Bibliotheque Classique Latine ou Collection des Classiques Latins

발행: 1828년

분량: 674페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

rebus, praeter probabile, nihil habere, ad quod in agendo se applicent, S IOI, Io8, Io9. Quod autem Antiochus contra Carneadem pressius monuisse dicatur, hoc certo decretum, quo Sapiens nihil posse percipi perhibeatur, in perceptis criterii loco relinqui debuisse. Sed sequi sapientem ipsorum pari ratione hoc, nihil posse percipi, qua probabilia Sequatur, quum certa Veri

nota Careat. Ita ei non metuendum, ut vera cum salsis confundat, S IO9, IIo. Nec omisisse Luculi. illud Antiochi, quo Philo, ut de Pugna Secum commissa, vehementer perturbatus dicatur. Sed nullam hunc admisisse pugnam, quum verum non tollatur omnino. Quum vera, tum salsa agnosci; sed ut probabilia, non ex criterio, S III.

Queritur jam de nimia contra haec disputandi exilitate. Si enim id, quod percipi possit, simpliciter, V. c. Peripateticus quis,

tino ,τάρχοvτος εvαπεσφραri yμεΜου definiret, nec , quo res tantopere mutetur, ἀπο bπαρχουτος κατ' αυτὶ τb υπαρχω, diceretur; haud magna contentione opus iaret. Ne tum quidem, si sapiens uonnumquam opinari statueretur; quum Carneades ab hac sententia non

longe abierit. At nunc quum talia mutet, non principuin Acadinmiae veteris philosophorum aliquis, sed qui vel Polemonis aetate minor sit, nihil se videre, cui accommodare Se POSsit. Non percepto assentiri, quod nihil aliud sit, quam opinari, per veti. Academicos quidem licere, non licere per Stoicos et Antiochum: quamquam hunc ut hominem amarit, et ut philosophum, ex ingenii acumine, maximi aestimet. Sed quum hic se Λcademiae v teris osse dicat, tamen cum Zenone ea Statuere, quae Plane ab illa discrepent : licet vel ipse utrumque hoc probet, id unice percipi posse, quod cum salso nullo modo confundi possit, et, sapientem numquam opinari, S III, IIa, II 3. Hoc autem Pro haro se nullo modo Posse , quod quum non cognito assentiri Lucullus vellet, tamen ipse συ μα Omnis Sapientiae PrOPonat, qua si in tam innumerabilibus, ab omni lapsu et Opinatione immunem praestare possit i Ad quod si ipsum rapiat, idem licere otiam philosophorum reliquis. Si sua sola vera dicat: arroganteS se, qui scire se Solos Omnia putent. Si sapientem scire dicat : a non Sapiente igitur explicari sapientiam l Sed quum haec quaestio ad solum sapientem pertineat, de hoc se nunc acturum, S II 4, ras. In tres igitur partes quum communitor dividatur sapientia, esse

242쪽

de unaquaque seorsim dicendum. De Physicis agitur, I xx8-ra 8; de ethicis, S r29-r4r; de dialecticis S 14a-346. Antequam vero hanc ipsam disputationem ingreditur : negat esse quemquam ita

opinionibus inflatum, qui eorum omnium certam esse cognitionem credat, quum tot rationes ex sola conjectura Pendeant. Ipsos Geometras, qui rationibus SutS cogere credantur, principia sua, ut Conc Sa, non ut Probata, Ponere. Nec Sapientem, solem tot

partibus terra majorem esse, quot illi doceant, juraturum. Si igitur ne horum quidem rationibus sapiens confiderit, multo minus iis philosophorum. Et, si vel maxime Velit, quorum tandem prae ceteris p Fingat sibi quis nunc maxime feri, nondum esse, sapientem, qui, ingenio Praeditus divino, aliquam physicorum disciplinam sibi prae coteris eligat, profectusque a Thalete ad Platonem usque singulas singulorum de principiis rerum tam

divorsas inter se sententias cognoscat. Quamcumque autem hic,

neglectis tot, tantisque posteriorum temporum) philosophis ,

ex illorum sententiis eligat, eam certissimam esse debere; tam certam, quam stoico scilicet Sapienti, mundum sapientem esso, et mente, omnium essectrice atque rectrice, Pr-ditum e stellas, terram, mare, deos esse, etc. S II 6-lao. Haec Stoicorum) vera ut sint, per se licere et sed percipi non Posse; neque concedi a reliquis, v. c. Aristotele : Lucullo autem eadem , ut vitam, et famam , defendenda esse. Sic perire sne tangatur, quam levo sit temere assentiri in ipsam judicandi libertatem. V. c. quum deum statuant omnia hominum causa lacere, et quaeratur, unde tot in natura rerum his noxia p tamen his ipsis tantam sapientiam inesse dici, ut sine deo enici nequeant; cujus providentiam vel ad minimas res adhibeant. At isti quiim a deo omnia fieri dicant, Stratonem contra Lamps. ad mundi existentiam, et gubernationem, deorum ope nihil indigere. Ita non deum solum gravi opere solvi r sed timore etiam homines; qui ex perpetua illa dei cura nora possint, quin deorum numen horreant. Se quidem, quum ista densis tenebris obscurentur, neutri asSentiri; proba

hilius jam hoe, jam illud videri. Et tantum abesse, ut mentis

acie res et caelestes, et terra reconditas, Percipere liceat, ut vel corpora nostra ignoremus, quae tamen Sectione nosci possint.

Non igitur liquere , utrum terra fixa Sede utatur , an medio in coelo pendeat; non, habitata sit luna, necne e nihil de Antipo-

243쪽

dibus, etc. In corpore autem nostro naturam et nervorum et venarum latere. De animo denique omnia esse incerta, multimodasque sententias. Horum aliquam sententiam istorum sapienti

certam videri, huic autem ipsorum, ne ullam quidem admodum probabilem, , 32Ο-I24. At si modestius secuin agatur, Sic ut Lucullus ipsum non suae sententiae, sed alicui cuicumque assentiri voluerit; sique ipse a se

impetrarit, ut cuiquam assentiatur, V. e. Demoerito et omnes et Stoicos et Antiocheos esse contra ituros, atomos illius, et innum

rabiles mundos objicientes. judicantesque rectius esse, nihil, quam tam vitiosa, sentire. Quare nihil huc pertinere, ut ipse alicui a sentiatur, nedum Luculleae sententiae,quippe quae ipsi ne probabilis quidem videatur : quum nec divinationem, nec satum, Probet, ne mundum quidem hunc Dei sapientia conditum judicet; certe, ita sit, necne, ignoret, S Ias, 126. Nihil autem esse, quare ipse tam cupide in invidiam ex eo adducatur, quod nihil scire se dicat. Stoicos ipsos de rebus gravissimis inter se dissentire t Z

nonem cum reliquis aethera; Cleanthem, illius auditorem, et magnum philosophum, solem dicere summum deum et rerum omnium dominum. Ita dissensione sapien tum fieri, ut dominum suum ignorare cogatur, quum scilicet nesciat, soli an aetheri sit serviendum IEx his nimirum incertum esse, uter ipsorum sit modestiori Has tamen physicorum quaestiones se non abjiciendas judic re et acui potius alique inde animos ot ingenia naturali via. Licere igitur cas utrique sapienti: sed cuique suo modo. - Antequam ad ethica pergit, hoc ad superiora addit. Istos, quum tantopere physicis nitantur, non videre, frangere se inde auctoritatem vel earum rerum, quae minus Sint obscurae. Pari assensu approbare eos, statuam, quae illic conspiciatur, mensura ejus a urate inita, sex Pedum esse; ac Solem, cujus mensura nulla sit, plus 18 partibus terra esse ampliorem. Inde hanc valere conclusionem: si quis, quum Solis magnitudo percipi non potest, cetera pari modo, quo magnitudinem solis, approbet, eum cetera n

percipere: qui igitur hanc, quae percipi non potest, ita approbet, ac si percipiat, nihil istum percipere. Neque se pugnare, si hanc porcipi posse dicatur, si modo cetera pari modo percipi dicant. Non onim iis licere distinctione inter plus minusque perceptum

uti, quum nulla in καταληπτῶ desinitione notetur, S Ia7328.

244쪽

De Ethicis autem, in quibus fines honorum malorumque Constituendi sint, dissensionem inter summos philosophos esse maximam omnium. Commemoratis diversorum philosophorum, sa- miliarumque eorum sententiis, quam earum iPSe Sequatur, quaerit. Si Stoicos sequi velit, ne licere id quidem per Antiochum :qui tamen, perpaucis mutatis, quum Academicus vocaretur, Purus putus esset Stoicus. Periclitari jam rem , quum aut Stoicus , aut veteris Academiae sapiens, sit eligendus e uterque simul autem non poSsit, quum contentio inter utrumque ad totam rem, non ad partem aliquam pertineat, et a ratione , qua Summum

bonum definiatur, Omnis agendi ratio pendeat. Quod si igitur Polemoneus sveteris Academiae) sapiens eligatur, rejici, ut a

vero abhorrentem, hunc Stoicorum e et ita versa vice. Si igitur, qui neutri parti assentitur, numquam Prudens Sit, quaerendum esse, qua Prudentia is sit, qui alterutri assensum suum addicat, g ra 9- 32.

Quid p Antiochum ipsum in eo , quod in nonnullis a Stoicis , qnos amplectatur, discedat, docere, non Posse haec recte probari sapienti. Ita v. c. valde hunc hoc illorum, quo omnia peccata paria dicant, improbare. Nisi igitur ipse deliberet, utrum

eorum sequatur: verendum esse, ne Scelus committat; quum Lucullus in scelere posuerit, si dogma Proderetur. Cavere igitur se ex dogmate utrisque communi, ne non cognito amentiatur. Μajorem adeo dissensionem hanc esse, quum vitam beatam Zeno in virtute unice; Antiochus in eadem beatam quidem , sed non beatissimam statuat. Atque in eo illum velut deum se, hunc ut homuncioncm praebere e licet ille nimium virtuti tribuere videatur. Hunc autem paene secum Pugnare, qui, concessis quibusdam corporis fortunaeque malis, tamen Sapientem beatum statuat, si vel his omnibus prematur. Alterutrum horum verum esse debere ; sed ex hac dissensione sese distrahi, S I 33, I 34. Ne haec quidem, in quibus uterque consentiat, ut Vera probari posse ,

. c. In sapientem nec eupiditatem cadere, nec laetitiam: Eumdem neque timere umquam , nec dolere. Hoc, etsi durum sit, Zenoni esse necessarium e Antiocho secist; cui, Praeter turpe, mala multa. Talia autem Academiam Veterem numquam, quae affectuum

etiam titilitatem docuerit. Displicere quoque illa Stoicorum v α- νιλ ab Antiocho adscita , quae , licet quidem maximam par-

245쪽

tem Socratica Sint, tamen numquam sint ab Rcademicis Peripateticisque adhibita. Ea sane Lucullo, Antiochum consectanti, defendenda osse ut patriam : ipsius nihil valde roserre, S I 35, i 36, 13 . Si autem de ipso solliciti sint, ne, quod nolint, ad opinionem prolabatur, non cognito asSentiens, Velle se eos si hi auctores, quamnam ex tribus illis solis sententiis, quas defendi posse de finibus bonorum Chrysippus dicat, sequatur, hon

statem, an VoluPtatem, an utrumque Θ Dissentire se quidem, et aegre a Polemoneo summo bono, quod idem Peripateticorum et Antiochi sit, abstrahi : sed altera parte allicere voluptatem

Aristippi Epicuriquc finem), altera retrahere virtutem Zenonis finem j ad sese; et quum utramque velit, Calliphontem

cum Carneade sequutus, advorsari iPSam rectam rationem, quae hominem cum bellua jungi nolit. Rucre etiam Omnem virtutem, nisi ea sit gratuita. Contra vero Omnium honorum sontem in compore dici; eamque regulam eSSe naturae et ut qui secus statuerit,

ei nihil soro, quod in vita sequeretur. Se hominem osse, hisque moveri; nec aliter Lucullum. Hoc modo interesse, hunc, quum sit commotus, acquieScere et tum amentiri, idque, cui assentiatur, in porceptis ponere : Se, Si asSentiatur, assentiri salso putare; quum verum a falso internosci nequeat, neque quidquam ad

verum videndum dialectica valcat, S 138-I4 I. De hae tertia philosophiae parte aliud judicium esse Protagorae, aliud Cyrenaicorum, Epicuri, Platonis : quorum nullum Antioclis probetur. Hunc ne eos quidem Sequi, quorum partibus annumerari velit : Chrysippi cum Promere vestigia unice. Non igitur eos seqvcndos esse, qui inter se dissideant. Ne in clementis quidem dialecticos consentire, S I 42, 343. Nihil igitur esse quare ipsum Lucullus in invidiam adducat, et vel ipse , ut seditiosus tribunus, concionis turbam in se incitet : quae vice vcrsa in istos facile concitari possit, si doceatur , ab iis omnos, qui concioni intersint, cxSuleS , SerVOS, insanos, verbis vore invidiosis, appellari; neque hos quidquam scire, quum solus sapiens scire dicatur. Idque ita eSse, geStu Zenonem exposuisse. Quod si sit, neminem , nisi Safentem , num lux sit, in ipsa meridie scires. Haec, quamquam Sint minus eleganter et subtiliter dicta , tamen aeque invidiosa eSSe. Ita Se illi, pro eo, quod, nisi sit

καταλ ic , artificia QMe nulla POSSint, reponere, artem sino

246쪽

scientia squae in solo sapiente sit), locum habere non Posse. Accurate majores in jurejurando fecisse, sormulis additis, ex animi sententia, et, si sciens salio : et quod in teste, vel si ocularis es-Set , ar&trari ; a judice jurato, quod cognorit, rideri, Pronunciatum Voluerint, S I 44, 145, 246. Sed quum nauta missus, et ipse Favonii exorti suSurrus, naia igationem suaderent, ita perorat, ut auctor Sit, si in POSterum talia quaerantur, potius de discordiis summorum Philosophorum, de dissicultatibus, quibus naturae cognitio impediatur, et similibus, disseratur. Lucullus, placere sibi tales Sermones, eOSque repetitos velle; Catulus, se ad patris Carneadeam Sententiam, qua sapienti opinari liceat, redire ; pariter autem cum Cicerone Drora lavere : Hortensius denique iocosa ambiguitate, Tollendum, Pronuntiat. Quod ita arripit Cicero, ac si ille, proprio hoc recentioris Academiae verbo, το καταληπrb, tollendum dixerit,

I. Cis. pars lenis.

248쪽

LIBER SECUNDUS,

QUI INSCRIBITUR LUCULLUS'.

I. IV1 1 NΠΜ ingenium L. Luculli, magnumque opti-

gna homine nobili ab eo percepta doctrina, quibus temporibus florere in foro maxime potuit in , caruit

x. Lucullus. Inseriptio libri variat. Pliares etenim et scripti et vetus editi, culti Ioeo, et Hortensii nomen Ponunt. Neque de hnjus tituli veritata Io. Baptistae Pii. Bononiensis, aetate disitatum esse, hujus ipsius Emendd. Et annotamenta in Μ. Tullii ad Hoe-

ensium opus, Elare docent. Praeserunt idem nomen ex nostris D. cod. Et

ratisi. Sed nihil quemqtiam hie tit los per librarios corrumpendi mos movere h. l. dehet. Repererant isti inter Personas colloquentes Hortensii nomen, et hune inde pro illo deperdito libro habentes, hoe ipsum fronti libri praefixerunt. G.-De Fero titulo, et Plutarch. in Luculi. caP. 42. et Introd. ad Acad. P. s, seqq. . Magnumque eiam. Gud. 2, inmen. Erl. et Wrat. quum: aed ex aeribarum vitio, in hac insolentiore particulas jungendi ratione ubique obvio. Cons. Div. V, ep. 23 I a casus enim gladiatorii, similitudinesque hae, tum rationes in ea disputatione colle-etae, vetabunto. Vide supra Acad. I, e. 4,

3 et 6 ; et infra e. 14, 3 4 3: -Definitionea

a a et . . . tum, etc. m At Hilla. non haresolum, sed totum Primum caput, ut apurium, raneis inclusit. ω Serioris enim, inquit, esse manus, fiatia et mat verborum tinuitus rhetoricus, et peccata historica .. G. 3. Ingenium L. Luculli. . . atussium . . . doctrina . . . quibus temp. Potuit,

ruit. Ηtilsem. ante quibus , Puncto maximo Posito, sua sponte Qui addit, quippe quod severa Cie. acriptum

249쪽

u28 M. T. CICERONIS

omnino rebus urbanis L Ut enim, admodum adolescens, cum fratre, pari pietate et industria praedito, paternas inimicitias si magna ctim gloria est perse

quutus, in Asiam quaeStor prosectus, ibi per multos annos si admirabili quadam laude provinciae praefuit; deinde absens iactus sedilis, continuo praetor licebat enim celerius legis praemio Τ); post in Africam; inde

postulet : quodque si non addatur, primum cerni alienae manus vestigium. Ossenditor enim ille, quod tria substantiva simplici verbi numero junguntur. Sed dudum regula haec ex requenti auctoris usu dedncta esse debebat, qua plura substantiva, ad unam velut notionem iuncta , simplici verbi numero comprehenduntur. Id quidem in nominibus propriis satis notum est. Cons. orat. III, I 8, 68. Sed , idem etiam in subsit . rerum usu

enim, quum minus hucusque ob edivatum ait, factum est, ut sat inulta in Cic. loca pro virorum doctorum lubidine correcta legantur. G.

m adolescens. Non debebat Grui.

Iectionem plurium codicum ad quos

etiam Gud. 2 , Erl. et Oxon. ψ . refertur , re rebus humanis. Ut enim urbanis adin. . adeo Probare, ut eam in texta reciperet. Est enim et Perae nihil, et ortus ejus a scriba repe tendus, qui quum torpente animo humanis scripsisset, veram Voci lectionem superaddebat: quam alii ut omissam vocem loco, quem aPtum Putabant, inseruerunt. Hinc inde in reliquis, qui non ex hoc fonte fluxerunt, eodicibus h. I. nullum variantis Iectionis vestigium cernitur. In Vien. ordine verborum mutato , urbantis

enim legitur : quo magis id , quod

diximus, Probatur. G. - Camuit o. r. urb. I. V. Lectere vertit: II De pri- sbour de La mille. Bene. Nam, inquit Davis. Post adolescentiam in opera sorensi positam, tota florens aetas peregrinata absuit ab oculis et fori et curiae. Acto triumpho de minthridate, tum solum Lucullus Romam

reversus est; nee obiit mortem , nisi postquam senex fuit motae mentis ,

luxuriaeque perditissimae. Vide Plat. Luculi. Pag. 5I8-52Ο.

εαλω κλοπῆς , accusatore Servilio an gure. Hic a Lucullo peculatus insimulabatur ; at incolumis evasit. Vide Plutarch. Luculi. P. 49 I. DAVIS.

6. Quoestor . . . Per multos annos.

Sic enim distincte cum edd. vett. Et tribus scriptis meis pro permultos dedimus , nempe ab anno 668 , quum Sulla in Asiam prosectus, haud ante 6 5 rediit, quippe quo aedilia suerit. Paullo inferius, S a, in quaesturae diu

turnum tempus in dicitur. G.

7. Legis pria mis. Legitimum Praeturae tempus biennio post aedilitatemerat. Cf. Ρitisci Thes. Anti. in aetas printoria, et eos quos hic Iacidat. Ita verbis autem his ne Ossendas, notanda est curtata dictio, qua u legis praemio in ponitur pro in lege, quae hochene meritis praemii loco concedebatis.

Cons. Orat. I, 58, 24 . Quaenam deinde lex ea fuerit, negat Ernest. albiliquere. Haud dubie Cornelia, qua

250쪽

ACADEMIC. I, LIBER II, I. 229 ad consulatum ' : quem ita gessit, ut diligentiam admirarentur Omnes, ingenium agnoscerent s. Post ad Mithridaticum bellum missus a senatu, non modo opi nionem Vicit omnium, quae de virtute ejus erat ', Sed

etiam gloriam Superiorum. Idque eo suit mirabilius, quod ab eo laus imperatoria non admodum e Pectahatur δη, qui adolescentiam δ' in forensi opera, quae-

licebat iis, qui Sullae partes essent

aequuti, magistratus ante temPus Campere. Simili ratione M. Crassus ex Cornelia lege praetorius consulatum

ambisse dicitur. Cons. Appian. Beli. Civ. c. I, ax. Et, nisi plane fallor, illa de magistratibus anno 6 4 Iata e quam Plurium capitum suisse, vel ex his

clarum est, quae de ea innotuerunt. G. 8. Post in Africam ; inde ad consulatum. Interpretes applicant haec ad ea, quae Plui. Luculi. cap. 2 narrat rubi missus a Sulla Lucullus in Asricam AEgyptumque esse dicitur, ad classem contra Μithridatem eolligenis dam ; cons. Crastillan Comment. ad h. I. pag. 219. At hoc est tempora miseere. Nam quae in primos Luculli aesturae annos 668 et 669 cadunt, ea haud parvo a chronismo ad ann.6 et ab hujus praetura Proximram transferuntur. PIut. in Luculli vita, . nihil plane de hae Luculli, propraetoris , Provincia refert, atque ita hunc laude privat, quam Aurel. Vict. Cap. 4 . hia verbis testatur e ae Praetor Africam iustissime rexit M. G.-In hac interpretatione Goerenaeio I. V. Mis

esere amentitur.

s. Asnoscerent. GOer. dat cognoscerent. Sic , inquit, codices nostri et omnes aeripti, exceptis hinis Gulieumsi, et totidem Davisti. Nonius exemis pia plura o Cicerone assert, ubi cognoscere Pro agnoscere dicitur, coli.

Bremi ad Mn. II, as, Pag. 214 sq.

Corte ad Div. XI, ep. 23. I . omnium, quae de virtute ejus erat. Omnium debebat post erat Poni. Desendi tamen haec structura Potest,

si verba a quae . . . erat m, tamquam

in Parenthesi posita, celerius Pronuntientur. G.

11. I iae eo fuit misabilius. Plures scripti eum Wrat. eo ignorant. Sed cave spurium judices, nisi etiam fuisejectum malis. Nam nusquam Cic. in ejusmodi structura eo omittit, verbo Subst. Posito, V. c. Midqcie facilius . . vel in rectius is, vel, quod omnitam maxime amat, in idque magis . Alias autem seribit, in idque mihi eo magis est cordi .. Cons. Lael. 4 , IS , etc. Neque quis ex more repetito eo , sed sententia diverso , mendi quidquam

subodoret : talia enim ab auctore minime sunt aliena. G.

II. Exspectabatur. Plures libri et scripti, et vetus editi. Nectabatur: quibus se addant Erl. Vien. et ψ. Inde

conjicit Davis. sperabatur. G. - Atqui fit ut in laus imperatoria is non ex spectaretur ab eo cuius Plut . Luculi. 2, 3, antequam cum imperio adversus Mithridatem mitteretur, tot strenue gesta commemorat p Responderi potest eum nondum tamquam imperatorem egisse.Vide infra S a, not. 17, ad uv. in rei militaris rudis ..I3. Adoleseentiam. Id est, ad aetatis

SEARCH

MENU NAVIGATION