Michaelis Friderici Ledereri, ...De jure belli privati libri duo ex jure naturali, gentium, civili, canonico et saxonico deducti

231쪽

PRivATI. malignitatis, sanguinis insontis profusi defensionem advocanda monne potius pater invadens filium propria esiicit tyran-Dyde, ut ea, quae quovis ure ipsi concessata,

potestate privari nefario ab usu mereatu S. S. l. π Ee R. N. Nonne frustra sibi fidem servari postulat, eum fidem a se praestitam servare recusata . 71 de R. I in . Tandem reverentiam, qua tiberi parentibus obstricti, cin patientia sitam, facile largior modo tolerabilis ea sit, nec immodeo rata praecedat saevitia , fata filii innoeentia Properans. multo minus autem in foro

exteriori veniam aut excusationem merebi..tur pater, quod filius patrem patriae prodito, rem occidens impunis non modo , sed praemio remunerandus sit Lys. r. de Religiossumi fim. Et imo, acerbissimam poenam in praefractos istiusmodi parricidas a civili potestate, ut alii, ne parilis criminisse obssiringerent faeditate, deterrerentur, constitutam deprehendet in cum . C de huirpi parent vel liber occiae passim apud Criminalistas. VII. Caeterum, Praeceptorum auctos ritas non penitus praetereunda, cum paren,

te liberis vitam naturalem , illi vero mora-lam suo larsiantur labore. Minor zo an-

232쪽

nis servos suos exL. Eliae Sentiae dispositio. tione manumittere prohibitus audiebatur in consilio, sicubi parentem vel paedagogum manumittere voluerit, g. s. Cui vibrex caus manum non sic: Et quamvis alii non desint comparationis inter patrem praeceptore modi; gradu alis tamen utriq; competentis potestatis diversitas omnino attendu-di praesertim, quod vita naturalis ad esse, moralis vero ad bene esse faciat, inde leve duntaxat castigationem docenti tribuit Ulpianus in . s. D. r. ad L. Aqpi in nismiam illius saevitiam sequenti statim lege Paulus culpae assignat. Sicut igitur ex eo

satis patescit, offensionem praeceptoris, castigationis modicae modum exCedentem, ininjustam esse ita vi superius dictorum ex diverso in fallibilis ducitur sequela, resistentisam discipulorum justam dicendam. Recte Julianus est Ulpiano in L a minore ad majus argumentatus : Aquilia lege teneri Magistrum, qui discipulum in disciplina

luscaverat,4 ideo multo magis in occidente idem asserendum. Cum itaq; sola vulneratio praeceptori interdicta , quanto magis violenta invasio, quae, nisi repelleretur, morti: secum exiceret acerbitatem.

VIII. Neg

233쪽

Vli L Nec alia ob eandem rationis dispositionem facienda casus obvenientis decisio, quo maritus uxorem nociva mo tem allatura invadit violentia. Gavisus olim maritus ante RespubLceptas in uxores, non secus, ac Pater in liberos ure vitae te .cis etsi exercere illud non, nisi atrocius crimen commistum,debuerit. Sed hominibus, sive naturali instinctu, sive experimento Hr- firmitatis familiarum segregum in amplio, rem perductis societatem, eam rigidiorem potestatem suo subjecit moderamini

Majestas. Excepti tamen in ic populi,qui

post constitutas Respubl maritis eam peculiari reservarunt favore. me Gallis tradit Julius Caesar de P. GaI lib. o. Viros in uxores,sicuti in liberos vitae neci , habuisse potestatem cum paterfamilias, Eustriore locohatis ecepsit, iupropinqpos convenisse de morte sit res in jub icionem venit, de uxoribo

inservilem modum quaestionem habuisse. συι

comperi Am fuerit, igni at j omnibus tormentis excruciatas interfecisse.Nec minus apud Longobardos, Graecos, Massilienses ac Milesios ut Romanos veteres Maritos in suas ux

res jus necisq; quoties vel vinum bibissent,vel adulterium patrassent , exercuis

234쪽

memorat Iohann. Bod in de Repub lib.

cy. Temporum tamen successu, de postqva Romani mitioribus imbuti moribus, moderata tantum castigatio maritis in uxores re Iicta. Nec immerito : Ut enim ad familiarum& rerum pubi salutem concordiam. que civilem servandam quam maxime faciunt honesta uxorum erga maritos obsea quia sic Maritis potestate in amore potia. simum conjugali, propensione, laternae castigationi proxima moderatione consistente in uxorum contumeliamin servitutem abuti haud convenit. Ea propter Gordianus Imperator in G, C. deerim expiche reae maritatam honestissimo humanae ac divinae domus sociae titulo dignatus ut meri. to illa tantum castigatione uxor coercenda, quae sociae conveniens, nec servili tractanda

modo.

IX. Et imo, stimites maritalis imperii egressus Maritus, uxor, illum vitae suae veneno gladio, aut alio simili modo in .. sidias sibi struxisse,aut verberibus , 'varcina genuis aliena offecisse probaverit, sibi tem. pestive satis repudii auxilio prospicere poterat, i. g. a C derepui Et licet juxta apth. si novo sequentem novissimo deinceps ure

235쪽

Tmatrimonium ob verbera inflicta ulterius non solvebatur sed tertia tantum pars ante- nuptialis largitatis uxori praestari debebat; ex eo tamen satis colligere licet, determina Tam omnind& coarctatam novi ori Roma morum seculo maritalem potestatem fuisse Interea,antiqvam repudiorum frequentiam ceu Rei pubi utilem revocandam optat Bo- .dinus de Repub Eb. r. c. r. va lege , inquit quae scit de repudiis lata erat) nuda sanἱdior essepotessi, sire ad aeminarum superbiam, spe

ad maritorum iracundiam coercendam nam

quae foemina Virorum ad 'δ cupido , nisi mere-erix, nupserit marito,qpisine ustior probabili causa uxorem repudiarii Ulterius, nihil perniciosius videtur Bodino, quam conjugem, qui repudia quaerit, non aliter id impetrare posse, quam causa judicibus probata. Nec destitutus forte Bodinus imperiali auctoritate& legali dispositione in hisp.t o. qua Ustinus II Anastasianam constitutionem in bi de repudio confirmavit denuo Justiniani avi sui materni simul ac patris adoptivi sanctione abrogata. Conrad. Rit tersitus Jur. Iust. p. q. c. 7. 7. Sed vero, vinculum illud, quo conjuge divino copulati auspicio, dissolvi nostris temporibus sine Eccle. siastica auctoritate, multo minus ex qua vis

236쪽

Causa aut praeteΣtu non posse, maxime, si ve

rum respiciatur divortium, nec sola ad horum: mensam obtineat separatio, causaria matrimonialium scriptores abunde attestantur. V. Ioach a Beust de Dr connub. p. a. na Iohann. schneideπ comm ad Iarpit. tit: de Nupt.,. . Benedict. CarpZ Dr r. Con-Asior. lib. a tit. 2 def. 211 na'seq. Arnold.Cbrvin aphori . a Jur Canomc. lib. 2. tie. U. v cquid tandem sit, haec quasi χ ο ρο- A ad demonstrandam Bodiniani voti inanitatem adducta.

X. Regressas jam paucissimis ad sub

stratam faetendus materiam Toties nimirum moderata castigatio marito relicta ;quoties debitam uxor violat vendetrectat reverentiam. Interim maritalem correctio nem verbali tantum reprehensioni nolim inclusa is quod uxores adeo refractariae saepenumero reperiantur, ut effrenis earum malitia contumaciave verbis demulciri nequeat, ni verberibus expellatur penitus. o. dum tamen, ne excedant verbera, nec in tyrannicam degenerent saevitiam, necesse est caeteroquin periculo immodica castigatione inferendo resistendi facultas uxori in ondeneganda. Repetenda potius & hic sequela a patre ad filium superius ducta, qua uxorem

237쪽

rem marito terminos emendationis servanti resistentem peccare, Qvicissim marito eos excedenti juste te sistere, illatum. Injusta enim offensionem, excepta ea quae a Prin cipe facia justa perpetuo comitatur defensio, eos vita uxoris non nisi mariticidio vindicanda; cedes illa non modo iusta dicendata, sed dc Rea impunis dimittenda. Sed satis de maritali potestate , de opposita illi resisteni

μ aggressorem sei usi dest odere a

ferunt.

facultatem annitis

qρ controfersia prodictam sint Nonis ope componcrepata Quem,bannili octiassionem, selabo lutcselsub conditione coacedentem , injustam alii censent.

VI Alii sic ses legis istius Felsattit deis fensionem in se suscipiunt , ita tamen ut Ferba concepta fricte obsersentur. VIII. annitos non ob in

238쪽

IX. Reserintur eorum ad hodierna tempora undamenta. applisatis. X. Poenae banniti aggresso XI. Nec iurisis nee ebriurem occidentis de resistere licere putant terminatio ex aliis nonnusii. petendaci pradictis XII. Impugnantur tu sentientes.

Adbannito jam digredi placet , isqvi

rendo, an illi aggressoris violentia in praesentissimum praecipitati periculum adversus illum bellum privatum ad sui defensionem just Esuscipia iit missicilem satis illius quaestionis discussionem reddunt dis. formes Doctorum sententiae aliis simpliciter eam negantibus; aliis absolutea Ermantibus t aliis tandem distinistionis moderamine utentibus. Attentandum hic, quibus in dubio hoc opinionum conflictu veritatis palma jure deferenda. Negantium certe intentio reipsa 'vo ad effectum eo tendit, ut occidi bannitum ainuqvis licite posse ex denegata resistendiri violentiam imminentem propellendi licentia evincerent. Et, ut eam eo magis comprobarent, ad intimum societatis civilis contextum praeprimis conafugiunt, cujus vigore quivis ex illa ad id obligatur, ut publico, quantum possit, consu

lat,4 reipsa prospiciat commodo.Ipsi equidem

239쪽

PRIVATI UIdem ceu parti membro omnino incumbit in id omnibus allaborare viribus, ut totum reliquorum membrorum salutem conis servetur juxtim, ac ad alias in illorum ordinem succedentes feliciter propagetur. Non minima autem boni publici ratio in eo sita, ut bene merentibus praemia larga distribuantur,in reliqui ad promptiorem imitationem arcanis quasi stimulis invitentur Deo

linquentibus vero debita supplicia irrogentur, aliiq; quo minus parili delicto in publicum peccent, deterreantur. Haec ipsa ad Bannitum conformiter applicaturus persuaderi quam facile potest, illum, ceu ob enormes horrendum delictum , cujus poenam ad insigne reliquorum in Reipubi corpore scandalum evitare attentavit, proscriptum occidentem id primario intendere , quod ipsius ceu membri ReipubL expostulare videbatur ossicium quominus scilicet

delinquentes contra genuinum communis tranquillitatis tenorem evaderent impunes.

Sicut igitur haec omnia banniti offensionem a quovis factam non improbandam, comprobare satis videntur ita vicissim ex iisdem bannito defensionem, aut privatae ob eam dimicationis susceptionem dene-

sandam de facili quis insereti Nec minua

240쪽

civiles ponderanti sanctiones speciosa satis apparebit haec sententia. Draconis leges exulas i3er quos dubio procul banniti, qui ad evitandas poenas sponte migrant, intelligunt lir, quippe sub eo sensu exilium non est

supplicium, sed supplicii profugium de portu Marius Salomon a Ly. de Iet a. . in sinJ propria auctoritate capere, deferre, occidere, quoties in interdictis reperti locis icuisse ex Demosthene attestatur Petri Gregor Tholos Synngiar. Iur nni'. lib. II. c. 6.n. II. Apparens deniq, Romanarum leguntrion deerit assistentia,quibus transfugas , ubicunq; inventos, quasi hostes interficere Permissum, juxta responsum Marciani in LI. g. m. r. ad L. Corne de scar: Transfugas autem bannitis aequales omnino censendos, supponunt ita sentientes, quod vindictaerancor ob denegatam' ademtam vivendi migrandi i libertatem non minimum degentibus interritorio, ex quo proscripti,pra tigiat periculum. Inducit aliter , exten. sius ut verbis ipsius utar Bariolus ad Ly. de I cI J V r. hὶ λ bannitos non nisi hostes civitatis suae censendos esse lassumendo proinde ante adductum ratiocinium , hostes

multo magis,quam transfusas ad hostes o cidere licere concludit.