim utrobique ratio) voluntatem esse, quae se ipsa moveat, subijciat, nec non dete minet idque vi suae Libertatis, consensu ac motu a semetipsa praeditam, voluntatis deinceps actus qui quidem ei co respondeant esse non perturbatos: ipsam adhaec voluntatem
non volendi duntaxa actibus includi ipsum siquidem nolleo aliud
147쪽
-L1BERTAS VENETA. io' aliud nihil est, quam velle hoc, aut illud non facere aut non fieri sed quatenus voluntate quadam quidpiam renuimus volumusque illud quoque ipsum non velle, sub voluntate comprehendi. Atque hoc fortasse sensit Plinius in Paneg.non
cogi sumit,pro libere agere,dum inquit beatis um 4se inpiana ripam non cogi. Ut ut vere non difflear eam,quae quid abnuit, voluntatem proprie non esse, ac nisi late sumpto verbo voluntatem dici posse, cum ex adverse, idque necessario voluntas sit illa quae aliquid assertive vulti par tamen sui suo dicetur loco utriusque subjectionem quod attinet, est habenda ratio. Ab instituto non abeo. Omittamus,si lubet, illam quae sese seras haud exserit voluntatem, deque ea sola quae semet per exteriora signa videndam praebet, inque actum deduci patitur, sermo sit: est hic iterum indubium, ad hoc, utvoluntatis actus pro voluntario reputetur, volentis cum actione
scientiam debere concurrere. Succedit actioni liberae, secunda minus libera,nec tamen coacta sed proprie loquendo gravatb spontanea, vicina neque enim id negari potest actioni coactae: Ad cujustemodi actionum classem redige
da sunt illa quae nobis pro ingrata temporum , circumstantiarumve quae nos urgeant maligna conditione, sic extor uentur, ut re vera magis id quod agimus velle, quam nolle eprehendamur: qualia ut flectere movereque nos possunt, ita plane cogendi potestatem non habent: manente nimirum immota voluntate ipsa, quae sola verum est propriumque actionum sitarum principium Vtrique istarum quae opponatur tertia est, illa scilicet quam coactam dicimus, &ipsa Libera, sed respectu principioque diversis. Cogentem quippe si intuemur sunt ea, quae a coacto proficiscuntur quam liberrime voluntaria ι ad coactum vero si attendimus , passio sunt, nec aliter actionis indigitanda nomine, quam &apud Poetam pugna est,
148쪽
Vbi lupulsio , ego mapulo tantum.
Harum porro quae prior est actionum, necessario nihil cum agat, agit libere: si quae necessaria sint scujusmodi ad co servationem individui in homine sunt edere, bibere,dormire.' &c.) facit quidem ea, sed sponte libera. Secunda, princia pium volendi ab externis si secernas, item operatur libere. Si ad externa te convertis, haeret nonnunquam in libertatis coactionisque confinijs; ubi praeeligendi facultas deficit,et gere, ac a sustendi tantisper resistendique facultate suspelisa vellitque a se sequestrata, id quod possit velle contenta. Te tia denique,cum tota juris sit alieni, ducatui que ut nervis . alienis mobile lignum, mutum est mereque passivum c gentis instrumentum. His ita positis etiam liquido constat ; longe aliud esse coactum quid esse, aliud, quid esse non
spontaneum. Clarius loquar. Coactum quod est, nu quam potest esse voluntarium, non spontaneum vero , subinde voluntarium esse potest, quatenus voluntatem designat, sed non plenam, minusque liberam. Ea propter e go in Venetis liberam si considerare voluntatem lubeat, si quid animi ipsis fuerit, attendere dubium non erit,quin jam tum a principio non minore voluntatis impetu ad amplectendam servandamque libertatem fuerint accensi, quam vel rationis expertia totis istud curare viribus animantia d . prehendimus. Si liberae voluntatis actum requirimus, Π mo utique sanae mentis credat ut id h praecedentibus repotam homines, qui lares, focos, aras, divina, humana cui cta, quo se seruituti subducerent, deseruere, inque vacua recepere, cum jam tunc liberi essent, suique juris, alterius esse voluisse. Qui rebus ita ferentibus fecisse eos nonnulla dicere volet, quae sua sponte secturos fuisse non sit praesi mendum, quaenam sint illa necesse est ostendat, quo judi- care
149쪽
L1BERTAS VENETA. . meare liceat, ecquid ea, quatenulae a libertate declinent ;durus interim humanae conditionis aestimator ipse, si quidem isto nomine ipsorum libertatem nititur convellere ; quam sane parum admodum sese nosse ipsemet prodat, qui tib rum , ut notavi, volendi principium ab extrinsecus gravante caussa non discernat; durior etiamnum, si, quae a necessitate aliqua profecta sunt, ilico ad coactionem perinde ac si non sint ea separata, atque inter se discrepantia P velit
Ego vero quandoquidem illa, quae subjectionem refugit
voluntas, allo probari nequit modo, diutius ei non immo- hor. Praeclare Seneca , Si stare vis an velim, esce ut pessimmige. Praestitum id mihi, cum jam ante, tum hoe ipso, per ea quae dixi, loco. Poterant utique sese in paludibus suis continere Veneti, quos ui Barbaros propulsarent, ut laborantibus sese Italiae rebus permiscerent, qui adigeret, erat nemo, &, ut ut quam maxime fuisset, protegebant illos incerta vadorum , nec ulli temere superanda paludum uliginumque vastiras: sunt tamen illi, quacumque potuerunt ope ,suam versus afflictos pietatem testati, nimio polluendam , si libertatis ea dispendio pensari commeruit. V
rumenimvero cum ex libero servum, & vice versa ex servo
liberum enuntiativa Historicorum verba neminem faciant , neque adhaec de verbis sit laborandum, ubi ipsa,rerum evia dentia quod asseris evincendum est, probandum adversario, quae id temporis adversum Gothos auxilia Veneti tulere, ultronea haud fuisse, nec& socialia, verum quod ipse nobis persuasum cupiat Imperatori vel in tantum debita, ut nec citra majestatis imminutionem detrectari, inque recusantes ipsa majestas insurgere iure potuerit, armarique
probandum denique Venetos etiam ipses postquam de subjectione ultronea non liquet ab Imperatore coactos, illius
150쪽
illius supra se imperium agnoscere. Haec illi in animo esta violentis arcessere principiis, si Venetorum in vicinos pistatem servitutis damnare, in antecessum sciat oportet, ad hoc, ut actio aliqua omnino coacta dici possit, plenissime requiri, non duntaxat modo ut principium actionis consistat extra apentem, pariterque ut externa illa principia cogant per vim: sed & ubi deinceps probandum fore, quae non minus in subjecto casu, quam praecedentia illa desiderantur, Venetos, quo eos tempore cogebat imperator, agensiunnon modo ullum istiusmodi praebuisse coactioni, sed eam omnibus viribus enixissime coactionem aversatos. Haec illes e fide dignis scriptoribus probare potest,vinci me patiar: id vero cum perinde sit ei pronum factu, quam si distito quod
uni) coelum tangat, non admittam sane illuci monalium optimis, improbisque vel eo usque conjecturis indulgeri patiar, ut quae tam auris temporibus. rebusque in arcto cor stitutis adversus Barbaros, pro vicinis suis, imo universa It lia imperioque Romano, cordate. sortiter, pie Veneti ges.sere, servilious ministeriis accenseantur. Senecam p ius audiamus. Quae alio praefante benescia dicerentur, servo praestante misistenta sunt, beneficium erim id est quod quis dedit, cum illi siceruct non dare, se in autem non habet negandipotesarem, non prasios paret, necta se fecisse jactas, quod non facere πω potuit. EtPulo post. V. re quodo sit beneficium, ubi dici potest, quid si notalei s ubi vero id aestit quod Mile licuit, volu Use laudandum est.
F. V. Tractus maritimi a continente separandi. Male hoc Assimulat Anonymus. In terra continenti regionis Ven ta , nec non in tractu maritimo quaedam direptioniblis