ApuleI Madaurensis Platonici Opera omnia quae exstant. Geuerhartus Elmenhorstius ex mstis & vett. codd. recensuit, librumque emendationum & indices absolutissimos adiecit

61쪽

cunque Corporis ac Fortunae sunt. Parisacto,&eoni in qu declinanda fiunt. quaedam omnibus ac semper videri mala, quoniam nocent atque obsunt ό visunt Vitia, & Infortunia: quaedam aliis, nec ea semper nocere ; ut AEgritudinem Egestatem,&caetera. Sed Virtutem liberam, ct in nobis sitam, snobisque voluntate appetendam: Peccata 'ero esse non minus libera,&in nobis sita, non tameu ea suscipi voluntate. Namque ille virtutis spectator, cum eam penitus intellexit bonam esse, & benignitate praestare, eam affectandam prosectb. & sectandam existimauit sui causa. Vt ite hille qui

senserit Vitia non solum turpitudinem existimationi inuehere, sed uocete alio pacto, fraudique esse ; qui potest sponte se ad eorum consortium iungere 3 Sed si ad eiusmodi Mala pergit. ac sibi usuram eorum utilem credit ; deceptus orrore, & imagine Boni sollicitatus quidem, sciens vero ad Mala praecipitatur. Discrepes quippe a communi sen tentia, si non quidem ignores, quid inter pauperiem ac diuitias intersit: & cum haec in procliuisita sint, nec pauperies honestatem, vel turpitudinem diuitiae allaturae sint. si egestatem xerum victui necessariarum copiis praeseras, ineptire videa- α iis, & adhuc illud absurdius, si quis sanitatem corporis spernat eligens morbos. Sed illud postremae dementiae est, eum qui Virtutis pulchritudinem oculis Animae viderit, utilita-

temque eius usu & ratione perspexerit, non ignarus quantudedecoris atque incommodi adipiscatur LexJ participatione

vitiornm; tamen addictum se velit vitiis. Corporum sanitatem, Vireis, Indolentiam, ceteraque eius Bona extraria, item Diuitias, & cetera quae Fortunae commoda ducimus,

ea non simpliciter Bona nuncupanda esse. Nam si quis ea possidens, usu se abdicet, ea illi inutilia erunt; si quis autem socorum usum conuerterit ad malas arteis, ea illi etiam noxia videbuntur. Si quis autem iis abutitur, obnoxius erit vitiis qui ea possidet, habere hoc etiam cum obit non potest. Unde colligitur , Bona haec simpliciter dici non

oportere: nec etiam ea quae sunt morbosas ut Pauperiem, 3 1 ceteraque, exist mari Mala oportet. Nam qui tenuis est, s modificetur in sumtibus , nullam noxam ex eo sentiet:&qui recte pauperre sua utitur. non solum nihil capiet incommodi, verum ad toleranda cetera melior atque prinstantior fiet. Si igitur nec habere pauperiem, neque eam oratione regere contrarium est ue Paupertas per se malum son

62쪽

r,1 si ivn. Doc T. PLA P. Est. Vollaptatem veris neque licitum esse absolutὰ, nequa simpliciter Malum: sedeam quaesit honesta. nec pudendis

rebus, sed gloriosis actibus veniat, non esse fugiendam : illam veto quam aspernatur natura at fa, tur i delectationes quaesitam , vitari oportere censebat. Sollicitudinem Sc Laborem . si naturabiles estent, de ab ipsa virtute descende-ient, & essent pro aliqua praeclara adna ni stratione susceptae,

appetibiles ducebat ei e sed si ad ac sum Naturam turpissimarum frerumJ causa gignerentur, malas intestabilesque

- id esse. Non solum vitia voluntate accidere animis, &venire corporibus. sed est e medium quemdam statum qualis est, cum abest Tristitia, nec tamen Laetitiam adesse lentimus. Ex his quae in nobis sunt, primum B onum atque laudabile est Viitus Bonum studenti. Ideo Honestum appeli 1 lari oportet. solum quippe quod Honestum est, Bonum ducimus, ut de Malu.Turpe. & merito quod turpe est bonu nopotest esse. Amiciliam ait sociam, eamq; cosensu consistere: reciprocamq, ei te ac delectationis vice reddere, quando ae qualiter redamat. Hoc Amicitiae commodo prouenit, cumio amicus cumque diligit pariter ac se cupit prosperis rebus po-i tiri: ZEqualitas ista no aliter prouenit,nisi similitudo in viroque parili caritate conueniat. Nam ut pares paribus irresolubili nexu iunguntur: ita discrepantes interie disiuncti sunt, nec aliorum amici. Inimicitiarum autem vitia gignuntur Ex . LI Malivolentia per morum dissimilitudinem, & distantiam vitae, do sectas, atque ingenia contraria. Alia etiam Amicitiae senera dicit esse : quaru pals Voluptatis gignitur causa, pars Necessitatis. Necessitudinum& Liberoium amor Naturae congruus est: ille alius abhorrens ab humanitatis clementia, qui Vulgo Amor dicitur: &est Appetitus ardens , cuius instincto per Libidinem capti amatores corpolum, in eo quod viderint,totum hominem putat. Eiusnodi calamitates animarum, Amicitias idem appellari vetat, quod nec mutua sunt, nec reciprocati queant, ut ament, quae redamantur nec constantia illis astit,& diuturnitas desit : Amoresque eiusmodi sanitate ac paenitentia terminentur. Plato tres Amores hoc genere di numerat. 'uod sit unus diuinus, cum incorrupta Mente,& Virtutis ratione coueniens,no poenit Ddus; alter degeneris animi,&corruptissim et voluptatis: terinis

six utroque permixtus, mediocris ingenii. α cupid nis modius Arimas veιο susciore: impelli cupi unet orpora, unumi

63쪽

1o Arvix I L . I. illis propositum esse, ut eorum usura potiantur, atque eiu

modi voluptate&delectatione ardorem suum mulceant.Illae veid facetae &urbanae sunt. Animas bonorum deamare.

α studere illis, factumque velle uti quam plurimum potiantur bonis artibus.& meliores pr stantioretq; reddantur. Me- sinas ex utroq; constare: nec delectationibus corporu pro sus carere, & lepidis animarum ingeniis capi poste. Vt igitur ille Amor teterrimus ac inhumanissimus atque turpis non ex rerum natura sed aegritudine corporali morboq; colligitur: sic ille diuinus, Deorum munere beneficioque concessus. I. aspirante caelesti Cupidine in animos hominum creditur venire. Est Amoris tertia species, quam diximus mediam, diuini atque terreni proximitate collectus, nexuque & consortio parili copulatus,&. vi Rationi propinquus est diuinus ille; ita terrenus ille cupidini iunctus est voluptatis. Culpa- is bilium autem virorum quatuor sormae sunt: quarum prima Honori petarum est, sequens Abstemiorum, tertia Popula tis, Tytannicae dominationis est ultima. Quapropter illud primum Mentibus euenit vitium, cum vigor Rationis elansuerit, superiorque & robustior fuerit Aminae portio in qua Ira domi matur ολι γαία dicitur. Ea sic nascitur, cum propter pellimum pastum eius partis Animae quae ex Cupiditatibus constat, non solum rationabilis &Irascentiae loca possidentur, sed etiam eius quae non necessarias Cupidines acuunt. Hunc talem Plato Lucri cupidinem,atq; Accipitrem pe- scuniae nominauit: Qualitas popularis existit, cum indulgetia cupidines laboratae, non solum iustis desideriis exardescunt; sed his etiam quae obuiae atque occursantes, de illam consiliariam,&illam alteram iratiorem animam conditi nibus suis presserunt.TVes os est luxuriosa L plena libidinis ita: quae ex insinitis & diuersis & illicitis voluptatibus c5-

sata, mente tota dominatur. Qiyi fit autem omnium pessimus, eum, non soliuia turpem & damnosum & contemptorem deorum,& immoderatam & inhumana atq; insociabilem vita ait vivere, sed nec cum proximis secumue congrue- ' σre, atq; ideo non modὁ a ceteris, vertim etiam a se discrepare: nec aliis tantum, sed etiam sibi inimicum esse.&iccirco hune talem neq; bonis, nec omnino cuiqua, nec sibi quidem amicum csse sed eum pessimum videri quem nulla malignitatis superlatio possit excedere. Hunc taIem numquam in agendis rebus expedite se rosse, non solum propter inscientiam,

' sed

64쪽

sed quod etiam sibimet sit ignotus,& quod persecta malitia

seditionem mentibus pariat: impediens incoepta eius, atque meditata consilia, nec permittens quidquam eorum quae volet. Pessimo quapropter deterrimoque non ea tantum vitias quae secundum naturam sunt, pariunt execrabilitatem, ut est

inuidentia, ut est de alienis incommodis gaudium: sed etiaquae Natura non respuit, Voluptatem dico, atque aegritudinem, desiderium, amorem, misericordiam, metum, pudor iracundiam. Iccirco autem hoc euenit, quod immodera 30 tum ingenium,in quaecumque proruerit, modum non habet. avi; ideo sena per ei aut deest ali quid,aut redundat. Hine eiusmodi hominis amor omni tenore est corruptus, quod non solum effrenatis cupiditatibus & inexplicabili siti hauri re auet omnia genera voluptatis, sed quod Dipso J etiam so

mae iudicio, irrationabili errore distranitur: ignorans veram pulcritudinem, & corporis es etam & enervem de fluxam

cutem deamans. nec saltem coloratos sole aut exercitatione

solidatos, de opacos umbra, vel molles desidia, sed cura nismia medullatos artus magni facit. Non seonte grassarim litiam multis modis constat. Namque iniuriam, inordinatam passionem & aegritudinem mentis esse ait. unde liquido arbitratur, homines non sponte ferri. Qius enim tantum mali voluntate susciperet, ut in optima mentis suae parte scelus & flagitium sciens veheret 3 Cum ergo possensio mali ab imprudentibus capitur 3 usum eius& actiones oportet ab ignorantibus sustineri. Iccircoque peius est nocere quam noceri. Etenim his rebus nocetur quae sunt

viliores, corporis D sciliceti& externis ὶ quae vel imminui possu nt; vel fraudibus interire rillaesis potioribus, quae ad 3' ipsemattinent Animam. Sed nocere longe peius esse. Ex quo intelliti potust, quod animis bonis eo vitio pernicies . infertur: plusque sibi obest qui alium cupit perditum, quam

illi nocet adversum quem talia machinatur. &cum nocere alteri malorum omnium maximum sit; multo frauius est, s si qui nocet, abeat impune : grauiusque&acerbius est omni j ,sipplicio, si noxio impunitas deseratur, nec hominum uterim animaduersone plectatum sicut grauius est ace issimorum morborum carere medicina, medentes fallere: nec uri aut secari cas partes, quarum dolore incolumitati ' residuarum partium consulatur. Quare ut optimi medici c5- clamatis de eratisque corporibus non adhibent medenteA

65쪽

1L A r v L E I L i n. I I manus. ne nihil profutura curatio doloribus spatia promulset: ita eos quorum animae vitiis imbutae sunt, nec curati queunt, medicina sapientiae, eos mori praestiti. Namque eum cui non ex natura nec ex industria, recte vivendi stu- dium conciliari potest, vita existimat Plato es e pellendum: rvel si cupido vitae eum teneat, oportere sapientibus tradi, quorum arte quadam ad rectiora flectatur. Et est sane melius talem resi, nec ipsum regendi alios habere potestatem: nec dominari, sed seruire seruitium, impotem ipsum alioruoddici potestati, parendi potius quam iubendi ossicia sorti-

tum. Virum pessimum non solum deteriorem etiam dicebat esse, quod distrabatur semper editione vitiorum, etsi aeside-xiorum aestibus differtur: qui quanto plurium cupidior sit, tanto egentior sibimet, & propterea aliis videri potest. Sp xata quippe atque exoptata vix pauca & cum maxima ae-δ rxumna proueniunt. iisque flagrantiores cupidines flores succedunt, nec futuris modo angitur malis , verum etiam I raeteritis transactisque torquetur. Qilos omneis morte so-a ab eius cemodi malis deduci posse manifestum est. Sed adprime bonos, & sine mediocritate deterrimos, paucostadmodum, rarioresque, &, ut ipse ait, numerabiles esse: eos autem qui nec plane squidem optimi, nec oppidd deterrimi sint, sed quas medie morati, plures esse. Sed neque superiores obtinere recta omnia, neq; culpabiles in omnibus labi. Horu vitia nec grauata, nec intempestiua sunt, aut nimium criminosa. quocum substantia est ex redundantia vel desectu. quibus & adprobationis integritas& modus est. . qui inter laudem vituperationemque mediam viam vadant, ec rerum capessendarum eiusmodi studio excitantur ; ut nunc boni atque honesti eos ratione inuitent; nunc inho- ' nesta lucr & turpes illiciant voluptates. Talibus viris nec cimicitiarum fides perseuerat, & amores non semper improbi, nec honesti tamen, corum animos incurrunt. Persecte sapientem esse non posse dicit Plato, nisi ceteris ingenio prς- set, artibus & prudentiae partibus absolutus, arque iis iam lxuna a puero imbutus ; sectis congruentibus & dictis affae , tus : purgata & essecata animi voluptate ; eiectis ex anim . hinc abs sinentia atque graderetur doctrinis ex rerum scien-xia eloquentiaq; venientibus. Eum qui per haec prosectus denti &securo gradu virtutis viam adeptu soli Jam vivendi

66쪽

Dt Haprrv D. Doc T. PLAT. 23riti suturiq; a ui ultimas partes attingere,&esse quodammodo in temporalem. T iam post haec vitiis excise sis. insertisque α immissis omnibus quae ad beatam vitam serunt, non ex aliis pendere. nec ab aliis deserri sibi posse, sed in sua manu es- se sapiens recte putat. Quare nec in secundis rebus es sertur, nec cotrahitur in aduersis cuse ornamentis uisita instinctu sciat, ut ab iis nulla vis egregetur. Hunc taleno sola inferre, sed ne referre quidem oportet iniuria.Non enim eam contumelia putat, quam improbus faciat: sed eam no putat, qua * patientia firmiter toleret. QiP3uide naturae lese in animo eius sculptumst, qηod nihil horupos Iit nocere sapie ini,quet Opi nantur ceteri mala esse. Equide sapiente illum, coscientia sua fretu securum & confidentem in omni vita dici: & futu-xu quod omnia accidentia reputet ad meliores rationes trat Iliens:&quod nihil morose vel dissiculter excipiat, sibiq; persuadeat, pertinere res suas ad immortaleis Deos. Idem ille die mortis suae propitius nec inuitus e spectat; quod de animae immortalitate cosidat. Nam vinculis liberata corporeis sapieris anima remigrat ad Deos & pro merito vitae purius ca- ' stilis e transactae,noc ipso Vsse deoru se conditioni conciliat. Eum csapientem optimum nominat, ac bona, ac prudente recte arbitratur. cuius sane conssilia cu fictis rectissimis congruunt,& cui principia prosecta sunt a iusti ratione. Atliunc. sapiente &fortissimu dicit esse, qui vigore mentis ad omnia M perpetienda sit paratus. Inde est quod sortitudinu neruos i-rsas animi ceruices ait: ut ignauiaro animae dicit imbecillitatici se sint ima. Diuitε hunc solum quidem recte putat: quippe cum thesauris omnibus pretiosiores solus videatur pollidere

virtutii opes; etiam quia solus sapiens fores potest in usibus

necessariis regere, videri ditissimus debet. N a ceteri quavis sint opibus a musites, tam si quod vel usum earu nesciant, vel deducant eas ad pessimas partes, inopes videmur. Egestatemnamq; ni absentia pecuniae, sed praesentia immoderatarii cupi inusi sitit. Philosophus oportet, sin hil indigens erit, Sc

3 I omnium sit contumax,&superior iis tu. e homines acerba toleratu arbitratur; nihil sic agere, quam ut semper studeat a-i nima corporis conso it Oseparare: &ideo existimandet philosophia cile mortis affectum, consuetu inemq-e moriendi .. Bonos omne is inter se oportet amicos este, etsi sint milius '' noti: potestate ipsa , qua mores eorum secta que con-

67쪽

ueniunt, amici tamen sunt habendi. paria quippe a similibustion abhorrent. Vnde inter solos bonos fidem amicitiae esse constat. Sapientia boni amatorem adulescentem facit, sed eum qui probitate ingenij sit ad artes bonas promptior Nςς desormitas corporis talem poterir abigere appetitum. N m cum ipsa anima complacita est, homo totus adamatur: sed cum corpus expetitur, pars eius deterior est coadi. Iure igitur putandum est; eum qui sit gnarus bonorum, cupidum quoque eiusmodi rerum esse. Is enim solus bonis pendum, nisi praesto fuerint honesta emolumcnta virtutis. IHuncςumdem cum huiusmodi voluptate oportet vita vi, utre honestam,& admirabilem, plenamq; laudis & gloriae: ηςque harum modo rerum causi ceteris omnibus praeserit, verum etiam iucunditate securitate solum& semper sciti vi ecangetur carissimis orbatus affectibus vel quod exsco

anni lanx apta quae ad beatitudinem pergunt ; vel 'udd decreto & lege rectie rationis interdicitur eiusmodi amictatio;&quod si de tali se causa diseriaciet vel illam aegritudinem propter eum qui est emortuus suscipiat, quas in peiore si parte: aut sua gratia, quδd tali necessitudine doleat se priuatum esse ὶ Sed neque obitus causa lamentationes suscipi o- portet; si sςiamus illum neque aliquid mali passili ac si fuerit bonae voluptatis, etiam melioribus aggregatum. neque aevi gratia, ut qui in se reponit omnia, nec cuiusquam absen- ri , irtutis esse indigens potes , cuius perpetuam possessione , sibi vindicat Igitur sapiens non erit tristis. Sapientiae finis

est, ut ad Dei metitum sapiens prouehatur. hancq; suturari eius operam, ut aemulatione vitae ad Deorum actus accedat

Vertim hoc ei poterit prouenire, si virum perfecte iust uni, pium, prudentem'; se pr*beat de non soluta in prospectandi cognitione,verum etiam agendi opera sequi eum qui cum copia enit, quae Diis atq; hominibus sint probata. Q Aippe cum summus Deoru cuncta haec non solum cogitai tonuratione cosideret,sed prima media di ultima obeat, comper-

68쪽

HAur et v D. Docet R. PLAr. sona suppetunt, ac quemadmodum carere vitiis debeat, eallet. Vna quidem beatitudo est, cum ingenii nostri praesentia tutamur, quae perficimus: alia cum ad perfectionem 'itae nihil deest atque ipsa sumus contemplatione contenti. Vtra- 1 rumque autem felicitatum origo ex virtute manat ue & ad ornamentum quidem genialis loci, vel virtutis, nullis extrinsecus eorum quae bona ducimus adminiculis indigemus. A d

sum autem vitae communis, corporis cura, Meorum quae victrinsecus veniunt praesidiis opus est: ita tamen, ut haec e

io dem fiant virtute meliora , eiusque suis asio beatitudinis commodis copulentur, sine qua haec in bonis minime sunt habenda. Nec frustra est, quod sola virtus fortunatissimos potest facere; cum abso ue hac ex aliis prosperis non possit felicitas inueniri. Sapientem quippe pedissequum &n ta- I torem Dei dicimus, c sequi arbitramur Deum. Id enim est

που tia. J N on solum autem oportet, dum vitam colit, digna discere, nec ea agere quae eorum maiestati displiceant,verum& tunc cum corpus relinquit. quod non faciet inuito Deo. Nam etsi io eius manu est mortis sacultas, quamuis sciat so o terrenis relictis consecuturum esse meliora; nisi necellario perpetiendum esse istud lex diuina decreuerit, accersire sibi

tamen eum mortem non deberς. & si anteactae vitae orti

menta cohonestant, honestiorem tamen & rumoris secundi oportet esse, cum securus de posteritatis suae vita , ad imos mortalitatem Animam ire permittit, eamque.quod pie vixe- rit, praecipit fortunatorum habituram loca, Deorum choreis Semideumque permixtam. De ciuitatum vero constitutione , & deo seruatione regendarum rerum publicarum, ita

iubet Plato. Iam principio ciuitatis definit sotniam ad huneso modum: ciuitatem est e coniiunctionem inter se hominum plurimorum, in quibus sunt regentes alii, alii deteriores, coniuncti inter se concordia, ct inuicem sibi opem atqua uxilium deserentes, iisdem legibus rectis tamen, ossicia sua

inperantes, unamque ciuitatem, iisdem moenibus illam su-3 iram,& eadem velle atque eadem nolle incolarum mentes assueverunt. Quare suadendum est fundatoribus rerumpublicarum, ut usq; ad id locorum, plebes suas taliter augeant, ut eidem rectori noti omnes esse possint, nuc sibimet incogniti. sic enim fiet, ut omnes una mente sint, aequumque sibi o factum velint. Magnam sane ciuitatem non habitantium multitudinς, eorumquς magnis viribus niti oportet. Vires

69쪽

enim no corporis, nec pecuniae, collectas domi natione multorum, aestimandas putat, cum vecordia impotentiaque, stagum decreto communi virtutibus omnibus ornati viri incolae & omnes standati legibus obsequuntur. C teras vero, qu non ad hunc modum sorent constitutae , non arbitrabatur ssanas ciuitates, sed tetras ac morbis tumentes Respublicas.

Eas demum sandatas ratione di cebat esse, quae oi di natae ad instar animatum forent: ut pars optima, quae sapientia prudentiaque praecellit, imperitet multitudini:&, vi illa totius habet curam corporis, ita prudentiae delectus tueatur uni- ι uersae commoda ciuitatis. Fortitudo etiam, pars virtutis secunda, ut vi sua adpetentiam castigat,&reprimit; ita in ciuitate vigilet, excubitorum loco quidem militet iuuentus pio utilitate cuncitori . sed inquietos & indomitos ac propterea pessimos ciues restenet , contineat ac si necesse sit, frangat potio: is consilii disciplina. Illam vero desideriorum tertiam rartem plebi & agricolis parem ducit, quam existimat moderatis utilitatibus sustinendam. Atenim rempublicam negat posse consistere, nisi is qui imperitet habeat sapientiae

Itudium: aut is ad imperandum deligatur, quem esie i larer o - 2 omnes sapientissimum constet. Moribus etiam huiuscemodi cunctos ciues imbuendos esse dicit , ut iis in quoru tutelam atque fidem respublica illa credatur, auri atque argenti habendi cupido nulla sit. Nec specie communi priuatas opes adpetant, nec huiuscemodi hospitia succedant,vic te- L Iris ianua non reclusa, cibos victumque ita sibi curent; ut ac- ceptam mercedem ab his quos protegunt, communibus epulis insumant. Matrimonia quoque non priuatim maritanda eae, sed fieri communia, despondentibus ipsis eiusmodi nuptias publicae ciuitatis sapientibus&magistratibus& sor- 3. te quadam ei negotio praeditis; idque praecipue curantibus, ne dispares sui vel inter se dissimiles copulentur. His adnecti

tur utilis necessariaq; confusio, ut pei mixta nutrimenta puerorum ignotorum adhuc, agnitionis parentibus asserat dissicultatem: ut dum suos liberos nesciunt, omnes quos vi. - 3 Irint eius aetatis suos credant; &veluti communium libero-xum omnes omnium snt parentes. Haec ipsorum connubiorum quialitur tempestiua coniunctio, cuius futuram stabilem fidem credit, si cum harmonia Muscae dierum consonent numeri. & qui de talibus nuptiis erunt orti, studiis con- e certo,

70쪽

Dt HArr Tu D. DOCT. PLAT. Maepid uni magisterio docebuntur, non virile secus modo, verum etiam feminarum. quas vult Plato omnibus artibus quae proprie virorum putantur coniungendas esse, bellicis etiam. quippe. virisque cum natura una sit, eandem esse vi

1 tutem. Eiusmodi ciuitatem nullis extrins cus latis legibus indigere.' regia quippe prudentia &eiusmodi institutis ac motibus quibus dictum est fundata, caeteras leges non roquirat. Et nanc quidem, ut figmentum aliquod veritatis, cxempli causa per te compositam vult esse Rempublicam. Est

et o dc alia optima quidem , & satis iusta & ipsa quidem specie

R dicis causa ciuitas fabricata , non ut superior sine euidentia ; sed iam cum aliqua substantia. In hac non suo nomine, de statu & de commodis ciuitatis requirens originis eius principia & sundamenta disponit: sed eo tendit, quemad- rI modum, ciuilis gubernator eiusmodi locum, conuelitusque multitudinum ii actus, iuxta naturam praesentium rerum αconvenarum, debeat, facere riuitatem plenam bonarum le- sum & morum bonorum. In hac equidem easdem puerorum nutricationes, easdem vult elis artium disciplinas. Sed in connubiis & partubus & patrimoniis , ac domibus des scita prioris obseruatione Reipublicae, matrimonia priua- ta & singularia faciens, procorumque ipsorum. Et si in contrahengo matrimonio consulere ex voluntate sua debeant, uniuersae tamen ciuitatis principibus, Ut communis com- s modi causam decernit spectandam esse. Quare & dites inferiores nuptias non recusent, & locupletum consortium inopes consequantur: & si viret opum non congruunt, ingenia tamen diuersa miscenda esse: ut iracundo tranquil la tangatur,& sedato homini incitatior mulier applicetur. xes o talibus obseruationum remediis & prouentibus soboles natura discrepante consecta, morum prouentu meliore co/- lescat & ita compositarum domorum opibus ciuitas auge -

iur. Puerperia quoque ipsa morum dissimili seminio concc-pta , cum viri utque instar similitudinis traxerint; neque illis 3s vigorem in rebus gerendis, neque tamen inspectandis consilium defuturum. Instituendos vero eos esse, utcunque parentes consuetini. Domos vero & possessioneςhabeatae

priuatas, ut queunt singuli, quae quidem nec in in me sunt pugeri per auaritiam , nec prodi per Luxuriam aut disert o per negligentianas nit. Lesesque ciuitati huic promulsari iubςx, Rimum modςr toxum, ς m siquid tale conci let,