장음표시 사용
131쪽
etatis, in qua natus esset, qu&m foederis, netari icti cumeollegis, meminisset multo id magi, se illius caus orare, quam reipublicae. Quippe rempublicam, si a volentibus nequeat, ab invitis jus expetituram. Sed ex magno certaminem Ops excitari ferme iras earum eventum se horrere. quum aliud, praeterquam de quo retulissent, decemviri dicere prohiberent, Claudium interpellandi verecundia fuit. Sententiam igitur peregit, nullum placere senatusconsultum fieri. Omnesque ita accipiebant, privatos eos a Claudio judicatos multique ex consularibus verbo assensi sunt. Alia sistentia, asperior in speciem, vim minorem ali Iuanto habuit, quae patricios coire ad prodendum interregem jubebat censendo enim, quoscunque magistratus esse, qui senatum haberent, judicabat; quos privatos fecerat auctor nullius senatusconsulti faciendi. Ita labante jam cau.a decemvirorum, L. Cornelius Maluginensis, M. Cornelii decemviri frater, quum ex consularibus ad ultimum dicendi locum consulto servatus esset, simulando curam belli, fratrem collersque ejus tuebatur: v quonam fato incidisset, mirari se pictitans ut decemviros, qui decemviratum petissent, aut socii, auehi maxime oppugnarent aut quid ita, quum per
tot menses vacua civitate nemo justine magistratus summae rerum praeessent, controversiam fecerit; nunc demum,
quum hostes propi ad portas sint, civiles discordias serant: nisi quod in turbido minus perspicuum fore putent, quid
agetur. Ceterum neminem, majore cura occupatis animis, verum esse, praejudicium rei tantae afferre. Sibi placere, de eo, quod valerius Horatiusque ante Idus Maias decemviros ab sse magistratu insimulent, bellis, quae immineant, perfectis, republica in tranquillum redacta, senatu disceptante. iri et jam nunc ita se parare Ap. Claudium, ut comitiorum, qui decemviris creandis decemvir ipse habuerit, sciat sibi rationem reddendam esse, utrum in unum annum creati sint, an donec leges, quae deeSSent, perferrentur. In praesentiae omnia praeter bellum omitti placere: cujus si falso famam
vulgatam, vanaque non nuncios Solum, sed Tusculanorum etiam lagatos, situlisse putent, speculatores mittendos censere, qui certius explorata referant. Sin fides et nunciis et legatis habeatur, delectum primo qui que tempore haberi;
decemviros, quo cuique eorum videatur, exercitus duceres nec rem allain praeverti.'
XLI. In hanc sententiam ut discederetur, juniores Patrum evincebani Ferociores iterunt coorti Valerius, a-tiusque vociferar ut de republica liceret dicere dictum,
132쪽
ad populum, si in senatu per factionem non liceat, emis
enim sibi privatos, aut in curia, aut in concione, posse obstares neque se imaginarii, fa,cibus eorum cessuros esse.'Tum Appius, lam prope esse ratus, ut ni violentiae eorum pari resisteretur audaci , victum imperium esset Udiorierit ni elius,' inquit, mi3i de quo consuliunus, vocem misi seri ' et ad Valerium, negantem se privato reticere, lictorem
accedere juggit. Iam Quiritium sident niplorante Valerio
curiae limine L. Corneliu cnniplexus Appium, non cui simulabat eonsulendo, diremit cert imen factaque per Cornelium Valeii dicendi gratia u.1 vellet, quum libertas non
ultra vocem excessiAset, decemviri propoSitum tenuere. Consulares quoque ac Aeniose ali residuo tribuniciae pote talis udio, cujus desiderium plebi multo acrius, qu .m confium laris imperii rebantur esse, prope malebant, postmodi, ipsos decemvirus voluntate abire magi,tratu, quo ni invidia e rum exsurgere ruimus plebem , leniter ducta res in populati strepitu ad conisules rei: isset, aut bellis interpos, tis, aut inoderati me consulum in imperiis Xercendiis, psse
in oblivionem tribunorum plebem adduci. Silentio Patruae edicitur delectus, juniores, quum sine prouuentione impeῶum esset, ad ni inina reSpondent legionibus Scriptis, inter se decemviri cuniparhbant, quos ire a bellum, quo praesae exercitibus oporteret. Principes inter decemviros erant . Fabiu et Ap. Claudius chelluit dum insjus quQm foris, apparebat. Appii violentiani apii irem raeti ad coinprimendos
urbanus totus in Fabio in in in bono conStania, quam gnavusi in ni alitia, ingenium P, P. unc enim virum, egre
gium olim dum in ilitiae sui , decena viratus coli Pg: querit mutaverant, ut Appii , qu ui sui, similis ii, ille esse huic
bellum iurisibinis, M. Rabuleio et Q. Poetilio additi colle
is mandatum. M. Cornelius in Alitidum missus cum L. Alinuci et T. Antonii, et, Dii illo ei M. Sergin et Sp. Dppium Ap. Claudio adjutorem ud urbem tuendum, a quo omnium decemvirorum inis ira io decernunt. XLII. Nihilo iiiiiiiii quoi donii, melleis respublica ad- mim,traia est. Illa uiuile in dueibris culpa, tu i ut inlides et ut civiliu q. fi cerant ali um ii Leites tui lite noxn erat: qui nem iid ductu atque nubpirit, deceni virorum prospere u Filia: in gerere Vir, iuri se per Autini atque illorum dedecus
patiebautur Furum et ab Sabinis ad Eretum, et in Algido ab
AEquis exercitu erariis ab rei in P siletinum noctis profui; i, prοpius ii em, inier Fidena Cruissum Pria in 'ne, loro edito ca,tra communierunt; persecuti lio, tibus nusquam
133쪽
se aequo certainine committentes, natura loci ac vallo, non virtute aut armis, tutabantur. Majus flauetium in Algido, major etiam clades accepta castra quοque amissa erant a exutusque omnibus utensilibus miles, rusculum se fido misericordi que victurus hospitum, quae tame non fefelle-rrant contulerat Romam tanti erant terrores allati, ut, posito jam decemvirali odio Patres vigilias in urbe habendas
censerent: omnes, qui per aetatem arma ferre possent, custodire moenia, ac pro portis stationes agere juberent arma Tusculum ad supplementum decernerent, decemvirosque,
ab arce Tusculi degressos in castris militem habere castra alia a Fidenis in Sabinum agrum transferri belloque ultro inferendo deterreri hostes a consilio urbissppugnandae. XLIII. Ad clades ab hostibus accepta duo nefanda facinora decemviri belli domique adjiciunt L. Siccium in Sabinis, per invidiam decemviralem tribunorum creandorum ge- cessionisque inentiones Id vulgus militum sermonibus occultis serentem, prospeculatum ad locum castris capiendum mittunt datur negotium militibus, quos miserant expeditionis ejus comites, ut eum opportuno adorti loco interficerent. aud inultum interfecere; nam circa repugnantem aliquot insidiatores cecidere, quum ipse se praevalidus, pari viribus animo, circumventus tutaretur. Nunciant in castra
ceteri praecipitatum in insidias esse Siccium egregi pugnantem, militesque quosdam cum eo amissos. Primoides nunciantiba fuit. Profecta deinde cohors ad sepeliendos, qui ceciderant, decemvirorum permissu, postquam nullum spoliatum ibi corpus, Sicciumque in medio jacentem armatumque, omnibus in eum versis corporibus, videres hostium neque corpus ullum, nec vestigia abeuntium profecto ab suis interfectum memorantes, retulere corpus Invidiaeque plena castra erant, et Romam ferri protinus Siccium placebat, ni decemviri funus militare ei public impensa facere maturasscnt. Sepultus ingenti militum moestitia, pessima decemvirorum in vulgus fama est. XLIV. Seouitur Miud in urbe nefas, ab libidine ortum, haud minus tredo eventu, quam quod per Stuprum caedemque Lucretiae urbe regnoque Tarquiuio expulerat ut non finis solum idem docemviris, qui regibus, sed causae etiam
eadem imperii amittendi esset Ap. Claudium virginis plebeiae struprandae libido cepit. Pater virginis . virginiushouestum ordinem in Algido ducebael, vir exemeli recti domi militi eque Perinde uxor instituta fuerat, liberique ia-
tituebantur. Desponderat filiam L. Icilio tribunicio vim
134쪽
acri, et pro causa plebis expertae virtutis. Banc vimnera adultam forma excellentem, Appius, amore ardens, pretio
ac spe pellicere adortus, postquam omnia pudore via animadverterat, ad crudelem superbamque vim animum convertit M. Claudio clienti negotium dedit, ut virginem in
servitutem assereret, neque cederet secundum liberi eae
postulantibus vindicias quod pater puellae abesset, locum Muriae esse ratus. Virgini, venienti in forum, ibi namque in tabernis literarum ludi erant minister decemviri libidinis manum injecit serva su natam servamque appellan'
esse sequique se jubebat, cuncta tem vi abstracturum.
Pavida puella stupente, ad clamorem nutricis, fidem quiritium implorantis, fit concursus Virginii patris sponsique ei-lii populare nomen celebratur notos gratia eorum, iustam indignitas rei virgini conciliat. Jam a vi tuta erat quum assertor nihl opus esse multitudine concitat' ait, se jure grassari, non vi. Vocat puellam indus auctoribus, qui ad erant, ut sequeretur. Ad tribunae Appii pervenium est; notam judici fibulam petitor, quippe apud ipsum auctoren argumenti, peragit puellam, domi suae natam, furtoque is de in domum Virginii translatam, suppositam ei esse labe indicio compertum affera e probaturumque vel ipso Virgipist judice, ad quem major pars injuriae ejus pertineat. Interiae dominum sequi alicillam, aequum esse. Advocati puellae, quum Virginium reipublicae causa dixissent abesse, biduo adfuturum, si nunciatum ei sit iniquum esse, absentem e liberis dimicares hostulant ut rem inlabram in patris ac ventum differat lege ab ipso lata vindicias det secundussi libertatem neu patiatur, virginem adultant famae pri quam libertatis, periculum adire.
XLV. Appius decreto pra fatus, qu.m libertati veri eam ipsam legem declarare, quam Virginii amici postulati'
iu suae praetendant. Ceterum ita in ea firmum libertati iure praesidium, si nec causis, nec personis variet. In his sim, quae asserantur in libertatem, quia quivis lege agere id juxis esse in ea, quae in patris munu sit, neminem es entium, cui dominus posses5iune cedat. Placere itaque M'trem arcessi interea iuris sui jacturam assertorem non m cere quin ducat puellam sistendamque in advenium dii , qui pater dicatur, promittat.' Adversus injuriam deere quum multi magis fremerent, qu m quisquam ullus recu amauderet P. Fumitdrius, puellae avunculus et sponsus Itali iis interveniunt dataque inter turbam via, quum inuit trum
do Icilii maxime interventu resisti posse Appio credet
135쪽
lletores decressera ait vociferantemque Icilium submovet. Placidum quoque ingenium tam atrox injuria accendisset. Ferro hinc tibi submovendus sum, Appi, ' inquit,' ut tacitum seras, quod celari vis. Virginem ego hanc sum ducturus, nuptam pudicamque habiturus. Proinde omnes coli garum quoque lictores convoca expediri virgas et securesau et non manebit extra domum patris sponsa Icilii Non. si tribunicium auxilium et provocationem, plebi Romanae duas arces libertatis tuendae, ademistis, ideo in liberos quoque nostros conjugesque regnum vestrae libidini datum est. Saevit in tergum et in cervices nostras, pudicitia saltem in tuto sit. Ruic si vis afferetur, ego praesentium Quiritium eo sponsa, Virginius militum pro unica filia, omnes Deorum ominumque implorabimus fidem neque tu istud unquam decretum sine caede nostra referes. Postulo, Appi, etiam atque etiam consideres, quo prοgediare Virginius viderit. de filia, ubi venerit, quid agat. o tantum sciat, sibi, si hujus vindiciis cesserit, conditionem filiae quaei endam esse;
me, vindicantem sponsam in libertatem, vita citius deseret,qu.m fides.)'xLVI concitata multitudo erat, certamenque Instare videbatura lictores Icilium circumsteterant nec ultra minas tamen processum est. Quum Appius, Non Virginiam defendi ab Icilio, sed inquietum hominem, et tribunatum etiam nunc spirantem locum seditionis quaerere, ' diceret; non praebiturum se illi eo die materiam sed ut jam sciret, non id petulantiae suae, sed Virginio absenti et patrio nomini et liberati datum, jus e die se non dicturum, neque decretum interposituruma a M. Claudio petiturum, ut decederet jure suo, vindicarique puellam in posterum diem pateretur. Quod nisi pater postero die adfuisset, denunciare se Icilio similibusque Italu neque legi suae latorem, neque decemviro constantiam defore nec se utique collegarum lictores convocaturum ad coercendos seditionis auctores content-uin se suis lictoribus fore. ' Quum dilatum tempus injuriae esset, Secessissent iue advocati puellae, placuit omnium primum, fratrem Icilii siIiumque Numitorii, impigros iuvenes,
pergere inde recta ad portam, et, quantum accelerari posset, Virginium acciri e castris. In eo verti puellae salutem, si postero die vindex injuriae ad tempus praesto esset. Iuss pergunt, citatisque equis nuncium a patrem perferunt. Quum instaret assertor puellae, ut vindicaret, sponsoreSque
daret; atque id ipsum agi diceret Icilius, sedulo tempus terens, dum praeciperent iter nuncii missi tu castra manus tub
136쪽
lere undique multitudo, et se quisque paratum ad spondendum Icilio ostendere. Atque ille lacrimabundus, Gratum est, ' inquit, v crastina die vestra Pera utar sponsorum nunc satis est. Ita vindicatur Virginia, spondentibus pro inquit Appius, paullisper moratas, ne ejus rei causa ge-isse videretur, postquam omissis rebus alii prae cura unius, nemo adibat, domum se recepit collegisque in castra scribit ne Vimni commeatum deni, atque etiam in custodia habeant: ' Improbum consilium serum, ut debuit fuit et jam commeatu sumpto profectus Virginius prima vigili erat, quum postero die mans de retinenuo eo nequicquam literae
XLVII. At in urbe prima luce, quum civitas in foro exspectatione erecta staret Virginius sordidatus filiam suam obsolet veste, comitantibus aliquot matronis, cum ingenii advocatione in forum deducit. Circumire ibi et prensare homines coepit et non rare solum Precariam opem, e pro debita petere, ' Se pro liberis eorum ac conjugibus
quotidie in acie stare nee alium virum esse, cujus strenue
ac ferociter facto in bella plura memorari eossent. Quid rodesse, si incolumi urbe, quae, capta, ultima timeantur,iberis suis sint patienda ira Ilaec propo concionabundus circumibat homines. Similia his ab Icilio jactabantur comitatus muliebris plus tacito fletu, quam ulla vox, movebati
Adversus quae omnia obstinato animo Appius tanta vis amentiae verius, quam amoris, mentem turbaverat in tabunal escendit et ultro querente pauca petitore, Quod jussibi pridie per ambitionem dictum non esset, ' Priusnuam aut ille postulatum perageret, aut Virginio respondendi daretur locus, Appius interfatur. Quem decreto sermonem praetenderit, forsan aliquem verum auctores antiqui tradiderint qui nusquam ullum in tanta foeditate decreti verisimilem invenio id, quod constat, nudum videtur proponendum, decresse iudicias secundum ervitutem. ' Primo atupor omnes admiratione rei tam atrocis defixit silentium inde aliquamdiu tenuit. Dein quum M. Claudius, circumstantibus matronis, iret ad prehendendam virginem lamentabilisque eum mulierum comploratio excepisset Virinnius, intentans in Appium manus, Icilio,' inquit, Appi, non tibi, filiam despondi: et ad nuptias, non ad Stuprum, educavi. Placet pecudum ferarumque ritu promiscue in concubitus rueres Passurine hac isti sint, nescio non spem esse passuros illos, qui arma habent. Quum repelleretur asserior virginis it ab mulierum circumstantiumque advocatorum xuvi, silentium factum per Praeconem.
137쪽
, XLVIII. Decemvir alienatus ad libidissim animo, negat, hesterno tantum convicio Icilii violentiae isse Virginii, cujus testem populum Romanum habeat, sed certis quoque indiciis compertum se habere, nocte ista coetus in urbe factos esse ad movendam seditionem. Itaque se, haud inscium ejus dimicationis, cum armatis descendisse non ut quenquam quietum violaret, sed ut turbantes civitatis tium pro majestate imperii coerceret. Proinde quiesse erit melius. I, inquit, dictor, submove turbam et da Tiam
domino ad prehendendum mmcipium. Quum haec intonuisset plenus irae,irultitui ipsa se suasi pontedimovit, desertaque praeda injuriae puella stabat Tum Virginius, ubi nihil usquam auxilii vidit, D Quaeso, ' inquit, Appi, primum ignosce patrio dolori, si quid inclementius in terium invectum; deinde sinas hic coram virgine nutricem percontari, quid hoc rei sit ut, si falso pater dictus sum, aequiore hinc animo discedam,' Datae venia, seducit filiam ac nutricem propo Cloacinae ad tabemas, quibus nunc Novis est nomen; atque ibi ab lanio cultro arrepto, Moc te uno, quo pos sum, iit, v modo filia, in libertatem vindico. Pectns deinde puellae transfigit; respectansque ad tribunal, Te, inquit, Appi, tuumque caput sanguine hoc consecro. Clamore ad tam atrox facinus stris excitus Appius, comprehendi Virginium jubet ille ferro, quacunque ibat, viam facere: donec multitudine etiam prosequentium tuente, ad portam perrexit. Icilius Numitoriusque exsangue corpus sublatum ostentant populos scelus Appii, puellae infelicem forinam, necessitatem patris deplorant. Sequentes clamitant matronae, vaeamne liberorum procreandorum conditionem ea pudicitiae praemia esse EU ceteraque, quae in tali re muliebris dolor, quo est moestior imbecillo animo, eo miserabilia magis querentibus subjicit. Virorum et maxime Icilii vox tota, tribuniciae potestatis ac provocationis ad populum ereptae publicarumque indignationum, erat. XLIX. Concitatur multitudo partim atrocitate sceleris, partim spe per ecasionem repetendae libertatis Appius nunc vocari Icilium, nunc retractantem arripi postremo, quum locus adeundi apparitoribus non daretur, ipse, cum agmine patriciorum iuvenum per turbam vadens, in vincula duci jubet. Iam circa Icilium non sollim multitudo, sed duces quoque multitudinis erant L. Valerins et M. Iloratius qui repulso lictore, si jure ageret, vindicare se a privato Icilium aiebant: si vim afferre conaretur, ibi qumue se
hin impares fore. in atrox rixa oritur. Valarium IIo-
138쪽
raliumque licior decemviri invadit franguntur a multitudine fasces. In concionem Appius ascendit Sequuntur Horatius Valeriusques eos concio audit decemviro obstrepitur. Iam pro imperio Valerius discedere ae privato lictores jubebat quum fractis animis, Appius, Ita metuens, in domum se propinquam iuro, insciis adversariis, capite obvoluto, recipit. p. Oppius, ut auxilio collegae esset, instrum ex altera parte irrumpit videt imperium vi rictum Agitatus deinde consiliis, atque ex omni parte assentiendo multis auctοribus trepidus, senatum postremo vocari jussit; ea res, quod magnae parti Patrum displicere aeta decemvirorum videbantur, spe per senatum finiendae potestatis ejus multitudinem sedavit. Senatus nec pubem irritandam censuit et mulio magis providendum, ne quid Virginii adventus in exercitu motus saceret.
L. Itaque missi juniores Patrum in castra, quae tum in monte Vecili erant, nunciant decemviris, ut omni ope ab seditione milites contineret: ' ubi Virginius majorem,
quam reliquerat in urbe, molum excivit. Nam Praeterquam que agmine prope quadringentorum hominum veni. ens, qui ab urbe indignitate rei accensi comites ei se dederant, compectus est strictum etiam telum, respersusque ipSe cruore, tota in se castra convertit et togae, multifariam in castris visae, majoris aliquanto, quae erat, MCiem urbanae multitudinis fecerant. Quaerentibus, quid rei esset, bens diu vocem non misit; tandem, ut jam ex trepidatione concurrentium turba constitii, ac silentium fuit, ordine cuncta, ut gesta erant, exposuit. Supinas deinde tenden manus, commilitones appellans, orabat, Ne quod
scelus Ap. Claudii esset, sibi attribuerant neu se, ut parricidam libera m aversarentur. Sibi vitam filiae sua cariorem fuisse, si liberae ac pudices vivere licitum fuisset: quum, velut Servam, ad stuprum rapi videret, mori amitti melius ratum, quam contumelia liberos, misericordia se in Speciem crudelitatis lapsum nec se superstitem filiae futurum fuisse, nisi spem ulciscendae mortis ejus in auxilia commilitonum abhisset. Illis quoque enim filias, s ore conjugeSque esse nec cum filia sua libidinem Ap. Claudii exstinctam esse; sed, quo impunitior sit, eo effrenatiorem
fore. Aliena calamitate documentum datum illis cavendae similis injuriata quod ad se at eat, uxorem sibi fato erep- tamet filiam, quia non ultra pudica victura fuerit, miseram, sed limegiam, mortem occubuisse. Non esse jam Appii libidini locum in domo suas ab alia violentia ejus eodem se
139쪽
animo suum corpus vindictaurum, quo vindicaverit filiae. ceteri sibi a liberis suis consulerent. ' te Virginio vociferanti succlamabat multitudo, ' nec illius dolori, nec suaelibertati se defuturos. ' Et immixti turbae militum togati, quum eadem illa querendo, docendoque, quanto vi8a, quam
audita, indigniora potuerint videri, simul profligatam jam
rem nunciando Romae esse insecutique, qui Appium prope interemptum in exsilium abisse dicerent, perpulerunt, ut ad arma conclamaretur, vellerentque signa, et Romam proficiscerentur. Decemviri simul his, quae videbant, simul his, quae acta Romae audierant, perturbati, alius in aliam partem castrorum, ad sedandos motus discurrunt et lenifer agentibus responsum non redditur imperium si quis inhiberet, v et viros et armatos se esse, respondetur. Bunt agmine ad urbem, et Aventinum insidunt ut quisque occurrerat, plebem ad recuperandam libertatem, creandosque tribunis plebis adhortantes alia vox nulla violenta audita est. Senatum p. Oppius habet nihil placet aspere agi quippe ab ipsis datum locum seditionis esse Mittuntur tres legati consulares, Sp. Tarpeius, C. Iulius, P. Sulpi-
eius, qui quaererent senatus verbis, cujus jussu castra deseruissent aut quid sibi vellent, qui armati Aventinum obsedissenti belloque averso ab .stibus patriam suam cepissenti U Non defuit, quid responderetur et deerat, qui daret responsum, nullodum certo duce, nec satis audentibus singulis invidiae se offerre id modo a multitudine conclamatum est, D ut L. Valerium et M. IIoratium ad se mitierent; his se daturos responsum.ULI. Dimissis legatis, admonet milites Virginius, in re non maxima aut orant trepidatum esse, quia sine capite multitudo fueris responsumque, quanquam non inutiliter,
sortuito tamen magis consensu, qu m communi consilio esse Placere decem creari, qui summae rei praeessent, militarique honore tribunos militum appellari. Quum ad eum ipsum primum is honos deferretur, v Melioribus meis vestrisque rebus reservate,' inquit, asia de me judicia. Neemivir filia inulta honorem ullum iucundum esse patitur; nec in perturbata republica eos utile est praeesse vobis, qui proximi invidiae sint. Si quis usus mei est, nihilo minor ex privato capietur. ' Ita decem numero tribuuos militares creant dieque in Sabinis quievit vercitus ibi quoque, auctore Icili Numitorioque, secessio ab decemviris facta
est, non minore motu animorum Sicci caedis memoria revo-eata, quum quem nova fama de virgine adeo foede ad Edilh
140쪽
dinem petita accenderat. Icilius ubi audivit, tribunos milio tum in Aventin creatos, ne comitiorum militarium praerogativam urbana comitia iisdem tribunis plebis creandis sequerentur, peritus rerum popularium imminens iue ei, testati, et ipse prius, quam iretur ad urbem, pari potest e eundem numerum ab suis creandum curat Porta Conina urbem intravere sub signis, mediisque urbe agmine in Aventinum pergunt ibi, conjuncti alteri exercitui, viginti tribunis militum negotium dederunt, ut ex suo numero duos crearent, qui summae rerum praeessent M. Oppium, Sex.Manilium creant. Patres, solliciti de summa rerum, quum
senatus quotidie esset, jurgiis saepius ferunt tempus, quam consiliis. Sicci caedes decemviris, et Appiana libido, et dedecora militiae objiciebantur. Placebat, valerium Boratiumque ire in Aventinum illi negabant se aliter ituros, quam si decemviri deponerent insignia magistratus ejus,
quo anno jam ante abissent. Decemviri, querentes se in ordinem cοgi, non ante, quam perlatis legibus, quarum causiereati essent, deposituros imperium se aiebant.
LII. Per M. Duilium, qui tribunus plebis fuerat, cereor facta plebs, contentionibus assiduis nihil transigi, in Sacrum
montem ex Aventino transit assirmante Duilio Dion prius, quam deseri urbem videant, curam in animos Patrum descensuram h admoniturum Sacrum retem constantiae plebis inscituros, quod sine restituta potestate redigi in concordiam res nequeant.' Via Nomentana, cui tum Ficulens nomen fuit, profecti, castra in monte Sacro locavere; modestiam patrum suorum nihil violando imitati Secuta exercitum plebs, nullo, ni per aetatem ire posset, retraetante. Prosequuntur conjuges liberique ' cuinam se relinquerelit in ea urbe, in quo nec pudicitia, nec libertas sancta esset, 'miserabiliter rogitantes Quum vasta Romae omnia insueta solitudo fecisset in foro praeter paucos seniorum emo esset; vocatis utique in senatum Patribus, desertum apparuisset strum; Ilures jam, quo Iloratius et Valerius, vociferabantur. Quid expectabitis, Patres congerimi P si decemviri finem pertinaciae non faciunt, ruere ac deflagrare omnia passuri estis L quod autem istud imperium est, decemviri, quοd amplexi tenetis P Tectis ac pariotibus jura dicturi estis Non pudet, lictorum vestroium
majorem prope numerum in foro conspici, qu m togatoruit, aliorumque Quid, si hostes ad urbem veniant, facturi estis P quid, si plebs mox, ubi parum secesSione moveamur,