장음표시 사용
381쪽
in gentes, in improbos & sceleratos Quia videlicet ma- gis delectabatur malitia & impietate, quam innocentia ' ια religione. Ut autem videas impietatem & crudelit,tem hominis, non in vulgares & plebeios homines saeuit, non in diaconorum, sed in Apostolorum collegium irrumpit, & occidit Iacobum fratrem Ioannis gladio. V de quam simpliciter describat Lucas celeberrimum dies Iacobi martyrium: non laudat Apostolum , nec vituperat.regem , quum tamen Vtrunque cum Veritate facere . .
potuiuet. Atqui Lucas historias,non declamationes com Isissorio scribere instituit : ideoque rem ipsam fideli narratione v ph consignat, & lectori liberum rerum gestarum relinquit 'iudicium. Quales animos in historiographis huius Rc si non inuenies: sic enim conscribunt historias, ut dubis..tes declamationes & inuectiu ne sint, an historiae. Caete- η ς rum Eusebius pulchrum quid refert contigisse in marty- bt iρ-ςΨrio diui Iacobi, proditorem videlicet huius sancti viri, a tequam decollaretur Iacobus,etiam ad fidem Christi comversum, & cum diuo Iacobo decollatum fuisse. Dicit a tem Eusebius se apud Clementem Alexandrinum hanc historiam reperisse. Declaratur vero hac historia, martyrio sanctorum virorum non arefieri, sed potius irrigari incclesiam Christi. Et haec quidem de sancto Iacobo, quem oportuit fuisse magni nominis virum apud Christianos, M talem, propter quem haud dubie multi relicto Iudaismo ad religionem nostram transierint: alias non fuisset primum omnium in hunc animaduersum. Videns autem quia puc et Iudaeu, apposuit apprehendere: σ Petrum. Erant Gutem iura morum. Hic. certe videtur Ethnica impietas cum Iudaeorum superstitione, aut potius impietate certare . Vide enim quam nullam caussam habeat Herodes conficiendi Petrum in vincula, multo minus occidendi eum . Et praetexit Herodes haud dubie aliquam caus- lsam, forsan seditionis, aut laeset maiestatis: se i nos credi- mus Lucae nostro scribenti, quod Herodes hac tyrannido& effussione innocentis sanguinis gratificari voluerit I daeis, sperans nimirum se aliquid muneris ab ipsis accepturum, vel ad minus se posthac quietius apud illos victurum. Nam Iudati valde insidiabantur tum proianis Scrilinicis suis magistratibus , M subinde falso illos apud
382쪽
Romanum Imperatorem deserebant . Hoc isitur non ignorans Herodes, &intelligens nulla re magis delectari Iudaeos quam perditione Christianorum, proponit s iure ac tyrannidem suam exercere in capita Christian rum, hoc est, in Apostolos ipsos, ut sic pessundatis past ribus oves disperserentur. Caeterum sicut festum paschae Christi passioni obstabat, ita & iam remoratur, quantum ruidem in Herode & Iudaeis erat, passionem Petri. Namum super hae tyrannide perficienda sollicitus erat H rodes, erant dies azymorum, feriet nimirum Iudaeorum:
qui in huiusmodi festiuitatibus manum quidem abstinebant ab homicidio, sed interim nihil aliud nisi caedes de
sanguinem voluebant animo. Audiuimus igitur pessimum Herodis propositum & sanguinolentum consilium, quo statuit Apostolorum principem perdere: hic autem discant homines Christiani patienter ferre, si qua-do innocentes in gratiam malorum iniuriam aut damnum aliquod sustinere cogutur. Habet hic mundus mutitos Herodes, qui malunt male quam bene faciendo gratificari hominibus.Sed audite reliqua. Quem Petru cum
apprehendisset, misit in carcerem, tradensque quatuor quate nionibus militum ad cu lodiendum, volens poΠpascha eum producere populo. Ergo nemo prohibuit tam nefandum consilium Herodis, nemo impedivit pessimum hoc facinus. Estne hare iustitia, hominem sanctum, pium, innoxium
nemini malefacientem, sed de omnibus bene meritum capi, in carcerem corripi, vinculis constringi, tam fortia ter custodiri, non in aliud nisi vi occidatur 3 Dij boni, quot boni viri tantam iniuriam sustinuerunt ab initio nascentis Ecclesiae, α hoc ob consessionem nominis Iesu Christi & nos non pudet tam ignaros esse,ut vel ob unicum promissum teruntium abnegemus fidem nostram Caeterum tu hic vide furorem pariter ac timorem Her dis. Furs est quod sanctum virum capit , vinctumque eatenis in carcerem coniicit: timoris vero est, quod tu Ium tam fortiter ac diligenter custodiri facit. Quid enim opus est tanta custodia pro unico custodiendo homine es homine inermi atque omnia pro Christo pati velle paratissimo Certe non est cur Herodes Iudaeos,aut Ethniti
eos, aut Christianos timeat, Iudaei non seruare, sed per-
383쪽
dere Christianos cupiunt: Ethnicis gratum est specta dum videre Christianum in gratiam crucifixi mortem subire cruentam: Christiani vero non didicerunt violenta manu Magistratibus repugnare, sed omnibus potestat bus subdita esse. Quod si Herodes potestatem ac potentiam Dei timet, nulla erat opus custodia. Nam Deus qui
antea Petrum & Ioannem ex carcere liberarat, etiam Inuitis Iudaeorum primoribus adhuc uiuit , nec manus illius abbreviata est: hoc quod non ita multo plus audi
mus. Et Petrus quιdem seruabatur in carcere. Oratio aut en
febat sine intermisione ab Ecclesia ad Deum Pro eo. Haec Lucae verba, Et Petrus quidem seruabatur in carcere. Cum magna emphasi .& pronuncianda & intelligenda sunt. Videtur enim haec Lucas magno animi suo allectu haec scripsisse, ac si diceret : Petrus ille bonus, sanctus, iustus & innocens in ca cere reseruatur, in quem non nisi homines malefici vinciri & poni debebant. Quid vero interim populus Christianus Z Hoc quod unicum licebat,orabat scilicet Deum, ut ipse Petro assisteret, ne quid in praesudicium Ecclesiae designaret. Neque enim conueniebat, ut seditione sue
eonipiratione facta, violenta manu, Petrum ex carceriabus liberarent, nec dignum fuerat Christiana professione, regi pro liberatione Petri supplicare: nam sic visi fuissent
nihil velle periclitari pro nomine Iesu. Caeterum orationem Ecclesiae non fuisse vanam siue frustraneam, res ipsa statim clamabit. Si enim unius iusti oratio multum v let, quid non valerent, quidue non impetrarent multae multorum iustorum orationes Z Habemus igitur hoc in loco exemplum communis orationis, quomodo scilicet uniuersa unius ciuitatis Ecclesia pro uno homine Deo
supplicat: hoc quod certe confratribus postris debemus, maxime vero &potissimum illis, qui prae aliis toti Eccle-sae publicis ossiciis inseruiunt. Hinc est quod diuus Pam x. Tbusa. 3. rus fere in omnibus epistolis suis fidelium preces ambit, Viemuebe tum ut ipse ab infidelibus liberetur, tum etiam & sermo dum in eos, Dei currat. Et in ea quae prior est ad Timothaeum epia qui pessima stola, praecipit orare pro regibus,pro principibus , M pro quaeque in omnibus qui in subliniitate sunt constituti. Quam Pauli Caesares di, admonitionem utinam hoc periculoso tempore diligem cunt.
384쪽
. I OA N. Ho F MEIs TE Ruster audiremus. Sed ex his paucis ipsi plura coniicere uot ritis, non ignorantes aequum esse, quod fratres pro fratrisbus, membra pro membris inuicem debeant esse soluta.
Cum aistem producturus eum esset Herodes. in ipsa nodis erat Psetrus dormiens inter duos milites, ita hu catenti duabuco custodes ante omum custodiebant carcerem.
Nihil interim mitigatus est Herodes Petri incarcerati ne, sed in proposito manet: nam tyranni nunquam satiari possunt innocentum suppliciis, quatum uis iniustis: saepius etiam impletur & fit, quod ille similitudine innuit, Dat veniam comis,vexat censura columbas. Non est incredibile multos fuisse latrones & nebulones Hierosolymis, qui omnia ex voto suo,& impune tamen fecerint: at malis hos minibus dimissis, bonus Petrus in carcere custoditur.Nec impatienter hoc fert Petrus, non ignoras paulo antὸ Ba nabam insignem latronem Christo omnium innocentis simo fuisse praelatum, hune crucifixum,illum vero liberi te donatum. Tu vero mihi vide quam bene custoditus sie Petrus,ne elabatur ex manibus Herodis. 1 carcere iacet, vinctus est, non una sed duabus catenis , iacet inter duos custodes, qui scilicet eum custodiant, ne per terram ess bosostom' diat, sicque quasi subterraneos cuniculos elabatur. Sunt Mi tibi βιLeet duo custodes extra carcerem ante ostium excubantes: e
ita bos duo, go impossibile est, ut Diuus Petrus e manibus Tyranni e-silites suis labatur. Quid igitur Diuus Petrus interim nihil turbae vinclos . tur, non despondet animum, non cogitat quomodo effugere possit, vel quid coram tribunali positus respondere,ssique defendere velit: sed si uiter dormit, interim omne negotium hoc Deo, cuius etiam erat, fideliter commendans. Sed iam audite, quantum Herodes profecerit dilugenti ac sorti sua custodia. Et ecce ngelus Domini astitit,oe lumen refulsit in habitaculo, percus que latere Petri, excitauit cum dicens, Surge velociater. Et ceciderunt catenae de manibus eius. Dixit autem Lugelus
ad eum, Praecingere, re calcea te caligas tuas : in fecit sis. Et diarit illi,circunda tibi ηυestimentum tuum,oe sequere me Et exiens sequebatur eum, re uesciebat quia mem est quod flebat per i Mi gelum existimabat autemse quisum videre. Haec omnia indicant Tyrannorum potentiam aut po-vus violentiam merum & inanem esse sumum, si pote
385쪽
tiae Dei illam opponamus. Videmus enim hoc in loco o- 4.mnem Herodis conatum frustrati,omnem violentiam ilia 2. Pa at
lius a Deo irrideri. Quid valet carcerZquid catenae quid ostia3quid custodes3vnus adest Angelus,qui omnia illa eu nescere facit:nec hoc mirum nobis esse debet. Si enim onus angelus olim in exercitu Sennacherib in una nocte cetum octogintaquinque millia hominu occidit non mi, rum est quod vim militia sue custodum horum non cur uit. Et ut intelligamus fortitudinem Anseli & quomodo custodes penitus contempserit, nihil tacite agit Angelus, sed omnia aperte ac libere. Exsuscitat Petrum,iubet ut suis vestibus induatur, cadiit catenae de manibus, non est qui vel Petro vel angelo repugnet: quid igitur hic aliud duciamus,nisi quod dominus potens est stros eripere ex grauis. simis periculis, si quando nouit hoc ad aedificationem Esclesae suae facere3Videmus item quod Dominus aliquam do suos permittit capi & affigi, ac si omnino nullam eorum cura ageret: verum in extremo subinde periculo sitis adest, & tarditatem illam mirabili sua potentia compensat. maius enim miraculum est sic liberare Petrum, quam cauere ne capiatur Petrus. Quomodo vero factu sit vi catenae caderent,custodes nihil viderent,quis eloqui posse 'Quod factum sit credimus,quomodo vero factum sit plne ignoramus:quis enim posset rationem dare miraculo.
rum domini Qui sectum est quod piscis ille magnum Ioram non deuorauerit & perdideritZquis explicabit nobis, quomodo ignis ille Chaldaicus neque vestes,neque capillos trium illorum puerorum laeseriti Breuiter dicam, Cre tura omnis non valet ministerium suum negare creatori,
sed cogitur iacere quae ille vult. Sed videamust reliquum
Transeu ito aurem primam ct secundam custodiam, ruenerunt Wil rtam ferream qua ducit ad ciuitatem, cuiae ultro aperta seis. Et exeuntesproccsserunt micum mnum, ξν continuo discessit
Haec omnia eo dicuntur,ut intelligamus Deo nihil po se obsistere, quo minus suos ex omnibus periculis liberare valeat. Si liberare vult Israelitas, nihil ipsius conatum impedire potest: non Pharaonis potentia,non maris ru
bri impetua, sed omnia coguntur obedire Deo, & huiu
386쪽
dilectis famulari. Si saluare vult Bethuliam, una honesta mulier triumphum ab hoste reportat: si debellanda est
Hiericho, necesse est ad sonum tubarum omnes muri ilutius cadant. Haec autem ad nostram doctrinam & adlio rationem pertinent, ut discamus neminem magis quam Deum timere, cuius voluntati, nedum potestati nemo resistere potest. Videmus certe quam securus Petrus omnes
custodias pertranseat,item quot etiam ferrea porta illi cedere cogitur. Sed hac de te iam si pius. Caeterum quδd Angelus a Petro discedit,non miremur: nam Angelorum est, vi persectis & absolutis suis negotiis, postea ad Deum si1-um redeant eius rei ex eptis scriptura abundat non quod Angeli porrd omnes a nobis discedant, sed quod non co-tinenter nobis visibiliter ministrant. Nam unicuique homini Christiano propria suum esse Angelum, perpetuum& constans est Ecclesiae dogma: qua de re non ita multo post. Et Petrus ad se remersus, dixit: Nunc staο mer quia misit dominus . Ongelum suum, o eripuit me de mauu Herodu de omni exstectatione plebis Iudaeorum. Paulo ante auditum est Petrum ignorasse quod vere liberaretur, sed putasse se visium videre quo quid aliud significaretur: sicut supra velum illud de caelo ad se mitti vidit.
Exemplis res manifestior euadet. Pincerna ille in carcerem a Pharaone Aegyptiorum rege coniectas, per somnum videbat vitem in qua erant tres propagines, paulatim crescere in gemmas &post flores uuas maturescere, item se calice Pharaonis in manu habere, illumque vini siue musti liquore impletum Pharaoni offerre: hqc,inquam,sic videbantur Pincernae fieri, qu ae certe magis figurabantur
quam fiebant hoc quod non solum ille ex interprete somni orum Iosepho,sed ex iis,quae postea facta sunt, intelligebat.Similem visionem etiam putabat se Petrus videre, quum tamen non visionem, sea rem ipsam videret. Iam rursum Petri verba mecum expendite. Putabam, inquiς-bat apud me visionem aliquam videre, atque adhuc me captiuum in carcere custodiri nunc autem vere intelligo atque reipsa experior, quod vincula & carceres Heroclis effugerim, non quidem ope humana , sed virtute diuin . Dominus enim misit Angelum suum,non ut perderet He
odem & huius complices Iudaeos: sed ut me liberaret O
387쪽
potestat & tyrannide Herodis, & Iud i pessima sua spe
frustraretur.Nam Herodes nihil aliud cogitauit,& Iudasi nihil aliud sperarunt,quam me de terra testere: atqui Deo visum est me diutius ecclesii et suae pretesse. Quaerat forsan hic aliquis quare Deus Petrum liberarit, Iacobum verboccidi permiserit 3 huic paucissimis respondemus, in passione & morte Diui Iacobi apparuisse ipsius fortitudianem,& sic Christianis exemplum pretiatum,ne metu mottis aut spe huius vitae deficiant a semel suscepta Christi fide:in liberatione vero Petri ostensum est quod dominus, si modo velit atque ὀ re suae ecclesiae fuerit, fideles suos ab
omnium tyrannorum violentia eripere ac saluos conser
uare posset. Quare admoniti fideles, etiam in grauissimis periculis non debent despondere animos. Sed nac de re,ni fallor,etiam in seperiotibus nonnihil diximus.
Considetansque venit ad domum Asariae matris Ioarinis. qui cognominatu. est Marcus , rubi erant miati uirgati or urantes.
Quod populus Christianus de morte Petri sollicitus pro
illo orauerit, in superioribus auditum est: haec autem oratio,ut putamus, non latuit Diuum Petrum. Apud semetipsum igitur primum consultans quid faciendum,cogitat in domo Marte illius congregatam esse multitudinem,& irsus nomine contristatam. Commodum igitur putat & se decere, ut illam sanctam societatem primum alloquatur de sua praesentia consoletur: nam pios illos homines in magna fuisse tristitia nihil dubitamus. Cogitabat enim quantum peticuli immineret Christianae religioni, si Herodes sic pergeret,irucidando optimos & supremos Christianiς
mi Pastores: edaliud cogitare poterant, quam tyrannita illam nisi Deus obsisteret,non cessaturam , donec in uniuersum omnes perderent Christianos. Sinit enim aliquando Deus etiam luos dilectissimos aliquantulum periclitari,ut ipsorum fides & parietia probetur. Fidelis autem est, ut non sinat nos ultra quam sustinere possiimus , a pers cutionibus diuexari: hoc quod in Petro & populo hoc Christiano videmus. Et o felicem hominum conuentum, ibi conuenitur non ad excitandum seditiones, non ad 4omessandum, sed ad orandum. Iam alii sunt Euangelicorum illorum conuentus, videlicet in hoc inst tuti, non ut seruemus, sed ut perdamus fratres nostro
388쪽
sed videamus quae ultra sint gesta. Pulsante autem eo ad o-sium ianuae,procellit puella ad videndum, nomine Rhode. Et rut . cognouit vocem Petri,prae gaudio non aperuit ianuam, sed introcurrens nunclauis stare Petremm ante ianu. tm. illi dixerunt
ad eam, Insanus. Illa autem aJrmabat Aese habere. Illi autem diacebant, i elus eius sit.. Etsi haec omnia aperta & familiaria videantur, tamen - diligenter expensa, habent multa notatu non indigna. D. Petrus quem paulo ante nulla vincula, nullae catenae, nutilae portae siue ligneae siue ferrear prohibere vel remorari' potuerunt, iam non potest ingredi ad suos distipulos, nisi Nρ 'ρ' ipsi aperiantur sores domus illius. Quid enim opus est mis ' πιυς t- raeula facere,ubi ad id quo indigemus impetrandum,h 'l inanastippetunt media 3 Et si Apostoli omnia miraculose
fecissent, pro veris, hoc est,'naturalibus hominibus habiti non fuissent. Ergo absente angelo, iam non patent Petro res vltro, sed cogitur pulsare, ut aperiete alio ipse intrare queat. Quod vero Rhode illa prae gaudio non aperit primum, seZante omnia reliquae familiae Petrum adeste nunciat,argumentum est magnae dilectionis, qua Diuum Petrum prosecuti sunt omnes qui in domo illa erat: hoc- que 'nomine merito a nobis conrendantur. Nam qui pra ceptores & doctores suos non amant quem tandem ieriδamabunt3 Iam de incredulitate familiae eius quae non credebat Petrum adesse , nihil aliud dicamus, quam illa ipsa & Dei patientiam, & Herodis saeuissimam crudelitatem ror u signifieari.Nihil enim dubitauerim pios illos homines nodubitasse, uuin Christus Iesus omne Petri negotium in meliorem partem esset versurus: sed de tam mirabili liberatione nihil cogitauerant. Nam miraculum erat grande .sta potissimum hoc nomine tum quod Petrus e carcere libe- runε d. rari, tum etiam quod ciuitate ingredi,& ad hanc domum ill sus & hoc noctu,per tot custodias venire potuerit. Adde quod citius sperandum siue credendu fuerat, Petrum se liberatu potius fugisse , quam intrat se Hierosolymam. Quid porrδ dicemus de illo quod familia illa non credens Petrum liberatum, dicit Angelum ipsius essetnam n5 immerito hic quae itur, unde in hanc opinionem venerint. Nisi enim non tale quid de hominum angelis prius cre
389쪽
.ut Chrysostomi utar verbis, quod unusquisque proprium habeat angelum. Et nos in euangelio audiuimus Christum dicentem,Videte ne contemnatis unum ex his pusillis qui in me credunt. Dico enim vobis,quod Angeli eo- coni rum semper vident faciem patris mei qui in caelis est. Et eo D. Hieronymus in Matthaeum scribens dicit: Magna di- augerum P gnitas animarum,ut unaquaeque habuit ab ortunatiuita-tra. tis in custodiam sui angelum deputatum. Et haec quidem a vera esse nemo Christianorum dubitare debet:an vero ta- ilis angelus apparere soleat visibili quadam specie, & pra cipue eius cui deputatus est specie, mihi pro certo non constat: nec eius rei mihi iam aliquod succurrit exemplum. De aliis vero angelorum apparitionibus in humana specie, multus est sermo in sacris scripturis. Aduersarij nostri hoc in loco cauent,ne putemus hic mentionem fieri spirituum sue animarum post mortem hominum apparentium , quos ipsi non hominum spiritus, sed Cacodae- spiritus subinde aliquibus appareant,& olim apparuerint: hoc quod multis adeoque certissimis historiis comproba- .ri potest. Nec latere potest aduersarios, quod hoc perpe- tud creditum fuerit in populo Dei, tam in veteri quam in nouo testamento. In labris Regum & Machabaeorum eius rei non unicum tantum habes exemplum. Et Apostoli apparente ipsis Iesu, putabant se spiritum videre: certὁ . non spiritum malum, sed spiritum Christi bonum. Sed
. haec suffecerint. Petrus autem perseuera ut pussans. Cum autem aperuinent
pium,viderunt eum,s obstupuerunt. nnuens autem eis manis mi tacerent, narrauit quom o dominum eduxisset eum de carcere,
dissique eis: Nuntiate haec Iacobo,. tribus. Et egressus abiit ad alium locum. Non poterat pius Apostolus Petrus aegre sene,quὁd ad primum pulsum ipsi non statim aperiretur ostium : nam sciebat se non exspectari a fratribus, sciebat etiam in quan- ta trepidatione ellent ob crudelitatem & tyrannidem He- .rodis. Adde quod nocturno tempore non libente solemus ostia domus nostrae aperire, & omnes pulsantes cicra ι - m0nas putant. Ego vero sicut negare non possum multa
conficta fuisse de spiritibus illis humanis obambulantibus& apparentibus: ita dubitare non possum,quin hominum
390쪽
Petri etail delectum intromittere. Cluilior igitur erat Petrus, quam με. quidam huius saeculi homines, qui omnia in deterrimam partem interpretantur. Quod vero pij homines ad conspectum Petri obstupescunt, humano more fit, & argumento est, Petrum serio fuisse captum,& iam praeter omnem exspectationem liberatum. Narrat autem Petrus modum suae liberationis, ne ipse videatur vel volente H
rode liberatus, vel alio aliquo astu effugisse: sed potius ut intelligant hanc liberationem non hominibus aliquibus, sed Deo acceptam ferendam. Pulchre verὁ scribit Lucas
Petrum narrasse, quomodo Dominus ipsum de carcexe eduxerit, non quomodo Angelus illum eduxerit, ut m Quare Pe- sum scilicet omnis gloria tribuatur Deo. Nam ipse D trita tibera- minus nobis benefacit, siue ministerio angelorum, siueriouem suam diuorum,sive hominum in his terris viventium nobis betam fideliter nefaciat. Ipse enim fons est bonitatis, unde omnia bona narret. emanare solent: qua de re sorsan alibi. Caeterum quod Petrus liberationem suam nunciari iubet aliis quociue se,
tribus, Iacobo in primis Alphaei, qui tum svi referunt), Hierosolymorum episcopus fuit, charitatem,& unum i ii tius ecclesiae sensum nobis commendat: ut iuxta Paulis hil , i Verbum eodem simus animo, eadem mente & sente 1 C. ii xia , gaudeat aus cum gaudentibus, & lugeamus cum l . ' pentibu . Praeterea vult potentiam & beneficentiam Domini multis innotescere,ut & ipsi Deum invocent in Impiorum D necessitatibus,& gratias agant liberatori. Postremo quod rori aliquiso Petrus in alium locum abit, suo exemplo docet aliquando e Mura. do impiorum surori cedendum esse,non metu mortis, sed ad aedificationem ecclesiae nos seruare cupientes:qua de re alias diximus. Sed quid postea faetrum estὶ
Facta autem die, erat non parua turbatio inter milites, quia- movi factum esset de Petro . Herodes autem cum requia, si et eum es nou inuenisset, inquisitione facta de custodibus,
iussit eos duci : descendensque a Iudaea in Caesaream, ibi comm
. Non poterant milites non turbari ob elapsionem Diui Petri, ut qui non ignorabant crudelitatem & saeuitiam regis sui, qui senaci concepto furore non minus in pios , quam in impios saeuire solebat. Igitur etiamsi milites sciarent sua culpa factum non esse, quo minus Petrus adhuc