장음표시 사용
361쪽
eeteri sere omnes illius aetatis phIlosophi, interprete ad illas noscendas, quod Graecis litteris erat eruditissimus, neque in iis adeo haerebat , quin etiam dissidentes aliorum philosophorum opiniones declararet . Exhilarabat etiam interdum se Sc discipulos suos Latinis carminibus, fle, teste Paganino Gaudentio . sive soluta, sive numeris adstricta oratione diceret, saetiis, expeditus 8c elegans erat. In hoe etiam magnam capiebat voluptatem, quod, cum ad circulares disputationes Iocos asserret multa meditatione Sc commentatione paratos . 8c ingenii acumine Sc eruditionis copia ceteris praeStaret, nemo eum illo stare in acie nisi vigilanter nervoseque audebat; Sc quo magis illum petebant adversarii, tanto majorem iis frustatio dolorem asserebat. At- qne hoe sibi mire cum Clara montio conveniehat, obsistendum iis , qui ab errantium stellarum motibus, progressibuS , ae recessibus, ab Solis maeulis , a maris aestu , ab experimento quodam circa stellas aquilonares Sc meridianam lineam instituendo si missima argumenta ad terrae diurnum atque annuum motum probandum ducere se posse putabant . Dumque suis laudibus animos addebat tum Claratroni
ipsi o, tum Georgio Trombae Lascareo . quos sciebat in hae re plurimum insudare, is quoque in publicum prodiit. edito Florentiae in.
63 a. libro . qui inscribitur: . Dubitationes in Dialogum Gahlei , tibi notatur Si ticii vel praeυaricotω , vel simplicitas. quod nullum effficax superesse Peripateticis argumentum ad Ierrae immobι Iatem probandam tam facile concesserit. opus istud si e eontexuit Berigai-Z et a
0 Diam viri dominam is eruditionam esse Helat, ut postii sel cum neniale Oetaea tiariaris Illa I ectit selmen a parte auferas.
Ego . quam tuebor . sive glacialem potu .n . Seu me tueri servidam partem iubes.
362쪽
38 adus , ut nihil de honore Galilejo debito detrahere se velle diceret ,
eum Peripateticis suis, quem mereri illos putabat gloriae fluctum rettibueret , illud ti addens , se eum esse , qui existimaret omnes Me. ritalis indagatores liberaliter habendos esse. Sed dum ille , ut Hora.
tianis verbis utar. multum speravit, multum sudavit, ut probaret rem
jam immobiliorem esse Gallicis cantheliis, frustra laborasse videtur oDubium porro illi non erat, cum detulisset hujus oreris munuseulum Ferdinando II., quin ab eo praemia reportaret . Et declaratus quidem est Ordinasus philosophiae magister, & eutam etiam gessit horti bo-tanici quemadmodiam alibi narravimus. Quo expleto mandato, eum sui ratio, prout sperabat, minime habita suisset, Germaniam cogitavit, quo decedendi potestas ei secta est ea conditione. ut nullam
mercedem ab Academie aerario exigeret I , quae tum erat CCCX.ci Selenissimo G. Duea Claudio Belivida letiore ordinario nello stadio gi Pisa - humiliatimo se .
di V. A. s. ha hi,ogaci di traueritat e trairenetsi in German Ia tutia lapicissima in vernata per supplite alle oce exenete di Gio. Betualdi suci sta telici Cetuaieci dei serenissimo Principe Mattias. ii quat Gio. h stato ecti aetato dat medealmci Prineipe per detis tempo at Selenissimo Principe Gio. Caaimito di Pollonia. e pelli suppliea humil mente V. A. di coace-dergli liceneta per tutia la detra invet nata dat det to Studio. E ehe it tuo. go e la eattedia gli aia eonservata. che la rice vera per singolarissima graria. His reseripsit Magnus Dux . S. A. in rigualdo det aetvi io deI sere nissimo PtineipE Gio Casi mitti di Pollonia di det Sig. Principe Mattias neede licenta at Doti Betigardi per P anno mossimo. l. cui prima ter. stella eo ne ia a Novembre prosaimo ra 37. di trairenelai in Alea agna .m di geneta promulsione, tisectandosti l' honore dei suci lanci . de Cathedra Milo Studio di Pila. Peram Falconeini 1. Settembre a
363쪽
centussium . Quanquam in Etruriam redierit, ubi bellissime esse poterat , quod debitum ejus doctrinae testimonium ab omnibus tribu batur . quod multi in gravioribus morbis eo us curationes probabant ci & quod res Sc dies Sc opinio hominum eum lautiorem faciebant , emissit tamen an. I 639. Aeademiae Patavinae Praesectoriim invitationi bus , a quibus accitus est florenis DCCC. praestitis praeterea C. ad i-tiireris expensas . Et si autem Secuudum locum inter philosophos teneret, Cottunio tamen collegae aequatus est, collegii jure, titulia , Sc commodis omnibus concessis , quae loco primo trihui solant. Id enim in conditionibus esse Voluit , cum oblatum docendi munus reia cepit . Ejus stipendium postea duplo sere crevit , & principem locum occupavit. At non propterea oblitus Etruriae ae Mediceorum Principum fuisse videtur . Tradidit enim mischius aestivis temporibus , quando a Studiis vacabat, Florentiae commorari ipsum consuevisse , , cum an . I 6 3. tandem deliberasset edere opus, quod antea magna ex parte paraverat, quodque inseribitur Circulus Pisanus, sex in partes , seu orbes ita distribuit . ut im taretur taediceorum stemma. unicuique othi suum ex ipsa tamilia patronum assignans. Istud opus
Iibuit illi seribere in disputatione ει dia lago. loquentes inducens Charilaum Sc Aristaeum, quorum ille placita Aristotelicae, hic autem ve-
αν Seribens Relius ad D. Nerium haee de Ret ardo retulit. Si ricordeta v. c. che la Signora ci ha deita molte v alte . che da tanti e tanti rimedi, ehe in tanti telapi ella ha Atti, non te pate di avet mai ricevatomoggior gio amento. ebe dat rimedio . ehe is di de ii vecchio Betigat. do .... Turii i mediet concludono. ehe ei vuole ali antis e nerei inquesta soggia dν coibuto, e tra gl' infiniti antirenet ei. ehe la Signora hapigliati . non ha trovato it pici profit levole di quel di Berigari . or peristia non provianio noi queli' arni veneteo di quel nostro amieo ehe VS. edio Oappia no . ebe E Io sterio di Betigardo. e che di pili non sarto di
364쪽
rerum praesertim philosophorum, qu; ah Alistotele si utimum dissidebant, opiniones tuetur. Quae qui legerit, si tamen in ea, in qua nunc Veisamur luce , tanti esse putaverit, ut in iis legendis bonum otium consumat, admirabitur Beri gardi eruditionem . & quod eriore ductos videbat mulios, ut nihil inesse in Aristotelis libi is existimarent . quod catholicae religioni adve is aretur. hos ita convicit, ut Peripateticorum sectae pene nuntium remisisse videatur . Nee lihere minus exposuit quid SS. Patrum auctoritati in te hus ad rhysicam pertinentibus tribuendum eόset . alia hujusmodi plura. argumenta argumentis opponens . ut tum in Circulis Disanis sebat &. quod e rat dubium relinquens incertum, in quo non omnis solum veteris philosophiae , sed etiam recentioris se litterate peritum ostendit. Quanquam libet impressus fuerit, permitientibus iis, quorum potestas erat, suere tamen, omnibus, ut reor, praeeuiit e Samuele Parc ero I , vi-93 mee ille Di,put. I. de Deo s. p. or. Caesalpinum eadem impietatis via te ratione non modo secutus est. sed supera it Claudius Beliga idus Nolinensis , qui una cum impia Aristotelis disciplina obsoletam istam quoque vetetum Ioni eorum s quemadmodum de iis ipse censuit ae pleti. que alii censuetunt revocav t . Cum enim uis putatione a suas dialogorum
consuetudine scripsit . sermonem in duas pei sonas Charilaum de Aristaeum distribuit. quorum alter Aristotelem . qui, praeter materiam . quendam primum motorem, providentiae tamen expertem posuit, alter antiquos it. los defendit, quos omnia corporea isse velle . nullamque primuin motuistem ab universo eorporeo distinxisse putavit. Atque uno eodemque ope. re diversas eum Epicureae . tum Peripateticae ire pietatis rationes adoroavit, quanquam Aristotelis disciplinam se ius & ardentius exeoluit, atque eam potissimum . quam libro physicorum VIII. libi isque de caelo de te.
rum generatione tradidit, quibus universam mundi fabricam sine providentia architetrice extrusisse se putet philosophus. Neque ne satia sua dogmata uno aut altero capite . ut Caesalpinus. insinuavit. sed aperte omnem Peripateticae impietatis rationem secutus est. neque Niminis providentiam.
ni ille, e rerum natuta tollere ratia habuit. nisi re salse dicti qualia
365쪽
ro sane docto , qui illum impietatis aeeusarunt, quod quidem inique
eos secisse arbitior. Qua de re plura dicerem, nisi abunde Beria gardi famae a Bruchero consultum fuisset . Dum vixit, hanc adeo retinuit, ut nullus illi par in Aeademia Patavina poneretur; vixit autem ad annum usque I 663. , moriensque heredem instituit Ioannem fratrem, qui tum mercaturam Florentiae faciebat, euique filius fuerat Petrus ille Berigardus, qui se Florentinum nominavit, dum Hippo-eratis Aphorismos Rhythmicos in vulgus emisit. Dum multi servientes temporibus gloriam quaerebant in oppugnandis Galileii dogmatibus, existimationis illius studiosissimum cupividissimumque se ostendit Ilieronymus Bardius, cujus plures extant litterae ad Galilejum ipsum, de quibus mentionem fecit Io. Targi nius ti . Is Rapalli quod est oppidum iu Genuensium ditione, natus
erat non. Martii au. I 6o3. , patre Ioanne, matre autem Lucretia Tortia, nomenque dederat Societati Iesii , postquam in litterarum humaniorum 8c philosophiae currieulo se exercuerat tum Genuae, tum Parmae , qua in urbe audivit Nicolaum Cabaeum ex eadem Societate hominem. Hanc deserere coactus ob valetudinis incommoda, Genuaesiit, divinisque praesertim litteris & medicinae operam dedit. Laurea decoratus, cum speraret nihil a civibus suis , auxilium ab alienigenis em agitavit, N. commendatione Iuliani Medicet Cardinalis &. Pisarum
vir non admodam saeetua potuitὼ increparet. Tantum tamen abest . ut in quam reprehensionem incurrat, ut laudem Sc auctiaritatem a S. Inqui. ai totam OHeio obtinuerit: quod Milicet, quae in Aristotele reprehenden da sint, omnia eallide praefatus suisset. Vide etiam quae de Perigandi opere . quod primum Mini impressum est are. 2ο4 3. π deinde Patarii an. a σε t. iudiearunt Io. Franciscus Buddaeus t Thesauri de atheiamo Leibai
366쪽
Archiepiscopi locum obtinuit In Academia nostra, in qua Logicam primum eum Platonis philosophia, M hane diebus jovis Sc sesiis docuit . ae demum an. I 63 . biennio serme postquam ad illam venerat . Extraordinarius philosophiae magister declaratus est . Non diu apud nos mam,it nam deest ejus nomen in albo Doctorum an . I 633. quanquam multa εe per se iturum pro dignitate Aeademiae spopondit in ea, quam mense Novembri an. I 633. habuit prolusione, antequam ad Platonem O Aristotelem explicandos accederet, quam Pisis anno post edidit. Multum profecto is sibi tribuebat, ludebat etiam interdum carminibus, Sc in iis controversiis , quae sane fuerunt acer-hissimae inter Stephanum Rodericum Castrensem. Fortunium Licetum, Sc Iulium Gustavinium, horum duorum partes suscepit . Non audacter modo, sed etiam impudenter, edito Dialogo quodam . C strensem sei ivit r hic autem par pari reddidit . emissa an. I 636. Ol-demburgi Satyra , eui titulus Diogenes Cynicus, quaeque invitavit illius adversarios . ut responsione Inimica iterum elim dem lacesserent .
Ferebat haec illa aetas, nee tulit modo, Sed etiam laudibus extulit plura . quae barbarae dictionis , M philosophiae sordibus inquinata in lucem Bardus emisit ci . Nonnullorum argumenta laudasses , eum de
1 Hujusmodi sune: I. de reeuperato visu Tobia x. de arymi usu 3. de me dicina Moysis 4. de vita antiquorum Sc neotericorum s. de viectu Hebrae eum. 6. de carnibus Ec praesertim suillae usu γ. de ligno. quo aquae dulees sunt effectae g. de medie ina ab Elisaeo facta. p. de medicina ab Esaia iacta. Io. de Salomonis medicis praeceptis. II. de medicina a Christo instituta & exereitata I x. de Christi Domini eontactu ad eorporales morbos abigendos. I 3. da languido Piscinae Bethsaidae . I . de aqua fluis
367쪽
de medicino Saeta cognoscenda O facienda se dicturum professus suisset. sed frustra spςrasses satis eruditionis , Satis doctrinae , satis critices ad illa tractanda ab eodem allatum iri . Eadem dieito deThemro naturae latrochymicae νωιonalis, quod opus non approbatore modo , sed etiam laudato;e Ferdinando II. i , Pisis ea confidentia suscepit, ut se relaturum omni . Forenderit, quae in univem o nρtura amlim continentur mic*rum facultatum. Hujux ipsius operis, quost quinque i i magna via mina distribuere meditabatur, specimen quoddam an. I 6 4. Romae Vulgavit, ει gratiam Illi habemus , quod de eodem absolvendo edendoque non amplius cogitaverit. Romam autem patre orbatus triennio antea Genua venerat , qua in
urbe non inglorius suisse videtur, ut ex testimonio xiri doctissimi Leonis Allatii conjici potest. Praemia quoque illi tribuit summus Pontifex Alexander' VII. ob editum libellum quemdam , quem inscripsit, verius peregrιnus. pede pari impari exscriptus , veniamque illi dedit iaciendae medicinae, quod presbyteros vetant Ecclesiae leges. Romae commoranti multa communia fuerant eu in Ophaele Magi otio, sed ab eo discrepabat plurimum ratiMe. atque Irudν tia phystea studia excolendi. Perpaucos enim tulit Etruria, num cum Magiotto doctrina. 8c sensu investigandi naturam acerrimo comparaVeris, ut admirari satis non queas sivisse Mediceos Pi incipes tamam Vim L IIL A .ai iii. I .
i) Vide Iustinianum degli serit toti delii Liguria. θ ma uehellium . qui de Bardio plura seripsere . quibus is addideris A. Tamionium .
368쪽
Ingenii in aliena civitate commoras. Si opportunus hie loeus esset multa sane de eo narrarem . sed is ab Aeademia nil aliud habuit nissi doctrinae insignia, quibus decoratus suit an. nee laudatio, Fc auctoritas Galileii, quocum summa familiaritate conjune iis erat , valuerunt, ut illa summae expectationis adolescentem sibi addie eret si). Sed ad Bardium redeo, de quo ignorari video, quo anno Se quo loeo vitam finieth . Satis quidem constat fuisse illum Romae an. 667.
quo tempore creatus est Summus Pontifex Clementis IX. nomine ille Iulius Rospigliosias. a quo non parum ornamenti accessit Etruriae fc Academiae nostrae . quae eum habuit in suis diseipulis , 8can. I 6 a I. in extraordinariis philosophiae magistris, qui ex eorumdem discipulorum numero eligi solent, quorumque annuum est munus.
Quid de Felieiano Silvestrio Fulginate dicam Is quidem an.
3636. ad regendam extraordinariam philosophiae cathedram voeatus suit, a qua hiennio post transitum ad ordinariam feeit. 8c hane per annum tantummodo tenuit. Equidem reor hune minime sejungendum
a turba illa Peripateticorum , qui opplebant scholas tenebris Sc so dibus sa , quam auxisse quoque videntur Laelius Santvectus Perusi-
Ie deI di tui metito e virili se gran stima . e non solo abiraxi ne nebino palaam . ma rani altra e modita sumministrogli . Fece alcune operedi matematica . the man eritie nelle mani di em Card. Saeeherei tim se ro . ed ancora aleant traitat; di espetienM. Renitenta cenissima deli' aquaesti compressione dictiarata con νa6 scherat . in oecasione r altri proble.
mi euriosi: Roma se s in .. Mari in Roma per Ia peste dei 16. De eo nonnulla narrasimus in Borellii vita . . xl De ejus poetieo ingenio pauca tetigit Crescim benius Commentari intorno alla Stolia delia volgar poesia vol. IV. Part. III. 2 a quo is i lut eom. pertum habemus ipsum medicinam fecisse, commoraria sub Lucii Boab
369쪽
nus e familia Servorum B. M. V. . Bartholomaeus Ortega Hispanus Praedicatorum. ut appellant, ordinis, de quo alibi diximus, Victotius Raphaellius e sodalitate monachorum Montis oliveti. patria Lu-eensis , Minerius Damianius Canonicus Pisanus, Marcus Grossius Blentinensis, Sc Gabriel Gilbertus Tridentinus. Nolo autem te ignorare quantam laudem consecutus sit Sani uectus, eum per totos XXI. annos extraordinariam philosophiae cathedram ita rexisset, ut non modo doctrinae, sed etiam virtutis exempla ab eo adolescentes peterent. Bonitatem etiam Damianii , qui obiit an. I 6 6. nonnulli ita laudarunt, ut dignum esse dicerent quicum in tenebris micare potuisses. Sed parum est hoc laudare in Sapientiae publicis praeceptoribus, qui intelligere debebant quid ab iis muneris dignitas & discipulorum utilitas exigeret, neque indulgendum adeo Saeculo , ut omnis vetitati obstructus esse aditus videretur. Ceterum nullus philosophus , qui in Aristotelis verba iurasset, dignus putabatur aditu, congressione Scsermone Mediceorum Principum , quorum in Aedibus, ut in Platonis
Noli autem putare sic antiquae philosophiae addictum ει conrsecratum fuisse Alexandrum Marsilium Hippolyti nobilis Senensis filium , ut horreret omne id, quod novitatem olebat. Testis est enim Galilejus se eo tempore, quo Senis suit exilii eaussa apud Ascanium Piceolomineum ejus urbis Arehiepiscopum c fuit autem per totos quinque menses cum Μarsilio de rebus physi eis per multas horarum decades s mones habuisse, ae nemini illustriorum illius aetatis Peripatetieorum aeumine & doctrina inseriorem, multis vero inperio A a a a
ui nomine in latina carmina Iacobi Gaddit exarar se, eum eo. aliisque doctis ritis Hurimum de provehendis litteris laborasse. ac mortem demum ..,itiae VII. Kal. Octob. an. II M.
370쪽
sem moderatione in sitis tilen&s sententiis 8c alienis oppugnandis illum judicasse i). Ipse sortasse Galilejus testimonio suo, ut ex litteris ad eum Piceolominei conjici potest . induxit Magnum Dueem ad illum voeandum e Senensi in Pisanum Lyceum eum liberali sti-pEndio DC. tentussium, quod accidit anno I 638.'Si uno animo omnes ad philogophiam Peripateticam inclinassem, nullus sane nobilior Sentilior magister inveniri potuisSeir magistri autem munus exercuit ad annum usque I 66 a. quo ipsius Lycei praesecturam suscepit. Te nuit hane, sieuti alibi narravimus, ad ineuntem usque annum I 67 . eum Senis obiisset xvi. Kal. Februarii. Senensis alter, origine aute in Faventinus , Matthias Naidius Io. Baptistae sitas in omni Aeademica exercitatione eum eo de gloriae possessione contendisse videtur. Quanquam pervulgatas res, ceterisque Peripateticis non incognitas requireret, variam tamen multiplicemque eruditionem asserebat ad scholam. Nam multarum linguarum peritus erat . nee Graecae solum M Latinae. sed etiam Hebraicae , Chaldaicae Sc Arabae , eopiosus erat ad dieendum , 8c in medicina plurimum se exercuerat, ex quo factum est, ut a Magno Duce Damascum mitteretur ad ejus urbis Regulum gravi morbo implieatum ti Ne' einque mesi s ait ipse litteris datis ad Fulgentium meantium XV. Kal.
Nouembris a ε 36.9 che io Metti in em Moa g. Ateives vo di quella eit. 1. ebbi e tidiana eonversatione ees Sig. Alessandra Marsili Leitor di fit sufia in quello Studior avremmo tempa di discorrere iasieme molle ce tincla d 'ore ι lo trovai nella Molistiea dottrina non laseriore a qualuista de' pia celebri delli' et, nostra, ma bea superiore a molti nella traitabilit . ed inferiore a tuiti nella petat anEa ed Ostinatione . So e da' Soprin. tendenti dello Studio di Padova vien dimandata da Siena minata insor.
marione di questo origetis . e the h stata re a baona. Io. come suo a. mico, e ad exsci. . alis Studio di Padova aFrtionato, ho volato di pro prio moto darne questo motio cla P. U. R. per serviraene . eam ebe Ievenisse in lagito opportuno di servit si di questa inia easuale retarione.