Theatrum veritatis, et iustitiae siue Decisiui discursus ad veritatem editi in forensibus controuersijs canonicis, & ciuilibus, in quibus in Vrbe aduocatus pro vna partium scripsit, vel consultus respondit. Io. Baptista de Luca Venusinus, per materia

발행: 1670년

분량: 1105페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

DE DOTE

earum parentes ii contulisti, dictania statutariain ac lotim maiorem si minam habentes, volentes tamen hoc subsidium extorquere, ac secietatem fraudare, exiguam simulant colastituere dotem per alia dicti Notarii, aliam vero maiores Iris etiam aliquando diuitibus de nobilibus conuenientem constituiti t peracta alterius Notari; remoti, et verisimiliter ignoti, vel perscripturam priuatam, siue etiam sine scriptura per actus cti, quam fraudem exagerat Rota tu

pud Salgad. in labrint. decisa a. er 2 3 , ac de ea mentione etiam facit in Romana manu tentionis 27. Mandi is 8. ALι ergato , , tu Mys , quia reuera est nimis frequens, sed citis raro detecta; Ubi vero detegitur, solent Societatis ossicia Ies ae ministri dictam subsidium adhuc non solutuni denegare, vel ubi solutunia est, curant tanquam indebitum repete-M , Sed volente, fraudatores delictui substinere, atque in peccato perleva ac mori, excipere solent, aliam dotem sunt mamitata tariam excedentem, tanquam no exactam ac inexigibilem ideoque eis citim non sortitam, habendam non esse in consideratione. Hinc proinde ortum fuit dubium , cuinam Onus probandi incumbati, Cumque tunc ego essem unus ex dictae Societatis Prioribus, acetiam fixus ossicialis tanquam eius Advocatus, idcirco desuper edidi discursum ut sequitur. Illa materia tanquam concernens dotem subsidiariam, non debendam ni- sicin desectum aliorum bonorum , regu landa in iure venit cum terminis aura. res qua C. co n. e legat., quonia ibi pariformiter dos ex fideicommista detrahenda subsidiaria est, si debenda niti in defectum aliorum bonorum; litis autem terminis attentis, primo aspectu resis ondendum videtur contra Societatem, ut ei scilicet incumbat onus probandi excedentis summae exactionem, dum partes lictoris impugnantis dotem iam constitutam ac respectiuὰ traditam gerere di-χ citur, ideoq; aliorum bonorum existentiam probare tenetur iuxta di istinctionem in Rota&Curia ROinat: a receptivi irram, ut Onus probandi sit actoris, seu allegantis certam qualitatem pri sandamento intentionis, ut in dictis terminis

ta ct pasim in al=ι , Dictaque existentia probanda est cum effectu, quia sola delatio seu potentia ad acquirendi una, quae nullatenus vel dossiculiEr ad actum 3 reduci possit ad hunc effectum non sum

cit, cum non teneatur puςlla, bona intricata , & penes tertios possessores existentia prosequi . fantis. aeris. I sa. in Ane Duran. decisi s. num. . adden. ad Biarau. dicta de syro. in icta dec. 2 2. par. Io. recent. c, alibi. Accedit etiam motivum per ora vulgi in hoc puncto volitare solitum, qu-d

cum Statutum utatur verbo habere, itat, elis ritelle cheban o Murranuo ψ o.

scuri, istud intelligatur cum est 'ctu,tatque quod sussciat rem esse dubiam , ut in dubio fauore dotis ac puellarum sit respondendum iuxta vulgata axiomata. Verum his generalibus non curatis , eum sequenti distinctione punctus pro veritate mihi decidendus videtur ; Aut nempe sumus in casu , quod Societas praetendat quod puella de tepore cotracti matrimouis, quod sine dubio adhunc essectum est attendendum ) haberet alia bona vel ii ira, sed non constat suisse per alium actum in dotem tradita

vel promissa, et tunc eius onus esse videtur probandi dictam existentiam este-ctivam, it aut verbum habere veri ficetur iuxta suam proprietatem, S naturamia, ac bene intrant conelusiones supia de ductae, cum bona delata sed non possessa ac dissicilis recuperationis non repellant a dicto subsidiario beneficio ut supra; Et si Societas praetendit dicta iitra

vel bona tunc puellae competentia esse facilis recuperationis, sed per collusio. nem non curari, adhuc istam qualitatem probare testetur, cum ipsa sit actrix, atque hoc sit sandamentum sitae intentionis ; Licet enim possit quis iura vel

bona delata non agnosce te ad commu/ILtre noctu IQui aut j quae infra au. M., in eius tamen praeiudiciunt habetur pro agnoscente , quia miseratione dignus; non est ille pauper, cui sertuna detulit bona, quae ex propria voluntate ut negligentia agnoscere non curat, ac in his ter

52쪽

par. s. recent.

Sed etiamsi huiusmodi bona intricata essent,itaut puella a culposa negligemtia excusari valeat, adhuc tamen facile est remedium consulendi fraudibus,quoniam attentis eisdem terminis auth. res

quae, ubi puella habet bona vel iura libera intricata', et penes tertios possess res existentia, licet eis non obstantibus iuste admittatur ad dotem subsidiariam, tenetur tamen cedere eius iura fideicommisso vel alteri in subsidium dotan-6 ti, ut de dote data reintegretur, Quini-ivo etiam si necessione super dictis nis liberis suam reintegrationem obtinere potest Peregr. de si eicincto art. 2.

quen lib. iis benὰ Rota in Perusina eicis missi de Alphani, 8. February I 627. cora rino, et habeturiora dist. I s. ubi de materia dicta Aurb.res quae Ssic poterit Societas de subsidio dato stareintegrare, atque fraudem eludere, ut quod recuperatur, alteri puellae india enti detur.e Aut vero sumus in casu, quod per lium actum dicta bona vel iura exce. dentia in dotem data vel promissa sint, it aut in esse tu dos pro eo matrimonio in maiori quantitate coiistituta sit, alias quam per acti Norari j bocietatis , vel sine scriptura per testes, quinimo per coniecturas & adminicula id poterit iustificari, cum dotis constitutio scri-7 pturam non postulet, sed etiam coniecturaliter ec adminiculatiue probetur

effectium probandi iraudem & simula rionem, quia tanquam actus occulti &dissicilis probationis leuioribus etiam praesumptionibus & adminiculis conis

reniantur.

Et tunc omnii odicendum videtur, onus probadi inesti cluationem incum bere puellis, quoniam per aliain dotis constitutionem lain probatam, sunda- 'adicitur intentio Societatis, Vnde wia puellarum defensio consistit in excepti et ineffectitationis, in qua reus di-Dedo te

g tam iustificare l. I .ubi Bart. c, eaeteri de excepi. Uerlin. deris. 396. num. 9. addem ad Burati. Meg. 298. Isti. A. derigas. num. 2 par.7inecem.,praesertim quia praesumptio stat pro exactione, cum viri non soleant matrimoni/ Onera suppor-ο tam , ac dotis exactionem negligere ad communiter notat in t se extraneus βδε tur. λL AFIEI. decf. I 3. decf. 86. numer. I osar. II. rec., Ac etiam quia rem

habere dicitur, qui actionein ad illam assequendam liabet,atq; nomina debitorum praesumuntur luendo, donec do cratur ex diligentiis esse minus idonea, ut in fortioribus terminis illius, qui acceptauit nomen debitoris pro soluen do , ut regrestum subsidiarium non ha beat contra cedentem, nisi doceat de di ligentiis Fontaneu. decis I 24. I 23 . y 0.Artograd. V 3 7 rum 2 8.c sequen. lib. i. Merlin. deris. 639. decisqq. , et 287. par. II .rec. sepius. Et fortius, quia cum agatur de actibus occultis, qui inter sanguine coniun eras ac plebeos ad fraudandam Societa tem, in abscondito, ac intra domesticos parietes fieri solent, impossibilis Socie tali redderetur exactionis probatio, via. de nimis lata via fraudibus aperiretur, atque lex potius verbis quam rebus ina posita esset; Haec autem inter alias est poena mendacis ac fraudatoris, ut praesiimptiones I contra eum vigeant, atq; semel detectus malus semper talis praesumatur ad regial.

ideoq; sicut detectum est quod ad fraudandam Societatem dotis constitutio in occulto facta est , ita praesumendum

pariter est in occulto eius exactionem iactam esse, ac propterea onus omnitio videtur mendacis ac fraudatoris ab hir. iusmodi mala p. aesumptione se exculpare probando contrarium.

Quinimo probata etiam per puellas dicta negativa exactionis,adbuc dicto pio subsidio indignae remanere debent ex desectit intentionis dantis , quia si dictus actus simulatus tunc ossicia libit,

innotuisset, atq;ita cum ira de noli suis set occultatus, utique ossiciales dictum subsidium denegassent, talei 1.que Vitellam reputassent indignam, cum etiania D ex

53쪽

ex leuioribus culpis & mendacise , iuxta

cietatis Statuta vel laudabilem con suetudialem, in scinatiniis hoc subsidium soleat denegari, exindὰ intrat manifestus deiectus intentionis ab initio ex solo actu fraudolento,etiam non probata essectuatione, dum est actus cum falso praesupposito, qui propterea remanet in cax ex deleta voluntatis quae ab esse dicitur.

Multomagis si dicti inesse alio

proueniret ex ιmpotentia post dotis c6stitutionem superuenta, it aut imputari valeat puellis, vel earum viris, cur dotem debIto tempore non exegerint,cum ad sibsidiarium beneficium non ad Drantur, quae dotem aliunde ex pmpria negligentia vel indulgentia non conseis quuntur,ut non semel hoc tit .ad dictam materiam authis es qua, praesertim dictodi 2. I sa, Et quemadmodum si dote da ta in aliis bonis, istis chasinate vel alio casu peremptis, dictum sibsiditim peti

non posset,quia sussicit de tempore motrimonis puellam fuisse aliunta proui. sam,sica pari,quonia eadem in utroque casu est ratio, et potissime ex dicto in riuo deficientis intentionis, quod est fortissimum ac ineuitabile. Eoque magis in hanc sententiam deueniedum omnino videtur,qitoniam ob

excretum numerum puellarum non

a 3 potest omnibus consuli , dum redditus non suffciunt, unde obfraudum multiplicitatem ac frequentiam, saepius n- tingit miserabiles ac sinceras puellas subsidio dignissimas, per istas fraudolentas, ac aliunde prouisas remane exclusis,unde est tollere panem filiorum, et dare canibus; Atque haec est optima, immo necessaria ratio, ob quam istius Societatis conspicua & prudentissima. Congregatio satis insistit Statutorum Obseruantiae, quam vulgus ignarus rigorem indebit, vocat, quoniam esset alias ossendere iustitiam, ut gratiae fierent, atque tollere subsidia dignis, ut dentur indignis, ideoque pietas veram impietatem ac iniustitiam contineret, Prie- sertim quia, ut abusibus & fraudibus consulatur, pro illis extirpandis , rigor est equitate fauorabilior, atque Ordo est Ordinem non seruare , et haec fitit me sentent ia cum qua procedi selet.

PRO EADEM ARCHICONFRATERNITA TE SANCTISSIMAE N UATAE.

subsidia dotalia certo generi persona

rum, vel sub certis modis praesta.da, si non ita praestentur, sed adhuc distribuantur, licet diuerse modo, An denuo praestanda sint, vel potius tale implementum GDficiat os V MMARIUM.1 Uus eoirouersiae, et quod pia sub

dia Confraternitatis Amuntiatae n dantur puellis de loro . a Desubreptione eul obreptione. 3 Princeps in dubio non censetur velle te Nilo praeiudicare. 4 Subsidia dotalia regulantur iure alimen is

torum .

s Agimenta praeterita non dedentur. 6 Fallit in debitis iura actionis , et cla

Mando locus pius teneatur de edi a tisi

elatium.

8 mur paris culpaepotior is eo di. iis agentis de damno.

ced. pijstimo consilio erocia ad consulendum pauperum puellarum Urbis honestati, mediante maxima subsidioisi dotalium dispensatione,singulis annis inraum. soo.& vltra ad rationem scutorum so. pro qualibet infeculo nubenda, et So. pro monacanda ultra vellem, pluribus

54쪽

DIS CV l

bus laudabilibus ac prudentibus italutis

a Sede Apostolica etiam confirmatis regitur, inter quae illud habetur, Ut puellae in Conseruatorijs vel pi, locis existetes, utpote ab eodem loco prouidendae, ad huiusmodi sublidiorum distributioite concurrere non pol snt, prout de iacto Uerum ab annis 6 o. citra, molliciatum mera gratia & beneuolentiaia, duobus Conseruatoriis Sanctorum Quatuor Coronatorum & Cathecumenarum Iangulis annis duae dotes, una pro quo libet loco, concedi consileuerunt. Cum autem Pompilius Condopolus in eius testamento eamdem Archi contraternitatem haeredem instituisset cum onere conuertendi fructus bonorum hae-xeditariorum in huiusmodi subsidia , ita tamen, quod inter singulas I s. puellas, duς ex dictis duobus Conseruatorijs,una scilicet ex quolibet eligi deberet, qψω

vel ex ossicialium negligentia,vel ex aliIs causis ignotis longaeuo spatio multorum annorum practicatum non fuit, Atqu Pontilices pro tempore ad eamdem S cietatem liberadant a molesti js Fabricae, indulgere ac remittere cos leuerint Omnes detectus, qui circa modum vel alias circumstantias adiimplendorum onerum ex officialium inaduertentia commissi ecfint, dummodo omnes redditus, deductis expensis is oneribus, erogati sint indictum pium opus distributionis dotiti,ir aut generalis ac solemnis distributio, die Annuntiationis sussiciat, idq; Prs decessorum vestigijs inhaerendo demum indulserit Auxanae r VII ,IIinc mit dubitatio, An dicto indulto noctistant eius aliquod competeret praeseris BD eruatorijs seu locis piis petendiautitima pro tempore decurio eoru puel- Iis ex dicta dispositione non distributa,

cum pro tempore futuro, Societatis ossicia es, quamuis eis tam longaeua contraria obseruantia non leuem tribueret Occasione suspicandi de aliqua nouatione, Attamen benigne agendo non attenderet adproim deducere illas dissicultates, quae ex tam longo non usu non improbabiliter fieri potuissent. Dubitandi rationem mouebat non eX

Tmo iacta ripae de hoc iure dictis pib

i is competente, unde propterea indul- , surreptionis, vel obreptionis vitio

quasi quod si id tasset Papae expositum,

denegasset vel dissicilius concessissEt, in χ quo proprie obreptio ac surreptio consi.

cap. super trieris cap. in no Ira de rescript. ex deductis peν Menota. de ara

et atys frequeuter. Alia etiam iuris recepta regula obstate, quod Princeps in dubio non cens: a tur velle tertio praeiudicare , eiusque ius tollere ad lati congeIIa per ad i. ad deris. 666. 4. rcc. tom.3.quod praesertim procedit in Papa ita expressε profitente per regulam Cancellaria de iure tertio quaesito non tollen. , maxime ubi tractatur dolocis piis pauperibus nimia commisera tione dignis, quibus praesumendum non

est Papam voluisse praeiudicare, ut hanc ditis lima Societatem a debito onere sub leuaret,Atq; ex his aliqui ex ossicialibus ordinariae Congregationis dictae Societatis de irreleuantia indulti praedicti ad hunc emistum dubitabant. Contrarium ego eiusdem Societatis

Advocatus,et tunc etiam unus ex Prioribus in congressu dixi verius, non Llum ex indulti praedicti beneficio, sed etiam eo de medio sublato, ex sola iuris dispositione, Atque maturiori desuper consideratione habita, hanc sententiana Oin- nino veriorem censui, quoniam huiuLmodi sublidia ex pijs dispositionibus pauperibus puellis distribui solita, regulanda sunt iure alimentorum , quorum loco dos succedit, ut ita puellae matrimonio collocatae, ac de alimentis prO- uita honestatem conseruare valeant, ad text. in I. Ira g. Titiast de condit. de monIb. t. Ubiadhuc C. de iure donia Surdis alim. tit. I. quas. I o. num. 18. feta

ac caeteri.

Alimenta vero praeterita, et non petita non debentur, praesertim ubi aler s obligatus mensani tenuit paratam , Cmniaque cibaria & bona in alendorum via sum desti irata ineli indem usim iam csi sumpsit; Nihil eni in interest alimentanistis, an vitum vel alterunt a Iuerit,duata ipse ex persbnarum varietate vel diuersa qualitate nulliana re ariat commodum di utilitatem, it aut eius respectu cnectus

sit idein, ideoque sibi imputet estimentana D a rius,

55쪽

dus,qiii ius habebat accedendi ad n ensa

ac petendi alimenta, cur non accellerit, atq; non perceperit ea cibaria, vel bona, quae ipsis nati comparente, ab aliis consumpta sunt, ut de regula non petendiali meta praeterita est recepta theor. Bart. in l. liberiis quos de atim cresbar legat. quam ceteri utur,dequi. bus Franch. dec.6os. in princ. Surd. de

Et quamuis ista conelusio procedat in alimentis debitis Oiscio iudicis, non au-ε rem iure actionis , qualia sunt comm . tentia ex legato, quae licet praeterita debentur,atque ad haeredes transmittuntur ex ded uctis per eumdem Surae dicta qu. t. num.39. cumsessum. Attamen id reci p. c- dum venit, ubi agitur de alimetatis reli ctis certae ac determittatae peridiare, quae aliunde alimenta recipiendo, se in eo pauperiorem inecit, et econuerso haeres vel alter ad alimenta grauatus, ob illoi ii non prς stationem in lucro rean:ret,quorum utrumq;cessabat in pr senti, quoniaex non praestatione huius subsidii loca pia damnificata non remanebat, dum ex eiusdem Societatis gratia & munificetia idem subsidium obtinuerunt, quod alias de iustitia praeteiadere non potuissent, neque Societas remanebat in lucro vesutilitate,Tum quia omnes redditus quota annis ad superabundantiam S ultra itecessitatem in eumdem usum subsidiorum dotalium erogauerat,itaui I ii eius inter

esset i stas duas dotes duabus huiushiodi locorum puellis vel aliis in Ciuitate exi stentibus distribuisse, Tum etiam qui si liberalitatem erga pnaedicta loca exercuit , multomagis id , quod de necessita te facere deb bat, adi inpleuisset. Istas considerationes torte non esse aptas considerabam ad excusandam priliatam personam sibi inimicti oneris G. sciam, quod enim sciebat debere viai, sol uere non debebat alteri, sed absque du bio releuantissimae mihi videbantur ad

excusandum locum pium culpae incapa.cem ac rectit in ab ossicialibus, quoruilia culpa S negligentia prςiudicare non debet pio loco, quoties non remanet in lucro, praeterquam ira ijs quae versantur

circa officium a pio loco assu naptum sub fide officialibus praei landa, ut est casus in Romana census fuderiseri 8. Ma, Ο ΣΙ. Iuniν Io i. Davoderio inter sua

de crediso, ubi ex culpa officialium, Mons Pietatis Urbis condemnatus fuit ad iteratam restitutionem depositi male restituti, sed illo casu excepto, regula est, ex administratorum negligentia praeitta dicium ac damnum piis locis notaviari. Nec obstare dicebam quod ageretur in concursu aliorum piorum locortina aeque priuilegiatorum, quoniam noIO minor fuit negligentia ossicialium Societatis in indagando speciem & qualitatem puellarum quibus distributio iacienda , erat,quam olficialium dd.alioru locorum

in indagandis pijs dispositionibus ad e rum fauorem emanatis, et de quibus,st 1 tibus ossicialibus & ministris Fabricae Sancti Petri, facile est diligentibus Administratoribus notitiam haberessia concursu autem aequalis priuilegi; seu aequa-8 lis negligentiae, potior est conditio agentis de damno, quam alterius agentis de lucro, Atque hoc fuit meum votum, cur caeteri adhaeseri int, ac de iacto omnis dubitatio quieuit.

ROMANA

Calus derisus per Rotam pro Societate.

Electio puellarum, quibus pia .sub.

56쪽

dia dotalia praestanda sunt ex dispo

sitione testatoris, An sit libera hi red. S, vel eius, cui onus est adiectum, et quando restrictio ad certum genus demandata uni ex haeredibus, vel legatarijs censeatura. lijs repetita. SUMMARIUM.1 Assus contrauersiae.

z. a Deopera: ne relationis.

s De dici e pariter. η Forrata praescripta per teriatorem essem

uanda .

1 Subsidia dotalia di Iribuenda sunt ad electionem, et arbitrium eius, cui ouus es iniunctum. 6 Voluntas resatoris de menda non est ex cortice, et formia verborum, sed

spectanda es sub antia , et quod

non ad Ipeti non potest. Retatio intelligitur rebus in eo statu permanentibus . 2 Diuersias rationis exeludit repetitio ..9 Ponderantur circumniant ae diuersiarem ivducentes, ac repetitionem excludentes .

Di SQ IX. Vt Arionii contrus instituto hae

I rede unico filio, huic quadocumquemurienti subistituit pro tertia par Societatem Saluatoris ad Sancta Sanctorum, adiecto onere erogandi redditus in aliqua Pia opera, quibus expletis, residuus singulis annis erogari voluit in subi dia

dotalia praestanda tot pauperibus puellis in die b. Andreae ad rationem seu torum 3 o. pro qualibet, in alia vero tertia sub stituit societatem Salictae Mariae do Monte Carmelo de Montibus, adiectis quibusdam alijs oneribus , quibus expletis, id quod superesset pariter erogari voluit in tot sibiidia dotalia distribuenda in dictae Societatis Oratorio in die s Iemnitatis dictae B. Mariae de Monto Carmelo, indute ct forma superius cu

SocietateSaluatoris expressa; Pro reliqux vero tertia parte substituit Congregationem Oratorij quinque plagarum sub diuersis pijs oneribus ad rem non facie-tilvis ; Ex interuallo autem, &cum diuersis atramento, dispositioni, ut supra orditiatae in prima portione ad tauorem Societatis Saluatoris, adiecit apostillam marginale, in qua dixit, pauperes puellas in corpore expressas esse debere de illia Monasterii Salictorum Quatuor Coronatorum; Hinc facto casu substitutionis, Orta est controuerita, num stant relatione contenta in dispositione super tertia parte ad fauore Societatis Carminis, quod scilicet subsidia dotalia per ea distribui debeant cum dote & forma superius cit Societate Saluatoris expres la , apostilla in dicta praecedenti dispositione colenta assiceret dictam aliam Socie ratem, ita ut puellis dicti Monasteris ta-

tum & non alijs subsidia distribui deberet , Atque pro eiusdem qualitatis repetitione contra Societatem Carminis sententiauit iudex primae instantiae, unde introducta per appellationem causa is Rota coram Bourumom. , et assimpta de super disputatione. Scribentes pro dicto Monasterio Sanctorum Quatuor, pro sententia prioris instantiae substinenda, insistebant in regulis generalibus in iure traditis circa Operationem relationis, ut sit repetitiua 2 qualitatis personarum eligendarum ex deductis per Molin. de primogenitura lib.

recen. Ponderando etiam dictionem, pa-γiter facaentem eamdem operationem ,3 Honded. cons. . num. 83. lib. I. Ionae. dec. Florent. 6. num. s. ct 6. c, dec. I.

verba, con D forma di sopra es resfa ,

non poterant referri nisi ad genus persenarum eligendarum, quoniam do tempus , et locus distributionis in hac seca da dispositione describebantur; Et his addebantur alia generalia super aequali

late inter substitutos seruanda, et iuper regula correlativorum, Ut per additio

nem in primo censeatur addidisse etiam iu

57쪽

guia 9. num. 8.; Posito autem quod te- stator certum genus persoliarum praestripserit, seu cum certa qualitate , dicebant illam esse de serma Calcan. F. 8.num.23. Canili. lib. q. controu. cap. 4 s. n. 24. cu eguem et haec erant fundamenta, quae pro dicto Monasterio deducebantur.

In contrarium scribens pro Societate Montis Carmeli, dicebam regulam libertatis eligendi puellas sibi bene visas 's huic assiliere, ut in specialibus terminis subsidiorum dotalium ab aliquo pio loco de praecepto testitoris distribilendo- a uin puellis, quod litarum electio libere pertineat ad eos,quibus distributio italu -cta est, firmatur, siue pro absoluto sup.

causa, de qua dis sequenti,in quibus omnibus, licόt ad aliud propositum, agitur de hac materia subsidiorum dotali una pauperibus puellis distribuendorum , atque haec regula, vel firmatur, vel tanquaabsollata supponitur. Illa igitur ita constituta, disputationis punctus in eo consistere videbatur, An

obstaret limitatio deducta ex contrari G testatoris voluntate, ius tota erat quaestio, decidenda non ex regulis vagis &generalibus, siue ex sormulis dictionum ac verborum, ut per alteram partem fiebat, sed spectata eiusdem voluntatis substantia ex toto dispositionis contextu , alijsque facti circumstantiis ac verisimilitudinibus desumenda, ut aduertunt

O aii , et epius habetur sub tit. de

deicommissis . Spectatis autem omnibus circumstaiiii, praedictis, cum sensu etiam veritatis, iniuste dicebam repetitionem extudi ad huiusmodi qualitatem puellarum in dicto Monasterio existentiu ; Primo quia quando testator in ordinatione testame ii adiecit illa verba repetitiua, cou la

pagnia des Saluarare, non aderat qualitas praedicta, quae deinde ex interuallo addita fuit per viam apostillae marginalis, unde res altare videbatur, dictant relationem haberi non posse ad additi nem, qliae tunc non aderat, quia relatior intelligitur rebus in eo statu perinal;ntibus,atq; id quod non adest repeti nor potest, ut caeteris allegatis bene firma

Assistentibus in idem regulis, et alitomatibus generalibus iuxta meum stylum praesupponi solitis, absque allegationum inani consarci natione, vi modernorum pragmaticorum frequens est coletudo, quod scilicet animus non trahatur ad ignorata vel tunc non cogitata , sed regulari debeat rebus permanentibus in eo statu , in quo erant de tempore explicatae voluntatis, de cuius in erpretatione

agitur.

Secundo quia repetitio verificabatur in summa seu quantitate dotis, quan testator in praecedetati dispositione spe cilicati erat, hic autem omiserat, Neque verborum sensui congruere videbatur,ut illa verba , con la dote Gorma , conuenirent qualitati persolaarum, cum potius percutere viderentur summam dotis, ac modum faciendi distributionem. Tertio clarius,et quod solum pro meo iudicio attendendum erat, atque ibit m. tissima cauti resolutionis huic parti ta-s uorabilis, ponderabam diuersam quali

tatem locorum, necnon diuersitatem ra

tionis verisimiliter a testatore, inspecta

eius qualitate, cogitatam, quibus concurrentibus repetitio exclusa remanet ad text. in I. legatum sub conditione cdi I. -- rima j de condis. o demonLb. Artograd.

dec. y I. num. I9.Romana rico misside Donis I9.February I 663. 28.Ianuam 366 . coram V. Comite , de qua Db tit. de fideicommissis disc.43. ubi latius de exclusione repetitionis certae qualitatis obrationis diuersitatem. Testator etenim viriq; Societ ti Sal-ς uatoris & Carminis longo tempore i seruierat in munere Secretari j, unde de utriusque institutis ac stylis erat insor matissimus, recto sciens societatem Sal

vatoris, licet zon haberet dicti Mona

58쪽

sterii Sanctorum Quatuor formale regimen, nihilominus ratione vicinitatis, a-7iquam habere affectionem, atque nota. biles erogare ad eius conrodum eleemos ias, si ibministrando.priesertim in in-n renitatibus pharmaca aliaque necessaria ; Prout econuerso recte sciebat, quod lice lite Societas Carminis constituere- tacitam per viros nobiles & Magnates, quam per artifices ae populares, Nihilominus Oratoris cultus alisque functiones in diebus solemnibus explebantur solum per artifices ac pauperes populares,principaliter allectos cum spe praemii distributionis huiust nodi subsidiorum dotalium eorum filiabus, quae inconcursu alijs extra Societatem praeserri selent, quininio&inter illos de Societate con- itur praelatio Confratribu, Oratoriumagis frequentantibus, ut iere generalis est in Urbe huiusmodi Societatu c5suetudo. Rationabiliter igitur prudens testator subsidia dorsia per dictam societate Saluatoris praestanda, distribui voluit messis degentibus in dicto Monasterio ibi proximo, et quod ab eadem subsidia consequi solet, dum prauertim in illis de hac Siaietate per Viros nobiles & ciuiles

constituta non urgebat dicta ratio prouidendi pauperum Confratru filias, quae ratio econverso militabat in dicta altera Societate; idcirco qualitas, praesertim per viam additionis de ex interuallo, adiecta uni dispositionis parti, ex clara diuersi

tatis ratione,censenda non erat remittain altera .

Eo etiam ponderato, quod prorsus inanis fuisset Societatum diuisio cu praesinitione diuersi teporis & loci ; Si enim

testator hoc in animo habuisset, omnia committere poterat dictae Societati bal vatoris, cui ex prienussis circumstant ijs id magis congruebat, nullatenus veroc ruum erat dictae alteri Societati,tam ratione ditantiae, quam etiam quia nullam penitus connexionem cum dicto Monasterio habebat; Habita etiam alia , consideratione desumpta ex quantitare a subsidiorum omnino incongrua, ut huiusmodi restrictionem pateretur, quoniam cum in dicto Monasterio subsidia non praestarentur nisi mellis volentibus in eo profiteri, ac spirituale matrimo nium eligentibus, impossibile erat, ut singulis annis tot adessent puellae monacandae, quibus tam Vnius, quam alterius portionis subsidia distribui possent ad rationem scutora 3 o. pro qualibet, quod testatori tanqnam insermatissimo recte innotescebat; Receptum vero axioma , est, ex preti j quantitate desumi dispone

tis vel contrairentium voluntatem, et

quid in conuentione vel dispositioi, deducatur; Et ex his sub die Antii 65 prodiit re lutio Societati Ornii nis fauorabilis pro liberiate electio nis illaque viti est iusta , et bene fundata, altera pars acquieuit,quadam concordia etiam 14bsequuta.

R O MANA

LEGATI DOTIVM

PRINClPE BVRGHESIOC U MSOCIETATE B. MARIAE DE PLANCTU.

subsidia dotalia praestanda per locum

pium puellis ab alio nominandis, Cui te itator talem dederit facultatem . An danda sint libera, vel potius subiaceant vio culis de conditio

nibus , quibus subiaceot subsidia ,

quae ab ipse pio loco generaliter di stribuuntur; Et an haec iacultas

consumatur per solam nomina iatione , ac respective admissione

ad subsidium non Miluto matrimonio cum silutione dotis

59쪽

L L , D, data per extraneum censetur

donata, et ad eum non reuertitur.

3 De di emia ubi loca pia disribuunt ex

praecepto te torum perfinis incertis vel certis. 4 De circumflamys denotantibus volunt

rem teHatoris,ut cerω dotes non habeant cincula consueta.

s D Itas nominandi puellas adsub a

non consumitur per nominationem in ectuatam.

te B.Mariae de Planctu,

----- eam grauauit aderogan

dos suorum bonorunia redditus iii dotale subsidium singulis annis praestandum sex pauperibus puellis ad rationem scutorum a s. pro qualibet, quarum duae e se deberent ad nominationem Principis Burghesj eiusque destendentium, ut la- mulorum seu vasallorum filias ita gratificari valeat; Cumque ex dictae Societatis Statutis, omnibus tele aliis S cietatis Urbis communibus, puellae nonnulla requisita habere deberent,ac etiam cautionem praestare de accepta dote restituenda in casibus obitus absq; filijs,ves discessus ab Urbe absque licentia, seu vitae palum honestae; Hinc orta est controuersa super dicta cautione praestanda nec ne per dictas puellas nominadas, Atque iudex primae instantiae pro huiusmodi subsidiorum libertate iudicauit,itaut dictae puellae nominandae ad prae-

satam cautionem non tenerentur, sed huic determinationi Societate praedicta non acquiescente, et introducta per appellationem causa in Rota coram Cerix ub die ro. Iuni 166I., una tantum Parie informante, ad fauorem Bilrghe-

iij nominantis seu puellarum nominatarum prodij, resolutio, quae iusta bene. que tundata videbatur, quoniam cum

agatur de dote ab extraneo constituta, quoties aliud cautum non est, censetur a.donata , neque ad constituentem reuertitur ad text. in I. io S. accedit cod. de rei uxoriar Arion. , et l. aιi Cod. de iur. tium Mantita de tacit. lib. I 3. tit. I 3.nu.3. cum sequen. , et punctualiter in his praeci-- terminis Rota in Romana dotis 2 o. Marty Is 96. coram Arigonis, et apud

In hac etenim parte Societas nihil dicitur dare de suo, sed est nuda exequutrix obligata distribuere certis personis, quas variare non potest, ideoque onus vel gravamen adijcere non licet , Et quamuis obijceretur quod haec ratio generaliter adaptari posset omnibus subsidijs, quae dantur per huiusmodi Socie. tates ta loco pia , cum in effectu omnia proueniant a piis morientium dispositionibus , undό esset destruere onani laudabilia instituta ; Nihilominus respondebam, ut etiam saepius respondere consueui occasione subsidiorum, P in adeo magna quantitate distribuuntur per insignem Archiconfraternitate Sanctissimae Annuntiatae, magnam esse 3 differentiam inter illa subsidia, quae disponetibus de puellis in genere loquentibus,distribueda sunt pro libito Societatis , quae potest unas puellas excludere , et alias praeeligere, Et casum in quo praecise certis puellis dare tenetur, ut Primo casu dotandae dicantur habere subsidium potius ab i pla Societate distribuente, aqua proinde conditiones & gravamina ad ij ci possunt, secus autem in secundo, in quo habere dicuntur,vel 1 testatore , vel a nominante, bocietas vero dicitur nuda exequutrix seu organum ac instrumentum alienae voluntatis, iuxta distinctione textus in I.υnum ex familia S.IMO si fundum yde legat.primo Durau.diacta decisi I. num. . O 7 Nec obstat testatorem mandasse puellas eligendas esse ex bonis parentibus,et cum alijs consuetis requisitis,qu niam id respicit qualitatem personalem, ut scilicet pitellae eligendae essent honestae, atque huiusmodi piis subsidiis dignae, non autem circa modum solutionis dotis, ac onera illi adijcienda, nisi quando testator generaliter mandasset maritagium fieri ad instar aliorum , et sic quod istas nominandas, aliIs in Omnibus

60쪽

nibus exaequasset, ut ita distinguendo in

his terminis habetur in Romana electi

3., in quibus proceditur cum distinctione superius tradita, An scilicet

gatur de subsidias, in quibus puellae re

cognoscant ipsam Societatem in auctricem ac benefactricem, vel potissi alium, itaut Societas sit nuda executrix; Quodque ubi testator onera non adiecit,4lla non sint adiicienda, in his terminis li.

cet ad aliud proposi tum Lurati. δε

Ailigi ado quoq; peculiarem ratione, ob quam de verisimili testatoris volun-- late contare videbatur non grauandi huiusmodi puellas ad hoc onus cautionis, dum declarauit concedere hinc nominationem praedicto Burghesio, ad effectum gratificandi filias vas illorum in paruis castris extra Urbem existentium, quibus moraliter est impossibile huiusmodi cautiones in Urbe ita uenire, idemque diuersus est casus istarum puellarum ab alijs, quae in Urbe nubentes atq; incolatum habentes, de facili conium hos carnales vel spirituales, seu benevolos habere possunt huiusmodi charitates impartientes, Ac etiam saepe ex virorum bonis qualitatibus, quia sint artifices bene auitiati, dos eis creditur absque cautione , undo alias haec iisminandi ficultas pene impraetacabilis remaneret. Super huiusmodi autem subsidiorum distributione per pia loca facienda ad aliorum nominationem , sepius praesertim in dicta Societate Annuntiatae excitata fuit difficultas , An iusta esset reis.s lutio alias capta per Rotam in dii Ia Romana electionispuritarum 27. NouembrisI52 . coram Piso uo, quod scilicet iam minandi facultas non consa matur per nominationem illarum puellarum, quae morte praeuentae, vel ob talionestalia vitam reiectae, matrimonium non contra

hunt, dictumque subsidium non obtinent , cluamuis illud ad nominatione: praediciam eis iam destinatiam seu pronati sum esset ;Et mea sententia fuit, cui maior pars adhaesit, undὰ propterea ita

struatur, facultatem praedictam non remanere consumptam, sed competere

ius nominandi alias puellas , quoniam De dote

regula text. in L bours g. hoc monest de Gerb., nis intelligitur, quatenus actus essectum sortiatur, quod ita dici non potest, cum dos non detur sine matri. monio , a quo nomen ac essentiam reci

pit , atque prius dicitur simplex destina

tio futurae dotis, quae nunquam constituta dici potest ; In idem conseientibu terminis iuris praesentandi, eligendi vel nominandi ad beneficium seu olficium, quia non cosumitur nisi sequuto esse tu , atque conserunt in simili deducta per

Serapb. dec. 89. Vno autem casu dicebam mihi videri huiusmodi facultatem pro ea vice 6 consumptam censendam esse, quamuis non sequeretur estectus, quando scilicet puella nominata ob vitam inhonesta in , seu alios desectus, qui de tempore nominationis ipsi nominanti innotesceret,

a subsidio praedicto sibi destinato excluderetur, cum tunc intrare videantur termini eligentis vel praesentantis scienter indignum, ut pro ea vice cligendi seu praesentandi ac nominandi facultate priuetur, neque ad nouam nominationem pro ea vacatione admittatur, it aut termini praedicti in omnibus in praesenti adaptabiles videantur.

Cogitabam quoque , occasione frequenter agendi de huiusnodi nominati di facultatibus in dicta SocietateAnnuntiatae , quid si huiusmodi facultatem ha - bentes Masque restrictione generali ad eiusdem Societatis statuta, & requisit ,

nominare possent viduas; Et starite contrario usu comitanni, it aut in Urbe nullum videatur adesse exemplum , quod

huiusnodi pia subsidia viduis distributa sint, probabilius negati uε respondenduvidebatur,quoniam testatores dicto usui

eorum voluntatem accommodasse censentur, atque iuxta illum disponere voluisse ; Verum in stricta iuris, vel ratio

nis censura, contrarium potius dicen. luesset, ubi ageretur de vidua adhuc virgine , quia nempe vir contracto matrimonio ante illius consumatiouem decesserit iuxta casiam , de quo GDo. Ιων. cossuli. I 27. nu. ης - bi decisum releri per Sacrum Consilium Neapolita num , ac meo iudicio bene, subsidia dan da puellis maritandis, istis etiam conue nidie; Q ianimo si aliqua adesset vidua corrupta, iuucnis nec ilia S lom os a sine E dote,

SEARCH

MENU NAVIGATION