장음표시 사용
271쪽
a IN EPIs Tot Asse amplius per me Reip. consuli; privatum autem meum commodum, neque in honore , neque in fortuna admodum quaerens, potiusque eligens &Deo , dc mihi, & peculiaribus populis meis satis.
facere , trans Alpes me meam ad Ecclesiam Carpe ctoriale contuli, adjutus tum etiam singulari Deo
beneficio, quod viginti diebus ipsis ante Roma sum egressus quam clades illa horribilis ac direptio huic
Urbi incideret. Incidit ea clades Pridie Nonas Maj. N DXXvII. irrumpentibus in et Jrbem hUlibus per Sixti pontem sub occasum solis : ergo xv. Kal. Maji Roma excessit Sadolestus . Carpenctora te Senisse ad diem v.
namico Bembo , aliisque . Atque audita quidem R mana clade ingemuit, cum Urbis ipsus causa, tum Romani Pontificis ; cum & is Pontifex, ait L in crud lissimorum hostium venisset potestatem , quem ego summe amarem , & ea urbs oppressa esset ac dire-Pta , a qua ego essem & sortunae meae subsidia , &altium optimarum ornamenta, si qua modo sunt in me , omnia consecutus . Plura de hac rescribit Hie- νουmo Nigro, Io Francisco Bino, aliisque: addit etiam de privatas calamitatibus suis atque amicorum; nam me, etsi eadem quae tam multos pessundedit, sortuna amavit , quod meis & meorum familiarium non tam fortunis quam reliquiis veterum sortun rum amissis, omnes ad me nudi atque egentes con-
272쪽
rasmus ad eum scribens ' dolet periisse magnam partem Oleti ipsius , ut ipse scribit, videlicet Bibliothecam utriusque linguae monumentis exquisitissimis opulentam ; imo id Erasmo narrat Sodoletus i , meas quidem sertunas omnes acerba mihi Urbis sortuna eripuit. In his ipsam Bibliothecam, quam ego Graecis, & Latinis libris magna diligentia undique coinparatis referseram , quae omnium fuit ut 8c tu existimas , & ipse sentio , jactura gravissima . RAsum hunc direptorum Iibrorum rumorem ad eum perveniisse dicerem , qvi d c rarium scribai Nigro , nisi viderem Erasini episolam post episolam ad Nigrum fulisse scriptam. Tucumquesit, hac Nigro; Cum direptis rebus celetis, libri seli superstites, ab hostium injuria intacti, in navim conjecti , ad Galliae litus jam pervecti essent, incidit in rectores & in ipses
familiares meos pestilentia; quo metu ii permoti, quorum ad litora navis appulsa fuerat, onera in terram exponi non pei misere. Ita asportati sunt in alienas & ignotas terras ; exceptisque voluminibus paucis quae deportavi mecum huc proficiscens .mei reliqui illi tot labores, quos impenderamus Graecis praesertim codicibus conquirendis, & undique colligendis, mei tanti sumptus , meae curae omnes iterum jam ad nihilum reciderunt. Idemfusius in epi toti ad Bembum M. Ceterum iter ipse suum ita descri-
a Lib. a I. epist. II. a Lib. epist. Erasin. Em. epist.
273쪽
bit A. Nos a portu Centumcellis Nicaeam usq; navi hus pervecti fuimus, nihil ipsa illa,quod appareret, maris agitatione offensi ; cum ceteri omnes sere qui erant mecum gravi nausea conflictati essent. Niceae duos dies mansimus ; inde digressi a Valdemontio, cujus mihi humanitas magnae voluptati fuit, jumentis pretio coactis iter terra fecimus . Septimo die Nicaea pervenimus Carpenes oracte ad diem v. Non. M i. Magna populi latiria Θ gratulatione exceptum frequentibus in episolis narrat. 'Decennium Carpendibracte vixit. Sic enim Ioanni Toletano scribit; In hac mihi jucundissima & -- re beatissima conditione vitae cum decem annos fere exegissem &c. ex Duci Saxonia; Iam quemadmodum in Ecclesia mea per decem annos manserim &c. Idemque habet in Proemio , quod superius nominaSimus: ab anno nimirum H DXXVII. ad Μ DXXXVI.
Atque ab eo quidem anno littera ejus familiares liguntur amicis scripta : Iitteris vero publicis Ponti um Romanorum desituimur. Anno ergo MDXXXuΙ. puiqvam Pontifex creatus fuerat Paulus III. anno secundo,ut idem scribens δε- doletus narrat, atque eum Massilia salistandi gratia conUenera I acceperatque ab eo diploma , quo Paulus adjutor illi in regendatarpen Ioractensifcclesia dabatur, Aulmuno Romam venit. Nam de itinere suo scribit, ex gyrbe VI. Non. Novemb. item v. ct IV. Non. te satrιS
a Epist. t. a lib. II. a. de Epist. 7. 3 Epist. 1 3. . Ix. . Epist. 14. '
274쪽
I A c o a I AR O U E T I aQsaius, Demisse Romam accersitum a Romano Pontifice ct in litteris Georgio Duci Saxonia scriptis quas superius
sepe nominavimus; Illud Commemorabo, me , Cum . animo obfirmato constitutum haberem, nunquam
amplius abire ex sis locis , in quibus essem Deciqud consecratus , nec stationem illam relinquere, in qua me volens ipse libensque collocassem , coactum tamen Concilii nomine , & binis hujus sapiemtissimi & optimi Pontificis. litteris ad Urbem me
evocantibus, per causam , quae erat adscripta, ut tractarentur ante & deliberarentur, ea quae mox ita Concilio agi expediret , & ut morum Ecclesiasticorum honestati ac decori consuleretur ; Romana revertisse moerentem quidem & invitum si specte tur ..cetera, hoc uno me Consolantem , quod tantae causae Dei omnipotentis pro mea parte non adresse , alienum mihi ab ossicio , pietate Christi na esse videbatur Ex quibus quidem causam Pau- LIII. evocandi Sadoletum qris fuerit plane cognoscimus, quod item ipse docet in proemio . Vocatus enim ad Urbem a Paulo III. P. M. qui Clementi successerat, ac eo nomine vocatu* , ut una cum aliis nonnullis' electissimis viris, corrigendis moribus Sacerdotum, qui negligentia superiorum temporum a Veteris curriculo innocentiae deflexerant ,operam & partes meas impenderem . Praeter Sadoletum accitos a Pontifice alios quinque, qui deliberarent, quibus novis Ie-.
275쪽
α48 IN EPIs Totas Pontificibus Romnis instituta fuerant, sanctior in B tui posset ratio gerendi summi Pontificatus , tradit
Florebellus ; additque m ratam eam rem fuisse compluribus diebus , atque eo tempore Sadoletum etiam iisdem
diebus, aliquot orationes seripsisse, quo Pontificis M ximi animum acrius ad id perficiendum incenderet.
De hoc conventu Pallavicinus atque ejus aetatis mο- numenta. Verum tota res pinea cum propter difficultates
quasdam refrixisset, Sadoletus Carpenisoractensem Ecessam suam cogitans , Roma discedere parabat de quo reditu suo scribit Accollo Cardinali II. Kal. Decembr. - νDLvI. θ I IL Ral. Como Gerio Τ cum ignarus , &incogitans ut idem narrat Mario Mameo', in amplissimum Cardinalium ordinem cooptatus es XI. Kal. Ianuarii. Nam X. Kal. Fribens Herculi Duci Saxonia FHeri, inquit, nihil cogitans ac ne cupiens quidem , sed praeter omnem opinionem meam , creatus sum Cardinalis. Rem totam fusius narrat Germano Bri-οeio Cum ignarus omnium & nihil minus cogitans nocte ea primum quae antecessit comitia, certior Pontificis voluntatis ipsius nuntio factus essem, nec temporis haberem ad deliberandum satis ; animo autem incredibiliter aestuarem, quod neque res tota admodum mihi placebat, & tamen tantam voluntatem Pontificis erga me , illudque quod de me faciebat judicium repudiare atque aspernari, superbum existimabam; detuli rem ad amicos , non
. Lib. xv. Hist. C. T. eap. s. a Lib. p. Epist. 37. 3 Ep. 26.4 Lib. R. epist. s. s A. I. ε Lib. R. epist.
276쪽
I Leo a I SADOLETI a tam quidem de re , ut sententias illorum exquirerem eram enim prorsus ad recusandum paratus quam ut recusandi modum honestiorem quaererem, quem ego animo perturbato videre satis non poteram . Addir, cum illi qui confulti ab eo erant gratiter illum increpuissent, quod resisere conaretur vocanti se Deo , oblato honori ac dignitati tandem confregisse. Roma ergo subtilit toto anno ΜDxxxv II.,quo incidit ingravem morbum, eoqrte quatuor pene mensibus oppresejus , periculum vita adiit non semel, ut ipsemet scribit Georgio Duci Saxonia Iv.Kal. Ianuarii ΜDx XVII. 'A. Μ DXXXVIII. Paulus III veritus , ne bellum quod inter Carolum H ct Franciscum I. Gallia Regem exarserat, foedus turbaret contra Solimanum superiori anno decretum, ut Nicaeam colloquium accederent turaυit, quo idem etiam gravi aetate coferre se toluit,
profectusque exurbe es Majο messe . Necesse fuit Sadoleto quoque Pontificem qui antecesserar sequi, ut idem
scribit eidem Georgio Atque eo in itinere morbo graviter est conssctatus , ut Iulio Pe ivgo narrat, . ex-evsans tarditatem Iitterartim suarum Τ. Cum enim in
illo ipso nostro ex Urbe Roma discesse , quo Nucaeam omnes contendebamus , eas accepissem , neque tum spatium habui rescribendi , & toto illo itinere incertis febribus , doloribusque intestinorum gravissime vexatus Vix Vitam potui retinere ;quae certe fuisset amissa, nisi Dei summa bonitas &clementia opem mihi tulisset. Addit Georgio Duci
277쪽
2ς IN EPISTOLAs Saxonia Τ. Nicaeam veni quomodo quidem potui,delatus lectica, omni ratione adnitens ut interessem consiliis in quibus de summa Rcip. agebatur ; cum tamen quotidie aliquot horas levi febricula labor rem , etiamque invalidus , qua invaletudine adduetus non sum ut desisterem a muneribus publicis. Refert vero ibidem ; Nicaea cum regrederetur ren6Sa-, tum 6se Placentiae morbum ct se ad interitum paene perductum. Cum vis ergo morbi remigisset, ut plane ex eo recrearetur, Carpen Ioracte venit, quemadmodum subjungit in litteris adPefugum Invisscripta AlbertoPighio ' narrat,se Carpen toracte,quo Nicaea veneras, ut ex lango ct dimili morbo perditam prope valetudinem recrearet , bemem oppresssse : ct fusius aliquanto in epis. Io: Cochlao idem exequitur u Summum Pontificem ad conciliandos Principes Nicaeam pioficiscentem ego ex urbe prosecutus, toto illo itinere, Placentiae praesestim graviter aegrotavi. Nec tamen destiti quin pervenirem Nicaeam , illisque sanctis & salutaribus negotiis interesiem . Po1h, conventu soluto, locorum vicinitatem, e c. aeli salubritatem secutus. Carpenetoriale meam ad Ecclesiam me recepi, ubi etiam nunc commoror , nec ante pro , ximum ver in Italiam rediturus sum . Veniam scilicet dederat, tempore tamen praesituto , Pontifex quo abesse posset. Itaque ' Pontifici scribens, narrat, se litteras accepisse III. Id. Octobr. Cardinatis Farnesi ;qui
278쪽
JAcog I SADOLETI. as Itiuibus ille me , inquit hortatur , & admonet, ac . Sanctitatis tuae verbis etiam mandat, ut jam ex elo tere eo tempore, quod meae absentve a te praestitutum fuerat ad urbem quam primum me recipiam : petit tamen a Pontifice facultatem longius ib
dem in Ecclesia sua commorandi 'De hac etiam re exintant ad Cardinalem Farnesum littera L Atque impetrasse quidem Sidetur; ct triennium atque aliquanto amplius Carpen tora te fuisse o Cum enim illa serib ret M. Octobr. a. Μ DXXXVIII. , indidem scribit Io: Ochiab eodem anno prid. RaL Decembr. φ atque anno sequenti eidem v II. Id. Ivlii, pridie Id. Notembris; quarum quidem litterarum primis ait; Cum haec ad te scriberem aberam ab urbe , , deque meo illuc reditu nondum quippiam certi ' constitueram: in alteris vero, ubi dolvit, suas ad illum litteras non esse redditas, subdit; cum tamen absens adhuc & in Ecclesia mea manens Carpen 'oracti, meis qui in urbe sunt , praecepissem , ut omnes meas ad te litteras per Ambrosium Thcutonem , quem tu mihi nominas in
litteris, ad te mittendas curarent Si Romae essem plura polliceri tibi possem; nunc cum sim in
his locis, neque illuc ut nunc est me conserre cogitem,causis multis & necessariis adductus &c. In eamdem fere sententiam scribit 'Francisco Fregepani, item v II. Id. Iulii ejusdem anni Mnxxxix. bi si
Romae essem , lacesserem te Crebro meis scriptis Nunc longe gentium absum, neque sane mihi constat ,
279쪽
asa IN EPISTOLAs stat , quod ad tempus sim in Urbem reversurus rnam neque quicquam adhuc video quod me illue attrahat , & multa sunt hic quae me detineant . Proinde scito labare meum illud primum consilium Romam redeundi. Eidem scribit Carpen toruit x.
Ral. Augus. ΜDXL. Continuum ibi fuisse usque ad hoe tempussignificat ' li: Archiepiscopo G alie si Ad xv. Calend. Januarii cum essem in mea Ecclesia Car- penetoriati , quo post discessum a Nicaea Summi
Pontificis me contuleram,accepi tuas litteras x11 I. Kal. Novembris Venetiis datas . Scripta sunt autemha littera Carpenctor acti Ix. Kal. Jan. MDXL. Hoc tempore munus ei collatum esPontificio diplomate, ut in
Lutheranos inquireret atque animadverteret.De eo gratias agit Cardinali Farnem Τ episola scripta I v. Kal.
Aug. Μ DXXXIX. 21. MDXLI. VII. Kal. Decembris Car-
peooracte pariter scribit Paulo III. , atque eodem anno, antea , XVI. Kal. Septembris Antonio Flore- bello scripserat Ex Feliciano nostrae Dioeceseos . Hae paullo fusius explicui, quod Florebellus in vita , nihil aliud habet , nisi commoratum Carpendior te esse δελ- Ietum; ut rem familiarem plane constituet et aliquanto diutius quam se facturum ostenderat. Non es praetereundum hoc Ioco insigne osticit Ave pietatis exemplum in 'Ismum Episcopum ; cujus testamento haeres relictus , esjactura potius aliquid quam compendii fecerat , ramen sepulchrum ei in Minerza faci en- , dum
280쪽
I Ac o HI SADOLETI. as 3 dum licavit α Μ DXXXX. atque hujus curam in amicos suos Binum ct Moleam confert A. ΜDXLII. Romam se venisse accersitum a Paulo III. tesatur idem Sadoletus in litteris Guglielmo Duci Bavaria scriptis v I. Id. Mui ': Cum ab Carpencholaetensi Ecclesia mea Romam rediissem ,
Pontificis Max. jussu , non modo evocatus , Verum etiam compulsus . Carpenctoracti tamen erat XIII.
Calend. Martii. Nam eo die indidem scribit Grilietimo P0eto Τ, significans tamen , se cum aliis Carrinalibus evocatum; Puto te audis. nos omnes qui de Cardinalium Collegio sumus, Summi Pontificis ii teris ad urbem esse accitos . Itaque etsi aegre ab Ecclesia mea divellor , mihique cum hoc iter , tum vero in Urbe mansio in omnem partem incommoda sutura est , tamen , quando excusatio qua usus fueram accepta non est , ea quae huic itineri necessaria sunt comparo , meque his viginti circiter diebus profecturum hinc arbitror . Causam evocandi hanc fulisse indicat Florebellus, ut deliberarent, quid facto opus esset, cum renovato bello inter Carolum C. Caesarem , ct Franciscum L Gallorum Regem, iterum in maximum discrimen , Tureico bello impendente , Christiana res adduceretur . Extant ramen littera apud Ronaldum ' quibus Cardinales ad urbem accer suntur, causaque profertur praeeipue illa quia tam cilii instaret celebratio ; Superiore anno consideran-