Historiæ Academiæ Pisanæ volumen 1. 3. auctore Angelo Fabronio ejusdem Academiae curatore 3

541쪽

videretur illius beatitudinis , ad quam adspirabat. Postrema, quibus Vitam elausit, verba fuerunt, son finito, precationesque eae , quibus Christus spiritum suum Patri commendavit . Morienti ceteros inter adinsuerunt illius amici Sc heredes Pandolphus Pandolphinius & Vince alius de Ambra, quorum opera factum est, ut exequiae, quae tanto viro persolutae fuerunt in Aede S. Felieis, haherent 8c dignitatem &pompam. Condita eum mortui corpore haec suit inscriptio, quam Antonius Μaria Salvinius amici memoriae concessit. LAURENTIUs BELLINI HIC SITUS EST Ill ERONYMI FiLIUs IN PIsANO GYMNASIO AN ATOMMPRAELECTOR EMERI sREGIAE CELSITUDINIS COSMI III. MAGNI ETRURIAE DUCIS ARCHIATER IN POETlcis RHETORI Is GEOMETRICIS PHILOSOPHICIS MEDICIS SUI SAECULI FACILE PRINCEps OBIIT FAMA AETERNUM viCTURMAN. MDCCIII. VII. IDUS IANUARII AETATIS SUAE LXI. Sane miraberis nullum tanto viro positum fuisse monumentum, quan

quam minime caruit laudationibus, & numismate, quod ei vivo dedicavit illustris artifex Hieronymus Tlectatus. Qua dedieatione altissimus illius animus gloriae percupidus impense laetatus est. Etenim

levis hominis semper esse putavit lucem splendoremque effugere, Ve ratuque gloriam. tanqliam fructum laborum M virtutis, repudiare. Dum adhue in vivis erat Bellinius, coepit anatomica tractare I seph Zambeecarius Pontremulensis , qui an. 168 I. ad nos venerat or-

542쪽

dinatius praclieae m. edicinae praeeeptor eum c C. eentussium mercede . Nam ad levandum aliqua ex parte Bellinii ipsius laborem an. 16so. Magnus Dux decrevit , ut hic acroaSes haberet in theatro anatomieo, quando praesto erant cadavera , ille vero statis die hiis tum domi, tum in sci ola . Cum anno vero Izo . Successisset in Bullinii locum, tenuit hunc ad annum usque I 729. quo naturae concessit. Fecit quidem sedulo, ut tanti viri desiderium leniretur, utque eonsilio & opera prodesset auditoribus suis. Neque tam homines in eo suspiciebant physicarum rerum do trinam Summam , quam singularem morum h

nitatem, quibus nominibus laudatus etiam fuit a Franeiseo Redio tr). Cum primum docere eoepit anatomen, eam rationem inivit , ut ali rum inventa illustriora ob oculos poneret, indicaretque quae superes sent ad miram noscendam corporis humani fabricam. Qua re fiebat, ut non modo ab se dimitteret discipulos suos ab omni eruditione instructissimos , sed etiam cupidissimos novi aliquid investigandi. Erat in docente perspicuitas. atque explicatio mira , facile fluens oratio . variaeque doctrinae erebris quasi luminibus distincta. vel antequam ad Academiam accederet, probaverat omnibus quam diligens Sc constans esset in hujusmodi investigationibus, editis experimentis ab se aliisque factis de visceribus iis , quae ab corporibus licet sim abscissa vitae tamen parcunt animalium . Libellum hunc editum Florentiae an. I 68O.

Redio nuncupavit , atque ex eo praesertim cognosces , quem usum

habeat splen. sel, 8c jecoris λοφι, 8c quam a veto aberraverit Fran ciscus Symius de la Boe. sui in ea erat sententia bilem a jecore minime per canalem epalicum intestina versus serri . Extremo in libro sunt nonnulla, quae mirum in modum Redii sententiam confirmant de chelidonia herba, cui homines nimium ereduli vim tribuebant liberandi eaeeitate animalia quaedam. Neque studia sua iii anal Ome ae me- diri

543쪽

diei na sola Zamb'eearius eontinuIt Nam ut inbuimus in Miehaelis Angeli Tillii vita . libellum an. retra. Patavii edidit de thermis Pisanis tk Lucensibus, Κ cum eo, aliisque doctis viris plura habuit physica experimenta ope Boyleanae machinae , quae tum primum Italiae innotuerat. Quia vero vir religiosus illa potiora semper duxit, quae ad Dei cultum spectabant, vitam exposuit seminae cujusdam Sergianehinsis cognomine Brondiae sanctitate illustris, quam vitam mihi videre eontigit in iticeardiana Bibliotheca inter Averanti seripta. sie vir doctissimus atque integerrimus multis variisque perfunctus laboribus anno aequievit septuagesimo.

Illius locum occupavit Antonius Dominieus Gottus Florentinus Bellmii diseipulus, qui ad Academiam venerat an. IIII. extraordinarius theoricae medicinae Doctor. Totos XXV. annos anatomen administravit : nam an. II 4. eum illi pro mercede CCCC. usque centusses pen4erentur , vacationem sui muneris hisuit, neque multos post annos vitam finivit, cum septuaginta sex esset annorum. Natus enim erat an . I 68o. Patre Cosmo Maria Gotto cive Florentino. origino vero Volaterrano, matre autem Dorolhea Bellieria . Porro hoe illi omnes concedebant, faciendae 8c docendae medicinae e dise satis peritum , non earere eruditione ad ornanda ea , quae dicebat, ae dexteritate insecandis eadaveribus, M quantum poterat laborasse, ut ea notR es

sent discipulis, quae illustriores anatomici in investiganda mira corpori, humani Ahesea feliciter detexerant. Hujus rei argumentum habssea in Exercitatione messica, quam de hydrope ejusque causis an . I7 9. Florentiae vulgavit, in qua de ductibus lymphatieis. quos Partholinius non multo antea invenerat, pluribus egit. A lympha enim hujus morbi eaussam maxime proficisci contendebat. Quo in Ioeo ostendit etiam alias res esse, quae nociturae Videbantur , quaeque aut remediis edari, aut eonsilio averti potuissent. Praeter hune librum , iquem non multi saetendum putamus, nihil aliud edidit homo magis ad vitae commoditatem jucunditatemque, quam ad laborem salsius. Nune. quoniam satis de anatomicis dixisse arbitramur, ad medicos transeamus.

544쪽

De Medicinae Magistris. S Aepe alia, de medicinae infelieitate questi sumus . Et profecto non mediocriter ii Iaudandi sunt, qui in pristinae dignitatis locum illa re

stituenda elaborarum. Namque necesse suit novum physicae genus creare, historiam naturalem, & quae ab ea suppeditantur remedia no se per experimenta . N per accuratam naturae diversorum corporum

inquisitionem, nosse demum, infinitis propemodum disse lis eadaveribus, quae sit humani corporis fabrica, quem usum , quamque conjunctionem inter se omnes illius partes habeant, quae sint mechanicae vires sani corporis , quae conditio aegri, quid adjuvare possit natu ram , cum salutare aliquid conatur, quid perturbare, Se quod dissei-lius etiam suit, persuadere hominibus, ne se salii paterentur ah in nibus promissis eorum . qui se mirabilia celerisque incognita tenere jactabant ad obstinatiores sanandos morbos. Nova haee medicinae ars, simplex Sc naturae accommodata ortum repetit a Franeiseo Redio, cujus immortalia in universam Etruriam, Sc rem litterariam merita ne mo Satis unquam laudare poterit. Sed antequam ejus institutis Sc praeceptis Pisanae scholae personarent. multorum medicorum ferre debuerunt levitatem, quos senes puduisset fateri se ignorare, quae imberbes a tanto magistro didicerant. Temporibus illis, de quibus nunσscribendum suscepimus. Stephanus Castrensis, cujus praestantissimum ingenium , teste Io. Nardio, uniυersa Balia , exteraeque nationes suspiciebant, Iulius Gustavinius, Iacobus Lavellius, ic Io. Baptista

545쪽

Carlegnius, de quibus sat A multa superiori in volumine narravimus , primas tenebant, in secundis autem consistebant Iulius Titius, Ma thaeus Carrara , Oliverius Celata, & Jo. Baptista Bellavita, it de his quoque diximus, suum cuique tribuentes. Serius omnino consuluit mo. dicinae cathedris Ferdinandus lI. quanquam Academiae Curator ei d claraverit, nonnullos, qui illas regebant, e vivis excessisse, Sc qui s pererant , decrepita serme esse aetate. Has ob caussas , postquam ex ipsa Pisarum urbe an. I 633. plures delecti suerunt ad regendas extraordinarias eathedras, de quibus mox dicemus, ordinariae an. 1634. prae sectus suit Io. Franciscus Saldus Genuensis, quo nullum cariorem habuerat discipulum Castrensis , propterea quod, dum Pisis suit studi rum mussa, diligentia Sc ingenio eeteros Omnes superaverat condiscipulos . Non aeque ei savit fortuna, dum in patria medicinam fecit. eaque propter Pisanam Academiam cogitavit, a qua CCCC. centussium stipendium accepit, ea conditione , ut periculum Suae doctrinae per amnum saceret . Vulgaverat antea libellum de aqua ex vino distillato, sed hie tanti minime factus est, ut ex eo, qui quantusque physicus esset, conjici potuerit. Minus autem medicinae Doctoris proprio ossi- eio Sc muneri illum satisfecisse ex eo colligi potest, quod minime prorogatum tempus fuerit annuae illius conductionis. Eodem tempore vehementer actum est de conducendo Andrea

Mariano Bononiensi, qui tum in patria Sc philosophiam docebat. 8c

medicinam faciebat . Hanc facultatem magna eum nominis sui gloria docuerat antea Mantuae, ex qua urbe minime discessisset, nisi singularibus bellorum ealamitatibus illa afflicta suisset. Minime expers erat humaniorum litterarum, Si quae antea ediderat de antiquis urbis Romae monumentis epigrammata, magno in pretio tum habebantur. Omnino talis erat medicus, ut, teste Sommaja, dignus liberalissimo praemio D. M amplius centussium, Sc honoratissimo loco judicaretur. Sed non plane exitus expectationi respondit, ut de eo dictum fuerit: mianuit praesentia famam , quam ob rem non plus anno apud nos mansit . Diutius sane mansisset. si dictorum factorumque suorum modera-Z a 2 a

546쪽

trieem prudentiam habuisset vineentius Alsarius Crucius Genuensis. Extat illius Proloquium , a quo exorsus est suum praclicae medicinae magisterium . N ex quo cognoser potest, quod fuerit ejus studioru in fefortunae eurriculum. Ait enim: ex ephebis nec dum egressus in f remissimo Bononiensi Gymnasio aliquandiu me exercui, specimen quoddam genii, si non ingenii vel tunc eminente ualum. Quando. quidem de epilepsia, seu comitiali morbo ab initio pene adolescentiae meae scholas plures in eo ex ostiori loco explicaυi, quas etiam non ita post multo Veneliis c qua in urbe incilla novennitim medι- cinam feci sub titulo Lectionum Bononiensium in lucem prodire permisi; postea Dero Ravennam accitus, antiquissimae illius ciuitatis populo, sicut ejusdem de Latere Legato Boni f. Card. Caetano publico O priυato aere meam operam medendo. O passim Per a miliae urbes O oppida consulendo praestiti. Denique Romae an. XX. medicinam Practicam vocatam hactenus publice edocui. O Ginicorum more fusim exercui . . . . Pιsis vero adolescentulus vitam

aliquandiu duxi philosophiae ac medicinae canitatus, in quibus diseiplinis Ronamicum. Marionium O Mercurialem in primis brevi tempore , sed frequentissime audiυi, antequam me Bononiam con ferrem ad Pendasium, Papa Nonium, Baldum. Costaeum, o Caste mim , Tranium , Claudinum, Taliacotium, Rotam. G Aldouran dum, omnes ubique locorum decantatissimos Professores , sub quia bus ducibus prima res physicae O medicae stipendia stet, hi quippe fuere praeceptores, per quos fateor me profecisse, O quorum etiam loquor de Bononiensibus manibus insigni doctoratus laurea cohonestatus fui. Quapropter quidquia in me est, O qualecumque, id totum Pisis, s Bononiae magis me debere fateor, quam parentιbus, quam patriae ci , quae me quidem genuiι, sed non educaviι, nisi a te

G Montem Rubeum se ait indicare oppidiam Liguriae maritimae Orientalis . cete

547쪽

neris, ut unt, unguieulis. Neque hie, quod mireris , ultra annum P, Sis commoratus est , M opinio est caussam discessioni dedisse nescio quid odii, quod inter eum lc Castrensem exortum fuerat. Defensor senim nimium litigiosus suarum opinionum facile turbas concitabat. Scproseelo si moderatius se se gessisset , minime jactatus suisset flucti bus illis, a quibus ne obrueretur, Roma discedere se coactum suissa testatur. Et prosecto gloriosius illi suisset manere, ubi civium jura ob tinuerat , ubi floruerat honoribus medicus aulae Greg. Xv. Sc cubicularius Urbani VIII., Sc ubi rebus gestis, Sc multorum judiciis tortunam suam amplificatum iri sperare poterat. Sed, ut est in veteri proverbio, sui cuique mores fingunt fortunam. Tantorum hominum jacturam minime sane compensarunt tres illi Pisani medicinae Doctores Marcus Vernaecinius, Valerius Nervius, Sc Sebastianus Baroncinius, quampiam non desint testimonia bene mei itum Vernaccinium de civibus suis sui se . dum pestilentia a illic abantur, nec caruisse ingenio 8c prudentia in medicina facienda ci . plurimum se exercuisse Nervium in curandis aegrotis tum manu 8c chirurgiam quoque apud nos per sexennium docuit tum consiliis a , 8c Batoncinium multum ingenii harum ia fronte hujus Proloquii se medietim cenueniem eivemque R manum appellat . De eo vide Turgionivm Tom. m. p. i. g. degli aggrandimentidelle sciente fisiche Mead uti in Τoseana, Leonem Allatium s Apes Urb. p. xsαὼ θ prosperum Mando tum s de A te hiattia Ponti ieiis θ qui multi

sunt in ejus eommemorandis operistis .

6 Anno 363 s. vacationem a schola obtinuit ob insanahilem aphoniam . ex qua non multos post annos obiit. IIuie frater erat Philippus Vernaeeinius . de quo eo in evire . quod est de philosophiae magistris. AxImus. in De eo ha/e Sommose narra I an. σ33. quo anno cum Vernaeeinio ea. traordinarius medicinae magister declaratus est. Ita a x. anni di dottorato . e g. di lettura. ε tenuio buon doliore. ma assai se do. e la lettura eheliene di chirurgia gli aggia a. e passandolo alia medicina platIea, vi

548쪽

s 68

huisse in docendo Sc disputando. Pisanus alius Andreas Cheeeaceius Nervio succresit in munere docendae chirurgiae, deditque illi praeesarum judicii sui testimonium Castrensis, eum amrmasset parem illum

summis medicis sore, quanquam motu Sc geStu risum saepe movere soleret, Sc tum Pi Sis , tum Florentiae egregiam operam navasse pestilentiae morbo assuetis . Adolescens studuerat ipse litteris, quibus

ranis serine Sapientia continetur, idque conjici potest ex titulo libri, quem inscripsit: Theorematum Centuria di Midia ex logica , philosophia naturali , ex medicina speculativa atque practica . simplicibus, chirurgia ; item ex moralibus , O ex mathematicis disciplinis: Prusis I 623. Cum scriheret vero ad Castrensem ait; conmrias res, O saepe di ficiles necessario perdiscimus. Sed si Deus aliquis nobis aderit, non desperamus fore, ut per nos quoque hominum utilitati consulatur. Cui rescribens Castrensis ipse , visus est illi gratulari, quod Dialecticae terga dedisset. Sc pro parte sua laboraret, ut aurea fieret medendi facultas ci) , O quas intus sertabat divitias , in commune bonum promeret. Multum quidem ille savit honori patriae Noso comit Archiater, Sc Academiae dignitati chirurgiae magister, cum vitam diutissime produxisset, nulli labori parcens, quo multos suae dii gentiae atque industriae imitatores haberet, suaeque doctrinae heredes

relinqueret.

Ascanius Panetanius a Monte Carolo postquam tum in patria, tum in oppido quodam Lucensium ditionis medicinam secerat, commendatione Petri Capponii ει Alexandri Fabronii Liburnensis areis praesecti, qui illo medico usi fuerant, ad Academiam accessit an. I 6 S. cum quadraginta quinque circiter esset annorum . Quanquam minime cete

petania elie si aveglier ebbe, ebe satia buon letiore . De Baroncinio autem ait. Ita s. anni di dottorato, e 7. di lettura di logi ea. E foViue ilaolto vivo nel leggere e disputare. e eomodo di faculta . .) V. d. ipsius Castrentia tibium , qui inscii rituro P thun a varietas.

549쪽

ris artibus esset eruditus, sic tamen tenuit praxin medicam, ut nemo ei in hae facultate anteponeretur. Nihilo tamen minus tenuissimum illi C. centussium Stipendium pendebatur ; quare , cum uxorem & liberos haheret , quos sustentare debebat, uillius rationibus suis putavit si Piscie sibus in medicina facienda an. I 6 O. Operam suam Iocasset, apud quos , eum decrepita esset aetate, mortem obivit. Paullo post quam ad eos venerat, librum emisit, utilitate argumenti sane nobilissimum, ex quo iudicari potest quam prudens δέ cautus esset in sua arte exercenda st). Nescio equidem an parem laudem meritus sit ejus collega Sc civis Peregrinus Silvestri Coluccii F. Sed is constantius se gessit erga Academiam , cui servivit ab anno I 636. ad annum uriue I 662. quo naturae, cum complesset aetatis annum LVII., concessit. Quid dicam de Ber-

nardino Lippio Lucensi, Sc Io. Baptista Fratangiolio Plemino 3 Laudat .hune Io. Nardius in libro de Rore , de illo satis honorisca eommemorant Academiae monumenta . Illi priori an. 1639. successit Horatius Seraphinius, ipse quoque Lucae patre medico natus, cujus esse r-tur ingenium atque industria, quique, expleto Pisis studiorum curriculo . quadriennio ante iusignia doctrinae acceperat. Sed is haud contentus mercede cXL. centussium, quam ab Academiae aerario exigebat, hanc postquam in ea suerat per annum, deseru t, Sc ad cives suos medicinam iacturus remeavit.

Quod multi erant in Etruria. Se in aliis Italiae regionibus Lusitani, homines sane ingenii te dominae minime expertes atque hi

Omnes quanquam litteris non mediocriter, mercaturae etiam magis peram dabam an. I 637. ad regendam pra licae medicinae cathedram vocatus est Stephanus Feretra Lopeet , in quo si non summa omnia, DP mius est tituluo De indieationibus pro quantitate sanguinia mittendi deis

cernenda. tam morbo praesente, quam imminente . . . ad D. Abbatem Riccium Antistitem Pisciensem i Lucae apud Peregrinum Bidellium εο ε x,

in ε. . . .

550쪽

magna tamen erant, quae ag medicinam 8 saetendam & doeendi mrertinere in m existimabantur. Excitabat vero eum quaestus cupiditas, ut ad eam doctrinam, quam studio assecutus fuerat, adjungevetur usus si equens; Sc cum anno I 639. Neapolim bona cum Principis venia , negotiorum caussa, accessisset , a multis in gravioribus morbis

adhibitus est. Et si eupidissime expressum Ec expetitum ab illo fuerit,. M approbatum a Principe, ne diutius quadriennio Pisis esset, honori- seentissimis tamen hujus erga se beneficiis Vinci se passus est , ut magisterium sibi prorogaretur, in quo mansit ad annum usque I 643. Et industria doctrinam , doctrina gloriam, gloria aemulos comparavit, quorum declinandorum caussa Etruriam deseruit. Multa de studio doctrina narrantur Prosperi Tedrachii Castilionei. cujus etiam mentionem feeit Claudius Berigardus, & Gregorius Laetus si . Is e nostra, ad quam primum venerat an. I 638. cui que XV. annorum operam tribuit, ad Patavinam Aeademiam transiit,

in eaque plurimum gloria notuit primum inter medietnae Doctores t cum tenens ca). Iam si quaeris, quod maxime medietnae genus ille

probaverit, non mentiar si dixero suam institutionem accommodasse ad disciplinam eorum, quorum vestigiis primum institit, quosque torquebat cura. ne ab recepsis opinionibus vel latum unguem discederent , verentes , ne si paullo recentior esset oratio, non digna expe-

ain cire. Pis. Par. VI. Cire. Io. p. ers. L' Italia Regnante Part. III. p. 3 3 s. 1ὶ De eo hara Fayadvolus. ros . 12. Septemb. Ad hane exedram florenis

excentia conductus est Prosper Todesehi Florentinus Cassulae natus in opis pido Etruriae magal nominis medieus. eui majorem stor. octingentorum& quinquzginta mercedem attulit an. I a. a . Septemb. auxitque dein . de ad mille & quinquagiata an. acro. I . Februar. Hae stipendio docuit ad an. 3672. quo senex vivere desiit. Eum actu cassulae, sed in ca/tilione Floreatino ortum habuisse sertissimis monumentis constar