장음표시 사용
301쪽
hoe est: in λiebus Enosia magnam erratem errarunt filii bominum, erobstupu erum animi sapientum illius generationis, etiam ipse Ensu ex re rantibus erat, inque hic fuit error eorum , dicebam cum Deus ipse ereavit flεllas ct sphaeras ad regendum mundum eosque in asto eollocavit , gloriam eis dedit, se sim ministris uritur, merito celebremus eas, ct exinisllamus, ct gloriam eis impertiamur. Ex quibus verbis patet, virum Doctum verba illa Gen. IV. vers. ultimo de hominum depravatione intestexisse. Audiamus etiam R. Schelomonem Jarchium , , , trin mpn is rari civasvn re, nm nκ ν ρ, - - mycis inim, Hoc est: tune profanatum est,invocandosilicet nomina hominum is nomina imaginum eum nomine Sancti illius qui benedictust, Dei, adeo ursarerent idola, ct voearent ea Deos. Sed notandum est, in citatione horum verborum D. Anoream Beyerum in ad Seldeni de DIs Syris syntagmata additamentis, secutum esse editionem Buxtorfianam & Bombergianam, . quae utraque pro in tit habet quod idem est ac my mar, risus ex ra risu.Sic etiam R. D. Mmchi in voce, n locum hinc interpretatur Μn di
Enseb erraverunt post idololatriam, is invocatio nominis Divini tu e profu- nata fuit, sunt autem qui illud interpretantu hoc modo une mea erunt fist revocare nomina utiebremm ct sdolorum nomine Dei sic etiam versio Αrabica editionis Erpentanae, non de cultus divini restauratione, sed depravatione locum hunc intelligi vult.sic enim habet huic Itaal εα , o in id est: μι incepere bomines is ere a cultu Dei hielocus in Arabiea versione Bibliorum Londinensem hoc modo effertur
Vetustum autem Pentateuchi M. Sa clarissi Seldeno citatum sic habet tum inceperunt Olo non invocare nomen Domini. hoc modo, quo supra, locum hunc Gen. lU. vers. XXVI: explicanis dum esse censet Doctiss. Danaeus in de prima mundi artate, cap. I. pag. mihi 219. Vide de hoc loco amplius differentem eundem minnaeum, eodem libro. p. 282. Notandum autem, Cyrillum lib. IX. contraJulianum, secl. Ι. errata quando scripsit, hic a Mose indicari L nolchum ab hominibus tum temporis viventibus, Deum fuisse voca tum, honoris & pietatis, quam praede serebat, ergo. Nullo etiam modo approbamus D. Augustini sententiam, quando lib. XV. de C. D.
302쪽
tap. XVIII. de Enostho differen , dicit: ΘUbi hoc via , speraviti lavocare nomen Domini Dei l nise quia prophetia est, exorturum populum isui fleuridum Esectionem gratiae invoearet nomen Domini Dei. Prosecto nihiI tale in textu apparere credimus, simpliciter enim dicit, tuna caerum est profanari nomen Domini. Et si Augustini opineo pro vera fit habenda tum non a Ym seda ,m quod Jerare, exspectare significat, esset derivandum,nm quod plane est absurdum. Ex dictisconspicitur evideniatissime,non esse prophetiam sed meramHistoriam,uti ante fuse probatum fuit. Modum autem & peccata, quibus Cainitae nomen Dominiprosin runt, reperiet Lector, apud eundem Danaeum loco supra laudato. cum autem ipsum ex Doct. Danaeo heic adscribere lubet, notatu enim est dignissimus, ac nostram expositionem varde confirmat. sic Danaeus. Caeterum ipse Davidis Κimchi sententiae atque interpretationi subscribo, eamque sequor. Hic enim de publica nominis cultusque Divini profanatione & contemptu qui tunc popularis inter homines esse coepit agit Moses, & gradus describit, tum quibus ad tam horribilo
scelus perventum est. tum etiam quibus tandem omnis caro corrupid
iam suam, ac propterea diluvium illud, atque tremendum Dei iudicium in Mundum universum est effitium , Gen. VI. Sunt autem hi, Primus quidem, Peccatum ipsum primum primi hominis r Secundus,, Fcetura, quam in singulorum hominum animis de cordibus clam reprivatim semel concepta corruptio & infida vitiositas ex primo illo Ada mi peccato pariebat: Tertius, Publicum Caini fratricidium t Qua tin, Stuprum, violatioque conjugii publice a Lemecho qui sui eunus ex Caini posteris λὶ inducta ν Quintus, Ipsa publica jam ne ctio omnis veri cultus Dei, & , pro eo, impia prosinatio contemptio inque nominis ipsius publica, ergo & alterius, quam veri Dei invocatio Divinique cultus nova institutio ab hominibus facta est. De quibus via de Epiphanium initio lib. I. contra 8o. Haereses. His enim tot gradibus ad immane istud flagitium deventum est, ut Dei nomen ab.hominibus populariter ac publice contemneretur, quam tot improbitatis, & quis dem inultae, publica exempla viderem homines in mundo, quum in tota Caini familia postquam ipse a Dei facie fugisset , Genes. IV. vers. XVI.) ac proinde in ejus posteris jam cessasset, ac intermissus esset verus Dei cultus. Ergo qui inter istos homines. nimirum Caini poste-rm, lupererat ex veteribus humanae mentis & lucis reliquiis metus Dei,
303쪽
vi illius Maiestatis sensus, honor & tremor, ex hominum illarum antismis deletus & extinctus est. Quae fuerunt tristissima peccati primi h
minis effecta: & ad sequentem hominum omnium, paucissimis omnino exceptri corruptelam teterrimam, depravationemque foedissimam cinissimus gradus & proclivissimus facillimusque lapses, denique justae Dei in universem Mundum Irae caussae. Nam in verum Deum impietas eth scelerum omnium sons et contraque vera fides & religio m ter, ut ait Augustinus, omnium virtutum. Quum igitur Caini p seri necdum enim alii in Mundo erant, nec ulla alia adhuc familia creverat) & homicidia in domo is, & adulteria publica, atque ab hominibus impunita cernerent: quum mulli communi ac potentiori, quam ipsi singuli essem, Magistratui parerent: quum voluptatibus omnis generis lascivisque cantionibus dediti essent: quum arma, prout cujusque serebat audacia, tractarent: quum denique inter eos, mari meque in avita illa Caini domo inquam omnes illius posteri oeulos coniiciebant verus Dei cultus iam cessasset . quomodo in publicam nominis Dei profanationem illi iidem homines non ficta ruerent, aut laberenturi Improbitatu enim de nequitiae seu licentiae hominum coeriscendae fraenum ac vinculum proculdubio summum, est veri Des m tus, & cultus, qui uia cessat, omnia in pejus ruunt ι ubi retinetur, virtus viget, vitium decresciti Praeclare enim in Agesilao Xenophon, σπου μ ανδρες λον - Mom 4 m W- b ἀή ῖεν, s
i. Ubi enim Deum ealint homines, arma tractisus, Magi Λα-- pareme,
quomodo nori credibiis est illic amnis bona spe plena esse ρ Quod vero stabiliatam tunc demum nominis Dei invocationem nonnulli ex eo loco min, mant, idque 1 Mose dici. frustra est. Nam &Deus antea invocati tur, & ipse cultum seum hominibus praescripserat, fit declararat, eum, que retinebat Adami similia. Sed ordo hiitoriae ipsius postulabat, ut quibus de caussis Deus diluvium in rerram immisisset, hominesque quos ad sui imaginem condiderat prorsus delevisset, explicareturii Mose. Id quod ille secit. Itaque gradus. quibus sensim omnes h mines ad summam primum impietatem in Deum: deinde Iniusti iam in proximos pervenerunt, ordine necitat, & proponit. Atque haec quudem est mea de hoc loco sententia. pergit porro D. Da meus, rogatque. Intere quos tunc coepit haec publica Nominis Dei profanatio ζα Qui-
304쪽
R. Quidam existimant etiam inter Sethi posteros coeptum esse prosanari nomen Dei, propterea quod tota Caini familia iam vero Deo servire desierat. eiusque cultum quum Cainus pater a facie Dei eiectus esset .& extra Ecclesiam γ sequi, & retinere. Quamobrem hoe de Sethi posteris, qui nondum Dei cultum violarant, dictum malunt. Ego vero de solis Caini posteris ista sumenda iudico. Quum enim coepit nomen Dei profanari, nulli dum erant posteri Sethi, ut pote quum illa prosa- ratio coeperit sub tempus nativitatis Enoschi,. quemadmodum ait Atquidem diserte Μosts, Genes. IV. vers. XXVI. Fuit autem hie En
schus, ut antea demonstrarimus, primogenitus Sethi. Quanquam autem Caini posteri verum Dei cultum non retinebant, publicam i men illam nominis, cultusque Dei profanationem adhuc nec excogitarint, nec admiserant, quam sequenti tempore tamen, ut hic docet Mosis, sequi, di amplecti coeperunt. Itaque tunc demum manifeste publice & populariter profanari inter eos coepit nomen, veneratioque veri Dei, quod antea non fiebat. Hoc autem publicae impietatis a Caini familia primum introductae, & postea in ea sola diu retentae exercitae que exemplum secuti fiant postea & sito tempore posteri Sethi, nempe postquam ipsi multiplicati essent in terra, & filias hominum in uxores accepissent, non autem prius, meo iudicio, Genes. VI. vers. II. IV.
Tunc enim exceptis omnino paucis & illi quoque posteri Sethi plerique sere omnes desectores a Deo fuerunt, quum antea tales non esisent. Ergo multis antea seculis in Caini familia ea profanatio nomini&Dei contigit, ut ordo seriesque conscriptae 1 Mose historiae docet. F re enim inter hanc profanationem publicam, illiusque inter Caini post ros initium,& eandem ad posteros Setia derivatam intemedunt anni 187. ut colligi potest ex Gen. cap. V. Eam enim derivationem colloaci in tempus Iaredi id est, nati quidem, sed non translati adhue Chan chi. Transelatus enim est a Deo, ut desectores ex Dei familia potissimum perce Ierentur metu, & ut boni, qui in Dei cultu perstabant in eadem familia
corsirmarentur, ac recrearentur. Atque hanc meam sententiam confii
mat Epiphanius lib. I. contra haeresis his verbis, AT in ,
Beo, id est, Adams si us Seth, filius ainem hujus Enos, ct per
305쪽
ad nos pervenit , habet, tum evit illa famosa nequitia in W-do KR. Haec Ephiphanius Verum Iosephus lib. I. Antiquit. cap. IV. videtur demum septimae generationis Sethi tempori hoc attribuere, quasi stib Mathusale patre pii Lemechi: non sub Jaredo patre pii Ch nothi haec evenerint. Ego vero potius Epiphanio assentior eumque sequor Addit porro Danaeus. O Qualis fuerit ista, nominis Dei Profanatio, & quid significet' R. Synecdochica est locutio in voce Nomims & verbo Immeare, Nec enim Nomen ipsum Dei duntaxat, id est, ipsius appellatio fuit profinata , velut, quod Dei nomen in vanum sumeretur, per Deum temere & iuraretur ab istis hominibus, & pejeraretur, & denique si ctum illud Dei benedicti Nomen quod prius sacrosanctum inter homines suerat) blasphemaretur: verum etiam quod Dei Potentia, miniestas, iustitia, sapientia, misericordia contemneretur, sperneretur, irrideretur, negaretur. Nec id quidem solum, dum in publicis eo tibus aderant homines ad Deum colendum & invocandum, nec enim gens ulla religione aliqua caruit in verum ubique, di quoties ves comicientia contemptores istos arguebat: vel ipsius Nominis Dei appellari, interpositi, invocative ab aliis hominibus reverentia & obtestatio illis profanis proponebantur, Dei nomen isti impudenter & impie protin bant. Ergo in universum Dei contemptus, praesertim in ipis Deo colendo & venerando invaluit inter illius seculi homines, id est, Caini posteros, quae postea tamen etiam ad posteros Sethi quoque dimanavit. Ergo idola tunc pro vero Deo culta sunt, ut scribit Philo in Antiquit.& verus legitim usque cultus Deo praestari inter eos desiit, quemadmodum ait Josephus lib. I. cap. V. Antiquit. Denique Epiphanius his veris bis illam Brofanationem destri bit . quihumntelligatur i psa fuisse tristissimum peccati effectum, quod Dei metum omnemo verum cultum inter homines extingueret, Si quae Profanatio impietatem pro pietate, infidelitatem pro fide in Deum doceret, ac proveherete quanquam idem Epiph:nius eisset post Diluvium demum idola & Tharae temporibus introducta in mundum et hoc vero tempore nondum fuisse recepta. Contra, Tertullianus in lib. de Idololat. ea tunc in Μundum putat imducta. Nec enim, ait idem Epiphanius, Adamus suit idololatra, nec simulacra ves aliud quicquam, praeter verum Deum, adoravit. ImO etiam Propheta suit Mamus, sciebatque Patrem dixisse Alio: Faciamas
306쪽
&-inem ad imaginem nostram Gen. I. Ego Tertulliano non assentior Hanc etiam loci hujus expositioneis p placere deprehendo Docti si Marshamo in chron. Canane pag. 34. Notandum etiam eundem Marsharmim observasse, ex Epiphanti Haeres. lib. I. f. 8. Christianorum Patrum nonnullos ex Apost. Pauli verbis Coloss. cap. III.
cere totidem Religionum vel lectarum intervalla, adeo ut Βαροῦκεμ- νιας duraverit a principio mundi usque ad Diluvium, 'Σ-I-ς a diluvio ad tempus Serug ; deinde, Eloira Me, ad Abrahami tempora se extenderit, a cujus circumcisione I Sed putamus hanc conisiecturam nullo niti iundamento imo veritati contrariam: hunc Apostoli non suisse scopum cuivis textum inspicienti patebit, deinde quis illos Patres docuit Bubarismum a creatione mundi usque ad Dilivium Regnasse, Adamum, Abelem, Sethum , Enoschum aliosque Diluvio ant riores , Barbaris non esse adcensendos, utpote vera Dei cognitione ad salutem lassicienti praeditos fuisse credimus, deinde Σκυ μος male, sequeretur Babarismum: quia omnium nationum Batarissimi apud Scriptores reputantur & talem esse ipsius Apostoli scopum mi contextu pater. Heic autem in mente Epiphanii pro politiori statu quam barbarismus σμος habendus, quod quam absurdum sit, euivis Historiarum lectione vel levissime tincto patet. Male etiam ab Epiphanio E-ισuia Abrahamo antiquior habetur. Phoroneus enim qui Graecorum omnium antiquissimus reputatur , Abrahamo est posterior. Abrahamus enim secundum Calvisium anno mundi χo23. proinfectus est ex Harran, peregrinatusque est in locis ignotis in Canaan &Hugypto cum Sara uxore, & Lotho fratris sui filio, Phoroneus autem Argivorum Rex IL Inachi filius anno Mundi vi 3. . Regnavit. Testitur etiam Plato in Timeo, nullum aliquod vetustius Phoronei Niobesque aetate tempus innotuisse. Hinc Syncellus u δεν quo ου,
mihiI m Historiis Graeis inminetur ante Inachum ejusque filium Phoroneum g imum Regnarunt Argis. Ex his e cuivis constet Ei ,1M is, male ab hanio Abrahamo anter orem constitui. Imo etiam ab eodem Epi-io male initium Idololatriae ad Serii: tempora referri, ex superius enim dictis constare putamus, etiam ante illa tempora homines Idolo- Iauiae fuisse deditos. Ut autem e diverticulo in viam redeamus, puta-Kk mus Diuiligod by Cooste
307쪽
mus ex dictis, saltem probabiliter posse concludi, etiam sinte diluvium homines Idololatriae deditos, inherelicto veri Dei cultu, ad diaboli
partes desecisse, atque ut illos sibi devotos retineret, fallacibus Orsecuti; illis illusisse probabile esse credimus. Praecise autem originem oraculorum, quo anno primum innotuerint sc quodnam illud, & quom do consultum fuerit, indicare nos non posse ingenue fatemur. Oracu Ia autem Sibyllina Diluvio posteriora ant saltem non anteriora esse sat tur ipsa pseudo-Sibylla, nisi etiam, ante ingressiim in Arcam, Vati cinatam fuisse sustinere quis velit: sin vero Diluvio priora sint reputa da Sibyllina Oracula , constabit ergo etiam a mundi primordio diabo- Ium Oraculis falsis, homines a vero Dei cultu abalienasse. Oracula enim illa apud Paganos tam celebria, a Mulieribus, Spiritu diabolieoactis esse data , in confesso est, quoniam ille homines ad idololatriam obligarent, uti constat ex illis quae a Livio, Cicerone, Plutarcho, Pa sania, Luciano, Solino, Suetonio, Spartiano, Totimo aliisque de illis reseruntur & ab illis consulta leguntur. Haec autem quae hodie pro Sibyllinis habentur, esse tota quanta . spuria S supposititia, insea, Deo dante probabimus. Ut ergo Satanas supradictis Oraculorum speciebu Divina imitari conatus est, se etiam illum Sibyllinis Paganis annisum esse pro indubitato tenemus ac pro certor Sibyllinis apud Gentiles cel bribus oraculis, hoc intendisse Daemonem callidum, non solum credimus verum etiam pseudo Sibyllinis hodie exstantibus, vere enim aliis
qua a Sibyllis olim spiritu diabolico actis, aut saltem ab impos oribus data
oracula & a Ρaganis in casibus extraordinariis consulta, certo ceristius esse contendimus hominibus imponere 3e Religionem Christi, nam suspectam reddere conatum esse, pronuntiamus. Uti enim olim in Capitolili Romano aliqua asservabantur postea incendio conlumpta. quae revera a Sibyllis proficiscebantur, tam falsa esse illa quae nunc cidicumseruntur infra patebit. ad quae antequam accedamus nonnuIIa alia
de Sibyllis earumque Oraculis in genere premittenda esse, consultum
308쪽
Empti ais fuare est erata. Simulachra Augusti templum fuit consecra- I tum is quaidie illi saera febant. Sur eis Siblia offerebantur.
Etiam stat a illis fuere erectae. Lactantius emendatus. Hruct hae mmis clarioribis, statuae erigebantur. Sibylla Giburtina olim uti Deasuit eusta. De antro Sibyllae Tiburtinae ejus vi templum. quod nonnuluHerculi Saram serum fuisse exigimant. Templum Cumanum in numinmis suis Gerxithii in Sibia meisoriam imprimi eurarant. Tres aruae olimSibrilis fuere erectae.An rem Sibilarum imagines in templis Christi De adeundi rumor acula. Summa eum veneratione, Sibilarum Oracuta consiuiturι iliarum templa adibant. Non ustra limen procedebant. Hrgios snterpretes m mulli refelluntur. In limine templi preces erant fundendae oraculum consulturu. Limina semplorum Paganorum reant sacra ac proinde non licebat illa calcare aut attingere. Atque hine factum in qua Molorum templa intrare volebant, liman transilirent. Nova nuptae non ticebat maritι timentanere. Oe-ἶ Limini etiam olim ocula hebantur. bonsolum emplorum sed ct Curia liminibus. Relatis manibus, obm Oracula Sibi
lina tractabantur. Hopificis emendatus. Os bonus refutatur. Preeantes velatis manibus Orabant. Sabnasiius notarus. Res sacrae olim velatu ma
309쪽
eapiti verum etiam manibus aptabantur. Ramus oleae in precibus adhibebatur. Homerus expostus ut se Tertullianus. Euripidis scholiastis repi eatur, uti ct Sophoclis. Appianus exponitur. Apud Gentiles illi qui saera tractabant caput velabant. Cur vetitu manibus Sthliarum Oracula inia spiciebantur. In principio duosus viris eustodiendi Oracula Sibi Earum eura fuit demandata. Illo postea duo ministri fuere adiuncti. Lus a
nos durarit numerus duorum virorum servandis Oraculis Sibi inop sectorum. Duando duorum virorum numerus su denarium fuerit muratus ct quot annis mos ille decemvirorum obtinuerit. Decemviri ex Idustrissimorum numero eligebantur. uuaenam illorum privilegia. A quibus post Hectos Reges eligebantur Decemviri. Cur servi illis adyuncti sine γιώus illis non litasat insticere aut adire oracula Decemviri partim ex plebe, partim ex Patribuτ eligebantur. Dum diu Denarius bis numerus duis raris. Ouindecimvirorum numerus quando fuerit introductus. Ruom do XU. viripost exusta priora eum Capitolio Oracula, illa potuerint adire er inspirere. XV. virorum apud Historicos , Antiquarios crebras mentio. A collegis nonnumquam is a plebe postea fuerunt electi. Onu-pbrius ct Schmidius notati. 'indenarius numerus postea mutarus sum quadragenarium. Oracula Sibyllina , sub Honorio concremata er plane ablata fuerunt. Cur istadfactum fuit, Puando XU. virorum offomnis fueris impositus. Quibus oecamniἱus inspicerentur oracula Sib Llina. Oeensione seditionu. Cladis 4e bello aereptae. Etiam belli tempore. Ostentorum is prodigiorum eausa. Etiam pestis tempore se
ad valetudinem recuperandam. Item Terra motus occasione Omonstrorum. xuando respublica in magno periculo versabatur. CasuΓonus resinatus. Clemens Alexandrinus refutatus. D. P Ius non commendavit Oracula Sibilina. Hostus refutatus. G mentis Alexandrini errores notati. seuo pacto Clemens Alexandrinus inciderit in illum errorem , ut statuerit B. Paulum auditinisus suis sectionem oraculorum Sibilinorum eommendavisee. Pisis pretio apud S. S. Patrer fuerint Oracula Sibyllina , se an recte fidei dogmata taliIus testimoniis fuerint eoormata. yesulta Crassatis re utatus. Oracula Sibyllina Paganorum nihil de ins periis Christianorum innuerunt. Falsa a Crassero allegara testimoniare utamur. suis operis CXLVI. quaestionum ad orthodoxos fuerit
διtbor, saltem non fuit ristinus Matur quamvis Crassetus suas ei
310쪽
altrinat. Ω- tempore quaestiones illae fuerim conseri Delesiae
. Ulieres olim aliquas apud Paganos, extitisse quae Sibylla: rum nomen sunt sortitae, eo quod a Deo actae credere tur, numine assiari dicitur, teste Diodoro j Siculo lib. IV. cap. LXVIII. in dubium vocari posse a
nemine, nisi qui constantibus Historicorum Testimoniis nullo sundamento, contradicere velit, contendimus. Hac de re quae doquidem nunc constet, videndum porro quae qualesve extiterint Sibyllete, an fuerint Divino an vero diabolico Spiritu actae, numquid Divinae possint appellari aut diabolicae sint dicendae, num Scriptoribus Fidelibus &Sanctis an θιόδοιο Prophetissis, sed non Divinis, sint ac. censendae, sententiae virorum doctorum Mic mire variant, de sibyllis apud Paganos celebribus Mic nunc agimus, de Autore oraculorum quae nunc exstant Sibyllinorum , postea dicendi erit locus. Statuimus enim haec a Sibyllis Paganis nullo modo esse prosecta, sed a Christiano, si Christianum vocare licet conficta, uti postea evidenter demonstrabimus. Haec autem antςquam pertexamus , alia quaedam de Sibyllis in genere, sunt dicenda: & ρ imo quidem, libet licic inquirere de honore ipsis delato: pagani qui illas pro .Divinitus inspitatis habebant , maximos, etiam Divinos honores ipsis deserebant , summa cum veneratione ipsarum Oracula tractantes & conscientes. Temis pia olim Diis tantum,principibusque viris suisse consecrata nemo est qui non sciat , templa alicui igitur dicare & consecrare est magno illum L more velle asscere. 'Cuis enim, ait Tranquillus & post illum Isidorus, Exura feritare, rationem vitae habere coepissent, θροι ac Deos suos nosset cultum moditum ac firmatum neeessarium commenti sibi, utrimque Magnificentiam ad Religionem Deorum forum excogitaverunt. Igitur ut templa istis domibus pultariora, ct smulachra corporibus ampliora faciebant: ita eriam eloquio etiam quasi augussiore honorandos Deos putavere, laudesquerarum ereterbis illustrioribus,'jucundioribus numeris extollere. Sic etiam de A ugusto Caesare legimus, templum ipsi erectum, Divinosque honores illi delatos. Prudentius lib. I. p. m. 267. de simulachro Augusti. Hunc morem meterum docili jam aetata secuta