장음표시 사용
291쪽
. Si . D. I De transila. epi. c. inter cor
s o DE ORDINE; I IURIS ICTIONE:& debitum onus subterfugere decet . NJmilaberit commmenda,siue administrat in dioecesis ad longum tempus aut in perpetuum traditur; uel est pastor , uel non. Sinondegitimo pastori cedat qui si quaeramur,non demerunt idonei,qui tali curae plicentur ictaim excies in sane sine pastore esse non liceat. Si uero is pasim est . qu uis alio nomine appelletur,pastoris obligationemiteneat,&cinus atque ossicium pastorale a Christo ii postum,& ordinatum fideliter exequatur. Et non dica tur, quod ille non amplius diuino pastoralis curae prae,cepto, sed tantum Pontificis arbitrio subditus remam neat,quia commendatarius nominetur de quia tituluλmutetur bnus & obligatio auseratur, uel diminuatur,
& honor,& utile maneat;atque sic debita anim xum cuira desoleturiquoniam cum res persistat,ius non mutaritur nec obligatio adimitur sed ratione ac fine legis reri manente, remanet ipsa levi neque etiam hum no iure,
praeceptum dominicum solui potest; ut ompia iurgmant. Qua de re ut libere falcar quid secundum ueritatem in hoc negotio sentiam fuga haec, Aue x uerticulum istud quo ecclesia, uel dioecesis aliqua per, traditum nomen commendae sui debiti pastoralis oss-cii onere destituitu di superior diuina lex dςfraudari tu nobis minime placet: quia reuera qui praelationem super dioecesini habet Pasto est: luod si eo exonςreturi Onere,nomine quoque, dignitate, & utilitate subi uetur ι & alius in Iegitimum pastorem,qui suo gregi assistat & solicitam ipsus curam gerat,eligatur, & praeficiatur,& non adulter;&fornicator , uel impotens, uel stigidus, aut maleficiatus sponsus, qui sponsam pro-.
priam dςspiciat,&negligat, atque suo matrimoniali debito
292쪽
debito defraudet; sed idoneus, legitimus, & fidelis,
ei tribuatur sponsus, qui matrimonii leges, & Onera prompte subeat: nam alias iustum quippe est, ut qui sponsi iura &matrimonii onera deponit, dotis quo- que peculium propter id concessum remittat, ut illud.
se teri onus tale subeunti applicetur; quia unicuique compertissimum esse debet, quod ecclesia aliqua sinet proprio sponso diu permanere fas non sit, qui scilicet ei debitam copulam reddat, &fiuctificet: quam ii quidem copulam & adhaesionem propriae uxori per
alium subministrare, & mediate ei satisfacere uelle, pon solum incongruum, uerum etiam nefandissimum fore ab omnibus facile iudicatur : neque insuper ipsa sponsa ecclesia diuortium patitur, quae iscunda esse, ct fidelem prolem multiplicare, atque a maledicto sterilitatis aliena esse debet. Ad haec autem allu- ME Adit quod ex decisionibus rotae decretum fuit , ut uti R . delicet perpetuae commendae loco titularis beneficii haberentur; & propter hoc ipse commendatarius ad omnia perinde ac beneficiatus teneretur. Quod ita intelligimus , ut non tantum simili, sed eodemmet jure cum beneficiato obligaretur , & praesertim in . . , commendis illis, quibus cura annexa est: quoniam Fum haec pastoralis cura sit, & diuino iure instituta & iis animarum cura perpetuo assignetur ; ideo pa- i' storale sibi oscium impenditur ι & qui eam susci- piunt pastores sunt, & si non nomine, tamen reipsa;yam de modo curandum non est , dummodo habe ii
ur en ectus . At uero si illi nolint, uel non possint
pastorum obligationem tenere , non est propterea
ecflcsa ut diximus sine proprio pastore relin- 'OM, Hii quenda:
293쪽
ῆ , DE ORDINE.'IURISDICTION Ei quenda: cum maxime, qui eligi, & applicari ualeant
commem idonei minime desint. Et quamuis a canonico iure da quam commendae in auxilium & utile ecclesiarum proprio pastore destitutarum introductae fuerint; ne , sciliacet, ecclesiae illae, dum sibi notius Praelatus procuratur; uacent , & omnino desertae remaneant, sed titulo commendae ab alio tanquam procuratore , seu legitiai. q. t.re- mo administratore cetiam quod is alterius pastor esset laxio cum ecclesiae) gubernari debeant: attamen hoc non nisi ratione necessitatis, & pro zelo & cura gregis statutudi fuit, & ne ecclesiae aliquo temporis momento si fieri posset) poenitus derelictae remanerent. Et nonachiam fuisse arbitramur, ut quod in auxilium &fauorem ecclesiarum inductum est, id in earum detrimentum uertatur, & legis mens offendatur, & lex ipsa defraudetur ; atque quod necessitatis lege faciendum praescribitur id in arbitrii libertatem extendatur. Nam scut introductio illa in fauorem ecclesiae suit, ita executio, & extenso illius in ipsius ecclesiae odium conuertitur. Non debet autem, secundum iura, quod beneficii causa concessum est, in praeiudicium uerti. Vnde Bonifacius octae quod ob uus in titulo de regulis iuris ait. Quod ob gratiam alicud ' u ius conceditur, non est in eius dispendium retorquen-ris. lib. s. dum. Atque insuper quod in dotrimentum , &odium
cum ibi christianae reipublicae cedit, districti iuris est , nulli du- concori extendi, sed restringi magis debeat. Propterea semestre tempus solummodo commendis
q-i- per sacros Canones concessum esse constat, ut interim
A 'us; diligentia, & indust i a derelictae ecclesiae laquaristo. depositi nomine commendatae, de idoneo,& legitimo Pastore prouiso fieret i non autem ut talis titulus ali, quo
294쪽
ETIRESIDENTIA EPISCO. i a rnuo perseueraret, atque cessante necessitatis linge, diuinum depastorali cura mandatum soluereturici sic de commenda, syncopato uocabulo pr0lata non commendanda, sed comedenda expressius dicet elui squia commenda sane nil aliud, quam depQuium GH deueh. si- apparet. Quapropter commenda ipsa, praesertim cura. gm.l.comta, non nisi ad euidentissimam commendatae ecclesiae utilitatem iure fieri potest; quoniam praetcuus propter populum siue ecclesiam ,& non ecclesia propter praelatum esse dicitur, quippe qui, tam iuxta canonista; um , De et Q. quam iuxta theologorum sententiam non propter sui- ipsius sed ob ecclesiae suae utilitatem principaliter prae s. alio. infici solet. Vnde Gregorius decimus in Lugdunensi 4 ien ducilio iuxta praeallegatam doctrinam dicit. Nemo dein c.hl.
ceps parochialem ecclesiam alicui in legitima aetate, Lug. Nin& sacerdotio non constituto, commendare praesumat; nec tali etiam nisi unam; &euidenti necessitate, uel utilitate ipsius ecclesiae suadente. Necessitas autem erit , dum ecclesia suo pastore per mortem, uel alio casu oci. currenti, de medio sublato, iam uidua est, & proprio lsponso uacat: utilitas uero ecclesiae erit, cum interim ipsa ecclesia, per modum commendae, omni poenitus cu- mur. dera & titulo destituta non relinquatur, dum idoneus pa appella.
stor sibi solicite procuretur. Et hinc est, quod non nisi per breue temporis spatium,atque per illud tantummodo tempus, quod ad noui Pastoris prouisionem, & pro sola ipsius prouisionis necessitate ueris militer sussciat,
ecclesia commendari per canonica iura conceditur . . . iPropter quod idem Gregorius sequitur dicens. Huius- imodi autem commendam ut praemittitur9 rite factam declaramus, ultra semestris temporis spatium non du-HH a rare,
295쪽
rare, statuentes quicquid secus de commendis cceses irum parochialium actum fuerit, esse irritum ipso iure. Et haec est Pontificis illius declaratio explicans, quic- quid in hoc ultra necessitatis limites prorogetur, ipso iure nullum esse, quia contra ius diuinum illud con
mitti conuincitur : ut iam probauimus. Vnde non. debet, neque potest ordinarius sex statutis mensibus praeteritis commendatam ccclesiam sub quouis alio falso praetextu cidem, uel alteri commendatario it i rum commendare; sed ipsus ecclesiae curam legitimo suo pastori applicuisse eum oportet;quia praemissae coniti stitutionis mens, imo ipsum diuinum praeceptum, cui constitutio illa innititur, expresse contradicit; cum tali modo legi statis fieret, & perpetuo scri possci. Et
in Q. e. hinc euenit quoque, quod circa electiones Praelatorum nutato, faciendas uel exequendas tam diligenter, tamque zXa cte praefixa temporum spatia assigna tur,in qu ibus electi electionum csi firmationem,prosecutionem,seu ex cutionem requirere, & expedire teneantur; ne ecclesiis De ela. c. conserendis naus, & dilatio fieret. Vnde idem Grego-
eodem generali Concilio ait. Quam sit ecclesiis ipsarum dispendiosa uacatio , quam peliculosa
etiam esse soleat animabus, non solum iura tectantur, sed citam magistra rcrum cilicax cxperientia manis stat. Cupientcs itaquc competentibus remediis uacationum diuturnitatibus obviare; hoc perpetuo decreto e.cupim- statuimus. Et reliqua. Et Nicolaus tertius in suad cretali similiter ait. Cupientes ecclesiarum uacation Eu, periculosis occurrere, ac malignatium subterfugiis obviare & caetera quae sequuntur. Vbi Gregorii uerbis
confirmatis,arctius adhuc &diligentius debitum in huiusmodi
296쪽
ET RESIDENTIA EPISCO. et Iusmodi electionibus tempus praescribitur. Quo ad
commendas autem ecclesiarum,quibus animarum cura annexa non sit hic scribere non decrevimus; quia ad pastorale munus, ad quod sermonis nostri intentio dirigitur,illae non attinenciui sunt Prioratus, siue Abbatiae,& aliae similes praelaturae; quae si eiusmodi generis sint,ut monachos redditibus pares no inueniant, ad indigentium subuentionena si habeant superflua conferri solent. Quo quidem casu beneficiati, siue commendatarii tales ecclesias in solito eorum statu conseruare tenentur,& de superuacaneis earum redditibus sibi ad necessitatem aut decentiam quae religiosis personis cogruat, prouidere possunt. Hic autem inconuenientiani utra praetereo, quae istinc oriuntur. Taceo enim de multis qui huiuimodi commendis, siue beneficiis ci cumuallati in rei ueritate non indigent, prout talium subuentionum natura requirit, quae egentibus ad n nessitatem solummodo siue ad decentiam dantur ut
dictum est sed ad suam lasciuiam, ad pompam, & admudanum sibique indecentem fastu seruandum,bonis illis abutuntur. & sanguinem pauperum sibi cum Dei contemptu, proximi damno, de sui ingratitudine, a
que lethali periculo usurpare non uerentur; quasi ad perpetuam colum damnationem ut diximus P pr pria peccata illis non sufficiant, nisi etiam aliena comedant. De iis etiam loqui praetermitto qui in talibus commendatis ecclesiis diuinum cultum notabiliter extenuant & cum interiori,tum exteriori habitu,aspectu,& conuersatione tam in se, quam in aliis omnem lamistimoniae ac religiositatis decorem, & ordinem eue
tunt, deturpant, blasphemant, & destruunt:atque, ut christianae
297쪽
-s DE ORDINE; IURISDICTIONE:estristianae religionis horribilia Monstratam clericali ordini, quam uniuersali ecclesiae Christi sponsae ludi brio fiunt: quique in talibus ecclesiis,auaritia ducti debes, bitum monachorum uel clericorum numerum restrinmona Sunt,consuetamque tum diuinorum officiorum sol chis. Vbi tionem, tum uero missarum celebrationem diminuut;
atque ita diuino honori iniuriam, & defunctis damnu iniuste inferre non cessant: et qui insuper ecclesiarum illarum reformationibus,eadem ducti cupiditate, qua. tum possunt, sistere conantur: im de maximum populorum scandalum, hac occasione nomen Domini blasphemantium, ecclesiae dignitatem contemnentium,& in fide & moribus tepescentium facile consequi, magistra experientia , comprobatur. Sed ipsius ecelesiae sponsum Christum omnibus his breui consulturum Cardina- speramus . At si, quo ad Cardinatatus statum dica-luiu , ct tur,qubd Cardinales mysticum Apostolorum gradum
22. Episcopi faciunt: uerum esse fateorsiis. eos apostolicu illum statu designare,qui erat dumApostoli cum Christo degebant,dc ab eius latere non discedebant, & tam Petrus, quam caeteri cum eo perman
Lu. ,,. bant quibus Seruator ipse dicebat. Vos estis, qui permansistis mecum in tentationibus meis, & ego dispono uobis sciat dsposuit mihi Pater meus regnum: sed secundum talem statum commenda, uel cura aliqua pastoralis ad Cardinales no pertinet ; quia imo hoc solo respectu, neque sacerdotium ipsum in eorum gradu comprehenditur:nam cum Apostoli Cardinales essent
298쪽
que sacerdotes adhuc erant instituti; quia tantummo do in ultima caena sacerdotii munus in luctum illis fuisse constat, quibus tunc conficiendi corpus Christi uerum potestas collata estisicut post ipsus Christi resurrectionem, super corpus eiusdem mysticum,tam Petro Ioan. to. ut capiti,quam caeteris Apostolis ut coadiutoribus Epi
scopis ab ipso Christo potestas, & iurisdictio exhibita
fuit. Quapropter non simul & semel utrunque munus cardina latus, scilicet, &episcopatus siue pastoratus exercuere; quoniam Christo assistere,& homines ad fidem couertere,ecclesiamque coadunare, augere, pascere®ere impossibile illis fuisset. Propter quod Domi Ioan nus eis de dicebat. Expedit uobis ut ego vada hoc est, omni ecclesiae perutile erit, ut me discedente,& spiritu sanctu super uos mittete, pastorale ossicium perficiatis,& fructum afferatis. Qua de re manifestum est, quod si ad eardinatatus dignitatem evecti utrunque uidelicet cardinatatus,& episcopatus officium per semet explere non possint,non eis sceat episcopale, sue pastorale onus sub quouis nomine uel titulo retinere, uel accepta rei cum scilicet propriae dioecesis curam exercere,dein propria ecclesia residere non ualeant: quia asses rPapae & Pastor suae ecclesiar nisi forte in aliquibus conuicinis Romae dioecesibus quis esse non potest.Neque o P. enim his quae diximus obstat, quod 'γostolus Paulus Titum, quem in Episcopum Cretae praefecerat, ad se TLa. quandoque accersiverit,& quandoque ad Dalmatas miserit: et quod Timotheum, qui Ephesi Episcopus i.Tim. erat, aliquando secum detinuerit, & ad Philippenses Philip. i.
quoque mittere destinauerit: quoniam id per Apostolum Paulum ualde dilcrete actum suit, hoc est, cum per
299쪽
perquam rationabili causa; ct ad tempus, non diuturianum nimis, aut perpetuum ut hic; & cum etiam necessitatis lex urgeret: qua quidem lege tum aliis ecclesiis in arduis negotiis per solam talium idoneam praesen .ca tiam,&fidelitatem prouidere oportebat; tum etiam propriis eorum ecclesis quarum illi erant Praelati aeque idonei procurari non poterant: et praecipue in nascenti illa,&paruula ecclesia, in qua propter miniastrorum penuriam ut iam praemisimus saepius simplici bus sacerdotibus munia multa episcopalia committebantunqui etiam Episcopi quandoque, siue chorcpis' copi appellabantur. Hic uero de indiscreta longa, siuectiam continua pastoris absentia a sua dioecesi agitur. Neque insuper illa nunc urget ministrorum necessitas, quod desolatis ecclesiis de aliis idoneis praelatis noua prouiso breui curriculo fieri non possit,sicut tunc tem-oppo. poris erat. Praeterea no etiam illud nobis obstat, quod
aliqui iuris professores adducere solent dicetes, quod qui per alium facit,per seipsum facere uideaturineque alia regula dicens, quod potest quis per alium quod
potest facere per seipsum unde Praelatus ita per alium, sicut per seipsum suae dioecesis,uel parochiae curam agere ualeat: quoniam regulae illae plures patiuntur eXc ptiones,quae ta per glossatores, quam pcr alios doetores,& paesertim per Dynum super ipsas in titulo de regulis iuris scribentes anno tantur. Et praecipue locum non habent regulae illa,ubi personale est mandatum, siue ubi certum ministerium committitur, quod pro-
pria mandatarii persona impleri debet. Similiter in delegato iudice fallunt, qui, nisi super hoc expressum habeat mandatpm, alium iudicem in suscepta causa subdeIogare
300쪽
LT REI IDENTIA EPISCO. 2 tsi desegare non potest; ut in titulo de ossicio iudicis . delegati, libro sexto, saepius repetitur. Et hoc id ei 3 ius ό με in abolitionibus fallit, de quibus a Praeside cognitio al, o uiri 'teri demandari non potesti; ut in decretis notatur. Et Midem quoque in beneficiorum resignatione siue collatione euenit. Cuius rei exemplum praebet Bonifacius octauus in titulo de ossicio legati, eodem libro sexto ubi legatus resignationem beneficii per sese recipere,&collationem eius facere potes; huiusmodi autem actionem alteri committere non potest: quoniam ait glossa per hunc modii facilius ad uacaturas fraus fieret,quam per legatum ipsum. Et doctrina ista praecise in casu nostro locum habet, ubi de Praelatorum ministerio, &rcisitantia agitur; ut ex Lateranensi Concilio, in titulo de clericis non residentibus, tertio decretalium libro habetur quo in loco ita scriptum est. Quia nonnulli modum auaritiae non postponentes, dignitates diue fas ecclesiasticas,& plures ecclesias parochiales,contra sacrorum Canonum in stituta, nituntur accipere, ut cuunum ossicium uix implere suffciant, stipendia sibi mendicent plurimorum me id de caetero fiat di strictius inhibemus. Cum igitur ecclesia, uel ecclesiasticum ministerium: committi debuerit, talis ad hoc persona quaeratur, quae residere in loco, & curam eius per seipsam ualeat exercere: aliter qui praelaturam receperit quod contra ius accepit, amittere 'qui dederit latagiendi potestate priuari debet; & aliis poenis adhuc puniri : ut ibidem , ct in allegatis per glossam apparet . Et propterea cum hic at Christo personale mandatum de ecclesiae regimine Praelatis ut v
ris, & legitimis pastoribus, exhibitum sit, & causa