장음표시 사용
381쪽
quod odia Ac inimicitiae vel inter eos, qui se philosophos esse gloriabantor , in hujusmodi facinora erumperent. Liberalitatis Ac benevo. Ientiae Leopoldi in Tomium testimonia habes in Epistolis Vandem -hroeehit, ex quibus illud quoque eonjicies quanto ipse, in prelio esset apud omnes honos, quantumque illius doctrinae tribueretur. Studio etiam, ingenio atque doctrina praestitisse videtur Iacobus Dariona. eui CCC. usque centusseS pro mercede assignati fuerunt, cum primum ad nos venit an. I 663. Is quidem adiunxit sibi gratissimos geoptimos adolescentes , quod nulli parcebat labori in lix instituendis ad Graeeorum philosophiam. non illam modo, quae tum in honore erat, hoe est Peripatetieam, sed etiam Platonicam & De moeraticam. Sive de eaeli natura disseret et, sive de terrae . sive de divina vi . sive de humana , sive ex aequo loco. sive ex superiore, sive ad paucos , sive ad multos, tanta eruditione Vestiebat orationem suam , ut diei eon gran denam itovh manieta . elie averse la permissione di useitedalia aua re igione . come sequi. Deendosi Prete Meolare , ed ebbe una let. tura in Pisa. Ma non id peteM. persequitato ebbe ge discapoli eon que L. Professori. e mi su detio da chi Pa.eva saputo dat Canonico Fabrihio Ceeini. Segretatio allota dei Card. Leopoldo seon vitato ane,' esso ) eheeostvi invitato a pranao in sieme con aliti dat Dot. C. A. M. innuitur foria se M. Andreas Monetia 9 nel desinate pigliasse non ab quai cibo . ehela sue a m malare . e quindi imparat . e sta non molio motὲ misera mente. mee sibi narrasse Muttiosechrum restatur Mormitis . Mentis in nitio alieaationem insicant fortasse. quae de eo decrevit M. Dux an. Is 77.
stante l' indispostrione, per la quale si tende inabile at set Wihio it me. Gio. vincentio Nixi sale appellabatur postquam carmetiturum famiNam risertii J Let. straordinario di Filosofa. s. A. benignamente gli asse naSeu di yo. l' anno sino a nuovo ordine . perchh non avendo sostanre sus.fieienti con questo sussidio si possa a stentare . sane no et multo post vi tam ami,it. In monumentis Academiae aemel iterumque canoaicus appel-
382쪽
sed e sontibus diducta esse videretur I'Osuit illi taliquando unum. κτημα oliva. 8c quod hic in omni disputatione servidum quoddam i, petulans adhibebat orationis genus, repente percussus , est Dariona ejus dictis. eique iracunde respondit: nescis fortasse quocum negotium tibi sit, O quaecumque sunt in me ingenii bona , aul naturae beneficio tributa, auι meo labore Pana , ea ad reprimendum impudentiam tuam conferam. Magnae inde exarserunt inter eos inimici istiae, quae non prius sedatae suerunt, quam Oliva ab Etruria disces.setit . Profecto ad genus illud philosophiae, quod excolendum susceperat oliva, quodque maxime prob batur a Mediceis Principibus. minime idoneus erat Dariona , qui ad Graecos suos, tanquam ad saxum , adhaerescebat. Absuit ille ad multos menses ab Academia, quod, Cte-ta a Turcis . post longam obsidionem capta 8c turpissimis inceudiis S ruinis deformata, experiri voluit, num quidquam amissi patrimonii recuperare potuisset. Re insem , cum in Etruriam rediret, Bononiae gravi morbo implicatus, ea in urbe exeunte Martio an . I 6 II. extre in mum diem morte consecit. Quoniam Cretensis belli mentio facta est. minime tacendum videtur ejus caussa Novembri an. I 668. Pisis quo- . que supplicationes decretas fuisse, eaque propter magistros vacationem publici muneris per aliquot dies habuisse. Eodem illo an. i 67i. locum Darionae occupavit Io. Franciscus Abercompius Londini cathoIieis 8c nobilibus parentibus natus, Aedem burgi educatus ad AD. usque aetatis annum, post quod tempus, eum ejus parentes multa Sc iniquissima ferre debuissent, cum iis Lutetiam Parisiorum venit . ubi liberalibus sere omnibus diseiplinis excultus luit.
Post id Parmam eoncessit, qua in urbe, postquam renova Verat Sludia philosophiae Sc theologiae, Monachorum Cassinensium familiae nomen dedit. Docuit postea suos eas ipsas saeuitates Florentiae Sc Genuae , ex qua urbe ad Academiam Pisanam accitus suit. Nam qui de illo vocando mictores suerunt , testes erant quam aptus esset ad SchO-aas, Sc ad instituendos adolescentes non modo doctrinae copia, Sed
383쪽
etiam virtutum exemplo. In hae re aliisque ossiciis, quae sunt religiosi hominis propria saepe enim Liburni erat ad exeipiendas Britat
notum consessiones) occupatus vixit ad annum usque I 693., quo mense Maio in sinu & inter sacrumas suorum Florentiae mortem O. bivit. Suffectus eodem llo anno in ejus locum fuit Io. Maria Moraretanius Liburnensis e Bernabitarum familia, de quo silent adeo monumenta Aeademiae , ut de eo mihi quoque tacendum videatur . Inter eos , qui extraoidinaliam philosophiam docentes sejunxerunt se a turba Peripateticorum commemorandi essent Diego Lar illius Messanensis , & Ioseph a Papa Lini orientis; sed de his alius erit dicendi locus. Fabricius ille Capaccius Seneniis, qui suum munus ingressus est an. I 667. M in eo rei severavit ad annum usque i 66o. , ideirco ab Academia discessisse via tur . quod i ecentorum centuSsium
stipendium satis illi non erat ad sustentandam si mitiam. Magni nominis Peli pateticus dicitur , Sc, si valui em com a Academiae Curatoris , liberalius cum eo actum sui et, cum a Cosino III. Vehementer petiisset, ut in suum pristinum locu .i restitueretur. Sed hujus rei spe amissa, otium Sc tranqui litatem vitae in patria secutus est, Sorte illa contentus, quae a suis civibus sibi potuit dari. Vixit ad decrepitam usque aetatem , beateque vixit, quod in virtute ac pietate erga Deum colenda omne suum studium posuit ci . Quanquam omnes sere intelligerent, Sc nimium saepe expertisuissent Praesecli Aeademiae male credi philosophiae cathedras hominibus in claustris Sc in coeno Scholasticorum educatis, permissum
a mee in Necrolotio Dominicanorum Senensium narrantur. Aii. I 727. Domi-nteus Doctor Fabritius de Capaeeis ultimus de hae similia nonagenarius , vir laudabilis atque devotas Saetamentis Eeclesiae munitus sepultus sui in suo tumalo ante Saeellum S. Hiaeynti prope ianua in Ecclesiae d e ν. Iunii.
384쪽
tamen fuit Minoritae Bonaventurae Ceecardo Politiano , ut per totos XVIII. annos obstreperet in extraordinaria Sc ordinaria philosophiae sehola. Tandem saniori consilio an. I 686. ad munus docendae theologiae vocatus suit, qua in iacultate excellere putabatur. Disputantide rebus philosophicis cum Ioanne Avisio Florentino, quem per plures annos competitorem habuit , evenit aliquando ut obmutesceret , quamvis in excogitandis argumentis nimium loquax esset, Sc tum so lasse primum vidit Satius esse mutum esse , quam, quod nemo interuligat, dicere . Mutuabatur vero Avisius subtilitatem ab Academia, Mei vicissim reddebat copiam orationis . Sane magni ingenii vir erat , Se petulantius saepe invehebatur in eos, qui nil sapere doeebant. Etenim non solum noverat quid nostrates philosophi tradiderant, sed e i iam quid in pretio esset apud alienigenas, cum per plures annos litteris Lutetiae Parisiorum operam dedisset I . Is ab anno I 677. quo Logices praeceptor declaratus est, ad annum usque I 692. , quo naturae concessit, Operam satis utilem tribuit Aeademiae, & qui in ejus laudibus exeipiebant servidum nimis ingenium, sateri debuerunt idoneum quoque ipsum fuisse ad comprehendendos multos amicitia , luendosque ObSequio, An. I 639. relicta Logices schola Petrus Meetantinius a Monte Carolo inter philosophiae Praeeeptores lectus est, competitoremque habuit Alphonsum Marsilium Senensem , cum quo contendere gloriosum erat, cum ab Alexandro patre, de quo supra commemoravimus,
omne id didicisset , propter quod amplissimis honoribus singularique
Vi h un tal Ptele d' R. .lsi Florentino. quale E stato per alcuni anni Fr te Franceseano Zoeeolante. 8e ha studiato in Parigi . ove ha eonsequiis il litoto di Μaestio . 8c Ea satio it coraci delle sciente. e per quanto io Posso comprendere non E oggetto se non buono. Hare de Avisio Aea .miae curator . qui alio in Deo dixit: Il Dot. Avvisi h domo di troppo ivaee spuito. letae sono s. anni dc ha Scudi i o.
385쪽
4os judicio Gymnasiarchartim dignus habitus est. Delegerat enim eum
Magnus Dux . ut praeponeret negotiis Stephaniani Oidinis, quae Pisis a duodecim multibus administrabamur, nec juvenilis aetas impediis mento fuit, quominus Se res gravissimae illi committerentur, & singulariter ornaretur. Nihil in illo unquam vidisses, quod a prudentiore atque meliore adolescente desiderasses, , quod omnino ejus virtutes dignae erant, quae proponerentur ad imitandum, qui illi erat a consessionibus Carolus Philippus Sisndratus Bernabita , ejus vitam declaravit, cujus aliorumque testimoniis postea uSus est Sebastianus Contius Iesu ita. eum libellum Senis an. 1668. vulgasset de ejusdem Alphonsi laudibus. nuncupavissetque Leonardo Marsilio ejusdem fratri, tum Basilicae Vati-eanae Canonico, posteaque Senensium Archiepiscopo. Ex ipso scimus. eum quindecim esset annorum, Pisas Alphonsum vocatum fuisse, dc vitam innocentissime sanctissimeque actam finiisse an. I 666., cum exple set nondum XXIV. aelatis annam, quorum duos in dialectica, quinque autem Sc amplius in philosophia tradenda consumpserat. Sed ad Bocciant inium, a quo digressi sumus, revertamur. Is non modo phil sophiam. sed εc chirurgiam professus est ad annum usque 1678. quo naturae concessit; Sc possumus, multis testibus , hoc de illo assi mare, quae acceperat a peritis magistris, diligentissime tradidisse. Sed quam-Vis plus oneris, quam ceteri, susceperat, minime tamen liberaliter cum ipso actum est, cum CXC. tantummodo centusses pro mercede eidem
penderentur. Nolo hoc loco dicere de aliis, qui hisce temporibus praefuerunt philosophiae cathedris, quod magis opportunus erit alius de iis dieendi loeus. Quare properabo ad Donatum Rossetium, qui philosophiae Sc mathesis in primis peritus suit. Natus is est Liburni honesta iamilia non. Aprilis an . I 633. au
divitque Pisis Ilenaidinium, Malpighium, Borellium M Bellinium , quibus auctoribus tanti putavit physieas & mathematicas disciplinas , ut
in harum cognitione omnem curam omneque studium posuerit. DΟ-cuit eas privatim in patria an I 666. , ut ex hae umbratili exercit tione famam aliquam colligeret, seque ad majora aggredienda prae-C e e a
386쪽
4os pararet. Et plurimi quidem, atque in his Franeistus Redius . ejus doctrinae M ingenio testimonium tribuerunt. 8c cum mitteudus est in Gorgoniam insulam , qui observat et eclipsem quamdam horiZontalem, retulit Borellius Leopoleo Mediceo neminem se Rosset to aptiorem Scharum rerum peritiorem nosse . Hoc aditum illi patefecit ad Aeademiam , in qua an. I 666. logicam docere eoepit, & hiennio post
philosophiam, in Bellinii loeum suffectus . Vel ante hoe tempus physica quaedam vulgaverat , de quibus mox dicemus, quaeque dum laudabat Borellius ad Alexandrum Marchetium scribens, vereri se aj bat, ne Rossetius nubes Sc inania captaret ci . Probare quidem omnibus volebat se esse studiosissimum recentioris cujusdam philosophiae , quae omnia metiebatur observatione , experientia atque ge metria . quaeque praemonstrabat futurum, ut brevi Peripateticorum tyrannis prorsus deleretur. Cum vero omnia obsequia sua pollicebatur Leopoldo Cardinali, quanquam timeret , ne ambitiosus 8c in rogando molestus videretur , ita de statu rerum suarum loquebatur , ut ejus praesidio atque liberal itate opus sibi esse diceret ad consolandam atque levandam adversam fortunam suam. Εjus quidem commendatione in eoilegium Canonicorum Liburnensium an . t 67 .cooptatus fuit, nec dubito quin si se constantius gessisset . ad majora sibi aditum eomparasset. Agebatur iis temporibus de extruenda mole, per quam magis tutae essent naves in Liburni portu , in quos Circa i Dialoghi ehe stampa si Dot. Rosaetii. Vli gi, me ne ha gerit,t . ma non sib eoli animo total mente quieto e sereno, petehh egit Enuom in simili speeularioni , d raperiente, e temo grandemente che 'intervenga quelIo ehe h surcesso a me. ii quale avendo avulo temp. molli e moli' anni R di speeolare sopra deite esperiente. ho avato necessit, di mutate opinione bene spes . . . . . Io mi trovo gi, avergit aeritis it mio gensa , ma non arrivera a tempo. perchε egli ha avulo troppa
tetra di sar eoia, delia quale dubito ebe re ne avia a pentire.
387쪽
4o7 tantum habuit negotii Rossetius, quod satis esset ad declarandum suum in patriam Sc in rem publicam studium. Quanquam ille quidem nihil
disseilius esse dicebat, quam mathematicas disciplinas ad vitae usus traducere; putavit tamen sua interesse persuadere hominibus se posse inultum in hujusmodi prudentiae genere . Quare ultro operam suam offerabat iis, qui vel in dirigendis aquis, vel in fabri eandis aedifieiis ει maehinamentis mathematicorum consilia exquirenda sibi esse judieabant. Ex ejusdem vero litteris, quae a nobis in vulgus sunt editae, eognosci potest tota sententia eum dissensisse a Michelinio in eo, quod pertinet ad aquarum motum & earum pericula avertenda, Sc in omni re meehanica tractanda mirifice amplexatum fuisse, quae veluti fundamenta cientiae posuerat Gili letus . Aegre serebat quod , oborta luce, in illis Scholasticorum tenebris, coecisque nubibus oc- euparetur industria adolescentium . qui ad Pisanam Academiam concurrebant, quare auctor saepe fuit Leopoldo Cardinali, ut nova institueretur cathedra, cui unice proposita esset explicatio earum rerum , quae recentiori philosophia continebantur. Ipse quidem minime deerat omelo suo in physicorum mathemati eorumque inventis exponendis , post Borellii ab Academia discessum nullius magistri schola Est domus magis frequentata fuit. Qua de re cum gloriaretur , se mercedis loco exigere , confidenter sane, alebat, ut primus sibi inter philosophiae Praeceptores locus concederetur cIj. Adspirabat etiam ad mathesis cathedram , sed Alexandrum Marchetium Rosset to praeserti libuit. Quod vero illum hortabantur amici Sc discipuli, ut aliquid ex iis, quae se invenisse dicebat, in lucem hominum proferret, an. I 667. Liburni tres Dialogos emisit, quibus uni Versum, ut loquitur, terreis
i Harum rerum monumenta habes in ipsius Rotietti litteris, Letiere inedite Vol. II. Ex his ipsis litteris plura cognosces, quae ad ritam , mores , stu. dia, is aeripta Rossetti pertinent.
388쪽
stre systema aeeurate sundatum, Sc evIdenter eoae probatum esse sibi persuadebat cI . Abutitur ad omnia atomorum regno M lieentia . quos se se invicem attrahi, cum propius accedunt, repelli vero eum d stant, assirmat, cujus attractionis ac repulsionis quasi limites desinit, extra quos illi vim omnem amittunt. Haud pauca attigit de gravita tis centro. de corporibus aquae innatantibus , de liquorum ascensu iaparvis tubis ex utraque parte apertis, Sc de aliis rebus. quae tum primae in physica putabantur. Ipsum Si audis , magnum in terrae
centro cor extat cum sua SyStole fc diastole , quarum motibus, qui bis quotidie sunt, aestuum Taritimorum accessus Sc recessus, sontium , ventorum , Vulcanorumque origo , . Sc terrae motuum, aliorumque naturalium phaenomenorum caussa tribuenda est. Illam vero suam
de atomis sententiam magis magisque aperuit, cum de vitris egit, quae in una parte fracta tota rumpuntur , quo de argumento librum edidit an. I 67 I. & Cosmo III. Magno Etruriae Duci nuneupavit. Haec, 8c quae supra diximus , ea praesertim mente vulgavit, ut opiniones
quasdam Geminiani Montanarii viri egregii . 8c sibi profecto doctrina
superioris oppugnaret, quam ob caussam tanta inter eos exarsit ira-
i Antignome Fialeo. Matematico eon i I nuovo orbe e sistema terrestre I LI. v rno Iss . in . Pro defensioue hujus operis σ ad oppugnandum Momi Marium pluria emisit alia, atque in his Dimositaetione Fisico. Mate uiatica delle set te propositioni elie prouiesse D nato Rosset ei et Firente.
Insegnanienti Fis leo. Matemati ei dati ad Ottavio Finetti Scolare det D. Ge. ininiano Montanari xopta la prostasi, ehe quegii stampb per questi: Li.
vorno 1669. Praeter hare edi sit Rossetius compositione e passione de vetii. Ovvero dimostrarioni Fisico . Matematichedelle goeeitae, e de' fili di vetro . the rotis in quat si ala parte tutio quanto si stritola. Livorn I67r. I.a Figura dei la neve, Torino I οῖ i. Plurimum hoc laudabis opusculum, quod nihil hypothesibus, omnia tribuit Rossetius observationibus.
389쪽
tae eorum controversiae fuerunt, cum Montanatius se injuriose laesum a Rosset to . qui Sane petulans erat Sc audax , quereretur . Ea pro pter Augustam Taurinorum , ubi commorabatur Rosset tus ipse , an. I 678. venit, cumque judices convenis εent III. Non. Martii in aula Academiae, eam tulerunt sententiam, quae ad sedandos nimium in-eensos animos opportuna esse videbatur . Caussam discedendi ab Etruria habuit Rossettus a statre, qui operam suam Sabaudiae Duel locaverat. Itaque Augustam Taurinorum an . I 674. accessit, ubi Sc cognitus, Simul Sc prohatus est. Actum propterea de illo addicendo au. Iae, in qua primum nobilium epheborum , postea Victoris A medei Ducis ipsius filii praeceptor. ac demum mathematicus regius declaratus est . Adhibuit curam 8c diligentiam singularem in exequendis iis
rebus, quae sui muneris erant, Sc rei publicae in avertendis fluminum perieulis Sc muniendis arcibus mirum in modum consuluit. Ei quoque refertur acceptum , quod studia recentioris philosophiae ea in urbe coeperint florere, Sed eo mortuo , quae caluerant, brevi refrixere . Vitam autem amisit an. I 656., magnum sui desiderium apud omnes,
qui philosophiae cupidi erant. relinquens. Non melius fidius ingeniosior Rosset to inveniri poterat, sed dum nimium ingenii sui aestui indulgebat in naturalium rerum caussis explicandis, aberrabat ab institutis suis, solitus gloriari se ad experientiam Sc geometriam omnia semper retulisse. Neque minus illud in ipso reprehendendum, quod ferre haud posset eos, qui sententiis suis obsistebant . neque disputare soleret nisi eum iraeundia ae pertinacia. Dissentientium inter se opiniones non sunt vituperandae, sed contumeliae, maledieri , iracundiae, contentiones , concertationesque in disputando pertinaces indignae philosophia mihi videri solent.
Anno post, quo Romettus Augustam Taurinorum concessit, illius locum oeeupavit Iosephus de Papa Emporiensis da quo alibi dicemus ἰ hunc autem excepit . an. I 677. Ioannes Maria Cella Clavarensis, cui competitor datus est Nicolaus Matia IMouella lo. Andreae
390쪽
4 Iosilius. IIos . quod satis eMet est cere testatus est Academiae Curator ,
sed Monelia Academiam deseruit an . I 683. binosque post annos Cel. la . Nam horum hominum ingenia, plus quam oportuisset, mobilia erant. Male etiam audiebat Monelia, etiamsi, ut mihi videtur, injuria . Mirum vero quantum in philosophia docenda tribueretur Nicolao Veietanio Bargaeo O . M Paschasio Iannettio, qui jam tum erat ado escentulus, sed his studiis mirifice deditus. In hoc etiam na- rura videtur experta , quid vis ingenii possit ad alliciendos homines sermone Sc oratione. Is natus est Albiani, quod est oppidum Apuanae provinciae. Cum anno I 682. socius suisset Logices Magister, scquadriennio post philosophiae . eas disciplinas sic explicavit , ut omnes Marchetli 8c Bellinii discipulum Deile agnoscerent. Nihil illi erat incognitum . quod Galil ejus , Gassendus, Si qui ab his prodierunt illustres discipuli, tradiderant invenerantque. Se hoe instrumet to hellum aeternum cum omnibus Peripateticis ει Scholasticis suscepisse videbatur . Qui labor non solum operosus, sed molestus illi suit. Nam Iesultae praesertim , qui plurimum roterant apud Cosmum III. cum
graviter moererent esse , qui cornicum oculos cons gere adlaborarent, non solum Iannettium , sed etiam universam prope Academiam in suspicionem violatae religionis vocarunt, atque hac de caussa minaces
Sc acerbae litterae scriptae suerunt ad omnes eos, qui Philosophiam prostebantur O . Quod his praesertim se reti i melligebat Iannettius , Sui
I E uomo studiosissimo ed ha una gran reuola . Is lauream theologiae aec rit . quod Ecclesiae militare mens illi erat. Mutavit postea consilium, crni mutasset quoque vestem eleticorum propriam . loeum in coquio philosophoium minime obtinuisset. qua de re extant tum VerIanιι ipsius , tum Academiae curatoris litterae. Is Bargae e rita cessit VII. Kal. Novemb.