장음표시 사용
61쪽
actis N Ripa etia hic mi. G.ς, aliquando eo casu est ficta N aliquando est praesuinpta, videlicet si .cta, quando certum est eam non intercessisse, esse autem Priesumptam, quando dubium est, utrum intercessit, videtur tame haec eorum distinctio sua perflua, quia postqua lex vult, i omnino habea tur pro facta, nsi relinquitur locus praesumptioni,
loquenda proprie, sed est fictio,ut ait glo. in d. .
accedit, ta non admittitur probatio in contrariaeum, Ut patet ex d. l. I. Uersic. eodeas modo, dum deciditur, ' etiam si constet eam no lateruenisse, vel interuem sie inutiliter, habenda est tamen pro
utili. Et ex hoe dicto, Q si ficta stipulatio, ec non
Pra: sumpta, sequitur non solum tam dictus esse actuς,A, non ad ira: ttit probationem in contrarium,
τι sed N alius sequitur,q ex et ea stipulatione comae
petit ucra, N propria a lio ex stipulatu, no autem actio utilis, Ut concludit las. m d . fuerat mi ει.
post alios Docto. resatos ibi per ea, quia fictio iuris habetur pro veritate, Sc est communis opimo, vehit et ta attestatur Ripanu. s. NM. Nq, sit proupria actio ex stipulatu, patit clarius exicae t. in d. g. fuerat, ubi ita appellatur, sc tribuitur ei natura hance fidei, ta priuilegium tacitae hypothecae. stav quitur etiam alius effectus, P et stantestatuto disponente, Q instrurnent a publica mandentur exe4 euiloni, sicut sentctia, Sc mulier aliqua habeat in strumentum dotis recepta: per maritu, in quo non sit scripta stipulatio de dote restituenda uxori,tast men propter tacitam stipulationein, quae tangitura lege, habetur omnino pro facta,tale instrume/tum comprehendetur etia sub statuto predicto, ut late deducit Ias. in d. . merat num . se. 3ν. 5 so qua uis de hae dubitauerit Bart. ln. l. I in princ. F. τ' de has quae in testa.delen. Ratio s autem, propter quam isto primo eata lex fingat omnino stipula aliouem, patet ex supradictis t cxtibus, quia scilicet causa dotis semper est fauorabilis,N censetur etiapertinere ad publicam, Utilitate. l. I S.sesu. matri. Secundo loco successue constitue dus est casus, dedis quo i in d. l. cum de in rem verso, quo casu stipu/latio praesumitur, ut ibi per Bar. nu. lata est proaptae prα sumptio, idest, non fictio, na lex est incer. ta, Utrum Uere intcruenerit stipulatio, nee ne, sed Propter pra stationem longi temporis lex ea prς-
sumit, ic cum sit praesumpta hcc stipulatio a lege,
sequitur, quod eo casu competit vera, N propria actio ex stipulatu, idest,actio directa, no aute actio Utilis, per ea, quae dιximus in casu praecedenti, praesumptio enim iuris habetur pro veritate, lci. licet quandiu durat. Verum est, I, hoe casu non est praesumptio iuris,N de iure, idest non est pr. aesumptio super qua lex omnino coerstituat fundamena
ντ tum irrevocabile,scd et est praesumptio iuris tanaium, idest, debilis pisumptio, qtiae polist tolli mr
quamlibet ordinariam probationem iii contrariu, ut tradit Cyn. in . l. si certis annis, decima. q.C. depac. ubi etiam lasco; sin. versi c. tertio limita,qui
rapuer o, g est su sim praesumptio iuris, tradit
etiam ibi Deci. col. n. nu .io. ec G. Versie. N ista concluso, ubi infert ad regulam Cancellariae de triennali possessione: dc de his etia per Alex. cos.
τε Alij et vero praedicti omnes casus videntur peni αtus differre a duobus istis, nam in allis neq; fingi tur stipulatio ne p prssumitur,q, m non nugam tur. Patet, quia competit utilis actio,et non directae c. ut dictum fuit in primo casu, st, aut e stipula tio non praesumatur, patet etiam ex singulis ipsis casibus, nam constat, lex non est ambigua, sed est certa non interum isse stipulationem: vidcturitaq; dice dum in eis casibus, cum non sit ficta stια pulatio, ne praesumpta, esse te illurn quoddamppus legis, dii ponit, im lex in eis casibus, quoa perinde sit, ac si fuisset facta stipulatio, non quideq, fingatur stipulatio, ut ubiq; voluerunt glosae, male, quia si fingeretur,cbpeteret di: ecla actio,
ut dictum est, sed lex vult, g, qua uis non interue nerit stipulatio,detur utilis actio ex stipulatu, Vt clare patet ex singulis textibus, Issertim eX.d. l. non enim aliter . . ex verbis, di d. l. cum ostendimus. . tin. cd. l. s finitas. eleganta, di d.l. i. r. Item sciendum, N d. l. r. in princ. ad mum ci p. dum daeitur, P quasi fideiussor tac. non enim dicitur
simpliciter, Q sit fideiussor, sed quas fidei uisor,
qui multum differt a vero fidi tumore. l. in Imrs Da. . qui pecu uiam. p. de pae. Et intelligo,q, in his omnibus casibus,quibus neq3 fingitur, neq; prs umitur stipulatro,sed datur actio, ac si stipulatio in 7s teruent stet, sit actio dativa, ta non nativa, idcit, actio, quae datur a lege sine materia aliqua P: sex stente, idest, sine contractu Sc sine obli atame, de
n. l. I.TN.C. de act. M obliga. 8 q, nullus subsit contractus nulla obligatio, Unde possit oriri ea actio, patet in d. l. his verbis, ta in d. l. si finita . . eleganter, Sc in d. l. . . item sciedum, cin d. l. lice senatus. . I. N in is super hoc autem iubemus. Et solam posset esse dubitatio quo ad textan d. l. cum ostendimus. q. fin. 2 quo ad tex. in d. l. r. ad municip. quia forin dicet aliquis colligi cotra ,ec obligationem in his duobus casiburs ex tacito consensu. Sed re vera non videtur suffciens talis consensus ad introducendum c tractum, de quo agimus, idest, contractum stipulationis. qui requirarit verba, ideoq; N in his duobus casibus, cu ne psi ficta stipulatio mein prasumpta, deui adsit ma ρteria lassiciens ad contractum stipulationis, Sc laumen competat actio ex stipulatu videtur omnino
dicendum , quod ita in duobus istis casibus, sicut in alijs, sit actio dat tua. quid autem differam daatiuae actiones a nativis, patet ex Ban in d l. t. dea' N obliga In praedictis igitur septem casibus non est ficta stipulatio, nem praesumpta Et quem Admodum Bal. ι v. l. PIuliλredum scolo. Versia c. vltima
62쪽
vltima quando praestatio.C. de haere. ae. in mate/εα ria individuorsitati r quaeda esse indiuidua, quae/dam vero individuorsi similia , ita quoq; hie dici potest, i, stipulatio aliquando est filia, ut in dote, siliquando vero est similis fictae, ut in septem casibus praedictis . Est etiam accessorie ad praedicta hie aduertendum,' in duobus istis casibus, idest,ia. l. cum ostendimus, M. r. ad munici p. lex non
dedisset actione, nisi interueniret eonsensus illius , contra que datur, quia actio dat manun qua solet dari, nisi suadete squitate, Bar. N alit in d. l. si meta Titdiu, unde cu in duobus casibus pisdictis tractetur de dada actione coira persona extraneam, idest, ad qua non pertinebat negoti si,de quo agitur,ta quae non dii prius erat obligata ullo modo in eo negotio, fuissct iniqua dari actione aduersus ea absori elux eos en tu aditi bito super eo negotio, state aute eius cosensu, fuit aequissima actionem dari,ne alioqn decipiatur pupillus, ta respublica, qui solet se male defendere, M male sibi ruidere. In aliis vero omnibus casibus suprad:ctis datur actio absus cosensu, quia datur contra e si,qui iam erat obligatus facere, e se specialiter obligare, tane ei sua mal:tia, vel contumacia afferat utilita tem , M alijs afferat praeiudicium, merito datur actio contra eum . M procedit hoe in ipsis omnia laus casibus,excepto casu, de quo in d. l. 3. q. item
sciende. s. si cui plus qua per leg. falcid. na ibi noest cotumacia fiIei,sed mersi priuilegia, ut no te aneatur satis dare, ςsumit lienim lex, vel honoris gratia,vel alia simili de caula,q, fiscus semper sit rolue do. l. 2.5. de fundo dota. M.Lr. s ad si sin. s. Ut lega. no .sed ne tale priuilegia sit aliis psonis
damnosum, statuitur Psalte euealere casu, detura tuo cotra fisi si perinde ae si 1 alimedisset, re ita
se atur ei sud priuilegisi, ut no gravetur onere satisdationis, qua do non ess tractatur de certo p iu uitio alterius,c si vero apparet alterius praeiuditi um, lue datur actio contra tu. Patet igitur ex prς dictis non esse ita absolute verum id, quod dixe arat nari hie, N passim glo.' lex fingat stipula ationem in omnibus casibus praedictis, non enim fingit eam nisi uno casu, idest, propter dote . neu etiam Uerum esse,quod senserant Alex. N Ias. q, lex praesumat stipulationem in his casibus, patetensm ex praedictis,st eam non praesumit nisi Uno casu, id est,in. l. cum de in rem verso, in caeteris
vero casibus ne ν fingitur,neip prssumitur stipu latio, sed copetit a tio dativa ad similitudine stis putationis verae, vel fictae, vel praesumptae,no ta. men omnino similis, est enim actio utilis, M non directa, ut dictum fuit. V solum possent defendi Bar. V Docto si dicamus, D in praedictis casibus fingitur, vel praesumitur stipulatio,salte large, Mimproprie loquendo, idest,considerato effectu, nappetit actio ex stipulatu salie utilis, ut dictu ρ tit. Et accessorie ad ea qus dicta fuere principaliterar in hoc primo not. videlicet i verba esse de forma stipulatiouis ta nos uicere verba simpliciter,seu sine ordine prolata, sed esse necessarium ordine, ut praecedat interrogatio, di sequatur responsio,
uo sit omnino de substatia, ta forma stipulati s.
adeo ut omissio eius orduus vitiet stipulatione, α concludit ea vitiare, ut praus voluit hic Bar. mPrima. q. M glo. In. l. luris gentiu . . igitur nuda m cIbo igitur , quia st Interrogatio debeat pcedere, patet seclidu Har.ex tex. qui id expresse dicit, m. l. Obligamur s. verbas . s. tit. r. N ad idem ait tendere tex. in . l. I.C. de Usur. N tex. lnst: tu. deverb.obliga. in prine. item tex. in . l. 6. Verbis. S. tit. I. M quamuis postea opponat Bait. de texti in hac. l. t . si quis simpliciter, versie. cum adi incitur,se remittit ad ibi dicenda per eum, V comu
nis solutio est,q, ille tex.solum procedit, quando responsio coimet varietatem, sed diuerstatem ab interrogatione, non respectu rei principalis , scd respectu alicuius qualitatis, vel quantitatis, tunc enim cu semel messerit interrogatio respectu rei principalis,sustinetur stipulatio facta p huiusnao inui responsione acceptata incontinenti, qu: a latita factum est menti legis, seu rationi, a pire qua fuit introductu, ut interrogatio prscedat, videlicet Ut ille, q se obligat, censeatur te obligare animo ma gis deliberato, ut ibi per Bar. versic.prs terra proe inus. Et stante huiusmodi conclutione, si ordo praeposterus vitiet stipulatiora, infert lac hic,scilicet post reliqua notabilia, idest nu. . . in si in in strumeto notarii cotineatur, qualiter aliquis Proomissit alteri dere, deinde incolineti in eode instru meto subiiciatur metio de interrogatione, stipulatio erit inualida, quia non est seruatus ordo, ne psorma. M res det Ias tacitar obiectioni, quia dicias solet per Docto. I, qua dot in eode instrumeto, HI in diuersis reperisii duo actus, S ubcostat,quis eoru prius fuerit factus,debet cestri ille actias ρον ces ille, qui debuit praecedere, M qui operatur, Uterua actus valeat, puta, si in eodem instrumeto, vel diuersis,eiusdem tam e temporis, contineatur donatio patris in filiu ,N emacipatio,cesetur enim prius facta emaci patio, quia alioquin donatio sa/cta filio in potestate regulariter non valet, ut per
ea regula, seu interpretatione tradit Bal. in . l. cum in testam eis . haec verba per illu tex.f. deli re.
insti. N alij relati hic per ipsum Ias. Nidem et Ias.
respondet enim Ia hic, q, ea regula no procedit, ubi non seruatur ordo pertines ad formam alictimius actus, propter supradicta. Sed hoc dictum lac videtur no tantum essit periculosum , ut ait Ripa
hie,sed videtur esse falsum, na sum diuersa peni tus h sc duo,scilicet im de forma,ta ordine stipulationis, qua do fit ipsa stipulatio, di loqui de ordine verborsi positos p notatisi i instrumetoc in stipulatione enim certi sumus, reqritur ordo, M si, eius omissio vitiat stipulatione, i scriptura aute notarit, quavis bene siti,si fiat cogruo ordine,no tameF tequali ur
63쪽
requiritur ordo pro forma, ideo eius omissio non solet vitiare actum, de quo loquitur notarius, sed ε debent i verba notarit,etia inepte posita, reduci ad sanit sensum, quantu fieri potest, ut ait Bart. in
.i siquis liliabusuum. .s de testa. tui. dicens,Φverba notari, debent intelligi secundum iuris sua terpretatione, ta mouetur specialiter Bari ex his, quae tradu tur in hac mater. a stipulationis, vide. licet ex notatis in l. r.c.de usuri . l. sciendum rueo. Vbi habetur, i verbum promissit, simpliciterpositu per notarium in instrumeto intelligitur dest mulat sone,ergo multo magis videtur intelligeada stipulatio, quando notarius habet mentione Minterrogationis, cresposionis, qua uis expresserit ea inepto ordine, di csi Bar. n d. l. si quis filiabus est cita Alex. in l. stipulatio ista. . h. Ec quoq; stlisos putatio col. 6n.Leo. N simplicitas, vel imperiti notarit no debet nocere cotrahetabus. l. fi . lnfin. 'hi etia glo. C.de fideius. c ait Bal. in .l si in ante .C. de dona. ante nup. non esse curand si de ineptia notari j, qua do costat verisimiliter acta misse beane factu, sed inepte sivisse relatil, seu scriptum panotanss,puta, restitutio haeredis, pro institutio, ecvalerianu, pro velleiano, V substituit, vel restituit
procuratorem, pro constituit, de quibus etiam per Iasin authen. nouissimanu. ι o. C. de morti . testa. ,sc enim ratio ita pcedit in actibus, vel in verbis
perimentibus ad forma, sicut in aliis quibuscumpas actibu . sicut i instrum etsi est quid omnino se/paratu ab actu, propter que, vel de quo fit instru/mentu Bar in I. si quis legatu eol. et J. de falsis, N
male hic Ias. miscet praepostero ordine Verborum instrumenti tu praepostero ordine verbore stipuisar lationi , debet igitur T Verba notari reduci ad sanum sensum, V ordine , non obstante vitio transepositionis, ut sc alibi aliqua do fit in verbis iuriis
consultorsi per histerologia figura. l. i.β. labeo cupio. i verbo minustin tit.de incedauin. naufrag. N. l. ripata, Ubi glo. S. de rersi diuis. N. littorum Institu .eo. tit. de in carmine virgiliano, M torrereas parat nam is, fragere saxo. M r c si praesumptio
pro validitate actus soleat esse fortior caeteris omnibus, ut per Deci.in l. posta liti nu 24. C. depae nc cons. τ .col. ι merito debet esse locus suupra dictae regulae Baldi per quan nil probabile interpretatione. Hinet videmus, q, si in iuditio
debent opponi aliquot exceptiones gradatim , M seruato ordine, alioqu n praepositio Unius praeiu dicat alijs, c contingat eas omnes simul proponi in eadem seriptura confuso modo,N non seruato ordine,redu situr tame ad sensi sensum Bar in. l.
quidam considebant col. n fininu. D .S de remudica. Bal. in . l. ex ecptionem col. 3.C. de proba. Npariter si in aliquo instrumento cotincantur mul/ta pasta sine ordine, Vel ordine aliquo inepto, re. duruntur tamen ad sanum sensum Rar. n. l. con
tra lus. C. de fide instru ide etia contingit in vitiu
nium eius consilium, Nin .l. euoIa eol. G. s. adtrebel. N in. l. marcellus 6. quidam libetis nu. to. eo. tit. V multo magis hae dicenda videntur in casu nostro, quia non solum adest prssumptio pro validitate actus, verum etia adest aliud, videlicet natura, di propria significatio ipsius vocabuli ininterrogatio, Quae de se patens est, ut semper cen/1eatur pi scedere, di pariter patens est natura V cabuli respous qus significat, ut censeatur subinsequi interrogatione, Vel petitione, qus co Iectura,ec significatio debet esse loge magis urgens, et sit
vel ineptia, vel negligella notarit. Et haec omnia Puto ptra Ias de plano Fcedere, si notarius loquatur ut ipse, ec referat simpliciter interuenisse resisponsione, e interrogatione, ec multo magis putoa, cedere,si utatur explie vocabulo stipulationis, qua uis postea inepto ordine referat responsione, te interrogatione interuenisse, costat enim tue de re, idest, de stipulatione deo cur adu no est de ordine verboru. Si vero diceret Notarius m instrumeto haec verba,scilicet praecessisse responsione, Nsubsecuta esse interrogatione, tunc casus maiore haberet dubitatione,putare tamen ec eo casu tite cotra las. quia, ut dixi,natura, c si guificatio isto/isi vocabulos indicat aperte re allicr se habere, M manifestu facit errore notarii i Vcrbis, ideo sce. Neotra lac videtur texon terminis m. i. si librarius.1 de reg. mr. c quamuis dicant ibi Bart. dc Deci. yo Q T in dubio non praelum itur notarius errasse,Nis alleganti errorem incumbit onus probandi , id di xcrunt loquentes generaliter de erroribus n tari orsi, non aute loquuntur quoad casum ipsus legis, da ex praedictis patet,s, no est opus probare, P erratum sit in transcribendis verbis stipula NonIs, cum certum sit, st stipulatio eo modo fieri non potest, ideo ille tex. ponit hoc pro expedito. Secudo notanda ex rex. ibi, c ideo neu mutus,p ne ui surdus Sce. t mutus est inhabilis ad stipulandu, c pariter surdus, quia scilicet in muto deficisit verba Mn surdo deficit auditus, q duo reqstaponsitur expresse lue in tex. nam intelligitur iste tex de surdo penitus, qui nul Iomodo potest au
stipu. Sed difficultate facit prima facie tex. tu. Ldil cretis. C. Q testa. D pos. Vbi habetur, q, mutusta surdus simul, no natura, sed ex accideti, potest facere donatione causa m ortis, ii sciat scribere, Ni de ma ibi dicit de muto tantu, de surdo tantu, siue sint tales ex accidcnti, siue a natura, donatio petet autem causa mortis requ:rit stipulatione .l vilipedibu .s de legar. l. si cui, bi Bar.f. de dona.
ter s. de lega. . N Vix receptu istis, hodie iure nouissimo fieri possit pacto nudo, Ut per glo. i. l. csi
pater. .meuio, in Verbo donabat. s. de lega.2. Nper Deci in rubri. C. de pac. Ite obstat tex. in . l. qid quod. . minus. s. de dona. nam di donatio intervium iure is in .requirebat stipulatione Bar.in L
64쪽
.ff. de Verb. Obli. le X. I. in princi XX VIII
o text. in d.I. discretis, debet omnino intelligi de νι danatione t caula mortis improprie, id est, de illa, quae iit in testamento, vel codicillis,N fit sine stia putatione, V siue pacto, cabsili praesentia partis,
tali mun eatu qua uis disponens appellet eam do/Dationem caula mortis, resolvitur in fideicommio
sum l. I.C. de dona. causi mori. qui tex. ita debet
intelligi, qui equid dixerit ibi glo. Vt declarat Bar. 1u d. l. si eui, di Bart. in .l.tam is q. filius a milias
eundum de text. in . l. qui id quod, potest responderi, quod d bet intelligi de donatione, quae in acipit a traditione, non autem quα incipit a pro missione, Ut ibi per Bart.s, Contingit autem hie dubitari, nunquid timu/tus, vel surdus sint capaces stipulationis saltem ficis puta si sit aliqua mulier muta, vel surda, qus tradatur nuptui, ta det dote marito, an sci licet eo easu lex fingat eam fuisse tacite stipulatam. V vioderetiar dicendum, Q non, quia lex non tingit sua per impossibilis. minorem institu de adop. t. qui ad artum l. loca. contrari ii tamen concludit Bar.
guntur mutus, V surdus, Ninfans, M similes stipulari eo modo,quo possunt vere stipulari, idest,per seruos, ta videtur esse communis opimo, ut hie per Ripam nu. 2 s. N per las. in .9. fuerat nu.s r. Nά6. tulit. de actio. quae communis de plano pos
fet procedere in insibus, quibus huiusmodi perν
sonae habeant seruos , secus autem si eos non haαbeant,qula tune extrema non essent habilia, M ita intelligit Bal nouel. in Tracta.de dote in s. Par. I. Priali col. I. Uerum est, Π, IO. de Imola in d. l. I.col. s. solu matri. ait, si, etia in si non habeant seruos,
potest fingi stipulatio, quia censebitur fuisse facta per notarium publicum. Sed N hoc debet limita
ri, quando re vera notarius micruenerit,secus auatem si non interuenisset, ut ait Bal. nouel. ubi su/pra. Subsicit etiam idem Bat.' praedicta possunt procedere in muto, vel surdo a natura , secus au εtem si impedimentum sit accidentale, tunc, enim videtur posse fingi stipulatio ex eorum persona, et tam si non habeant seruos , neo interuenit notarius argu . ex g. sed, illud utriusqi Institu. de adop. M similem differentiam in mutis sura dis facit text. in d. l. discretas. si Tersio notandum est ex hoc text. mutus, surdus, V infans aequiparantur, de quo dicendum est, ut hie latissime per Alex. M Quarto notam Docto. et probari ex hoc tex. Φille dicitur proprie loqui,qui verbis loquitur,non autem qui scribit, vel qui mittit nuncium,id enim euidenter probatur ex principali dicto huius tex. iuncta e1us illatione. Unde infert Roma. ad statuis
tum puniens loquentem cum bannitis, ut non co/prehedat eum, qui mittit nuncium, vel epistolam,sγ quia talis non dicitur loqui proprie, N et statuta
debent proprie, ta stricte intelligi. l. ι .f. haec Nerinba, ubi Bar.s de nego.gest. N. l. constitutionibus in fin. i ad municip. M tanto magis in parnalibus l. factum.=. in pinnalibus .f.de reg. iur. c. in piamis
de reg. iur. in s. contrarium tamen concludit Ro/ma,N Uult, 9, tales comprehendantur sub statuato, propter globin . . constitutionem, in Verbo parinticipationem, de senten. exco. lib. s.quae et lam in Parnalibus aequiparat eos omnes castis,scilicet lo/quellam, ta scriptae a m , ta nuncium mouetur e Roma. per tex. in . e. ubi periculum.I. nulli etiam,
de elect. in c. ubi prohibitio loquendi cum eardianalibus existentibus in eonclaui extenditur etiam ad scribentes literas. Sed, ut ait Areis. hic parum Vrgent haec fundamenta Romani nam glo in d. Q constitutionem, loquitur interminis illius text. qui utitur vocabulo participare,quod est genera te vocabulum . N habetur etiam ex aliis mi ibus,s, cum ex nauuicatis non debemus participare seu comunicare. e. nuper, tabe. in desideras , extra de senten. excomu . tex. autem tu d6.nulli etiam,
retorquetur in contrarium, quia pon; t ea duo pro diuersis, ta nisi prohibulliat utrunq; expresse, noeomprehederetur unum sub alio Alex autem hiecol i. non satis clare procedens in hoe articulo, inis quit eum reduci ad alium articulum, scilicet nun νι quid T statutum puniens delinquentem,censeatur etiam punire mandam e seu facientem per alium ,ec ait sol cre cocludi,q, si ille casus, quo quis facit per alium,punitur de iure communi, non compre henditur sub statuto, secus autem si de iure cimi/munt non punitur, tune enim debet sub statuto comprehendi, quia ea de videtur esse ratio viro pinsu,ta quia a loqum,si sub statuto non coprehenderetur faciens per alium redderetur de facili elu/sorium statutum, opterea vult Alex. in casu no/stro in effectu, q, absolute copreheii datur sub staatuto is,qui scribit literas, vel mittat nuncium,eun non puniatur de iure eommuni. Sed haec ops nio Alex. videtur periculosa, primo quia verum esseno Uidetur, Q articulus hie propositus redueat ad articulum illum, an faciens per alium M. Riν
licet quatenua de illo loquitur Alex. idest, dum dicit illum, qui facit aliqu: d per alium, debere semis per puniri, vel de iure comuni, vel per statutum, nam ex hoe eius dicto indicat euidenter Alexa. se
loqui in casu, quo id, quod fit per alium, sit delioctum abs p vlla disputatione, in casu aute nostra est hoc ipsum,de quo disputamus, scilicet Viruta prohibitus per statutum loqui cum bannito, cen ἀieatur etiam prohibitus loqui, interueniente alio medio, vel instrumento, idest nuncio, vel epistola, re ita hie disputamus, an ita sit delictum facere per alium, sicut est delictum facere per se ipsum, ergo non bene insertur ab illo articulo ad istum. Praeterea dato, ' res dependeret ab eiusmodi araticulo, ut vult Alex. non tamen videtur posse i
ruri id, quod Alex. ait quo ad casum nomu,nam
65쪽
ss t in eo articulo, utrum faciens per alium Sce. Via detur omnino esse habenda aute oculos doctrina Barioli in . l. sed si unus .f. seruus meus col. i. i.dein vir. ubi subtiliter loquitur, alt* quosdam esse casus, qui non positant expediri per instrumentum aliquod separatum a corpore ipjius pereong, puta adulterium . item dicere falsum testimonium, sc in eiusmodi casibus expeditum est, quod facies per allum. non rensetur ipse facere, ut ibi per eum, ctalis est casus noster, nam sine dubio est, actus loquendi non potest separari ab ipsa persona, erano clarum est. lnon solum ex proprietate serinmonui, vera n etiam ex naturali qualitate ipsius actus appellatione loquentis non potest comprohendi nuucius, vel epistola, Se ita articulus addu/ctus per Alex. retorquetur contra eum. Et si mrate hie incidenter queratur, im praedicto articu-io, utrum faciens per alium, videtur Bart. alibi loquutus fusile alio modo, videlicet in. l. Me Ver ha. i. de adulte. N in. l. non solum in princ i. de
iniur. N in. l. si is qui pro emptore nume. σε. S. de
sucap. Ubi distinguit, an verba legis. seu statu
ti sint scripta, seu concepta in rem, aut vero sint concepta in personam , N primo casu faciens per alium. comprehenditur vere, in secundo autem casu non comprehenditur nisi interpretatiue, femoue Pur Bar. ex text. in . l. aut qui aliter. .fin s.
quod vi aut clam, qui ponit similem distinctio. nem, V ibi eam etiam Har. trahit ad casum praeudicium, V eam distinctionem Barioli dicit magis comuniter approbatam Ias. in . l. si quis id quod,
nisu nota. colum . penu l. s. de iurisdic. om. ludic.
Puto esse respondendum, quod una doctrina Bari debet pa aliam declarari, debenta; simul coniun. Di, bc m his, quibus una earum continet aliquid magis speciale, qua altera , debet Una per aliam limitari. N puto mentem Bart. tasse, ut distinuguendum sit in primis, utrum actus, de quo lo quitur statutum, vel lex, no possit separari a corpore, ut est adulterium, vel falsum testimonium, ectune indistincte respondendum sit, ' facicus per alium, non censetur ipse facere. aut vero P test actus separari a corpore facientis, ut est licia nascidium, vel percussio quaelibet, M tune sit diis
stinguendum , an verba sint concepta in rem , ansnt concepta in personam , si enim sunt concepta in rem , tunc indistincte comprehenditur faciens per alium, sin autem sunt concepta in personam, distinguendum iterum sit, an instrumentum, quo aliquis utitur, habeat necessitatem praecisam,neene, siue sit instrumentum rei inanimatae, siue sit instrumentum alterius personae, Ut per Bar. in d. g. seruus meus . Redeundo autem ad nostram questionem de prohibito loqui cum hannito, vi reo dentur l Docto. hic in effectu magis communi AE ter concludere cum Romano, st scribens literas, vel mittens nuncium banmto comprehendatur sub statuto, Uthsede communi attestatur Ripanum c. I s. quamuis malu conuulneret Areli. ec Soci. inter tenentes eommunem. Et videtur comumunis, non quidem P easus isti comprehendanatur de proprietate sermonis, nam in hoe communis est in contrarium, ut patet ex eorum dictis, Se attestatur etiam Alciat. hie in scriptis ant: quisnum. 2 . sed quia eadem videtur esse ratio in om nibus ipsis tribus casibus scilicet ne fiant conspirationes contra tempublicam. Sed in puncto iuris non Videtur haec communis posie dccndi, M verior videtur opinio Socini volentas contrarium. nam si reducitur hie articulus ad alium supradi ctum articulum Alexa. de faciente per alium Sta. sumus certi,ss, faciens per alium non comprehenditur sub statuto, scilicet de proprietate sermonis, io, quia i est casus fictus, di non solet comprehendi
sub statutis Bart. ind. l. i.=.haee verba. s. de ne go.gest. tam terminis hoc late tradit Deci . in d. l.
si quis id quod, septimo nota. ubi dicit communem, 'c redarguit Bart. in . l. quemadmodum col. I.C. de agri . tacensi. lib. ιι. tradit etiam las ind. l . si quis id quod, nono nota. ut supra dixi. Si
vero consideratur articulus noster per se, tunc etiaverum est, quod mittens nuncium, Vel literas,non compreheditur sub statuto de proprietate sermocior nis, quia est casus fictus, nam licet T is, qui scri-hit, videatur loquis fin. Institu. de usu de habita. N. l. solet A. legatos. s. de osti. procons id tamen est large, c improprie, ut per se patet, et πορbatur ex l. miles ad sororem in princ. S. de lega.2. N. l. Iabeo in fin. s. de suppel. lega. sciam dictum est esse communem, quod de proprietate sermo. nis non comprehenduntur isti easus. solam igiturio; superest videre, an l ratio statuti sit ea de in ominnibus casibus, tune enim fieri deberet extensio, stante Lita, vel impropria significatione vocabu/li. l. filium habeo. s. ad macedo. glo. in authen rminoris debitor.C.qui tuto .da. pos. Ias. in .l. emamcipata nu G.c. qui ad ml. 5c Docto volunt, quod sit eade ratio, scilicet ne fiant conspirationes contra rempublicam. quae opinio forte posset pro indere, si ratio hae esset expressa in statuto, sed si nou sit expressa, videtur periculosum diu mare de ratione statuti. deinde siue non sit expressa, siue
se expresia,non videtur ea ratio ita de facili proracedere in mittente nuncium, aut literas, quanium procedit in mutuo colloquio dun rum pct Ionaisi, quia, ut ait Soci. hic, multa possunt tractari inater duos colloquentes smul, quae non auderent
homines committere nuncus, vel literis praetem rea nuncius, vel literae continent votum, seu vo/luntatem Unius tantum, in eolloquio autem adest Votum viri ustri , ta saepe repetitum, SI aptum ad continendam deliberationem Me. adeo quod, cum non tanta sit ratio in duobus istis casibus, quanta in loquente. non videtur ad eos casus faincienda extentio. Et praeter haee videtur etiam,
Q eum aliquis deuenit ad colloquium cum bano nito, censetur maiori deliberatione id facere, quasi mitteret nuncium, vel epistolam. Et Soci. ad ducit ad
66쪽
. E. de Verbo. Obliga. 6. Cato.
ducit ad hoe glo. in l. mi pacto. s. de ser. eTPOr. tan. Ac tu effectu cum ambigui simus de rationestatuti non videtur Helenda extensio tontra pro/so Piietatem verborum,sed i adluerendum est ip/sis verbis. l. t. . si is qui nauem , versi c. in re igitur dubia. s. de exercito N. l. quod constitutum, ubi Har. i. de milita. testa. praesertim eum hie si inmus in pinnalibus, ut dictum est. Accedit etiam, facile milIet statuentibus exprimere de litteαNs, Y de nuncio,ade , cum id non fecerint, ceti. t tur non voluisse eos casus comprehendere . l.
I A. fin autem ad deficientis C. de cadu.tollen.ubi Pau. de Ca. Nep quicquam facit pro comuni Id, ros quod ait Ripa hie, scilicet stet mittens nuncisi, vel litteras bannito,debet puniri,tanquam si scri/bat hosti rei publicae. l. r. i.ad leg. Iul. male. Vbi etiam Bart. m fin. nam praeterquam P posset res. Ponderi,bannitos non esse tantae exist: mationis, ut habeantur pro hostibus alicuius ciuitatis, sti. licet loquendo proprie de hostibus, de quibus loquitur tex. in d. l. i. respondetur alio modo, Ptex. ille procedit, quando is id faceret dolo malo, Vt expresse ait ille tex. secus autem si sine dolo, Vt hie etiam ait Soci. id autem non pertinet ad casum nostrae questionis, quo tractatur de puni. endo eum, qui loquitur cum bannito, eo ipso, Peum illo loquitur, etiam si nihil agat aduersus rempublicam.
Iacobus Mandellus Albensis, legens Pisis.' n. FINII DIE X v I DECEMBRII. Et hie etiam finit originale AutorIs, factsq; fuerunt hie vacationes Natiuitatis, & Carnis.
EIUSDEM CELEBERRIMI LEGUM Interpretis Domini Iacobi Mandelli de Alba interpretatio ua .M. Cato , legis quartMufde verb. oblig. Pisis. M. D. LIrin die. t. Februarit, in principio Quadragesimae.
SμM MARIUM.a g TIPVLATIONVM quesim in GD, quodam in faciendo consistunt. Cr que iam sunt mixtae. Et declinat quid diserant dare. π facere. π quid ' dotis, er quis factam . quod male declarant Docta. a Factum sumitur generaliter, ut opponitur iuri. 3 FHι, uel quae in facto eonfisunt,quae sint. Iuru, uel que in iure eoasistunt, quae sint. 3 Factum generalιι er famptum dijungattur in dati m. Cr in factum specialiter sumptum. σ datis, seu dare large comprehenditur sub facto, uel facere, tracte cuin tem differunt. s Dario a facto non cognoscitur nisi per exempla. Eequomodo cognoscctur, an sit obligatio dandι. an facια endi. declaratur. 7 Ratio bona cognoscendi ea, que eonsi Iunt in danso,as bir,qua in facto seu faciendo. Et quid sit datio,et quid
factam. CT ad quae pertine l. eT M. O. a Factum tu bae materia non est partieipium, sed nomen Cr exponuar factum, idest. faciendum. s Vocabulum rex, mult pliciteν accipitur, CT an comprembensat facta, an uero diserant. π quom αro Aliam declaratu nem ponit eu scendi dationem. σ
pellatιo tune comprehendit et tam non factum.
a vocabulum ullam quidos uarianus et, quia plures
sunt res, quam rerum uocabula.
1 ι cognoscere, quid siserant ratio, eX factum. est utile σ in materia stipulationum. Cr in materia euiuslibet contractin,quia ossina stipulatio coasi lit, uel in dando. uel in facundo. a 4 Et pari moso nullus est contractus, uel obligatio. qua non contineat, uel dari, uel facere. s obligatio ad praestandum est generatu ad obligationem
dari, uel facere. as Ometu actio presupponit eum. eontra quem datur, te neri vel ad dandum.vel ad faciendam.
ετ Discultas proponitur contra illus, s factum ' quid
diuersum a iure . Et an ditio contineat ius. Et aliam declarationem uide assurascriptam distinctionem foctu er alta, que non tangunt Docto. re obligat M ad dandum, tenetur transferre dominium. is Factum qzomo o oppuratur iuri. quomodo datio contineatur sub facto. quomolo eo tineat in . optio me declaratur . CX quanto steatur aliquid esse iuruis
67쪽
it Aliqua sunt. qua con stunt in iure d 1bo to. non iature di ponente. π quanto dicatur ira dissonens. Crius diJositum . declaratur. Dat o qmmolo cotineat iM,et da dicatur datio eo st reia iure. π an. Cr qui so comprebendatur sub facto. as Non est in conueniens, i, aliquid una reipectu L ferata iure. π alio restecta contiacot sub se ius . π ponit exempl4.24 Qui tenetur at intreege. tenes ad ius, idest,ai dantu.as solutio eoatinet translationem demini ,σ ' iis .as Factum. latio, σ seruitiues,an differant.
37 Is qui tenetur as seruitutem , an teneatur ad factam. an asiM. an uero seruitutes contineant causam nux. tam . ur A, Cr facti. as Datio, σ factu al qu. to eo eurrunt circa He. non tome negotia appellatur mixtοῦ. stultipulatio mixta. sed fit denominatio ab eo. quod si principaIiter, uel a datiostne.ael a facto .e sideranio an datio fiat propter facta.
anue νὴ factu propter dationem, et ponuntur exempti. as Factum proprie as materiam hinus . . caro. Cr totius
tituli, sumitur in secunia ei linctione. π An catione supra ficta, iis, quanto factum opponitur dationi, πde tali facto debeat intelligi omnes leges factantes men/tionem te facto σc.s o Dividuam esse aliquid. uel in tuitium, eon deratur
principaliter exobus modis, secundum naturam. uel se cuniam iuris disposionem. Cr declarat. 3 a Druistrum. uel in liuiduum secuntum naturam quid disc tvr,er quα res corporalis. Cr quae incorporalis dicatur diuidus uel indiuidua secuntum naturam. 3 a corporales res elui lux naturaIlier an d cantur ire
sesam,quae sunt inanim te, Cr qua pollunt ei uiti sine
deItructione subiecti. 3 3 Diuidua naturaliter ea tantum sunt, qua possunt diutussi sine i structione. uel corruptione subiecti, Cr cui Mquaelibet pars diuisa manet ei Iemlheelei Cre. s ι In iudicio communi diui unio diuiduntur res duntast xes corporales .er consideratur naturatu diu isto. nes dimittitur diu o incommoti. as Diu isto naturalis an fiat duobus molis secundum Pau.
de ca .scilicet quedam sica dejtructiore subiecti. Crquaedam cum destructione.
s s corporalia quaeso sunt in sui ua, quia non sunt in
potestate nostra, ut aer. Cr fumus. Cre. 3τ De naturali diu sone non tractatur hie principaliter. sa Diui uum esse aliqui uel in liuiduum naturaliter, seu secundum naturam dicitur aquivoce uodivi modu inmter se diuer': Cr declaratur boe . qaod non con deurunt Docto, in bae materia. Et s aliquid sit diutiuκra
naturaliter secundam leges non omni respectu . sed se
candum aliquam considerationem tantum σe.s s Natura alicuius rei appellatur qui ios proprietas eius. σ essent laseu uri, dis potestas trιbuta a legibus. o Diuiduum, uel in diuidusi legaliter qua do quid dicatur. At Dividuum Iri luer, seu in iure dieitur aliquid tribus spectibus , scilicet in partes iuri sicas. in partes mul tiplicati ara seu quot as, in partes disretas, π se elarat. Et qud modus ex bis pertineat ad hane materii.
licet quo ad contractsi ipsum, quo ad obigationem, quo as Iolutione. Et quomodo borum singulorum resepectu dieatur diuiduum, uel individuum, declaratur. 3 Sed cur non consideratur etiam quartus gradus, stiliscae aliquid esse diuiduum . ueI indiuiduum qua adpetistionem s proponit difficultatem, σ soluit. 44 Diuidua omnibus gradibus,tis,contractu, obligatione. π solatione quae dicantur. σ quesnt illa promis fon s ste Midue,declaratur. 4 s Diui tuum, uel indiuitium respectu contra , quo modo consideretur. 46 Dividuum esse aliquid obligatione, pertinet propriaret ectu bare um promissorκ, quia inter eos diuiditur obligetis . non autem pertinet ad ipsum promissorem principalem, quia tunc non potest diuiti obligatio. 47 Debitum quantitatis ancti diuiduum solatione.et res.
pectu bcredam promissoris. π re1pectu ipsius promuse oris, ut solvendo partem , liberetur ab illa parte, σquomodo is procedat, que diuisio fat.
4s Debitum quantitatis quomio censeatur diuiduumβαlutione quo ad ipsum promissorem, π ca semper posite diuidere. Ioluere partem. π an inuito creὸitore. Et quid de beredibus promissoru . s stipulatio cotinens prosionem certe speciei, ut remti hominis, puta Tιt ij. est diuisua etiam solutione , item σ contractu, Cr obligatione. σ qu is quando certa species debet non darι , sed restitui, an tune restitutiosii instruis .so in liuiduum etiam quolibet re pectu,i est,eo tractu,ob Igatione.et solutione.quid dicatur,et qua promissio 'taliter indiuidua, π an seruitutes, que seruitutes.si Seruit M usus fructus eii dividua . π anseruitus usus.
sa seruuntes reades s stat indiuidua omni restecta , π
si opere sunt in ividuae omni res ectu, π gra a. s 4 indiui suum esse aliquid omni gradu , est indiui uari
naturaliter, o non acci sent aliter.
Is Diuiluum est eliquid contracta , sed individuum illi
gatione. Cr solutione, ut sunt quedam promi iones fociorum, non tamen omnia facta contra las. RPam. ss Obligationes . seu promty iones factorum rem tradi. fossam sit, insula fabricari Gesunt diuidua cotractu. sei insuiuae obligatione.et solutione.et an, et quomo do facta pollini deduci in contractam pro parte tantis sτ Obligatio rem tradι s. sit diuitia contractu tantum .ss illud. quod est in tui illum contractu lantum. σ non obligatione. π solutione , censetur individuum natura
IegdIι. postquam est in contractum deductum,est i diuiduum omni respectu.ss Insiuiduum est aliquid solutione tantum. π diuiduam
contractu, π obligatione. et pomtur exemplum. quando se promisa res. seu species in genere, uel quando
est alternatius prorasito. εο Quanto quid dicitur esse diuisuum, uel individuum γε titione,censetur etiam dictum de obligatione. π unum
68쪽
si Expersolla beredum da posit immineri eoaditio illiingationis, ut diuisatur Cre. s 2 Deesarat ar tex. ln. g. π barum supra in. I. a. Et soluintio in bae materia . quando est promissa res is genere. dicitur esse indiuidua duabus rationibus . ne scilicet fiat solutio styraxr,item ne corrumpatur effectus solatiostris ex divisione, σ declarat. σ3 Rauo.eur promigio generis . uel alternatiuae ' liato a contνactu. π obligatione , Cr in liuidua solutione. Cr declaratur materia.
mis su efficta , s promissio sit diuitia obligatione
inter bereses. Cr no solutione. et da ciuilibet e ebeatur ege in mora nisi pro sua portione tantam heresitaria. σs Mora praesupponit obligationem. et ab ea regulatur.
sis Alim effectas, s prorutilo sit divisas inter heredes obuegitione. σν cur sit. s prensisne qua sunt sivisse eotracta, erobligatione. Cr nos solatione,a perentur diui suae quoad natura .natura aute non tribuatur etiam solutioni. Ea Diut tuum. Cr instat cum eost seratur quas θs mixti quando e currunt dae obligationes, una principatu de re promissa, Cr alia acersoria de poena, uel interesse. π una obligatio aliquanto est dividua, CT alia indiuisua. π declarat per exempla.as Promisio principalis ct sit de aliquo facto, tune secvnuda prora fio paea κ regulatur ab ea, quo ad boe .an 'divisis,uel in divisus.
το Ratio quae sit, ear paera adiecta dationi quantitatis. vel certaespeciei sit semper indiuidus,licet datis ipsa 'divisus, adiecta uero facta diuisuo,sti diuidua. τι Poena allecta facto,quos inferuit lationi.eensetur inadistincte insiuidua, tanquamst ess et adiecta dationi, σMn facto. τι Preter obligationem principalem, est aliqua io ali. o ligatis acetoria. proueniens no ex promissione bomirinit. sed ex prout tine legis , praesupposito facto aliquo
debitoris, puta dolo .uel culpa. CV tendit talis obligatio ad interesse. σ an sit diuidua. uel in illis , remisiuea τι Tota bee materia diuidui, tr indiuitii uersatur circa tria. uiselicet an liuidua, uel insiuidua sit res principalis delucta in contracta, an poena aducta, an uero in teresse succedes Iaeo debiti principatis,et sev respecta alicuius ex bu tribus qrimus de druiduo. uel intiuiduo. τη Diuilio tex. istius. .cato, quae sit, σ re citar diuiso communis Doctorum anaeum Ias π reliquis. τs csοι exempla stipalationum. π quae,contineantur in
τε Exempla ita stipulationis. iter fieri. uel aon fieri. quid
cominean et s secundum exemplam. uel non perι,de notet merum factum.primum cutem iter fieri. s leno let seruitutem uineris . est magis communis expositio. ντ Iter feri. s. denotet seruitutem itineris . non est bona ἐπομio secundum Iaspropter multas rationes. a Natura alternatiua est, s unum non multum distet ab alio. fel ea ut inter aeqaalia.uel parum distantia. inIerstturq; ad statur ι .quod quis puniatur p a pedis, uel alia. ut scilicet intelligatur de alia parum di tanti.
9 Pro fio feruitutis .cπ promissio facti, disserunt quoad effectam tribus restet libus sic Mara las Cr casemper. π an proeedat in omni facto.
so Iter fieri, denotat seruitutem seeuasum muri emamnem expositionem. quae defenditur contra Ias π Rispum, Cr rsondetur eorum fis amentis distatariue.
st iter fieri,s denotet duo, se ilicet seruitute. quae serM tas continet sub se ius. et factum aliquo respectu .io'. patientiam. Cr factum. quos continetur μὴ seruitutibus ultra patientiam,bee eit opinio communis male re lata per la CX Ripam. si satis est, quod i a. inter que ponitur aIternatius, con ueniant in aliquo.
M communis opinio, quos iter fieri denotet seruitutem. male potest defendi, CT altra las impugnatur alijsra.
s Iter fieri,s lenotet merum iactum,ides .stern et aptari locum, per quem est eundum . bH est intelligentis
I fad bune tex. quae tamen etiam reprobatur.
s s opera est quis distinctum d facto. as iter farere. bee uerba non denotat locum sternere. sed simpliciter ire. σ sti intelliguntur ια .l. si iter Iogatum, e fervi tu .eo tra Iass iter fieri.hee uerba denotant Iimpliciter ire. secunturi Alciat. bie. Cr Butuellam , er bae est melior intellio gestita at bune tex. sa Promisiis iter feri, continet simplicem faea Itatem eva.di. non autem seruitutemas iter feri .quos exporatur. Hest, posse tui. item iter faucere.ι est posse ire,probat multis legibus, ultra Alci. at.sed uise obiectionem contra bane inteiligentiam.
so Promigio ire agere Iisertis meri facti. st De intelligetia istius tex. in illis uerbis,quod nict in einlidum peceari non poterit illam stipulatilinem. Te.s a Vel non feri. bae uerba, quae sunt in seeunto exempla istius tex. quomodo exponatur. π tutelligantur. π capi bona expostiis glo. π Doctora bie. Cr absurda ε' expositio las non feri. scilicet iter. Et refert alias inis ltelligetias Doctorti, et deinde ipse etiῶ aliter intelligit. 93 De ιntelligentia istius tex. in ultima parte tu uerbis i ' : i tir, sed uideamus σe. CT quod male, LX di scisis me inintestigatur per glo. CV Docto. π ipse aliter interest. Cr declarat eum Aleis. CT Soci. CT Iass in stipulatione per te non feri. nes per baerere tu u. quilibet beredum non tenetur tactolidu.contra Alclariss iurisconsulti proponunt aIiquando dubitationem negotiuo modo. CT etiam asserunt decisionem per i vim M.' gati iram subitationem. ss stipulatio, seu promissio ei hoe ut ' poenalis, an nemeesse sit. quod apponatur exprse nomen 'nc,σ co muniter concludunt Docto. quod susciat promissionem
Arei simpliciter. s Promisio secunio Deo facta, ut st aliquid fiet, uel non
fiet, dabis centum . eensetur in dubio continere panam magis, Pam interesse, π male Docto. miscent duos istos articulas. π nu. 99.
sa Promisio ad boe ut fit poenalis, quos non sit necesse facere expressam mentionem poena , scit ueram esse ieommunem. Cr probat.
ys Promisio secundo loco facta simpliciter, an eraseatur 1ad pro pinna , an pro interesse. F iiij too Pati s
69쪽
t eo Poena legalis nail aliut est. quam uiniicta, seu eo eructio delictoram. poena consentionalis eri vini Ia , seu coerctio more. π Llei non seruata. pi para conuentionalis diseri . legati, quia est semper pecuataria etalis autem potest 6se G pecuniaria, σοorporalis, quaelibet tamen appellatur pans simpliciter fecunium materiam subiectam , er aliquando conuemuunt in alJs.ser Pana prauniaria. Rue legitis. ue consentio alis, ea Pitur tribus molis. π de Ioat. CT s proprιe dicatur paena,quaa so est ab utras parte pa M. τοι Poena sistat ab interesse. Q4 Pκυ duis sietum quanto est poena ex pote soluesti tantum, G ex parte creditoris est interesse. τυ interesse appellatur Aqua'so pens. os poena dicitur quos os ex pote recipientis icatum, idest .lacrum recipremis. π non damnum soluentis. xor Pana proprii. iis.quanio est poena ab M trag parte, cap. ιur quivoce, aliquoio ponitar pro usura festamen improprie,proprie tamen pans est qui s separa tum ab usura CT quomeso ferant pana, Cr usura. 1ea Promssio secunio loco facta simpluiter , si censeatur fact4 pro pa .et non pro inseresse.est opinio comm
nis. restri tamen et Min opinionem contrari cm. Cr vide
de tex. t Acta. ν βη. e eo per quem fac. erit. res Promisio fetuas. Dplex s censeatur facta quilas pro poena. π qsolos pro interesse, distinguit quos.
dam casus claros pro utras opinione.
sto Promisio censetur facto pro interesse , I ratio . uel qualitas materia subiecta id sua eat. ara me bio, Cr quanto nudo moto potest rege Osci σe. tune prom filo fimplex censetur facta pro intores,
non pro poena secun sum opi. Io. Ani. quam cicut uacesse ueriorentis tamen dubius articulus, 2 Pa 4 conuentionalis succe Iit loco rei. st 3 Pana, π interesse ad rigini copuIvitae exigi contra eandem perso am.
si in naturabbM procerimus clis vindο 4b efeetu iacuus m. sis Poena. Cr interesse, uel pan4. CV res, sta quodlibet aliud principale .aη possint copulatine πιι, uel exigi. uarie sequuntur iura. Et de dis indio e Barioli an poena allecta sit at punienda colemptu Iolum. uel ut succedat loco rei Cy e.o sit bona. σ.uire et ara ι ranu. ι ς., is Provisio feczia an censeatur facta pro paena, an pro interesse,breuiter ipse declarat, CV cocordat Doctores πιι me. et se cense tur ficta pro paM.uel pro interes se, qualenus pana, eV Ioleresse se imuicem excedunt
ais in ca MI . in quibus uertitur interesse . π promissa est poena, censeatur centrabentes astimasse tanιum esse interesse,q anta est poena promissa. et i mo o id pro cedat. π q id si est matus init rebe, quam pae a.
ει ς Si putat. nes praetoria, ueliui cirues continentes paeaenam, conueniunt cu st putationibus conuentionalibus in
ito πιλο ι o. Ana. aliorum. 1 promisio secunda mplex censeatur facta pro interesse, est bona, zr gastumoso procedat.
m opinio Areti. σ aliorum .s censeatur facta pro pamna, est etiam bona. π quomoto proce ut. ita Arturius ipse seu dubitatio.nunquid promissio secunda censeatur facta pro interesse, potest intea si qu4tu
or modis, T doliarat. I Pana ta contractitas proprie. iis , ut differt ab in/teresse,consideratur duobus moti . Pasa an etiam const seretur ut censeatur a tecta pro particulari interesse, tune ' usura.
s Promsio secata af ceaseatur facta pro paeaa,an pro ιnterest e. refert aliam opinionem Ias s si principalis premigio continet factum, secun l. eensetur facta seminper pro interesse decus I principalis contineat aliquis
dandum. Ses reprobatur baec opinio lasonis. Is Et in bac materia de paena conventionati seu promissa per eontrabeares, ut e multas questiones, er deei βοα es,quas per ordinem proponit. γ Patua eo ent tonatu debetur, etiam xlira, quam irater'. σ etiam st nihil penitus interfι stipulatoris. an boest uerum. uide plures motabiles timitatiostes
tia Poena non debetur, si promissa sit solaen . Eieui exa
tranec personae, etiam bisu Dc M. us notara i sit stim
putatus σς. ais Poena ut debeatur in stipulationibus protor*r.vel tu. dicialibus requiritur semper.s interit stipulatoris. σquomodo proce ut bae limitatio . declarat. so Pana non debetur. quanto sescit causa sinatu . pr
pter qaam ueri militer facta fuit promulo poenae.
ει ι Poena conuentionalis o debeatur inter mereatorerisq omodo procedat illus, s in curι4 mercatorum Umiatur equitas. Cr non rigor iuriraemissiae et Iasis a Poenae conuentionales debentur inter lareos, etiam de iure canonico, τ etiam ultra.quam inter t. o' an Me
3 3 I Paeas conuentio Iespossum peti, tr exigi. etiam layro conscientiae. σ an hoc sit uerum. ει Poena legalis an debeatur in foro coscietiae rem Rue. is poena. Cr Interesse.uel pana, cX res prinet alis. seu poena, Cr observatio contractus, an possat simul peti. 33s Per promgionem poenalem an censeatur feri nouatio obligationis principalis .rem silue.
νιτ Duae .uti plures poena po te in eolem eontracta pose sani Amri in gi, rsiciant diuersa facta,uel diruersas
moras,quamuis circa idem negocium.
iis clausula atominente pacto .apposita is eotractu ope ratur, qu)d utrane: potest semper copulatiae peti. Cr ex g t. scilicet pana, a res principatis seu obserua
iis Et irem est, fift appositum Iuramentum.
o Poena conuentionalis porcst saepius exigi.qusati fuit apposita clausula oties quoties eoιrafacta fuerit G tat 1 Paeas conuentionalis pet i non potest. nisi ille. qui eam peιit , seruaueνι prim ecturactum ex parte sua. σdebet probare se seruasse . impleui e conii iam
70쪽
.ff. de Uerb. obliga. q. Cato. XXXI
a et stri fuit primus os frangendum pacem .an eenseatu
ipse tantum esse in culpa, non autem fecunda . 24s Poena eo auentionalis potest peti, etiam contra eum . qui seruauit contractam, sed non perstae. per om ma seruauit. σε Pana conuentionalis promi a pacto nudo non potest
peti,ns inter li, etiam si pactum nudum sit appositum
ε 3 Poena s censeatur adi m in contractibus in fraus musurarum. π s non debeatur, nisi quatenus probetur,s vere intersit,quomodo id procedat, Cr intelligatur, Q qu.nti nucla It ssitιoasurarum. et Iarat. a si Poena legatu regulariter non excedit quatrusum. Cr quid de poena eonventionali, an possit excedere qua/druplam. π quando. σεν Pana teste sistere,e promitti uel in pecunia, uelia qualibet .lia re, uel facto. a a Poena an censeatur allecta di punientum tale tum. da vero pro interesse, Cr quomodo cognoseatur unus motus ab alio in conuentionatibus stipulationibus . Crpraetorret,uel iudicialibus. σ an ubicans est poena,ibi
a s Para a secta facto elui suo est diuidus inter bere es ut inquit iste tex. π .a Me intelligatur.quanto poenaeon , it in pecunia numerata. Cr quid frena adiecta facto diuiduo tonsi stat in re indiuidua, an etiam poena
erit indiuidia. σ uiti de intelligentia foei. circa hoc. da texoste uelit. I sit poena in pecunia. aso Pana adiecta facto indiui Iuoquamis comittatur contra omnes bereces promissoris, non tamen committitur contra singulos in solidumses pro portione tutum be/relitaria. et bae opinio es uerior . Et nide late de inatelligentia tex .iu.l heredes eius .g. in ida quoin 'puulatione. s.fam. bercis. a se Dialo . omnes, plurali numero prolata comprebellaeiteollective.ssa mos quis teneatur ex facto alterius, It vaIle odio. Ium,m contra communes regulas, stricte est interse retantum. 8 33 intelligentis. π reston o ad tex. in s. . in illa. Et ropreben situr consideratis Soeini, quam facit quo ad rotione illius tex. Cr quo ad illam dimonJ.insolidia σει 1 34 De intelligentia Aleiati ad tex. in d. .i da. Et rei incitur distinctis quaedam, quιm facit ipse A Iciat. π epi
forum baratum censeatur incipere abest , Cr quando. aso Haeres representat defunctum pro ea tantam portio. ne,pro qua est beres, σ nu. is s. a 3τ Poena adiecta facto individuo eommittitur tota conintra omnes bere es pro portione singulorum bere. ditaria, Cr si unus tantum centrauellit, Cr omnes
soluerunt poenam, ptisant ali ab ita repetere iudiatio sum. berciscunda. xsa Qna io agitur ad ipsum indiuiduum priae aliter deinductum in obligationem, tunc pas agi contra quemlibet ex baeredibus insolidum er quid i est factum inlia uiduum, pro quo succedit interesse. quod est diuiduωπ.declarat. Cr Ili aliter tenentur bcredes aspernam, .liter di factum ipsum in iuiduo. ssis ecntractibu/ bono ei solus haeres contrapenteas
tenetur as poenam. π non alij.
aso Poena quanto est adiecta facto indiuiduo, Cr unus ex
multis beredibus contraueniat, coetmittitur poena no sesam eontra eum, sed contra alios omnes e baere es, quι non contravenerunt, Cr quae sit ratio baius deci. sionis tex. Cr uile multa in contrarium prim facie , quibus tamen uide restonsionem nu. t σε.
ist Lex non fingit,ns ubi est equitas. as 2 Dee obuias tex .s palia adiecta facto indiuitio eo.
mittatur contra omnes, licet unus tantum con rauem at, procedit ex necessitate tribus rationibus strandum Iasque tam e rationes reqcisitur, et improbatur etiam defensio Horan anoei , ta' deince addueitur uera ratio. Σ
σ3 Haeredes multi non representant defunctura ni propngulorum portionibus, Cr uniae heres quo ad portlo nem aliorem bibetur pro extraneo testatori. i. 26 Unia ex multις beredibus non representat defunctum inses dura, etiam in bu,quae sunt inii sua,conιra
ros Ratio uera quaesit , s poena adiecta facto individuo
commutatur contra amaes, luet vllus tant m coatrast sumat, eT late eam dedacit.
166 is indιai uis paria sunt quo adstipulatorem. F vn stantum ex beredibus contrauentati, uel S, Omaes hc. p.
redes,et periade eit,ae I controuentum esset in totum. non pro parte. εστ obligatio defuncti diuiditur inter baeredes pro portionibus bereditarilr,nes fuisset in facultate coacra
bentis statuere. s unas tantum teneatur. ros iniquitas aliquando toleratur propter maiorem
To circuit ac uitandus est, quando est inutilis, secus I fit utilis Eiquo reo ectu.37t Paena adlecta fatio insaliuo non eommittitur contra omnes hcredes, quanda ex contrauentione unius tam
tam non mittit stipulator commodum stipulationis , βuli baretis seruant promissa, π ponitur exemplam de facio qfirmativo, CT ita limitatur Ule tex. ira Et quid si ille ex berellia, qui contrauerit. no e soluendo f
i 3 In iure aliquando statuitur .liquid, si aliquis fit solis
xendo,quod non statueretur , flam esset soluendo, mi quom o id procedat. t τι Infauorabilibus, xt in libertate, factum unias maeensetur factum alterius, quando agit vir de indiaiduo . hEt uide de late uentia tex. in . l. si ita fuerit serias in princ .de manu. testa. Cr reprobat reJonsenem Iasonis ετ intelligentiam ipsius Ias Alciari, eX Visiam ad iis
ιτς Intelligentia uera ad tex.in d. Is ita fuerit servis.1 s Factum quando est reuerabile, tune factum si ullo non procul ulteri, secas si non sit reiterabile,quia tunc prodest. 1 et Tex. in .l. bcreter Hal.g. uera iuris. f. sera. bercitias obstet huic textat.