장음표시 사용
401쪽
nullis se prodat effectibus; elemen tum enim sulphureum saepius latitat
inobservatum , nec id eb tamen agens est unicum in natura. Caeteroquin patet ex eo immoto nullum effectum secuturum esse s ex moto autem non alium quam motum alterum . modb in homogeneis particulis, modb , & siepius, in heterogeneis , qui pro ratione heterogene
rum vario modo receptus in alia atque alia atque alia tandem termianat Phaenomena. Verum enim ver ν multam me renta anim id versionem . S causa,& modus exsolutionis, & quae stati m ab exsolutione contingant. Et causa quidem multiplex esse potest , omnis tamen cum motu
debet esse conjuncta ; cum enim ad exsolvendas particulas sulphureas a mixtione cum heterogeneis, necesse sit ut tollantur mixtionis vincula, idest quod diffringantur stiriae salinae eas in compressione &mutua unione servantes , id sinὸ motu naelo pacto obtineri potest. Ex hoc praecipitanter nimis argue runt nonnulli, motum esse caloris causam , & alii calorem non esse nisi morum . quae quantum habeant veritatis, quisque discet ex inserius ditendis. Si phaenomena consulamus, nullum potius videtur medium ad calorem excitandum in subjectis proportionatis affrictu mutuo duorum corporum inter se i ligna etenim , manus , ferrea frusta , lapidea &c. invicem affricta incalescitnt ; quin ex proportionatis stlatissae igneae educuntur': Immo quod ex fermentationibus calore a 3 mergat, quM in aere ignes accendantur dec. quod cursu incalescant animalium corpora, non aliam Physici adducunt causam , quana mutuisam minimarum paruum confricati nem. Id utique non negaverim, sed
vereor an ratio, propter quam comsticatio' calorem excitat , omnino
vere intelligatur. Putant aliqui m tam esse vim suapte natura caloris
productivam , sed hi nimis jejune philosophantur ι alii sat esse , quod
materiae cujusvis partes in motum agantur . ut calorem prae se serant, sed hane opinionem alias rejecimus salii per confiicationem ita commianui mixtorum particulas, ut detractis heterogeneis solae relinquantur,
ideoque liberae, particulae sulphureae; sed his obstat fortasse , qubdfixissimae substantiae frictione incalescunt, nec ideis pondere suo privantur, signo evidentissimo , nihil ab eorum corporibus discessisse, ideoque nullam exsolutionem mixtionis suilla celebratam , cum Caeteroquin extra dubium videatur, semel in libertate constitutum effluvium sulphureum , vix posse extra loca proportionata, aut novam compositi nem ingredi , aut ad anteactam reis
gredi. Duplici itaque ratione hoc negotium censeo imaginandum esse; aut enim ex simplici incalescentia alis teratur corpus affrictionem passum; alit post ipsam remanet id, quod
prius erat Omninb immutatum. Pri-
mo casu fieri potest quod supponitur, nempe q.ibs aliqua pars sulphii rearum molecularum exsolvatur in efiluvium , eoque diffuso corpus . incalcD
402쪽
ine scat; non item secundo, imis rab neque absolute in primo rQuidni enim fieri potest , ut non iso, sed aetis sulphure incalescant invicem astricta corpora 3 Quid enim aliud est corporum afflictus, quam
unius supra alterum arctus excursus 'Quoniam itaque corpora composita superficies suas non habent adeblaevigatas , ut nulla sit reliqua a peritas , vix concipi potest aerem non mediate inter unum εἰ alterum,& una cum eo particulas sulphureas, quibus ditatur. In confrica.tione ideb intelligamus opus est, aliquas ex his, veluti mola, teria sese invicem contingentibus corporum partibus , & consequenter comminui, & in partes qua Elementares , qu adhuc compositionem aliquam servantes dividi, quae ab eadem confricationes violentia adigantur in poros corporum. Pronum hine est intelligere, lare ut corpus admissione extranei essi uvii incalescat, & tantb magis , quo co
piosius illud fuerit , & latius intra corpus idem propagatum , quod violentiae, & diuturnitati confricationis respondeat oportet: qui nim-mb quod intruditur irresolutum , potest inlid exsolvi ab actione intrusi emWii, Zc calorem producere, donec Et quousque secedente toto, quod intrusum est , corpus suae pristinae constitutioni restituatur. Ita rare fieri quidem potest & debete filuvio extraneo ditatum corpus , aliisque e siluvium non situm communicare, sed nihil substantiae sua deperdere, nisi quod intin sum suit vim habeat novam parandi, ide
que multiplicandi , ex lutionem , quod non raro accidit, ct aliquando cum ignis emersione. Altera causa est calor ipse, qui sui multiplicandi in materia apta vim habet , non magnetismo quodam , aut sympathia , scd eadem, quae ii consticatione est, Virtute; quan doquidem enim in calore motus cst& celer , ct perturbatus , virtute non caret hac illac disjiciendi pa ticulas salinas in comprcssione reti. nentes sulphureas , α hac paliterae illae urgendi congeneres , ita ut istina stainina diffringantur ; hoc autem tantb validius fiet, quant bmagis , si conjunetiam fuerit salinum t filii illum cujus particulae compressiles non sunt , sortiores erunt percussiones , de hinc consequentes avulsiones , Ae rupturae ἔ sin 'minus , adhue sortificati potetiractio multiplicatione impressionum a consertiore , di efferatiore essluvio sistatuo staque gineraliter, quae cumque aut idOncum calorem praese serunt, aut motibus pollent proportionatis , ea omnia & sulphureum concretum exsolvere, & calorem excitare possunt I ideoque, de ignis, & fermentationes omni generis , & pugnae inter elementa , etianis sermentationum Ideam integram, non sustineant, de mcnstrua 'idonea, de solares radii , bc motus localis, & plutes adhuc remotio leR causae , aut possunt exsolvere, aut, concurrunt ad ex luendum elemen tum sulphureiam a mixtione , inter quae tamen nihil igne poten tius est.
403쪽
tionis, is sub daplici differentia PO eest intelligi; prim b videlicet, aut
multa, aut pauca copia, eodem tem
pore; deinde multa, vel pauca victastica superstite in p irticulis sulphureis ipso exsolutionis momento. Pauca exsolutio , S cum pauca vi Elastica, effectus parum seni inites producere potest; admodum sensibiles quae plurima est, & cum multa explosione particularum sulphvrearum fit i mediocritatem verbobtinebunt eae , in quibus copiosus erit em ivium, Ic vis elastica minor, aut vis elastica multa, em avium vero parcius. D fierentias etiam
faciet in effectibus esiluvii ejusdem qualitas, videlicet vel sinceritas , vel permixtio , licEt haec non tam
attineant ad modum exsolutionis, quam ad conditiones effluentis.
Oriunt ut ex his differentiis diverinsitates effectuum; hinc quandoque clam fieri potest exsolutio , quan doque manifestὸ, oc eo tunc his vel illis phaenomenis apparentibus, inter quae praecipua sunt duo, quorum alterum est calor de quo iam dichnm est, alterum vero, qui huius excessus esse putatur, ignis , cujus licet
alias prodiderimus naturam, remanent tamen plura adhuc explicanda. de quibus non incongruum esit peculiarem dissertationem institueri .
INter effect iis observabiles ortos ab exsolutione composiorum sulphureorum in propriari ementum, praecipuos esse di A calorem , ct ignem , quorum hic numquam sine illo, non autem ἡ con verso : hine universalius quid est calor, quam ignis; eadem autem utriusque materia , sed in igne pluribus determinationibus affecta, quam in calore. Ubi enim particulae sulphureae a mixto quod exsolvitur erumpentes resistentiam non inveniunt, sed piaepeti gressu,
quantum ab earum natura permittitur , aetberis motus sequunt lar,
calor est non ignis ι Si uerb resistentia occurrat, superabilis tamen,& proportionata , quae motui resistens derisius aggloiueret easdem
particulas, & quan in m demit ab illis
motus, tantiam dem in se recipiat, ita ut lucta quaedam sequatur, tunc effluvium illud, quod alioquin calorem tantum produceret, flamma evadit. Resistentiam ante dictam plerumque ethcere sales aereos diis ximus , & eo nomine ad deflagrationem requiri flammae praesentiam. Et re vera nihil aptius reperiri
potest essiciendae resistentiae illi, de compostioni , quae ad ignis essentiam necessaria est. salibus aereis ιetenim cum in minimas divisi sine particulas , & in aere suspensas, ideoque ad resistendum aeqiὸ ae- commodatas, ac ad recipiendam agitationem a particulis sulphureis, facile pollunt cum illis tumultuari, di mutuam actionem , & rcg-ctionem
404쪽
eum nihil impcdiat quominus etiam
aliunde suggesi possint , piopterea
nequaquam ita postulatur aer ad ignem eruiendum, ut sinὸ eo excitari non possit, licet alioquin utile quoddam medium existat. Est igitur ignis effluvium sulphureum cum salibus, vel aereis, vel analogis,
ut ita dixerim, fermentescens mOdo quodam sensibili , id est tali,
ut & calor intendatur , 6c lux enfulgeat , & virtus combustIva sun
celer exsolutio, copia effluvii sui phurei, & vehemens motus elasticus , rarius etenim emuvium, iners exsolutio , 8c enervata elasticitas, possunt quidem commovere sales aereos , sed non ita , ut tumultus concitetur ad ignem necessarius, qui propterea suos limites habeat oportet , infra quos salva ignis natura descendere non possit. Hinc quoniam non quaelibet particularum
sulphureatum exsolutio praedictis gaudet conditionibus , idcirco non semper ignis , sed calor tantummodo excitatur, ut apparet in fer mentationibus calidis, quae solummodo cum stammae emersione fiunt,
quando acidi spiritus rectificati Lsimi, Ae sulphura volatilissima , ac omni fet8 aquea humiditate privata extiterint; quo casu quisque videt
exsolutionem celetiorem fieri oportere, & propterea etiam cum multo
impetu elastico, de effluvio copioso te. Itaque prastat singulas exaltatis conditionibus examinare. Et p: ara, quidcm celeritas exso-,utionis non est intelligcnda re-
spectu totius subjecti , quod comburitur, sed soli. m respectu partium, quae identidem exsolvuntur, di in his quidem respectu ejus temporis,
quo vinculum mixtionis tollitur ;Potest enim accidere icnta consumptio substantiae combustibilis, potest te letuὸ disponi sulphur ad
exsolutionem per subtractionem impedimentorum illi obilantium, &tamen celerrima fieri exsolutio, id est sublatio vinculi sulphureas pM-ticulas compressas retinentis, quae sola ad flan mam excitandam sufficiens est, si reliquae concurrant conditiones. At si e contra sublatio vinculi lente succedat, ita ut compressione sensim imminuta robur elasticum sine expilasione tollatur . sive a causa interna procedat, quc dratius, sive ab impedimento externo, quod frequentius, eo tunc celeritas tollitur exsolutio iiis , cte praecipua conditio ad ignem excitandum; quantacumque enim supponatur celeritas consumptionis, aut dispositionis, nisi conjungat ni ccleritas exsolutionis , poterit quidem habet
effluvium sulphureiam calorem e L secti irum . non ignem. Porrb c lcritati huic exsolutionis impedimeristo praecipue est elementum aqueiam hujus enim particulae occvrr res sulphureis primo momento exsolutionis, partim resistendo pio pter luierassiustitiam molem, partim cedendo propter sui mobilitatem, celerem expetnsionem elasticam impediunt, adeo ut sublata hae conditione omnis spes excitandi ignis adimatur. Propterea ad hanc celcrem exolutionem habcndam tria prae caerelli necessaria sunt, agens validiarn, resiste
405쪽
resistentia facilὸ si peranda in exsolubili, & remotio impedimento rum , inter que cum praecipuum sit ag ns validum , ab hoc enim &impedimenta amoveri, de resistentiae
ex Ohibilis quantaecumque fuerint . proin te superari polIunt, ut celer. consc quatur exsolutio, hinc fit, celeritatem exlblutionis maximε ad agens exigendam eise , cum alioquin cae telae conditiones magis pertineant
ad exsolubile. Ea vero est hujusce
celerri inae exsolutionis ad ignem generandum necessitas, ut, quoniam linὸ acteorum salium commotione
plurima ignis non accenditur, nisi adesset elastica explosio. & fluidem certae enersiae in particulis sulphureis, non satis a solo motu earumpi H rio posssent sales agitati ad ignem excitandum eo pacto quo ventus quilibet non suscit ad procellam, nec quilibet motus. fluidi facit fermentationem. Eodem tendit altera
conditio, copia nempe sulphurei effluvii, quae intelligenda est pro copioso effluxu noto quolibet minimo tempore, de in uno eodemque
spatio , ita ut particissae sulphureae confertae admodum snt; hoc et ni in pacto , dum impetu exploduntur , vitari non possunt a salibus aereis, & ipsis confertissimis; eorum siquidem particulta singulae a sulphureis ictae & dis ecte aliarum percussionibus objiciuntur. a quibus in alias partes projiciuntur . de sic deinceps, donec post multiplicatas in curissiones leue subtrahant subinde irruentium occursibus. Hinc igneus tumultus , qui prosecto haberi non posset in ratioci sulphureo ei stu-
Vio , quantumvis celeriter exstatutor, pauciores enim in eodem spatio particulae agerent quidem plurimo impetu sales occurrentes , non reliquos ι Ze licet modo hos, modb illos, nihi minus tamen summa impressionum minor ea , que ad ignem requiritur, minorem crearet tumultum, ex quo ad summum caloris acrimonia , nullovem pacto ignis pollet emergere. Caetenim constat eo majorem futurum effluxum , quo celerior exsolutio , quoque plures exsolutae moleculae in eodem
spatio , quae duo virtuti agentis commensurantur , & potissim uinquo copiosius effluvium , re quo minor ad exsolutionem resistentia inmoleculis resolubilibus , quae duo Inflammabilitatem corporum au gent , non alia de ς usa, nisi quia effluvium multiplicant. lyostrema conditio , quam posuimus in motu elastico, .licet ebdem videatur recidere , qua celer exsolutio , diversitatem tamen habet non paucam. ἐscilicet celer exsolutio haberi potest sne multo motu elastico ; si videlicet ante exsolutionem elate-tium languerit, vel quia primitus pauca fuerit facta cotali pressio. vel quia eadem diminutal fuerit in mixistis . aut in diversis statibus eorum . resolutionem praecede otibus : Itaque nisi velocem exsolutionem praecelletit compressio, quae semper motus elastici mensura eli, poterit quidem haberi esstu Uium sulphureum c
terrimὰ resolutum & copiosum, sed non id, quod ad ignem expostulatur. In univei sum igi-
406쪽
tur modus exsolutionis , quantitas , & qualitas effluvii sulphua res ea sunt , non quae illud igneum essiciunt, sed quae pro iii edeterminant ad ignis naturam svltima vero determinatio fit 1 fa libus aereis occurrentibus, aut ab analogis cum eo tumultuantibus. Causas e filuvium huius generis exsolventes non omnes eas esse posse
constat , quae simplicitet calidum exsolvunt, sed quae inter illas validiores sunt. Licet enim etiam in hoc semper respicienda sit h bitudo , quam bibet passum ad agens, ceu, quod idem est, corpo iis dispositio levi enim aliquando de
causa ignis producitur, quia corpus ad promendum esti avium paratissimum est j id tamen semper verum erit in eodem omnium rerum &circumstantiarum complexu, minoris vii tutis causam excitare polle ensuvium , quod calorem tantum praese ferat, & eam validiorem requiri, ut ignis excitetur, quia ad calorem non requiritur tam prompta exsolutio, dummodo quantum sussicit sit copiosa, neque plurimus motus elasticus, sed quilibet fatis est. Regulariter igitur ad exsolvendum es- fluvium igneum causae valentiores requiruntur, inter quas valentissima
nis est; ex quo olitur quod ignis iii ipsius pater de filius dicatur; ignis enim generat ignem , de ab
igne generatur. Caeterum de aliae sunt causae, uti sermentationes, percussio silicis a chalybe , radii solares coacti a lentibus speculisque causticis. & aliae miniis manis istae, quae
ignes subterraneos , de aereos ac cendunt. Omnium tamen eadem
tationabiliter agendi ratio est; sciacet cum ignis ignem generat, idissicit per sales suos vehementi de
pertu ibato motu agitatos, scindentes ideo texturam mixtorum sulphureorum , non modo quoad com
Linationem partium integralium. liquando quod firmum, volatiliZando quod fixum , sed etiam quoad
compositionem essentialium, & concrctionem elementarium, adco ut particulae sulphureae libere citum pane 'a carceribus tuis, qua impetu delatae verssis lisperiora occurrunt acreis salibus, de cum iis tumultuantes novi
ignis speciem induunt. Quod au-sem efficiunt sales aerei a lulphureis particulis agitati, idipsum fit in sermentationibL s. quae litat picrumque solo calori excitando idoneae
comperiantur . nonnunquam tamen
di positae fiunt ad promendam flammam , ut apparet cum, quemadmodum supra diximus , sulphura summe aetherea facta sunt, & acidi sales dephlegmatillimi existunt;
eo tunc enim aucta per remotionem obstaculorum virtute in agente,
redditaque materia solubili maximὸ disposita ad exsolutionem, licet vis
motrix non augeatur, idem tamen
effectus contingit ; immo satis est aliquando, qu bd dispositio major sit in exsolubili , ut patet in pulvere tonante, & auro fulminante, quae sola liquescentia a calore facta ignem concipiunt. Eadem pariter est ratio radiorum solatium ι ubi enim eorum motus colligitur in soco vitri ustolii, neces Ie est ibi validissimus existat, &ps aeterea oppositis directionibus saltem ad angulum magis vel miniis acutum invicem inclinatis, sulphu- E e e Ium
407쪽
rum aereorum particulae in varias partes urgeantur, & consequenter dis angantur, donec efflu tum e
halet, quod igneam evadit, ut saepius dictum, occursu salium. Quanta aute n sit potentia radicitum sibi
.invicem ad angulos majores occurrentium , ostendit lens ustoria
Tisthi inausit, quae liees multum siue .irtutis desumat a sua ingenti diametro plures radios recolligente, nihilominus tamen potissimam acceptam refert secundae lenti convergentes radios excipienti, te dirigenti ad occursum per angulos obtusiores. Quod autem exsolutio
prima sulphure i effluvii fiat aialphure aereo, potius quam a substantia ellis , in quo ignis excita-sur , licet hoc postremum imposisibile n&n censeamus, conjecturas de tandimenta id asserendi proposuimus i quentes de calore.
Denique quod pertinet percussionem filici, a chalybe scintillas prode
iis . Ac confricationes ignem excillantes , licὸt peonum foret asser re abrasionem particularum 1 subiastantiis predictis esse posse occasionem esilaxui latitantis effluvii in alterutro percussorum, nihilominas tamen addete liceat eonfricti nem . si diutius protracta sit, comminuere aerea sulphura, eademque inerudere In substantiam eoruinquae invicem atteruntur , ubi L. perenni partium tremore rursus
magis subtiliam . quinimmb invicem allidentia , retiolvi possunt in Hiluvium , quod igneum evadet,
si eaetera ad id necessaria concurrunt. Si ver b celerrima sit attriari, injusmodi ad ignem excutienis dum adhibetur, probabile est eadem aerea sulphura inter dura corporavi conteri, statim resolvi , & in-ttudi in chalybem , cujus ignitaramenta ideo abrasa scintillae audiunt. Quocumque modo se res hineat, illud videtur extia dubium.
quod exsolutio emuvii ignei a quibuscumque causis eodem circiter modo fiat, nempe attenuando, diviadendo, disjiciendoque particulas f na elementari sulphuri injicientes;
quo facto necesse est, ut per modum effluvii, aut simpliciter calidi, aut ignei, abeat a mixto, cui antea
Verumtamen hic observanda est disserentia inter emuvium igneum igneum voco non actu, sed p tentia) de calidum ; quamvis enim idem utrumque secundum materiam sit, non est tamen juxta formam. omne igneum effluvium prosectb calidum est ; constat enim particulis sulphureis in libertatem a Lsertis, motuque perturbato celerique agitatis i si vero contingeret, quod
effluvium foret sulphureum, non tamen iis motibus a Scium , qui ad calorem requiruntur, sulphureum habendum esset non tamen calidum.
Sed quid ultra requiritur ut igneumst ' nempδ ue ejus particulae illo
quoque agantur motu, qui ab elasticitate earum plurimae compressioni succedente proficiscitur, quemque iure optimo explosivum dicere posissemus. Quemadmodum enim arcus tensus quouique tonsus remanet
sagittam non excutit , neque ubi laxatus , sed taniam cum post tensionem subit δ laxatur ; ita concretiones sulphureae neque igneae
408쪽
neque calidae sunt, donec & quousque inexsolutae remanent, seu, quod idem est , donec comprellas retinent sulphureas particulas, tunc scilicet sunt arcui tenso similes, ct relaxato cum exsolutae , quo casu nonnisi calidum est quod inde emergit effluvium. At veth cum ac simil1ntur arcui sagittam emittenti, id est eum in actu ipso exsoliuionis sunt, aut, quod eodem recidit, cum particulae sulphureae sele exerunt, fleveluti exploduntur, & a statu compressionis transeunt ad statum laxitatis, tunc temporis non calidummodo , sed & igneum effluvium est , cui si salino. aereae occurrant particula'. cum illis tumultuatur, &ex omnibus flamma componitur. Hoc igitur effluvium salibus aereis combinatum ignis est, cujus duplex status xulgo censetur , aut ut in prunis , aut ut in flamma :Vertam mihi sane videtur etiam in
prunis flammam esse, quinimmo &in metallis, lapidibusque candentibus, aut susis. Et in prunis quidem res satis plana est ; cum enim non aliud sint quam ligna, quae ab igne actu resolvuntur in igneum ei fluvium , illisque flamma plerumque innitatur . manifestum est eodem illo effluvio, ex quo flamma componitur, etiam candescere prunas , totanaque diversitatem in varia elevatione consistere , quae inflamma plurima est , in prunis minima ι quod prosecto tum ex va- ita copia effluvii proficiscitur , tum ex libertate motus malore aut minore I flamma enim copiosiori S
libetiori ditarer effluvio', si unae paucioli & impeditiori , quod si insufflando copiosius de liberius redis datur , facit E abit in flammam. Hine quae magis sulphurea sunt, uti petroleum , sulphur vulgare,
bitumen , oleum omne, pinguedines &c. deflagrant sine carbonibus. & sine redduo, non quia non adsint & tetra , & aqua, & sales in mixtione comites , sed quia, cum prompta sit di sine insigniret istentia exsolutio, quidquid supra
sulphureum elementum in mi tione adjectum est , inter deflagra dum subinde dissipatur, εc avolat. Hoc autem contingere non potestis com stione mixtorum fixioribus partibus , praecipue terreis , magis refertorum, praesertim si non undequaque aequaliter substantia deflagetabilis sit dispersa , ut in vegetabilibus aecidit; dum enim ea abit in fluvium, hoc per non adhuc integre dissolutam texturam ligni quo dammodo circulationem pati tenetur , antequam exeat; & si quidem exitus ex copia effluvii cum impetu fiat, succedit eruptio cum flamma, sin minus sine immb si tantum nolsit e fluvium, ut ad superficiem usquprunae Pervenire possit, aut hae
extinguitur in caIbonem , aut relicto einete in ambitu retrahitur ad interiora. Hae de causa veluti ignis frustum videntur accensi carbones, cum tamen i sint heteic genea quaedam materia, constans ex deflagra
exsoluto, ex eo quod exsolvitur, &ex eo quod adhuc inexsolutum est
exsolutum quippe ignis est', quode xsolvitur ignem perennat, quod inexsolutum materiam suppeditat perennationi. Materia veth dissa-
409쪽
ationi non obnoxia, neque ignis est . iacta in corpore ipsis flammae, ne neque evadere potest , sed & ipsa cesse est ipsam magis augeri eo loci
ignem mentitur , aut quia candet, quo copiositor fit, minus quo minor. ut, q iod verius, quia undique eL Cum autem necesse sit inexsolutum fluvio igneo citcumdatur. Constat hoe effluvium confertius esse in igitur etiam in prunis effluvium basi ima, rariti supra, propterem luxuriare sulphureum, illudque iν intelligamus oportet copiosiorem neum , ideoque stam mam , sed aut exsolutionem necessari. futur m , &vix eminulam, aut intri, circulan- consequenter flammae diametrum Lem , ideoque non esse quaerendum longiorem illic. qu'm hici ex quo de vario ignis statu in prunis & oritur figura flammae ex latos imma. Eadem ratio est de can- desinens in acutum admodum Py- . dentibus metallis &c. hae una intel- ramidis Quod verb non totum posita differentia . quod flamma in- exsolubile exsolvatur in basi flam- ,-rior ex qua ignescunt prunae , ex mae , causa est varia ejus ad e earum partibus elevatur , econtra solutionem resistentia ; prius enim verb quae in seno ignito, mate iam exsolvi oportet magis exsolubilia se desumit ex igne candefaciente , ut deinde minus , ita ut etiam e infra clarias apparebit. flamma effluat inexsolutum , non
itaque effluvium igneum omne modb parvulum aliquid , seta mulsamma est, & omnis ignis stam- tum ; unde fumi , qui aliquando
ma ἰ veruntamen observandum est, praesente causa idonea in flammam quemadmodum etiarn diximus lo- convertuntur , absente verb abeunt qaentes de calore, effluvium illud. in fuliginem , cujus navaram ominduplicis esse naturae , alterum ex- nibus nimium notum est novo igni actὸ exsolutum , aliud adhuc e producendo esse comparatam. Por
solubile ' hoc p r accidens quidem. rb, ab inexsioluto hoc esBivio, sed e pene necesΓario , illi commis- in. proxima dispositione ad e
tur I agens enim, exsolutionem solutionem, conjuncto cum ex-
efficiens alias partes integre ex- bito simpliciter calorifico, can- solvit prilisquam effluant a mixto, descere metalla, de substantias soli- alias resolvit tantum in volatiles dis incombustibiles iacile anguror: non autem integ ὸ exsolutas, q iae rarescens enim eorum substantia sipariter a mixto effluunt sed inex, caloris i , introducti viam quoque solutae; ex. illis flamma componi- facit inexsolato , & ubi utraque etur, ex his aug t ir de restauratur i penet latini, illud in hoc agit & siquidem concipienda sunt duo ista, exsolvit , unde efflaviam quod
efflavia invicem permixta, quorum codrcebatur , vel a salibus aereis i itegre exsolutam cum aereis salibus intro commeantibus , vel etiam turbas faciens non ex olutitin in se a solida substantia scoriarum , &Continet , de propterea exsolvit viarum angustia , igneum eva-idontidem, ex qua nova exsolutione dit, quo cum metalli corpus
410쪽
niversum scareat, fit , ut totum etiam appareat ignitum , & ad agendum dispositum sit aequὸ, inimo magis quam accensus carbo. Praedictis duobus e filuviis tertium de potissimum addendum est , nempe quod actu exsolvitur , medium videlicet inter inexsolutum fle omnino exsolutum , id utpote quod magis proprie speetat ad ignis essentialem constitutionem 3 est enim quod agit , cum alia duo patiantur, illud exsolutionem , hoc varios motus ab explosione oriundos, &praeterea resolutionem in sua primcipia simpliciora. Cum hoc ergo coniungitur in flamma utrumque essiuvium piaedictum , inexsolutum
quidem, ut eam foveat, exsolutum verb, ut calorem in eadem augeat,
ct circumcirca spargat. Sed & inem uvio hoe posteriore eontinentufi, plerumque ad aliquam usque distantiam a flamma , utriusque effu-
vii particulae , scilicet inexsolutae ex quibus fuligo, Be quae actu exsolvuntur , sed ob paucitalcm dc exilitatem inconspicuae, quae tamen effectibus sese manifestant ; ab his enim inflammatio & combustio est substantiatum ad deflagrationem magis dispositarum , si ipsis adhuc
suffcientem virtutem conservantibus exponantur , praecipue veib suprassammae apicem quo loci corio. sores & consertiores emittuntur. Aerem ad flammam conservandam necessarium esse pluribus retro se- colis observatum est. Ingeniosis. sinam affert eius rei Theoriam Galenus libro de utἰtitate respirat-nis , quae licet vetitalcm non a tingat , non enOImiter tamen ab-
ludIt ab ea. Nostra aetate con stat praecipuum concursum aoris
titur , ut ita dicam , e Suvium calidum in igneum , sed in hoc non concluditur utilitas tota et quippe flamma emittens tmuvium non igneum, sed saltem calidum , a rem rarefacit circumpositum, atque ibi magis, qub copiosius elacula ur, At vetb id fieri vereus partes superiores saepius dictum est ; quo verbmagis descenditur versus in IIOIa, semper minus. Hinc consequitur magis rare fieri aerem contra apicem flammae, quam lateraliter , ct hic magis , quam infra verumtamen ubi magis vchem eas est emuvii eis, culatio , inde etiam magis aer ex truditur , de arcetur a flamma, disic proportionaliter ubi mintis. Si ergo rarescit aer elica Fasm flammae , Ec minus extruditur ab emu vis , quam in caetetis circumpositis locis, necesse est , ut aer per circumpulsonem de elasticitatem suam eonveniat ad basim flammae , ibique vento veluti quodam , superiora versils tendente , excitato , flammam urgeat sursum , cogat cmu-vium ejus , novos suppeditet sales, di flammam eandem ventilando adigat in combussibile , sicque s veat novae exsolutioni, ex sua flamma perennatur. Haec profectb non mcdica sunt prasidia ad flammae
conservationem, licet non aded necessaria ad ejus generationcm, p Opterea nil mirum, sit ei imenta BOyleana relata in Guis exper. circa r Iar. inteν flam. s aer. ostendant