장음표시 사용
61쪽
dote, cuius honestas magno subiaceret periculo, adhuc ratio vel finis iustituti deberet ei conuenire, ex ratione ob qua Da magis communiter firmant, etiam filium teneri dotare matre secundo nubere volentem ut infra is. I 2.sed contrarius communis usus id prohibere videtur in huiusmodi subsidi, quae dantur per pia loca, dicta vero decilio de qua apud Op .La'. procedit in subsidij, de bitis staminis de familia ex dispositione testatoris, vel ex instituto Montis alicu ius iamiliae quo casu diuersa est ratio.
rum, et Regularium pro Mon Ilerio .
Dos praestanda per ingredientes Mo
nasterium, an possit ultra consuetam laxam augeri, Et an excessus de facto solutus vel depositatus repetatur.
3 Muna terium , an possis recipere puritas
4 Gando dicatur oniaco id quod'ae- satur pro admissi utre ad habitum, et ingressum in Religionem. ς De taxa dotis Amularium . 6 Quando danda ι dos duplicata . 7 ααando ritis dep tum factum per in
gre uram Monasterium dicatur coactum , et repetibile . D I S C. XI. Um consueta dos , quae 3 praestabatur per ingressu.
3 ra, Monasteria Monialium . Ciuitatis Arimini in Su-
masculorum 3yo. προ- taretur modica, minu ,
proportionata suptibus, quibus ipsa Monasteria sabiacent pro Monialibus sit, stentandis,Hinc relantissimus Episcopiis absens a sua residentia pro seruitio Sedis Apostolicae in munere Nuth apud Principem Electore Coloniae, limitatam dedit facultatem eius Vicario Generali n5 admittendi puellas ad habitum Monasticum nisi cum dote scutorum so .Fm de volente N. eius filiam in die b M nasterio Angelorum collocare, Vicarius ad id petitus dixit n5 posse alias eius c5setam prestare quam in dicta dote, qua pater ad tormam decretorum Saci Congregationis deposuit, facta eadem die clandestina protestatione coram Notario , se inuitum deponere dictam summam , et quasi a Vicario coactum , ne labi sineret bonum filiae spiria
tum , animo reperendi excessum , Elapso autem probationis anno , atque seqituta professione, comparuit pro repetitione excedentium scutorum s o ,in Sac. Ggregatione Episcoporum & Regularium , a qua resolutionem fauorabilem reportauit, sed instantibus Monasterio ac agentibus Episcopi iteruin audiri, Pro hac parte seribens dicebam a resolutis omnino recedendu else,prout de mense uois i 66 s. cum iustitiae fundamento recessum fuit. Quamuis enim per sacros canones in c. nou fatis e.quouia de monio prohibitu sit pro admistione ad Monasterium aliquid temporale recipi, unde propterea plurium fuit selitentia usum dotiu, non solum in matrimonio spirituali , sed etiacarnali limoniacum ac peccaminosiunia esse, Nihilominus, vel de communi t tius
62쪽
tius Catholici Oebis coquetudine, ut aliqui credunt, Vel iuxta aliorum sententiam ex Bulla Ctimentis VII., Seu verius ex non bene adaptata ratione vel dispositione dictoriam canonum; omnino verius ac receptu est, per ingressi iras Monasteria soluendam esse dotem, adeo debitam, quod iuxta plures determinati nes Sac. Congregationis, nec voles Monasterium sine magna causa maioris utis litatis vel semiti j, eam remittere vel diminuere possit, ut liquet ex deductis preTamburi v. detur. Abbari a disput. saym
etiam de dote matrimonij carnatis
Et merito, quoniam i monia tunc caderet, quando aliquid Praelato vel Superiori Monasterii daretur pro admissi . ne ad ipsam Religionem, seu habitanta Monasticum tanquam quid spiritualo,
cum tunc intraret commutatio rei tem-
.poralis cum spirituali, in qua propriEconsistit symonia, ut exemplificant in L
6., et de quo latius actum habetur in
Romana transactionis ,su Meseuitanna
nullitatis professionis de Corsini sub tit. de vetula=ibus; Illud vero quod datur Monderio sub titulo dotis , est recompenti rei temporalis cum re temporali, pro onere scilicet, quod Monasterium suscipit subministrandi Moniali victum
ac vestitum, aliaque necessaria, pro quibus pecuniam ac bona temporalia erogare oportet, in qua etiam ratione absque dubio licitiis recranet dotium usus immatrimonio carnali, in quo ratione Sacramenti eadem dubitatio caderet.
Posito igitur debito dotis in genere, seu substantia , Quatenus pertinet ad
illius laxam seu quantitatem , certa a determina laque regula non habetur, sed totum pendet, vel a partium conuentione, vel a taxa per Superiorem facienda uxta locorum, S temporum, ac singulorum Monasteriorum particulares circumstantias, itaut nullo can
ne, Concilio, Apostolica Constitutione vel Me. Cogregationia decreto reperiatur,Episcopo vel alteri Pr latis huiusmo
di dotes antiquitus minores, iusta prae sertim causa accedent 'augere, seu quod ex partium conuentione idem fieri non possit, cum reuolutis occasione istius cau se omnibus decretis in hac materia usq; ad haec tempora editis, ac diligenter collectis per elaburatum collecto MNicotium, plura inueniantur prohibentia ipsis Moana sterijs vel eorum Superioribus consuetae dotis condonationem vel diminuti nem, praeterquam ex aliqua iusta cauiasa , non autem augmentum , quod saepius per decret tiam generalia demandat si 6 habemus usque ad duplum, ut contingit in viduis vel corruptis Monasteria ingredi volentibus, necnon in supranu merarijs,ac in tertiis sororibus et similibus alias admitti prohibitis, in quibus
dos duplicata demandatur; Adeoque coimientioni praesertim deferendum est, quod si quis a Pontifice vel Sac.Congregatione gratiam haberet soluEdi minus, deinde aut ecGueniat soluere plus, adhuc
ad summam conuentam tenetur, ac Umgeri potest, ut in dictis notulis Mediij
sub verbo dos num. 26. adnotatur resolutum suisse per Sac. Congregationem
nasteria enim assimiliantur pupillis,quorum tutores squibus Praelati, vel alij ad ministratores aequiparantur) possunt utilia facere non autem inutilia , idcirco
consuetam dotem, cessante iusta causa-, minuere prohibentur, non autem augere; Et his stantibus, cum ageretur de summa nedum conuenta, sia depositata& soluta, prorsus vana remanebat hv. iusmodi repetitionis praetensio.
Dicebant agentes pro actore, dicram depositum fuisse coactiam, stante quod Vicarius nolebat alias admittere puella ad habitum , Ut iam protestatus fuerat; Versi tune istud moti uu videretur alicuius considerationis, quando haec puella aliquod ius ad dictum ingressum haberet, puta quia ex lege sundationis lias, Monialibus ac Superiore quamuis
inuitis pro certa consueta dote recipienda esset , ut in plerisque locis nonnullae familiae hoc ius ex lege fundationis lia
bent, cum aure in praesenti id non con curreret , totumque proueniret a volun tario contractis reciproco inter Monia
63쪽
quorum omnium respective libertate posituin erat non ingredi vel non recipere, hinc proinde nulla, nec vera, ncc inter prae aliua coactio cadere dicitur, praesertim Saperioris, qui non contrahit, sed solum interuenire, eiusque coiisseti upraeli re dicitur pro auctorizando actit, et ne Moniales illicita seu praeiudicialia faciant, cum de reliquo contractus iniri dicatur inter Monasterium recipiens, ac puellam ingredientem, Eoque minus ex dicta recusationeVicarii praetandi consensum alias quam cum niatori dote aliqua concustio vel iii iustitia praetendi poterat, dum ipse
non erat Praelatus ac Superior iure suo, sed iure alieno, et tanquam nundatarius Episcopi, qui ei concesserat mandatum ita limitatum, unde quando ad requisitionem patris puellae Heusauit suum assensum praestare, nullum iniustitiae vel coactionis actum gessit, sed Q-lum deesarauit deficientem in eo potestatem alias faciend , Adinstar procuratoris liabentis mandatum limitatumia,
qui nullam iniuriam facere dicitur volenti cum eo contrahere, si recusat id agere nisi ad limites mandati . Omnemque penitus dubietatem in praesetiti substulit consideratio, quania iaciebam circa malitiam actoris, qui nullam conquaerendi causam nisi de sei in D liabebat, Cum enim iuxta decreta generatia, puellae non admittantur ad habitum Monasticam iiisi praevio integraedatis deposito, quod iti perseuerat per
totum annum probationis, neque M
nasterio soluitur,nisi postquam eo completo , ac nouo Monialium consensu a cedente puella legitime prosessionem emiserit, idcirco ubi etiam dictae puellae pater dicere posset te coactum ad deponendam suminam excessivam, recurrere debebat aduersus Vicarij grauamen, ad ipsem Episcopum, vel ad Sac. Congregationem pro dicti depositi moderatione intra dictum annum p bationis , quando res erat integra , cunia tunc eo renuente soluere summam de-Positatam, liberum etiam fuisset Montatibus, puellam ad proicitisnem non admittere, cum hic, ut dictum est , sit
Contractus mere correspectivus ex v-traque parte voluntarius, non autem
cucctare, quod res reduceretur ad terminos irretractabilitatis,atq;hoc sund mentum verὰ substulit omnem dissicula ratem utpote clare conuincens actoris dolum & malitiam, maxime quia excecsiis erat modicus, iustam etiam habens causam, ob diminutos Monasteriorini redditus, vel sumptus adauctos , ita ιt non esset augmentum valde notabile
pro more regionis excedens onera, quo
ru intuitu hatae dos persoluitur,unde cadere posset suspicio, ut ea incongrua ac longὰ excedens summa exigeretur pro ipsa admissione ad habitum Monasti cum , et sic pro re spirituali, quo casu intraret eas intoniae suspicio, quam aliqui rigorosi scribentes in hac materi habuerunt ut supra.
PRO MARCHIONE THOMA, ET COMITE AMNANDRO FRATRIBUS
Discursus pro veriste , ae directiora caus .
Legatum puellae pro dote, quae congrua sit nupti;s carnalibus, An debeatur integrum si ingrediatur Monasterium , ubi minor summa ad congruam dotem sufficit, Et an excessus, per puellam legataria, donari , vel cedi pollit ad tauorem alterius, quam Monasterii.
64쪽
x Afus controuersiae . α a Legatum dotis debetur puellii in gredientibus Mon serium, etiamstestator expres enserit de maritandis in faeculo . 3 Amptaturis 4 Contrarium verius ubi volumus es empresia.ς De ratione, ob quam haec fecunda opinio es serior. 6 In ambig procedit opinio, de qua nu
Uit ex coniecturis, et quae Ura sui.
8 Eatenus procedit conclusio, de qua nu.6., quatenui legatum cedat fauore Mo- serν , secus autem fauore alte
9 Declaratur , et quando cedat etiam Imtiore cessi nary. Io ndo dicatur consare de voluntate H EZa ad nuptias carnales. ar Gnus , de qua nu. 6. an procedat, ubi
agitur de legato pro puellis in ge
I 2 AF atlup, ubi de certis de ineretis, in quibus militet ratio auectionis. a 3 Ubi in ceriis de incertis.
a Putenuitur quantitas dotis, et ex ea regulatur voluntas.
Is imponet dinositionem esse latino
vel materno idis re conceptam .
I 6 De ratione , ob quam di tio generasis de omnino incertis intelligenda sit de
i iliabus pro dote scutis Zooo. auri pro qualibet, haeredes instituit filios
masculos eorumque descendentes , sub perpetuo fideicommisso,ut consuetus est Bononiensium mos, et in deiectum ma-tallorum vocavit masculos ex dictis filiabus procreatos, quibus etiam deficientibus illi os 2 iacendentes Ursinae sororis, a qua descendunt fratres de
Campeggis, qui ad eorum fauoi em dictum fideicommissim apertum esse pi Ptendunt, ut liquet ex deae I. in Bonon.
Acb de Volta sub tit. de eisom. di c. 3I., Quatenus vero admitteretur dicti fideicommissi purificatio , adhuc Pasellius destendens per medium foenaininum ex dicti Antonia, ct possessor bonorum,opponetrat de detractionibus, inter quas erat illa scutorum Io oo. auri pro legato itasto dictae Isbitae, quae ingrediens Monasterium,atq;contenta dote illi praestiri solita, iura dicti legati, omniaque alia auctoribus dicti Pasel li cesserat; inare in congressu habito si per causae directione actum fuit etiam de hoc puncto, An scilicet dictum legatum integre deberetur, quamuis in causam dotis a testatore expressam non cesserit, Vnde discurrendo, ut frequens est mea consuetudo, praemittebam theoricam generalem in materia.
cadentem, ut deinde ad applicationem in facti specie deueniretur. In hac igitur quae moue, An quod ex causa dotis ad fauorem puellarum nu-Σ bendarum dispositum est, debeatur m-gredientibus AIonasteria,distinctio est, quod Aut constat de expressa disponentis voluntate, ut non msi nubentibus in saeculo id quod relictum est debeatur,itaut tota sit quaestio potestatis, nullae vero voluntatis; Et tunc plerique dictam potestatem negant, itaut huiusmodi restrictione non obstante , eaque vitiata,& habita pro non scripta, legatu seu alias da illum ad fauorem ingredientis Monasterium debeatur, quasi . quod talis restrictiua, utpote a vita religiosa auertens,tanquam turpis pro non scripta hal enda siti pertext. in auth. nsi
rogari Cod. ad Trebell. S. sed his praesenti autb de Sanctis is Episcopis, ut liquet ex deductis per Martia de iurisA
ctione par. . centur. I. cap.8o. Pontium de matrimonio lib. 3. cap. I. num. 9. Bau .de
Adeoque aliqui hunc potestatis desse ctum ampliarunt, ut si pro nuptijs camnalibus relicta visent mille, pro spiritu libus vero centum, adhuc velint integra mille
65쪽
mille deberi, ex deductis apud allegatos, praesertim fur. dicta quaes.6o. B P
de iure dotium nu m. III., qui plures cumulant .
Uerior tamen, atque in foro recepta 4 videtur contraria sententia , ut scilicet, ubi non constat restrictiuam ad nubem tes in iaculo, OE exclusionem in toto vel in parte profitentium vitam caelibε& religiosam, principaliter odio Religionis emanasse, testatoris voluntas se uanda sit, ut relatis antiquioribus ciuilistis in dicta autb. nisi rogari, et eauoni tis in caperasnia deprobationibus hinc inde
certatibus Coua'. lib. I. variarum cap. 19. ex num. . Maurictae coniectur. lib. II. tit.Z.cttit. I 8. num. 29. cumsequen.The-
tato Rota in pluribus deci ouibus regi ratis pos Gisu gn. consss. ct s ., quarum
aliquae sunt repetitae dee.428sar.2 Gen. c, 398. par. q. m. Σ. O- apud Greg. deri
3o I. Addex. ad eumdem aec. I 63.e, passim , Qt Iod etiam generaliter receptui αἱ habemus in fideicommimis excludentihus vitam religiosam seu caelibem profitentes, ut satis frequenter habetur in
sua materi ub tit. de Meicommissu praesertim in Romana Picommiss de Cuppis, et in Bonon. de Bonmosis di λγ. 53. O
Idque ex duplici clara ratione, Vnaianem', quod qui spiritu Dei ducuntur 3 ad vitam religiosam , terrena negliguli ideoque improbabile est, quod ob illa , non ad suum priuatum commodum, sed Religionis vel Monasterij in genere a quirenda, ab huiusinodi instituto retrahendi sint ; Et altera, quod cum quilibbet sit rei suae moderator & arbiter, atque possit nihilrelinquere, idcirco pi ohibitus esse non debet liberalitate exercere in uno casu & non in altero,ubi praesertim non constat id ex odio irrationabili Religionis emanasse, sed aliam habet ex presiam causam,quae etiam no expressa in dubio ptiesumitur iusta de rationabilis,
vt in dicta materia fideicommissaria De quentissimξ firmatum habetur, itaui iste
casus voluntatis expressae, in foro non videatur admittere amplius controuem
Aut vero volutas est ambigua, quia nope dispositio cocepta sit de dote simplici-6 ter, siue pro nuptiis vel matrimonio, Et tunc licet satis probabiliter Go gn. 49. equeu.probare studeat, ut in proprio & naturali significatu, non nisi carisnalibus nuptiis huiusmodi dispositio conueniat; Contraria tamen est verior, ac magis recepta, ideoque legatum vel alia dispositio etiam spiritualiter nubentibus debetur, iussi ex coniecturis vel facti circumstanti js contraria disponentis
voluntas urgeat, υtper Rot. de . 398lar. . recen. tom. Σ. Clariis. dicta controu.2IS. num.6. M . de Dot. cap. 4. num. Is 6. Oper alios magis communiter.
Coniecturae autem ac praesumptiones multae in proposito ponderari solent,ata que in hoc scribentes se inuoluunt, ut constat apud allegatos , apud quos domateria , praesertim apud modernum elaboratum Bostium de Matrimae. II u. 663. ad 672. Ubi de contecturis ', Uerius
autem est quod ista quaestio non est iuris sed facti, quia non dubitatur ex pi sumptionibus&coniecturis a dicta regula recedi, sed solum quaestio cadit, an in singulis facti speciebus coniecturae
sint sussicientes necnd, quod a iudicis arbitrio pendet, ut generaliter in materia praesertim fideicomimissaria super huiusmodi coniecturatis voluntatibus receptum habemus; Ubi vero eis cessan. tibus inhaerendum est regulae , Tunc eatenus illa recipienda est, quatenus concurrente praesumpta disponentis voluitrare, in qua illa fundatur, concurrat cita fauor Religionis seu Monasterii, it aut unum sine altero non sussiciat. Ideoque si Monasterium ingrediens renunciam faciat, seu alias disponat ad 8 fauorem alterius , quam Religionis, siue istam incapacem ingrediatur, et tunc legatum vel alia dispositio non cedit fauore renunciatarij, seu eius, in quem alias ingrediens dispositerit, minusue fauore venientium ab intestato , sed re
manet caducum, quia cessat alterum requisitum fauoris Monasterij vel Religio nis, quod copulative cum praesumpta dupu-
66쪽
Qua theorica ita constituta, Quatenus pertinet ad applicationem, ubi non obstat ius legitimae,in qua de disponentis voluntate non curatur, cum tanquam debitum legale ac necessarium , O etiam inuito detrahatur, et quoadratam prouenientem ex testatoris liberalitate, etiam cum sensu veritatis dicebam, quod versitamur in caesii claro incompetentiae dicti legati , praeterquam iis summa tradita Monasterio pro dote , cum quaestio non esset cum ipso Mona. sterio, sed cum renunciatario seu cessio nario, ad cuius commodum dicti regu Ia non intrat ut supra; Q otios tamen 9 agatur de cessione ex causa lucrativa, et in gratiam ipsius cellionarij tantum, Sectis autem ubi esset ex cauia onerosa &ingratiam potius cedentis quam cessi arari j, irequenter contingit, quia nempe puella ingredi volens Monasterium indigeat pecunia numerata, iuxta se mani decretorum generalium Sac. n-3regarionis depositanda, unde non suf- Dagaretur legatu c6 istens in speciebus, quod proinde cedere oporteat danti pecunia, liue constituenti illum redditum vitalitium, qui pro extraordinarijs indigentiis de c6 aetii di ne in Monialibus quodammodo necessarius videtur, itantore dotis dicatur iuxta decf.67 I. Memrint alias decis. 3 o. par. . recent. num. 29.
senis tunc enim est conuertere lega. tum ad causam expressam ad comm
dum ipsius Iegatariae, non autem cessio nari j. Et quavis per altera parte praetcderetur praemista sibi non obstare, attento quod cessione habebat,n5 solum ab ipsa puella ingrediente sed etiam a Mona sterio, cuius potius se reminciatari: uria dicebat, Attamen obiectum parui momenti videbatur, quoniam puella prius
protessionein emitteret, iam haec iura cesserat ad fauorem matris ac sorori , ex quarum persona excipiens venie
bat, unde nihil acquiri potuit Monalicias
rio, cuius iura incipii mi post emissam professionem, quando dicia iura iam 1 proficiente abdicata erant; Subsequens vero Monasterii approbatio ibit ad quadam superabundante in cautelam, quae vere nihil importabat, Potissime quia neque volens potuisset Monasteri uir
iura sibi delata & quaesita per speciem
donationis absque causa in alium trans-serre, atque desectus potestatis maximum est argumentum voluntatis , et quid partes in conuentionem deducere
Ponderabam ulterius in proposita facti specie, praetendi etiam posse alterumio deiicientis praesumptae voluntatis,itaut ubi etiam Monasterium veniret, excludι posset, Tum quia dicitur legatum praestandum esse cum in saeculo nupserint, unde verba videbanturumuoca non nisi carnalibus nupti conuenientia; Tum etiam quia totus contextus testamenti ostendebat, testatorem non nisi de nuptis ς carnalibus cogitasse, spirituales vero potius ab hor. ruisse, dum uniuersam substitutionuma machinam conceperat cum fili h ac de-stendentibus ipsarum filiarum, quas ita per necessarium antecedens carnaliter nubendas esse voluit, seu in mente habuit ; Ideoque pro dicti legati incoma
petentia, qua tentas dotem Monasterio traditam vel ius legitimae ex ederet,conclusum scit per omnes congregatos, sed quaestio hςc ad forum ded .cta non fuit, quonia prius assumpta fuit altera super fideicommissi parilicatione, tua cessante ista remanet inanis,et de qua causa fideicommissaria habetur in sita materi ubist. δε Picomm PD dicto is. 3 i. Item in hac materia dubitari solet, An regula praedicta in casu huiusmodi
ambiguae voluntatis conreptae per vertis aequivoca ad fauorem ingredientium Monasterium constituta, procedat solum ubi agitur de dispositione ad fauorem certae ac determinatae personae, vel etiam ubi agitur de dotibus in genere relictis puellis incertis; Atque i sto casa distrepantia est inter Da, siquidem ii Bata in dicta auth. nis rogati num. II. vult non nisi puellis in saeculo nubenti bus hanc dispositionem convenire, se
67쪽
Mihi vero in quadam facti continge-tia, ad huiusmodi contrariantes opini Ia nes conciliandas, ita distinguendum videbatur, quod aut dispositio est generalis pro persenis incertis, de certoramen genere , in quo particularis affectio cadat, ratione sanguinis,vel alterius peculiaris motivi, puta quia agatur dea
generica dispositione super dotalibus subsidi, praestandis puellis de familia vel
de parentela, et tunc alijs coniecturis in contrarium non urgentibus, decisio pedere videtur a summa seu quantitate ad hunc essectum destinata, si enim atteneto more regionis, solis nuptius carnalibus congrua est, excessiva vero & inc&grua spiritualibus, pro quibus lon, minor dos exigatur, et tunc magna est con
iectura, testatorem de solis carnalibus sentiisse, ut ad uertit caeteris allegatis Gouun. di Io confs7. Sed hoc non obstante , monacandis etiam dispositio conuenire debet, notia in totum, sed pro sela summa talibus nuptijs spiritualibus opportuna, ut suit sensus Rotae post eumdem Giouagu. V. ss., atque sentire videtur Sanebea dicta di-our.3 3. num. 3 2. insire; Ratio eteninia , tam extensionis quam respective moderationis , est eadem, quod scilicet disponens, principalem respectum habere vi. sus est ad personas, ut eas ita prouideret, earumque honestati & collocationi
consuleret, non curato potius Uno modo quam altero, licet summa seu quantitas destinata argueret, eum potius d Vna specie quam de altera cogitasse, quia non per hoc species in mente no habita Videtur exclusa, sed verisimiliter inclusa
censenda est, ad limites tamen necessitatis vel congruentiae , quae in ista consideratur, cum eadem voluntas trahenda
non sit ad ditandum Monasterium ab ipso disponente veris militer nullatenus cogitatum, itaut iudex induendo personam defuncti, ita eius voluntatem supplere seu deelarare dicatur ; Si vero di.
ctum argumentum ex summae incon
gruentia non urget,tunc planum,est omnibus puellis de genere, siue uno,siue altero modo nubant, idem subsidium deberi, nisi, ut dictum est, facti circumsta. tiae aliter exposcant, atque ita passim seruatur in Montibus similiarum, aliisque similibus dispositionibus. Aut dispositio est magis generica pro
omnino incertis de incertis, ut frequensia est piarum dispositionum usus pro sub sidijs dotalibus praestandis pauperibus
puellis Ciuitatis vel Parochiae, seu alte rius Vniuersitatis, itaui, non ratio san guinis vel decoris familiae, sed Bla ratio pietatis fuerit causa disponendi, et tunc, praesupposito etiam quod voluntas esset ambigua & per verba aequivoca concepta , videndum est , an opus demandatusit haeredibus, seu alijs priuatis personesti vel potius alicui pio loco , Isto etenim secundo casu, si quis imos habet taxas distinctas inter maritanor das ct monacandas , ut existi gratia est insignis Societas Annuntiatae Urbis,
perquam singulis puellis carnaliter nubendis dantur vltri veste scuta so, , ni nacandis vero scuta 8o. , atque testator summam praescribat, maritandis potius congruam, qui, nempe relinquat annua scuta mille eroganda pro dotali subsidio 2 o. puellarum, vel similiter, et tunc desumi videriar voluntas, ut non
nisi de maritatis sentierit, ubi praesertim urget qualitas restatoris, quod scilicet de huiusmodi discretiua esset verisimili-tEr informatus . Si vero ista coniectura non urgeat,
quia ii definit Eonus dotandi puellas pio loco adiectum esset, siue quod illud esset directum haeredi vel alteri, in quo dicta discretii non est veri sicabilis, et tunc pro meo iudicio inspiciendum esse dicebam , an dispositio latino sermone vel Is vulgari concepta esset, si enim in latino, quia dictum esset pro dote, seu pro
nubendo c. et certum videtur esse locum regulae utriusque speciei complexivae, quodque dispositio ita conueniat
maritandis ac monacandis; Si vero iii lingua materna, et tunc recurrendumsvidetur ad communem viii in loquendi, et quae nuptiarum species veniat sub illis verbis vel terminis , quibus usus est te
stator, puta quia in Italia dicatur per
68쪽
niaritare is quia hoc verbum de communi usu loquendi non conuenit mona. candis, ut hanc distinctionem inter idio-ina latinum & vulgare ad inclusionen vel exclusionem Monialiu in simili ponderat Rci ta apuae ualer. dec. II. m. . Facilius enim illo se do casu disposi-15 tionis magis generalis pro omnino incertis de incertis sit haec interpretatio restrictiua ad solas nuptias carnales, qua in praecedenti, in quo agatur de incertis de certis, Tum ex dicta diuersitatis ratione , quod hoc secundo casu disponens principaliter cogitauit ad prouili nem personarum non curato modo, inia Primo autem cogitare potuit ad modum magis quam ad pei sonas ex Zelo ergata, Rempublicam , ut hominibus repleatur, vel ex pietate erga paeuperes , quae de iacili cum modico subsidio visu inueniunt, sed monacari non possitnt . Tum etiam,
quia ubi dispositio est generalis pro incertis de incertis, semper illa adim-Pletur, quia nunquam desunt pau-reres puDae, quibus dos pro solis nuptus Ornalibus suppeditari valeat, quod non est in altero casu, in quo puellae de familia possunt vitam religiosam Ggere, vi E vel ista dispositio remaneret sine effictu, vel resultaret absurdum, quod puellae, quibus quoddam ius ab in-mntinatiuitatis quaesitum est, ita cogerentur 1 vita spirituali ac monastic se retrahere , Vbi autem dispositio seni per effectum sortiri potest in sua propria
de naturali significatione, tunc recurrC- dum non est iu priuilegiatiuas extensiones vel interpraetationes, maxime qui puellae inceriae de incertis nullum pecu Iiare ius habere dicuntur , neque de facili cadit isto caui dicta ratio, quCd co. gantur mutare propositum, et hancino quodam cogi inii pu Loci dicebam mihi videri veritatem.
C v M. FRANCISCO, ET ALOYSIO FRATRIBUS.Casus disputatus coram Praelato iudice com sario cum incerto exitu, credo sopitus per comordiam.
Dos per statutum Praestanda taminae
excluse per masculos excludentes,
An peti possit sine matrimonio per puellam innuptam, atque i eo statu caelibi in propria domo viuere volentem ,
Et quando haec dos siccedat loco legitimae. sVM M A RIV M.
I Asus controuersia. a Dorisecedens loco legitimae perip ieII per puellam etiam innuptam , et
3 De alijs sectibus refultantibus ex dote is succedente loco legitimae, qui cessant Obi ea non fuccedit. 4 Quando dos dicatur succedrae Deo legi rima ominatur distinctio Osrens s Impugnatur di inritio deducta ex orae ne
6 Datur melior dictinctio 7 Immorandum non es in formulis verbo rum , sed in fiab antia voluntatis. 8 In dubio praesumi γ secreuere loco legi.
69쪽
Iu vixerant in societat x vitae frariciscus& NOD
ta Elci a caelibem vitam domi dii
cente,pro communi DLsdentes utriusque parentis bona, Cumque demum Franciscus ad diuisionei prouocaret, petendo medietatem viii
uersi assis, Magdalena vero, cui Aloysius alter frater adhaerebat, instaret, vel admitti ad aequalem successionem, vel sibi assignari prius congruam dotem, qua detracta, reliquum diuidi deberet ;Hine introducti causa coram A.C. seu Praelato ab eo deputato, inspectis terminis iuris communis, nulla cadebat dissicultas si per aequali admissione sororis cum fratribus ad intestatam utriusquo parentis successionem ; Uerum quaestio erat stante Statuto Eu bino excludente propter masculos liminas, quas dote contentas esse disponit, 1n scilicethullismodi dos debeatur sueminae quamuis innuptae caelibem vitam in propria
domo continuare volenti, ut praetendebat Magdalena, vel non nisi in casu nuptiarum carnatilina vel spiritualium deberetur, ut erat Francisci praetensio, ex
eo fundamento, quod dum Statutum de dote praestat. da disponit, ista non datur sinε matrimonio, a quo nomen ac ess n. etiam recipit. Pro Magdalena scribens dicebam, huiusmodi quaestionis decisionem ex coma muni omnium sensu pendere ab alio puncto, super quo omnes huiust nodi controuersiae verti solent, An dos a Sta- a tuto demandata succederet nec ne loco Iegitimae, in casu et enim amrinatiuo , certum est illam a suemina quamuis innupta seu nubere nolente peti posse, ut in specialibus terminis sororis, quae vitam caelibem in domo si atris ducere
eligit Galeot. lib. a. controu. I s. , et generastiter oderch. num. I. Galuum cons. 3I. O cateri communiter, quinimo
etiamsi ipsa mulier huiusmodi dotem non petierit, sed inupta decesserit, eam transmittit ad haeredes, quemadmodum s ipsam legitimam, ut refert Bust . de rit. cap. 7. cuius naturam in omni bus sortiri dicitur etiam in stricta iuris censura quoad cursum fructuum, litat de intuitate illorum loco pro tempore praeterito alimenta serori in domo prς- stita Sae. Consilium Neapolitanum rationabiliter subrogata esse cetierit apud an deris. s I9 O 618. delat ubi Ii.
cum alijs essectibus ex legitimae qualitate resultantibus, ut in proposito par gij aduertitur in Uritanaseu Iura en. Ius iit se l. dis. lo8. Quatenus igitur pertinet ad dictum punctum, a quo huius controuersiae de cisio pendebat, an scilicet dos per Si
tutum demandata succederet nec ne i eo legitimae, communem ac receptam 4 dicebam distinctionem, quae ex mente Cuman. OBart. originata tribuitur Osrens in I.Titio cent Fritio genera n mer. 8. in es .de condit.O- dou- .late comprobata per Sotain. cons. 7s. lib. D
confuta93 uerlin. de legitima Iib. 3 ait. r. quaeII. 8. num. 9. Rota apud eumdem deris rob. I 33 O I97.Sc latiissime expenditur. B de DoL p.7. num. 43. cum seqq. ac alias Rota frequenter, quia in cffcctu
est receptissima , quidquid ingenio ucontra eam motiuauerit Oderob. cors et f., qui habet sequaces Galeot uicta eo introu. I s. m. 16. Bellona, Gisua . relatos per uerlin. μω cic mer. Io. & alios quos colligit Lo .cap. 7. num. 8.
Verba igitur Castrens haec sunt, Si Statutu dicat, quod extante masiab Asiano uecedat cum Osuio, et tuo Bariolus beri dicis verum,quia relictum spurum, alias non diceretur dotata, et Ac non esset
exelu a Statuto; Ex his verbis concipiunt aliqui distinctionem, quod, Aut Statutum incipit ab exclusione, et postea mandat dotari, et dos non succedit loco legitimae, quia cum themina sit ex clusa a tota successione, praetendere non potest legitimam, quae est illius pars, ideoque dos adiecti a parte postea stare dicitur tanquana quid extrinsecum ac remotum a successione , Aut incipit adolatione, italit deinde sequatur exclusio a successione, et tunc si accedit loco legi-
70쪽
Iegitimae , quia ipsa dos videtur causata
proxima di iiitrinseca exelusionis , Ut
post antiquiores ita dictam distinctione
in principis, et dec. I97. num. 2.
Iste tamen disting endi modus dedu- - ebas ex ordine sermonis no videtur om-
nino tutus, Tum quia regulariter filiacia & debilia esse solent argumenta deducta ex ordine per prius oc posterius,
seu ex verborum forniulis, Tum etiantis quia de facto fallacia conuincitur, ex quibusdam statutis vel iuribus munici ratibus hunc ordinem tenentibus, qui Prius excludunt, et deinde mandant dotari, et tamen receptum est dotem succedere loco legitimae ex cumulat. per B . d. p.7. num. yo. , et praesertim habemus in Constitutione utriusque Sici liae incipiente ni quibus dictum ordi nem habente, et tamen est indubitatum dotem ibi inal lodialibus Ioco legitima succedere,cum dubitatio cad. t in paragio debito si er teudo antiquo, in die Io μα i o2 2b tit. defud. Melior igitur ac tutior videtur alter modus, post alios relatus per Cyriae. O--tograd. Ubisupra, et per R tam apud
eumdem Mersim deo. Io 6.,quod Aut Statutum simpliciter excludit imminam i,
siue sit dotata siue non, mandando indo.
tatas dotari, non per viam conditionis, sed per viam modi, et tunc, cum excluso concepta non sit sub conditione dotis,ista non dicitur causa proxima de immediata illius, et consequenter non suci cedit loco legitimae , Aut excludit solum Hora tam , siue actu, liue destinatione , itaui dotatio apposita sit tanquam causa, seu condi tio exculsionis, et tunc dicitur causa immediata, proinde lue assumit iraturam legi timae, perinde ac si ea in
paragium seii dotem transfusa S com mutata esset; Ideoque nil reterre videtur , in dotatio praecedat vel sibsequatur exclusionem, minusque immoranduest in cortice ac sormula verborum , sed spectanda est substantia voluntatis statuentium, an scilicet dos sit nec ne causa princi p. alis ac immediata exclusionis, vel potius demandetur ut quid famulatiuum
ibi consequutiuum, cum Statutorum in.
Wrpraetatio pari passu ambulet cum illa stimarum voluntatum, in ordine stili. De dae.
cet non immorandi ui cortice & sermula verborum, sed spectandi substantiam
verisimilis voluntatis. Ideoque parui faciendae videntur sub tiles considerationes Scriptorum, prae-7 sertim consulentium, sit per grammaticalibus intelligentiis verborum ac dictionum, quibus statuta utuntur, ut praesertim liquet ex Gabr. eonf. s. num.69. ersequen. Atarad. dicto eonf87. num. I 8.,
quoniam tam ordo, de quo supra in prima disti uctione, quam verba seu dicti
nes denotantia potius modum quam cinditionem vel econtra, satis quidem destruire possunt pro coniecturis & adminiculis , ad unam potius quam alterania
interpraetationem capiendam , quoties contraria magis non urgeant,ade but ad- instar eorum, quae saepius habentur super interprςtatione ultimarum voluntatum,
ista videatur potius quaestio facti quam
iuris, in qua certa determinataque regula dari non valet, sed totum pendet a iudicantis arbitrio, regulando ex singularibus ac indiuiduis facti circumstantiis insimul ponderandis, cum regula, vo gula qua mis profunt Oc., inter quas sunt praemisiae deducedae ab ordine praedicto, siue a verbis & dictionibus, potissima vero est illa,quae deducitur ab ol, seruantia, siue indiuidua, siue generali
Regionis e locorum adiacentium, quoniam ut frequentissimξ in materia viti marum voluntatum practicatur, eadem verba seu adminicula, in uno casu sunt o peratiua,in alterotion,iuxta singulas facti qualitates.
In dubio autem , ubi scilicεt verba sunt Ita ambigua, atque adminicula ita hinc inde influunt , quod omnino casus
8 dubius remaneat, et tunc licet non desiit multi contradicentes, de quibus Meritu. de legit. lib. 3. tit. I. gu.6. Mamgil. de imput. qu.s . GUc. Lorr.consula. 93., Verior tamen atque in foro recepta videtur opinio, interpretetandum esse,
vi dos succedat loco legitimae, eiusque natura ac priuilegia obtineat, quonia iudubio ea Statutorum interpraetatio crupienda est, per quam minus recedatura iure communi, seu ad illud reuersio fiat