장음표시 사용
651쪽
628 Cap. VI. De yure belli Gentium.
ctionis sibi demandatae, vel ossicii lege praescripti, aut absque jure lege concessi facta sponsio est.
Cum in superioribus cf. 463. seqq. in demonstraverimus, quaenam de sponsionibus snt tenenda ; ea ad promissiones Potestatum in bello in cas bus propositionis praesentis sunt applicanda. Quamobrem opus non est, ut hic repetantur, quae ex superioribus abunde intelliguntur. Quemadmodum vero ad propositionem praecedentem monuimus, ad potestates minores applicari posse, quae de mandato, contractu insti. torio & contractu exercitorio alibi demonstrata sunt; ita quo. que idem hie in specie intelligitur de iis, quae mandatarius ex. . tra limites mandati, institor & exercitor extra fines praepositio. nis vel legem ejusdem facit. Ratio patct ex iis, quae modo.aΠ- notavimus not. 3 773. . Id adhuc notandum , quae hic de potestatibus minoribus in bello demonstrantur, eadem 4ntel-- ligenda esse de potestatibus minoribus aliis quibuscunque, cum in demonstrando non sumatur, nisi potestates minores agere iure a potestate summa in se collato vel expresse, vel ex natura functionis' aut ossicii sngulariter praescripti : id quod potestatum minorum omnium commune est f. 368. .
minore, quae tenetur ri, cum quo attam es tum de damno, tum ad poenam. Et-
majus jus enim si potestas minor in bello jus majus prae se fert, quam prae se fert, habet, cum hoc sciens & volens faciat, dolose agit I. 7ον.
quam habet. pari. Phil. pract. univ. . Quamobrem cum pactum ab eo nullo jure initum sponsio sit g. 77 3. , consequenter ex eo non obligetur potestas summa, si rati habere nolit β. 468. si ratiliabitione non secuta pars altera, cum qua contractum est. damnum incurrat. id dolo potestatis minoris datur. Quo
niam itaque damnum dolo datum resarcire debet, qui dedit β. I
652쪽
Cap. VI. De Fure belli Gentium. 629
8 o. pari. a. Jur. nat. ς si potestas minor in bello jus majus prae se fert, quam habet, tenetur ei, cum quo actum
est, de damno. QEod erat unum.
Si potestas minor in bello jus majus prae se fert, quam habet, & ideo alterum inducit ad pactum ineundum, quod, si non servetur, in damnum alterius vergit; fraudem committit 4. 347. pari. s. Jur. nat. . Enim vero quia ab omni pacto fraus abesse debet . i 49. pari. s. Jur. vat. 9, cuilibet paciscentium competit jus a parte altera exigendi, ne. fraudem committat, consequenter si potestas minor in bello jus majus prae se seri, quam habet, ut ad pactum ineundum alterum inducat, injuriam ei facit j. 839. pari. I. Jur. nat. 2. Quoniam itaque unicuique natura competit jus puniendi eum, qui ipsi injuriam secit l. 349. pari. a. Jur. vat si po testas minor in bello jus majus prae se seri, quam habet, tenetur ei, cum quo actum est, non modo de damno per δε- monstrata v. r. verum etiam ad poenam. Quod erat alterum.
Utrumque etiam demonstratur hoc modo. Patet per demonstrata n. a. potestatem minorem in hypothesi propositionis praesentis esse defraudatorem. Enimvero qui alte- tum defiaudavit, eidem non modo tenetur de damno j. 683. pari. 2. Jur. nat. J, Verum etiam ad poenam I. 684. pari. 2. Jur. vat. . Ergo etiam si potestas minor in bello jus majus prae se seri, quam habet, tenetur ei, cum quo actum est, tum de damno, tum ad poenam.
Et si autem is, cum quo dolose contractum est, non defraudetur; summa tamen potestar, quae permittere dolum minoribus non debet, in eum animadvertere potest, qui dolum commisit jus majus prae se ferendo, quam habebat. Sancti-- fidei, quae summas potestates maxime decet inor. f. S OJ,
653쪽
ab omni dolo abhorret. Quamobrem nec serre ea debet, ut potestates minores dolose agant, dum ipsus nomine pacisci videri volunt. Malitia igitur potestatis minoris recte punitur. Immo cum jus sibi arrogat potestas minor, quod non habet, sed summae potestatis est, quodque ideo exercere nequit, nisi ejus consensu, revera injuriam ei facit 8s9. pari. 1. Iur. nat. , eamque laedit sq. 92o. Part. ἔ. Jur. nat. . Quam obrem non modo natura ipsi competit jus illam puniendi I 6 I. Parr. I. Jur. not. , Verum etiam vi juris majestatici g. s79. 83 a. pari. I. Fur. nat. .
g. TTs. Quatenus Potestates minores oblidant inferiores intra eos actus, quos potestates imperare solent. Actus enim illi, quos potestates minores im- minores o perare solent inferioribus, pertinent ad iunctionem ipsis de- liuent infe- mandatam, consequenter eos jure a summa potestate con-
rgres. cesso imperant g. 773. P. Cum itaque perinde sit, ac si
ea imperaret potestas summa, cui obedire obligantur subditi . ao 43. patri. δ. Jur. nat. 9 ,' potestates minores Obligant inferiores intra eos actus, quos imperare solent, consequenter etiam si paciscuntur intra eos actus, quos imperare solent, eos obligant.
Ita dux milites,magistratus oppidanos obligat.Quae vero sint ea, quae imperare potest potestas minor ex functione eidem demanis data intelligitur, ad quam quae referenda sint. non modo inde patet quod sine istis ossicio suo non rite defungi queat, verum etiam inde quod ea a potestate minore imperari soleant, cum contsuetudo optima fit interpres.
Quatenus potesates minores i l. 776. Potestates minores obligare nequeunt inferiores absque eoram consensa extra eos astus, quos trierare pol sivi. Etenim si quos
654쪽
cap. VII. De nre Gentium in bello. 63 I
actus imperare nequeunt Iotestates inferiores, in eos quo-feriores o que jus nullum ipsis competit g. is 6. pari. r. Phil. prast. unibo. ligare v Quamobrem de iis quoque disponere non possunt pro lubitu queant. suo absque inferiorum consensu, consequenter nec eOS Obligare extra eos actus, quos imperare possunt, absque eorundem conscnsu. Potestates minores omne jus suum habent a potestate sum. ma . 368. , adeoque plus juris in inferiores eorumque res sibi arrogare non possunt, quam ipsis concessum : quod quantum sit antea demonstravimus 3 77r. . Quae igitur vi juris ipsis competentis imperare nequeunt, ad ea quoque praeter voluntatem suam inferiores obligare non possunt. Eorum propterea requirendus est consensus. Notandum vero, inseriores etiam hic 'intelligi potestates minores, quae juri alia. Tum potestatum minorum superioris ordinis subjecti sunt ratias enim aliis subordinari constat, & ut hoc fiat Reip. in. terest. Ad particularia non descendimus, quae in sequentibus demum traduntur, & quibus demonstrandis haec permitistuntur. Vide quae de magistratibus diximus cf. I 6 a. I 63. pari. 3. Dr. nat. R. de ossiciis publicis g. 884. pari. δ. Jur. nat. . Omne enim jus magistratuum & eorum, qui publico munere funguntur, nititur eodem principio generalide jure suo per alium exercendo , & potestates minores quae cunque revera non sunt nisi magistratu j. I 6 a. Part. S. Furi nat. U I. 368. A .
g. 77 T. ut bellam injustum gerit, ei jus nullam re bello est. Quic- M. fictam quid enim in bello injusto fit, illicitum est g. r ia a. 'ge
655쪽
63 a Cap. VII. De Dre Gentium in bello.
petat jus ali- pari. r. Jur. nat. P. Quamobrem cum nemini jus competere quo in bello. queat ad id, quod illicitum est g. 37o. 336. pari. r. PhiL
prati. univ. ; ad ea, quae in bello injusto fiunt, jus nullum competere potest. Quamobrem qui bellum injustum gerit, ei jus nullum in bello est. Ostenditur etiam hoc modo. Qui bellum injustum gerit, cum nullam justam habeat belli causam g. ilio. pari. I. Jur. nat. θ; ei ad bellum jus nullum est, conlequenter nec jus ullum in bello competere potest.
Ρoteramus propositionem praesentem sumere absque ulla demonstratione instar axiomatis. Qui enim bellum gerit, ne cessario intendit aut intendere debet aliquem finem: qui cum in bello injusto licitus esse nequeat, nec ea, quae ad hunc fi nem Obtinendum adhibentur, media, qualia sunt ea, quae in bello fiunt, licita esse possunt, consequenter nec jus ullum inhello injustum gerenti competere potest.
Essectus belli Quoniam qui bellum injustum gerit, ei jus nullum injusti. . in bello est 777. ; vis omnis in bello injusto illicita est s. i ro.
pari. I. Phil. prast. unis. J, quos interscit helluerator injestas, eos natio jure occidit, quae hosti eripit, ea vi injusta rapit, quaecunque damna eidem dat, ea per injuriam dat, consequenter cum praedones sint, qui vi dominis invitis eripiunt res suas animo eas sibi habendi I. so s. so6. pari. a. Jur. vat. θ, invasores, qui nullo jure alios possessione rern m immobilium vi dejiciunt β. IO T. pari. a. Jur. nat. θ, di latronum esse constet, innocentes interficere eorumque res vastare; Qui bellum injustum gerit praedo, invasor ac latro est.
Omni tempore agnoverunt Gentes moratiores , injustos bellatores praedonibus, invasoribus & latronibus accensendos
656쪽
Cap. VII. De Fure Gentium hi bella. 633
esse, & quae in bello sine omni iure ab iisdem fiunt pro rapimis & latrociniis habenda. Actus non mutat naturam suam, sive ab hac, sue ab alia persona committatur ; sed ab eodem Potius persona committentis nomen suum accipit. Latro est, qui latrocinia exercet; praedo, qui rapinas: non Vero latrocinium tale esse desinit, nec desinit talis esse rapina, quia ab hac potius persona, quam ab alia exercetur. Sed non opus est, ut in iis asserendis simus prolixiores, quae a nemine hactenus in dubium vocata sunt, qui de jure in bello sunt commentati. Id saltem notamus hinc meridiana clarius esse, quod arma injusta non modo repugnent gloriae propriae Rectoris civitatis ε. 47. , verum etiam gloriae Gentis suae, quam curae habere debet f. si . .
s. 779. Qui bellEm injustum gerenti se a stociat, ei jus nullum in bes' De jure eo D competit, seu quicquid facit nudo iure facit. Etenim qui bel rum, tithel lum injustum gerenti se associat, is facit in gratiam ejus, qui lamis tombellum injustum gerit, quicquid in eo facit, quod per se Pa gerenti se tet. Quoniam igitur illicitum est, quicquid facit . I, asDciant. pari. r. Jur. nat.)ς eodem, ut ante I. TIT.), modo patet, ei, qui bellum injustum gerenti se associat, nullum jus in bello competere posse, seu nullo jure facere, quicquid facit. Qui bellum gerenti te associat, partem belli suam facit, quod per se pater. Nil igitur agit jure suo, sed ejus, cujus partes in bello sequitur. Quodsi ergo huic nullum jus in bel. lo competit, quemadmodum in bello injusto competere nequit 3. 777. nec ipsi quoddam competere potest.
657쪽
634 Cap. VIL De Fine Gentium in bello,
g. 78O. Quoniam ei, qui bellum injustum gerenti se associat, jus nullum in bello est g. 770. ; ideo patet ut ante, facit, illud ad rapinas, lava iones , latrocinia referendum I. T T 8. .
Quemadmodum qui praedonibus, invasoribus & latronio bus privatis sese associat, ipse praedo, invasor & latro est, id quod nemo in dubium vocat; ideo quoque bellum injustum gerenti, qui pro praedone, invasore ac latrone publico habenisdus, sese associans praedonem, invasorem ac latronem publicum agit. Eadem turpitudo incst facto eorum, qui bello injusto sese immiscent. quam illorum, qui bellum injustum suscipiunr, cum communem habeant causam. Tanto vero turpius est sese associare ei, qui bellum injustum gerit, si absisque hac associatione id geri non posset, eum rapinas, invasi nes & latrocinia promoveat , qui eadem impedire pro virili debebat. Cum enim quivis damnum etiam ab alio avertere teneatur , quantum datur 3. 49 s. Part. a. Jur. nat. p belli quoque pericula & damna, quae in eodem dantur, avertere te netur, quantum datur. Neglectus hujus ossicii naturalem turis ' Pitudinem habet: quodsi ergo accedat ad turpitudinem facto. . rum in bello injusto, eandem utique auget. s. 78 .
Qui bellum justum gerit, illi is bella licitum est, sine qao jur
suam ab adversa parte consequi nequit; quod ad hunc mera cons quendum non facit, illicitam est. Etenim jure naturali non da
tur in bello jus nisi ad id, sine quo jus suum , cujus gratia
bellum geritur, obtineri nequit III 3. pari. I. Pronat. 2. Quamobrem cum Gentes eorumque Rectores naturali Jure
inter se utantur . 4.); qui bellum justum gerit, ei in bello licitum est, sine quo jus suum ab adversa parte consequi nequi
658쪽
cap. VII. De Dre Gensium in bello.
nequit, quod vero ad hunc sinem obtinendum non facit, illicitum est.
Non alio fine bellum geritur, quam ut jus nostrum conse quamur, quod alter nobis tribuere non vult i. IIo a. pari. . mri nat. . Finem hunc ut consequamur, adhibenda sunt media lassicientia. mpetit Gentibus jus belli I. 6r 3. . Quamobrem ipsis quoque competere debet jus ad ea quae ad executio. nem hujus juris necessaria, consequenter ad ea media, sne quibus finis obtineri nequit. Frustra datum esset jus, nisi etiam permissa essent ea, s ne quibus usus juris foret nullus. Notandum vero, cum dubius si belli eventus, in aestimando eo, quod ad finem in bello intentum necessarium, non requiri certitudinem, sed sussicere probabilitatem: certa enim cognitio sapientiam humanam, quantacunque fuerit, longe su Perat. ι
. T 8 3. Quoniam in bello justo licitum est id, sine quo jus Dbdit Deita
suum ab adversa parte obtineri nequit . 78ι. , in bello au- itatem vi persequamur jus nostrum β. Oa. partis r. Jur. vat.)ς in bello vii licita est, sine qua jus noti ηm consequi nou possumus, consequenter si quae sine vi, veluti fame , obtineri possunt, ad ea obtinenda a vi abstinendum.
Sane ad bellum non ante jus datur, quam si alio modo alterum permovere non possis, ut jus tuum tibi tribuat β. I IIp.part. r. Jur. nat. ; id quod clarissime quoque elucet ex iis, quae de modo componendi controversias inter Gentes demonstravi. mus. Quamobrem nec in bello jus datur ad vim, quae eidem propria est, si leniori quodam modo consequi possis, quod vi obtinetur. Neque enim hosti asserendum majus nocumenis tum, quam cui necessitas locum facit, quae sola excusat inferentem & culpam omnem transfert in eum, cui insertur.
659쪽
636 Cap. VIL De Fure Gentium in bella.
Penes quem Jassicium de necessitate eorum, fine quibus jus suum obtin sit judicium re nequit, qui bellum gerit, igi relinquendum. Gentes enim natu- de necessitatera liberae sunt β. 3 3. pari. 8. Jur. vat. 9, consequenter et- eorum,quae in iam Rectores civitatis, qui eas repraesentant q. 39. & ea-
bello feri rum jure bellum gerunt g. 6ι 3. 634. . Quamobrem cum debentia vi libertatis naturalis permittendum sit, ut unusquisque in determinandis actionibus suis suum sequatur judicium, quamdiu nil facit contra jus tuum I. ιI6. pari. I. Jur. ηat.), id
quod in praesenti casu non fit, ubi jure suo utitur 3.78i.); iudicium quoque de necessitate eorum, sine quibus jus suum obtinere nequit, qui bellum gerit, ipsi relinquendum.
Nulla Gens, ad quam bellum non pertinet, judicium sibi
sumere potest de necessitate eorum, sine quibus finis helli ob. tineri nequit: id enim non modo repugnat naturali Gentium libertati, quae illaesa nulla sibi imperium in alteram arrogare potest; verum etiam in se impossibile est, cum in easu emergente ex arena, quod dicitur, capiendum consilium. Parti autem adversae multo minus tribui potest hoc judicium, cum absurdum foret hostem constitui iudicem, in propria causa, qui, cum fibi causam injustam belli esse minime confiteatur, vim omnem. illicitam adversus se declararet. Quaestio de abusu juris in bello inter belligerantes semper foret controversa : deciso igitur committi nequit ei controvertentium parti, quae de abusivconqueritur. Perinde nimirum hoc soret, ac si quis in foro judicium de lite vindicare vellet actori: id quod nemo noni absurdum agnoscit. Nil igitur restat, quam ut eonscientiae belligerantis relinquatur, ut judicet, quodnam ipsi necessari' tam videatur ad finem belli consequendum.
660쪽
Cap. VII. De yure Gentium in bello. 637
. T 84. Vis bellica non consistit, nis in usu amorum. In bello κι b.l avi persequimur jus nostrum f. ιι Oa. pari. 1. Jur. vato. Quasn re citio concobrem cum Gentes non aliter vi jus suum adversius alias per-piti
sequi possint, nisi vi armorum, quod per se patet; vis belli
ca non consistit nisi in usu armorum.
Sane in statu quoque naturali, ubi ius tuum adversus alterum manu defendere nequis, armorum usum licitum facieipsum jus naturae, utpote defensori tantundem concedens, quantum laesioni arcendae s 3. 93o. Part. I. Furi naria &, ubi quis laesus fuit, periculo laesionis futurae avertendo lassicit IOS9. Part. t. Jur. nat. . Quod si igitur vis, quae sussicit, in manu non est ; defectus virium a natura concessarum instrumentorum g. 98I . tol. , consequenter armorum usu supplendus g. 6 II. . Dedit natura manus hominibus, ut iis. dem utantur in defensione sui dc juris sui; dedit vero etiam facultates animae, quarum usu invenire ac uti potest instruis mentis, quibus suppletur defectus virium, quas manibus dene. gavit. Non minus itaque naturalis est usus armorum, quam manuum, quem utrumque natura conjunxisse recte dicitur. Disserunt in eo homines a brutis, quod in actionibus juventur instrumentis, quorum usum ignorant bruta. Ceterum operationes bellicae omnes non restringendae sunt ad vim bellicam, neque enim omnibus vis insertur hosti, multo minus omnes actus, qui helli causa fiunr, ab eadem proficiscuntur,. pro utaex sequentibus clarius elucescet.
. 78 s. Quicquid hostis quomodocunque belli causa agit, , Ius bellia actis, bellitus est. Ast bellica operatio Vocatur actus bellicus, ctis, operati- quo hosti vel vis insertur, vel ad vim eidem inserendam aut oves bellice, arcendam vim ejus via sternitur. Operationes vero bellicae, hostilitates