Prælectiones academicæ in duos tit. singulares iuris canonici 1. De decimis, primitijs, & oblationibus. 2. De vsuris. in quo & de antichresi & censibus siue reditibus annuis. Omnia in certa capita lectoris gratia coniecta. Auctore Henrico Canisio Nou

발행: 1609년

분량: 437페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

ria it textus in In his' ero consia istunt 'nera matrimonij,ut maritus ,xorem talat, . di curet eum ancillis siue famulis;si quos habet. l. secum dotem 23. g. si autem msulpimo.ν soluto matris Onio, er inquis pro uxore a a.' principio er se assis domitionibus inter'irum σνxore rica, hae onera varie incidere solent, vel propter morbum,partum, vel profectionem uxoris eum m

rito , vel simila ; ideo sit quod propter dubium

horum euentum permittat summus Pontifex in d.esilubriter. ut fructus pignoris pro dote consti- 'tura, licite percipiat & retineat maritus, non imputando eos in extenuationem dotis promissa:&non solutae. A cedat & incertus fructuum euen-

tus, qui & in hae re attendi debet. l. si lege I7.c. de usum. vi& recte considerat summus Pontifex in specie, e n. t. de sistis. dum excusat Ain ab P . usura qui merces pluris vendit, vel minoris emit ob sollitionem dilatam, in id tempus quo incer, tum est,an pluris vel minoris merces sint valituri. Cur igitur non similitet eadem ratione excusabitur gener , propter onera matrimonij inema Se dubium fructuum siue emolumenti euentum Quo fit, ut decisio, eis dem e. silubriter, non tanis tum Iocum habeat in socero& genero, verum tianim caeteris dotem promittetibus, ob eandem aequitatem. Quam & probat Dominicus Soto de Iustitis er iure libis. q.rinrtio 2.fere riua finem. Quamuis&secunda ratio supra allata, non videa

tur plane improbanda in promitare dotis qui

292쪽

stit fructus pignoris .xeessuros utilitatem dotri . vel si pensionem maiorem annuatim constituit pro dote,quam fert mos patriae,idque menseru'densque non coactus fecerit, propteriuris resu-tim e cuiatapererrorem diura repetitio es. eius ram suis' dati donatio e L L cuius per errorem. st de regimsi iuris. -

293쪽

. . erander IIL Salernitano .

Cy M tu manifestos usurarios juxta

decretum Bostrum I quo Concilio promulgatum est communi i 'ne altaris & ecclesiastica prisceperisse- Pultura priuados, donec reddant quod . tam prauE receperant: quidam eorum ad excusandas excusationes in peccatis tim pudeter affirmant lias duntaxat Vi- r s restituendasquς sunt post interdicta nostru recepiq&infSuphis fraternitati tuae taliter respondemus,quod siue ante sue post interdictum nostrum usuras extorserint, cogendi sunt per poenam, quam statuimus, in Concilio, eas his aluuibus exto seruiit, vel eorum heredi- , ,hus restituere, vel his no superstitibus, pauperibus erogare, dummodo- tu fa- .

294쪽

- cultatibus habeant unde ipsis ssint se'

as restituere: cum iuxta verba B. Augustini: tirem ittatur pecc tum, nisi restitu ur ablatum. Illi autem qui.no habet in facultatibus, unde usuras valeane restituere, non debent ulla poena muletari cum eos nota paupertatis excusettPossessiones vero, quae de usuris com- Paratae sunt, debent vendi & ipsarunt . Precia his a quibus usurae sunt extortae, restitui, ut sic non solum a poena, sed etiam a peccato possint quod per usiurarum extorsionem incurrerant , libe

Manifestus usurarius is dicitur,qui palam se nus exercet. ita quod nullam huius rei excusatio nem possit obtendere, aut qui hoc crimen confessus est in iure,id est,in iudicio; aut de eo est c 5-demnatus, e n.ext. de euabitatione elericorum.e cum olim e .per 26.extide erborum significat. Et quamuis de manifestis loquatur tantum haec Decretalis. idem tamen obtinet & in occultis v surariis, quod ad restitutionem usurarum attinet t. conscientiae soro. Nam contra eos aliae poenaesori exterioris cessant: cum latentia delicta publia

Itaque cum&aliae poenae in usurarios statutae sint

295쪽

sint a saeris Canonibus , libet hie & eap. sequenti

omnes recensere & breuiter perstringere. cire prima est,restitutio usurarum, quae licet verit poena non sit , sed potius restitutio eius quod iustὸ

alteri debetur; nihilominus eam inter poenas pu-hle annumerare. Altera est, excommunicatio. Tertia, priuatio communionis oblatio nis altaris S sepulturae ecclesiasticae. Quarta,te- stamenti intcrdictio. Quinta, infamia ex multorum sententia.

Igitur quod ad restitutionem attinet, ea plan

neeessaria est. Cum enim usera rapinae .instar sit . . --Μ-q.q. Vtique restitutioni sub-lacet , & subsequenter non aboletur hoc crimen sola poenitentia.sed&restitutione opus est, iuxta iD. Augustini sententiam ho*textu relatam. dimittitur pereatum, nisi restituatuν oblatum. Quae postea a Bonifaeio VIII. relata est inter iuris r gulas,lib. 6.ymetatam. o. 'Vt hinc etiam Iudaei recte eogantur ad restitust tionem usurarum,tanquam alienae rei iniqui pos sessores; quos nec conuenit, melioris ene conditionis quam Christianos, .. post mis abilem Ιχ. e elenultimoaxt.de Uuris r Sicut neque stultos quam prudentiores, Verulus M.quod vi autelam Vnde quoque consequens est, ut& d heredesv-strariorum haec restitutio pertineat,quatenus sci- . licet,vsurarum luerum ad eos peruenit . textus hico' in caua nos s. exr.de Uur , ne alieno scelere di- testant heredes, ut de iure ciuili cautum est in ee- - re teris

296쪽

teris heredibus delinquentium, Mica. ex dest...ctis dou invium in quanti heredes. mmo, et D iam si ad heredes nihil cx usuris defuncti peruenerit; adhuc tamen hoc iure nosstro receptum est, ut iuxta facultates defuncti compelli possint beredes ad restitutioncm usurarum ; ut saltem hoc modo cxpietur pcccatum d cfuncti, per text. ine. i. ext. de sepulturis,m in c. in literis s.ext. de raptorιbM. Nec enim peccatum d cfuncti dimittitur, nisi restitiis-tur ablatum .ut ante dictum cst Dixi hoc iure nostro. Nam iure Civili heredes ex delicto defuncti

non conueniuntur. f. non autem, Instit. deperpet. N. tempora.acitionibus et cum personam delinquentis

poenan 6 cgrediatur,22. f. depoenis: nisi. vi diximus, cx delicto defuncti aliquid ad heredes

peruenerit,aut lis ante fuerit contcstata cum defuncto, d.l. mme γ' d. f.non autem ver poenalis: eo quod in iudicio per litis eontestatione quasi contrast latur. ἱ3. g.iaemscribit f. depeculio: At vero actiori es ex contractu descendentes ad here dcstranseunt, Lex deposito II. G ex contractibus 6 s.ffde actionibus G obligationibus. Et cum haec res de usuris restituendis per heredes, etiamsi nihil commodi ex usuris ad eos peruenerit, salutem animae concernat; non minus obseruanda & retinenda erit in foro Ciuili quam Ecclesiastico, ex Iaulo ne,c f.ext. de praesicripi. Quare & ex his cossequens erit, usurarium non

excusari,ctiamsi id quod ex usuris percepit in ecclesiam, vel in pauperes contulerit, siue id fiat titulo

297쪽

donationis siue vitiinae voluntatis. ex iis supra cap., a me explicata Aunt : Sed tum demum ad Pauperes , vel etiam ad ecclesiam deuenitur, Vbi debitores a quibus usurae exactae sum, vel eoru heredes non supersunt vel inueniri non possunt. iuxta decisionem textus nostri,inricum

Ceterum,quid iuris, si usurarius aut eius ber sdes soluendo non sint λ & certum est,interim eos liberari donec ad pinguiorem sortunam perinvenerint, di I. cap. cum tu manifestos,iuncto c. Ο-doardus. GL desolutionibus. Siquidem inanis est ' . illi actio, quam debitoris inopia excludit, nam iram. 6. dolo.

Quid si remissae snt usurae a debitoribus ξ &

yalere hanc remissionem certius est; vi& in alij delicti, eluilibus. siue etiam criminalibus qua- - itenus in his priuatim interest alterius. l. furti pactum.sta de Vs qui notantur infamiae iuncta I. v- mea. d. quando civilis actio criminali praeiudiceti Nee obstat diui Augustini sententia supra recitata, non dimitritur peccatum,&e., quia exaudiem,

da est: nisi debitor cuius hae in re solius praeiudia 'cium vertitur, usuras remiserit. Cum nihil i tersit luatur id quod in obligatione est , an alia ter volenti creditori satisfiat, tisi rem s. g. omitii: essatisfactum fis pignorat. actio. iuncta l. bolutionis 177 f. erborumsignificat. σίΝluitur

cum ιρq quitas modis paenin γει hispotheca μιNisi quibus casibus ius reustit remissioni, ut in

298쪽

sint,vel prius offerantur debitori ut quidam pem ieram existimant) sed satis est hanc remissionem ponte& sine fraude fieri ab eo, qui rerum suara liberam administrationem habet, Lin re mmdatiaticinandati. hAtque haec quae de restitutione usurarum duximus,adeo obtinent; etiamsi iurauerit debitor se

soluturum usuras aut solutas non repetiturumst nihilo enim minus potest cogere creditorem, ut vel remittat iuramentum si nondum solutae sintvlarae,cI. exride iureiurando,,e.tuM I 3. ea t. de ν- .suru,σibidem Panormitanψ: vel si solutae sint, ut cas restituat,implorata tamen prius absolutione a iuramento, siue remissione iuramenti ab ipsocreditore officio iudicis per censuram ecclesiasticam. dictis iuribus, usque adeo, licet usurae selo animo nulla pactione intercedenre conceptae sint a creditore, nam & hae usurae eadem Christi sententia Continentur. Dare mῶuμmmhilindesierantes, Luaea 6. & probat textus, is e. Uuluit I o exdde γμ- HL De quo latius Did.Couarr. in Qquamuis iaraparte rete l. 3. num. 2.&3. de pactis in GCui tamen refragari videtur, e)ῖ3.f. I.eximia

Simonia.ubi is qui nullo pacto,sed selo affectu animi Simoniam admisit,no obligatur ad eius quodi recepit restitutionem,sed ista poenitentia abolee

299쪽

In quo nodo ditatuendo vehementer labo-rant Doctores. Et quidem video Felicianum de Solis, Hispanum diligentissimum, in comment. Δ' , ς.nu. Ι3. nullum constituere discri- ' men inter ustiram mentalem & simoniam men- talem, itaqtiod neutra restitutioni obnoxia sit. Ia usura mkntali duplicem rationem reddit;quarurn prior haec est; quod scilicet,omnis restitu edi obligatio di manet ex iniuria,lqsione,& damno proxi- , - mo illato. Sed quailo mutuarius ex mera beneuo-Jentia, gratis, placide & sponte quippiam offere . mutuanti ultra sortem, nullam laenonem, nullum- que damnum sentit; cum ipse libete donet; Ergo mutuans iure diuino& naturali fit dominus eius '

quod accepit, neq; ad restitutionem tenetur. Altera ratio cst; quod ubi debitor remisit usuras ini- , λ . que extortas habenti animum no restituendi, sed retinendi illas, creditor ad restituendum non am- ' 'plius obligetur. Probat per ea quae tradunt Couarr. in reruti, peccauum se initio secuta partis. Nauar.eap. . 4 17 siu.73. Alexand.conf9I.M.I. Similiter ergo nou tenetur, ubi libera & gratis donatio est facta. cum, . i. remissio vim habeat donationis. st iapaci a Llfde transearii. G si ilib. Atq; in hanc. sententiam idem Felicianus aduocat D.nom. In o piares alios,quos hae no libet referre. Ataliter ubi utriusq; tam debitoris quam creditoris menS ma- c. - ita est,ita quod mutuans intendat & speret oce fione mutui lucrum,sias no mutuaturus, & mu . - 'G tuatarius

300쪽

tuararius det ultra sorte propter mutuum noh lsa beti; sed eoactus. Nam tunc usuram eo mitti veth N proprie intistimat adeoque acceptum subiacere restitutionis Et hoc casu loqui,d ciconsuluit. ext. δεvseris.Et licet lex diuina su hi j cit)vetet lucru sp xare ex mutuo non tamen ex eo solo quod quis sperat& lex prohibet tenetur restituere. Queadmodum enim animum voluntatemq; furandi coia..hibet,& improbat lex diuina & naturalis;& t me, siseretur quis rem alienam no inuito domino sed ,

volenti non tenetur restituere, ut probat textiin Linter omnes 47. 6.rectὶθ defurtis. Ita quidem pura esse in proposito.Nam etsi lucrum sperans mis tuo peccet aduersus legem diuinam,quae precipiti, ri mutuum dantes nihil inde sperent; tamen ita debitore volente aliquid acceperit, restituere non tenetur: quia ex domini voluntate libera,& abs tuta rapit. Ita Felicianus de Solis, quem hic referta longius,quam fortasse par alijs videbitur;ciusque sententiam, & ego veram osse existimo etiam in ea specie.qua utriusq; mens creditoris & debitoria

Prau ,tempore mutiu concurreret, dummodo

postea solutionis tempore liquido constiterit ex mera. donatione debitoris lucrum subsecutum fuisse. artumento. legis secunda, Codice de iis quae

dii metusue ea a. cas . ad id. 2I. extra. de θο alia. bus. cap. 2. extra. de eo qui duxit in uxorem. In

dubio enim donatio non praesumitur. Leam im debuο. V. de probationibusί Ae proinde credis itor si certo non scit lucrum ex mera liberali inina lepro-

SEARCH

MENU NAVIGATION