장음표시 사용
91쪽
Otinisset a corum, qui assii mabant Spiritum sanctum non Deum esse, sed . suis Creaturam, &peruerso sensu esse quendam paruum hominem, sanctum mn ut Papa refert in c. hi Vero de consecr. dist. . Et ideo dicitur in
ta ista sypibolo Nicaeni, Qui ciuri Patre & Filio simul adoratur, & glo-
jubnda ρ ἡ rificatur. At vero Sasellius in pessimo,ac nefando errore versa- μώερmine, tus est ab his longe dissentiens: Is enim volebat unam & eadem personam fungi vice trium personarii modo Patris, modo Fiiij, ac modo Spiritus sancti. Quare illud sciendum est secudum catholicam fidem aliam esse personam Patris, aliam Fili), & aliam Spiritus sancti tui idem Athanas. in suo symb. aperte ostendit. Ω' βη μη Alij tres articuli personarum operationes altilruut,quorum duo ara dfisa ad Operationes lanctissimae Trinitat1s spectant, alius qui subsequitur Creatoris operationes exprimit, ac designat, cum Deus sit creator omnium opifex, & conditor uniuersi, ut in Apostolonrum symbolo legitur, ibi enim est, Deum esse creatorem caeli, terrae, in quo manifeste errauit Manich us, qui gnosticos in suis opinionibus post aliquot annos imitatus est. Ipsius Opiniones adeo graues, dc vehementes fuertit, quamuis falsar,ut ab illo ia Manicham men acceperint ij, qui eum sequuti sunt. Is autem vir pessimuς ζ..ι,ἡ,H; Volebat a Deo bono visibilia solum, & omnia quae sub aspectum sibilia Hlum cadunt fuisse creata, a malo vero Deo inuisibilia, & omnia quae f. i. V. oculorum sensun O percipiuntur, quasi sola ea essent, quae oci
inuisibilia . liS cernuntur, cum maiora tamen praestantioraq; sint, quae omni corpore carentia, sola mente, & intelligentia comprehcduntur. Itaq; opinio haec contra Paulum est ad Colossenses dicet Deus erea- tem Verba haec: In ipso condita sunt uniuersa in caesis, & in terra
ri ci j j visibilia, & inuisibilia. Quo in loco plurima scitu digna animas
Ilia Θin, si uertuntur,& praeterquam quod vir improbus gnosticorum pra- bH Vm' uis opinionibus adductus grauiter errauit, falsissime illud quoq; f;. V. addidit testamentum vetus a malo Deo esse factum, & nouum a. inii. Deo bono. dixitq; illum, qui nouum testamentum condiderat. ἡ-ἡγώ. esse patrem domini nostri Iesu Christi, non autem illum, qui ve- isam tiles tus testamentum fecit, id quod quantopere sit haereticum satis .. Μῶν ἡ γ Π QR pQxest. Alij duo qui deinceps sequuntur articuli ad Trita dia uri Iesiti nitatis Operationes pertinet, ut sunt ea, quae ad opus gratiae spe-2ia ' Q ctant, qualia sunt iustificationis opera, cuius unus maXime a ticulus
92쪽
ticulus est, qui ponitur in symbolo Apostolom, qui dicit: San
tiam Ecclesiam catholicam , Sanctorum communionem, remis- Ab in arti.
sionem peccatorum. A quo articulo illud potissimum docemur, debere credere ex benignitate & gratia Dei fidelium peccata dot mur δε- remitti, noxasq; absolui dc scelera deleri, in quo articulo combre heduntur omnia sacramenta Ecclesiae ; & quicquid sacrosan- M-πρια dia Romana Ecclesia de Baptismo,de Eucharistia,& de aliis prς- ιη r 'cipit,ac praedicat sacrametis, in quibus est fidelium communio, de peccatorum remissio. Quo in loco quoq; errauit Manichaeus, Alliu 'ρη qui sic existimauit, nobis remitti posse peccata non ex gratia M- Dei, sed virtute liberi arbitrij nobis concessi. Credimus etiam
resurrectionem mortuorum & bonorum operum renumeratio- . et Eoe-nem. Sub quo comprehenditur, & malorum correctio, & puni- dimu
tio, ut symbolum dicit in fine,ibi, expecto resurrectionem mor- zzz '
tuorum, & vitam venturi saeculi, quae fidelissime credentiu pra mium aeternum est, iuxta illud Mattia. qui crediderit, &bapti status fuerit saluus erit; legitur etiam & ΠΟt. in c.maiores eYt de . baptismo qdod nobis non operis natura, sed iure promissionis debetur,ut Ecclesiasticus his verbis testatur, omnis misericordia faciet locum unicuiq; secundum meritum operum suorum . id , . α quod Matthaei testimonio comprobatur cap. 2 o. in illa parabola Paras DChristi de Patrefamilias, qui mittit Operarios in vineam suam, odiac si quibus de denario pactus est, finito labore dixit Paterfamia Hu. lias procuratori, ac villico suo,voca operarios & redde illis mercedem suam, quae est praemium firme credentium , poena vero 'non credentium & perpetua gehennae, ut etiam Athanasius as firmat in fine symboli sui, ubi etiam habetur; Christi aduentu sis Adin ad iudicium generale homines cum corporibus esse resurrecti, Gis μα ros, eo tamen Verbo addito, secundum scripturas, quod verbum CG risi tamen tam ad omne superiorem, quam ad inferiorem oratione' - τοῦ referendum est, sed praecipue articulo resurrectionis adiunctum I . fuit ob ea maxime causam,quod temporibus Apostoloru articulus ille maiori dissicultate laborabat propter Saduci os,qui resur Opinis rectionem futura omnino negabant, veluti quoq; negarunt Se- οῦ M' ueriani de quibus Papa dixit in c.quida aute et q. q. 3. Quod om- rinio εnc peltinet ad diuinitate , cu diuinae virtutis, & gratiar otatu sit,
93쪽
ν usione ut peccata remittantur qua remissione peccatoru duo bona don- pq - μm sequimur, unum quod anima nostra: reuiuiscit, alterum quod -- is at ni a nostra quoque corpora In Vita resurgunt. Graviter autem ac ve- σπ ης- hementer errarunt Iacobitae, & Nicolitae, Iudaei, & Saracient,
MILi, i ii qui aliter quam ecci esia credit de Eucharistia, & bapti lino cre, Voro Ni' diderunt. Neque vero etiam G ci reprehensionei carent, qui 2: Cosa falso negant sanctam Romanam Ecclesiam esse caput, ducem, &m omm magistram,&Metropolim cunctarum ecclesiarum. Quocirca ais sancti Patres in symbolo Nicaeni verba illa addiderunt. Apostolatius. s. licam Ecclesiam. Deflexit quoque a fide orthodoxa Donatus,M a dicere ausus est baptismum iterandum, contra illud, quod1ὸil a at in symbolo Nicaeni dicitur. Confiteor unii baptissina. Atque Praua Do- de articulis omnibus, quae ad diuinitatem pertinent, haec pauca a za' dicta sint. Alij qui de inccps sequuntur, humanitatem attingui. pii ii e se quorum primus est qui ponitur in symbolo Apostolorum in eo ς' - - loco ubi dicitur. qui conceptus est de Spiritu sancto. Et in sym--.ἡ bis bolo Nicaeni dicitur: qui propter nos homines, & propter no- Chri it -- stram salutem. in quo valde quoque errauit Mari ichaeus, qui di sis. Sit , Filium Dei non esse incarnatum, neque carnem assumpsis- σή m- se . cui primo concursu repugnat symbolum Apostolorum, &Nicaeni praesertim, ubi dicitur: & homo factus est,& illud etiam Maniebri Athanasij in quo habetur: Perfectus Deus,perfectus homo, ex Vis, anima idelicet rationali, &humana carne constans, &cohor, Drina se rens. Secundus est, qui ponitur in eodem symbolo Apostolo in rum Q uo scriptum extat: Natus ex Maria Virgine, quod etia
te. adhuma in symbolo Nicaeni dic Itur, qui CX Angelico dicto ruit Conliseni H i matus, q uando Angelus dixit: Ecce concipies, & paries fili um , t j. qui vocabitur Iesus. Tertius est, qui in symbolo Apostolorum , M Virg, ac pariter Nicaeni ponitur Vbi dicitur, patas sub Pontio Pilato , J. Lia: crucifixus, mortuus, & sepultus: credere enim firme, Constan .s terq ue debemus, Christum qua ad humanitatem, passum, crucifixum, &mortuum, &sepultum esse pro nostra, omniumq; mani aetem salute. Ex quibus omnibus Cius humanitas cuique nota, & per-t 's specta esse potest. contra Basilianos, qui inter reliquas blasph ntio Pi- mias, passum Iesum abnegarunt, Vt 26. q. 3. c. quidam sunt- Quartus est, cui fides summa habenta est, Christ um post mortu
94쪽
stendisse ad Inseros, & lymbum expoliasse, liberasseq; illos,
qui Christum futurum crediderant, & carnem suscepturum ; de qua re in Apostolorum symbolo manifeste dicitur, quamuis in symbolo Nicaeni nulla facta mentio fuerit. Et ille articulus in symbolo no resumitur, propterea quod in symbolo Nicaeni ci mat EccIesa contra haereticos , & vociferatur. Et quod etiam, qui illum articulum negaret, in uetus est nullus, idcirco Ecclesia non reclamat. In quinto praecipitur, ut credamus Christum Dei filium crucifixu resurrexisse a mortuis tertia die, ut in symbolo dicitur Apostolorum, & Nicaeni, ibi enim est, tertia die resurrexit, qui in sepulchro non remansit triduum quidem integrum, sed per totum sabbati diem integrum, aliorum Vero duorum dierum partem attigit, ubi ponitur illa figura, quae Sinecdochen appellatur, quae committitur quotiescumque pars pro toto pon itur, de qua Theologi in 3. distinct. 2 2. ubi late copi
seq; id explicatur. Sextus articulus nos docet credere, die quadragesimo qua surrexit, Christum ascedisse ad caelum cura m gna Angeloru multitudine, & sanctarii animarum, quae erat Corti, qui post suam passionem surrexerunt, ut Matth. testatur c. 26. atq; etia sanctorum Patrum quos e lymbo Iiberauit a dextra sedes apud patre. Septimus articulus iubet nos credere Christi ad uentum futurum ad iudicandos vivos, & mortuos, ut in Apostolorum symbolo dicitur. Quibus ex omnibus rebus constat fidei catholicae quatuordecim esse articulos. Septem ad diuinitatem scilicet pertinentes,& alios septem ad Christi humanitatem declarandam ut supra dictum est. Quorum nonnulli sunt, qui st iis quibusdam,&festis diebus a' Ecclesia celebrantur, Vt artiaculus Annunciationis, Aduentus, &Natiuitatis, Passionis, Resurrectionis Domini, Ascensionis ad caelum, de quibus in c. illa distinct. Iet. Septem autem articuli sunt, principales magniq; aest imandi, ac venerandi, ut qui rationem habent ad septem dona Spiritus sancti; quos septem articulos quilibet Christianus scire tenetur & credere, sicuti sancta mater Ecclesia credit, &tenet. Hi autem sunt, quos notat glos. hic in rubrica . Expositis
igitur & declaratis ijs rebus, quae ad fidei articulos spectant,&ad ipsam quoque fidem summopere pertinent, ut nihil sit quod K praeter-
tra Asreticos Quintus a tu. es ut eradamin Chrisum Dei m
xum resurrexisse a mor tuu tentadio . sexim arti
N nulli sui articuti daquibus eccle
sia facit δε- sum is rui. Ru' sunt a
riculi fron fabet ad se ptem dona
95쪽
eisdem eis etiam hosti serua dasit.
Quare dicarur Catholica siris, seu
praetermissum esse videatur. Illud etiam animaduertere opera precium est cuiuslibet optimi Christiani interesse solide firme , constanterq, illam animo comprehesam tenere, & perfecte credere, quod mater ecclesia credit,& tenet, ea gratia sciIicetve Deum cognoscere possit et .q. I. c.quia, Aliter dubius in fide haereticus censendus est, id quod scire necessarium est, ut ab hoc malo, ac peste caueat,quicunq; Christiana fidem perfecte susciapere,atq; eam tenere Usque ad supremum Vitae diem intenderit. De qua fide disputare quoq; publice nemo imperitus debet, ut in rubr.& in i .nemo Clericus C.eo.tit.de summa Trini.& ubi sana non est fides no potest cile iustitia,Vt 26.q. I .c.Vbi. quam etiaomnes Christiani defendere tenentur, Ut Paulus ait ad Rom. α96.dist. .nos & c.Vbi nam. quae no aliter corrumpitur,quam per infidelitate,maxime cum quis credit diuinationibus, & magicis illusionibus 2 6.q. s. c.Episcopi, per quam deperditur demerit rie,&effective propter contrarietatem,&sic punitur corrupens, cum fides hosti etiam seruada sit. 33. q. Ι .c.noli.nedum Deo,qui omnium maximus est, & summus, supremusque, & non propter peccatum mortale I.q. I.c.quod quidam ante finem,cu Christus peccatoribus dicentibus in lege,quod Christus manet in sternudixerit, adhuc modicii lumen habetis, ambulate ne tenebiae vos comprehendant. Itaque propter quodlibet peccatu mortale n5 priuat fide Christus, sed eo tempore, cu peccator vitiose se pra parat directe ad tam magnu fidei donum corrumpendum;ad fide tamen, quia semel illam suscepit, redire cogitur & illa seruare , ut a s .dii .c.videtis 3 -q.c.ad fide. de qua infidelitate hic nonio duor, sed de ipsa fidelitate, & fide catholica quq unde dicta sit& quare catholica dicatur deinceps explicabitur. Catholica fides a vocabulo Greco habet nomen videlicet a qcrest secundum vel prope vel circa, & ολον, idest totu vel uniue sale,& senerale. Itaq; fides catholica, siue uniuersalis dicitur eo quod circa omnia Versetur loca,Vel quod getes,ac nationes omnes totius orbis terraru ad se vocat easq; complecti parata sit, ut fiat unu ovile,& unus pastor. Ita pertinet ad omne genus hum nu, ut omnes mortales in Christi fide salute,ac uita habeant om
nibus sacramentis susceptis. Hac dς cRusa catholica maxime di
96쪽
eitur, queadmodu etiam catholica nominatur Ecclessa a Graeco vocabulo Ao,1 α. i.frequetissimus in Christu credentiu csi uen- ω λη- tus atq; congregatio, ita est couentus peragere. Deducta aute a Graeco, pleraq; nomina,& Latine prolata maiore grauitate,significationeq; obtinent,quam si latine solum diceretur, quod paru aut no multum significare videntur. Haec igitur fides catholica multis modis dicitur, uniuersalis primo quia est Vnia iis v. selis uersalis uniuersitate sanctitatis,puritatis,&veritatis,nulla enim mitis -- sanctior coperitur, nulla purior,nullaq; Verior,atq; Omni macu- , 1a carens,ut Euseb.& Chrysost. & Theologi omnes testantur. in Evangelica.n.doctrina maculam Velle quaerere, neq; exterae nationes vllae unquam & barbarae idolis cita deditae eo temeritatis progressae sunt,ut Euangeliu in re ulla tangere auderet: Ita fides tauere. haec generaliter in totum, & uniuersaliter est vera, & nulla in eo falsitas inest. Secundo dicitur uniuersalis Universitate temporis, i quod prςteritu, praesens,& futurum lcpus respicit, Vel potius ex Hista suis
aeterno in se complectitur,quod ab aeterno in qternu ordinata,&costituta fuit,queadmoduetia verbu fuit ternu. Tertio dicitur risi mo
uniuersalis, quod uniuerse coleda obseruandaq; est, post habito omni alieno cultu,& qualibet alia religione neglecta,quaquam nulla alia,quam Christiana religio habeda est, vis pe diximus, ac Rpi stimus dicedu, tenenduq; est. Quarto dicitur uni uersalis, Quartiusia remedia,& medicinas cotinet uniuersales ad curados animo δηρ - 'ru languores,atq; ςgritudines sanadas,quς nihil aliud sunt,qua pὸeea a re
peccata ipse,quq animς salute,& pulchritudine perditu eut,g.n. zΣ ' zz
maior morbus est, quς deterior pestis,si peccatu ' nos a Deo se- . iungit,& cu diabolo coiugit ξ Remedia aute ac medicine animae R. me iAE Ohumanet Iaguetis atq; peccatricis sunt septe illa sacrameta, quo tu auctor Dns Iesus fuit,ut Ambrosidixit,in suo lib. de sacramet riso μη
Quoru laguoru & 1firmitatii primu est peccatu originale,qδ De' Σ--, medicina baptismi debite supti sine dubio sanat. Secuda infirmi
tas est peccatu mortale actuale, qδ gratia diuina anima priuat , q3 sanat De' pq nitetiς medicameto. Tertia est peccatu veniat , pana qJ charitatis feruore extiguit,& ubi e mortale,veniale no rem te μνυε --titur,ut dixit Abb. in prohe.decre.nu.6.post pii.cu quo vere ania zz
97쪽
fisa sm comunione sanatur, quin etiam alia sacramenta hoc peccatum veniale facile delent. Quartus morbus animae seu infirmitas est 2 sistiti inscitia,& ignorantia agendarum rerum pro salute, quae cur rρομο - tur ordinis sacramento ad hoc praecipue dato, ut videlicet pro sules, ac ministri Ecclesiae se, & alios honis moribus ac fide instruant, ac vitam Christiano dignam sapienter instituant, ignorantes omnes doceant, atque erudiant. Quinta est concupisc tia, ut in c. sicuti etiam de paenit. distinct. I. per quam aliquis comuniter procliuis ad libidine essicitur, & ad quaslibet lasciuias, voluptatesque corporis,& delectationes tactus inordinatas.
Petratu eο- Hanc concupiscentiam corporis, mentem, rationemq; exc can-
via, . tem senat matrimonij sacramentum, quod illa restinguit, & co--ηθμc-- primit, ne ad illicitas, impermissasq; venereas prolabatur, uxore sua c5tentus ; Originalis autem concupiscentiae fomes non esteocupistἡtra proprie peccatum in baptizatis, quamuis Paulus 7. ad Rom. E. Ρ' st gurata locutione reliquias illas peccatum appellet, ea lege t in istoc men & conditione, ut concupiscentia originalis non eam vim ' habeat, ut praeter eam damnationis aliquid restideat in baptiz tis, qui non secundum carnem ambulant, Vt ad Rom.c.8.& conia cludit non esse peccatum eiusmodi,cuiusmodi in decalogo pro ceptorum damnantur. Sexta infirmitas est si agilitas, seu lania CR mat-- guor, & debilitas tarditasque ad bene operandum. Cui obsistit m m eonfirmationis, quae nos optimiS actionibus bene co-
ΣΠ fi mat, munit, excitat, & dissidentes ad bonam spem erigit, de
'ME' fortes efficit. Septima infirmitas est destitutio quaedam virium d perea spiritualium, quae remanet etiam peccato remisso, & haec tollia
N il f eqtrema unctione de qua Iacobus in sua epistola, infirmatur T. quis in nobis &c.& sicuti septe animae sunt infirmitates,sic Deus
6 optimus.&clementissimuS septem quoque medicamenta adhi-
misatos, buit, quae sunt septem illa sacramenta, quae supra memoraui-ε Christus enim ut medicus e caelo missus, ut Esaias dixit c. 3. aclannuntiandum mansuetis me misit, ut sanarem contritos corde -
ὸ Et ita i stis medicaminibus utens redeptor noster Iesus Christus sanat,ut Augustinus voluit in sua quadam homil. ijs verbis, quia magnus medicus descendit de caelo , quia magnus in le&o iacin-bat aegrotus, quando scilicet actu, iureq; debito sacramenta ista
98쪽
sumuntur : in quibus sub specie, ac velamine rerum, quae sub
sensum cadunt,diuina virtus in intimis animae nostrae praecordiis admirabiliter operatur, securitatemq; & tranquillitatem affert, Esmμ ιμbona spe complet, curas, sollicitudinesq; dispellit,rebus aduersis cosolationem affert, secundis ab insoletia reprimit,ac deniq; -ntu. CX Pelago humanarum rerum in portum aeternae felicitatis deducit incolumes: haec de septem illis infirmitatibus,& de media camelis, quae ad hasce optimo Christiano datur,dixisse placuit; nunc vero & quae reliqua sunt de hac uniuersali fide paucis absoluam. Quinto etiam modo uniuersalem dici posse Theologi ' - -
Praecipiunt ex eo maxime quod omnia credere Ias 1uique Cit, is is θωβ-
esse verissima, quae in symbolis Ecclesiasticis continentur, ut in d/s Principio symboli Athanasij diuinitus exponitur ijs verbis: Fi ' des autem catholica haec est, & reliqua. Sexto dici etiam potest sὸω in uniuersalis uniuersitate auctoritatis ipsius, cuius dux, auctor, α princeps est ipse Christus saluator uniuersi mundi, quemadmodum etiam Vniuersale dicitur concilium, quod a Papa habetur, qui uniuersalem auctoritatem obtinet in ijs omnibus, quae ad uniuersalis ecclesiae salute, dignitatemq; pertinent. Septimo so immuniuersalem appellare licet ab uniuersitate locorum, quod ubique gentium annuntiatur Euangelium &sacrosancta fides prae dicatur ad salutem omnium gentium . neque angulus terrarum est ullus, quo Euangelicae gratiae fama non peruaserit,atque Pe- ne trauerit. De hac enim annunciatione, & Euangelica gratia
omnibus gentibus indicta Christus Iesus loquutus est ad disici
-pulos verba haec: Ite in uniuersum mundum, & praedicate Eu fides ibi gelium omni creaturae, quod an praedicatum fuerit, necne, vel πόδα. adhuc praedicandum sit subsequenti sermone declarabitur, qui ean sit. huic etiam breui doctrinae finem imponet. Tria itaque tempora Tria te raquibus fides cognita perspectaq; est, consideranda videntur ut ex sacris collegi literis, tria etiam genere vocum fuerunt, quia IeruL .f. bus per totum orbem terrarum, mundumq; Vniuersum fides de
Christo enunciata, & publicata fuit humana scilicet diuino as flatu missa Angelica, &elementalis. Sed primum tempus fuit Prima ρε- quando Prophetae Moises videlicet Aaron,Samuel, & alij priores prophetae, ac Patres de Christo futuro Vocems emisserunt, gnit .
99쪽
per quam salui facti sunt unde Petrus in Actibus ApostoI omnes
r. 'in istar Prophetae, dicit,a Samuel & deinceps nunclaueriit dies istos vi- Vndelicet tempus incarnationis, passionis,& gratiae Christi, & D uid proph.psal .suo I 8.dixit,Inoem terram exivit sonus eorum, ζ' ..i , qui in ali etia loco cecinis, Viderunt oes termini terrae salutare δε h. , is Dei nostri quod & Iacob testatus est,dum ait,Salutare tuu expe-
ctabo Diae, ut etiam refert Dionys.Cartu ensis super Matth.c. 22.
art. 36Secundu tempus fuit adueniente Iano cum Angelo nun- lenunciata. ciante Saluatore mundi Virgo cocepit. Tertium fuit post primu Terrisi tem- aduentum,& tunc ante mortem Christi,& post morte considera ob vi is tur, sonus post aduentum eXiuit quando verbum caro factum est aduen' u G pastoribus ab Angelo nunciatum, quod Iesus natus est, & tunc istin, i pastores coeperunt loqui ad inuicem. Exivit etiam sonus post ita ma vox. tum aduentum quando Magi ab oriente venerunt Hierosolymae dicentes,ubi est qui natus est Rex Iudaeorum. Atq; etiam exivit, a vox. quando multitudo copiosa audiuit Iesum Hierosolyma venisse , quare ramos palmaru accipientes ei aduenienti obuia processerunt clamantes osanna benedictus qui venit in nomine Dni Re κQ ηπυ δε- Istael. Atq; etiam exiuit,quado turba multa Iesum sequebatur,
ita quia videbat signa,qui; faciebat Iesus, c cos illuminando, infam
. ἔ- . mos curando,mortuos suscitando,aqua in vinu conuertendo,&alia pene innumerabilia signa facicdo, quae omnia diuina operaia fisi ea facta fuerunt. Necno etia cxiuit,quando Iesus Apostolis suis di-ὰ ti Siti Ite & praedicate Euangelium omni creaturae, quq voces OeS humanae fuerunt una excepta,quae Angelica fuit, quado scilicet f , - Σὰ Angelo nunciate Maria concepit. Num aute Apostoli post mo εν et ' qua tena Christi praedicauerint uniuersaliter permundu uniuersum, D , '' vi Iesus praeceperat, sequens declarabit oratio. Christus Iesus quatum eius verbi sententia intelligo,dixit, & Apostolis prςc pit,vt prophetias adimpleret,quarum una illa Dauidis fuit psal. 18. de qua supra,vbi Vt S. Petrus Apost. declarat, queadmodum in actibus legitur Apostolorum, prophetasse certissimum est ijs verbis,In ocm terra exivit sonus eorum. Quam uticem etiam refert Papa in c.ita diaus I9.dist. in prin. & sic exponitur illud uesy - θν' bum, exiuit, pro exibit, & idem Propheta psal. 76. Viderunt te aquae Deuβ timuerunt, & turbatae sunt abyssi, & in alio loco. - psal.
100쪽
psal. 97. Viderunt omnes termini terrae salutare Dei nostri dixit, Wid'rit imidest,uidebunt, scilicet tempore Apostolorum quod uidere non si ' Potuerunt tempore Prophetarum, ut beatus Io. Chrysost. super
Matth. . c. declarat,quado dicit quod no misit Apostolos Diius 2:
Iesus ad unam,duas,decem,uel uiginti urbes,prouincias,uel ci- is, fis a Ditates, sicut misit Prophetas, sed ad omne prorsus terra, ac ma- Ο Θ C,totumq; mundum,& sic uerbum illud viderunt,pro videbitur declaratur,quem dicedi modum pr teritum pro futuro hebraica Prat ritμ Ctiam proprie seruat lingua. Venit enim Iesus adimplere leges nMoysis, & sanctorum Patrum prophetias, non autem soluerC, Vt lim a s apud et iam Matth. scriptum c. s. reperitur. Et in alio loco Dri us μ' ' 'etia dicit eritis mihi testes in Hierusale, & in omni Iudea, & Samaria usq; ad ultimum terrae, ut in Actib. Apost. c. . Verba enim u PIana sunt, & aperte locutus est ad discipulos Iesus, ut prophe- ra m mμη
tias adimpleret. Et crededum est ipsos discipulos generatim , & Vzzia, .
coiter Omnibus gentibus, ac nationibus an nunciasse post morte Christi,& imperata Saluatoris fecisse,qui dixit, Ite & predicate; Quemadmodum etia Marci testimonio aperte probatur, & Cofirmatur ijs verbis, illi aute profecti prςdicauerunt ubiq; tam per se ipsoS, quam per alios septuaginta duos, quos Iesus designauit. Elegit.n.Dns duodecim Apostolos prius pro duodecim triticib' Israel,septuaginta postea propter septuaginta geliu linguas Cr diendas. Apostoli aute in forma Episcoporum, in forma aute fa- osibus. Cerdotum septuaginta duos,non .n .profecti sunt Apostoli,& alij h mst nisi post mortem Christi, ut latius infra declarabitur,quin etiam , August.ipse demonstrat ubiq; fidem praedicata in c. I 3.& 73.co t. summῶς
litt.pet. cu dicit, sicuti per verba Dei nouimus ubi nam paradisus zz 'fuerit platatus, sic per verba Christi Vbi na sit catholica Ecclesia Aue. Gm didicimus,per oes.n. inquit gentes ide August.incipienS ab Hi se . , . . rusalem: si per omnes gentes Ecclesia esse didicimus,quid est adia tata. huc cur no & fides etia ubiq; gentiu esse, & ubiq; pr dicata i ured1catur, in qua fuit ecclesia desponsata, qui; aliud non est,qua sti Ecclesia e deliu congregatio & couentus,no aute synagoga: Ita si fides non μψ' est per oes gentes, nec ecclesia esse poterit, est.n .ecclesia per o