장음표시 사용
131쪽
meriorum oram.Itaque nihilVero propius quam quod plerique asserunt. hos Cimmerios in Campania suisse circa Baias & Cumas prope la cum Avernum. Ita Lycophron, Silius, Festus, Eustathius, &ex Geographis Ephorus, Strabo, Plinius, Marcianus ainque &c. cur autem Cimmerii dicti sint , 8c cur haec Cimmeria vocetur Sibylla, hoc docere nos potest idem D. Bochartus loco laudato. Ovia dius etiam hanc reliquit nobis descriptionem qua locus in quo hab tarunt Cimmerii sicile cognoscitur,sic ille lib.Metamorphosi XI. Bb. X. Est prope Cimmerios singospianea recisse Mons cavus, ignavi Domus di penetralia somni;
Phoebus adire potest: nebulae caligine mi Exhalamur humo dubiaeque crepustula Lucis. Hinc autem natum proverbium de tenebris Cimmersis, de quibus ad Lactantium nostrum olim diximus. Cur autem haec Cumaea aut
Cimmeria Sibylla Demophile,Deiphobe & Simmachia suerit dicta, ta det pigetque nugas illas quas de illis nominibus refert J. Aithma.
in chartam conjicere ac refutare. neque enim ejusmodi opinionestanti sunt ut iis inhaereamus. Primum videamus nunquid demonstrari possit Cumaeam esse ipsam Sibyllam Cumanam. Hanc Cumaeam Lactantius, cum Varrone aliisque putat suisse diversam a Cumana quam septimo loco producit. Sed una est eademque: qui Cumarus dicitur absque ulla absurditate Cumanus vocari potest, non solum si Graecum verbum respiciamus, Cumaeus enim & Cumanus eadem Voce Κυμα , non Κυματος exprimuntur e imo a Graecis Scriptoribus Cumas Italicas vocatas deprehendimus. Hinc nomen gentile Κυμαῖ' Cumanus aut Cumaeus. Non putem quempiam producturum probati alicuius Scriptoris Graeci locum, quo Cumanus Κυαανος vocetur , sed semper Κυμαῖν dicitur. Apud Graecos ut obtinuit, sic etiam apud Latinos: Poctarum princeps Virgilius: me ubi delatus Cumaeam accesso u intim.
Quo i de Cumis Italicis intelligendum esse nemo est qui dubiatat , 8c ab illa Civitate Cumaea aut Cumana vocatur: imo Cumaea
Sib1lla Virgilio & Ovidio est Cumana. Isidorus Hispalensis loco su- Pra
132쪽
est in Campania. Hinc clare quisque videat Cumanam & Cumaeam, i. nam & eandem esse. hoc etiam ex loco excellentissimo, lib. de admir Audit. Aristoteli adscripto constat. θν τῆ τῆ περί Iπιλίαν δεικνυ-
dam, ut videtur , conclave subterraneum Sib)llae fatidica , quam diu tissime vixisse, ct virginem permansesse perhibens , patria quidem Er
thraeam , d quibusdam vero Baliae incolis Cumaeam , ab aliis Melaneis nam Aetam: ideoque Cumana illa Sibylla quae alia a Cumaea sngitur, Cumaea, ab eadem voce Graeca, qua utraque exprimitur, dici potest. Notandum porro omnia quae de Cumaea, etiam de Cumana &Erythraea pronuntiari: uti amplius docebitur, cum de illis Sibyllis nobis erit agendum: de illis enim etiam quaedam dicenda reservamus. Nonnulli autem ut distinctas suis. Sibyllas Cumaeam & Cumanam evincant, dicunt Cumaeam Sibyllam , illam suisse quae tempore belli Troiani Cumis in Asia vaticinabatur. Et ut illi possint applicari ea quae a Scriptoribus de illa mcmorantur , fi gunt illam quae rebus Romanis quinquagesima Olympiade intersuit teste Solino. Et quae Tarquinio Prisco libros venales obtulit, sed ex dictis satis constat Cumaeam posse dici Cumanam, ex voce ipsa hoc evincitur. Nulla etiam Sibylla in Asiatica Cume, tempore belli Troiani vaticinabatur. Docendum hoc esset firmis & validis testimoniis Oracula dabat illo tempore in Italica Civitate, nempe Cumis, ab Asiaticis Cumaeis ante bellum Troj mum conditis, Sibylla haec Cumaea sive Cumana. Notandum autem huic Sibyllae mia um peculiarem Edendi sua Oracula a Scriptori hus attributum: quippe non voce autore reddidit sed palmarum soliis inscripta ad antri ingressum pone-hat; sin autem vento confunderentur solia, nunquam se exorari sinebat, ut rursum caneret vel eadem aut similia solia eo quo ante ordine disposita collocaret, adeo ut miseri mortales, qui Oraculum consulebant incertiores quam venerant, abirent. Atque hinc factum ut quisque pro suo libitu aut desiderio Oracula illa interpretaretur, cum tamen de Va is mente non constaret. Virgilius lib. III. AE
133쪽
Insanam vatem afficies, quae rupe sub ima,stuaecunque in foliis descripsit Carmina virgo
Digerit in numerum, atque antro seclusa relinquit. Illa manent immota locis, neque ab ordine cedunt. Verum eadem, verso tenuis cum eardine ventus Impulit, ct teneras turbavit Janua frondes , Nunquam deinde cavo volitantia prendere fixo , Nee revocarestus, aut jungere carmina curat,
Inconsulti abeunt, sedemque odere Sibilae. Ne itaque mirum cuiquam videatur, AEneam Sibyllam Cumaeam tam enixe petiisse, ne responsi soliis inscribat. sic Virgil. lib. VI. AEneid.
- Foliis tantum ne earmina manda, Ne turbata volent rapidis ludibria ventis, Ipsa canas oro.
De his Sibyllae soliis postea latius, ubi de modo quo OracuIa edoribantur, nobis erit disserendum. Ad hunc locum Virg: alludit Juv nalis Satyra VIII. Duod modo proposui non est fiententia, verum Credite me vobis folium recitare Sibylia. Adeo vera sunt ea quae supra retuli, ac ipsa Sibyllae oracula quae soliis inscripsit olim Vates. In loco autem subterraneo, rupe sub ima, inquit, Virgilius , degebat haec Sibylla. Hujus loci exactissimam descriptionem nobis dedere Virgilius Sc Ovidius. Virgilius lib. VI. AEneid. At pius AEneas arces, quibus altus Apollo Praesulet, horrendaeque procul'reta Sibylia
Amrum immane petit; magnam cui mentem animunque
Delius inspirat Hates, aperit quesutura: Et paulo post.
Exesum Euboisa latus ingens rupis in antrum,2m lati ducunt aditus centum, ostia centum ,
134쪽
Unde ruunt totidem vores, restos Sosia. mentum erat ad limen, cum virgoposcere fata Tempus, ait. Deus ecce Deus. cui talia flanti Ante fores subito non vustus, non color unm, Non eo tae mansiere comae: Iedpectus anhelum, Et rabie fera eorda tument: majorque videri,
Nee mortale sonans, a Fata est numine quando Pampropiore Dei: Deinde paulo post. Talibus ex adyto dictis Cumaea Si, Ea
Horrendas canit ambages, antroque remugit,
Obscuris vera involvens. Ea mna furenti Concutit , ωιmulos sub pectore vertit Apolli. Ovidius Metamorph: lib. XIV. hunc specum hoc modo describit:
Littora Cumarum, vivacisque antra Sibylia Intrat : ct ut manes adea3 per avema paternos oras: at illa diu mustum tellure moratum Erexit, tandemque Deo furibunda recepto,
Magna petis, dixit, vir factis maxime. D inde haec de hoc antro addit optimus PoetarRessicit bine rates, ct Asturalibus haustis. Nec Dea sum, dixit; nee sacri thuris honore
Humanum dignare caput: neu nesius erres a Lux aeterea mihs, earιturaque sine dabatur,
Si mea virginitas Phaebo patuisset amanti. Dum tamen hanelleris, dumpraecorro ore dictis Me cupit, elige, ait, virgo Cumaea, quid optes: Optatis potiere tuis Ego pulveris hausti, Tot mihi natales contingere vana rogavi. Excidit, ut peterem iuvenes quoque protinus annos. Hoc tamen ille mihi dabat, ternamque iuventam Si venerem paterer. Comempto numine Phoebi Diqitired by Cooste
135쪽
Innuba permaneo. Sed jam felleior aetas Terga dedit, tremuloque gradu venit aegra senectus; Ouae patienda diu est. Namam mihi se laseeptem
Acta vides; superest numeros, ut pulveris a quem , Ter centum messes, ter rentum musta videre. Tempus erit, cum de tanto me eorpore parvam Longa dies sciet, consiumptaque membra senecta Ad minimum redigentur onus: nec amata videb- ,
Nec placuisse Deo I'hoebus quoqueforsitan ipse Vel non aeno siet, vel dilexisse negabit. Iue assio mutata ferar, nullique Uidenda :Voce tamen nostin ; vocem mihi fata relinquent. Claudianus in Panegyrico de quarto Honorii consulatu. Chaldai stupuere fines ; Cumanaque rinsulatonuit rupes, rabidae daelubra Sibyllae. Procopius Gothicarum aerum libro I. E; si Κυμ3ρI-τοῦ
Ιdest Cumis ineolae Sibyllae antrum ostendunt , in eoque Ierunt illam V iicinaram fuit Justimus Martyr in Oratione Paraenetica : γυρων
136쪽
m quadam pre oracula vos docente, perdisere poteritis ea, quae ad n
pherarum do binam quam proxime accedere videntur. Hane ex Babylone
profectam aiunt, Bers, Chaldaicae Historiae Scriptoris, filiam quae eum in Campaniam , nescio quo fata comessera, Oracula edidit in urbe Cum VI. millia passivam diffita. Vidimus is, quum in ea urbe essemus, i eum quendam, in quo basilica constructa erat ingens, ex uno lapide per politae optu sene vastum, se omni admiratione dignum. Heie eam in eula cecinisse Urmabam j, qui haec a maioribus suis veluti patria acev rant i in medio vero basilicae vias tria nobis ostendebant, ex eodem l pide fabrefacta . quibus aqua repletu, vates lo retur: ct aeceptasola, in penitissimam bastineae aedem, eodem perpolito lapide aedificaram , progressa , ct in me ιο 0us collocata in edito suggestu stu throno Oracula inde redderet Iocum hunc in quo basilica haec ingens est constructa ex
uno lapide perpolita ; opus vastum Se omni admiratione dignum. clare descripsit Virgilius lib. VI. AEneid. versibus his supra allatis, exesum Euboicae M. A gathias lib.I. Historiar. spelunca erat,utrimque patentior,& prosunda, penitissimisque & amplissimis penetralibus, voraginibusque immensis in abruptum descenderat: hanc serunt Sibyllam Italicensem illam,& magnam incoluisse, quae phoebo capta, & Spiiitu Divino instructa, petentibus futura praediceret: si quidem aeneae,Anchisae filio,tradunt, se adeunti omnia praedixisse ; quae illi essent in posterum occursura.
Et lib. de erige urb. Romae , addunt praeterea quidam AEneam in eo littore Euxini eujusdam Comitis matrem ultimo aetatis affectam circa
stagnum, quod est inter Μisenum Avernumque, extulisse. Atque inde loco nomen inditum, qui etiam nunc Euxinus sinus dicitur. Cumque comperisset ibidem Sibyllam mortalibus sutura praxinere, in oppido quod vocatur Cimbvionis, venisse eo sciscitatum de statu fortunarum suarum aditisque sitis vetitum, ne is cognitam in Italia sepeliret Prochytam, cognatione sibi conjunctam, quam incolumem reliquerat: & postquam ad classem rediit, reperitque mortuam, in Insula proxima sepelisse , quae nunc qumue eodem est nomine ducta r ut scribunt Vulcatius & Acilius Piso. Lubet & heie adjicere quae de hoe antro Boisardus tali Ac enarrat : quod ad Sibyllae specum attinet, hodie quoque ostenditur super lacu Avernor& prope locum templum Apollinis rotundum cum summa volupta-o te
137쪽
te & admiratione lapius vidi, quod tamen longa ahtlquitate , aetemporis injuria, ex maiori parte fractum & pervium pateti ex hoe
templo per callem angustium adscensus ducit ad speluncam Sibylla. v stam & spatiosam, artificiosa tamen testudine excavatam. Haec lonago amploque meatu sub monte extensa, tandem muto obducto fini. tur di quem Adrianus P. Μ. exstrui jussisse sertur. Propterea quod ptu .rimi, potissimum Scholastici, ne stio qua curiositate ducti , per a fractus illos subterraneos, obscuros, & multiplici ambage reticulatos sese in inseriora loca demittebant, eumque illis reditus liber non daretur, lucernis proptesi ignitas exhalationes suffocatis, miserrimo v tae exitio stultitiae suae poenas dabant. Non desiere tamen eodem amno, quo illic degebam, quatuor Scholastici Belgae , ut existimabantur, facto muro se in eas voragines demittere, ex quibus post tmduum evomiti sunt, e poribus igne ustulatis & sus catis. In eodem
antro ad dextram, visitur amplum coenaculum, cujus parietes ope. re tessellato quod Mosaicum vocamus circum quaque eum tota concameratione exornati sunt eleganti artificio r ad cujus finem tria sunt cubicula excavata in eadem montis rupe, ubi videntur scamna
lapidea, & loculi aqua semper calida pleni, vulgo appellantur Balnea Sibylia r neque hi tantum unquam aestuant, quin semper eo ingredi sit tutum. Hactenus Boissardus qui de hoc anim aliisque Obse ritu dignissimis sibi vilis tractatum polliceturi nescimus utrum promissis steterit, hactenus nos equidem illum non vidimus. Antequam
ad aliam Sibyllam transeamus, libet heie sententiam doctissimi B charti reserre . de hujus Cumaeae Sibyllae sepulchro , Lilybaeum Sibyllae Cumaeae sepulchro veteres insigniunt. Solinus Salmasii cap. V. Gybita promontorio) Lilybaeum 'puum deeus est, ct Sibila S
pultarum. Nempe Cumaeae , de qua cap. II. dixerat: bHussi lis, m Sicilia adhue manet. Et Isidorus Hispalensis lib. VIII. cap. VIII. Dicta autem Cumana is Civitata Cumis quae est in Campania, rasin S pu rum in Sicilia adhue mori. Sed haee Sibylla tam fictilia est quam Hecuba & Pelorus, de quibus deinceps r fabula videtur ex eo nata, quod ad Sibyllae nomen alludit Hebraeum , ai Zebul Habitatis. Quod pro Sepulchro passim usurpatur ' U n. quia in illo quivisnabitat, ut ait Aben Eura ad Palm. XLIX. vers. XU. quo perunct illud Jobi cap. XXX. veri. XXIII. Mora avocat me, ct -
138쪽
mus eonstitina omni viventi. Id sertasse Poeni imitati, altera voce rabica sepulchro ad Lilybaeum inscripserant ripκua Mal Zebul gu- mala. Habitatis is vestatis , id est , communis omnium sedes. Et ex Zebul gruma, factum Sibylia Cumaea. Sic passim veteres sepulchra vel inferos Aeos remmunes appellant. Plautus in prologo Casinae. nunc abierunt hine in Communem locum. Artemidorus lib. L cap.
ro VI. Verrina. Diso nihil istum vismodi rerum in provincia rei quisse 9c. nihil in aedibus eu squam . m in oppuis quiaem , nihil in Deis eommunibus. Iustinianus Institui. lib. II. tit. I. ineommunem ainem locum purum invito se mortuum inferre non licet. Hactenus chartus cujus coniectura tanquam maxime probabilis valde nobis arridet. Lubet hele etiam adponere Oracula quae Cimmeriae seu
Cumaeae Sibyllae adtribuit Boissamus in de divinatione pr mihi χχη S c. Sibyllae Cumaeae tribuitur, oraculum de uno vero & solo Deo Conditore, &Conservatore totius Μundit quod continetur statim a pri cipio IV. lib. Sibyllinorum Versuum; ubi scriptum est, inquit, Bois ardus:
Audi gens Asiae, m- Europsque siveris,
Haec quae mellisono verissima vaeticinariore paro: nostro dictata . numine metuo, Non oracla quidem dantis mendacia Phaebi,
139쪽
Eem dixere Deum, quem also nomme vatis Vani appellarunt homines. Sed numme mal ni Flante Dei quem non hominum maritis ulla dolavit Minis assimilem signis, saxoque politis. Et iterum.
Sed quem de terrea mortali lumine non est Cernere, metirique manu neque fingere tactum: omnes qui cernent, d nullo cernitur ipse.
Multa etiam alia ibidem a Sibylla adduntur, Dei Potentiam laudam tia, quae huic Cumaeae Sibyllae adscribit Boissardus, putatque haec etiam ab eadem hac , quae lib. VIII. continentur, Christiumque cum Patre aequalem praedicant, prosectar
H μετέρα , ὰ, δωμεν ν πνοι LLribi , quaeque tuo nato annuis ipse patranda , siti tibi er unanimis, is par res ante creataν smmame Iudex vitae, seturque Creator. Ad quem oris prima tu dulci voce sicurus, Contamus hominemproprium, nostraeque Aginae Persimilem, atque auram Utalem demus habere.
Et paulo post , clare asseverat illum nasci debere ex Virgine Maria.
140쪽
Exorta est nova lux. E meis veniens mortales induit artus.
Herbum3ue volavit in alvum Idque suosuerum est animarum tempore eorpus Martali fucis erctum est. puer inde ereatus Vir ineo partu. mira est mortalibus Me res rSed res nulla Deo patri , natoque stupenda. Hoc puero nato properavit gaudia tellus
caelestis risiis es, ctgestin orbis.
Et statim adiungit, stium illum Dei omnipotentῖς reeenter na. tum fuisse a Magis adoratum , qui ab oriente longis venientes vim Christo obtulerunt, aurum, thus, &myrrham, deducti in Bethlehem ductu caelestis stellae, quam secuti sunt, & in ejus nativitate pa
Sparge pse simor Dominus ubi donet ut ista se
AEteoci fructus, aetereum lumen habebis. nam incorruptam, cum cunctis arguer igne.