Hermanni Vulteii J.C. Disceptationum juris scholasticarum liber unus

61쪽

tum vocaminynec ceteris ordine quartum annu

meramm8 At id primumaperte falsu est,qu.d tria edicta oporteat prςcedere edictu pere torium Nam, ut ex supra dictas constat, edictu peremtorium datur interdum post unu velauxerum, interdum statim, quod appellatur utrupra omnib- Deinde citandi in quidem ess Lversariu dicit Duarenus, sed sine edicto. Nams edictum seqtuitur aliud, non illud utiq; , sed

posterius peremtortu fuerit.Peremtorio enim ςdicto omnis dilatio δέ ulterior tergi exsurdi occasio peremta siblata est:eoq; adversatius monitus est satis, ut si non respondeat , nec ii . processu judex meliori illum jure niti compe, Stat,codemnari omnino possit&ὴ ebeat. Arvadeum finem edictum peremtoriunt propo, nitur, ut is, qui edictum dedit, comminetur, etiam absente parte adve es vel diverit cogniturum se dc pronunciaturum, Lin peremtorio dii D de lud Eo itaq; proposito, & in notitiam pervento, cur vel pro absente,vel contra illum

quod proposi in ii sit, & in notitiam pervelim ri locus, qui in xxuriis item cum ex edicto,D. quae lenirem. si appe l. rescin. no solum Duareno nihil obstet, scds munitamquam

62쪽

DI S c ηPT. SCHOL. Ad III. as Explicatur natura actionum praejudicialis

. C A P. III. Eclarata natura actionum civilium &prς- toriarum, tam earum quae sunt in reni, qualia quae sint in persenam, Iustinianusing. praejudiciales, Institui de action. attingit po-xius, quam ut explicet ad sones praejudietate . quae ipsa civiles parxim sunt, partim praetori*Cur autem astiperioribus hasce sejunxeris.

dicetur tum cum expositum fuerit, cur actio'

nes, de qi ulnas in dicto paragrapho agitur, appellatae sint praejudiciales Ita autem illas ab eia tectu, hoc est, praeiudicio, quod pariunt, diactas este , nemo est qui ambigat at praejudicia

hoc cujusmodidit, non peraeque inter omnes convenit. Qua in reanimadvertendu est, pra judicium non semper uno accipi modo Pra judicium enim interdum est probatio, ut in L penult. D. de his qui sui vel alien jur sitnt, . si quis s. g meminis te, C de agnoscend &aleiid. liber. l.interdum . D.de publ.jud. l.I.C.quandoach civit criminal praeiud.aliquando accipiarurpro exceptione,ut in i divus, in fine,D.de hereditat petiti probat Culac.lib. .observatac 3 idem connrmat rubrica Digest. Me ception.praescription. praejudiciis, ubi praeiudiciorum appellationeintelliguntius cia bs quaed in exceptiones , quibus excluditur aq

63쪽

I3.I6.I8.&2i.D.eod.S meminit Paulus ICani per minorem,s .D.de iud.Sedristi, sentiam interlocutoriam praejudicium dici, eo qubdante sententiam principalem sive definitivani proferatur docuit Duaren. lib. 2. disput cap. 24. at in d.*.praejudiciales, nec excoptionem, neς probationem , necanterlocutionem judicis

ledacti'nem ipsam praeiudicium significare. praeterqtram quodseries tituli illius quoeille collocatus est,arguit, ipseJustinianus dite Hexpressit, e quias affirmat, prae durauis

iones in rem esse identur, quomodo etiam no

uno loco i Digessi praejudicii Gipienda

est, pro actione pr judiciali, ut in L i. f. i. D.derei vindicit. Noli ens I S. D. de probation I sive contra .f. quid ergo, D.de agnose kalend. h-ber. l. fin D si1 liberi ingen .else dic. &, ut arbi . tibrant Imperataio.D. dea eά- 0 .possitam etsi Ruilardus ibit' notis suis,4 Cujacius iiii in legere; toto, inmm uitrio . et tu idem Culac. in notis suis prioribus ad d. .prae judici te per judicem ne plures astionum prς-judicialitura species ponantur, qu m quot in hocp- grapho,&intractionis 37. D. 4ςobLMinoia ars bi Ex ubfit,uthocloco praesu ductum lactio praeiudicialis idem significent, ae proinde aditi et, iam praeiudicialem eo ipso delinit uia esset

64쪽

DISCEPT. Sc Ao L. CAP. III. Oterpretes existitisent,qu .causa Riat in praeire dicit definitione investiganda hic multum et, borent. Et quin judicium sit, non est dubiu, dccum praejudicium dicatur, intelligitur etiam id judicium esse ejusmodi,quod priatio, hoc est, alite aliud judicium expediatur. Id veri cum fieri postit duobus modis: Uno nulla habitara tione judicii aliciijus futuri , hoc est, quod ex

intentione agentiu judicium erat, tunc exi editum est sed ex pi,st facto fit praejudiciu , ei inter illos ipsos qui judicio isto egerant, vel in ter alios:altero prQpter aliud connexum,quod ex illo expedito sponte sequatur, illudq; no in-rer alios.sed eos ipseMqim x judicio experiun tutiinde est,ut prejudicium duplex sit, Ad, lutum unu, alteru Relatum Absolutu est, quod, ut Aseonius definit in divinat. Iic in Verrem,

eum statutum fuerit, judicaturis adfert exemplum,quod sequantur.Cujusvim Quinci . h. Inst.Οhit. c. s. in trib.versari dixit; in rebus vel iisdem Hl similibus, vel ad id, de quo quaeriutur, pertinentibus. Quomodo omnia judicia consit tuta fieri possunt praejudicia , quamvistum, cum constituuntur , praejudicia nondum sint, sed tum praejudicia fiatit, cum iudicis retia definita sunt, & resistiusmodiincidat, ad quam judiciu illud accommodari,eiq;,ut ita dicam jusdicere possit,utpote ante judicatum. sententia judiciali definitum atq; decisum.

Non iii N. cpraejudiciunt esse rem uidis

65쪽

tam,quoniam res judicata inter easdem persi, rim de eadem re, ex eadem causa esse intelligiatur. Praejudicium vero hoc est etiam inter per

si masnon easdem, etiam de rebus non semper iisdem,sed plerimq; cum res est eadem, perse- litigantes sunt diversae:& vicissim,cum persen runt eaedem, res tamen non est eadem ted vessimilis, vel priorem controveritam aliquomodo attingens Eamq; ob causam res dic in non solum actionem judicati, ei, secundum quem judicatum est, parit, crum etiam ea e

ptionem,si sorte fuisset Reus quoru neutruin

est in praejudicio, quippe in quo locum habe

quod dicitur, saepe constitutum esse, res inter alios judicatas aliis non praejudicar l..pe I Aere jud. in causara .D.de pro .LModo' stinus, Io D de except. l. I. g. cum dicitur,s .siem plus quam perientalcidaotitit.C.resanter alios aetas,aliis non nocere,itemq;4 illud, I gibus judicandum esse,non exemplis,l nemo, C. de sentent &interlocvt. l. sed licet Q. D.depstic praesid. Non omen putandum nullius inmit,effectus propterea esse, siquidem conjunctum cum aliis probationibus seu praesumtioni f. t eas robustiores, ut, clim iii iucmodi casia jam anx lx judicatum sit, judex eb, secubi in eandem sententiam stinesii m

demq; modo pronunciaturus qua in re ju-vicem vi de circumspectum eise oportet,quoet Miam ves minimam circumstantiam,quie in s

66쪽

Drsu EP . sim et C AF. III 3rsit, cotingat inducere uidiversitatem iacti aptiori,ita didiversitatem juris Ex dehocquiedem praejiidicio in hoc paragrapho sermo non est, cum etiam proprie actio insit , sed actio uando fiterit, itim etiam, cum sitit prae iudicialis,atq; actio fuerit sententi nunc de Gad actionemaliquam, quae nuncinstiuia . tur, ob similitudinem aut identitatem accoima data Praejudicium autem, de quo hicagiatur, Relatum est. Id Theophiliis paraphrastes institutioitumImperialium G rus, hocloco

μνω, idest, formulaseuli bellus sola intentio . neconsi ins quam definitionem Egutia. Baro putat defendi non posse quoniam in praejudiciis non minus super jure mostro pronu aniferamus, atque insus inres 1 actionibus aut certe, ut defendatiar,accipiendam esse depcri Judicio, quo incidenter quaeritur de statu, g anter gente garatione,*tar patria potestare,&id genus aliis,non quidem,ut pronuncletus, ut in tum inquiratur, MnNotiu sine r nunciatione examinetur, ne in iudicium n procedat. Franci Hotomannus definitionent

quidem istam vel in esse concedit,sedaddit, Theophilo non intellectam, in commentari suo add.f.pr judiciales,ri xoψdq; arguere vel ba ipsius Theophili interpretantis id,quod di. , erat, praejudicium constare seu inretitione; προοδ. - αυ---uτb hocust, neq; en iiii

67쪽

H am L. Via et a ra Gndemnationem ullam habet in se, ut venievam bulei Duuendib. di uti pa Ridicu lum enim esset, si is,qui,exempli causa ad liber . .etatem proclamarei,diceret, lapparet me libe-- tum esse, neq; adderet, condemna eum judcx, mat saltem,tumnae liberunteile pronusaciato; hanc sententiae actionum pro iudicialiauigationem fuisse, ut quis pronunciaretur vide, HEhes, servus, filius, . probat Hotonianaxl.Divi 27. D. deliber.caulla, l. circa A.D.depr bation I adoptivum de an us voci Hoc absurdumut evitaret Duarenus,ind.cap. 4stinxit; Mia seu condemnationem ,ut prae

iudicium non habeat in se condemation aiadversarii ad dandum aliquid e aciendum, . tam en habeat condemationem aliquam , quippe quod judex inpraesudiciis haud minus amon aliis iudiciis pronuinciet, quae pronum:

ciatio in effectu condemnationem aliqua continere dici possis argumena. D. M i judi

Ech . C. de sentent. Minterlocut omn. judicia quod idem tamen etiam ita vult accipi, non ut actor non possit peto ereumcondemnati sed ut d ns uenon sit, Atque ita arbitrio acto aris Duoenus relinquit, utrinii ipse velit prae judicium condemnationem haberes, necne . Ab hac Duueni patentia non longe recesse . Duarent aemulusJoannes Robertus lib. I. scn ent cap. Is sed mavult is e s αδκ ini pie

rari conclusionem quam Coia -

68쪽

quod mihi detortum esse videtur contra phra tintinguae Graec in contra ipsius etia Roberti

Husioneaccipi.Robertus haud facile prqbaverit: atq; si Theophilae in ea it sententia, iis quaipiam fuisse Robertus cribit, praejudicio,

tum,quae amotiis instar redduntur,libellii sola proponetis intentione constare, nec ulla cor clunonem complecti, quid est quod Robe nusin exemplo,silio alimenta petenti,& cum reus conventu legaret, patrem se esse, praeiudicio a praetore sibi permissio agenti, hanc formampi scribit ut libello propolito inici dat,se filiuelle,idq; declarari a pr ore postuleriti nimnon solum manifesta est intentio, sed ipsa et iam conchisio , hoe ipse , quod se filium declarari postulat,superq; eo pronunciari Etsi enini Monpeta Lut iudex adversarium condemnet ad dandum, faciendum, seu restituendum, petit tamenalliquid declarari quod ipsiim etiam est concludere Alroquin enim, neque in aci ioniabus in rem ulla conclusione ibret opus,in qui bus actor itidem declarari se petit dominum, donisi res restituatur, atq, iudicis arbitrio p reatur, codemnatio sequitur Sive igitur Coi dem nationem sive Conclusionem Haterprete - η χία - , difficultas nondu est si iblata. Ego vero hanc resti aliquanto altius ex antiquitates repetendam esse existimo ciumq; in ea sent*1

ia, demutionem praeiudicii a Theophilo ad

69쪽

tam,tu,nseluis veram esse, contra quam tiavit Baro, sed ab ipse etiam sitis intellect con tra quam existimavii Hotomamnis, eoq; ete dictum esse, praeiudicium constare blatii, tentione is raris,nec, ceteris actionibu , imelle ei clausillam codem nationis,ut scribit Curi να.liba 8.observatac 23. quod omnelia osten do motis erat olim ante Constantii vim M. p. ut qui acturus ellet, actionis fota nuta, an- aequam ageret, a praetore impetraret, simulq; ab eodem iudicem acciperet, qui secun uio mulam illam impetratama praescriptam iudi caset: idq; omne injure fieri dicebatur Exiis iudς datus omnia,quq officii dela inlati mrax, exsequebatur, id quod fiebat in judicio, quem morem retulit Duarem ad Iuliu uum 74. Gidedi, in vertaista ima praetore dandam, dilib. I.disput. c P.S3. Govem. int eum qui in D: se jurisdict. O .iudici Corasin 3.sicuaq;, in verb. si paret, Instit, de ac ion. in L 2.f.se4t. lim placiuiletinu.9.D.de orig.juta litas si stellan. cap.I 8 nu. a. Hotoman.in lib.de magi- Iu atiam ego pluribus id explicavisupra cap. i. Quod ita erat regulare: ex anomalia nanq; hoc est , quod praetor in quibusdam causis iudicem non daret, sed judicaret ipse, idq; favore causae vel personarum, .i.D.de rei vindicat LAenurtius, 38. D.de minor. l.volui Α.D.de interroseaestit Sc maxime in aes iqnibus popularibus atq;

causis ad latum puriinenti is a non distin,

70쪽

.guemus, 3r.6.de liberal causD.de recep. arbi quod de quaestionecauis liberalis,4 de qua stionc ingenuitatis ita expressum est in d. f. de aiberal cauin de u stione,utrumin potest requis sit an non sit,in h. s. hoc autem inte .dictumM.de liber.exhibend. L si filius 8, P de probat amq; ob rem praetor in his nisi promunciasse dicitur in L Titius 43 D.de act emtu

temini Titia 3 .D seluti matr. quaeritur, quae

partes sint judicis, vox Iuditu interpretanda est, praetoris. utpote ejus cauis judicis,quod e iam irguunt verba mox se tuentia, quibus dicitur,actionem ab eodem inimirum judice esse

eam potest,sed praetor,cujus ossiciu est in dam vel denegandisactionibus. Cognitio bsive notio causarum praejudicialium, solos pertinebat praetores, eaq; iniri mrohoxii duo rum modo expediebatur vel simpliciter, nudu' de plano traordine, vel discutiendo H sam ordinarie in judici, quos duos cog - stendi modos proposuit Ulpianant i SP.D.des rei virulicat verum de nuda ista cognitioni: hicdicendi locus non est , sed de ea dum ciat, quae fit in judicio, inqua requirituractio,ini etsi ob id, quod iudicium hoc apud praetorem ipsum exercetur, actio vitem proprie dicti λ

erceatur in iudicio apud iudicem datum , di E insol