Historiæ Academiæ Pisanæ volumen 1. 3. auctore Angelo Fabronio ejusdem Academiae curatore 3

291쪽

3I lum cypri, aliaque metallie a corpora verum, pul herrimumque in metallum verti , sie vero versa haud amplius immutari . Haec eadem experimenta accuratissima eleganterque Etrusco Sermone deseripsit Josephus, qui nos quoque illud scire voluit. lunae radios nunquam vim tantam habere, ut ealesaeiant. Quod quia nullo modo sine summa eura ae ἐiligentia deprehendi per experimenta potest. hinc iactum puto, ut multi, quamvis insignes Philosophi , tu contrariam iverint

sententiam . Idem Pisis elim esSet, Summa selieitate renovavit anto eulos diseipulorum suorum, quae ΗaWksbaeus habuerat experimenta

de luce, ει electricitate eorporum ; se dum tractaret Boyelanam machinam, vidit nova Se incognita quaedam de pondere Se elasticitate aeris, atque haee M alia hujusmodi multa, de quibus in Titio vita mentionem fecimus . litteris mandavit. Plura quoque investigavit de odorum proprietate; Sc in iis eomponendis, quoad vixit, valde delectitus est. Sed praesertim tu id incubuit, ut tempus constituere .

quo sonus propagatur, utque cognoseeret, num ejus velocitas adversis ventis retardetur, secundis augeatur. Haec aliaque experimenta de

sono secit Averanius rogatu Laurentii Magalottii, qui eadem concessit postulationi Regiae Societatis Londinensis. Haec vero volens Averanti operam remunerari, illum honorisco decreto suum in collegium eooptavit. Nec minus excellebat Averanius in fabricandis tele scopiis aliisque mathematicis instrumentis; omninoque videbatur ad physicas 8c mathematicas saeuitates natus, per quas , non Secus ac per Iuris prudentiam, potuisset sempiternae gloriae commendari. Sisamae eupidior fuisset. Illam laudem unice videbatur quaerere , ut aliorum utilitati serviret, quod quidem se consecuturum putavit, Si Pisis Aeademiam institueret, in qua industrii adolescentes in omnire physica exercerentur. Huic Academiae omnessorum nomen dedit, segesque , quibus illa teneretur. Latine descripsit, verbis 8c sono subrustico imitatus antiquitatem . Nee minori Iuris studiosorum comm do multos praefuit annos illi Academiae . quis ducta est Umbrosorum, quaeque ad excolendam Iuris prudentiam fuerat condita . Continue a-

292쪽

3 Ianim adolescentes in thesibus modo ad philosophorum morem tenuiter disserendi, modo ad copiam rhetorum in utramque partem exercebat; interdum etiam illos jubebat afferre orationes, in quibus aliisque rebus conficiendis, si quis ope sua indiguisset, hane nemini deesse patiebatur. Extant theses quaedam de jure belli Sc pacis,

quae laudem non mediocrem repererunt tum Averanio, qui eas scripsit , tum Germano cuidam adolescenti, qui easdem publice propugnavit . Profecto nunquam conquiescebat, nisi cumulatissime satisfecisset discipulis suis. Non paucos quoque liberalitate sua devinxerat, quibus rebus sebat, ut quotiescumque in publicum prodiret, multi eum suhsequeremur , 8c nemo ei par in civitate poneretur . Trie nium ferme ipse in explicandis Iustiniani Institutionibus laboravit, post quod tempus an . scilicet 1687. ad extraordinariam juris civilis cathedram , atque an. IIOO. ad ordinariam . eum antea in hae per triennium vices gessisset Biondii, voeatus suit. Aeeid i aliquando, ut Pisas adveniret Fri delicus Augustus Regius Saxoniae Princeps. Is motus praeclara fama, quae de Averanio erat, voluit eum e sus riori loco docentem audite. Rem statarii sore juveni Principi pui vitIosephus, si argumentum e publico Iure depromptum tractasset ; su-ditque pene ex tempore dissertationem illam de Reprcius is . quae est in manibus , 8e ex qua iacile intelligi potest quanta in eo esset doctrinae copia non tamen est celandum ipsum nan aeque

persecte Iuris publici, ut civilis, leges & instituta cognovisse &quam plenus esset, uber atque elegans ad Latine dicendum . Inter haee Iosephus Benedictum fratrem amisit , quem ea Sum pro mutua conjunctione . henevolentia, quotidianaque consuetudine vehementer doluit. Quaesivit ipse levamentum doloris in canendis mortuit udibus fictili ae molli carmine , illiusque vita Lat ne describenda , quae quidem praestitit suo more elegantissime: 8t hoc quoque se debere statia dulcissimo putavit, ut ejus scripta Praefatione vindicaret ab illis, qui ea incondita , inordinata , multa quidem eruditione reis serta, sed non satis ornata, bc Sanguine serme carentia dicebant. Cain

293쪽

vit quidem semper Iosephus, ne imitaretur exemplum illorum . quibus

unice est propositum, ut multa proseraut , non delectum, non modum , non ordinem spectantes, sed acri, quo pollebat , judicio ex

thesauris suis tantum expromebat optime convenientia, eaque non

vulgaria, sed recondita; omnia vero distincte, Sc ordinate disponebat illustrabatque mira orationis elegantia. Fecit hoc in iis Itali eis dissertationibus, quas dixit in nobilissima Florentina Aeademia Etrusci sermonis moderatrice atque custode, quarumque tria extant v

Iumina ab Antonio Francisco Gorio annos aliquot post mortem Auctoris edita. Primum abundat doctrina veterum philosophorum, ac praesertim Platonicorum de Deo , ejusque natura. Plurima quoque hahet ex intima Christiana theologia, Se ex SS. Patribus, praeeipue Graeeis deprompta. Sunt Sc in eodem volumine , quae de acerbissimis eruciatibus , indignissimoque Servatoris nostri supplicio Iosephus disseruerat. 8c Urbini an. I 738. mendose quidem typis impressa suerant. Porro haee hominem in lectione Sia Patrum eelebriorumque

Theologorum exercitatissimum ostendunt , quorum sententias de generibus poenarum , quas Christus subiit, ad leges eonsuetudinesque veterum Romanorum eruditissime perpendit. Hac enim via, quod verisimilius esset, in magna opinionum varietate statui posse putavit. Non incommode quaedam persequitur de coronis veterum : deinceps pluribus explicat, qua ratione in morte Christi deficere sol universae quidem terrae, exSlinguique visus est. 8c pauca quaedam docet de Hebraeorum, Romanorumque magistratuum potestate. judiciorumque forma , ad levandam aliqua ex parte Pilati culpam in acerbissima injustissimaque Christi damnatione. Claudunt demum volumen disputationes duae de mundi sine , quibus Averanius suadere nititur, illum tum fore, quando cuiacta astra ad idem , unde semel prosecta sunt , redierint , quod temporis spatium annus magnus appellari solet 3 in quo, via dicere audent astronomi , quam inulta saecula leneantur. Seeundam volumen plurima habet physica . quao mitabili ter explicaut igneam solita nataram Sc sumae in lucis subtilitatum Ve-

294쪽

locitatemque . Explicant etiam quae de eorporum gravitate,' hujusque legibus doeuerunt philosophi , praesertim recentiores , rationemque reddunt, quare vis gravitatis minuatur, si eorpus per aquam de-xcendat . Vidit hoc primus omnium Leibnilius : multa vero prompsit ex se Averanius ad illud ipsum confirmandum . Quod autem puta verit Leibnii ius, illa observatione explicari facile posse caussam ascensus Sc deseensus hydrargyri in haro metro , hoe neutiquam probat A veranius . Sunt etiam in eodem volumine non commemoranda hieesse duco experimenta habita a Iosepho eum ignario speculo se quaedam alia de sono, quia illa supra retulimus erudita multa. Talia sunt, quae comprobant haud incognita suisse veteribus non solum ignaria specula, sed etiam ea. quae formas aut augent aut minuunt nee non illa , quae originem Sc progressionem naviculariae apud v teres persequuntur; Sc quae demum ostendunt nunquam fuisse in

Liguria Apuam urbem , quamvis a Tito Livio Ligures Apuani nominentur. Postremo ad ornamentum voluminis accedunt hinae sunebres

orationes, quibus Iosephus laudes celebravit Philippi Corfinii & Laurentii Magalottii ; 8c quae idem praefatus est de conjungendis prae elatis artibus 8c disciplinis eum Iuris prudentia, dum in lucem an. Iro . Florentiae emisit lyriea quaedam Ansaldi Ansaldii, viri utriusque juris consultissimi. Tertium volumen magna ex parte confieiunt erudita & curiosa multa de conviviis veterum . Haud pauci quidem , o recentioribus praesertim, tractarant istud argumentum, quos omnes cum diligenter pervolutasset Iosephus, undique flosculos in rem suam carpsit ac delibavit. Sed majora sunt, quae ipse per se investigavit, quaeque retrusa antea atque abdita in media antiquitate protulit in lucem, ut videatur voluisse omnes superare doctrina, eruditione. su

tilitate atque elegantia . Epularia sequuntur pauca quaedam physica , metaphysica Sc juridica . ostendunt priora, qui fieri potuerit , ut multi sine cibo diu vitam sustentaverint; eommendant altera dulcem 6c altam non jam corporis, sed mentis quietem ad explicandum illum Homericum versum r

295쪽

varsantur postrema in ea quaestione, utrum signis eatio Italici verbi mobili eo trahi possit , ut annonam comprehendat. Tribus his voluminibus quartum adjunctum est , in quo sunt Latinae dissertationes duae , & oratio de Iuris prudentia, Medicina , Theologia per sua principia addiscendis , de qua Supra commemoravimus . Agit prior dissertatio de Lampadam ludo , eaque probatur illum non fuisse in usu apud Romanos , fuisse vero apud Graecos pervulgatum, qui Panathenaeis, Vulcanalibus, Ec Prometheis ipsum celebrare solebant in

Ceramico. Probatur etiam eos, qui hoc ludo certabant, minime lampadem in orbem circumtulisse, sed a primo ad Secundum , a secundo ad tertium , atque ita deinceps ad postremum usque eam traduxisse . Lutas in genere prosequitur secunda dissertatio, ostenditque a Lydis ludos ad sallendam samem in magna annonae caritate inventos fuisse, ab iisque nomen accepisse ; non tamen omnia ludorum genera nos ipsis debere , certe non ludum calculorum, seu quod idem est, latrunculorum, cujus inventorem fuisse putat Palamedem Graecorum sapientissimum . De hoc autem ludo calculorum; de variis illo ludendi modis tum apud Graecos, tum apud Romanos; de ejus disserentia cum ludis tesserarum Sc talorum; de vocibus ad omnia haec ludorum genera pertinentibus, in quibus interpretandis destissimi etiam viri saepenumero errarunt; St, ut alia praeteream, de Iudo quodam Aegyptiorum a Theute invento , in quo motus astr rum repraesentabatur, tam scite ac litterate dissetit, ut sicile existimari possit, illum fuisse antiquitatis peritissimum. Ejus vero bonitatem declarant quae extrema dissertationis parte posuit ad penitus removendos homines ab aleae ludo , in quo sola dominatur fortuna, cujusmodi erant ludi talorum Sc tesserarum : Si eupiunt animum relaxare , posteaquam gravibus seriisque rebus Satisfecerunt, ludant latrunculis , in quo omnia sunt artis N ingenii; vel saltem , quodam

Vol. III. P p

296쪽

retento modo. iis utantur lusionibus, in quibus eum fortuna eertat ingenium. 8c soriis iniquitas solertia artis corrigitur, qualis erat Iu-dus tesserarum eum calculis , cui Plato vitam humanam comparabat, dc de quo Terentius in Adelphis ae . IV. s. VII. Ita vita hominum, quasi cum Iudas tesseris. Si illud, quod maxume opus est jactu . non radit. Illud, quod cecidit forte, id arte ut corrigas . Cum his posthumis Latinis monumentis Averanti optandum erat, ut ederentur quoque ejus laudationes , quas in tradendis doctrinae insignibus secit lucent enim in iis maxima eloquentiae Sc praecepto. rum ornamenta J nec non libellus Latinorum carminum , quem Petrus

Burmannus captus eorum nitore atque splendore olim edere meditatus est. Nam studia poetica , ut initio narravimus . in adoleseentia Iosephus sevit; Sc ex quo tempore juvenilis alaeritas deserbuit . quanquam nunquam accesserit ad poeticas scriptiones, temperare tamen sibi non potuit, quin excellentiores poetas quotidie sere in manus sumeret , eorumque lectione , quasi condimento amoenitatis . graviorum studiorum asperitatem molliret. Mirum i quam multa ipse memoriter, praesertim ex Plauto, Catullo, Virgilio, Horatio Sc Iuvenali reeitaret, videbaturque nihil esse in iis non solum . sed etiam in aliis antiquitatis seriptoribus . quod illi esset incognitum . Quod vero munus afferre patriae suae majus meliusve potuit, quam si libello probasset , Rempublicam Florentinam omnino liberam, nullique obnoxiam suisse, antequam Medicet Principes illius imperium tenerent , hoc autem obtento, neque potuisse. neque voluisse Carolum V. Caesarem jura illa intervertere , quae ad se Etruriae Duces transtulerunt quaeque populi concessu suo sanxerunt Sunt qui tradunt materiem hujus operis Bonaventurae Nerio , scriptionem vero A vera. nio deberi quod quia nobis non bene compertum est , in medio

297쪽

relinquimus . Satis de ser tis Averanti dictum erit so, si hoe

unum addam , non pavea ejusdem judicialia & forensia extate . Nullo non enim tempore consulentibus de jure respondit; & interdume:iam ad caussarum de sensionem ad Vocatus Venit, cum quidquam non

si in En Editorum indicem . Espetiente salte tollo peechio lutorio di Tirente sopra te gemme . e Ie pie ite dule. Harum rerum specimea Prodiit primum in Parte V. Tom. ULdella Galletia di Minerva r mox eadem everimenta prodiere in Tom. GILari. IX. det Giornale de' Letterati d' Italia. Disputatio de jure belli de pacis . Floren. 17os. Pleia2ione alle Poesie Toseane di Mons ignor Amaldo Ansaldi impresse in

Vita Benedicti Avetanti . & Praefatio ejus operibus. Extant in primo voluismine eorumdem verum, quae edita sunt Horemiae tribus voluminibus in folio am arret. Elegia in mortem ejusdem Benedicti extat iκ tertio Molia.

mine a

Dissertatio de Repressaliis habita Pisis an. 27 3. Misit hane primus Lacia. rvs Benedictus mi Omeeius an. t 31. Tom. In suarum Institutionum Iatis Canoni ei p. 7s Interpretationum Iuris libri duo. Lugduni Batavorum apud Petrum Van det Aa . I t ε. in g. - Libri posteriores , Par g I. & II. Lugduni Batavorum apud Petrum Vander Aa. I 46. in g. De Iiberiate Civitatis Florentiae ejusque dominii r Pisis x M. ia 4. Oratio de Iuria prudentia . Medicina. Theologia per sua principia addiseea.dis, Pisis habita an . tyx . in solemni instauratione studiorum a V. Cl tua. Iosepho Averanio Pisan. Anteces Ore . nunc primam edita sub au. apietia Illustrisiimi dc amplissimi viri Bonaventurae Nerii Baliae magna ritutiae Duel a consiliis. Veronae, in g. Edidit hane orationem Drauia nenas cibanctus, sub quo ficto nomine Maultari voluit Bernardus Tanuuius, ut Aueraaii discipliaae alumnus fuit .

298쪽

cuperet magis, quam exemplo suo ostendere , omnibus vivendum esse , fugiendamque oscitantem & dormitantem sapientiam. Romae apud Xu.viros litibus judicandis adsuit Antonio Μariae Duel Salvia

to , quocum vinculis beneficiorum Sc magni amoris erat conjnnctus. Atque in ea defensione illud animadversum est, huminem, qui quidquid deserebat, multa commentatione 6c meditatione elaboraneum esse putabat . ut mereri posset elogium , quod Hierocles phil sophus Socrati tribuisse sertur, illius sermones tesseris esse similes, cum starent semper erecti quacumque eaderent, iniquo tulisse animo morem , qui est in eo collegio, scripto respondendi adversariorum argumentis paucarum horarum spatio . Romae dum fuit, in admirationem benevolentiamque sui multos adduxit, ae praesertim Ansal- dum Ansaldium 8c Ferlinandum de Valentibus t hic vero non uno in loco suorum forensium operum praeclara testimonia dedit Averanii doctrinae. Iidem quoquo ipsi XII.viri litibus judieandis, quod

raro homini viventi contigit. non semel in suis Decisionibus Iosephi nomen auctoritatemque laudarunt. Quam vero longe lateque ejus sima vagareuir, declarant quae de eodem seripserunt Schuliingius, Barbeirae ius, Heineecius, Van-de-Water , Brenchmanus , Clericus,

Letioni sopra Ia Passione di Nostro signor G. C. Ut bino I738. Dissertatio de Cileuiorum seu Latrusealorum ludo . Venetiis I74 4 in Toni. VII. della Μiseellanea di vati opuscoli. Legioni Toseane deli Avvoeato Glaseppe Averant Aeeademico delia Crusea Tom. I. in Pirente nella Stamperta di Gartano Albitaini 274 . in .

Monumenta Latina Posthuma IosepLi Averanti Florentini m Pisano Athe u eo Antecessoris nunc primum edita. Florentiae a σ3. ex lupographia Albitainiana. Cansuit tiones 3c responia jutidi ea varia seorsim edita.

299쪽

Menchenius, Nooditus, di Bynckershochius; qui duo postremi ipsum

quoque per lirieras consuluerunt de controversia inter eos orta ,

quonam cessaverit tempore paternum jus occidendi exponendique liberos . Noodi ius enim primos istud crudele jus delevisse Valentini nuna, Valentem, Gratianum existimabat; citius legibus illud i, psum vetitum fuisse contendebat Bynekershoekius, cujus sententiam confirmavit Iosephus, usus praesertim testimonio Tertulliani lib. I. eap. XV. ad Natio nes, qui locus rem conficere videtur. Haee quo. que non medioetis laus fuit ejus praestantis doctrinae. quod Vici rius Amedeus Sardiniae I ex magnis praemiis ipsum in v tavit ad do. tendam juris prudentiam in Taurinensi Lyceo. Quae omnia respieiens Cosmus III., voluit aliquando eum in Florentinum Collegium VI .virorum litibus judicandis cooptare, qnod gloriosissimum erat Iosepho non solum propter muneris amplitudinem, sed etiam quia tum veteri instituto, minime ad illud admittebantur, nisi qui essent alienae civitatis. Verum is noluit Pisanam Academiam deserere, a qua nulla unquam res potuit ipsum divellere . nisi corporis infirmitas.

Nam qui gracilis semper fuerat, Sc in graves mortiferosque non semel morbos inciderat, eum ad LXI . aetatis annum per Ven Siet, coe pit assiduis doloribus humores enim, qui corpus interfluunt , acor eorruperat assidua lite febricula vexari. Postquam vero eum Spe valetudinis recuperandae spem quoque amisit Pisas redeundi ad suum

munus, hoc se abdicare cogitavit, cum vir cabtissimus assignatum muneri stipendium siue praesentia atque opera accipere Sa non posse putasset . Non tulit hoe Baiines Casto Mediceus, qui eo tempore ad Etruriae clavum sedebat, ae bono illum animo esse jussit,& illud curare unice , ut diu vitam produceret. Cessit Iosephus Principist voluntati: ut vero ex animo omnem sibi scrupulum evelleret, totum illud tempus, quo sibi dabatur aliqua incommodorum levatio , in absolvendis Interpretationum Iuris libris consumabat. Sic enim, quod voce non poterat . ut Iuris prudentiae studiosos erudiret, hoc idem monumentis litterarum assequi eurabat. Consumpsit in his ma-

300쪽

32olis XIV. annos ea sortitudine, ut ne vel minimum a patientissimi hominis statu discesserit. Dixisses seopulum , quem non jam umbra

quaedam sapientiae, sed summa sanctitas atque religio adversus omnes humanae vitae si uictus immotum fecerant . Cumque ad ceteras miserias postremo, quo vixit, anno accessiS1 et apoplexis . nunquam

vim tantam habuit proximae mortis aspectus , ut non plus haberet Christianus homo, stetus conscientia optimae mentis suturorumque honorum spe, quod gauderet, quam quod aut angeretur, aut Pertur haretur . Et quotidie pascens animum sacrorum librorum lectione, ἐκ saepe instruens se caelesti Viatico , omnibus demum . quae ad religionem pertinent, sam te peractis , vitae cursum consecit mane IX. Kal. Septembris an . I738. Funus ei satis honorificum factum est in S. Marci, ibidemque, sicuti jusserat, sepultus , ut is locus, quem religionis ergo vivus frequentaverat, & in quem singulari suerat studio . mortuum reconderet ac custodiret. Neque multo post in peristylio , quod Templo adhaeret, prope sepulcrum majorum meorum . Antonius Nicolinius praeceptori benevolentissimo marmoreum monumentum faciendum locavit, in quo haec inscripsit: Ios Epito AvΕRANio