장음표시 사용
381쪽
risi quod illa pertinet ad classem Succus igitur universalis plus vel mixtorum peri ctorum sulphure miniὶs sulphureus sit oportet, juxtarum, hic vero ad impersectorum; variam uliginis ad caetera propor- de quidem eatenus, quia uliginem rionem ; Se squidem in hoc cliam habet pro basi ita utam in humore analogiam rimemur cum animaliaqueo latino adicito acre , ita ut bus, facilis occurret; nempe tiligo quidquid supra uliginem est, id quia respondet crassamento languinis, redem non pertineat ad compositi. liqua vel O omnia sero; ideoque, nem ejus. Differentia vcro, quae cum animalia quoque sanguine pol intercedit inter succum & succum, leant plus vel minus aut crassamcn- videtur tota consistere in conditio
ne talium, quibus aqua uliginem liquans ditatur, & in varia hujus ad reliqua proportione , ne dixerim in diversa uliginis natura, quae pro conditione soli potest variare. Ceterum proportio inter aqueum et
mentum , & reliqua principia procul dubio admodum variabilis est ;in humidiore enim loco aut tempestate major, in sicciore minor ne cellario est; praeterquam quod n que alienum esse videtur ii verit te, masis, vel minus aquosum sec- cum exsugi, cςteris paribus, a radiacum varia structura. Praetereo hic nullam elle necessitatem, ut succus
universalis immediate deducatur e terra , cum possit etiam ab aqua plus vel minus uliginosa depromi, quin & aliquando ab acre , melius dixerim ab aqueis vaporibus Ier acrem dispersis : praetereo item
tumidum aqueum non totum exsugi a radicibus, verum etiam ab univcrsa plantae circumferentia, ideoque &
terco tandem, carere posse univers lem eundem succum uno aut altero suorum componentium, nunquam
vero ulistine, aut aqua; hinc arenae steriles observantur , quod alterutro, aut utroque destituantur. tofo , aut seroso, adeo ut aliqua
adlint , quae solo sero constantcmalimentitium succum habere videantur , id ipsum etiam accidit in plantis , quarum universalis su cus aquostate, & uliginositate pIurimum dii criminatur. Neccile cst
linem, diversi seneris tales, & uligo
sulphurea, quae cum sint ea aut principia aut decomposita, ex quibus quidquid plantarum cst, qua fluudum, qua solidum, componi potest, nil miriun s insitum quodlibet, dummodo non sit plurima improportio
inter id quod exigitur & id quod
suggeritur , possit alienis radicibus ebibito succo uti ad proprias opera tiones. Atque hic in rem nostram edocemur ex iis, quae in insitis obser-Vamus, quam patens sit vis structi irae in alterando universali succo. Constat quippe insita tuam, non caudicis cui inferuntur, in omnibus pene sequi naturam, quod idem est ac si dicas, succum universilcm caudicis immutari in eum qui convenit insito; quod cum non aliundo procedere possit, qtiam ab intrinseca insiti strii
ctura, aut a fermento, & fermentum
lupra exclulerimus, reliquum est, ut 1
382쪽
sola structina dicamus provenire: immo ex quo per insitionem innumeris pene modis mutati sint arborum fructiis figura, magnitudine, colore , sapore , odore, &c. deducimus immutari quidem a structura insiti universalem advenientem succum, ita de econtra, sortasse cum non multa est homogencitas, 1 succo eodem immutari structuram, ex qua rursus divcrsa ac prius s.cci
immutatio. Reciproca hqc solidi in fluidum, & fluidi in solidum actio, desinens in commoderationis certum modum, adeo evidens est tum in plantis, tum in animalibus, ut neque negari, neque distimul
ri possit. Norunt Medici , quot, & quanta a vitiatis structitris humorum vitia contingant, & quam ficile ab humorum vitiis vitientur structur. r. Ubi igitur succus universalis heterogenus virtute prementis quacunque ratione s quaelibet enim nostro instituto indist rens subingrcitus plantarum radices , vasa invenerit illum quo πομret delatura, ea implet, urget ad latera , & sursum , ut inde omnium , quae permeat, locorum dii tatio sequatur; sed cum ad extrema venerit , organa invenit secretoria neque enim suis glandulis privam tur plantarum corporaὶ quorum ope, quod uni succo conveniens est certo quodam loco congeritur, quod alteri altero, quod vero nulli, tamquam excrementitium ablegatur; hoc autem excrementitium aqueum
praecipuo est, & l linum; illud Nnim copiosius requiritur in succo universali, quam in reliquis omnibus, ut facilior contingat assimus ad
loca secretionum, & ut aptius secretiones caedem celebrentur; sed exim, de , cum motus lentus requiratur, aut nullus, cessante tanti humo is
necessitate, superfluum dimittitur; hinc videmus avulsas a solo plantas, vel 1 trunco resectas, passas fieri, abscedente, quo prius viguerant, hum re : salinum vero cum duplicem usum habeat, scilicet & ut menstruum ne- cellarium ad diliolutionem uliginis, quae absque ejus interventu nequaquam commode in aqua haberi pos. sci,& ut matcria plantarum, quidquid supra hunc postremum usum abundarit, priori cxpleto milium fit. Hoc
igitur pacto , & proprius, & pa
ticulares succi quique componu tur , selectis videlicet per struetiiram pecialiarem iis principiis, & ea ad i vicem ratione, quae ad cujusque essentiam requiruntur. Non est i men credendum, totum hoc opus veluti momento fieri, ut accidit in corroribus animalium , sed potius sensim, & ut ajunt sine sensu, adebui locus sit achioni agentium exteriorum suas simbolas conferentium cujusque succi non universalis generationi. Cum enim primae fiunt secretiodes, vero simile est, & p nomenis apprime quadrans, paucas secerni particulas , & humido copiosiore dilui; inde verb alias addi, mox alias, donec & quousque
debita singularum copia fuerit m cervata. Intcrina omnium , quae identidem adduntur, tum inter se, tum cum principio aqueo, mixtio elaboratur , & a reciproca constrictione, ac dilatatione vasorum quibus continentur, & amotu calidi essiuvii plantarum corpora pervadentis, ac
383쪽
quae occurrunt suae actioni subjecta attenuantis, Iniscentis, invicem apta ratione combinantis , & quidem superflua disti pantis . ut tandem
aliquando succi perficiantur juxta
plantae, cujus famulat ut destinantur, indigentiam. Propterea non unaquaque tempestate anni, & aetate plantae, aut succi proprii aequa ratione se exhibent, aut particula Ilum eaedem sunt affectiones , quem ad modum constat inter alia praecipue ex seminum , & fructuum maturatione. Hinc quoque ansam arripuit Hel montius firmiter asserendi sulphurei principii in plantis generationem ι observans enim , quod surculus arboris adhue herbescentis unius tibra vix dabis olei drachmam,
qui sub Ombrim lignescens dabiι ci
citer drachmas septem olei, ac tandem
Februario ps dabit fere binas uncias
olei . or quintuplo plus carbonis, acciveris, quam ante in t Musso, praecipitanter definivit oleum generari
in plantis, non praeextitisse ι quod verum esse potest quoad modum compositionis mi Icibilium, non autem.quoad essentiam , & substantiam eorundem , ut facilὸ ex ante dictis patere potest. Succus proprius ergo ex universali per segregationem utilis ab inutiligeneratur ; de quoniam in illo latitabat sulphurea pars , propterea in hoc aliquanto magis conspicua fit ; neque enim aded ab aqueo principio sussocatur ; & siquidem a contrariis elementis adeo libera iit , ut se prodere possit inflammatione , luccus ille a piae valentia sulphureus nuncupatur', naturam
nactus decompositi alicuius sulphu-D. Gulielmini Oper. Tom. I I.
rei : si verbia contrariis elementis vincatur, ad aliud genus resertur. Non ideo tamen, quod succus Pr prius non pertineat ad sulphura, sequitur carere sulphureo decomposito ; cum enim is a natura illidatus suetit usus, ut videlicet tranueat in stibilantiam solidam vegeta
bilis, cumque haec in omni planta combustibilis sit . sequisur ex sulphureo esse compostam et cmento,
ideoque eo pluit, aut pauciori ditati succum quemlibet proprium i sed id magis evidens est, cum inflammabilis existit, nam non sol sim tunc temporis inflammabile est lignum per tuae substantiae conditionem, sed& id , quo alitur & perfunditur; immis per hoc inflammabilitas mirum in modum augetur. Quoniam vero non eodem modo inflamma
bilia sunt hujusmodi sulphurea plantarum decomposita , ct iisdem in universum a flectionibus non polis lent , sed variis, vel prout varii sunt usus a natura destinati , vel prout consequenti derivant a diversitate compositionis , & status miscibilium . propterea in hisce duobus potissimum radices habent differentiae in propriis plantarum sulphulibus observatae. Siquidem, si copiosior sit aqua , salva inflammabilitate, olea emergunt, si pa cior resinae, aut balsama ; si copiosor admisceatur terra, fixitatem induunt , si paucior aut nulla, volatilitatem. Fixitatem item conciliant acidi satis, volatilitatem volatiles: Sed statum tum sulphurum, tum salium cssicit ex Dia a parte cc so sitio, ex altera velo actio caloris,
quem sue aeti tribuas, sive soli,
384쪽
pet indὸ est. Hinc a calore sales solvuntur, fluidi fiunt, funduntur , fixantur aliquando, laepios volatili-zantur, juxta diversam succi, ω ejus partium compositionem , de iuxta
malorem, vel minorem, qua praeditus est, activitatem : de in hoc quoque structaram concursum habere polle, suadet organorum Chymicorum diversa figula, haec illa ad certam quamlibet operationem accontoda rior. Eadem actione caloris ad diversos status transeunt lulphureae partes, prout nempἡ aut diversimode subtiliantur minime earum mole culae, aut rare fiunt, aut cum alii, principiis componuntur, aut ab iis, quibuscum antea compositionem inierant, segregantur ; & in hoc quoque compositio , de compositionis modus . de struehura locorum in quibus haec omnia fiunt, dc varius caloris gradus, locum obtinent, cause etenim sunt propter quas ab uno eodemque calore tot diversa contingant. Accedit combinatio
inter se activorum pii cipiorum salis, & sulphuris , quin de passi-- votum aliquando. quae sicuti multifariam variari , ita & variarum a sectionum radix potest existere. Ex
hoc potissimam piincipio derivat
varietas odorum , quibus planta: .adeo in ilitet invicem discriminantur , eo cunc tantum sensibilium. eum 8c adest materia ex qlta profluant , & causa eam, aut aliquam ejus partem exsolvens in effluvium
Eadem est compositionis ratio succorum particularium , qui sicuti similitudinein non raro referunt culi propius , ita ad unum vel alterum praedicto rurn genus reducuntur ,- quoties sulphurei sunt 3 id unum videtur diget sum, quod elaboratior sit particularium compositio, eorum utpote, qui non uni tanto in augme rationi, & vegetationi subserviunt, sed plerumque novae plantae generationi , & per consequens spiciei propagationi adstipulantur. Videtur enim , quemadmodum succi particulares in floribus . tractibus , seminibus, eorumque partibus, sedem habere observantur, ita eorum usum collimare ad eum naturae
finem, ad quem praedicta diriguntur I cui cum elaboratiores succi procul dubio favere debeant, ita opus est , ut intelligamus adhuc magis artificiosam est methodum, qua utitur natura in iis promendis, eamque nonnisi in structura aptiorieon si stere. Colligas ex praedictis omnibus velim, eandem illam uliginem, quae 1 radicibus primitus hausta est , a salibus succi universalis in mole- eulas insensibiles resolutam, & per eandem dispersam , vario modo recolligi in vasis, tum succo proprio, tum particularibus, destinatis; ibique varie commisceri , & si ita loqui
placet, excoqui, & alterari, ut tandem ex omnibus certae naturae succi
componantur ι & postrem h eandem abire in partium solidarum cujusque generis substantiam, ideoque vario modo configurari , motum eius dirigentibus anteriori structura, salium figuris, elastica interio si virtute , Ec externa compressi me, ac propterea nullam esse partem plantae qua solidam k qua fluidam , in qua sus minus ramenta sulphurea non
385쪽
eontineantur, licet varia copia juxta
anni tempora, aetatem plantae, conis ditionem soli, & corii, culturae rationem 3cc. eaque omnia primam originem a terra acceptam referre,
ted combinationem aliis a caulis diversis , inter quas potissima est plantae cujusque interior structura. Collige item eadem ramenta illa esse, quae ex plantis . aut sponte esiluisunt, aut artificio educuntur , molitura , compressione , menstruis , destillatione, modo talia qualia in
plantis praefuere . modo alterata,
modo diversimode combinata. Hinc variae nomenclaturari scilicet sulphura ellentialia dicuntur, quae vel in plantis sunt , vel educta ejusmodi esse supponuntur , cuiusmodi plantis inerant; chymica verti , quae in eductione chymica insigniter desciscunt ab antecedenti statu. Utrorumque , alia . fixa nominantur ,
quibus nulla volatilitas Ialia volatilia , quae promptet absque notabili calore evaporant ; S quibus insignis volatilitas est, aethere
rum denominatio conceditur. Fcetida pariter nuncupantur, aut empy
reumatica, quae inter distillandum empyreuma, seu odorem illi proximum , qui in suligine est. , contra tere. Et tandem , ut alia id genus multa silentio prateream , spiritus
ardentes dicuntur, qui ex fermentatis plantarum succis exaltantur,
aquosi & inflammabiles. Collige postremo non magis mereri nomen
psincipiorum , aut decompositorum lesphura plantarum essentialia, quam. sanguis, & humores animalium ;spectant quippe ad egentiam colpo tum In quibus sunt utraque, non
uti pars mixtionis , sed uti alime tum , aut quid aliud alia ratione opportunum ἱ quod quidem ab . idea principii , vel decore politi longὰ
abludit : propterea sit, ut tanta aflectionum diversitas in unoquCque re periatur; quod enim uni congruum, non poterat ad amussim alteri congruere. Hinc admodum ablunt averitate Chymici credentes corpo rum sulphura esse eorum elementa, cum plerumque non sint nisi alimenta , Ac lic Et per repetitas opera tiones ad uniformitatem redeant
plantarum sulphura quaque , ex hoc non aliud evincitur, nisi qubd in sulphuribus commune quoddam principium est, quod elementi rationem obtinet quemadmodum a perspicacioribus agnitum est in numquam vel b qubd sulphura, aut e Glentialia, aut chymica, eodem ros snt nomine gauder . Quemadmodum ex sulphurea ter rae uligine cum aliis degenetibus combinata emergunt sulphiara plantarum essentialia , ita & ex his componuntur ejusdem ordinis substantiae quaedam, quae audiunt sulphura animalium , eo quδd peculiarem se
tiantur generationis modum in eorum
corporibus: Quod enim in plantis fieti consuevit per compostionem degenerum substantiarum cum uligine, id in animalibus per deis compositionem . seu resolutionem
Uaeritur ὀ natu Ia , in eum fortassenem, quod cum principio quodam vitali , ideoque de interno,& per se rectili indigeant, non aliunde tacilius peti poterat , quam ab elemento sulphureo, cujus ideo non compositio, sed exsolutio, at-
386쪽
ine hine orta libertas particularum
ulphurearum erant tentandae. Hinc primaevum omne , si non immedia tum , animalium alimentum ex regno vegetabili petitur, & ubi ad
usum adhibeatur , protinus natura mixti resolutionem inchoat masticatione, de propterea imbibitione salivae illud praeparat ad primam resolutionem , quae ex lege naturae vix aliud est , q iam comminutio .partium alimentum integrantium in minimas moleculas i & quoniam ejusdem non una est natura , sed torriplex , quotuplex partium diversarum , eaeque in genere aut macrae sunt. aut pingues , illis latino- aes dum fermentum destinavit, his salsum , qaae m itibus stonachi , Aecontinente emuvio sulphureo ad agendum adacta, universam alimentorum substantiam in magisterium quoddam comminuunt pulveruleuis tum , quod potulentis subactum chylus audit. In hac priore re lutione , quam primam coctionem, seu digestionem , vocant, augura tur oculatiis mut Malpighius fieti posse , ut per vasi obtutum si bisse fugientia oleo si humoris aliquid hauriatur , qui vasis propriis exceptus ad omentum d cferatur . inde in alias corporis partes distribuendus , flerandem affundendus sanguini in varios usus, ac praesertim ad retundendam sanguineorum salium acrimoniam. An haec hypothesis , dubita-KVὸ ceria & suppresso nomine pro lata , facto cohaereat, tam in dubio relinquatur qtiam ab ejus auctore prii o posita est : impossibilem non eitu const.it, quidquid blateret velaomis, qai neque evidenti-bus acquiescit, exstens, iit inquie
Uives , in quibuscumque demonstrationem, or ener iam conelusionis, sua
ves leviser fulta pro si mi imis post
lans aeripi. Uetiam quocumque m do te res habeat , progrediamur ulterius oportet, cum certum sit, si non omnem, saltem maximam partem sulphuris alimentarii cum chylo ulteritis promoveri. Itaque, quo
niam chylus duplici laborat impuritate, scilicet & partibus irresolutis, quae coctionem litbtet fugere, & se libus menstruorum , quibus post adeptam elaborationem non eget, du-
lex depuratorium addidit natura. item videlicet, Ze succum pancre licum , illam abstractioni foeculen tarum partium dicatam , hunc acidi salis praecipitationi famulantem, ambos proinde statim ab egressu . stomacho mallae chylota iniicendos. Quod nova inserius in tenuibus intestinis instituatur coctio 3e depuratio , non renuo ; analoga enim videtur ventriculi, & intestinorum tenuium structura ; sed quod maxi-mὸ ad nos pertinet est, qubd chylus a jejuno Se colo per lactearum orificia exsugatur , statimque limisphae admisceatur, ut novam praeparationem siticipiat , ad secundam coctionem sebeundam in vass sanguineis celebrandam. Ubi igitur in ea venerit chylus , ejus pars crosaeum sero sanguinis , crassamentosa vetb. idest plurimam adhuc compositionem retinens , cum crassamen into conjungitur, & paribus utraque cum utrique motibus sollicitatur.
Hinc pari i m vi seri sanguinei, quod pluribus salibus, & sulphure omnis
generis imbutum , - nitrui ratio.
387쪽
nem habet, partim motus circularis ope , necesse est ut chyli cras lamentum ita , si opus sit , immutetur , ut transeat in naturam languinei , sanguineum vero identidem resolvatur in sua principia, qua elementaria , qua non . Itaque cum i ter ea , quorum facienda est resolutio, adiit illud idem sulphureum decompositum , quod erat in alimento , nihil, aut certe modicE, alterarum ab antecedentibus digestionibus coctionibusque , hujus quoque nova exsolutio fiet, non in partes , quemadmodum in prima, integrales . sed in eisentiales , id est elementares, aut quasi . Porro ex resolutione in partem sulphuream
Mementarem cIalla menti essitavium
enascitur , quo sanguinea massa ,& universum corpus persusa incalescunt per resolutionem vel b in partes tenuissimas quidem, sed ad . huc compositas, cmuvium alterum suscitat ut, quod suo loco diximus consuevisse associari l l .eili lo : Id quam minimis constans partibus, non ejusdem tamen magnitudinis, urgetur undequaque vel ab eMuvio clementari, vel ab eadem, qua hoc, potentia, & licet non eadem faciliatate permeet undequaque , permeatramen . & e vasis languineis tandem aliquando exit in carnes. Non est ut hic quis quaerat vasa , ut no nulli assolent; minimis enim eorpuDeulis sessi iunt ad transmeandum naturales porositates , quibus , ut sinpius diximus, nullum corpus caret ἐ& posito quod negetur his poste
commensiirari effluvium hoc, co saras facta a causis praedictis a tenuatio ita diamereos minuet, ut
tandem aliquando possint foros subire , atque hic illac evagari, resti tantibus intra vasa ramentis crassioribus, donec vel al: as vias patentio res inveniant , quibus exeant, vel pororum osculis eorum diametri commensurentur. Tandem igitur aliquando via dabitur eruptioni ι des quidem per poros glandularum , causa apparet , cur liquida animatorum corporum a sanguine div t- se, cuncta, haec ingis, illa minus, sulphurei alicuous decore positi expertia non sint; si viro per po Os membranarum de carnium , quidni peculiatis possit occurrere structu taceitae erasis succo reserta, ex qua sulphurea haec tentiissima ramenta figantur, adeo ut cum. Co nova quidem eompositio fiat,quae oleum aemuletur illud, quod pinguedinem nuncu-cupamus, quodve cx eadcm vas tum structura , & assetvetur in priavatos ulus , de referatur denub invala sanguinea. ubi occasio tulerit toti prospiciendi , Haec quantumvis hypotheticὸ de dubitanter diel a , luce tamen sua
saltem crepera , qua in tanta rerum obscuritate contenti simus, non carent 1 quippe principio effluxium calidum , quod ab aperto abdomine
viventium adhuc brutorum licvatur,
vel ipso sensu iudice pingue est , indicio evidenti sincertim non esse, ideoque juxta pinguiorem partem alicubi posse coerceri. Deinde id
naturae solemne est, ut quae corpori
utilia sunt, inutiliter non dispergat; sed silet ter recolligat, & remittat in intctiora i ita videmus sanguinemineriolum suo functum Omeio absor beti a venis , de reportari in cor ε
388쪽
tigetur. de calor sit acer, quia eis uviusulphureum totum Mementare est, ideoque incoagulabile , & praeterea salinum intasma limia i conjunctum. Licet animalium corpora, ex quo
deflagrabilia snt, legit in E aiguantur sulphurea, non alio tamen praeter pinguedinem humore ditantur sulphureo ; immo neque partes solidae flammam concipiunt , nisi post ablegatam superfluam humiditatem; hinc praesentiam quidem arguimus undique , nulli bi vitis in statu naturali praevalentiam , quippς
hane demit superabundans aqueum elementum , viventibus corporibus necessarium ad servandam solidarum partium mollitiem , & debitam fluiditatem humotibus conciliandam , eo enim sublato totum penὸ instam mabile est. At verbanimale sulphur omne, quemadmodum ex alimentis primam trahit originem, ita de sanguini regulariter per chylum communicatur,& ex hoc partibus, & suidis universis. In sanguine porro repeILtur, vel coactum adhuc in crassamento, vel Zer modum t ffluvii dispersum per serum, illud fixius , hoc volatilius & duplex. scilicet aut Mementare ex quo calor, aut adhuc compositum, ex quo varia emergunt, ex. g. salium sanguineorum volatili- satio , mixtura humorum e sanguine secretorum, pinguedo &c. pro varia enim magnitudine, figura . dc statu molecularum per serum sanguinis dispersarum, hae poros hujus glandulae subeunt, illae illius,
aliquae cunctarum , & aliquae unde quaque per poros naturales viam
arripiunt. Prima ratione sulphureis
moleculis ditantur nelveus succirs, lympha, bilis , pancreaticus succus, urina, sudor, saliva , uno v ciboliquida omnia suam genesim a lan- suine trahentiat aliis vel b pingue do, calor&c. aliquando quidem necessitate naturae, aliquando casu , aliquando ex constituto , id est in
usus , de actiones a natura intcntas.
Ab humoribus vero in solidatum partium sut stantiam transiunt mo- leculae eaedem, cum aliis peincti ζoc uniformi quadam mixtione com binatae; ex iis enim componitur nerveus sit cus, ex quo, ablegato superfluo hutnore, netvea fibrillanetur , & elonga iur, quae cum sit universale stamen , 8c proxima materia corporum, ex qua partes tum
similares dictae , tum dissimilatis &organicae contexuntur, & coagmentantur , nil mirum, si cum cominponatur, ex deflagrabili materia. eam.
dem deflagrabilitatam lolidis parti
bus universis communicet. Hanc
porrb avget praesintia pinguedinis, qua nullum sanguineum corpus, dum vivit, omnino distituitur.
Λique haec quidem de soli huribus
animalium sanguineorum , & cal re pollentium. Caeterum quod ae,
tinet ad exanguia & stifida , nos non latet vix ullum sulphut in ita contineri; novimus quippe sal volatile in iis dominati, dc ejus tm uvitin vices suppli re sulphurei praecipve vigeniis in animalibus calidis; nihilominus tamen, ncque haec interno sulphure carent, ac multia minus privantur actione elementi sulphuam
rei. Internum sulf hur se prodit deflagratione in partibus solidis, Zevolatilitate, quam ilibuit salibust,
389쪽
actio vela elementi sulphir rei adhue magis conspicua fit ; quantumvis
enim eo exuta smi corpora frigidorum animalium , vitam tamen conservare non possunt citra actionem, aut adjumentum calidi externi ι hinc eorum pleraque calente acre generantur vivuntque , frigente verbmoriuntur diceres ab externo calore vitam deducere, de cum vita motum & actiones omncs alia adventante hyeme vel subterraneas latebras , vel scrobiculos meridiano soli expositos , uno verbo loca calentia quaerunt, ut in ambiente tepido vitam conservent ; alia tandem , quibus id repetite non contingit , tota hyeme torpida jacent, aut pereunt; signo evidenti ad quamlibet vitam ci istodiendam , ni essiciendam , calidum esfluvium cxpostulari. Patet igitur sulphurei clementi non modo concursus materialis, sed actio in animalibus seisidis , ideoque, qu intumvis praeter solidas partes nullum in iis, aut saltem parcissimum sulphur reperiatur, non ei Ie credendum alio uti na- u. am principio moti eo, quam elemento, aut decomposito sulphureo; quemadmodum enim hoc vitae radicem tuetur, etiam contra tempestatis , regionis, aetatisque injurias In animalibus sanguineis , quae intrinsecas causas rum male riales , tum effetentes e Suvii calidi plus vel minus complectuntur ι ita quae illo destitutantur, opus est ut ab extra , quod intrb deficit ,
Patuit igitur hucusque qua ratione elementum sulphureum per successivas cum aliis combinationes.' mole cularum , quae exinde componuntur , varium statum, mutati nem , resolutionem, mixtis ad regnum vegetabile, di animale, quin etiam ad minerale spe stantibus, materiam miscibilem , & valiam achivitatem impertiatur. Superest ut de aereis sulphuribus dicamus aliqua , a quibus tamen breviter nos expediemus. Quidquid in aere sulphureum elementnm est, aut est exsolutum in particulas Mementares, S ex hoc actu aer aliquo pacto incalescit, aut componitur ex facile resolubilibus mole culis , & ex his calor aeris
ejusdem aut contervator, aut augel-cit, prout vel quod ex iis exsblyitur tantundem est quantum id , quod cum elementare sit destruitur, v clptimum secundum excedit ; & liquide in econtra se res habeat , tant Minabest ut calor conservetur , quin po rius decrescere necesse est. Si vero constat ex moleculis fixioribus , m sis qxie compositis , eo tunc aut sentim attenuatur, aut ventis agit tum vatias init mixtiones cum alius generis particulis, quarum omnium
seminarium est aer, & subinde disponitur . si causae accedant proportionatae, ad alios effectus , qualia sunt fulmina , tonitrua , fulgura, coruscationes , & quae rarios accudunt stellae cadentes , ignes iacui,
volantes flammae &c. quorum omnium Theoriam componere nostri muneris non est : Sussiciat indicasse,
ut appareat universam naturam,
quantum spectat Elementum sulphureum, nostris circa illud mediatationibus non refragari , sed s
390쪽
Um elementa non tam conisti deranda sint ut materia mixtorum , quam ut radices a Lfectionum , actionum , passonum , aut proprietatum, qui riam ergo cor pora inter se discriminantur, & invicem agentia intento naturae obseqxxuntur ; cumque postremum hoc dc pendeat a varietate miscibilium, dc praecipue a Vatio uatu eorundem ἔ po ptera de principio tulphurco ag nti, id praecipue onus incumbit , ut varios status ejus ex quirens , quid ab unoquoque essici pol sit. denat, diligenter perpendat:& primo quidem duplicem itatum in principio sulphureo dc prehendere
est , alteriam qui ilatus elementaris, vel libet ratis appellari potest, alterum vero qui mixtionis. Ptimus proprius est particulatum sulphvrearum elementarium ab omni
vinculo solutarum , Ee hic nullam patitur distinctionem in differentias
plurcs . cum si veluti extren um , quo ex una parte clauduntur quaecumque concipi possimi inter eum, de fixitatem omnimodam , quae est alterum extremum oppositum , attinens ad differentias statuum mixtionis Inter haec duo extrema, scilicet in tui statum omnimodae libertatis, &omnimodae fixitatis, clauduntur reliqui omnes intermedii, eatenus inter se diversi , quatenus ad unum magis, quam ad alterum accedunt. Hos autem omnes intermedios status
conspicuum est pcrtinere ad genera-D. Gulielmini Oper. Tom. II. lem statum mixtionis , pro hujus enim diver. o modo, & gradu, magis vel minus liberum ad agenis dum est Mementare sui rhur , Mad has vel illas actioncs edendas , aut. Patiendas redditur com
Ut igitur de intermediis constet, ab utrolibet extremo res auspicari potest , & licet magis secundum naturam foret initium diruere 1 Ra- tu libertatis omnimodae, eo utpotriquem primo a sua generatione sotistitur sulphurea particula, . nili tominus tamen , quia multa dicia sunt cum de ignis & caloris natura dii putatum est . aliaque inferius suo loco dicenda supersunt, propterea ne bis & ter de eadem re verba faciamus, consultum duximus ab extrema fixitate exordiri. H. ec igitur status ille est, quo elementum sui phureum ita mixtionis compedibus coercitum reperitur, ut omni suo motu, penὸ dixerim mobilitate, de stituatur. Cum vero ex mixtione oriatur fixitas, haec potest consider ri triplex; altera enim est inter partes, ex quibus componuntur primae concretiones sulphureae; altera inter
has & quae ipsis adjunguntur misia cibilia, ex qua alicujus mixti perfecti vel decompositi intcgrates moialeculae resultant I &. tertia, quae inter has habetur. Primam vocabimus fixitatem primae concretionis ;alteram fixitatem compotitionis ;