장음표시 사용
161쪽
- Is Iρ- sumus ex iis , quae arite haeὐ provenerunt , quosdam amplius , quam biennium tem pus non valentes, postea potenter senses ministrare filiorum procreationi. Sapientissima hac imis peratoris Iustiniani lege utitur, ut omnino par est , Ecclesia , et si per hoc tempus nullo coniuges successu ad venerem nituntur , exacto triennio, matrimonium dirimitur, atque dis
162쪽
Π PAROCHI, ET DUPLICIS DESIT PRAGSEΝTIA TESTIS
CLandestinum matrimomum nullo non tempore damnarum , atque improbatum stit. Trbdentinum sane concilium peculiari quodam mindo decrevit , ut huiusmiai clandestina matrimonia , quae parochi, et duorum testium pra sentia destituerentur , pro insectis , atque irristis serent , sed illud suis Imperatores legibus.
atque constitutionibus antecesserunt. Profecto Ιmperator Leo octogesima , ac nona novel Ia cavit . ut ea matrimonia , quae nullo sacrae benedictionis testimonio confirmarentur . suis omnino viribus carerent . Sacrae benedictionis te-pimonio matrimonia confirmari jubemus, adeo titfi quis citra hanc matrimorium ineant , matrimonii jure potiri volumus. Ita quoque Imperator Carolas rugnus in sexto Capitularium libro statuit , ut Chrisiani ex propinquitate sanguinis usque ad septimum gradum connubia non ducant , neque sine ben dictiono sacerdotis , qui ante innupti erant, nu-
Preterea Rogerius Siculorum Rex talem hac de re legem tulit. Sancimus lege praesenti
volentibus omnibus contrahere matrimonium, προ
cessitatem imponi universis hominibus regni nostri, et nobilibus maxime , post sponsalia celebrais , flammitate debita , et sacerdotali benedictione praemissis , matrimonium solemniter , et publicae celebrari , alioqui noverint amodo morientes con-
163쪽
stra nostrum regale edictum, neque ex testamen νυ , neque ab intestato se habiturum haeredes legitimus ex clandestino matrimonia , et iliacito coor νυ nostram sanctionem procreatos r mulieres etiam dotes aliis nubentibus legitime debitas non habere . rigorem cujus sanctionis iliis omnibus νε- mitrimus , qui promuliationis hujus tempore jam matrimonium contraxerunt e viduis etiam volensibus ducere uxorem, hujus nec sui vinculum relaxamus . patet igitur . dirimens clandestini
matrimonii impedimentum suum a civilibus legibus traxisse principium . nec aliud reapse a Tridentino fictum concilio filisse. quam ut hujusmodi leges . quae non ubique retinebantur , vel christianis ipsis rogantibus Principibus ad pristinam dignitatem , auctoritatemque reum
164쪽
pApTAQUE SIT MULIER . NEC PARTI RE DITA TUTAE
DUplex est raptas , quo matrimonium dirimitur . Alter est , quo quis ad contrahe dum matrimonium , explendamve libidinem mulierem abducit invitam , alter vero est , quo quis sollicitatam muneribus , vel prece blanda puellam , vel quamlibet aliam foeminam rapit . Utrumque raptus genus in dirimens matrimonii impedimentum a Christianis Imperatoribus instit tum est. Insignis adversus raptum virginum Comstantini Μagni lex extat , quae sic in Theodosiano codice legitur . Imperator Costantinus A. ad popvitam . Siquis nihil cum parentibus pue
lae ante depectus , invitam eam rapuerit , vel volentem abduxerit, patrocinium ex e us respou
bone sperans s quam propter vitium levitatis . et sexus mobilitatem atque consilii , a postulationibus . et testimoniis , omnisu que rebus jud catis antiqui penitus arcuerunt nihiι ei secum
dum ius vetus profit puellae responsio; sed ipsa
puella potius scietate criminis obligetur . Et quoniam parentum saepe custodiae nutrieum fabulis, et pravis suasionibus deluduntur, his primum , quarum detesabile ministerium fuisse aseguetur redemptique discursus , poena immineae, ut eis meatus oris, et faueium , qui uinaria hortamenta protulerit , liquentis plumbi ingesti ne claudatur. Et A voluntatis adsensio detegitur in virgine , eadem qua raptor, severitate plinctatur cum neque his impunitar praesan fit ,
165쪽
gnae rapisuur invisae ; eum et domi se sciuε ad coniunctimis diem servare potuerint . Et si
fores raptoris frangerentur aureacia , vicinorum opem clamoribus quaerere , seque omnibus tueri conatibus . Sed his poenam leviorem imponimus ,
flamque eis starentum negari successionem praecipimus . Raptor autem indubitate convictus , A am sellare voluerit, minime audiatur. Si quis vero servus. raptus facinus dismulatione praeteri-rum , aut pactione transmissum detulerit in pu-bIieum , latinitate donetur, aut A latinus , civis fiat Romanus . Parentibus , quorum maxime vindicta intererat si patientiam praebuerint , ac Holorem . compresserint , deportatione pIectendis . Participes etiam , et ministro raptoris citra discretionem sexus, eadem poena praecipimus sisebis ri . Et A quis inter haec miniseria sese milis eondictionis fuerit deprehensus citra sexus
discretionem eum concremati jubemus . Dat. MI. April. Costantino A. VI. et Constant. C. cop.
Imperatoris Constantis quoque lex eodem eo dico adversus raptum virginum sic habetur. Immperator Constantius ad Tatianum . Quamvis Iegis prioris extet auctoritas , qua inciditus pater novser contra raptores atrocissima jusserat vindicari , tamen nos tantummodo capitalem poenam
constituimus i videlicet ne sub specie atrocioris sudieii aliqua in tifciscendo crimine delatio nasceretur. Iu audaciam vero servilem dispari supplicio mensura legum impendenda est , ut perum mendi subjiciantur ignibus , nisi a toto facinore
saltem poenarum acerbitate revocentur. Dat. II.
M. novemb. Limelio . et Catullino Cini. s 3 9 Deinde Imperator Iustinianus sapientissimam
166쪽
Is shanc de raptu virginum legem salici vit. si Raptores virginum bone rum , fise iam de ponsat.resserint, Me non, veι quarumlibet viduarum foeminarum , Iicet tibertinae , vel servae alienae
Hr . pesima criminum peccantes capitis suppliciuilectendos , decernMus , et maxime si Deo si rint virgines , τρι viduae dicatae. Et post alia: nec fit facultas raptae virgini , vel vidue , vel catillet mulieri Abi maritum exposcere ; sed est parentes voluerint excepto raptore eam legitimo copulent matrimonio , quoniam nullo modo ,
nullaque tempore datur a nostra serenitate iacentia eis consentire, qui hostili more in nostra republica sudent matrimonio sibi conjugere , oportet
enim, ut quicumiae uxorem ducere voluerit sive ingenuam , Me Iibertinam , secundum nostras D-ges , et antiquam con uetudinem parentes . vel alios , quos decet, petat, ut cum eorum volunt te fiat legitimum corivium . Poenas autem , quas praediximus , idest mortis , et bonorum amissionis non tantum adversus raptores , sed 'riam cinera eos , qui hos comisati in isto in-τasione , et rapina fuerins , constituimus r ceterre
autem omnes , qui conscii , et mini' i reperti, et convicti fuerint , vel qui eos susceperint, vesquicumque opem eis tulerint sue masculi. Me feminae , fini cujuscumque eonditionis, vel gradus, veι dignitaris poenae tantummodo evitati subj, cimus . M, enim ipsi raptores meis , ves atro eitate poenae ab huiusmodi facinois se temper verint . . nulli mutierum με volenti, sive misinti peccati Deus relinquetur, quia hoc iesum ve Ie mulierum ab insidiis n/quismi hominis , qui meditatur rapinam οῦ inducitur , nis etenim eam
167쪽
Is sonuitaverit, uisi odiosis artibus circumvenerit , non faciet eam velle in tantum dedecus se prodere. Denique Imperator Carolus Misnus siexto capitularium libro sic statuit , Si quis alterius non am, virgiuem , viduam, necdum desponsaram rapuerit , vel furatus fuerit ; placuit, ut sive eam postea δε- verit . sve doraverit, sive
cum parentum ejus voluMata quocumque commento ipsam acceperit., vel levere potuerit, nunquam tuam uxorem habeat, tum septimo capitalarium libro haec decernit. Qui rapiunt seminas, veι furantur, τει seducunt eas nullatenus habeare νxo M. Sapientissimas hasce Imperatorum de muli ram raptu leges , quae sere obsoleverant , e presso Principum, ac ipsius Imperatoris assensu, atque rogatu concilium Tridentinum renovavit, at
Sed iterum in arenam descendit Uasus raptumque in dirimens matrimonii impedimentum instit tuni ab apostolico illo canone fuisse somniat, qui sic se habet . Si quis virginem non despcm tam per vim ablatam deducit, excommunicetur: ipsi autem non licear aliam accipere, sed tuani, quam elegit, etiamsi paupercula fit. At ex quonam canonis verbo, mi sodes. dirimens raptus impedimentum conficiendum putas p nunquid ex instiua raptori excommunicationis poena' At quomodo severissima huiusmodi poena, qua ex ipso Christi oraculo perditissimi.
sintestissimque homines ab universo christianorum commercia prohiberatur, sellique spiritualibus bonis Privantur, eam quoqae . quae ab ipsius inst.
tutione adeo abhorret, vim habere poterit, ut humana, ac civilia conventa dirimat, atauo disesolvat. Sapiemissimum a . risis rerum sancitum ordinem turbare , et sacra miicere profanis non
168쪽
Is 8sentis 3 Praeterea quomodo dirimens raptus impedimentum ab huiusmodi apostolico canone sta-tatum venditas, si e contrario praecipitur raptoris cum rapta coniugium p si autem non ti-eeat aliam accipere, sed illam, quam elegit, etiamsi paupercula fit. O inane igitur, novumque commentum i Explorata igitur earum, quibus nunc utimur, dirimentium matrimonia legum historia patet . vel omnes seum a civili potestate , et ehristianis Imperatoribus duxiste principiam. Quare tum gravissimis rationum momentis, tum Certissimis rerum sectis satis, superque colligitur , dirimentium connubia legum ferendi jus ad Primcipes, Regesque solum, non ad Ecclesiam, Romanosque Pontifices pertinere, quod unum demonstrandum suscepimus. Verum non ego prius de tabula manum iobum , quam animadverterim, quod et si nonnul- ae , quas adduximus, leges aliquod matrimonium dumtaxat prohibeant , illud tamen irritum , aecassi1m efficitur , licet plane non declaraverint finsectium esta debere conjugium, quod famam est. Hoc enim edixerunt Imperatores Theodosius, et Valentinianus, qui sic Florentio Praesecto Praetorio rescripsere. i Non dubium in Iegem committere eum , qui verba legis amplexus , eo tra legis nititur voluntatem . Nullum enim p num , nullam conventionem , nullum contractum in
tΘr eos videri volumus subsecutum , qui contrahunt Iege contrahexe prohibente . Quod ad omnes e=iam Iegum interpretationes tam vetere , quam novelias trahi rineraliter imperamus , ut G DIator quod fieri vin vult, tantum prohibuisse δε sciat , ceteraque quasi expressa e ς legis ιiceat
169쪽
Is 9 Iuctate colligere , hoc est , ut ea, quae lege se ri probibentur , si fuerint facta , non filum inutilia , sed pro insectis etiam habeantur , licet legislator feri probibuerit tantum, nec specialiter dixerit , inutile esse debere , quod factum est. Sed et si quid subsecutum fuerit ex eo , MI ob id quod intercedente lege factum est , illud quoque cassum , atque inutile esse praecipimus . Sic quoque cautum ab Iustiniano fuit. i)Si adversus ea , quae diximus , aliqui taberisit
nec vir , nec uxor , nec nuptiae, nec matrimonium , nec dos intelligitur . Quae quidem adnotaiula putavimus , ut Om uis tergiversandi tolleretur oecasio . si g. ra. Inst. de nupt.
170쪽
CAP. XIlI. In qua statuitur , ad quos pertineat in
vetitis matrimonii gradibus veniam dare , quibus gradibus , quibusque causis haec juste recteque concedi possis.
A Ntequam vero ad causam adgrediar , quido dam de huiusmodi veniae notione quae Vul go dispensatio vocatur . breviter dicendum videtur . Haec igitur definiri solet : juris reI xatio ab eo , qui habet Iegitimam potestatem , ex Iusa cassa facta. Differt a legis abrogatione, quae nil aliud est quam totam legem infirmare, ac tollere, differt a derogatione, quae in aliqua illius parte infirmanda , sive detrahenda consistit, differt a legis obrogatione, quod est aliquid mutare ex prima lege , sive . ut Τullius ait , aliqua ex parte commutare, differt a subrogatione, quae sit , ubi antiquae legi aliquid adjicitur . atque subjungitur . Venia contra , seu dispens rio certas tantum statasque personas a legis vim culo eximit, eadem manente quod ad alios I ge . Hisce igitur perlustratis ins iendum cum primis est , ad quos Principesne scilicet, an ad Ecclesiam, Pontilicesque pertineat vetitarum nu Ptiarum veniam dare . Verum si Principum .