장음표시 사용
241쪽
tione ciuis ipsos foventis. Quod si causae symptomatuin immediatiῖ idem modus sit dependenti et ab alia causa superiori, & nujus item ab alia adhuc altiori, & sic deinceps; liquido constabit , quod scuti curatio
symptomatum inanis est absque remotione causae, ita & incalluin remedia diriguntur ad causim, que tu pra te aliam habeat superiorem a qua conservetur, & consequenter legitimam , de eradicativam curationem ad eam ex internis causis elle dirigendam, quae licet ab aliis fuerit producta, 1uapte tamen natura absque continuo causarum producentium influxu, su sistere, & perdurare potest; cum ii terim, quae iubius uint, sive caulae, sive eflectus praetcrnaturales ab ead conserventur. Hac sublata patct,
fore ut quidquid ab ipsa dependet, vel protinus, vel brevi evanescat, quod cum sit id, quod vel mediate, vel immediate, vel quacunque alia ratione actiones indit, & morbidum
reddit corpus, patet itcm ad cius causae sublationem morbum cellaturrum. Cum autem hoc factum fuerit absque ulla determinatione ejus, quod morbus dicendum est, liquet, ad curationem non cile necellariam
subtilem, & putidam disquisitionem
ejus inter caulas , in qua ratio morbi consistat, immb ea vel omissa, vel juxta logicas physicasque leges,
perbellὸ absoluta, aeque bene cur tionem procedere , ideoque eandem in re medica esle omnino supervac
S. Non negaverim ad c u. Ist prς- dicta determinationem squ im comtinentem , seu cor runctam, post Ar be. . communiter vocant Medici. quaeque fortalle non est quid realiter differens ab aticina praeter naturam Galenico, licet ratione disti et ὶ requiri saepe nismcro perspicuam & cxactam cognitionem reliqui status praeter naturam, in quo corpus reperitur; sed neque hoc semper ne- cellarium est, cum possint causae conjunctae aliis modis praeterquam per notitiam symptomatum , & caiis rum illa conservantium , revclari; neque cum id exigitur, opus cit, ut in lucernis veluti aerutemur corpus ad distinguendam caulam morbificam contincntem , morbo, cum , quo cunque demum loco is fuerit, &cuicunque causae ejus ratio legitime, vel perperam tribuatur , vel etiamsi nulli, ad causae continentis ablati nem sit cellaturus , quemadmodum apparet evidentissime in vermibus,
calculo , spina infixa, Sc. 9. Nil mirum igitur si cordati
res Medici maximum pondus causi rum in medico opere conspicientes, minimum ured rationis morbosae, illas maximi fecerint, hanc minimc, adeo ut licci rationalis progrestus a communibus ideis ad usque causam
physicam , de specificam , laesionis
operationum immediate effectricem, suaderc videatur, naturam hujus, vel alterius morbi in certo praeternaturali statu corporis , aut elus partium consistere, & magis praeci,c in certo vitio conditionum, ad actioncs in eo morbo laesas postillatarum, quema modiun supra demonstratum est, ideoque morborum disterentias spccificas in varietate iis accidente, esse itatuendas; nihilominus tamen maluerint a statu specifico causarum, atomas morborum dirierentias desi
242쪽
mere. Et quamvis Auctores accur iissimi, doctrinae gratia, morbos distinguant iuxta diveritas laniones Mctionum, qu e eveniunt partibus cor- eorum . non tamen te putant suo defunctos munere, nisi postquam ejusl vlionis omnes polsibiles causas adduxerint , & tot iplicem morbum fecerint , quot uplico sunt caulae eae dem ; tinnib quicumque Antiquos secuti , morbos aut per collectionem symptomatuin, seu quod idem est, er signorum syndromen circumictiant, aut juxta vulgi nomina, diversificant; ii tandem & ipsi s modo
ad rei dignitatem suas animadversi nes velint accommodare , divertas ejus syndromis, aut moibi caulas in medium afferunt, a quibus, non aliunde, indicationes desumant: Co
stat igitur in universum, quod , licci cuique liberum sit gratia arripiendi ordinis, quem quisque in scribendo, docendove sequatur, hane vel illam rationem distinῖuendi morbos in genera, & species iubalternas seligere,ubi
tamen ad ultimam determinationem morbi acceditur, eam a caula continente , quam aptillime deduci r id Ottendente communi , tum scribet tium , tum Medicinam Acicntium consensu. so. Non idcirco tamen velim, quis ex dictis deducat, unam habe bam este, vel in quaerenda morbi natura , vel in stabilienda curatione, cauli; continςntis rationem; novi s quidem , & symptomata indicare,& causas cujuscunque ordinis, S peculiarem individui cujusque naturam , temperamentum , idiosyncr,siam, & partis patientis conditioncs; quin & nonnulla ex iis, quq extra
corpus locantur; sed horum pleraque ita se habent xl morbum sucui dum suam speciem ultimb determinatum , sicuti conditiones individuales ad speciem , ad quam singularia ultimo reseruntum, adeo ut non alia sit inter morbos ab eiacm specifica, causa pendentes diversitas , quim que aliquando inter Platonem, Ze Socratem , aliquando inter Italum , de Germanum, aliquando inter Eur peum , & Africanum, & aliquando inter frigidae zonae incolam , & cum qui in torrida degit; quorum licet multa sit diis rentia, tam in moribus , quis in ingenio, quam in corpori, conititutione, & habitu &c. in a tamen cademque species est; &propterea quamvis ab eadem facti causa morbi plurimas patiantur ab invicem diversitates , calque non
contemncndas aliquando siquidem pars differentiam secit , aliquando
tomperamentum , aliquando causae major, vel minor energia, aliquando idiotyncrasa &αὶ non ideo tamen differentiae specificae censendae sunt, sed individuales, modo pluribus, modo Paucioribus convenientes, & non semel accidcntia individuis supervenientia; quae omnia determitiare, & ab ellentialibus distii guere, quin & ex singulis perpcnsiis proprias agendorum indicationes de ducere , S apposita remedia seligere , est prudentis Mcdici, qui noverit , sibi non elle in praxi alliimendam curationcm pleuritidis, letha
gi, aut fibiis in specie; sed hujus
Hominis pleuritide , lethargo , vel febre allecti ; ideoque non tantum
canones curationum , aut statutam
243쪽
rionem communi usu reccptam , quam, methodum perperam nostri dicunt , clic respiciendam , quantum individuam naturam , 8c ejus
morbi , qui curationi ibbjicitur,& eius subiecti, qui morbo adici
is. In his explicandis eatenus aliquanti ipcr sum moratus, ne quis credat constitutis ab initio sine lege morborum denominationes, & quali dixerim, naturas ita a Medicis elle corrigendas, ut vel in singulis de
terminari debeat, quid sit id , quod morbi nomine insigniendum sit; vel cx eo quod moibi in genere physicam naturam polucrimus in mutatis conditionibus partium humani comeoris ad actiones illi debitas requisitis, teneretur quis in exponenda morbi alicujus determinati natura, partis, vel partium assectarum, singulas a recto ordine aberrantes com ditiones curiosius enarrare; & ubi id praeititcrit operam absolvis Ie crc-dcrctur ; primum enim abunde demonstravimus , ad medicum Opus non pertinere, & eadem ratione, neque secundum, saltem universaliter; hoc autem postremum, vel ex eo putet , quod id a Physico vix exigi possit; quemadmodum enim Logicus in statuenda natura definiendorum non althmit clientialia quaeque, scd dimissis proprietatibus quantumvis essentialibus te se ad genus, & dist rentiam restringit , vel cx eo quod In his, quae desiderantur, implicite continentur; vel ex eo quod ab iisdem per argumentationem fluere possint, ita Physicus in ultim b determinanda natura morbi, fatis est , ut memoret deficientes conditiones
radicales, illas videlicet, a quibus aliae , & ipsae deficientes derivant,
hisce nec adumbratis . cum radicalium sequelae snt. Sed id neque jure postulatur .a Medico nisi ad sapientiam , & uberiorem , non inutilem tamen aliquando, cognitionem ; neque si exposuerit, satis tuo munere defunctus videbitur ; cum
enim aliud sit Physici, aliud Medici munus sillius videlicet cognitio, hujus opus ille suo certe potitus
est , cum cognoverit morbi naturam physicam si de ea sit quastio,
hic nequaquam, nisi tantum cognoverit , quantum ad deliberandum de eo, quod agendum est, suffecerit , idest causa in continentem . eo Pacto quo Sculptor non dicitur saris saxi naturam cognoscere, si vel noverit per legitimam ideam saxi illud dii linguere a quibuscunque aliis, quae saxum non sunt; vel si perspectam habeat ipsius compositionem
physicam, a qua duritics & disipositio ad fracturam, aut cestum pon
dus , aut si quae aliae sunt saxi proprietates derivant; sed solum, foriste etiam aliquibus praedictorum ignoratis si cogitoscat an possit figuram statuae se Lipere . quam ipse insculpturus est. Cum igitur diversias finis aliud, atque aliud exposcat in
determinatione naturae rerum , patet, essentiam morbi medicam aliud
quid esse possc a logica , de physica, ideoque sicut prima consistit in praedicatis i gentialibus, ex quibus coalescit idea , quam habent omne, homines de moibo ; physica vero in causa reali, tribuente fundamentum praedicatis iisdem, ita medica peti determinationem cauis morbificae ,
244쪽
per qua in morbi ad suam quique
speciem reducantur. Hac unica correctione , quidquid imperfectionis est in ideis, quas vulgus habet de morbis pallicularibus, ad uni tmitatem , de regulam redigi potest L& licet ad doctrinae facilitatem . &ordinem perspicuum, necelle foret alias etiam adhibere, quantum tamen ad morbi naturam in Attis ulum determinandam spectat, si isticiens et t. Quoniam verb ea tota in caularum cognitione consistit, praestat nostro scopo, super his ani in adversio ucs
Fab. Cum itaque causa morbis una nequaquam sit, sed plures sibi
invicem ordine quodam connexae, hae omnes in duas distinguuntur elacses, quarum altera eas complectitur, quae a symptomatibus ascendendo, sibi invicem conlequuntur . ita ut una reliquarum omnium sit conservatrix ; altera velo alias omnes lon-gὸ adhuc a symptomatibus rem Otiores includit. Haec non pertinet ad intrinsecam moibi naturam. licὰt ad myrbi generationem faciat, ideoque ad Prophi lacticam potius, quam ad Therapeuticam Medicinae partem attinet , illa verb ad hanc potius , quim ad illam. Quae continentur
in secunda classe, causae antecedentes dicuntur , procat harticae , externae ; quae verb in prima. omnes dici merentur continentes, aeque enim una, ac altera si thllatur, morbus tollitur, quae est idea causae continentis, seu conjunctae t neque enim in rem nostram unius ab altera distinctio quidquam facit; per exect lentiam tamen, continentium prima, a qua caeterae omnes silam consitu
tionem deducunt, continens appzllatur , seu prima contiti cuilum.
Harum igit ut classis, aut saltem earum Prima ita spectat ad moibi medicam essentiam , ut sine ipsa
morbi natuta intelligi non possit; s ve qubd ipsa lit morbus, seu qubdita eum conservet, ut unum tuac alistero osse non possit: Sare live morbum dicamus totam coligeric in causartim continentium, sive earumpi imam, aut quamcunque aliam infra primam & symptomata , in quarum numero est vitium conditionum , in quo morbi essentiam physicam potuimus ; certum eii ex
earum prae:entia corpus inorborum
fieri. ex absentia verb sanum i ideoque vel implicito, vcl explicite in ea morbum. litum locum habere; contra quam fiat respectu caulatum alterius classis, quae pollunt habere praesentiam in corpore . absque eo quod morbus sit ἔ ct commodius ad causas moibi pro ut ab eo distinctae sunt, quam ad natu iam morbi referuntur. Itaque juxta hanc nostram limitationi m . nihil aliud erit inquisitio naturae alicujus moibi determinati, Dis caiisarum . a quibus
api arentia symptomata, & laetiones dc pendent ad usque causam conti nentem, non ultra. Et quoniam major. aut miror haberi potest cognitio natulae nio ibi, ed tunc tam pei sectius cognovisse putabin us citra earum cat saram rvilla incognita remanc bit; cum singularum natura physica , axi di modus , dcpcndentia unius as altera, & cujuscumque,eflcelus qυique apte internosce Drur, S praeci ruc cum causa cc qi in classe se a pelle prodidi iit, qua incognita Gg 3 Iema
245쪽
remanente , poterit quidem ejus morbi natura aliqualis cognosci, sed non medica: aliarum vero quo enior fuerit cognitio, intra claustra tamen medicinae sub istens, eo magis dicetur morbi natura innotuisse.
33. Porro causae continentes mor borum non tantum de genere cDficientium , ut communiter solci,
censendae sunt, sed cujuscunque ordinis Delint, dummodo per se subsistant, citra caularum antecede uintium . aut alterius ordinis fomentum ; & dummodo sint fundamentum conservationis subsequentium , qua de ratione materiales, formales, occasionales 3cc. causae, non minus ac em cientes pro casuum diversitate continentis raὶionem pollunt
inducere; impossibile quippe est, quin,
praesente n oibo , aliqua si causa contervatrix, saltem sumptomatum, cum morbo talis emcientia tribuatur 3 quaecunque autem ea sit causa, continens erit; sic vulneris , cujus communiter nulla causa continens dicitur, eli unitatis solutio , aut continuum in sua ianitate solutum, quae solutio ululatis si tollatur vulnus sublatum est. Similiter non est necesse , ut causa continens unatant lim sit de individua, cum ex pluribus possit coalescere partialibus, quarum omnes simul, de singula, continentes sint respectu solutionis morbi; respectu vero generationis non singulae seorsim . sed omnes conjunctim continentis rationem habeant οῦ eo pacto quo causa Sanitatis continens ex pluribus componitur. tollitur tamen sanitas ad singularum defectum. Si ver b causa continens totalis si erga proprios effectiis , unica tantum erit in quolibet morbo i de si quide in in corpore multia plex sit , tunc inorbi oriuntur separati, qzorum unus sanari potest altero remanente, etiam si in eadem parte sede in habeant. Neque Praetcrea adeo scrupulose distinguendum est inter causas proprie dictas, &conditiones ad agendum requisitas, sed q tallicunque fuerit concurius admolduam conservandum , id satis est, ut aliquid morbificae continentis rationcm habeati Et postremo non est
mirandum, ii aliquando occurrat causa continens externa s s antecedens abeat in continentem , aut e contra,
ct alia his similia, quae licet in abstracto prolata, moram aliquam injiciant intellectui , ne asscntiatur, ubi tamen occurrunt in casibus particularibus , omnem habent perspicuitatem.
sq. Quoniam vero realis natura nulla est, nisi sinsularis, sequitur, naturam morbi nullam in tota sua integritate intelligi posse, quae specifica aut genetica iit, sed tantum quae singularis aut individuat illa enim generales , de specificas causas referat, oportet; haec individuas , ad hoc ut causae , dc morbi pari gradu univer talitatis consistant; quippe si causae, potiores faciunt in re medica differentias & g. ne ricas de specificas . opus est . ut morbo alicui in genere considerato, generalis causa , in specie vero, specialis corre spondeat; illius veris, qui in sua individua natura consideratur , non modo individuae causae differentias faciunt, sed de quaecunque illi acci- .dunt a parte, a temperamento , dc
246쪽
undequaque deductae, dummodo ad artis opus aliquo pacto conseiant, eo pacto quo Logici ad ultimo de
terminanda individua, non modo intrinseca assumunt praedicata e Isentialia, aut accidentalia , velum etiam relationes ad externa plurima. Atque hinc est, ut postrem b naturam morbi determinare, ni quaquam sit ejus , qui aut dicere , aut icribere de morbo aliquo extra aegrum allum pserit. sed ejus tantum, qui suae considcrasioni aegrotantem habuerit liib. jectum. Scio, ultimam mo horum de-ti tminationem vix esse hian. ano intellectui possibili m . non solum ex quo sit opus subtilissimae , & admodum extentae intelligentiae ; verum etiam ex quo tantum non impossibile sit, quin plurima nos lateant ad dete minationem neci libita, sed neq .ib lute opus est , ut subiecti morbi natura ad amussim intelligatur, ad simpliciter , sed solum ad perfectissimὸ
curandum ; Licet enim perfectissima curatio a Deo optimo Maximo humanae Arti concessa non sit, non est tamen absolute denigata curatio , quae , caeteris paribi's , evadet et, persectior, & certior, qud plura mente habuerit Artifex cognita , admotbi individuam naturam attinentia ; & quo ad plura respexerit in eligendis indicationibus curativis. Quod si verum est, liquido patet.
quam male se gerant erga suorum aegrotorum utilitarem , qui ccntenas curationes quotidianas assumunt; quique statim ac manum corpori ad moverint , pauculisque inteIri gationibus statum aegri explorarint, continuis de agendis deliberant, hac promptitudine vulgo imFolumes tribuenti id, quod plerumque inconsiderantiae, aut festinationis eis ctus est, longae exercitationi, & ex canaiae certitudini in agendo, quae in te dissicillima, ct gravissima, qualis curatio morbo tum est, per nullasn aetatem, studium, aut exeiciatium ita obtineri potcst, ut debitae considerationis de medio tollat necessitati m. 11. Cum igitur individua naturae morbi dcterminatio . non docentis, scd medentis munus sit ,
liquet , ei, qui sibi proposuerit inquisitioncm naturae alicujus morbi, ita esse faci&ndum. ut simoibus genericus sit, pluresque contineat sub se species, quo utque disquisitio demotbo, in genere veIlatur , non niti general cs causae proferantur 3 cum velli ad species descenditur, caluae spcciales enucleentur; cum autem constantes in certa individuorum ej illac in speciei collectione proprietates advertimus quemadmodum laepὸ numero in constitutionibus t pi-demicis contin sit in non modo spe ciales causae, scd eatum accidit tales alie rationes prcmantur. ita ut, uno verbo , cuilibet ordini per aequalia correspondeant , id est ita, ut causa neque transcendat, ncque dcficiat a suo ordine , leti quod idcm est . quanta est in ejus nomine universalitas significationis, ta ta praecise sit in causa univet alitas concula sis. Ex hoc autem manifestissin e colligitur inquirenti gencriacam alicujLs morbi naturam , noncsse ulti πὸ, determinandas causas, sed te linquendas in ea inde tetmin tione, quam postulat genus ; alia quanto vel b amplius, cum a ge-
247쪽
26 nere fit descensi is ad species i "ies ulterior diainctio fit quantum patitur docti inae ratio) semper re senapcr magis praeci fas adduccndas elle caulas i sed potire inam de- temni nationem semper mcdenti esse relinquendam. Hinc quoniam causae continentes , utpote lingulares , in se suit ultimo dcterminatae, pzr- saepe accidit, ut in stabit: cnda morbi alicujus genrrica natura non sit ascendendi im ad causam usque continentem primam , icd delinendum in aliqua , quae infra continentem, locum habeat, magis vel minus distantem ab earum prima , pro ut maior erit , vel minor universalitas. Pariterque non rato evenit, ut quamvis in morbi generica natura causa continens includatur, non ultimδ tamen sit determinata, sed generice tantum cognita, determinabiliς idcirco pari ratione , ac morbus generi ce sump iis , iii species suas discuminauit, & tandem icinditur in individua. sc. Haec intelligenda sunt in ea morborum divitione in genera, &species, quae procedit per dilucrentias a causis continentibus petitas; caeterum si dii serentiae desumantur
aut a congerie symptomatum , aut a parte, aut a laesione , plerumque causa non corresponda lita generali natura gradui universalitatis, qui est in morbo ; sed universalitatem causae essicit multiplicitas causarum continentium inter se diversiarum , quae restringitur qub m gis versus singularia descenditur; adeo ut sipecios morbi atoma in unam desinat causam continentem, quae in qui-bii libet morbis singularibus eius sieci ei, similis sit. nisi quantum variari potast per suas accidentales,& individuales conditioncs. Verun-runta incia sive una , sive altera via pio cedatur, id irrifragabile est, non poste docentem , aut scribentem cuncta ad curationem c ligondam nece flaria explicare, sed generalia tantum, quae tamen superaddita aliis, quaepiaducus animadvertit in aegrotan te . satis sint ad medicinam huma-mano modo faciendam. 17. Cum igitur eo res liucusque perducta sit, ut jam aperte cognoscamus , idem esse naturam cujuique morbi revelare, ac ejus caulas omnes continentes in aperto pos cre,oido doctrinae post ut .iret, ut Timaremur , qua methodo ad hune fine in pervenire pol smiis ; Eatenus enim vidctur, nonnullorum morborum obscura adhuc esse natura physica, quia tuta aliqua via inventa non est, qua ad manisellandas corum causas continentes perducamur, quamque invenire Scientiae votum,oc opus elle videtur, saltem apud Medicos rationales, quos longa e perientia docuit, remediorum electionem obligati non posse , neque nomini moibi , neque ejus signis, neque ejus essentiae logicae, neque alteri alicui sundamento praeter causas continentes , a quibus unice quid agendum sit, insinuatur. Ueruntamen neque tanta virium confidentia nobis est , ut praelum amus
id a nobis fieri posse; neque fortasse
generales ullae haberi pollunt regulae, quarum ductii finem hujusmodi certb allὸquamur; cum G quid boni in hanc rem Ars habeat, id
248쪽
aut peculiari solertiae inquirentium, aut casui, aut obtervationi longis. simae debeatur. Nihilominus tamen non abstinebimus a monitis quibundam proponendis, quae utilia fortasse esse poterent, suas vires in hac
17. Apud Antiquos tres sane suerunt causarum inquirendarum praecipue Methodii cadaverum videlicet sectiones I morborum solutiones, ptae sertim spontaneae a & observationes circa decursus aegritudinum, permutationes, & proprietates ; sed harum quaelibet non suffciens ad opus abs pluendum. Per sectiones cadaverum deprehensium est, serosum humorem recollectum in aliquo ex ventribus , vel in toto corporis habitu, esse causam hydropis; inflammationem membranae interius costas succingentis , pleuritidis; caueulum vesicae ab ejus in ea, praesentia oriri; nec dissimili ratione, ichir- Ii, ulcera , vomicae , abscessus &c. partium internarum , revelata sunt pro causis morborum , quos eiu-ciunt, unde plerumque etiam ab his nomina desumpsere. Ope spontanearum solutionum statuere Antiqui , causam synocharum febrium in sanguine esse, eis quod hae moris rhagia eas saepe num etd solvat; sic vermes, & renum calculi, uti morborum causae se prodidcre, eo qubdexcretio eorum , motbi asserat io-lutionem. In tertiana vero , di causone, bilem pro causa assignavere, eo quod in his bilios vomitus, &diarthoeae frequentissimὸ apparerent,& qudd icteritia saepe conjungeretur . in quotidiana vero pituitam, eo quia dejectiones pituitoso mucco D. Gulielmini Oper. Tom. II.
rentiae non raro apparerent. Non negandum , in hiice methodis utilitatem plurimam reperiri, utpote quibus prima rationalis Medicinae conititutio furetit innixa, praeci ue verb in ea, quae solutiones mororum observu; quandoquidem si morborum solutiones spontaneae eo dem semper modo procederent, citra ulteriorem causae notitiam , curationes aggredi pollemus per solam Naturae in solvendis moibis imitationem ; veruntamen id infortunio nostro accidit, ut solutiones inconstantes sint plerumque, & variae ICaeteroquin cum constantes, veluti in renum calculo, de aliqualiter etiam in vermibus, id saltcm boni
habent , ut causam conlincntem ostendant; at vel b inconstantia solutionum , & utilitatem imitationis aufert a praxi, S di bium relinquit
de causa continente ; idem enim morbus modo per u litiam , modo
lex dejectiones biliosas judicatus de-
eret modo bilem, modo utinam redundantem pro causa continente recognoscere, quod tamen a re talione longὸ distat suggerente, causam continentem esse quid tertiam , quod modo bili, modo utinae commixtum, cum hoc vel illo humore sicuti potest conjugari, ita pariter exitum a corpore sorti tur. Cadaverum sectiones Ac iplae utilissimae , & ob id frequentius essent instituendae , quam nunc soleat, sed alia ratione, quam soleat; neque enim utile quid habent, si eo
tantum fine cadaverum viscera Ii mentur , ut quid in ipsis praeternaturale est reveletur, absque ulla comparatione ad morbum praecedentem,
249쪽
ad ejus progressam Sc symptomata, ct primitiis Apparentia, & supergenita ad inortem usque , dc absque ulla distinctione , an praeternaturale observatum fuerit effictus causarum morbi sit carum, potius causa mortis, quam aegritudinis ; an verb inter causas continentes praegressi morbi enumerandum iit; & siquidem fuerit, quem locum in ea serie obtinuetit. Doleo lin E quoties lego hii toti as sectionum huiusmodi, ex quibus commodi aliquid hauriti posset, si necessariis circumstantiis sui se
sent resertae, quarum omissio siperatam utilitatem , ad meram curio
sitatem traducit, quae saepὸ saepius
raro aliquo, aut portentosis phoenomeno expletur. Irascor vero , cuin fallas causas praehibitorum aut morborum , aut ly n promatum adductas video , non alia de ratione, nisi quia morbus praecessit, poli mor tem viro observatum est in sectione hoe vel illud praeternaturale; quippe eodem parallogismo laborat opinio putantium , quidquid vitiatum reperitur in cadavere filisse causam morbi, quo occubuit; ac credentium , sanitatem subsequutam e
fectum fuisse remedii ultim b exhibiti , qui eriores frequentissime occurrunt in raptodiis eorum, qui solos oculos, non mentem adhibent ad observandum, aut aliorum ob servationes sine delectu colligunt, ut voluminosa componant commen- raria. . Sectio cadaverum bina prae- se it commoda, & quidem maxima: alterum ut manifestetur quod n et de structura , & natura partium, alterum vero ut causae morbo, xum aperiantur, sed utrumque horam rarenter examine non indiget ut ea, qua decet, certitudine res innotescat; qui vero hoc omittunt, aut saltem observationem circum instantiarum omnium, quibus illud debet inniti, operam ludunt ἔ praesertim cum non causae morborum tantum, sed continentes,&quae inter continentes sunt primae , inquiruntur I cujus rei evidens est argumentum , quod in hydrope certo certius colluviem serotam observamus sectis cadaveribus, nec male eam pro causa morbi ponimus, sed non bene , cum pro continente quemadmodum docemur ex eo qubde vacuatum per hydragoga, vel per para centesim serum , & inde detumescens abdomen ; brevi illud recolligitur , hoc denuo tumet, quod non succederet, si serum non haberet supra se allam caulam continui re producentem ; sicuti non contingit, cum hydrops a sero collecto
in abdomine , tanquam a causa vere continente, fit, uri cum a praepostera aquarum thermalium potatione producitur ; aut cum , causa reproducente cessante , serum remanet sub ratione causae continentis; eo tunc enim semel evacuatum serum sanitatem restituit.
Atque hic observare est, saepὸ saepius nos falli a nostris ideis in
causa continente determinanda;
ad hoc enim ducimur ab impropriis denominandi rationibus. Serum hydropicorum hydropis est causa continens in nostra mente; ablato enim , ct polito iero hydropem poni , & auferri intelligimus; quia hydropis rationem seri praesentio obligamus ' sed cum Natura n stra S
250쪽
stras non sequatur ideas , etiamsi nibus constitutionibus, iisdem comablato sero moibus, quem hydro- gruunt; sed quae in una prosuere cupem dicimus, desinat, remana ta- rationis methodi, in altera non momen idem Iasibus ac tri' , quia do non juvent, sed & ossiciant. eadem, quae prius cauia continens Hvj is aulcm v titatis praeter Hip-
adhue subsistit, suum brevi emctum pocratem in I ibris Epidem totum .
reproductura ι Ne igitur fallamur, habemus nostiis temporibus luculen- non ideae nostrae, sed morborum itissimal testimonia Clarissimos , &natuta prae oculis habenda eli ; ideo- Exercitatissimos Viros Thomam Sy-que , nisi in cadaverum sectionibus dentiam Anglum , & Bernardinum aliquid praeternaturale inveniamus , Rama et Zinum Collegam meum sei quod possit morbi, qui praecessit, per colendum, quorum uterque id causa continens esse, non integram sibi alsumpsit oneris, ut ad exem- percipien-s ex illis utilitatem. Ob- plum Coi Senis, sed multo majo- servatione progressos morborum , re industria, sedulitate , doctrina, permutationum, proprietarum , & & ingenio, vagantes in Provinciis apparentium quorumcumque , nihil morbos, propriis phanomenis cir- utilius; sed in his opus est sedulita- cumstriberent, ad diversos aciis &te in observando , acri via in distin- soli status, ad victus rationem &c. guendo, solertia in indagando, ae- compararent & juvantia identidem quitate in budicando i & siquidem remedia cxponerent; rati, neque ter-
ad revelationem causaru in morbifi- tianas , neque quaitanas, neque al-
carum dirigitur , parum , aut nihil terius cujuicunque gcneris morbos, praestabit, nili perpetua illam comi- ejusdem semper indolis este ; ideo tetur, eorum, quae apparent, in que neque semper iisdem pharma suas causas resolutio, causarumque cis, & eodem curationis ordine
ad invicem, & ad ea, quae subinde posse expugnari; quam indolis duemergunt comparatio, ut tandem versitatem, licet quae in corpore constet, an omnia eodem filo regi agro emergunt, possint manifestare, possint i sed hoc opus dexteritatis, tutius tamen S clarius ostendunt doctrinae , & industriae plenum, pau- externa, quae sicuti corpus immu-corum est. tant, ita diversimode id faciunt pros9 Caeterum non solum eorum . quae sui diversa natura, & pro diverta, in morbis apparent, ratio habenda in qira inveniunt corpus, dispositio- est, sed eorum eti.im quae , praecesse- ne , quae saepe numero a causis praerunt, aut quae licet externa sint, cum gressis derivat. Et re vera idem est
morbo conjunguntur hinc si quid si quis credat, morbos eodem no mo ibo tam et ii quo ad vulgi iudiciu mine appellatos , cadem ratione uni- eosdem l e Gntialiter tamen divertos vcrsali, & cognosci, & tractati facit, id est anni constitutio, cujus debere, ac si quis praesumeret evidens signum est , quod eaedem ex quo nomen hominis pluribus tri- curationes, morbis apparenter ii si buitur subirctis, se eo rism omnium dem applicitae, non semper in om- nosse mores, instituta, ingenia,